Problemy formalno-prawne w procesach rewitalizacyjnych Konferencja Dylematy rewitalizacji XIX-wiecznej zabudowy w strefach wielkomiejskich Warszawy i Łodzi 23 25 czerwca 2014 r. Łódź Warszawa dr Alina Muzioł-Węcławowicz Stowarzyszenie Forum Rewitalizacji 1
Etapy rewitalizacji: 1.Etap programowania 2.Pierwszy etap wdrażania likwidowanie kluczowych barier rozwoju 3.Drugi etap wdrażania rozszerzanie i integracja zmian 4.Etap wygaszania programu po zrealizowaniu jego celów Nie doświadczamy problemów formalno-prawnych w programach rewitalizacji na etapie wygaszania programu po zrealizowaniu jego celów 2
Problemy formalno-prawne: specyficzne dla rewitalizacji systemowe : niski kapitał społeczny brak środków finansowych brak instrumentów prawnych i organizacyjnych dostosowanych do prowadzenia wieloletnich, zintegrowanych przedsięwzięć restrykcyjne reguły styku sfery publicznej i prywatnej brak ograniczeńniekontrolowanej suburbanizacji 3
Etap programowania 1. Trudna dostępnośći niewystarczająca skala przestrzenna danych niezbędnych do delimitacji obszarów kryzysowych i definiowania kierunków interwencji 2. Brak spójności między programowaniem rewitalizacji a planowaniem przestrzennym i planowaniem strategicznym 3. Tendencja do formalizowania uzgodnieńspołecznych programów rewitalizacji /presja czasu, wymogu formalnego, brak umiejętności/ 4. Brak gwarancji ciągłości realizacji programu wskutek zmian uwarunkowań/kadencyjność, budżetowanie/ 4
Etap programowania - cd 5. Brak narzędzi sterowania zmianami własnościowymi /posesje porzucone, uciążliwośćprocesów decyzyjnych we wspólnotach mieszkaniowych, brak instrumentów urbanistyki operacyjnej/ 6. Reguły najmu lokali mieszkalnych i usługowych, nieelastyczność zasad najmu mieszkań komunalnych 7. Ograniczenia w łączeniu interwencji publicznych z aktywnością lokalnych podmiotów prywatnych 8. Niedostatek środków finansowych na rewitalizację 5
Pierwszy etap realizacji 1. Brak możliwości realnej koordynacji działańi projektów oraz zachowania logiki interwencji w obszarze kryzysowym konkursowy system finansowania projektów, monoprzedmiotowość projektów, krótkotrwałość projektów 2. Brak narzędzi ograniczania działańspekulacyjnych, wbrew interesom lokalnej społeczności 3. Tendencja do inwestycyjnej oceny efektów programu brak narzędzi do oceny odbioru społecznego i skutków społecznych, szczególnie istotnych w początkowej fazie wdrażania programu 4. Brak wsparcia finansowego dla organizacji konkursów architektoniczno-urbanistycznych w związku z realizacją projektów inwestycyjnych /koszty niekwalifikowane/ 6
Drugi etap realizacji 1. Mało elastyczny system publicznych źródełfinansowania rewitalizacji - fundusze unijne vs fundusze krajowe, fundusze dla przedsiębiorców vs fundusze dla NGO i osób prywatnych 2. Brak wsparcia dla renowacji obiektów nie objętych indywidualnym wpisem do rejestru zabytków oraz dla modernizacji przestrzeni publicznych zgodnie z zabytkowym charakterem obszaru /obszary objęte wpisem/ 3. Brak instrumentów stymulowania inwestycji prywatnych w obszarach kryzysowych, w szczególności związanych z zasobami mieszkaniowymi i poprawąwarunków mieszkaniowych 7
Drugi etap realizacji - cd 4. Brak gwarancji prawnych dla trwałości kierunku zmian i zasad wsparcia środkami publicznymi 5. Brak programów i instrumentów finansowych polityki mieszkaniowej państwa możliwych do realizacji w obszarach kryzysowych, tj. adresowanych do słabych ekonomiczne grup społecznych oraz orientowanych na przyjecie nowych mieszkańców /społeczne mieszkania czynszowe, mieszkania wspomagane i chronione, mieszkania komunalne/ 8
Drugi etap realizacji (cd. 2) 6. Sektorowy system organizacji i pracy administracji publicznej, ograniczający integracjęinterwencji społecznej i inwestycyjnej 7. Niedostateczne narzędzia monitoringu i ewaluacji programów, brak szacunku i konsekwencji w prowadzeniu i upublicznianiu monitoringu i ewaluacji /ryzyko braku wniosków z dotychczasowej pracy, ryzyko podejmowania programów od nowa / 8. Niedocenianie roli działańdoradczych i informacyjnych wobec społeczności lokalnej i innych interesariuszy, miękkich (dobrowolnych) form współdziałania 9. Pokusa zaniechania realizacji programu wraz z zakończeniem działań inwestycyjnych gminy 9
Dziękujęza uwagę Alina Muzioł-Węcławowicz alina.muziol@wp.pl 10