rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK DENTYSTYZNY 321402 O STRUKTURZE RZEDMIOTOWEJ TY SZKOŁY: SZKOŁA OLIEALNA RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY Warszawa 2012
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Autorzy: mgr Helena Frączek, mgr Iwona Orchel, mgr Krzysztof is (język migowy) Recenzenci: mgr Dorota Dargiewicz, mgr Katarzyna lucioska-korooska Lider grupy branżowej: mgr Urszula Wojtkiewicz Koordynator prac liderów branżowych: mgr Bogusława Wojtczak Koordynator merytoryczny projektu: mgr Emilia Maciejewska Menadżer projektów systemowych realizowanych przez KOWEZiU: mgr Agnieszka feiffer Redakcja i skład: zespół Hortpress Sp. z o.o. ublikacja powstała w ramach projektu systemowego w ramach Działania 3.4 Otwartośd systemu edukacji w kontekście uczenia się przez całe życie, riorytet III Wysoka jakośd systemu oświaty, rogram Operacyjny KAITAŁ LUDZKI. rojekt realizowany przez Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. opyright by Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej Warszawa 2012 Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej 02-637 Warszawa ul. Spartaoska 1B www.koweziu.edu.pl rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej
SIS TREŚI rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 5 2. OGÓLNE ELE I ZADANIA KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO... 5 3. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK DENTYSTYZNY... 6 4. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE NAZWA ZAWODU... 7 5. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK DENTYSTYZNY Z INNYMI ZAWODAMI... 7 6. SZZEGÓŁOWE ELE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK DENTYSTYZNY... 8 7. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK DENTYSTYZNY... 9 8. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW DLA ZAWODU TEHNIK DENTYSTYZNY... 14 1. odstawy anatomii, fizjologii i pierwsza pomoc...14 2. Materiały i technologie w technice dentystycznej...22 3. Modelarstwo i rysunek w technice dentystycznej...30 4. Technika dentystyczna...33 5. Ortodoncja...47 6. odstawy psychologii, socjologii i etyki zawodowej...59 7. Działalnośd gospodarcza w ochronie zdrowia...63 8. Komputerowe wspomaganie działalności w ochronie zdrowia...72 9. Język obcy zawodowy w technice dentystycznej...75 10. Język migowy...80 11. Wykonawstwo prac protetycznych...86 12. Wykonawstwo prac ortodontycznych...103 13. Wykonawstwo wyrobów medycznych z zakresu techniki dentystycznej i ortodoncji...118 raktyki zawodowe...124 ZAŁĄZNIKI... 129 rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego ZAŁĄZNIK 1. EFEKTY KSZTAŁENIA DLA ZAWODU TEHNIK DENTYSTYZNY ZAISANE W ROZORZĄDZENIU W SRAWIE ODSTAWY ROGRAMOWEJ KSZTAŁENIA W ZAWODAH...129 ZAŁĄZNIK 2. OGRUOWANE EFEKTY KSZTAŁENIA DLA ZAWODU TEHNIK DENTYSTYZNY...136 ZAŁĄZNIK 3. USZZEGÓŁOWIONE EFEKTY KSZTAŁENIA DLA ZAWODU TEHNIK DENTYSTYZNY...149 rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny opracowany jest zgodnie z następującymi aktami prawnymi: ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) ze szczególnym uwzględnieniem ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2011 r. Nr 205, poz. 1206), rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2011 r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. z 2012 r., poz. 7), rozporządzenie MEN z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. z 2012 r., poz. 184), rozporządzenie z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 204), rozporządzenie MEN z dnia 15 grudnia 2010 r. w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. Nr 244, poz. 1626), rozporządzenie MEN z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. z 2012 r., poz. 752), rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. Nr 83, poz. 562 z późn. zm.), rozporządzenie MEN z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487), rozporządzenie MEN z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeostwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.), dekret rezydenta Krajowej Rady Narodowej o wykonywaniu czynności techniczno-dentystycznych z dnia 5 lipca 1946 r. (Dz. U. 47.27.104 z późn. zm. obowiązujący), ustawa z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 107 poz. 679). 2. OGÓLNE ELE I ZADANIA KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy w warunkach współczesnego świata. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilnośd geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwao pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 5
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwośd sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kooczeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyd wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie powyższych celów ogólnych kształcenia zawodowego. 3. INFORMAJA O ZAWODZIE TEHNIK DENTYSTYZNY Zakres kompetencji i umiejętności zawodowych technika dentystycznego, obejmuje samodzielne laboratoryjne wykonawstwo i naprawę uzupełnieo protetycznych i aparatów szczękowo-ortopedycznych, zleconych przez lekarza dentystę. Absolwent jest przygotowany do wykonywania protez twarzowo-szczękowych dla pacjentów po operacjach onkologicznych i plastycznych (protez pooperacyjnych i epitez twarzy). Jest to zawód, który wymaga szczególnych predyspozycji, talentu i uzdolnieo manualnych, cierpliwości i precyzji, konsekwencji i rzetelności oraz podzielności uwagi, wyobraźni i umiejętności pracy w zespole. To jedyny zawód, który daje uprawnienia do wykonywania protez dentystycznych, aparatów ortodontycznych i ektoprotez nosa, oka, małżowiny usznej. Wykonywane prace wytwarzane są z akrylu, silikonu, kompozytu, ceramiki i metalu. Intensywny rozwój nowych technologii protetycznych obliguje do permanentnego dokształcania się i doskonalenia umiejętności zawodowych w różnych formach uczenia się. Nowością w kształceniu techników dentystycznych jest wprowadzenie: technologii informatycznych do projektowania i wykonywania stałych uzupełnieo protetycznych oraz język obcy ukierunkowany na słownictwo zawodowe i podstawy języka migowego. Technik dentystyczny, może byd zatrudniony w paostwowych i prywatnych pracowniach protetycznych i ortodontycznych. Może również prowadzid własne laboratorium w ramach działalności gospodarczej. Umiejętności i kompetencje absolwenta w zakresie wyuczonej kwalifikacji są zgodne z oczekiwaniami krajowych i europejskich pracodawców. Europass Suplement do Dyplomu otwierdzającego Kwalifikacje Zawodowe (w języku angielskim), otrzymywany po zdaniu egzaminu zawodowego, ułatwia mobilnośd i zwiększa szanse na zatrudnienie w krajach członkowskich Unii Europejskiej. rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 6
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 4. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE NAZWA ZAWODU Technika dentystyczna należy do dynamicznie rozwijającej się gałęzi usług medycznych. Związane jest to z faktem, iż społeczeostwo coraz większą wagę przywiązuje do estetyki wyglądu zewnętrznego, którego elementem jest piękny uśmiech i idealne uzębienie. oza tym, olska stała się popularnym kierunkiem turystyki zdrowotnej i medycznej dla mieszkaoców Europy Zachodniej, co spowodowało stały rozwój gabinetów stomatologicznych i współpracujących z nimi pracowni protetycznych. Również wzrost populacji ludzi w podeszłym wieku jest szansą na zwiększenie zapotrzebowania na różnego typu uzupełnienia protetyczne i tworzenie nowych miejsc pracy dla techników dentystycznych. Istotnym czynnikiem jest też zmiana świadomości obywateli w zakresie profilaktyki i leczenia ortodontycznego, co skutkuje większym popytem na aparaty ortodontyczne. Te wszystkie czynniki sprawiają, że branża medyczna w dziedzinie świadczenia usług protetyczno-ortodontycznych przeżywa ciągły rozwój. 5. OWIĄZANIA ZAWODU TEHNIK DENTYSTYZNY Z INNYMI ZAWODAMI Zawód technik dentystyczny nie ma wspólnej kwalifikacji z żadnym innym zawodem, ale zgodnie z rozporządzeniem w sprawie podstaw programowych ma wspólne efekty kształcenia z zawodami z obszaru kształcenia medyczno-społecznego KZ(Z.a). Umiejętności te stanowią podbudowę do kształcenia w następujących zawodach: Kwalifikacja Symbol cyfrowy Zawód Elementy wspólne Z.1. Świadczenie usług w zakresie masażu 325402 Technik masażysta KZ(Z.a) Z.2. Wykonywanie i dobieranie przedmiotów ortopedycznych oraz środków pomocniczych 321403 Technik ortopeda KZ(Z.a) Z.4. Świadczenie usług opiekuoczych osobie chorej i niesamodzielnej 532102 Opiekun medyczny KZ(Z.a) Z.9. Świadczenie usług w zakresie terapii zajęciowej 325907 Terapeuta zajęciowy KZ(Z.a) Z.10. Świadczenie usług medycznych w zakresie ortoptyki 325906 Ortoptystka KZ(Z.a) Z.11. Świadczenie usług opiekuoczych i wspomagających rozwój dziecka 325905 Opiekunka dziecięca KZ(Z.a) Z.12. Wykonywanie medycznych czynności ratunkowych i innych świadczeo opieki zdrowotnej w stanach nagłego zagrożenia zdrowotnego oraz prowadzenie edukacji w tym zakresie 325601 Ratownik medyczny KZ(Z.a) rowadzenie działalności profilaktyczno-leczniczej pod nadzorem i na zlecenie lekarza Higienistka stomatologiczna KZ(Z.a) Z.14. dentysty oraz utrzymanie gabinetu w gotowości do pracy i prowadzenie promocji zdrowia 325102 Z.15. Asystowanie lekarzowi dentyście i utrzymanie gabinetu w gotowości do pracy 325101 Asystentka stomatologiczna KZ(Z.a) Z.16. Świadczenie usług w zakresie dietetyki 322001 Dietetyk KZ(Z.a) Z.18. Świadczenie usług medycznych w zakresie protetyki słuchu 321401 rotetyk słuchu KZ(Z.a) rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 7
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Kwalifikacja Symbol cyfrowy Zawód Elementy wspólne Z.19. Sporządzanie i wytwarzanie produktów leczniczych oraz prowadzenie obrotu środkami farmaceutycznymi i materiałami medycznymi 321301 Technik farmaceutyczny KZ(Z.a) Z.20. Wykonywanie dezynfekcji i sterylizacji medycznej 321104 Technik sterylizacji medycznej KZ(Z.a) Z.21. Świadczenie usług medycznych w zakresie diagnostyki obrazowej, elektromedycznej i radioterapii 321103 Technik elektroradiolog KZ(Z.a) E.27. Montaż i eksploatacja urządzeo elektronicznych i systemów informatyki medycznej 311411 Technik elektroniki i informatyki medycznej KZ(Z.a) 6. SZZEGÓŁOWE ELE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE TEHNIK DENTYSTYZNY Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik dentystyczny powinien byd przygotowany do wykonywania następujących zadao zawodowych: 1) wykonywania protez zębowych oraz aparatów ortodontycznych zgodnie z projektem klinicznym oraz na podstawie wycisków wykonanych przez lekarza dentystę; 2) wykonywania protez pooperacyjnych, epitez twarzy i szyn zgodnie z projektem klinicznym oraz na podstawie wycisków wykonanych przez lekarza dentystę; 3) naprawiania protez zębowych i pooperacyjnych, szyn, aparatów ortodontycznych i epitez twarzy; 4) obsługiwania nowoczesnych urządzeo i aparatury w pracowni protetycznej i ortodontycznej. Do wykonywania wyżej wymienionych zadao zawodowych niezbędne jest osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia, na które składają się: 1) efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów (BH, DG, KS, JOZ, OMZ); 2) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru medyczno-społecznego, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie technik dentystyczny KZ(Z.a); 3) efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji Z.17. Wykonywanie i naprawa wyrobów medycznych z zakresu protetyki dentystycznej, ortodoncji oraz epitez twarzy wyodrębnionej w zawodzie technik dentystyczny. Kształcenie zgodnie z opracowanym programem nauczania pozwoli na osiągnięcie wyżej wymienionych celów kształcenia. rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 8
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 7. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU TEHNIK DENTYSTYZNY Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 lutego 2012 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkole policealnej w dwuletnim okresie nauczania minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 800 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 800 godzin. W przypadku rocznego, 1,5-rocznego lub 2,5-letniego okresu nauczania wymiar godzin określony dla dwuletniego okresu nauczania ulega odpowiedniemu zmniejszeniu lub zwiększeniu. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie technik dentystyczny, minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla poszczególnych efektów kształcenia i wynosi: 1320 godzin na realizację kwalifikacji Z.17., 430 godzin na realizację efektów kształcenia wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia. Tabela. lan nauczania dla zawodu technik dentystyczny Lp. Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Kształcenie zawodowe teoretyczne rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 9 Klasa I II III I II I II I Liczba godzin w okresie nauczania* tygodniowo 1 odstawy anatomii, fizjologii i pierwsza pomoc 2 3 2,5 80 2 Materiały i technologie w technice dentystycznej 1 1 1 1 2 64 3 Modelarstwo i rysunek w technice dentystycznej 6 5 5,5 176 4 Technika dentystyczna 2 2 2 1 2 4,5 144 5 Ortodoncja 2 1 2 1 2 4 128 6 odstawy psychologii, socjologii i etyki 1 0,5 16 7 Działalnośd gospodarcza w ochronie zdrowia 2 1 1,5 48 8 Komputerowe wspomaganie działalności w ochronie zdrowia 1 1 1 32 9 Język obcy zawodowy w technice dentystycznej 1 1 2 2 64 10 Język migowy 1 2 1,5 48 łącznie Łączna liczba godzin 13 13 6 8 10 25 800
Lp. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Kształcenie zawodowe praktyczne** Klasa I II III I II I II I Liczba godzin w okresie nauczania* tygodniowo 11 Wykonawstwo prac protetycznych 12 12 10 10 6 25 800 12 Wykonawstwo prac ortodontycznych 5 4 5 7 224 13 Wykonawstwo wyrobów medycznych z zakresu protetyki dentystycznej i ortodoncji 4 3 4 5,5 176 łącznie Łączna liczba godzin 12 12 19 17 15 37,5 1200 Łączna liczba godzin na kształcenie zawodowe 25 25 25 25 25 62,5 2000 raktyki zawodowe 2 tyg. 2 tyg. 160 * do celów obliczeniowych przyjęto 32 tygodnie w ciągu jednego roku szkolnego. ** zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy. Egzamin potwierdzający kwalifikację Z.17. odbywa się pod koniec pierwszego semestru klasy trzeciej. Tabela. Wykaz działów programowych dla zawodu technik dentystyczny Nazwa obowiązkowych zajęd edukacyjnych 1. odstawy anatomii, fizjologii i pierwsza pomoc (80 godzin) 2. Materiały i technologie w technice dentystyczne (64 godziny) Nazwa działu programowego Liczba godzin przeznaczona na dział 1.1. Budowa i fizjologia układów i anatomia głowy 16 1.2. Budowa i funkcja układu stomatognatycznego i stawu skroniowo-żuchwowego 26 1.3. romocja i profilaktyka zdrowia 16 1.4. ierwsza pomoc przedmedyczna 22 2.1. Materiały pomocnicze stosowane w technice dentystycznej 18 2.2.Materiały podstawowe stosowane w technice dentystycznej 24 2.3. Nowoczesne technologie stosowane w pracy technika 16 rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 10
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Nazwa obowiązkowych zajęd edukacyjnych 3. Modelarstwo i rysunek w technice dentystycznej (176 godzin) 4. Technika dentystyczna (160 godzin) 5. Ortodoncja (128 godzin) 6. odstawy psychologii, socjologii i etyki (16 godzin) dentystycznego Nazwa działu programowego Liczba godzin przeznaczona na dział 2.4. Urządzenia i narzędzia stosowane w pracy technika dentystycznego 6 3.1. Morfologia zębów stałych i mlecznych 96 3.2. Analiza łuków zębowych i systemy oznaczania zębów 80 4.1. rotezy ruchome całkowite 34 4.2. rotezy ruchome częściowe osiadające 21 4.3. rotezy ruchome częściowe nieosiadające: szkieletowe i nakładowe 30 4.4. Naprawy i rekonstrukcje protez ruchomych całkowitych i częściowych oraz uzupełnieo stałych 8 4.5. rotezy nietypowe: pooperacyjne i zewnątrzustne 19 4.6. rotezy stałe jednoczłonowe wkłady i korony oraz wieloczłonowe mosty 48 5.1. Biologiczne normy zgryzu, diagnostyka szczękowo-ortopedyczna i etiologia zaburzeo w obrębie narządu żucia 16 5.2. Aparaty stosowane w profilaktyce i wczesnym leczeniu ortodontycznym 8 5.3. Aparaty ruchome jednoszczękowe i dwuszczękowe 38 5.4. Naprawy i rekonstrukcje ruchomych i stałych aparatów ortodontycznych oraz szyn terapeutycznych i pourazowych 4 5.5. rotezy dziecięce 4 5.6. Aparaty stałe oraz retencyjne i pozycjonery 32 5.7. Szyny terapeutyczne i pourazowe oraz szyny ochronne i nakładki do wybielania 6.1. Relacje interpersonalne uwarunkowania psychologiczne i społeczne 6.2. Etyka zawodowa technika dentystycznego 8 26 8 rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 11
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Nazwa obowiązkowych zajęd edukacyjnych 7. Działalnośd gospodarcza w ochronie zdrowia (64 godziny) 8. Komputerowe wspomaganie działalności w ochronie zdrowia (32 godziny) 9. Język obcy zawodowy w technice dentystycznej (64 godziny) 10. Język migowy (48 godzin) 11. Wykonawstwo prac protetycznych (800 godzin) Nazwa działu programowego Liczba godzin przeznaczona na dział 7.1. Zagadnienia z zakresu bezpieczeostwa i higieny pracy 4 7.2. odejmowanie działalności gospodarczej 22 7.3. System ochrony zdrowia w olsce 6 7.4. Rynek usług medycznych 8 7.5. rawo pracy 18 7.6. System ubezpieczeo zdrowotnych w olsce 6 8.1. Technologie komputerowe wspomagające prowadzenie i zarządzanie małą i średnią firmą 16 8.2. Obsługa programów komputerowych wspomagających działalności w ochronie zdrowia oraz prowadzenie i zarządzanie 16 pracownią protetyczno-ortodontyczną 9.1. Zasób środków językowych z zakresu protetyki i ortodoncji 26 9.2. Analiza i interpretacja tekstów i wypowiedzi związanych z tematyką zawodową 26 9.3. Komunikacja w środowisku pracy 12 10.1. Niesłyszący i język migowy 3 10.2. Daktylografia 5 10.3. Ideografia 40 (30 wprowadzania nowych znaków oraz 10 dwiczeo utrwalających) 11.1. Organizacja pracy w pracowni protetycznej 80 11.2. Wykonawstwo protez ruchomych całkowitych 150 11.3. Wykonawstwo napraw i rekonstrukcji protez ruchomych całkowitych i częściowych 54 11.4. Wykonawstwo protez ruchomych częściowych osiadających 50 11.5. Wykonawstwo protez ruchomych częściowych nieosiadających: szkieletowych i nakładowych (overdenture) 150 11.6. Wykonawstwo protez: pooperacyjnej z obturatorem 86 rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 12
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Nazwa obowiązkowych zajęd edukacyjnych 12. Wykonawstwo prac ortodontycznych (224 godziny) 13. Wykonawstwo wyrobów medycznych z zakresu techniki dentystycznej i ortodoncji (176 godzin) raktyki zawodowe (160 godzin) Nazwa działu programowego i zewnątrzustnych epitez twarzy Liczba godzin przeznaczona na dział 11.7. Wykonawstwo protez stałych jednoczłonowych i wieloczłonowych 230 12.1. Organizacja pracy w pracowni ortodontycznej 61 12.2. Wykonawstwo aparatów stosowanych w profilaktyce i wczesnym leczeniu szczękowo-ortodontycznym 15 12.3. Wykonawstwo ruchomych aparatów jednoszczękowych i dwuszczękowych 83 12.4. Wykonawstwo napraw i rekonstrukcji ruchomych i stałych aparatów ortodontycznych 10 12.5. Wykonawstwo protez dziecięcych 15 12.6. Wykonawstwo aparatów retencyjnych i stałych grubołukowych 25 12.7. Wykonawstwo szyn terapeutycznych, pourazowych i ochronnych oraz nakładek do wybielania 15 13.1. Bezpieczeostwo i higiena pracy w pracowni dentystycznej 20 13.2. Wykonawstwo wyrobów medycznych z zakresu techniki dentystycznej 78 13.3. Wykonawstwo wyrobów medycznych z zakresu ortodoncji 78 1. Wykonawstwo wyrobów medycznych z zakresu techniki dentystycznej 80 2. Wykonawstwo wyrobów medycznych z zakresu ortodoncji 80 rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 13
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 8. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH RZEDMIOTÓW DLA ZAWODU TEHNIK DENTYSTYZNY W programie nauczania zastosowano taksonomię celów AB B. Niemierko. 1. odstawy anatomii, fizjologii i pierwsza pomoc 1.1. Budowa i fizjologia układów i anatomia głowy 1.2. Budowa i funkcja układu stomatognatycznego i stawu skroniowo-żuchwowego 1.3. romocja i profilaktyka zdrowia 1.4. ierwsza pomoc przedmedyczna 1.1. Budowa i fizjologia układów i anatomia głowy Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeo po zrealizowaniu zajęd potrafi: oziom wymagao programowych Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania KZ(Z.a)(1)1 posłużyd się podstawowymi pojęciami z zakresu anatomii i fizjologii; A odstawowe pojęcia z zakresu anatomii i fizjologii. KZ(Z.a)(1)2 scharakteryzowad podstawowe procesy życiowe organizmu; Ogólna budowa i funkcje układów w organizmie KZ(Z.a)(1)3 określid położenie poszczególnych układów i narządów; człowieka. KZ(Z.a)(1)4 scharakteryzowad budowę i czynności życiowe komórek; Budowa czaszki. KZ(Z.a)(1)5 określid rodzaje tkanek i ich funkcje; Szczegółowa budowa szczęki i żuchwy. Mięśnie twarzoczaszki. KZ(Z.a)(1)6 scharakteryzowad budowę i funkcje poszczególnych układów; KZ(Z.a)(1)7 określid różnice w budowie i funkcjach organizmu związane z wiekiem, płcią oraz różnice konstytucjonalne; Z.17.1(1)1 objaśnid budowę anatomiczną głowy. lanowane zadania oznawanie anatomicznych struktur i podstawowych funkcji organizmu człowieka Wykonaj poniższe zadania: 1. Zaznacz na przedstawionym schemacie organizmu człowieka elementy kostne i układy fizjologiczne zgodnie z kolorystyką podaną w instrukcji. Następnie scharakteryzuj funkcje rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 14
1.1. Budowa i fizjologia układów i anatomia głowy rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego zaznaczonych układów fizjologicznych. 2. Zaznacz na przedstawionym schemacie kości czaszki zgodnie z kolorystyką podaną w instrukcji oraz scharakteryzuj mięśnie twarzoczaszki. 3. Scharakteryzuj układ pokarmowy człowieka z uwzględnieniem udziału enzymów w poszczególnych etapach procesu trawienia. Zadania wykonaj indywidualnie. Kryteria oceny obejmują: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną oraz dokładnośd rysunku (zadania nr 1 i 2). Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcie edukacyjne powinny odbywad się w pracowni anatomicznej, wyposażonej w modele, plansze anatomiczne i fizjologiczne, filmy dydaktyczne, środki multimedialne dotyczące anatomii człowieka, atlasy anatomiczne, modele anatomiczne oraz w zestaw multimedialny. Środki dydaktyczne Model anatomiczny człowieka, modele układów człowieka, plansze anatomiczne, interaktywne atlasy anatomiczne (on-line), prezentacje multimedialne, modele anatomiczne czaszki, modele zębów stałych. Zalecana literatura: Sylwanowicz W., Michajlik A., Ramotowski W. Anatomia i fizjologia człowieka, Wydawnictwo ZWL, Warszawa 1990; Łasioski W. Anatomia głowy dla stomatologów, Wydawnictwo ZWL, Warszawa 1993; Hohmann A., Hielscher W. Kompendium Techniki Dentystycznej. Wprowadzenie do anatomii. Funkcja narządu żucia, Wydawnictwo Kwintesencja, Warszawa 1998; Hohmann A., Hielscher W. Kompendium Techniki Dentystycznej. Anatomia, Wydawnictwo Kwintesencja, Warszawa 1999. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się wykład informacyjny z wykorzystaniem środków wizualnych plus aktywizacja uczniów poprzez stosowanie pokazu z objaśnieniem. Metody te powinny wdrożyd ucznia do samodzielnego i logicznego myślenia, oraz pobudzid do rozwiązywania zadao problemowych. Formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą odbywad się z całą klasą w jednej grupie. Forma pracy z uczniem indywidualna, jednolita. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenę osiągnięd ucznia powinno przeprowadzad się zgodnie z kryteriami zawartymi w przedmiotowym systemie oceniania przedstawionymi na pierwszych zajęciach z przedmiotu. W ocenie należy uwzględnid następujące kryteria: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną, aktywnośd na zajęciach. Do oceny osiągnięd uczniów proponuje się przeprowadzenie testu wyboru na zakooczenie działu oraz bieżące sprawdzanie wiadomości w formie ustnej za pomocą pytao problemowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 15
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1.2. Budowa i funkcja układu stomatognatycznego i stawu skroniowo-żuchwowego Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeo po zrealizowaniu zajęd potrafi: oziom wymagao programowych Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania Z.17.1(1)2 objaśnid budowę układu stomatognatycznego; B Budowa i funkcje układu stomatognatycznego. Z.17.1(1)3 objaśnid funkcje układu stomatognatycznego; B Zęby stałe i mleczne: budowa makroi mikroskopowa, rozwój zęba. Z.17.1(3)1 scharakteryzowad nieprawidłowości zgryzowe; Nieprawidłowości zgryzowe i zębowe. Z.17.1(3)2 scharakteryzowad nieprawidłowości zębowe; horoby błony śluzowej: objawy, przyczyny, Z.17.1(3)3 scharakteryzowad choroby błony śluzowej w obrębie układu profilaktyka. stomatognatycznego; horoby próchnicowe: objawy, przyczyny, Z.17.1(3)4 scharakteryzowad choroby próchnicowe; profilaktyka. aradontopatie i stomatopatie protetyczne: Z.17.1(3)5 scharakteryzowad choroby przyzębia paradontopatie; objawy, przyczyny i profilaktyka. Z.17.1(3)6 scharakteryzowad stomatopatie protetyczne; Budowa i funkcje stawu skroniowo-żuchwowego. Z.17.1(2)1 objaśnid budowę stawów skroniowo-żuchwowych; B Stany artykulacyjne żuchwy. Z.17.1(2)2 objaśnid działanie stawów skroniowo-żuchwowych. B ojęcie okluzji i artykulacji. lanowane zadania oznawanie budowy i funkcji układu stomatognatycznego i stawu skroniowo-żuchwowego Wykonaj poniższe zadania: 1. Rozpoznaj i opisz przedstawione na załączonych zdjęciach nieprawidłowości zgryzowe, zębowe oraz choroby błony śluzowej. 2. Zaznacz na przedstawionym schemacie na kolorowo elementy składowe stawu skroniowo-żuchwowego, zgodnie z kolorystyką podaną w instrukcji. Objaśnij działanie stawu skroniowożuchwowego. Zadania wykonaj indywidualnie. Kryteria oceny obejmują: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną oraz dokładnośd rysunku (zadanie nr 2). Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcie edukacyjne powinny odbywad się w pracowni anatomicznej, wyposażonej w modele, plansze anatomiczne i fizjologiczne, filmy dydaktyczne, środki multimedialne dotyczące anatomii człowieka, atlasy anatomiczne, modele anatomiczne oraz w zestaw multimedialny. Środki dydaktyczne Model układu stomatognatycznego, modele zębów stałych, plansze lub prezentacje multimedialne dotyczące patologii w obrębie układu stomatognatycznego, model stawu skroniowożuchwowego, plansze lub prezentacje multimedialne przedstawiające budowę stawu skroniowo-żuchwowego, plansze lub prezentacje multimedialne przedstawiające zasady działania rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 16
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1.2. Budowa i funkcja układu stomatognatycznego i stawu skroniowo-żuchwowego stawu skroniowo-żuchwowego,. Zalecana literatura: pod redakcją Z. Jaoczuka Zapobieganie i leczenie chorób przyzębia, Wydawnictwo ZWL, Warszawa 1978; Obersztyn A. róchnica zębów i jej zapobieganie, Wydawnictwo ZWL, Warszawa 1978; pod redakcją E. Spiechowicza Stomatopatie protetyczne, Wydawnictwo ZWL, Warszawa 1993; pod redakcją Z. Jaoczuka ropedeutyka stomatologii, Wydawnictwo ZWL, Warszawa 1994; Lehmann K.M., Hellwig E, wydanie polskie pod redakcją S. otoczka ropedeutyka stomatologii zachowawczej i protetyki, Wydawnictwo Urban & artner, Wrocław 1994; Hohmann A., Hielscher W. Kompendium Techniki Dentystycznej Wprowadzenie do anatomii. Funkcja narządu żucia, Wydawnictwo Kwintesencja, Warszawa 1998; Majewski S. rotetyka Tom 1 odstawy protetyki w praktyce lekarskiej i technice dentystycznej. odręcznik dla studentów, lekarzy i techników dentystycznych, Wydawnictwo Stomatologiczne SZS-W, Kraków 2000; Majewski S. Gnatofizjologia stomatologiczna. Normy okluzji i funkcje układu stomatognatycznego, Wydawnictwo Lekarskie ZWL, Warszawa 2007; Spiechowicz E. rotetyka stomatologiczna, Wydawnictwo ZWL, Warszawa 2009. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się wykład informacyjny z wykorzystaniem środków wizualnych plus aktywizacja uczniów poprzez stosowanie pokazu z objaśnieniem. Metoda ta powinna wdrożyd ucznia do samodzielnego i logicznego myślenia, oraz pobudzid do rozwiązywania zadao problemowych. Formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą odbywad się z cała klasą w jednej grupie. Forma pracy z uczniem indywidualna, jednolita. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenę osiągnięd ucznia powinno przeprowadzad się zgodnie z kryteriami zawartymi w przedmiotowym systemie oceniania przedstawionymi na pierwszych zajęciach z przedmiotu. W ocenie należy uwzględnid następujące kryteria: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną, aktywnośd na zajęciach. Do oceny osiągnięd uczniów proponuje się przeprowadzenie testu wyboru na zakooczenie działu oraz bieżące sprawdzanie wiadomości w formie ustnej za pomocą pytao problemowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. 1.3. romocja i profilaktyka zdrowia Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeo po zrealizowaniu zajęd potrafi: oziom wymagao programowych Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania KZ(Z.a)(2)1 wyjaśnid pojęcie zdrowia; ojęcie zdrowia: skala zdrowia, aspekty zdrowia (somatyczny, psychiczny). KZ(Z.a)(2)2 określid wpływ czynników środowiskowych na zdrowie; romocja zdrowia: zakres promocji zdrowia, KZ(Z.a)(2)3 wyjaśnid znaczenie przestrzegania higieny dla zdrowia człowieka; rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 17
1.3. romocja i profilaktyka zdrowia rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego KZ(Z.a)(2)4 określid zachowania sprzyjające i zagrażające zdrowiu; Narodowy rogram Zdrowia. KZ(Z.a)(2)5 zaplanowad działania prozdrowotne; D KZ(Z.a)(2)6 prowadzid edukację w zakresie higieny osobistej i otoczenia; KZ(Z.a)(2)7 scharakteryzowad poszczególne fazy profilaktyki zdrowotnej; KZ(Z.a)(2)8 zastosowad zasady profilaktyki chorób; KZ(Z.a)(3)1 wyjaśnid pojęcia: promocja zdrowia, zdrowy styl życia, zachowania prozdrowotne; KZ(Z.a)(3)2 wyjaśnid zasady zdrowego stylu życia; KZ(Z.a)(3)3 określid współzależnośd między stylem życia a zdrowiem; KZ(Z.a)(4)1 wyjaśnid pojęcia: patologia, patofizjologia, choroba; KZ(Z.a)(4)2 określid czynniki chorobotwórcze; KZ(Z.a)(4)3 przedstawid przyczyny i objawy charakterystyczne dla schorzeo poszczególnych układów; KZ(Z.a)(4)4 wyjaśnid procesy patologiczne; KZ(Z.a)(9)1 wyjaśnid pojęcie: materiał skażony; KZ(Z.a)(9)2 rozróżnid rodzaje odpadów; B KZ(Z.a)(9)3 określid zagrożenia w przypadku kontaktu z materiałem biologicznie skażonym; KZ(Z.a)(9)4 omówid procedury dotyczące postępowania z odpadami; KZ(Z.a)(9)5 wymienid środki ochrony indywidualnej; B KZ (Z.a)(10)1 wyjaśnid zasady bezpieczeostwa związane z materiałem skażonym; KZ(Z.a)(11)1 wyjaśnid pojęcia: aseptyka, antyseptyka. lanowane zadania rofilaktyka trzy poziomy profilaktyki. Żywienie a zdrowie piramida zdrowia. ojęcia z zakresu patologii. zynniki chorobotwórcze. Objawy chorobowe. Materiał biologicznie skażony: podział, procedura postępowania w razie bezpośredniego kontaktu z materiałem biologicznie skażonym. Zasady aseptyki i antyseptyki. Opracowanie procedury postępowania z materiałem biologicznie skażonym w pracowni protetycznej Opracuj procedurę postępowania z materiałem biologicznie skażonym w pracowni protetycznej. rzedstaw w formie dokumentu. Zadanie wykonaj indywidualnie. Kryteria oceny obejmują: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną oraz umiejętnośd formatowania dokumentu. rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 18
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1.3. romocja i profilaktyka zdrowia lanowanie dziennego jadłospisu uwzględniającego zasady piramidy zdrowia Zaplanuj dzienny jadłospis uwzględniający zasady piramidy zdrowia. Zadanie wykonaj indywidualnie. Kryteria oceny obejmują: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną oraz oryginalnośd propozycji. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcie edukacyjne powinny odbywad się w pracowni anatomicznej, wyposażonej w modele, plansze anatomiczne i fizjologiczne, filmy dydaktyczne, środki multimedialne dotyczące anatomii człowieka, atlasy anatomiczne, modele anatomiczne oraz w zestaw multimedialny. Środki dydaktyczne Filmy edukacyjne promujące zdrowy styl życia i zasady zdrowego żywienia, plansze, prezentacje multimedialne. Literatura zalecana: Woynarowska B. Edukacja zdrowotna, Wydawnictwo Naukowe WN, Warszawa 2010; Karski J.B. raktyka i teoria promocji zdrowia, Wydawnictwo edewu, Warszawa 2011; wg wskazao nauczyciela. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się metodę wykładu konwersatoryjnego z wykorzystaniem środków wizualnych i metodę tekstu przewodniego. Metody te powinny ułatwid samodzielne zbieranie i analizowanie informacji oraz wdrożyd ucznia do samodzielnego i logicznego myślenia, pobudzid do rozwiązywania zadao problemowych. raktyczna promocja zdrowego żywienia, np. klasa podzielona na grupy i każda grupa w innym okresie (wiosna, lato, jesieo, zima) przygotowuje zdrowe przekąski dla zespołu klasowego. Formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą odbywad się z całą klasą w jednej grupie. Forma pracy z uczniem indywidualna, jednolita. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenę osiągnięd ucznia powinno przeprowadzad się zgodnie z kryteriami zawartymi w przedmiotowym systemie oceniania przedstawionymi na pierwszych zajęciach z przedmiotu. W ocenie należy uwzględnid następujące kryteria: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną, aktywnośd na zajęciach. Do oceny osiągnięd uczniów proponuje się przeprowadzenie testu wyboru na zakooczenie działu oraz bieżące sprawdzanie wiadomości w formie ustnej za pomocą pytao problemowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 19
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 1.4. ierwsza pomoc przedmedyczna Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeo po zrealizowaniu zajęd potrafi: oziom wymagao programowych Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania BH(5)1 scharakteryzowad szkodliwe czynniki wstępujące w pracowni protetycznej; zynniki negatywnie wpływające na organizm BH(5)2 określid zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników człowieka występujące w pracowni protetycznej. w pracowni protetycznej; Wyposażenie apteczki w pracowni protetycznej. BH(5)3 określid sposoby zapobiegania zagrożeniom związanym z występowaniem Kryteria rozpoznawania stanu zagrożenia zdrowia szkodliwych czynników w pracowni protetycznej; i życia. BH(6)1 scharakteryzowad oddziaływanie czynników szkodliwych na organizm Zasady udzielania pierwszej pomocy w przypadku człowieka; krwawienia i krwotoków. BH(6)2 określid skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka; ostępowanie w przypadku urazów mechanicznych. BH(10)1 udzielid pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy; ostępowanie w przypadku urazów termicznych BH(10)2 udzielid pierwszej pomocy poszkodowanym w stanach zagrożenia zdrowia; Zasady udzielania pierwszej pomocy w przypadku BH(10)3 udzielid pierwszej pomocy poszkodowanym w stanach zagrożenia życia; ciała obcego w oku, uchu, nosie, przełyku. zynności ratunkowe w przypadku zatrud. KZ(Z.a)(6)1 określid przyczyny stanów zagrożenia życia; AB postępowania reanimacyjnego-udrożnienie KZ(Z.a)(6)2 przedstawid sytuacje mogące prowadzid do stanu nagłego zagrożenia dróg oddechowych, sztuczna wentylacja, masaż zdrowotnego i życia w różnych grupach wiekowych; pośredni serca. KZ(Z.a)(7)1 ocenid stan poszkodowanego w zakresie przytomności; D KZ(Z.a)(7)2 ocenid stan poszkodowanego w zakresie oddechu; D KZ(Z.a)(7)3 ocenid stan poszkodowanego w zakresie krążenia; D KZ(Z.a)(8)1 zastosowad procedury ratownicze w różnego rodzaju stanach zagrożenia życia; KZ(Z.a)(8)2 zastosowad zasady prowadzenia resuscytacji krążeniowo-oddechowej. lanowane zadania Udzielanie pierwszej pomocy Wykonaj poniższe zadania: 1. Unieruchom kooczynę górną złamaną w nadgarstku i wezwij pomoc (zadanie powinno wykonywane byd w parach). 2. Zabezpiecz poparzoną rękę do czasu przyjazdu pogotowia ratunkowego (zadanie powinno wykonywane byd w parach). rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 20
1.4. ierwsza pomoc przedmedyczna rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 3. Wykonaj sztuczne oddychanie na fantomie, zgodnie z obowiązującymi zasadami. 4. Wykonaj masaż zewnętrzny serca na fantomie, zgodnie z obowiązującymi zasadami. Zadania wykonaj indywidualnie lub w zespołach 2-osobowych. Kryteria oceny obejmują: poprawnośd merytoryczną, umiejętności organizacyjne i decyzyjne, czas wykonywanej czynności, stopieo opanowania. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcie edukacyjne powinny odbywad się w pracowni anatomicznej, wyposażonej w modele, plansze anatomiczne i fizjologiczne, filmy dydaktyczne, środki multimedialne dotyczące anatomii człowieka, atlasy anatomiczne, modele anatomiczne, fantomy osoby dorosłej, dziecka i niemowlęcia do resuscytacji krążeniowo-oddechowej, defibrylator automatyczny, kołnierze ortopedyczne, środki opatrunkowe i w zestaw multimedialny. Środki dydaktyczne Atlasy i modele anatomiczne, fantomy osoby dorosłej, dziecka i niemowlęcia do resuscytacji krążeniowo-oddechowej, defibrylator automatyczny i kołnierze ortopedyczne, środki opatrunkowe, filmy instruktażowe z zakresu udzielania pierwszej pomocy. Literatura zalecana: Serafin., Scua R. ostępowanie w nagłych zagrożeniach zdrowotnych, Wydawnictwo Urban & artner, Wrocław 2007; wg zaleceo nauczyciela. Zalecane metody dydaktyczne Zalecana metoda dydaktyczna to pokaz z instruktażem i przede wszystkim metoda dwiczeniowa. Nauczyciel powinien zwrócid szczególną uwagę na dwiczenia wykonywane indywidualnie lub w małych grypach. Formy organizacyjne Zajęcia powinny byd prowadzone w formie dwiczeo z całą klasą, w podgrupach liczących najwyżej 5 osób. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenę osiągnięd ucznia powinno przeprowadzad się zgodnie z kryteriami zawartymi w przedmiotowym systemie oceniania przedstawionymi na pierwszych zajęciach z przedmiotu. W ocenie należy uwzględnid następujące kryteria: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną, stopieo samodzielności, aktywnośd na zajęciach i umiejętnośd współpracy w grupie. Do oceny osiągnięd uczniów proponuje się przeprowadzenie testu praktycznego z zakresu udzielania pierwszej pomocy. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 21
rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego 2. Materiały i technologie w technice dentystycznej 2.1. Materiały pomocnicze stosowane w technice dentystycznej 2.2. Materiały podstawowe stosowane w technice dentystycznej 2.3. Nowoczesne technologie stosowane w pracy technika dentystycznego 2.4. Urządzenia i narzędzia stosowane w pracy technika dentystycznego 2.1. Materiały pomocnicze stosowane w technice dentystycznej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeo po zrealizowaniu zajęd potrafi: oziom wymagao programowych Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania Z.17.1.(9)1 rozróżnid materiały pomocnicze stosowane w technice dentystycznej; B odział materiałów używanych w technice Z.17.1.(9)3 scharakteryzowad materiały pomocnicze stosowane w wykonawstwie dentystycznej: podstawowe, pomocnicze. protez ruchomych; Gips: rodzaje, różnice chemiczne i fizyczne, Z.17.1.(9)4 scharakteryzowad materiały pomocnicze stosowane w wykonawstwie zastosowanie, zjawisko ekspansji gipsu. protez stałych; Materiały wyciskowe: podział, wady i zalety, zastosowanie. Materiały izolacyjne: podział, zastosowanie. Lakiery kryjące i cementy dentystyczne: rodzaje, skład, zastosowanie. Z.17.2(8)1 scharakteryzowad materiały pomocnicze stosowane w wykonawstwie Woski: rodzaje, skład, zastosowanie, zjawisko aparatów ortodontycznych. utajnionej sprężystości. Masy osłaniające: podział, skład, zastosowanie. Materiały ścierne i polerownicze: rodzaje, skład, zastosowanie. Kwasy stosowane w technice dentystycznej. lanowane zadania harakteryzowanie mas wyciskowych rzeczytaj charakterystyki podanych mas wyciskowych, porównaj je pod względem właściwości fizycznych i dobierz masę do rodzaju wycisku. Wyniki analizy opracuj w formie prezentacji multimedialnej i przedstaw na forum klasy. Zadanie wykonaj indywidualnie lub w małych zespołach. zas prezentacji 8 minut. Kryteria oceny obejmują: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną, czytelnośd prezentacji, sposób przekazania, czas wykorzystany na prezentację. harakteryzowanie gipsów stosowanych w technice dentystycznej rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 22
2.1. Materiały pomocnicze stosowane w technice dentystycznej rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego rzedstaw w formie prezentacji charakterystykę gipsów stosowanych w technice dentystycznej. Zadanie wykonaj indywidualnie lub w małych zespołach. zas prezentacji 8 minut. Kryteria oceny obejmują: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną, czytelnośd prezentacji, sposób przekazania, czas wykorzystany na prezentację. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne powinny byd prowadzone w sali wykładowej wyposażonej w zestaw multimedialny, ze stanowiskiem dla nauczyciela przystosowanym do pokazu praktycznego. Środki dydaktyczne róbki materiałów pomocniczych stosowanych w technice dentystycznej i ortodoncji, charakterystyki materiałów pomocniczych stosowanych w technice dentystycznej i ortodoncji, schematy procesów technologicznych w formie planszowej lub multimedialnej, modele odlane z różnych rodzajów gipsu, gotowe prace protetyczne. Zalecana literatura: Witt E., Gehrke M.E., Komorowska A. Wykonywanie aparatów zdejmowanych. odręcznik dla techników, studentów i lekarzy ortodontów, Wydawnictwo Kwintesencja, Warszawa 1994; ombe E.. Wstęp do materiałoznawstwa stomatologicznego, Wydawnictwo Medyczne SANMEDIA, Warszawa 1997; raig R.G., owers J.M., Wataha J.. Materiały stomatologiczne, Wydanie polskie pod redakcją H. Limanowskiej-Shaw, Wydawnictwo Medyczne Urban & artner, Wrocław 2000; Majewski S. rotetyka. Tom 1. odstawy protetyki w praktyce lekarskiej i technice dentystycznej. odręcznik dla studentów, lekarzy i techników dentystycznych. Wydawnictwo Stomatologiczne SZS-W, Kraków 2000; iaputa A., iaputa T. odstawy wykonawstwa prac protetycznych, Wydawnictwo ELAMED, Katowice 2009; pod redakcją G. Śmiech-Słomkowskiej Zarys ortodoncji. odręcznik dla techników dentystycznych, Wydawnictwo Med Tour ress International, Wydanie I 2010; pod redakcją A. Komorowskiej Materiały i techniki ortodontyczne, olskie Towarzystwo Ortodontyczne, Lublin 2010. Zalecane metody dydaktyczne Zaleca się wykład informacyjny z wykorzystaniem środków wizualnych plus aktywizacja uczniów poprzez stosowanie pokazu z instruktażem oraz dyskusję dydaktyczną. Metody te powinny wdrożyd ucznia do samodzielnego i logicznego myślenia oraz pobudzid do rozwiązywania zadao problemowych. Formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne mogą odbywad się z całą klasą w jednej grupie. Wskazane wykorzystanie Internetu. Można zorganizowad wycieczkę dydaktyczną do zakładu produkującego materiały dentystyczne w celu identyfikacji materiałów dentystycznych najnowszej generacji. Forma pracy z uczniem indywidualna, jednolita. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Ocenę osiągnięd ucznia powinno przeprowadzad się zgodnie z kryteriami zawartymi w przedmiotowym systemie oceniania przedstawionymi na pierwszych zajęciach z przedmiotu. W ocenie należy uwzględnid następujące kryteria: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną, aktywnośd na zajęciach. Do oceny osiągnięd uczniów proponuje się przeprowadzenie testu wyboru na zakooczenie działu oraz bieżące sprawdzanie wiadomości w formie ustnej za pomocą pytao problemowych. Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia, dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 23
2.2. Materiały podstawowe stosowane w technice dentystycznej rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeo po zrealizowaniu zajęd potrafi: oziom wymagao programowych Kategoria taksonomiczna Materiał nauczania Z.17.1(9)2 rozróżnid materiały podstawowe stosowane w technice dentystycznej; B Tworzywa sztuczne: podział, właściwości, Z.17.1(9)5 scharakteryzowad materiały podstawowe stosowane w wykonawstwie zastosowanie, polimeryzacja, zasady łączenia protez ruchomych; z metalem. Z.17.1(9)6 scharakteryzowad materiały podstawowe stosowane w wykonawstwie Materiały ceramiczne: skład, właściwości, czynniki protez stałych; wpływające na proces kurczenia się porcelany, Z.17.1(9)7 określid oddziaływanie materiałów stosowanych w technice dentystycznej zasady łączenia z metalem. na tkanki i ustrój człowieka; Metale: właściwości chemiczne i fizyczne, Z.17.2(8)2 scharakteryzowad materiały podstawowe stosowane w wykonawstwie zastosowanie. aparatów ortodontycznych; Materiały podstawowe stosowane Z.17.3(2)2 scharakteryzowad materiały podstawowe stosowane w wykonawstwie szyn w wykonawstwie protez dentystycznych. terapeutycznych, pourazowych i ochronnych oraz nakładek do wybielania; Materiały podstawowe stosowane w wykonawstwie aparatów ortodontycznych. Materiały podstawowe stosowane w wykonawstwie epitez twarzy. Materiały podstawowe stosowane w wykonawstwie szyn terapeutycznych, Z.17.3(6)5 scharakteryzowad materiały podstawowe stosowane w wykonawstwie pourazowych i ochronnych. epitez twarzy. Toksycznośd materiałów podstawowych. Oddziaływanie materiałów dentystycznych na organizm człowieka. Zasady przechowywania materiałów szkodliwy dla zdrowia. lanowane zadania Opracowanie wykazu materiałów podstawowych potrzebnych do wykonania uzupełnienia protetycznego Opracuj wykaz materiałów podstawowych potrzebnych do wykonania uzupełnienia protetycznego oraz określ ich oddziaływanie na tkanki i ustrój człowieka. Zadanie może byd wykonywane w zespołach 2-3 osobowych.. Każda grupa powinna mied do opracowania inne uzupełnienie protetyczne. rezentacje przedstawiane będą na forum klasy do wspólnej oceny. zas prezentacji 8 minut. Kryteria oceny obejmują: poprawnośd merytoryczną i terminologiczną, czytelnośd i estetykę prezentacji, sposób przekazania, czas wykorzystany na prezentację. rogram nauczania dla zawodu technik dentystyczny 321402 o strukturze przedmiotowej 24