Społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR) z perspektywy krajowej i europejskiej rola dialogu między administracja publiczną, biznesem i stroną społeczną Łódź, 21 października 2016 r.
Firma odpowiedzialna społecznie? Firma świadoma odpowiedzialności za: relacje z pracownikami, kulturę organizacyjną firmy, etykę prowadzenia działalności biznesowej środowisko i wykorzystywanie zasobów naturalnych odpowiedzialne relacje w łańcuchu dostaw (dostawcy, podwykonawcy, klienci, konsumenci, inne firmy) działania na rzecz społeczności lokalnej dialog z interesariuszami raporty społeczne, raporty zintegrowane 2
Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw definicja skróty Komisja Europejska corporate social responsibility CSR narzędzie konkurencyjności społeczna odpowiedzialność biznesu Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju OECD RBC kontekst inwestycyjny responsible business counduct odpowiedzialne prowadzenie biznesu Nowy trend 2016 dokumenty UE, OECD, ONZ, MOP CSR/RBC Polska używamy skrótu CSR a mówimy o odpowiedzialnym prowadzeniu biznesu 3
Firma odpowiedzialna społecznie? 4
Raporty CSR, zrównoważonego rozwoju raportowanie niefinansowe, zintegrowane 7
Standardy CSR Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych zbiór zasad i standardów z różnych obszarów: od praw człowieka, praw pracowniczych i bezpieczeństwa pracy, przez kwestie dostępu do informacji, opodatkowanie, ochronę środowiska i należytej staranności w działalności firm. Wytyczne Global Reporting Initiative (GRI) najbardziej popularne wytyczne w zakresie raportowania społecznego. Zawierają ogólne zasady raportowania oraz szczegółowe zalecenia odnośnie zawartości raportu. Najnowszy standard = GRI G.4 Norma ISO 26000 wskazuje narzędzia wdrażania koncepcji CSR o charakterze uniwersalnym, jakie mogą być zastosowane w wielu typach organizacji publicznych, prywatnych i non profit niezależnie od ich wielkości i lokalizacji. Norma SA8000 międzynarodowa norma dot. przedsiębiorstw dowolnej branży. Formułuje osiem szczegółowych warunków w odniesieniu do poszanowania praw człowieka i praw pracowniczych. Standardy serii AA1000 dotyczą interesariuszy i wspomagają organizację w procesach zarządzania, w tym: AA1000APS, Zasady Odpowiedzialności, AA1000AS, Weryfikacja, AA1000SES, Zaangażowanie Interesariuszy. Wytyczne ONZ dot. biznesu i praw człowieka mają zastosowanie do wszystkich przedsiębiorstw bez względu na ich wielkość, branżę, kontekst działalności, własność i strukturę. Trzy filary: I. Państwa mają obowiązek chronić prawa człowieka, II. Biznes powinien respektować prawa człowieka III. Ofiary naruszeń praw człowieka przez biznes powinny mieć dostęp do skutecznych środków zaradczych. 8
Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych (1976) I. Koncepcja i zasady II. Polityka ogólna III. Ujawnianie informacji IV. Prawa człowieka V. Zatrudnienie i stosunki pracownicze VI. Środowisko VII. Zwalczanie korupcji, namawiania do korupcji i wymuszenia VIII. Interesy konsumenta IX. Nauka i technologia X. Konkurencja XI. Opodatkowanie http://www.mr.gov.pl/strony/zadania/wsparcie-przedsiebiorczosci/spoleczna-odpowiedzialnosc-przedsiebiorstw-csr/krajowy-punkt-kontaktowy-oecd/
Wytyczne OECD rozdz. IX Nauka i technologia Przedsiębiorstwa powinny: 1. Dołożyć wszelkich starań, aby zapewnić, że podejmowane przez nie działania są zgodne w zakresie nauki i technologii z założeniami polityki i planami państw, w których działają oraz, tam gdzie jest to właściwe, przyczyniać się do rozwoju lokalnego i krajowego potencjału innowacyjności. 2. Jeżeli to możliwe, w toku swojej działalności przedsiębiorstwa powinny przyjmować praktyki pozwalające na transfer i szybkie rozprzestrzenianie technologii i wiedzy know-how, uwzględniając przy tym prawa do własności intelektualnej. 3. Tam gdzie jest to właściwe, pracować na rzecz rozwoju nauki i technologii w państwach goszczących odpowiadając w ten sposób na potrzeby rynku lokalnego, oraz zatrudniać miejscowych pracowników naukowo-technicznych i stwarzać im możliwości szkoleniowe, uwzględniając przy tym potrzeby przedsiębiorstwa. 4. Licencje na korzystanie z praw do własności intelektualnej lub innego rodzaju transfery technologii powinny odbywać się na rozsądnych warunkach, w okolicznościach i w sposób sprzyjający długotrwałym perspektywom zrównoważonego rozwoju państwa goszczącego. 5. Jeżeli jest to zgodne z celami przedsiębiorstwa, należy nawiązywać kontakty z lokalnymi uczelniami i publicznymi instytucjami badawczymi oraz współpracować z lokalnym przemysłem lub związkami przemysłowymi w zakresie realizacji projektów badawczych.
Wytyczne OECD dot. należytej staranności w odpowiedzialnych łańcuchach dostaw w sektorze tekstylnym i obuwniczym The OECD is developing a Due Diligence Guidance for Responsible Supply Chains in the Garment and Footwear Sector to help enterprises identify, prevent, mitigate and account for how they address their actual and potential adverse impacts in their supply chains. The garment and footwear sector is one of the largest consumer goods sectors in the world and provides employment opportunities to millions of workers worldwide. However, this sector also holds known risks of adverse human rights, labour and environmental impacts at various stages of the supply chain. https://mneguidelines.oecd.org/public-consultation-guidance-for-responsible-supply-chains-in-the-garment-and-footwear-sector.htm
OECD Due Diligence Guidance for Responsible Supply Chains in the Garment and Footwear Sector The most common adverse impacts in the garment and footwear sector are well documented and relate to: Labour and human rights Child labour Discrimination Forced labour Restrictions on the right to join a trade union and representative worker organization Occupational health and safety Low-wages Excessive hours of work Environment Use of hazardous chemicals Water consumption Water pollution Energy use Bribery and corruption https://mneguidelines.oecd.org/public-consultation-guidance-for-responsible-supply-chains-in-the-garment-and-footwear-sector.htm
Dyrektywa 2014/95/EU ws. ujawniania informacji niefinansowych 1. Podmioty objęte regulacją jednostki zainteresowania publicznego spełniające następujące kryteria: średnioroczne zatrudnienie powyżej 500 osób suma bilansowa powyżej 20 mln EUR lub przychody netto powyżej 40 mln EUR 2. Wymóg ujawniania w sprawozdaniu z działalności istotnych informacji dotyczących co najmniej kwestii: środowiskowych spraw społecznych i pracowniczych poszanowania praw człowieka przeciwdziałania korupcji i łapownictwu 3. Zakres ujawnień krótki opis modelu biznesowego jednostki, opisu polityki prowadzonej w danym zakresie, jej rezultatów oraz ryzyk. 4. Raportowanie według wybranych przez spółki zasad (własnych, krajowych, unijnych lub międzynarodowych); 13
Dyrektywa 2014/95/EU ws. ujawniania informacji niefinansowych do 6 grudnia 2016 r. kraje członkowskie UE mają czas na transpozycję Dyrektywy 2014/95/EU do prawa krajowego (w Polsce organem implementującym jest Ministerstwo Finansów) od 2018 r. pierwsze sprawozdania obejmujące 2017 rok UE ok. 6 000 spółek PL ok. 300 spółek 14
Rola administracji publicznej Administracja rządowa w Polsce przyjmuje funkcję pośrednika między biznesem a społeczeństwem w dialogu nt. odpowiedzialności biznesu za kwestie społeczne i środowiskowe. Podejście Komisji Europejskiej do CSR opiera się na założeniu, że to same przedsiębiorstwa powinny przyczyniać się do rozwoju społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw. Organy publiczne zgodnie ze strategią KE dot. CSR powinny odgrywać rolę pomocniczą, poprzez połączenie dobrowolnych rozwiązań strategicznych oraz, w razie potrzeby, uzupełniających regulacji, aby promować przejrzystość, tworzyć zachęty dla odpowiedzialnej postawy przedsiębiorstw. 15
Działania administracji publicznej na rzecz wdrażania zasad CSR/RBC 1998 r. 2004 r. 2009-2013 2014-2015 2016 Powołanie Krajowego Punktu Kontaktowego OECD (MSP, MG, PAIiIZ) Działania na rzecz powołania Zespołu do spraw CSR w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Zespół ds. Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw organ pomocniczy Prezesa Rady Ministrów Zespół ds. Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw organ pomocniczy Ministra Gospodarki Zespół ds. CSR organ pomocniczy Ministra Rozwoju Krajowy Punkt Kontaktowy OECD w Ministerstwie Rozwoju
Odpowiedzialne prowadzenie biznesu działania administracji publicznej podejście sektorowe dialog społeczny CSR w spółkach SP CSR dla MŚP ujawnianie danych pozafinansowych GRI G4 SDG s Krajowy Plan Działań na rzecz CSR/RBC Krajowy Plan Działania na rzecz wdrażania Wytycznych ONZ dot. biznesu i praw człowieka mapa stanu prawnego 3 filary Wytycznych ONZ dot. biznesu i praw człowieka monitoring/ewaluacja elastyczny i horyzontalny model wdrażania ujawnianie potencjału każdego z filarów POR i SOR Aspekty CSR/RBC w Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju Współpraca z interesariuszami NGOs, związki zawodowe, org. branżowe, organizacje pracodawców, itd. Zespół ds. CSR Grupy Robocze KPK OECD platforma do wymiany doświadczeń i dobrych praktyk dialog społeczny rekomendacje i projekty CSR/RBC KPK OECD współpraca oparta na zaufaniu Program współpracy MR z NGOs
jacqueline.kacprzak@mr.gov.pl tel. 22 273 84 99