OPRACOWANIE: mgr Anna Kwiatkowska PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII DLA UCZNIÓW KLAS I PUBLICZNEGO GIMNAZJUM W WADOWICACH GÓRNYCH Spis treści Spis treści... 1 Rozdział 1 Kontrakt między nauczycielem a uczniem... 2 Rozdział 2 Cele nauczenia w ramach przedmiotu religia... 2 Rozdział 3 Zasady i obszary oceniania oraz klasyfikowania uczniów... 3 Rozdział 4 Ogólne kryteria ocen... 5 Rozdział 5 Sposoby informowania uczniów i rodziców... 6 1
Rozdział 1 Kontrakt między nauczycielem a uczniem 1. Obowiązki ucznia: 1) Uczeń uczestniczy w lekcjach religii na podstawie pisemnego oświadczenia rodziców (opiekunów prawnych). 2) Jest zdyscyplinowany, kulturalny, uważny, nie przeszkadza w prowadzeniu lekcji. 3) Posiada na lekcji zeszyt przedmiotowy i materiały zalecane przez katechetę. 4) Jest zobowiązany do uczestniczenia w sprawdzianach w ciągu roku szkolnego (nieobecność może być usprawiedliwiona zwolnieniem lekarskim lub ważnym wydarzeniem losowym; w takim przypadku uczeń przystępuje do sprawdzianu w innym terminie ustalonym przez katechetę). 5) W przypadku dłuższej usprawiedliwionej nieobecności na lekcjach samodzielnie lub z pomocą nauczyciela uzupełnia brakujące wiadomości. 2. Prawa ucznia: 1) Uczeń może być dwa razy w ciągu półrocza nieprzygotowany do lekcji. 2) Może zgłaszać w czasie lekcji swoje wątpliwości dotyczące materiału nauczania (prosić o wyjaśnienie, dodatkowe informacje). 3) Może korzystać z pomocy nauczyciela, jeżeli ma trudności w opanowaniu materiału nauczania (termin i miejsce konsultacji wyznacza nauczyciel). 4) Musi uzyskać informację na temat zakresu wiedzy obejmującej sprawdzian i co najmniej tydzień wcześniej powinien dowiedzieć się o jego terminie. 5) Może poprawić sprawdzian w formie ustalonej przez nauczyciela w ciągu 10 dni od ogłoszenia wyników, zgodnie z postanowieniami ogólnymi zawartymi w WSO. 3. Prawa i obowiązki nauczyciela: 1) Nauczyciel ma prawo wymagać od ucznia systematycznej pracy oraz aktywnego uczestnictwa w procesie zdobywania wiedzy. 2) Ocenia ucznia w sposób jawny. 3) Ocenia poziom i postępy w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania wg zasad przyjętych w Przedmiotowym Systemie Oceniania. 4) Nie ocenia praktyk religijnych ucznia. Rozdział 2 Cele nauczenia w ramach przedmiotu religia Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży, obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawane w sposób systematyczny i całościowy w celu wprowadzenia w pełnię życia chrześcijańskiego: 1. wprowadzenie w podstawowe prawdy wiary i życia chrześcijańskiego na podstawie wydarzeń z życia Jezusa Chrystusa, przeżywanych świąt i roku liturgicznego w społeczności parafialnej oraz podstawowe wychowanie modlitewne 2. doprowadzić do pełnego uczestnictwa we Mszy Świętej, pogłębienie łączności z Kościołem, kształtowanie sumienia i poszerzanie podstawowych prawd wiary w oparciu o Ewangelię opracowanie: mgr Anna Kwiatkowska 2
3. Pogłębianie religijności przez świadome uczestnictwo w życiu Kościoła, zwłaszcza wprowadzenie w rok liturgiczny, kształtowanie sumienia przez zwrócenie uwagi na apostolską rolę młodego człowieka w domu i w szkole 4. poznawanie i pogłębianie przeżywania Eucharystii jako centrum życia Kościoła i człowieka, dalsze kształtowanie postaw eucharystycznych i moralnych katechizowanych 5. Wprowadzenie w Pismo Święte, w jego teologię przymierza, obietnicy i jej wypełnienia od Abrahama do Chrystusa, dalsze poznawanie Boga i Jego odnoszenia się do ludzi w Stary i Nowym Testamencie oraz ukazywanie urzeczywistniania się zbawienia w Kościele, w sakramentach, roku liturgicznym i dziejach 6. Zapoznawanie z tematami dotyczącymi Chrystusa i Kościoła, poznanie roli Ducha Świętego, Słowa Bożego i liturgii w życiu Kościoła 7. Poznawanie zasad etyki chrześcijańskiej i moralnej wypływającej z Objawienia, kształtowanie osobowości odpowiedzialnie pełniącej swoje zadania w społeczności, pogłębienie świadomości współdziałania z Chrystusem w dziele zbawienia, kształtowanie umiejętności chrześcijańskiego spojrzenia na życie, odpowiedzialności w małżeństwie i rodzinie oraz w społeczeństwie. Rozdział 3 Zasady i obszary oceniania oraz klasyfikowania uczniów 1. Każdy uczeń oceniany jest obiektywnie i sprawiedliwie. 2. Ocena bieżąca z religii jest formułowana w skali 1-6. 3. Każdy uczeń powinien otrzymać w ciągu semestru minimum 4 oceny. 4. Uczeń ma prawo dwa razy w ciągu półrocza zgłosić nieprzygotowane do lekcji, ale musi to uczynić przed rozpoczęciem zajęć. 5. Sprawdziany, kartkówki i odpowiedzi ustne są obowiązkowe. 6. Ocenie podlegają zeszyty przedmiotowe. 7. Za trzykrotny brak zeszytu przedmiotowego uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. 8. Prace domowe - krótkoterminowe (z lekcji na lekcję) lub długoterminowe np. referaty, plansze, schematy, wykresy wykonywane są na ocenę. - Przy ocenie pracy brane są pod uwagę następujące kryteria: stopień trudności, poprawność językowa, staranność wykonania, wykorzystanie różnych źródeł informacji. Brak pracy domowej jest równoważny z otrzymaniem oceny niedostatecznej. 9. Wypowiedzi ustne Nauczyciel ma prawo zapytać ucznia na każdej lekcji z trzech ostatnich jednostek tematycznych. Przy ocenie wypowiedzi ustnej będą brane pod uwagę: wymagania edukacyjne, styl wypowiedzi, posługiwanie się terminologią przedmiotu. Ocena z wypowiedzi ustnej poprawiana jest w trakcie semestru poprzez kolejne wypowiedzi ustne ucznia. 10. Prace pisemne 1) Sprawdziany mogą być przeprowadzane po zakończeniu działu. Zapowiadane są z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem (wpis informacyjny do dziennika) i podaniem zakresu materiału. Są oceniane wg skali obowiązującej w WSO, tj.: Suma punktów ze wszystkich zadań wynosi 100% 100% - 91% - bdb 90% - 75% - db 74% - 51% - dst 50% - 35% - dop poniżej 34% - ndst W sprawdzianach znajdują się zadania (najczęściej otwarte) na ocenę celującą. Są one oceniane tylko wtedy, gdy uczeń napisze pierwszą część sprawdzianu na ocenę bardzo dobrą. Nauczyciel ocenia sprawdzian najdalej do 2 tygodni (czas ten wydłuża się w przypadku nieobecności nauczyciela).poprawione sprawdziany będą przedstawiane uczniom w trakcie lekcji, rodzicom na zebraniach na ich prośbę. Uczniowie, którzy uzyskali ze sprawdzianu ocenę niedostateczną i opracowanie: mgr Anna Kwiatkowska 3
dopuszczającą mogą przystąpić do poprawy. Odbywa się ona w czasie ustalonym przez katechetę poza zajęciami edukacyjnymi. Poprawiona ocena jest wpisywana do dziennika obok starej i nie anuluje oceny pierwotnej. Jeżeli uczeń uzyska stopień niedostateczny z poprawy nie jest on wpisywany do dziennika lekcyjnego. 2) Kartkówki - nie muszą być zapowiadane. Zawierają materiał z trzech ostatnich lekcji. Oceniane są w skali ocen 1-5. Mogą zawierać materiał z trzech dowolnych lekcji i wtedy są zapowiadane. Skala ocen pozostaje bez zmian. Oceny z kartkówek nie podlegają poprawie. 11. Wypowiedzi ustne 1) Odpowiedzi ustne, na żądanie nauczyciela, obejmują materiał z trzech ostatnich jednostek tematycznych. Oceniane są w skali ocen 1 5. 2) Co najmniej kilkuzdaniowe samodzielne wypowiedzi ucznia w ramach pracy na lekcji nagradzane są plusami. W każdej chwili (na prośbę ucznia) mogą zostać przeliczone na ocenę, którą nauczyciel wpisuje do dziennika wg następującego algorytmu: 1 plus - brak oceny 2 plusy - dop 3 plusy - dst 4 plusy - db 5 plusów - bdb 6 plusów - cel 3) Brak aktywności na lekcji może skutkować uzyskaniem minusa przez ucznia. Każdy trzeci minus automatycznie zostaje zamieniony na ocenę niedostateczną i jest wpisywany do dziennika. 12. Inne formy aktywności ucznia są ocenami wspomagającymi. 13. Klasyfikacja Uczeń może być niesklasyfikowany z religii, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie nauczania. Uczeń niesklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny. 14. Przy wystawianiu oceny śródrocznej i rocznej przyjmuje się następujące zasady: Ocena nie ma charakteru średniej arytmetycznej wyników cząstkowych; znaczący wpływ mają przede wszystkim oceny uzyskane ze sprawdzianów, dłuższych wypowiedzi, referatów, o ile prezentacja ich przyjmie formę wypowiedzi ustnej oraz innych form pracy o charakterze samodzielnym. Dla jasności podana zostaje następująca waga ocen zaczynając od najwyższej: oceny za sprawdziany oceny za kartkówki oceny za zadania domowe i oceny za odpowiedzi ustne na lekcji oceny za aktywność uczniów W przypadku klasyfikacji śródrocznej, kiedy dochodzi do sytuacji równowagi ocen, oceną decydującą jest nota uzyskana ze sprawdzianu, która jest bardziej korzystna dla ucznia. W przypadku klasyfikacji rocznej, przy równowadze ocen oceną rozstrzygającą jest stopień uzyskany na półrocze. 15. Informacja o grożącej ocenie niedostatecznej z przedmiotu jest przekazywana uczniowi i jego rodzicom (prawnym opiekunom) na miesiąc przed klasyfikacją. Równocześnie nauczyciel katecheta przedstawia zainteresowanemu uczniowi możliwości poprawy oceny poprzez uzupełnienie niezbędnych wiadomości i umiejętności oraz prac pisemnych. 16. Informacja o ocenie śródrocznej jest przekazywana uczniom na katechezie kończącej pierwsze półrocze, a rodzicom (prawnym opiekunom ucznia) na wywiadówce. 17. Informacja o ocenie rocznej ma miejsce na katechezie tydzień przed klasyfikacją i zostaje przedstawiona uczniowi oraz rodzicom (prawnym opiekunom) przez wychowawców klas. 18. Rodzice ucznia mają prawo zwrócić się do dyrektora szkoły o umożliwienie podwyższenia proponowanej oceny rocznej z religii, poprzez przystąpienie do egzaminu sprawdzającego. Zasady powyższego postępowania regulują zapisy WSO: Warunkiem koniecznym do rozpatrywania wniosku o weryfikację oceny jest posiadanie przez ucznia co najmniej połowy ocen pozytywnych spośród wszystkich uzyskanych przez niego ocen cząstkowych w ciągu roku szkolnego. O podwyższenie oceny może wnioskować uczeń który uzyskał co najmniej połowę ocen na poziomie oceny o którą wnioskuje. opracowanie: mgr Anna Kwiatkowska 4
19. Jeżeli uczeń uzyskał w II półroczu ocenę o dwa stopnie wyższą niż w I półroczu, to chcąc otrzymać taki stopień jako ocenę roczną musi przystąpić do zaliczenia materiału z zakresu I półrocza. Termin poza zajęciami edukacyjnymi i sposób zaliczenia ustala nauczyciel. Rozdział 4 Ogólne kryteria ocen W procesie oceniania obowiązuje zasada kumulowania wymagań (ocenę wyższą może otrzymać uczeń, który spełnia wszystkie wymagania przypisane ocenom niższym). 1. Ocena celująca (skrót: cel). Uczeń: 1) spełnia wszystkie wymagania w zakresie oceny bardzo dobrej oraz wykazuje się wiadomościami wykraczającymi poza program religii własnego poziomu edukacji 2) angażuje się w prace pozalekcyjne, np. gazetki religijne, montaże sceniczne, pomoce katechetyczne, apele szkolne o treści religijnej itp. 3) opanowana przez niego wiedza i nabyte umiejętności pozwalają mu twórczo dzielić się nimi nie tylko w szkole ale i w środowisku lokalnym 4) Osiąga sukcesy w konkursach religijnych lub posiada inne porównywalne osiągnięcia 5) otrzymał co najmniej bardzo dobre oceny ze sprawdzianów i bardzo dobre z kartkówek 6) posiada uzupełniony i starannie prowadzony zeszyt 7) zna biegle "Mały katechizm" oraz pozostałe modlitwy 8) jego pilność, systematyczność, stosunek do przedmiotu nie budzi żadnych zastrzeżeń 9) wyjątkowo aktywnie uczestniczy w katechezie, jest zdyscyplinowany 2. Ocena bardzo dobra (skrót: bdb). Uczeń: 1) opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności określony programem nauczania katechezy 2) sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami 3) otrzymał co najmniej dobre oceny ze sprawdzianów i bardzo dobre z kartkówek 4) posiada uzupełniony zeszyt 5) dobrze zna "Mały katechizm" oraz pozostałe modlitwy 6) chętnie i systematycznie uczestniczy w katechezie, jest zdyscyplinowany 7) wyróżnia się aktywnością na tle grupy katechizowanych 3. Ocena dobra (skrót: db). Uczeń: 1) opanował wiadomości i umiejętności, które pozwalają na rozumienie większości relacji między elementami wiedzy religijnej 2) dysponuje dobrą umiejętnością zastosowania zdobytych wiadomości 3) uzyskuje stale dobre postępy podczas prowadzonych zajęć 4) otrzymał co najmniej dostateczne oceny ze sprawdzianów i dobre z kartkówek 5) posiada uzupełniony zeszyt 6) dobrze zna treść modlitw na ocenę dopuszczającą i dostateczną oraz Anioł Pański, VI prawd wiary, Uczynki miłosierne co do ciała i duszy, tajemnice różańca, stacje Drogi Krzyżowej 7) chętnie uczestniczy w katechezie, stara się być przygotowany 4. Ocena dostateczna (skrót: dst). Uczeń: 1) opanował wiadomości i umiejętności umożliwiające zdobywanie dalszej wiedzy 2) dysponuje przeciętna wiedzą w zakresie materiału przewidywanego programem, w jego wiadomościach są luki 3) wykonuje zadania, choć budzą one zastrzeżenia (np.: byle jakie ) 4) otrzymał co najmniej dopuszczające oceny ze sprawdzianów i dostateczne z kartkówek 5) posiada zeszyt, ale jego notatki są niepełne (jednak nie mniej niż 50% katechez) opracowanie: mgr Anna Kwiatkowska 5
6) zna treść modlitw: Małego katechizmu oraz opanował: V Przykazań Kościelnych, VII sakramentów; VII grzechów głównych, dwa przykazania miłości; V warunków dobrej spowiedzi, Pod Twoją obronę 7) wykazuje przeciętne zainteresowanie przedmiotem, ale w miarę systematycznie uczęszcza na katechezę 5. Ocena dopuszczająca (skrót: dop). Uczeń: 1) zdobył wiadomości, które są niewystarczające na przekazanie podstawowej wiedzy religijnej 2) proste zadania o niewielkim stopniu trudności rozwiązuje przy pomocy nauczyciela 3) otrzymał co najmniej dopuszczające oceny z kartkówek 4) zawsze poprawia ewentualne niedostateczne oceny ze sprawdzianów 5) posiada zeszyt, ale jego notatki są niepełne (mniej niż 50% katechez) 6) zna najbardziej istotne z podstawowych modlitw i prawd wiary: Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, Wierzę w Boga, 10 Przykazań Bożych tzw. Mały katechizm 7) będąc na lekcji słucha, i nie przeszkadza w jej prowadzeniu 8) opuszcza katechezę, niechętnie bierze w niej udział 9) czasami ma lekceważący stosunek do przedmiotu 6. Ocena niedostateczna (skrót: ndst). Uczeń: 1) nie opanował najbardziej podstawowych wiadomości i umiejętności przewidzianych programem 2) braki w wiedzy i umiejętnościach uniemożliwiają mu kontynuację nauki 3) nie potrafi nawet przy pomocy nauczyciela wykonać prostych zadań 4) otrzymał niedostateczne oceny z kartkówek 5) nie przystąpił do poprawy niedostatecznych ocen ze sprawdzianów 6) posiada zeszyt, ale jego notatki są niepełne (mniej niż 25% katechez) 7) ma stale lekceważący stosunek do przedmiotu Rozdział 5 Sposoby informowania uczniów i rodziców 1. Na pierwszej lekcji uczniowie są szczegółowo zapoznawani przez katechetę z Przedmiotowym Systemem Oceniania. Na pierwszej lekcji w drugim półroczu katecheta przypomina główne założenia PSO. 2. Wymagania na poszczególne oceny są cały czas dostępne dla uczniów oraz rodziców (opiekunów prawnych) 3. Wszystkie oceny są jawne. 4. Sprawdziany przechowywane są w szkole do końca roku szkolnego. 5. Wychowawcy klas na zebraniach lub podczas spotkań indywidualnych informują rodziców o ocenach. 6. W razie potrzeby katecheta wzywa rodziców indywidualnie. 7. Rodzice zawsze mogą kontaktować się z katechetą. Czas i miejsce spotkania są ustalane wspólnie przez obie strony. opracowanie: mgr Anna Kwiatkowska 6