Tabela 1. Co nowego, jakie znowelizowane przepisy będą obowiązywały od roku szkolnego 2015/2016 Znowelizowane akty prawne Zakres zmian Obowiązki dla dyrektora szkoły wynikające ze zmiany przepisów prawa PRZEDSZKOLA Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 sierpnia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie udzielania gminom dotacji celowej z budżetu państwa na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego. Rozporządzenie oczekuje na publikację w Dzienniku Ustaw. Zmiany dostosowujące Dostosowanie treści rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 sierpnia 2013 r. w sprawie udzielania gminom dotacji celowej z budżetu państwa na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego do obecnie obowiązującej klasyfikacji budżetowej w dziale 801 - Oświata i wychowanie poprzez dodanie nowego rozdziału 80149 Realizacja zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego oraz wydłużenie, z 7 do 14 dni terminu, jaki mają wojewodowie na sporządzenie i przekazanie Ministrowi Finansów wniosków o uruchomienie środków budżetu państwa dla gmin. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz.U. poz. 1993) KSZTAŁCENIE OGÓLNE Zmiany dotyczą: 1) możliwości prowadzenia w szkołach nauki języka migowego; 2) określenia minimalnej liczby godzin przeznaczonych na realizację dodatkowego przedmiotu uzupełniającego (liceum, technikum); 3) wskazania, że obowiązkowa nauka jednego języka obcego nowożytnego (a nie dwóch) dotyczy wszystkich uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, niezależnie od rodzaju szkoły lub oddziału, do którego uczęszczają; 4) umożliwienia uczniom z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim uczęszczającym do oddziału ogólnodostępnego lub integracyjnego nauki drugiego języka obcego nowożytnego. Zmiany umożliwiają szkołom prowadzenie w szkołach nauki języka migowego 1
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych (Dz.U. z 2015 r., poz. 23.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 sierpnia 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków przechodzenia ucznia ze szkoły publicznej lub szkoły niepublicznej o uprawnieniach szkoły publicznej jednego typu do szkoły publicznej innego typu albo do szkoły publicznej tego samego typu Rozporządzenie oczekuje na publikację w Dzienniku Ustaw Zmiany dotyczą określenia nowego wzoru świadectwa dojrzałości wydawanego absolwentom technikum począwszy do roku szkolnego 2015/2016 Zmiany dotyczą: 1. Wskazania szczegółowych warunków przechodzenia ucznia z: publicznej i niepublicznej zasadniczej szkoły zawodowej o uprawnieniach szkół publicznych do publicznego technikum lub publicznego liceum ogólnokształcącego, publicznego i niepublicznego z technikum o uprawnieniach szkół publicznych do liceum ogólnokształcącego lub zasadniczej szkoły zawodowej publicznego liceum ogólnokształcącego i niepublicznego liceum ogólnokształcącego o uprawnieniach szkół publicznych do publicznego technikum. 2. Określenia zasad dotyczących przyjęcia ucznia do publicznej szkoły podstawowej, publicznego gimnazjum lub publicznej szkoły ponadgimnazjalnej ucznia przechodzącego z niepublicznej szkoły artystycznej o uprawnieniach szkół publicznych realizującej kształcenie ogólne odpowiednio w zakresie szkoły podstawowej, gimnazjum lub liceum ogólnokształcącego. 3. Określenia szczegółowych warunków przyjmowania ucznia do klasy programowo wyższej niż wynika to z ostatniego świadectwa szkolnego. 4. Wskazanie zasad dotyczących: uzupełniania różnic programowych z poszczególnych przedmiotów, możliwości kontynuowania nauki języka obcego nowożytnego, nauczanego w szkole, z której uczeń przechodzi. 2
(projekt) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji. Prace nad projektem są finalizowane przed przekazaniem w dniu 19 czerwca br. do zwolnienia z Komisji Prawniczej - rozporządzenie wejdzie w życie z dniem 1 września 2015 r. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 sierpnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. poz. 1140) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 czerwca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. poz. 954) Zmiany dostosowujące W związku z wprowadzeniem ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty regulacji w zakresie możliwości stosowania ocen opisowych w ocenianiu wewnątrzszkolnym (pod warunkiem określenia takiej możliwości w statucie szkoły), począwszy od klasy IV szkoły podstawowej (a nie tylko w klasach I-III szkoły podstawowej, jak było dotychczas), a także w gimnazjum i w szkole ponadgimnazjalnej, wprowadzone zostaną odpowiednie zmiany dostosowujące w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z 29 sierpnia 2014 r. Ponadto, w związku z regulacjami wprowadzonymi ww. ustawą zachodzi konieczność dostosowania przepisów ww. rozporządzenia do wymogów dokumentacji prowadzonej dla słuchaczy szkół dla dorosłych poprzez uzupełnienie przepisów o informację, że wpisów do arkusza ocen dokonuje się na podstawie protokołów egzaminów semestralnych. Rozwiązania mają charakter dostosowujący. Podmioty, na które oddziałują zmiany: - szkoły i placówki (dla dzieci i młodzieży) możliwość sporządzania ocen opisowych w formie komputerowej; - szkoły dla dorosłych uproszczenie prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania. KSZTAŁCENIE ZAWODOWE Zmiany dotyczą wprowadzenia do klasyfikacji zawodów 3 nowych zawodów: Technik chłodnictwa i klimatyzacji (symbol cyfrowy 311929), Technik urządzeń dźwigowych (symbol cyfrowy 311940), Mechanik motocyklowy (symbol cyfrowy 723107). Zmiany dotyczą wprowadzenia do klasyfikacji zawodów 3 nowych zawodów: Technik przemysłu mody (symbol cyfrowy 311941), Technik lotniskowych służb operacyjnych (symbol cyfrowy 315460), Przetwórca ryb (symbol cyfrowy 751103). 3
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 stycznia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. poz. 130) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 lipca 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. poz. 1123) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2015r. zmieniające rozporządzenie w sprawie praktycznej nauki zawodu (Dz. U. poz. 1183). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 sierpnia 2015r. zmieniające rozporządzenie w sprawie egzaminów eksternistycznych (Dz. U., poz. 1149). Zmiany dotyczą opublikowania podstaw programowych kształcenia w 3 nowych zawodach: Technik chłodnictwa i klimatyzacji (symbol cyfrowy 311929), Technik urządzeń dźwigowych (symbol cyfrowy 311940), Mechanik motocyklowy (symbol cyfrowy 723107). Zmiany dotyczą opublikowania podstaw programowych kształcenia w 3 nowych zawodach: Technik przemysłu mody (symbol cyfrowy 311941), Technik lotniskowych służb operacyjnych (symbol cyfrowy 315460), Przetwórca ryb (symbol cyfrowy 751103). Zmiany dotyczą: 1) zdefiniowania dualnego systemu kształcenia zawodowego, w którym podstawę prawną odbywania zajęć praktycznych u pracodawców może stanowić zarówno umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego, zawarta pomiędzy młodocianym pracownikiem a pracodawcą, jak i umowa o praktyczną naukę zawodu, zawarta pomiędzy dyrektorem szkoły a pracodawcą przyjmującym uczniów na praktyczną naukę zawodu; 2) przyporządkowania każdej z form praktycznej nauki zawodu do określonego typu szkoły; 3) określenia wymiaru zajęć praktycznych odbywanych u pracodawców na zasadach dualnego systemu kształcenia; 4) zapewnienia pracodawcy możliwości wpływania na treści programu nauczania dla zawodu w zakresie zajęć praktycznych, które są u niego realizowane. Zmiany dostosowujące Wprowadzone zmiany mają charakter porządkujący i dostosowujący przepisy rozporządzenia do przepisów dotyczących zasad przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie 1. Zmiana polega na Zmiany umożliwiają szkołom podjęcie kształcenia w nowych zawodach od roku szkolnego 2015/2016. Zmiany umożliwiają szkołom podjęcie kształcenia w nowych zawodach od roku szkolnego 2015/2016. 1 ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 357) oraz rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 kwietnia 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie (Dz. U. poz. 673). 4
poszerzeniu katalogu zawodów, w zakresie których nie przeprowadza się egzaminu eksternistycznego zawodowego o zawody: technik pożarnictwa oraz technik sterylizacji medycznej - wprowadzona na wniosek odpowiednio Ministra Spraw Wewnętrznych oraz Ministra Zdrowia. Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 357). KSZTAŁCENIE SPECJALNE, PORADNIE, BURSY Od 1 września 2015 r., placówki niepubliczne, o których mowa w art. 2 pkt 5 i 7 ustawy o systemie oświaty (młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze i ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze oraz placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania) są obowiązane stosować przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 maja 2011 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz. U. Nr 109, poz. 631), z wyjątkiem przepisów określających wysokość i zasady odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach. Do 31 sierpnia 2017 r. osoba prowadząca niepubliczny młodzieżowy ośrodek wychowawczy, młodzieżowy ośrodek socjoterapii i specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy, w skład którego nie wchodzi szkoła specjalna (podstawowa, gimnazjum lub szkoła ponadgimnazjalna) musi utworzyć w ramach ośrodka co najmniej jedną z ww. szkół. Od 1 września 2015 r., placówki niepubliczne, o których mowa w art. 2 pkt 5 ustawy o systemie oświaty (młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze, specjalne ośrodki wychowawcze i ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze) są obowiązane stosować przepisy: rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i Od 1 września 2015 r. dyrektorzy placówek niepublicznych są obowiązani stosować przepisy rozporządzeń Ministra Edukacji Narodowej odnoszących się dotychczas do publicznych placówek oraz ewentualnie dostosować statuty niepublicznych placówek do przepisów tych rozporządzeń. 5
(projekt) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych. Planowany termin wejścia w życie 1 stycznia 2016 r. Trwają prace nad projektem zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. poz. 1113), rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 października 2013 r. w sprawie organizowania wczesnego wspomagania rozwoju dzieci (Dz.U. poz. 1257), rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2014 r. w sprawie indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego dzieci i indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży (Dz.U. poz. 1157). Zmiany dotyczą dookreślenia zadania poradni psychologicznopedagogicznych polegającego na organizowaniu i prowadzeniu wspomagania przedszkoli, szkół i placówek w zakresie realizacji zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Od dnia 1 stycznia 2016 r., do zadań poradni psychologiczno-pedagogicznych będzie należało organizowanie i prowadzenie ww. wspomagania przedszkoli, szkół i placówek wyłącznie w zakresie wynikającym ze specyfiki pracy poradni. Zadanie to będzie, tak jak dotychczas, realizowane z uwzględnieniem: kierunków realizacji polityki oświatowej państwa oraz zmian wprowadzanych w systemie oświaty, wymagań stawianych przedszkolom, szkołom i placówkom, których spełnianie jest badane w procesie ewaluacji zewnętrznej, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 21a ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, realizacji podstaw programowych, rozpoznawania potrzeb dzieci i młodzieży oraz indywidualizacji procesu nauczania i wychowania, analizy wyników i wniosków z nadzoru pedagogicznego oraz wyników egzaminów i sprawdzianów, o których mowa w art. 3 pkt 21 21c ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, oraz innych potrzeb wskazanych przez przedszkola, szkoły i placówki. PLACÓWKI DOSKONALENIA NAUCZYCIELI 6
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej zmieniające rozporządzenie w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli Rozporządzenie jest podpisywane w porozumieniu z właściwymi ministrami (Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministrem Rolnictwa) Zmiany dotyczą wyłączenia spod przepisów tego rozporządzenia regulacji dotyczących powierzania i odwoływania ze stanowiska dyrektora publicznej placówki doskonalenia nauczycieli prowadzonej przez odpowiednio: Ministra Edukacji Narodowej, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Ministra Rolnictwa. W stosunku do dyrektorów wymienionych powyżej placówek sposób ich powoływania i odwoływania określa art. 36a ust. 1a 1d ustawy o systemie oświaty. Wymagania do zajmowania stanowiska dyrektora ww. placówek określa art. 36a ust. 1e ustawy oraz rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej wydane na podstawie art. 36a ust. 1f i 1g tej ustawy. Ponadto w rozporządzeniu przyjęto regulacje umożliwiające publicznym placówkom doskonalenia nauczycieli: - łączenie się w zespół z innymi szkołami lub placówkami, - powierzania zadań doradcy metodycznego na okres nie krótszy niż jeden rok (w obowiązującym obecnie rozporządzeniu zadania doradcy metodycznego nie mogły być powierzane na okres krótszy niż 3 lata) - prowadzenie kursów pedagogicznych dla instruktorów praktycznej nauki zawodu. 7
Tabela 2. Co nowego, jakie nowe przepisy będą obowiązywały od roku szkolnego 2015/2016 Nowe akty prawne Istota rozwiązań Obowiązki dla dyrektora szkoły wynikające ze zmiany przepisów prawa OCENIANIE, KLASYFIKOWANIEI PROMOWANIE UCZNIÓW ORAZ PRZEPROWADZANIE EGZAMINÓW ZEWNĘTRZNYCH Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 357) dodany Rozdział 3a i 3b Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 czerwca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U. poz. 843) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 czerwca 2015 r. w sprawie warunków i sposobu przeprowadzania sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego i egzaminu maturalnego (Dz.U. poz. 959) Ogólne zasady dotyczące oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz zasady przeprowadzania egzaminów zewnętrznych zostały zawarte, odpowiednio w rozdziale 3a i 3b ustawy o systemie oświaty. W rozporządzeniu wprowadzono możliwość: stosowania oceny opisowej dla ocen bieżących i klasyfikacyjnych, ze wszystkich bądź wybranych przedmiotów, na każdym etapie edukacyjnym uczestniczenia ucznia w zajęciach wychowania fizycznego z ograniczeniem wykonywania niektórych, wskazanych przez lekarza ćwiczeń fizycznych uwzględniania, przy ustalaniu ocen z wf, oprócz wysiłku wkładanego przez ucznia w wykonywanie ćwiczeń, także jego systematycznego udziału w zajęciach oraz aktywność w działaniach szkoły na rzecz kultury fizycznej W rozporządzeniu zostały zawarte szczegółowe regulacje organizacyjno-techniczne dotyczące przeprowadzania egzaminów zewnętrznych od roku szkolnego 2015/2016 Nowe przepisy wymagają dostosowania zasad wewnątrzszkolnego oceniania zawartych w statucie szkoły Nowe przepisy wymagają dostosowania zasad wewnątrzszkolnego oceniania zawartych w statucie szkoły Do 10 września 2015 r. Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikuje Informację o sposobie organizacji i przeprowadzania sprawdzianu, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych. 8
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 kwietnia 2015r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie (Dz.U. poz. 673) Przepisy rozporządzenia szczegółowo opisują zadania okręgowych komisji egzaminacyjnych, szkół, placówek, podmiotów przeprowadzających kwalifikacyjne kursy zawodowe, pracodawców oraz osób zaangażowanych w organizację i przeprowadzanie tego egzaminu. Do 10 września 2015 r. Centralna Komisja Egzaminacyjna opublikuje Informację o sposobie organizacji i przeprowadzania sprawdzianu, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz egzaminów eksternistycznych. ZAPEWNIENIE PODRĘCZNIKÓW UCZNIOM SZKÓŁ PODSTAWOWYCH i GIMNAZJÓW (dla dzieci i młodzieży) Ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 811) Przepis dotyczące obowiązku zapewniania kolejnym rocznikom uczniów bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych oraz sposobu wyboru podręczników dla uczniów tych klas Dyrektorzy szkół mają obowiązek zapewnić uczniom klasy I, II i IV szkoły podstawowej i klasy I gimnazjum bezpłatny dostęp do podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 sierpnia 2015 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek Rozporządzenie oczekuje na publikację w Dzienniku Ustaw. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 2015 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego Rozporządzenie jest podpisywane w porozumieniu z właściwymi ministrami NADZÓR PEDAGOGICZNY Zapisane w rozporządzeniu wymagania i ich charakterystyki stanowią kontynuację funkcjonujących na podstawie rozporządzenia z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego rozwiązań w tym zakresie. Spełnianie wymagań jest obowiązkiem szkoły, a sposób, w jaki szkoła realizuje poszczególne wymagania, zależy od jej autonomicznych decyzji. Rozporządzenie nie zmienia istoty rozwiązań przyjętych w 2009 r. w nadzorze pedagogicznym. Nadzór pedagogiczny będzie sprawowany, jak dotychczas, w trzech formach: 1) ewaluacji działalności szkół i placówek; 2) kontroli przestrzegania przepisów prawa; 3) wspomagania pracy szkół i placówek. W rozporządzeniu określono sposób ustalania spełniania wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 6 sierpnia 2015 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek. W rozporządzeniu odstąpiono od ustalania poziomu spełniania wymagań w skali od A do E. Dyrektor szkoły został zobowiązany do niezwłocznego poinformowania rady pedagogicznej (nauczycieli i osób niebędących nauczycielami, którzy realizują zadania statutowe szkoły lub placówki w szkoły lub placówki, w której nie tworzy się rady pedagogicznej) o wprowadzonych zmianach w przypadku dokonania zmian w planie nadzoru pedagogicznego opracowanym na dany rok szkolny ( 25 ust. 4 rozporządzenia). 9
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Rozporządzenie oczekuje na publikację w Dzienniku Ustawę. Zrezygnowano z określania poziomu spełniania wymagań: niski, podstawowy, średni, wysoki, bardzo wysoki, którym odpowiadały symbole literowe E, D, C, B, A. Nowym elementem rozporządzenia są rozwiązania określające sposób i warunki dostępu do elektronicznej platformy nadzoru pedagogicznego pracowników organów nadzoru pedagogicznego, pracowników organów prowadzących szkoły i placówki, dyrektorów szkół lub placówek, nauczycieli, uczniów, wychowanków i ich rodziców. WYCHOWANIE I PROFILAKTYKA Rozporządzenie zastąpi obecnie obowiązujące rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr 26, poz. 226). Wydanie przedmiotowego rozporządzenia jest spowodowane zmianą treści przepisu ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii upoważniającego ministra właściwego ds. oświaty i wychowania do wydania aktu wykonawczego. Ustawa nowelizująca wprowadziła w tym zakresie następujące zmiany: 1) krąg podmiotów realizujących działalność wychowawczą, edukacyjną, informacyjną i profilaktyczną został zawężony do szkół i placówek systemu oświaty, do których mają odnosić się określane rozporządzeniem zakres i formy działalności; 2) poza formami działalności rozporządzenie określa także zakres, czyli wskazania merytoryczne dotyczące obszarów działań podejmowanych przez szkoły i placówki systemu oświaty w zakresie przeciwdziałania narkomanii; 3) w stosunku do obowiązującego rozporządzenia został poszerzony zakres przedmiotowy rozporządzenia. Dotychczasowy zakres przedmiotowy rozporządzenia był zawężony do dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem. Natomiast, zgodnie z nowym stanem Szkoły i placówki są zobowiązane dostosować w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie rozporządzenia, program wychowawczy i program profilaktyki do jego przepisów. Nowe rozporządzenie skierowane jest do wszystkich uczniów i wychowanków i obejmuje w szczególności działania uprzedzające mające na celu przeciwdziałanie pojawianiu się zachowań ryzykownych. Przepisy rozporządzenia zwracają uwagę na podniesienie skuteczności działań z zakresu przeciwdziałania narkomanii w oparciu o przeprowadzoną diagnozę i szeroką współpracę środowiska szkolnego i pozaszkolnego. 10
Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełniać środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach. Rozporządzenie powinno wejść w życie 1 września 2015 r. prawnym, rozporządzenie będzie skierowane do ogółu dzieci i młodzieży w szkołach i placówkach systemu oświaty. Działalność ta obejmuje przede wszystkim zadania z zakresu profilaktyki uniwersalnej prowadzonej w dużych grupach bez wcześniejszych badań przesiewowych pod kątem ryzyka narkomanii w założeniu, że wszyscy członkowie danej populacji są w równym stopniu zagrożeni inicjacją zażycia narkotyków; 4) rozporządzenie nie wskazuje jako odbiorców przedmiotowej działalności wyłącznie dzieci i młodzieży, lecz zgodnie z wytyczną ma mieć na względzie dobro dzieci i młodzieży. Skuteczna profilaktyka wymaga bowiem zaangażowania nie tylko dzieci i młodzieży, ale całej społeczności szkolnej. Zatem w kręgu oddziaływań powinni znaleźć się także rodzice i nauczyciele oraz inni pracownicy szkół i placówek systemu oświaty. W związku z wprowadzeniem ustawą z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia, zmian w zakresie regulacji dotyczących środków spożywczych oraz żywienia dzieci i młodzieży w jednostkach systemu oświaty, wydane zostanie rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełnić środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach. Celem rozporządzenia jest wzmocnienie ochrony zdrowia dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym poprzez ograniczenie dostępu na terenie przedszkoli, szkół i placówek opiekuńczo-wychowawczych do środków spożywczych zawierających znaczne ilości składników niezalecanych dla ich rozwoju. Zgodnie z projektowaną regulacją grupy środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagania, jakie będą musiały spełnić środki spożywcze w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych placówkach, uwzględniają normy żywienia dzieci i młodzieży oraz wartości odżywcze i Dyrektor szkoły będzie zobowiązany do realizacji zadań w zakresie żywienia dzieci i (zawarcie odpowiednich zapisów w umowach z ajentami prowadzącymi szkolne sklepiki). Zadania dla dyrektora zostały określone w ustawie z dnia 28 listopada 2014 r. o zmianie ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2015 r. poz. 35). 11
zdrowotne środków spożywczych. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. poz. 1113) KSZTAŁCENIE SPECJALNE Rozporządzenie określa organizację kształcenia specjalnego w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach, ogólnodostępnych, integracyjnych i specjalnych. Rozporządzenie zastąpiło dwa obecnie obowiązujące rozporządzenia: 1) rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach (Dz. U. z 2014 r. poz. 392); 2) rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 414). Rozporządzenie co do zasady przewiduje w zakresie kształcenia, wychowania i opieki dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym analogiczne rozwiązania jak przyjęte w obecnie obowiązujących ww. rozporządzeniach. Rozporządzenie wejdzie w życie z dniem 1 września 2015 r., z wyjątkiem przepisów regulujących kwestie związane z obowiązkiem dodatkowego zatrudniania nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych, specjalistów, asystenta, lub pomocy nauczyciela w przedszkolach, innych formach wychowania przedszkolnego i szkołach ogólnodostępnych, w których kształceniem specjalnym są objęci uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na autyzm, w tym zespół Aspergera, lub niepełnosprawności sprzężone, które wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2016 r. 1) obowiązek dostosowania indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych dla dzieci i uczniów niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym do wymogów określonych w nowym rozporządzeniu, w szczególności uwzględnienie w tych programach, w ramach zajęć rewalidacyjnych, określonych zajęć dla uczniów niewidomych, niesłyszących, z afazją lub z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera; 2) obowiązek dokonywania wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia co najmniej dwa razy w roku szkolnym; 3) wprowadzono obowiązek informowania rodziców o każdym spotkaniu zespołu nauczycieli, wychowawców grup wychowawczych i specjalistów, opracowujących indywidualny program edukacyjno-terapeutyczny; 4) wprowadzono zmiany dotyczące terminu, w jakim opracowuje się indywidualny program edukacyjnoterapeutyczny; 5) wprowadzono obowiązek dodatkowego zatrudniania nauczycieli posiadających kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych, specjalistów, asystenta, o którym mowa w art. 7 ust. 1e ustawy o systemie oświaty (w przypadku klas I-III szkoły podstawowej), lub pomocy nauczyciela, w przedszkolach, innych formach wychowania przedszkolnego i szkołach ogólnodostępnych, w których kształceniem specjalnym są objęci uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na autyzm, w tym zespół Aspergera, lub niepełnosprawności sprzężone (obowiązek od 1 stycznia 2016 r.); 6) umożliwiono, za zgodą organu prowadzącego, zmniejszenie liczby dzieci w oddziale integracyjnym przedszkola lub liczby uczniów w oddziale integracyjnym szkoły w stosunku do liczby określonej obecnie w przepisach wydanych na podstawie art. 60 ust. 2 ustawy o 12
systemie oświaty. Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 357) Dodanie w art. 3 nowego pkt 18b wprowadzającego mniej stygmatyzujące określenie niepełnosprawność intelektualna zamiast upośledzenie umysłowe. Zgodnie z tym przepisem ilekroć w przepisach ustawy o systemie oświaty jest mowa o upośledzeniu umysłowym w stopniu lekkim, umiarkowanym, znacznym lub głębokim należy przez to rozumieć niepełnosprawność intelektualną w stopniu odpowiednio lekkim, umiarkowanym, znacznym lub głębokim. Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 357) INNE art. 61 ustawy o systemie oświaty 1. Jeśli w okresie od rozpoczęcia do zakończenia zajęć dydaktycznych do oddziału klasy I liczącej już 25 uczniów zostanie przyjęty z urzędu nowy uczeń, dyrektor powinien podzielić oddział. 2. Jednak na wniosek rady oddziałowej rodziców oraz po uzyskaniu zgody organu prowadzącego może odstąpić od podziału. 3.Dyrektor szkoły ma wtedy obowiązek zatrudnić asystenta nauczyciela. 4.Liczba uczniów w takim oddziale nie może przekraczać 27. art. 5g ustawy o systemie oświaty Z tytułu udostępniania rodzicom gromadzonych przez publiczne przedszkola, inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły i placówki informacji w zakresie nauczania, wychowania oraz opieki, dotyczących ich dzieci, nie mogą być pobierane od rodziców opłaty, bez względu na postać i sposób przekazywania tych informacji. Przepis przewiduje możliwość przyjęcia przez dyrektora szkoły - w czasie roku szkolnego - do oddziału liczącego 25 uczniów dodatkowo (maksymalnie) 2 uczniów z obwodu szkoły. W takiej sytuacji konieczne będzie zatrudnienie asystenta nauczyciela. Przepis wprowadza zakaz pobierania od rodziców opłat za przekazywane informacje dotyczących ich dzieci (w tym np. za funkcjonujące w szkole dzienniki elektroniczne) 13
art. 64 ustawy o systemie oświaty - zmiana porządkująca Wskazanie na poziomie ustawy form działalności szkoły. Podstawowymi formami działalności dydaktycznowychowawczej szkoły są: 1) obowiązkowe zajęcia edukacyjne, do których zalicza się zajęcia edukacyjne z zakresu kształcenia ogólnego i z zakresu kształcenia w zawodzie, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 22 ust. 2 pkt 1, w tym praktyczną naukę zawodu, a w przypadku szkół artystycznych - zajęcia edukacyjne artystyczne; 2) dodatkowe zajęcia edukacyjne, do których zalicza się: a) zajęcia z języka obcego nowożytnego innego niż język obcy nowożytny nauczany w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych, o których mowa w pkt 1, b) zajęcia, dla których nie została ustalona podstawa programowa, lecz program nauczania tych zajęć został włączony do szkolnego zestawu programów nauczania; 3) zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych; 4) zajęcia prowadzone w ramach kwalifikacyjnych kursów zawodowych; 5) zajęcia prowadzone w ramach pomocy psychologicznopedagogicznej; 6) zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia uczniów. Formami działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły są także zajęcia edukacyjne z religii, etyki, zajęcia edukacyjne służące podtrzymywaniu poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, zajęcia edukacyjne z wychowania do życia w rodzinie. Szkoła może prowadzić również inne niż wymienione zajęcia edukacyjne. (projekt) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia.. 2015 r. w sprawie sposobu przeliczania na punkty poszczególnych kryteriów uwzględnianych w postępowaniu rekrutacyjnym, składu i szczegółowych zadań komisji rekrutacyjnej, szczegółowego trybu i terminów przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego oraz postępowania uzupełniającego - projekt przygotowany do podpisu ministra Rozporządzenie określa: 1. jednolity sposób przeliczania na punkty poszczególnych kryteriów, określonych w ustawie o systemie oświaty; 2. sposób ustalania punktacji w przypadku osób zwolnionych odpowiednio ze sprawdzianu lub egzaminu gimnazjalnego; 3. skład i szczegółowe zadania komisji rekrutacyjnej, szczegółowy tryb i terminy przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego oraz postępowania 14
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i trybu przyjmowania do publicznych przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek osób niebędących obywatelami polskimi oraz obywateli polskich, którzy pobierali naukę w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw, a także organizacji dodatkowej nauki języka polskiego, dodatkowych zajęć wyrównawczych oraz nauki języka i kultury kraju pochodzenia Rozporządzenie podpisane w porozumieniu z Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego Oczekuje na publikacje w Dzienniku Ustaw RP uzupełniającego, a także terminy składania dokumentów. Rozporządzenie będzie obowiązywało od 1 stycznia 2016 r. tj. począwszy od rekrutacji na rok szkolny 2016/2017. Rozporządzenie nie zmienia istoty rozwiązań przyjętych w rozporządzeniu poprzedzającym z dnia 2 stycznia 2015 r. W rozporządzeniu ustalono, że dzieci przybywające z zagranicy będą przyjmowane do innych form wychowania przedszkolnego na warunkach i w trybie postępowania rekrutacyjnego dotyczącego obywateli polskich. O przyjęciu dziecka w trakcie roku szkolnego decyduje osoba kierująca publiczną inną formą wychowania przedszkolnego - dyrektor publicznego przedszkola lub publicznej szkoły podstawowej. Dodatkowo w zakresie przyjmowania do szkół policealnych w rozporządzeniu uwzględniono zmiany przepisów ustawy (wprowadzone ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw) w zakresie uznawania świadectw wydanych za granicą jako dokumentów potwierdzających posiadanie w Polsce wykształcenia średniego, jak również w zakresie potwierdzania wykształcenia uzyskanego za granicą w przypadkach, gdy z przyczyn losowych udokumentowanie przebiegu kształcenia za granicą nie jest możliwe. Ponadto określono, że przy przyjmowaniu do publicznej szkoły policealnej, w której realizowany program nauczania wymaga od kandydatów szczególnych indywidualnych uzdolnień lub predyspozycji przydatnych w danym zawodzie, w przypadku przeprowadzania w szkole sprawdzianu przyjmowanie odbywać się będzie na podstawie wyniku uzyskanego z tego sprawdzianu. 15