GLOBALNY RYNEK ZBÓŻ I NASION OLEISTYCH Prognozy jeszcze wyższych, rekordowo dużych zbiorów zbóż ogółem w bieżącym sezonie. Według prognoz Amerykańskiego Departamentu Rolnictwa USDA z grudnia br., łączne zbiory zbóż na świecie w bieżącym sezonie wyniosą rekordowe 2081 mln ton, tj. o 16,2 mln ton więcej od prognozy z listopada br. oraz o 95,5 mln ton (o 4,8%) więcej od wielkości produkcji zbóż osiągniętej w sezonie poprzednim. Z tej wielkości, globalna produkcja pszenicy w sezonie wyniesie ponad 751 mln ton, tj. o 2,1% więcej niż zebrano w sezonie, kukurydzy - 1040 mln ton (+8,2%), a jęczmienia 145 mln ton (-2,6%). Globalny bilans pszenicy w sezonach 2014/15- (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 XI 2016) XII 2016) Zapasy początkowe 194,69 217,20 241,03 240,65 10,8% Zbiory 728,26 735,49 744,72 751,26 2,1% Popyt Ogółem 705,74 712,05 736,52 739,77 3,9% Zapasy końcowe 217,20 240,65 249,23 252,14 4,8% wskaźnik zapasy-zużycie 30,8% 33,8% 33,8% 34,1% prognoza Kondycja bilansów głównych zbóż i oleistych na świecie w sezonie w porównaniu do ich stanu w sezonie W krótkim okresie, ceny zbóż na rynku światowym w dalszym ciągu kształtować się będą pod wpływem rekordowych zbiorów i zapasów, a także kondycji zbóż ozimych w krajach położonych na Półkuli Północnej. Ostatnie doniesienia wskazują na osłabienie kondycji pszenicy ozimej w USA w związku z falą mrozów oraz możliwe straty mrozowe na Ukrainie i w Rosji. Ponadto, na światowe ceny zbóż będą w dalszym ciągu oddziaływać wahania kursów walut. 180,00 175,00 170,00 165,00 bilans pszenicy bilans kukurydzy bilans rzepaku bilans soi MATIF: CENY PSZENICY KONSUMPCYJNEJ W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, EURO/t) bardziej komfortowy komfortowy bardziej napięty komfortowy 200,00 190,00 180,00 CBOT: CENY PSZENICY SRW W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, USD/t) Według grudniowych prognoz USDA, globalne zbiory soi w bieżącym sezonie wyniosą rekordowe 338,0 mln ton, tj. o 1,9 mln ton więcej w stosunku do listopadowej prognozy oraz o 24,7 mln ton powyżej wielkości zbiorów soi w poprzednim sezonie. Rozpoczęcie zbiorów soi w Brazylii i spodziewana rekordowo wysoka produkcja soi w tym kraju w bieżącym sezonie to czynniki, które będą wywierały presję na ceny soi w dalszej części sezonu. W krótkim okresie, ceny rzepaku i canoli na rynku światowym pozostaną pod presją uszczuplonej podaży tych nasion. Niemniej jednak, rozpoczęcie zbiorów soi w Ameryce Południowej oraz wzrost produkcji oleju palmowego w Azji wiosną 2017 roku powinny hamować dalsze zwyżki cen rzepaku/canoli. euro/t euro/t 160,00 155,00 150,00 145,00 140,00 135,00 130,00 430,00 420,00 410,00 400,00 390,00 380,00 370,00 360,00 350,00 340,00 330,00 28.I.16 28.I.16 10.II.16 10.II.16 23.II.16 23.II.16 7.III.16 7.III.16 18.III.16 18.III.16 4.IV.16 4.IV.16 15.IV.16 15.IV.16 28.IV.16 28.IV.16 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 Źródło: giełdy towarowe 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 27.IX.16 MATIF: CENY RZEPAKU W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, EURO/t) 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 27.IX.16 10.X.16 10.X.16 21.X.16 21.X.16 3.XI.16 3.XI.16 16.XI.16 16.XI.16 29.XI.16 29.XI.16 12.XII.16 12.XII.16 23.XII.16 23.XII.16 USD/t USD/t 170,00 160,00 150,00 140,00 130,00 28.I.16 440,00 420,00 400,00 380,00 360,00 340,00 320,00 300,00 10.II.16 28.I.16 23.II.16 10.II.16 7.III.16 23.II.16 18.III.16 7.III.16 4.IV.16 18.III.16 15.IV.16 28.IV.16 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 CBOT: CENY SOI W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, USD/t) 4.IV.16 15.IV.16 28.IV.16 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 27.IX.16 27.IX.16 10.X.16 10.X.16 21.X.16 21.X.16 3.XI.16 3.XI.16 16.XI.16 16.XI.16 29.XI.16 29.XI.16 12.XII.16 12.XII.16 23.XII.16 23.XII.16 [Wpisz tekst]
1 SPIS TREŚCI I. UPRAWY ZBÓŻ I OLEISTYCH NA ŚWIECIE POD ZBIORY W SEZONACH -2017/18 2 II. ZBOŻA 8 1. Podaż i popyt na zboża w sezonie 8 Pszenica Jęczmień Kukurydza Żyto 2. Ceny zbóż na świecie 12 III. NASIONA OLEISTE 16 1. Podaż i popyt na nasiona oleiste w sezonie 16 Rzepak Soja 2. Ceny nasion oleistych na świecie 18 1
2 I. UPRAWY ZBÓŻ I OLEISTYCH NA ŚWIECIE POD ZBIORY W SEZONACH -2017/18 BIEŻĄCY SEZON PÓŁKULA POŁUDNIOWA Australia: zaawansowane zbiory pszenicy, prognozy rekordowej produkcji. Zbiory pszenicy w Australii są już mocno zaawansowane. Według ostatnich prognoz USDA, produkcja pszenicy w tym kraju w bieżącym sezonie wyniesie rekordowe 33,0 mln ton wobec 24,5 mln ton zebranych w poprzednim sezonie. Brazylia: początki zbiorów soi. W brazylijskim stanie Mato Grosso rozpoczęły się zbiory wczesnych odmian soi. Zbiory powinny na dobre rozpocząć się w II połowie stycznia i potrwają do kwietnia. USDA przewiduje zbiory soi w Brazylii w bieżącym sezonie na rekordowo wysokim poziomie 102 mln ton, tj. o 6% więcej od wielkości produkcji w sezonie poprzednim. Materializacja tej prognozy będzie w znacznej mierze zależała od warunków pogodowych panujących w Brazylii w następnych tygodniach. W związku z wczesnymi siewami, znaczny areał uprawy soi w Brazylii będzie gotowy do zbiorów już w styczniu br. Dlatego też brazylijscy farmerzy są pełni obaw, iż obfite opady, które zazwyczaj występują w styczniu, głównie w środkowej i zachodniej części Brazylii mogą utrudnić zbiory, a także pogorszyć jakość soi. Brazylia: spodziewane bardzo wysokie zbiory kukurydzy. Siewy kukurydzy w Brazylii pod letni zbiór są już zakończone. Według firmy Safras & Mercado, łączne zbiory tego zboża w Brazylii w bieżącym sezonie mogą wynieść nawet 92,3 mln ton, tj. o 30% więcej od wielkości produkcji osiągniętej w poprzednim sezonie. Ostatnie prognozy produkcji tego zboża podane przez USDA są bardziej powściągliwe i wskazują na zbiór 86,5 mln ton, tj. o 29% więcej od wielkości produkcji w minionym sezonie. Zbiory kukurydzy w Argentynie rozpoczną się w lutym i potrwają do maja. Argentyna: końcówka zbiorów pszenicy, giełda towarowa w Buenos Aires zwiększa prognozy zbiorów pszenicy. Jak dotychczas, pszenicę w Argentynie zebrano już z około 95% areału uprawy. Według ostatnich prognoz giełdy towarowej w Buenos Aires, zbiory pszenicy w Argentynie w bieżącym sezonie wyniosą 14,0 mln ton, czyli o 1,5 mln ton więcej niż przewidywano wcześniej, głównie za sprawą zwiększenia szacowanego areału zbiorów tego zboża. USDA przewiduje produkcję pszenicy w Argentynie na poziomie 14,4 mln ton. Na dzień 22/12, pszenicę w Argentynie zebrano z ponad 73% areału uprawy. Argentyna: obfite opady deszczu opóźniają zakończenie siewów kukurydzy i soi. Notowane niekorzystne warunki pogodowe mogą wpłynąć na zmniejszenie areału zasiewów kukurydzy pod zbiory w bieżącym sezonie. Jak dotychczas kukurydzą w Argentynie obsiano 71% planowanego areału wobec 83% w tym samym okresie przed rokiem. Z kolei, soję pod zbiory w bieżącym sezonie wysiano na około 84% planowanego areału wobec 87% w tym samym okresie przed rokiem. Zbiory kukurydzy w Argentynie rozpoczną się w końcu lutego i potrwają do kwietnia, a soi rozpoczną się w kwietniu i potrwają do czerwca. KOLEJNY SEZON 2017/18 Jak podaje unijny ośrodek badawczy MARS, w związku z utrzymującymi się w grudniu wysokimi temperaturami, pokrywa śnieżna w Europie śniegu była nieznaczna. Brak śniegu nie stanowi problemu dopóki dopóty temperatury są znacznie wyższe od średnich w tym okresie. Stopień zahartowania ozimin w Europie jest niski, co stwarza pewne ryzyko dla ich kondycji w sytuacji wyst ąpienia nagłych mrozów. 2
3 MAPA 1 Obszary w UE, w których w okresie 19/11-16/12 notowano anomalie pogodowe błękitne pasy - akumulacja zbyt niskich temperatur, czerwone pasy - deficyt opadów deszczu, granatowe punkty - ulewne opady deszczu Źródło: EU MARS Według wstępnych prognoz Międzynarodowej Rady Zbożowej (IGC), areał zasiewów pszenicy ogółem (ozimej i jarej) na świecie pod zbiory w kolejnym sezonie 2017/18 może być o 0,2 mln ha (o 0,1%) mniejszy od tego w bieżącym sezonie i wynieść około 221,4 mln ha. 3
4 TABELA 1 Przewidywany areał zbiorów pszenicy ogółem na świecie w sezonie 2017/18 na tle dwóch wcześniejszych sezonów (mln ha): AREAŁ ZBIORÓW (milion ha) WYSZCZEGÓLNIENIE (szacunek) 2017/18 (prognoza) zmiana % EUROPA OGÓŁEM 27,8 27,8 27,8 0,0% UE-28 26,8 26,8 26,8 0,0% WNP 48,9 49,7 49,2-1,0% Kazachstan 11,6 12,0 11,0-8,3% Rosja 25,6 26,6 26,9 1,1% Ukraina 7,1 6,5 6,7 3,1% AMERYKA PŁN. I CENTR. 29,6 27,7 27,4-1,1% Kanada 9,6 9,3 9,3 0,0% USA 19,1 17,8 17,4-2,2% AMERYKA PŁD. 7,7 8,1 8,4 3,7% Argentyna 3,9 4,7 4,8 2,1% AZJA 88.2 86,4 86,2-0,2% Bliski Wschód 18,9 18,2 18,3 0,5% Iran 6,8 6,8 6,9 1,5% Turcja 7,8 7,7 7,8 1,3% Daleki Wschód 69,3 68,2 67,9-0,4% Chiny 24,2 24,3 23,9-1,6% Indie 31,5 30,2 30,2 0,0% Pakistan 9,2 9,3 9,3 0,0% AFRYKA 10,0 8,9 9,8 10,1% Afryka Płn. 7,4 6,1 7,1 16,4% Egipt 1,4 1,4 1,5 7,1% Maroko 3,4 2,1 3,0 42,9% OCEANIA 12,8 13,0 12,6-3,1% Australia 12,8 12,9 12,6-2,3% ŚWIAT OGÓŁEM 224,9 221,6 221,4-0,1% Źródło: Międzynarodowa Rada Zbożowa UE-28: dobra kondycja zasiewów pszenicy ozimej u głównych unijnych producentów w grudniu. Jak przewiduje IGC, łączny areał zbiorów pszenicy ogółem w UE-28 w sezonie 2017/18 wyniesie 26,8 mln ha i będzie zbliżony do areału zbiorów tego zboża w bieżącym sezonie. Strategie Grains przewiduje, iż powierzchnia zbiorów pszenicy miękkiej w UE-28 w sezonie 2017/18 wyniesie 24,3 mln ha, a więc jedynie o 0,1 mln ha więcej od areału zbiorów w bieżącym sezonie. We Francji, będącej największym producentem pszenicy w UE-28, stan upraw pszenicy jest dobry. Biorąc pod uwagę największy od 80 lat areał zasiewów pszenicy w tym kraju (5,2 mln ha), wolumen produkcji pszenicy w 2017 roku może być dużo większy od tego osiągniętego w bieżącym roku. Susza, która mocno utrudniła siewy rzepaku we Francji ominęła plantacje pszenicy ozimej, która zdążyła się dobrze rozkrzewić przed nadejściem niskim temperatur. Pszenica z reguły siana była w ciepłą glebę, co umożliwiło jej szybkie wschody. Wiele zależało teraz będzie od przebiegu warunków pogodowych zimą i wiosennej aury. Mokra tegoroczna wiosna zdziesiątkowała uprawy pszenicy i wpłynęła na spadek jej plonów we Francji do najniższego poziomu od 30 lat. Z kolei, w Niemczech (drugim największym producencie pszenicy w UE-28), kondycja zasiewów pszenicy jest jak na razie satysfakcjonuj ąca. Niemieccy farmerzy obsiali pszenicą ozimą około 3,2 mln ha pod zbiory w 2017 roku, a więc areał 4
5 zbliżony do powierzchni obsianej pod tegoroczne zbiory. Po okresie opadów deszczu w ostatnich tygodniach, stan zasiewów pszenicy ozimej w Wlk. Brytanii uległ poprawie i obecnie kondycja zasiewów jest generalnie dobra. Areał zasiewów pszenicy ozimej w tym kraju szacowany jest na 1,8 mln ha, a więc nieznacznie mniej od powierzchni obsianej pod tegoroczne zbiory (1,82 mln ha). Rosja: większy areał zasiewów ozimin. W Rosji, korzystne warunki pogodowe jesienią br. pozwoliły rolnikom na zwiększenie powierzchni upraw ozimin. Prace polowe przebiegały bez większych zakłóceń, co daje nadzieje na dobre zbiory w przyszłym roku. Jak podają rosyjskie służby meteorologiczne, kondycja zbóż ozimych jest dobra. Tylko w przypadku około 3% upraw stwierdzono zły stan. Areał zasiewów ozimin jest największy od siedmiu lat. Ocenia się, iż powierzchnia zbiorów pszenicy w Rosji w kolejnym sezonie wyniesie 26,9 mln ha i będzie o 1,1% większa niż bieżącym sezonie. Ukraina: nieco mniejsza powierzchnia uprawy zbóż ozimych, dobra kondycja upraw. Areał uprawy ozimin na Ukrainie szacowany jest na około 5,9 mln ha, a więc mniej od wcześniejszych prognoz (6,2 mln ha). Jednak w zestawieniu z zeszłym rokiem tegoroczny areał ozimin jest o około 0,3 mln ha większy. W poprzednim sezonie, z powodu dotkliwej jesiennej suszy, areał zasiewów ozimin wyniósł tylko 5,6 mln ha. Także w tym roku warunki dla siewów zbóż ozimych nie były idealne. Jesienna susza oraz spadek temperatur w listopadzie br. oznaczają zwiększone ryzyko strat. Według prognoz IGC, łączna powierzchnia zbiorów pszenicy na Ukrainie w sezonie 2017/18 wyniesie 6,7 mln ha i będzie o 3,1% większa od areału zbiorów w bieżącym sezonie. Według ostatnich szacunków UkrAgroConsult, na koniec grudnia ub.r. około 83% areału uprawy zbóż ozimych na Ukrainie było w zadowalającym stanie. Jak przewiduje UkrAgroConsult, zbiory zbóż na Ukrainie w 2017 roku mogą wynieść około 59,5 mln ton wobec 64 mln ton osiągniętych w 2016 roku. Z tej wielkości, produkcja pszenicy prognozowana jest na 23,5 mln ton, kukurydzy - 24,5 mln ton, a jęczmienia - 9,0 mln ton. USA: wyraźne pogorszenie kondycji zasiewów pszenicy ozimej w dwóch ważnych stanach. Według ostatnich ocen USDA, kondycja zasiewów pszenicy ozimej w dwóch ważnych pod względem jej produkcji stanach (Oklahomie i Kansas) wyraźnie osłabła na przestrzeni ostatniego miesiąca. Na koniec grudnia ub.r., w stanie Oklahoma jedynie około 25% areału uprawy pszenicy ozimej jest w dobrej/bardzo dobrej kondycji wobec 53% przed miesiącem i 77% przed rokiem. Z kolei, w stanie Kansas około 44% areału zasiewów jest w dobrej/bardzo dobrej kondycji wobec 52% na koniec listopada ub.r. i 54% przed rokiem. Wszystko za sprawą notowanych w ostatnich tygodniach niskich temperatur i braku opadów. W związku z niskimi cenami, łączny areał zbiorów pszenicy w USA w kolejnym sezonie przewidywany jest na 17,4 mln ha, tj. o 2% mniej od powierzchni zbiorów tego zboża w bieżącym sezonie. 5
6 MAPA 2 Odchylenie wielkości opadów atmosferycznych od normy w Europie w grudniu 2016 roku (%) Źródło: NOAA 6
7 MAPA 3 Odchylenie temperatury od normy w Europie w grudniu 2016 roku (st. C): Źródło: NOAA 7
8 II. ZBOŻA 1. PODAŻ I POPYT NA ZBOŻA W SEZONIE Dalsze Zwiększenie Prognoz Zbiorów Zbóż na Świecie w Bieżącym Sezonie Według prognoz Amerykańskiego Departamentu Rolnictwa USDA z grudnia br., łączne zbiory zbóż na świecie w bieżącym sezonie wyniosą rekordowe 2081 mln ton, tj. o 16,2 mln ton więcej od prognozy z listopada br. oraz o 95,5 mln ton (o 4,8%) więcej od wielkości produkcji zbóż osiągniętej w sezonie poprzednim. Z tej wielkości, globalna produkcja pszenicy w sezonie wyniesie ponad 751 mln ton, tj. o 2,1% więcej niż zebrano w sezonie, kukurydzy - 1040 mln ton (+8,2%), a jęczmienia 145 mln ton (-2,6%). TABELA 2 Globalny bilans zbóż ogółem w sezonach 2014/15- (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 XI 2016) XII 2016) Zapasy początkowe 405,7 462,6 486,4 485,4 4,9% Zbiory 2034,4 1985,1 2064,4 2080,6 4,8% Popyt Ogółem 1977,5 1962,3 2051,0 2059,0 4,9% Zapasy końcowe 462,6 485,4 499,7 507,1 4,5% wskaźnik zapasy-zużycie 23,4% 24,7% 24,4% 24,6% WYKRES 1 Globalna produkcja zbóż w sezonach 2001/02- i prognoza wielkości zbiorów w sezonie (mln ton) 2200 2000 1800 1600 mln ton 1400 1200 1000 800 600 400 2001/02 2002/03 2003/04 2004/05 2005/06 2006/07 2007/08 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/14 2014/15 (XII) USDA obecnie przewiduje globalne zapasy zbóż na koniec sezonu na jeszcze wyższym, rekordowym poziomie ponad 507 mln ton, tj. o 4,5% powyżej wielkości zapasów w sezonie poprzednim. Z tej wielkości, światowe zapasy pszenicy obecnie prognozowane są także na rekordowym poziomie 252 mln ton, o 11 mln ton powyżej wielkości zapasów na koniec sezonu. 8
9 PSZENICA Dalsze Zwiększenie Światowych Zbiorów i Zapasów Pszenicy na Koniec Sezonu, Rekordowa Globalna Produkcja i Zapasy Pszenicy w Bieżącym Sezonie Według zaktualizowanych prognoz USDA, światowe zbiory pszenicy w bieżącym sezonie wyniosą rekordowe 751,3 mln ton, tj. o 6,5 mln ton więcej od oceny sprzed miesiąca i o 15,8 mln ton więcej od dotychczas rekordowej wielkości produkcji tego zboża w poprzednim sezonie. W porównaniu do oceny z listopada br., USDA zwiększył wielkość zbiorów pszenicy przede wszystkim w Australii (o 4,7 mln ton do 33,0 mln ton), a także w UE-28 (o 0,4 mln ton do 144,0 mln ton), Chinach (o 0,9 mln ton do 128,9 mln ton) i Kanadzie (o 0,2 mln ton do 31,7 mln ton). W grudniowym raporcie, USDA zwiększył także prognozę zapotrzebowania rynku światowego na pszenicę w bieżącym sezonie o 3,3 mln ton do 739,8 mln ton, m.in. w UE-28 i Brazylii. Taki poziom zużycia pszenicy byłby o 27,7 mln ton większy niż w sezonie poprzednim. Pomimo tego, USDA przewiduje globalne zapasy pszenicy na koniec bieżącego sezonu na jeszcze wyższym, rekordowym poziomie 252,1 mln ton, o 2,9 mln ton więcej od prognozy zapasów sprzed miesiąca oraz o 11,5 mln ton więcej od wielkości zapasów na koniec poprzedniego sezonu. Warto zaznaczyć, iż w porównaniu z poprzednią oceną USDA zwiększył szacunek zbiorów pszenicy w UE-28 o 0,4 mln ton do 144,0 mln ton oraz utrzymał prognozę wielkości eksportu pszenicy z UE-28 w sezonie na poziomie 25 mln ton (o 9,7 mln ton mniej niż w poprzednim sezonie). Prognoza zapasów pszenicy w UE-28 na koniec bieżącego sezonu została zmniejszona o 0,1 mln ton do 10,3 mln ton (wobec 14,0 mln ton na koniec poprzedniego sezonu ). TABELA 3 Globalny bilans pszenicy w sezonach 2014/15- (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 XI 2016) XII 2016) Zapasy początkowe 194,69 217,20 241,03 240,65 10,8% Zbiory 728,26 735,49 744,72 751,26 2,1% Popyt Ogółem 705,74 712,05 736,52 739,77 3,9% Zapasy końcowe 217,20 240,65 249,23 252,14 4,8% wskaźnik zapasy-zużycie 30,8% 33,8% 33,8% 34,1% prognoza TABELA 4 Oceny zbiorów pszenicy u kluczowych producentów w sezonie na tle wcześniejszych sezonów (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 UE-28 156,9 160,0 144,0-10,0% USA 55,1 56,1 62,9 12,1% Rosja 59,1 61,0 72,0 18,0% Kanada 29,4 27,6 31,7 14,9% Australia 23,9 24,5 33,0 34,7% Ukraina 24,8 27,3 27,0-1,1% Kazachstan 13,0 13,7 16,5 20,4% Argentyna 13,9 11,3 14,4 27,4% Chiny 126,2 130,2 128,9-1,0% Indie 95,9 86,5 90,0 4,0% ŚWIAT OGÓŁEM 728,3 735,5 751,3 2,1% 9
10 JĘCZMIEŃ Nieznaczny Spadek Globalnych Zbiorów i Zapasów Jęczmienia w Sezonie w Porównaniu do Poprzedniego Sezonu Według grudniowych prognoz USDA, światowe zbiory jęczmienia w sezonie wyniosą prawie 145 mln ton, tj. o 0,7 mln ton więcej niż przewidywano przed miesiącem, ale ciągle o 4,0 mln ton mniej w porównaniu do wielkości zbiorów w poprzednim sezonie. Światowe zużycie jęczmienia w sezonie prognozowane jest obecnie na poziomie około 147 mln ton, tj. o 1,0 mln ton mniej od rozdysponowana tego zboża w poprzednim sezonie. W dalszym ciągu przewidujemy, iż spodziewany znaczny wzrost zbiorów kukurydzy w sezonie wpłynie na spadek zużycia innych zbóż na cele paszowe, w tym jęczmienia. Zapasy jęczmienia na świecie na koniec sezonu przewidywane są obecnie na poziomie 23,2 mln ton, tj. o 1,9 mln ton mniej od wielkości zapasów tego zboża w sezonie. TABELA 5 Globalny bilans jęczmienia w sezonach 2014/15- (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 XI 2016) XII 2016) Zapasy początkowe 23,87 24,10 25,20 25,20 4,6% Zbiory 141,80 148,65 144,00 144,74-2,6% Popyt Ogółem 141,57 147,64 146,26 146,60-0,7% Zapasy końcowe 24,10 25,10 22,95 23,24-7,4% wskaźnik zapasy-zużycie 17,0% 17,0% 15,7% 15,9% TABELA 6 Oceny zbiorów jęczmienia u kluczowych producentów w sezonie na tle wcześniejszych sezonów (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 UE-28 60,7 61,5 59,7-2,9% Rosja 20,0 17,1 18,0 5,3% Kanada 7,1 8,2 8,8 7,3% Australia 8,6 8,6 10,6 23,3% Ukraina 9,5 8,8 9,8 11,4% USA 4,0 4,8 4,3-10,4% Argentyna 2,9 4,9 3,3-32,7% Kazachstan 2,4 2,7 2,7 0,0% Turcja 4,0 7,4 4,8-35,1% ŚWIAT OGÓŁEM 141,6 147,6 146,6-0,7% 10
11 KUKURYDZA Dalsze, Spore Zwiększenie Prognoz Światowej Produkcji i Zapasów Kukurydzy w Sezonie, Spodziewane Rekordowo Wysokie Globalne Zbiory i Zapasy Kukurydzy Według zaktualizowanych prognoz USDA, globalne zbiory kukurydzy w sezonie wyniosą rekordowe 1039,7 mln ton, tj. o 9,2 mln ton więcej od listopadowej prognozy oraz aż o 78,7 mln ton więcej od wielkości produkcji tego zboża w poprzednim sezonie. W porównaniu do listopadowej oceny, USDA dokonał zwiększenia prognozy zbiorów kukurydzy przede wszystkim w Brazylii - o 3,0 mln ton do 83,5 mln ton oraz Chinach - o 3,6 mln ton do 219,6 mln ton. Pomimo dalszego zwiększenia prognozy światowego zużycia kukurydzy w bieżącym sezonie o 4,7 mln ton do 1026,4 mln ton (aż o 66,0 mln ton więcej od wielkości zużycia w sezonie poprzednim), w porównaniu do prognozy z listopada br. USDA ponownie zwiększył wielkość globalnych zapasów kukurydzy o 4,1 mln ton do 222,3 mln ton, w związku ze spodziewaną jeszcze wyższą produkcją tego zboża. Byłby to rekordowo wysoki poziom zapasów tego zboża, o 13,3 mln ton większy niż w poprzednim sezonie. TABELA 7 Globalny bilans kukurydzy w sezonach 2014/15- (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 XI 2016) XII 2016) Zapasy początkowe 174,77 208,26 209,40 208,95 0,3% Zbiory 1014,01 961,08 1030,53 1039,73 8,2% Popyt Ogółem 980,52 960,40 1021,74 1026,43 6,9% Zapasy końcowe 208,26 208,95 218,19 222,25 6,4% wskaźnik zapasy-zużycie 21,2% 21,8% 21,4% 21,7% TABELA 8 Oceny zbiorów kukurydzy u kluczowych producentów w sezonie na tle wcześniejszych sezonów (mln ton) Wyszczególnienie USA 361,1 345,5 386,7 11,9% Brazylia 85,0 67,0 86,5 29,1% Ukraina 28,5 23,3 27,0 15,9% Argentyna 28,7 29,0 36,5 25,9% Chiny 215,6 224,6 219,6-2,2% UE-28 75,8 58,5 60,7 3,8% Indie 24,2 21,8 24,5 12,4% RPA 10,6 7,9 13,0 64,6% ŚWIAT OGÓŁEM 1014,0 961,1 1039,7 8,2% 2014/15 ŻYTO Ciągle Napięty Globalny Bilans Żyta w Sezonie Według ostatnich prognoz USDA, światowa produkcja żyta w sezonie wyniesie około 12,9 mln ton, tj. bez zmian w porównaniu do poprzedniej oceny z listopada br., ale o 0,8 mln ton więcej od zbiorów tego zboża osiągniętych w sezonie. 11
12 Ocenia się, iż globalne zużycie żyta w sezonie ulegnie niewielkiemu zwiększeniu do około 13,3 mln ton, co oznacza wzrost o 0,6 mln ton w porównaniu do wielkości jego rozdysponowania sezon wcześniej. Światowe zapasy żyta na koniec sezonu w dalszym ciągu prognozowane są na poziomie około 1,1 mln ton, tj. o 0,3 mln ton mniej od wielkości zapasów tego zboża w poprzednim sezonie. Spadek zapasów żyta spodziewany jest głównie w UE-28. TABELA 9 Globalny bilans żyta w sezonach 2014/15- (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 XI 2016) XII 2016) Zapasy początkowe 1,93 2,02 1,43 1,43-29,2% Zbiory 14,44 12,12 12,88 12,91 6,5% Popyt Ogółem 14,36 12,71 13,25 13,25 4,2% Zapasy końcowe 2,02 1,43 1,06 1,08-24,5% wskaźnik zapasy-zużycie 14,1% 11,3% 8,0% 8,2% TABELA 10 Oceny zbiorów żyta u kluczowych producentów w sezonie na tle wcześniejszych sezonów (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 UE-28 8,9 7,8 8,1 3,8% Rosja 3,3 2,1 2,3 9,5% Ukraina 0,5 0,4 0,4 0,0% Kanada 0,2 0,2 0,4 100,0% ŚWIAT OGÓŁEM 14,4 12,1 12,9 6,6% Źródło: IGC/USDA 2. CENY ZBÓŻ NA ŚWIECIE PSZENICA Nieznaczny Wzrost Cen Pszenicy na Giełdach Światowych w Grudniu br. Na przestrzeni miesiąca grudnia br., ceny pszenicy na giełdzie w Chicago nieznacznie wzrosły. W związku z kończącym się rokiem, aktywność funduszy spekulacyjnych na giełdzie CBOT nieco wzrosła. Niemniej jednak, silny dolar hamował większe odbicie cen pszenicy. W końcu grudnia br., cena pszenicy SRW w kontrakcie najbliższym (marzec 2017) na giełdzie w Chicago wyniosła 149,91 USD/t i była o 3,2% wyższa od ceny tego zboża na początku miesiąca. Z kolei, cena pszenicy SRW w kontrakcie majowym 2017 wyniosła 154,47 USD/t i była o 2,9% wyższa niż na początku miesiąca (ceny według stanu na dzień 30 grudnia br.). Warto zaznaczyć, iż na przestrzeni całego 2016 roku, cena pszenicy SRW w kontrakcie najbliższym na giełdzie w Chicago spadła aż o 13%, czwarty rok z rzędu. Wszystko za sprawą rekordowo wysokich zbiorów pszenicy na świecie, dalszego wzrostu jej zapasów, a także wyraźnego umocnienia kursu dolara w 2016 roku, co negatywnie wpłynęło na konkurencyjność amerykańskiej pszenicy na rynku światowym. W grudniu br., ceny pszenicy na MATIFie także w niewielkim stopniu wzrosły, m.in. w ślad za zwyżką cen tego zboża za oceanem oraz pod wpływem dalszego osłabienia kursu euro do dolara, co poprawiało konkurencyjność unijnej pszenicy w eksporcie. Należy jednak zaznaczyć, iż od połowy grudnia ceny pszenicy w kontrakcie najbliższym poruszały się w trendzie bocznym, w wąskim przedziale 166-168 euro/t. 12
13 W dniu 30 grudnia br., cena pszenicy w kontrakcie najbliższym (marzec 2016) na giełdzie MATIF wyniosła 168,00 EUR/t i była o 2,3% wyższa w porównaniu do ceny tego zboża na początku miesiąca. Z kolei, cena pszenicy w kontrakcie majowym 2017 wyniosła 171,00 euro/t i była o 2,2% wyższa. Cena pszenicy w kontrakcie najbliższym na giełdzie paryskiej na koniec 2016 roku była o 3,2% niższa od ceny w ostatnim dniu 2015 roku. Pomimo rekordowych zbiorów pszenicy na świecie w bieżącym sezonie, produkcja pszenicy miękkiej w UE-28 spadła o 10% sezon do sezonu. Stąd też korekta jej cen na przestrzeni całego 2016 roku była stosunkowo niewielka. Spadki cen pszenicy hamowało wyraźne osłabienie kursu euro do dolara w tym okresie, co poprawiało konkurencyjność unijnej pszenicy na rynku światowym. WYKRESY 1-2 Ceny pszenicy w kontraktach najbliższych na giełdach EURONEXT MATIF i CBOT w sezonach - MATIF: CENY PSZENICY KONSUMPCYJNEJ W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, EURO/t) CBOT: CENY PSZENICY SRW W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, USD/t) euro/t 180,00 175,00 170,00 165,00 160,00 155,00 150,00 145,00 140,00 135,00 130,00 28.I.16 10.II.16 23.II.16 7.III.16 18.III.16 4.IV.16 15.IV.16 28.IV.16 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 27.IX.16 10.X.16 21.X.16 3.XI.16 16.XI.16 29.XI.16 12.XII.16 23.XII.16 USD/t 200,00 190,00 180,00 170,00 160,00 150,00 140,00 130,00 28.I.16 10.II.16 23.II.16 7.III.16 18.III.16 4.IV.16 15.IV.16 28.IV.16 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 27.IX.16 10.X.16 21.X.16 3.XI.16 16.XI.16 29.XI.16 12.XII.16 23.XII.16 Źródło: EURONEXT-MATIF, CBOT Czynniki kształtujące ceny pszenicy w kolejnych miesiącach sezonu słaba jakość pszenicy zebranej w bieżącym sezonie u niektórych kluczowych producentów. Pomimo bardzo dużej podaży pszenicy na rynku światowym w bieżącym sezonie, niekorzystne warunki pogodowe w kilku kluczowych krajach-producentach ograniczyły podaż pszenicy jakości konsumpcyjnej, zwiększając tym samym dostępność pszenicy paszowej. W dalszej części sezonu premia płacona za ziarno jakości konsumpcyjnej może się zwiększać. ciągle bliska rekordowej pozycja krótka netto zajmowana przez fundusze spekulacyjne w odniesieniu do kontraktów na amerykańską pszenicę SRW na giełdzie w Chicago, co czyni rynek pszenicy wrażliwym na zwyżki cen w sytuacji wystąpienia niekorzystnych czynników rynkowych. obawy o stan zasiewów pszenicy ozimej u kluczowych producentów na świecie. Osłabienie kondycji zasiewów pszenicy ozimej w niektórych kluczowych stanach w USA (Oklahomie i Kansas), a także fala mroźnej pogody w Europie Wschodniej oraz Rosji i Ukrainie powoduje większe zainteresowanie funduszy spekulacyjnych tanimi kontraktami na pszenicę za oceanem. prognozy, jeszcze wyższych, rekordowo wysokich zbiorów i zapasów pszenicy w sezonie. Według zaktualizowanych prognoz USDA, światowe zbiory pszenicy w bieżącym sezonie wyniosą rekordowe 751,3 mln ton, tj. o 6,5 mln ton więcej od oceny sprzed miesiąca i o 15,8 mln ton więcej od dotychczas rekordowej wielkości produkcji tego zboża w poprzednim sezonie. 13
14 spodziewane jeszcze wyższe, rekordowo wysokie zapasy pszenicy na świecie na koniec sezonu. USDA obecnie przewiduje globalne zapasy pszenicy na koniec bieżącego sezonu na jeszcze wyższym, rekordowym poziomie 252,1 mln ton, o 2,9 mln ton więcej od prognozy zapasów sprzed miesiąca oraz o 11,5 mln ton więcej od wielkości zapasów na koniec poprzedniego sezonu. spodziewany niewiele mniejszy areał zbiorów pszenicy w kolejnym sezonie 2017/18. Według wstępnych prognoz IGC, areał zasiewów pszenicy ogółem (ozimej i jarej) na świecie pod zbiory w kolejnym sezonie 2017/18 może być o 0,2 mln ha (o 0,1%) mniejszy od tego w bieżącym sezonie i wynieść około 221,4 mln ha. WYKRES 3 Przewidywane kształtowanie się światowych cen pszenicy konsumpcyjnej w krótkim okresie (I-III 2017) KUKURYDZA Nieznaczny Wzrost Cen Kukurydzy na Giełdach Światowych w Grudniu br. W grudniu br., ceny kukurydzy na giełdzie w Chicago nieznacznie wzrosły, w znacznej mierze w reakcji na umocnienie cen pszenicy i utrzymujące się dynamiczne tempo eksportu tego zboża z rynku amerykańskiego. Jak dotychczas, tempo eksportu kukurydzy z USA w bieżącym sezonie jest aż o 36% wyższe niż w tym samym okresie poprzedniego sezonu. W końcu grudnia br., cena kukurydzy w kontrakcie najbliższym (marzec 2017) na giełdzie w Chicago wyniosła 138,58 USD/t i była o 2,8% wyższa od ceny tego zboża na początku miesiąca. Z kolei, cena kukurydzy w kontrakcie marcowym 2017 wyniosła 140,70 USD/t była o 2,1% wyższa (ceny według stanu na dzień 30 grudnia br.). W całym 2016 roku, cena kukurydzy w kontrakcie najbliższym na giełdzie w Chicago spadła o około 2%. Pomimo rekordowych zbiorów kukurydzy w USA, głębszym spadkom cen tego zboża przeciwdziałał dynamiczny eksport i wzrost zużycia kukurydzy na rynku wewnętrznym. Z kolei, w grudniu br. ceny kukurydzy na giełdzie EURONEXT-MATIF także w niewielkim stopniu wzrosły. Niskie zbiory i ograniczona podaż kukurydzy we Francji, a także notowanie osłabienie kursu euro do dolara stanowiły wsparcie cen tego zboża. W końcu grudnia br., cena kukurydzy w kontrakcie najbliższym (styczeń 2017) na giełdzie w Paryżu wyniosła 166,00 euro/t i była o 1,1% wyższa od ceny tego zboża na początku miesiąca. Z kolei, cena kukurydzy w kontrakcie marcowym 2017 wyniosła 168,50 euro/t i była o 1,8% wyższa (ceny według stanu na dzień 30 grudnia br.). 14
15 WYKRESY 4-5 Ceny kukurydzy w kontraktach najbliższych na giełdach EURONEXT MATIF i CBOT sezonach - MATIF: CENY KUKURYDZY W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, EURO/t) CBOT: CENY KUKURYDZY W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, USD/t) 190,00 180,00 180,00 170,00 170,00 160,00 euro/t 160,00 150,00 140,00 130,00 28.I.16 10.II.16 23.II.16 7.III.16 18.III.16 4.IV.16 15.IV.16 28.IV.16 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 27.IX.16 10.X.16 21.X.16 3.XI.16 16.XI.16 29.XI.16 12.XII.16 23.XII.16 USD/t 150,00 140,00 130,00 120,00 110,00 28.I.16 10.II.16 23.II.16 7.III.16 18.III.16 4.IV.16 15.IV.16 28.IV.16 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 27.IX.16 10.X.16 21.X.16 3.XI.16 16.XI.16 29.XI.16 12.XII.16 23.XII.16 Źródło: EURONEXT-MATIF, CBOT Czynniki kształtujące ceny kukurydzy w kolejnych miesiącach sezonu trudności z zakończeniem siewów kukurydzy w Argentynie. Notowane obfite opady deszczu mogą wpłynąć na zmniejszenie areału zasiewów kukurydzy w Argentynie pod zbiory w bieżącym sezonie. Jak dotychczas kukurydzą w Argentynie obsiano 71% planowanego areału wobec 83% w tym samym okresie przed rokiem. spodziewane większe zapotrzebowanie na ziarno ze strony branży paszowej w USA w związku ze wzrostem pogłowia trzody za oceanem w bieżącym sezonie. wzrost zakupów etanolu przez Chiny w najbliższych tygodniach przed wdrożeniem zapowiedzianych przez chińskie władze zmian ceł importowych na ten surowiec. utrzymujące się prognozy rekordowych globalnych zbiorów kukurydzy. Według zaktualizowanych prognoz USDA, globalne zbiory kukurydzy w sezonie wyniosą rekordowe 1039,7 mln ton, tj. o 9,2 mln ton więcej od listopadowej prognozy oraz aż o 78,7 mln ton więcej od wielkości produkcji tego zboża w poprzednim sezonie. W porównaniu do listopadowej oceny, USDA dokonał zwiększenia prognozy zbiorów kukurydzy przede wszystkim w Brazylii - o 3,0 mln ton do 83,5 mln ton. prognozowany dalszy wzrost zapasów kukurydzy na koniec bieżącego sezonu. USDA ponownie zwiększył wielkość globalnych zapasów kukurydzy na koniec bieżącego sezonu o 4,1 mln ton do 222,3 mln ton, w związku ze spodziewaną jeszcze wyższą produkcją tego zboża. Byłby to rekordowo wysoki poziom zapasów tego zboża, o 13,3 mln ton większy niż w poprzednim sezonie. 15
16 WYKRES 6 Przewidywane kształtowanie się światowych ceny kukurydzy w krótkim okresie (I-III 2017) III. NASIONA OLEISTE 1. PODAŻ I POPYT NA NASIONA OLEISTE W SEZONIE Według prognoz USDA z grudnia br., światowa produkcja nasion i owoców roślin oleistych (soi, bawełny, orzeszków ziemnych, rzepaku, słonecznika, ziaren palmowych, kopry) w sezonie wyniesie prawie 555 mln ton, tj. o 4 mln ton więcej niż przewidywano przed miesiącem oraz o 33 mln ton więcej od wielkości zbiorów w poprzednim sezonie. Wzrost produkcji wystąpi głównie w przypadku soi oraz słonecznika. RZEPAK Ciągle Napięty Globalny Bilans Rzepaku w Sezonie Niewiele zmienia się w odniesieniu do globalnego bilansu rzepaku w bieżącym sezonie, który cały czas jest bardzo napięty. Według grudniowych prognoz USDA, światowe zbiory rzepaku w sezonie wyniosą 67,8 mln ton, tj. o 0,2 mln ton więcej niż przewidywano przed miesiącem, ale o 2,4 mln ton mniej od wielkości zbiorów rzepaku w sezonie. Globalna produkcja rzepaku spadnie czwarty sezon z rz ędu. Spośród wszystkich kluczowych producentów, większe zbiory zanotowały jedynie Kanada i Australia. Produkcja rzepaku w UE-28 w dalszym ciągu szacowana jest na poziomie 20,0 mln ton, tj. o o 2,2 mln ton mniej niż zebrano w poprzednim poziomie. Zużycie rzepaku na świecie w sezonie przewidywane jest obecnie na poziomie 68,9 mln ton, tj. o 1,7 mln ton mniejszym niż w sezonie poprzednim. Będzie to najniższy poziom zużycia rzepaku od 4 sezonów. Ceny alternatywnych surowców oleistych są bardziej konkurencyjne w stosunku do cen rzepaku. Zapasy rzepaku na koniec sezonu ulegną dalszej redukcji i prognozowane są przez USDA na poziomie 5,5 mln ton, tj. o 1,0 mln ton mniej od wielkości zapasów spodziewanej na koniec poprzedniego sezonu i najmniej od 13 sezonów. TABELA 11 Globalny bilans rzepaku w sezonach 2014/15- (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 XI 2016) XII 2016) Zapasy początkowe 6,63 7,33 6,33 6,54-10,8% Zbiory 71,45 70,24 67,61 67,76-3,5% Popyt Ogółem 70,76 70,58 68,60 68,90-2,4% Zapasy końcowe 7,33 6,54 5,36 5,55-15,1% wskaźnik zapasy-zużycie 10,4% 9,3% 7,8% 8,1% 16
17 TABELA 12 Oceny zbiorów rzepaku u kluczowych producentów w sezonie na tle wcześniejszych sezonów (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 UE-28 24,6 22,2 20,0-9,9% Ukraina 2,2 1,8 1,2-33,3% Kanada 16,4 18,4 18,5 0,5% Australia 3,5 2,9 3,6 24,1% Chiny 14,8 14,9 13,5-9,4% ŚWIAT OGÓŁEM 71,5 70,2 67,8-3,4% Źródło: IGC/USDA SOJA Dalsze Zwiększenie Prognozy Globalnych Zbiorów i Zapasów Soi w Bieżącym Sezonie Według zaktualizowanych prognoz USDA, globalne zbiory soi w bieżącym sezonie wyniosą rekordowe 338,0 mln ton, tj. o 1,9 mln ton więcej w stosunku do listopadowej prognozy oraz o 24,7 mln ton powyżej wielkości zbiorów soi w poprzednim sezonie. W porównaniu z poprzednim raportem, USDA utrzymał prognozę zbiorów soi w Brazylii i Argentynie odpowiednio na na poziomie 102 mln ton i 57 mln ton. USDA zwiększył także prognozę globalnego zużycia soi w bieżącym sezonie do 330,1 mln ton, tj. o 1,4 mln ton więcej od oceny z listopada br. oraz o 14,4 mln ton więcej od wielkości zużycia soi na świecie w poprzednim sezonie. Pomimo tego, USDA obecnie przewiduje zapasy soi na koniec sezonu na poziomie 82,9 mln ton, a więc o 1,4 mln ton większym od prognozy z listopada br. oraz o 5,7 mln ton większym od wielkości zapasów na koniec minionego sezonu. TABELA 13 Globalny bilans soi w sezonach 2014/15- (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 XI 2016) XII 2016) Zapasy początkowe 61,90 78,61 77,07 77,22-1,8% Zbiory 319,78 313,31 336,09 338,00 7,9% Popyt Ogółem 301,21 315,74 328,69 330,09 4,5% Zapasy końcowe 78,61 77,22 81,53 82,85 7,3% wskaźnik zapasy-zużycie 26,1% 24,5% 24,8% 25,1% 17
18 TABELA 14 Oceny zbiorów soi u kluczowych producentów w sezonie na tle wcześniejszych sezonów (mln ton) Wyszczególnienie 2014/15 USA 106,9 106,9 118,7 11,0% Brazylia 97,2 96,5 102,0 5,7% Argentyna 61,4 56,8 57,0 0,4% Chiny 12,2 11,8 12,5 5,9% Indie 8,7 7,1 11,5 62,0% Paragwaj 8,2 9,0 9,2 2,2% Kanada 6,0 6,4 6,5 1,6% ŚWIAT OGÓŁEM 319,8 313,3 338,0 7,9% Źródło: IGC/USDA RZEPAK 2. CENY NASION OLEISTYCH NA ŚWIECIE Śladowy Spadek Cen Rzepaku na Giełdzie EURONEXT-MATIF w Grudniu br. Na przestrzeni miesiąca grudnia br., ceny rzepaku na giełdzie EURONEXT-MATIF nieznacznie osłabły. Pomimo wyraźnie uszczuplonej podaży rzepaku na unijnym rynku w bieżącym sezonie, spowolniony handel w związku z okresem świąteczno-noworocznym wyhamował dalszy wzrost jego cen. W końcu grudnia br., cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (luty 2017) na giełdzie EURONEXT-MATIF wyniosła 408,50 euro/t i była o 0,6% niższa od ceny rzepaku na początku miesiąca. Z kolei, cena rzepaku w kontrakcie majowym 2017 wyniosła 407,50 USD/t i była o 1,0% niższa (ceny wg stanu na 30 grudnia br.). Niemniej jednak, na przestrzeni całego 2016 roku, cena rzepaku w kontrakcie najbliższym na giełdzie paryskiej wzrosła o 9,2%. Wszystko za sprawą słabych zbiorów rzepaku w UE-28 jak i w skali świata, zwyżki cen innych surowców oleistych (w tym olejów roślinnych) i spodziewanego spadku zapasów rzepaku na koniec bieżącego sezonu. WYKRESY 7-8 Ceny rzepaku i kanadyjskiej canoli w kontraktach najbliższych na giełdach EURONEXT MATIF i WCE w sezonach - MATIF: CENY RZEPAKU W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, EURO/t) WINNIPEG: CENY CANOLI W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, CAD/t) euro/t 430,00 420,00 410,00 400,00 390,00 380,00 370,00 360,00 350,00 CAD/t 540,00 530,00 520,00 510,00 500,00 490,00 480,00 470,00 460,00 340,00 450,00 330,00 440,00 28.I.16 10.II.16 23.II.16 7.III.16 18.III.16 4.IV.16 15.IV.16 28.IV.16 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 27.IX.16 10.X.16 21.X.16 3.XI.16 16.XI.16 29.XI.16 12.XII.16 23.XII.16 28.I.16 10.II.16 23.II.16 7.III.16 18.III.16 4.IV.16 15.IV.16 28.IV.16 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 27.IX.16 10.X.16 21.X.16 3.XI.16 16.XI.16 29.XI.16 12.XII.16 23.XII.16 Źródło: EURONEXT-MATIF, WCE 18
19 Czynniki kształtujące ceny rzepaku w kolejnych miesiącach sezonu utrzymujący się napięty globalny bilans rzepaku w sezonie. Spadek produkcji rzepaku/canoli na świecie spowodował, iż światowa podaż rzepaku w sezonie jest wyraźnie uszczuplona, kolejny sezon z rzędu. utrzymujące się bardzo wysokie ceny olejów roślinnych na giełdach światowych, w tym przede wszystkim oleju palmowego. W najbliższych 3 miesiącach, produkcja malezyjskiego oleju palmowego ulegnie sezonowemu spadkowi, co przy szacowanych wyjątkowo niskich jego zapasach w Malezji może wpływać na wzrost cen innych surowców oleistych. przewidywany jedynie nieznacznie większy areał zbiorów rzepaku w UE-28 w kolejnym sezonie 2017/18. Według ostatnich ocen Strategie Grains, powierzchnia zbiorów rzepaku w UE-28 w sezonie 2017/18 wyniesie 6,6 mln ha i będzie o 0,1 mln ha większa od areału zbiorów w bieżącym sezonie. spodziewany dalszy wzrost cen ropy naftowej na giełdach światowych, w związku z osiągnięciem porozumienia przez kraje OPEC w sprawie cięć dostaw surowca na rynek począwszy od stycznia 2017 roku. większa produkcja pozostałych surowców oleistych (soi, słonecznika). Ceny alternatywnych surowców oleistych są konkurencyjne w stosunku do cen rzepaku. rozpoczynające się zbiory soi w Brazylii. Spodziewana rekordowo wysoka produkcja soi w Brazylii będzie wywierać presję na ceny innych surowców oleistych w najbliższych tygodniach. WYKRES 9 Przewidywane kształtowanie się światowych cen rzepaku/canoli w krótkim okresie (I-III 2017) SOJA Zniżka Cen Soi na Giełdzie CBOT w Grudniu br. W grudniu br., ceny soi na giełdzie w Chicago osłabły. Obawy związane z opóźnieniami w zakończeniu siewów soi w Argentynie w związku z mokrą pogodą rekompensowały doniesienia o bardzo dobrym stanie upraw i spodziewanych jeszcze wyższych, rekordowych zbiorach soi w Brazylii, które według niektórych prognoz mogą wynieść nawet ponad 103 mln ton. Zbiory soi w tym kraju na dobre ruszą w II połowie stycznia br. W końcu grudnia br., cena soi w kontrakcie najbliższym (styczeń 2017) na giełdzie w Chicago wyniosła 366,11 USD/t i była o 3,2% niższa od jej ceny na początku miesiąca. Z kolei, cena soi w kontrakcie macowym 2017 wyniosła 368,91 USD/t i spadła o 3,4% (ceny według stanu na dzień 30 grudnia br.). Pomimo bardzo wysokich zbiorów soi w USA, dynamiczne tempo jej eksportu oraz zwyżka cen innych surowców oleistych na giełdach światowych (w tym malezyjskiego oleju sojowego aż o 25% do najwyższego poziomu od 2010 roku) wpłynęły na umocnienie cen soi za oceanem w 2016 roku. 19
20 WYKRES 10 Ceny soi w kontrakcie najbliższym na giełdzie CBOT w sezonach - 440,00 420,00 400,00 CBOT: CENY SOI W SEZONACH - (kontrakt najbliższy, USD/t) USD/t 380,00 360,00 340,00 320,00 300,00 28.I.16 10.II.16 23.II.16 7.III.16 18.III.16 4.IV.16 15.IV.16 28.IV.16 11.V.16 24.V.16 6.VI.16 17.VI.16 30.VI.16 13.VII.16 26.VII.16 8.VIII.16 19.VIII.16 1.IX.16 14.IX.16 27.IX.16 10.X.16 21.X.16 3.XI.16 16.XI.16 29.XI.16 12.XII.16 23.XII.16 Źródło: CBOT Czynniki kształtujące ceny soi w kolejnych miesiącach sezonu utrzymujące się bardzo duże zapotrzebowanie na soję ze strony Chin i duża sprzedaż eksportowa amerykańskiej soi. Przewiduje się, iż w bieżącym sezonie Chiny mogą zaimportować nawet 86 mln ton soi wobec 83,2 mln ton sprowadzonych w sezonie poprzednim. spodziewany dalszy wzrost cen ropy naftowej na giełdach światowych, w związku z osiągnięciem porozumienia przez kraje OPEC w sprawie cięć dostaw surowca na rynek począwszy od stycznia 2017 roku. prognozy rekordowych globalnych zbiorów soi w bieżącym sezonie. Według ostatnich prognoz USDA, globalne zbiory soi w sezonie wyniosą rekordowe 338,0 mln ton, tj. o 1,9 mln ton więcej w stosunku do listopadowej prognozy oraz o 24,7 mln ton powyżej wielkości zbiorów soi w poprzednim sezonie. spodziewana rekordowo wysoka produkcja soi w Brazylii w sezonie i wcześniejsze rozpoczęcie jej zbiorów, co będzie wywierało presję na ceny amerykańskiej soi. WYKRES 11 Przewidywane kształtowanie się światowych cen soi w krótkim okresie (I-III 2017) 20
21 Niniejszy materiał został przygotowany dla klientów BGŻ BNP PARIBAS S.A. przez SPARKS Polska Sp. z o.o. i jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za wyraz poglądów Banku BGŻ BNP PARIBAS ani za rekomendację do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie są wyrazem oceny SPARKS Polska Sp. z o.o. w dniu publikacji i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna część jak i całość utworów zawartych w tej publikacji nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym tak że elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) w łącznie z szeroko pojętą digitalizacją, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku BGŻ BNP Paribas S.A. z siedzibą w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w Raporcie, w całości lub w części, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku BGŻ BNP Paribas S.A. jest zabronione pod groźbą kary i może być ścigane prawnie. Raport opracowany przez firmę Sparks Polska Sp. z o.o. W celu pozyskania szerszej analizy skontaktuj się z info@sparks.com.pl 21