Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011

ROZDZIAŁ IV ZDROWIE DOBROSTAN 4/2013 DOBROSTAN I SPOŁECZEŃSTWO 1 Akademia Wychowania Fizycznego Academy of Physical Education in Cracow 2 Ośrodek Sportu i Rekreacji w Brzesku The Centre of Sport and Recreation in Brzesko EWA DYBIŃSKA 1, KATARZYNA KORDEK 2 Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Kinematic parameters level according to the freestyle events at the European Junior Championships in Belgrade '2011 Intensywny rozwój sportu we współczesnym świecie, silna konkurencja na arenie międzynarodowej, niekończący się rozwój rekordów wymaga stałego doskonalenia metodyki treningu oraz szerokiego wykorzystania osiągnięć nauki i techniki. Proces treningowy odgrywa najważniejszą rolę w kształtowaniu określonego profilu sprawności, a przez to w poprawianiu wyników. Wiąże się to z dość powszechnym poglądem, że im silniejsza stymulacja treningowa, czyli większe ogólne obciążenie fizyczne, tym większy efekt [2]. Współczesne pływanie sportowe wymaga od trenerów i szkoleniowców wieloletniej solidnej pracy w celu osiągnięcia mistrzostwa sportowego na arenie międzynarodowej. Osiągnięcie znaczącego sukcesu w sporcie pływackim wymaga od trenerów i szkoleniowców wytężonej pracy oraz ciągłego doszkalania się w zakresie treningu pływackiego. Rozwój sportu pływackiego zarówno w Polsce jak i na świecie pokazuje różnorodne drogi i sposoby dojścia do zamierzonych rezultatów. Jednym z głównych i zasadniczych uwarunkowań w treningu pływackim ma racjonalna umiejętność skonstruowania rocznego planu procesu szkoleniowego. Proces ten jest niezwykle trudny i wymaga od trenera olbrzymiej wiedzy teoretycznej, praktycznej oraz umiejętności gospodarowania zarówno wymienionymi zasobami, jak potencjałem, który kryje każdy organizm sportowca.

ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Sport wyczynowy stawia nie tylko trenerom ale przede wszystkim zawodnikom wysokie wymagania, którym mogą podołać tylko jednostki o szczególnych predyspozycjach i uzdolnieniach. Każdy zawodnik uczestniczący w rywalizacji sportowej na najwyższym poziomie bez względu na to jaką uprawia dyscyplinę sportową powinien cechować się odpowiednim poziomem przygotowania technicznego, funkcjonalnego, psychomotorycznego oraz taktycznego. Odnosząc się do konkurencji pływania sportowego jednym z czynników gwarantującym osiągnięcie sukcesu sportowego jest odpowiedni poziom przygotowania technicznego, do którego należą między innymi parametry kinematyczne i jest to jednym z czynników gwarantującym osiągnięcie sukcesu w konkurencji pływania sportowego [7, 8]. Dokonując oceny poziomu wytrenowania zawodników stosuje się rozmaite testy zarówno możliwości funkcjonalnych organizmu, jak i psychomotorycznych oraz uwarunkowań technicznych. Jedną z metod kontroli skuteczności treningu sportowego jest szczegółowa analiza wyścigu pływackiego dokonywana pod kątem jego struktury i wartości parametrów składowych, dzięki którym można ocenić poziom wyszkolenia zawodnika pod względem techniki ruchu [5, 6, 9], a co za tym idzie skuteczności i ekonomizacji pływania [1]. Parametrami tymi są: średnia prędkość pływania, długość kroku pływackiego i częstotliwość cykli ruchowych. Z prac nad skutecznością techniki pływania, można wywnioskować, że częstotliwość cykli ruchowych oraz długość kroku pływackiego są zależne od siebie oraz od średniej prędkości pływania, jak również od długości pokonywanego dystansu [11,13}. Ponadto autorzy prac zajmujących się tą tematyką zauważyli, że każdy zawodnik pływa ze specyficzną tylko dla siebie kombinacją obydwu parametrów frekwencji oraz długość kroku pływackiego, która to zmienia się w zależności od prędkości pływania, a co za tym idzie od dystansu na jakim rozgrywany jest wyścig [3, 10]. Zauważano też, że wzrostowi prędkości pływania towarzyszy zwiększenie liczby wykonywanych ruchów oraz skrócenie dystansu pokonywanego przez pływaka w jednym cyklu ruchowym. Obserwuje się wtedy liniowy wzrost częstotliwości cyklu ruchowego oraz liniowy spadek długości kroku pływackiego [12]. Porównanie zachodzących zmian i zależności poszczególnych parametrów powinno stanowić dla trenera możliwość analizy poziomu wytrenowania zawodnika w danym okresie szkoleniowym [4]. W związku powyższym szczegółowa obserwacja efektów treningu pływackiego, w kontekście analizy wskaźników koordynacyjno technicznych, w odniesieniu do wyniku sportowego stała się inspiracją dla autorek do podjęcia badań w tym zagadnieniu. 66 CEL PRACY Zasadniczym celem przedstawionej pracy była próba oceny poziomu parametrów kinematycznych w odniesieniu do wyniku sportowego w wybranych konkurencjach stylu dowolnego na dystansie 50, 100 i 200m na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011. Niniejsza praca ma za zadanie próbę odpowiedzi następujące na pytania badawcze:

Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 1. Jakie wyniki sportowe uzyskały zwyciężczynie wyścigów pływackich rozgrywanych w konkurencjach 50, 100 i 200m stylem dowolnym na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011? 2. Jaki poziom analizowanych parametrów kinematycznych w wyodrębnionych strefach wyścigu pływackiego (starcie, w trakcie czystego pływania, nawrotach i finiszu) prezentowały zwyciężczynie wyścigów w wybranych konkurencjach stylu dowolnego na dystansie 50, 100 i 200mw odniesieniu do pozostałych finalistów? 3. Które z uwzględnianych parametrów kinematycznych mogły mieć znaczenie w uzyskaniu wyniku sportowego przez złote medalistki wyścigów na dystansie 50, 100 i 200m stylem dowolnym rozgrywanych na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011? W związku z postawionym celem pracy i szczegółowymi pytaniami badawczymi hipotezy badawcze postawiono następujące: zwyciężczynie uwzględnianych konkurencji w wyścigach finałowych na dystansie 50, 100 i 200m stylem dowolnym w większości analizowanych parametrów uzyskały najwyższe wartości tych wskaźników w odniesieniu do swoich konkurentek. MATERIAŁ I METODA Metodą badawczą zastosowaną w pracy była obserwacja pośrednia, która polegała odtworzeniu zarejestrowanych materiałów, pochodzących z Mistrzostw Europy Juniorów w Belgradzie w lipcu 2011 roku. Wyniki te w postaci filmów, zdjęć, modelów techniki poszczególnych stylów pływackich oraz wielkości rezultatów rozgrywanych wyścigów pływackich jak i wielkości parametrów kinematycznych zostały zapisane na stronie internetowej prof. Rein a Hajlanda kinezjologia z Uniwersytetu w Tallinie (w Estonii) (www.swim.ee). Mistrzostwa te rozgrywane były na basenie 50 m, a w przedstawionej pracy wykorzystano szczegółowe wyniki (za zgodą autora zdjęć) takich konkurencji jak: konkurencjach: 50, 100 i 200m stylem. W celu porównania wyników jakie uzyskali uczestnicy uwzględnianych Mistrzostw Europy Belgrad 2011 skorzystano również z wyników Rekordów Europy zamieszczonych na stronie internetowej www.swimrankings.net. Do szczegółowej analizy wielkości parametrów kinematycznych Autorzy przeprowadzonych badań wykorzystali następujący sprzęt pomiarowy: 1. kamerę wideo rejestrującą obraz nad i pod powierzchnią wody, 2. czujniki elektroniczne rozstawione w odpowiednich strefach wyścigu pływackiego, 3. komputer, 4. starter dźwiękowy. Dokonując analizy struktury wyścigu pływackiego w konkurencjach 50, 100 i 200 m w stylu wzięto pod uwagę następujące parametry kinematyczne: 67

ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo - Czas trwania startu rozpoczyna się od momentu sygnału startowego do punktu umiejscowionego w odległości 15 m (od linii startowej), który kończy strefę startu, jednostka miary to s. - Prędkość pływania na odcinku startowym mierzona jest na odcinku od ściany basenu do 15 m, jednostką prędkości pływania jest m/s. - Czas trwania nawrotu mierzony jest na odcinku 15 m, składającym się z dwóch części: 7,5 m dopłynięcia i 7,5 m odpłynięcia od ściany nawrotowej basenu, jednostka to s. - Prędkość nawrotu czas, w którym pływak wykona nawrót w strefie wynoszącej 15 m, czyli dwa odcinki po 7,5 m (faza dopłynięcia i odpłynięcia), jednostką jest m/s. - Prędkość czystego pływania prędkość mierzona w strefach czystego pływania, która wynosi 35 m na basenie 50 m, jednostka miary to m/s. - Średnia prędkość pływania (V) (Velocity) obliczana była według następującego wzoru: V śr [ m / s] S[ m] T[ s] gdzie: Vśr [m/s] średnia prędkość pływania na dystansie. S [m] odcinek, jaki pokonał zawodnik podczas pomiaru czasu. T [s] czas przepłynięcia danego odcinka. - Wskaźnik skuteczności pływania (indeks Ws) jest wynikiem mnożenia średniej długości kroku pływackiego i średniej prędkości pływania na dystansie; oblicza się ten wskaźnik korzystając z następującego wzoru: Ws = Lc śr x V śr gdzie: V śr -średnia prędkość pływania Lc śr - średnia długość kroku pływackiego - Długość kroku pływackiego (Lc, SL) długość, jaką pokonuje pływak w jednym cyklu ruchowym. SL wyliczamy korzystając z następującego wzoru: Lc = (V śr x 60) / SR gdzie: V śr- średnia prędkość pływania SR- częstość cykli ruchowych - Frekwencja (częstotliwość, SR) ilość cykli ruchowych, wykonywanych w czasie jednej minuty. Aby obliczyć wielkość SR korzystamy ze wzoru: SR= (60x3) / czas trwania 3 cykli 68

Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Wzory obliczania wielkości parametrów kinematycznych przestawiono na podstawie Bartkowiaka [1]. Legenda: Składowe wyścigu pływackiego na pływalni 50 m: A Strefa startu 15 m (na wszystkich dystansach) B Strefa czystego pływania 30/ 35 m (suma stref czystego pływania wynosi od 30 m na dystansie 50 m, do 120 m na dystansie 200 m) C Strefa finiszu 5 m (na wszystkich dystansach) D Strefa nawrotów 15 m (suma stref nawrotowych na dystansie 100 m wynosi 15 m, a na dystansie 200 m suma długości stref wynosi 30 m). Rys.1. Składowe dystansu startowego na pływalni 50 m na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Dane zostały, posegregowane, opracowane tematycznie i zamieszczone w tabelach, a także w postaci graficznej na wykresach. Wyniki zostały podane podstawowe analizie statystycznej i opisowej, wyliczając średnią arytmetyczną ( x ), odchylenie standardowe (SD), wartość minimalna (min), wartość maksymalną (max), rozstęp (R) oraz współczynnik zmienności (V%). Do podstawowych obliczeń został wykorzystany arkusz kalkulacyjny Excel 2003. Przy analizie wielkości poszczególnych parametrów poza analizą rezultatów wyścigów finałowych wszystkie wartości ujemne oznaczały, że dany zawodnik uzyskał (w danym parametrze) większą wartość niż zwycięzca, wartości dodatnie były odpowiednio mniejsze, natomiast wartości wynoszące zero oznaczały taki sam wynik jak zwycięzcy. Dla parametrów czasu trwania startu, nawrotów, finiszu wartości ujemne określały dłuższy czas trwania. W parametrach prędkości startu, nawrotu, finiszu i czystego pływania, oraz frekwencji i długości kroku pływackiego wartości ujemne oznaczały wartości większe niż zwycięzcy. Wyższe wartości wskaźnika skuteczności pływania indeksu (Ws) określały większą skuteczność pływania zawodnika. W 69

ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo analizach parametrów kinematycznych (poza analizą rezultatów wyścigów finałowych) wielkości tych wskaźników odniesiono każdorazowo do pływaka, który uzyskał najlepszy rezultat w danym parametrze (a nie do zwycięzcy danego wyścigu pływackiego). Ponadto w analizach posłużono się inicjałami zawodniczek, a nie ich pełnymi danymi osobowymi. 70 WYNIKI BADAŃ Dokonując analizy struktury wyścigów finałowych rozgrywanych na pływackich Mistrzostwach Europy Belgrad 2011 juniorek w stylu dowolnym na dystansie 50,100 i 200m uwzględniono następujące parametry kinematyczne: Wynik Czas i prędkość startu Czas i prędkość nawrotów Prędkość czystego pływania Częstotliwość cykli ruchowych (frekwencję) Długość kroku pływackiego Czas i prędkość finiszu Wskaźnik skuteczności pływania (index) DYSTANS 50 M STYLEM DOWOLNYM JUNIOREK Tab. I. Wyniki finałowego wyścigu juniorek stylem dowolnym na dystansie 50 m Inicjały Czas wyścigu Różnica Miejsce zawodniczek (min) do 1 1 K.N. 00:25,76 0 2 H.L. 00:25,94 0,18 3 S.Y 00:25,99 0,23 4 K.V. 00:26,07 0,31 5 T.J. 00:26,08 0,32 6 K.S. 00:26,18 0,42 7 T.A. 00:26,22 0,46 8 K.J. 00:26,25 0,49 Najlepszy czas na dystansie 50 m stylem dowolnym, który wyniósł 25,76 s., uzyskała zawodniczka K.N. Pozostałe pływaczki uzyskały czas słabszy rezultat od zwyciężczyni wyścigu od 0,18 do 0,49 s. Ostatnia zawodniczka K.J uzyskała czas 26,25 s. (tab. I). Rekord Europy juniorek na dystansie 50 m stylem dowolnym wynosił 25,28 s., czyli złota medalistka tego wyścigu uzyskała czas słabszy od rekordu jedynie o 0,48 s.

Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Tab. II. Czas i prędkość startu na dystansie 50 m stylem Miejsce Czas trwania Inicjały startu zawodniczek Różnica do pierwszej zawodniczki Prędkość pływania na odcinku startowym Różnica do 1 1 H.L. 6,6 0 2,27 0,00 2 K.N. 6,64-0,04 2,26 0,01 3 K.J. 6,66-0,06 2,25 0,02 4 T.J. 6,8-0,2 2,21 0,07 5 T.A. 6,82-0,22 2,20 0,07 6 S.Y 6,84-0,24 2,19 0,08 7 K.V. 6,84-0,24 2,19 0,08 8 K.S. 6,84-0,24 2,19 0,08 Najkrótszy czas startu (tab. II) uzyskała srebrna medalistka H.L. i wyniósł on 6,6 s; zwyciężczyni wyścigu osiągnęła w tym parametrze drugi rezultat 6,64 s. Różnice między zwyciężczynią tego parametru a pozostałymi zawodniczkami wynoszą od 0,04 do 0,24 s. Najsłabszy czas startu 6,84 s uzyskały ex aequo uzyskały 3 zawodniczki S.Y.; K.V.; K.S. Największą prędkość w strefie startowej (tab. II ) uzyskała również srebrna medalistka H.L. i wyniósł on 2,27 m/s, zwyciężczyni wyścigu miała prędkość mniejszą jedynie o 0,01 m/s. Różnice między H.L. a pozostałymi zawodniczkami są niewielkie i wynoszą od 0,01 do 0,08 m/s. Najmniejszą prędkość w strefie startowej uzyskały zawodniczki S.Y.; K.V i K.S. 2,19 m/s. Tab. III. Statystyka czasu i prędkości w strefie startu na dystansie 50 m stylem Parametry x SD Min Max R V Czas startu [s] 6,76 0,1 6,60 8,84 0,24 1,52 Prędkość startu [m/s] 2,22 0,03 2,19 2,27 0,08 1,54 Średnia arytmetyczna czasu trwania startu zawodniczek na dystansie 50 m stylem dowolnym wyniosła 6,76 s, natomiast średnia arytmetyczna prędkości na odcinku startowym równa jest 2,22 m/s (tab. III). 71

ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Tab. IV. Prędkość czystego pływania na dystansie 50 m stylem dowolnym juniorek Miejsce Na pierwszych 25 m Prędkość pływania Różnica do pierwszej zawodniczki Na kolejnych 25 m Różnica do 1 Średnia prędkość pływania 1 K.N. 2,10 0,00 2,03 0,00 2,06 2 H.L. 2,08 0,02 1,98 0,05 2,03 3 T.J. 2,06 0,04 1,98 0,06 2,02 4 K.V. 2,05 0,05 1,98 0,06 2,01 5 K.S. 2,05 0,05 1,97 0,06 2,01 6 K.J. 2,05 0,04 1,97 0,06 2,01 7 S.Y. 2,04 0,06 1,98 0,06 2,01 8 T.A. 2,03 0,07 1,96 0,08 1,99 Prędkość pływania zawodniczek została zmierzona na dwóch odcinkach dystansu 50 m: na I 25 m odcinku i na II 25 m odcinku. Na I odcinku 25 m zwyciężczyni wyścigu na dystansie 50 m stylem dowolnym K.N. osiągnęła największą prędkość pływania wynoszącą 2,1 m/s (tab. IV). Różnica prędkości między K.N. a pozostałymi finalistkami wyniosła od 0,02 do 0,07 m/s. Najmniejszą prędkość wynoszącą 2,03 m/s uzyskała VII zawodniczka T.A. Na II odcinku 25 m zwyciężczyni biegu K.N. uzyskała również największą prędkość 2,03 m/s. Pozostałe finalistki miały prędkość mniejszą wynoszącą od 0,05 do 0,08 m/s. Najmniejszą prędkość pływania na tym odcinku miała T.A. 1,96 m/s. (tab. IV). Największą średnią prędkość pływania wynoszącą 2,06 m/s osiągnęła zwyciężczyni wyścigu K.N. Najmniejszą średnią prędkość osiągnęła T.A. 1,99 m/s. Tab. V. Statystyka prędkości czystego pływania na dystansie 50 m stylem Odcinki dystansu x SD Min Max R V I odcinek 25 m [m/s] 2,06 0,02 2,03 2,10 0,07 1,05 II odcinek 25 m [m/s] 1,98 0,02 1,96 2,03 0,08 1,15 Dystans 50 m [m/s] 1,99 0,02 1,96 2,03 0,07 0,98 Największa średnia arytmetyczna prędkości czystego pływania osiągnięta została na dystansie 50 m stylem dowolnym przez finalistki na I 25 m odcinku dystansu i wyniosła 2,06 m/s (tab. V). 72

Miejsce Inicjały zawodniczek Po starcie (cykle/min) Różnica do pierwszej zawodniczki (cykle/min) Przed finiszem (cykle/min) Różnica do 1 (cykle/min) Średnia ilość cykli ruchowych (cykle/min) Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Tab. VI. Częstotliwość cykli ruchowych na dystansie 50 m stylem dowolnym juniorek. Ilość cykli ruchowych 1 K.N. 68 0 63 0 66 2 K.V. 61 7 63 0 62 3 T.J. 57 11 54 9 56 4 T.A. 57 11 52 11 55 5 S.Y. 56 12 54 9 55 6 K.J. 55 13 65-2 60 7 K.S. 54 14 60 3 57 8 H.L. 52 16 48 15 50 Największą częstotliwość cykli ruchowych po starcie (tab. VI) uzyskała zwyciężczyni wyścigu K.N. 68 cykli/min, a najmniejszą częstotliwość na tym odcinku uzyskała srebrna medalistka H.L. 52 cykle/min. Różnica między zwyciężczynią a pozostałymi finalistkami wyniosła od 7 do 16 cykli/min. Na odcinku finiszowym największą częstotliwość cykli ruchowych uzyskała zawodniczka K.J. 65 cykli/min, zwyciężczyni wyścigu i K.V. osiągnęły po 63 cykle/min, czyli drugą największą frekwencje cykli. Najmniejszą częstotliwość uzyskała H.L., która miała 48 cykli/min. Różnica między zwyciężczynią a pozostałymi finalistkami wyniosła od 2 do 15 cykli/min. (tab. VI). Największą średnią ilość cykli ruchowych uzyskała złota medalistka K.N 66 cykli/min, natomiast najmniejszą średnią częstotliwość uzyskała srebrna medalistka H.L. 50 cykli/min. (tab. VI). Tab. VII. Statystyka częstotliwości cykli ruchowych na dystansie 50 m stylem Częstość cykli ruchowych x SD Min Max R V Po starcie [cykle/min] 57,5 4,99 52 68 16 8,67 Przed finiszem [cykle/min] 57,38 6,19 48 65 17 10,78 Dystans 50 m [cykle/min] 57,44 4,87 50 66 16 8,48 Średnia arytmetyczna cykli ruchowych na dystansie 50 m stylem dowolnym była większa po starcie i wyniosła 57,5 cykli/min (tab. VII). 73

ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Tab. VIII. Długość kroku pływackiego na dystansie 50 m stylem dowolnym juniorek Miejsce I odcinek 25 m (m) Długość kroku pływackiego [m] Różnica do II odcinek 25 pierwszej zawodniczki m (m) (m) Różnica do 1 (m) Średnia długość kroku pływackiego (m) 1 H.L. 2,40 0,00 2,45 0,00 2,42 2 K.S. 2,27 0,12 1,94 0,50 2,11 3 K.J. 2,24 0,16 1,79 0,65 2,02 4 S.Y. 2,18 0,21 2,17 0,28 2,18 5 T.J. 2,16 0,23 2,16 0,28 2,16 6 T.A. 2,14 0,26 2,23 0,22 2,18 7 K.V. 2,02 0,38 1,85 0,59 1,94 8 K.N. 1,85 0,55 1,90 0,55 1,88 Analiza długości kroku pływackiego została zmierzona na dwóch odcinkach 25 m dystansu 50 m. W parametrze długości kroku pływackiego na I odcinku 25 m największą długość kroku pływackiego 2,4 m osiągnęła zawodniczka H.L. (która zajęła w wyścigu II miejsce). Złota medalistka K.N. uzyskała najmniejszą długość kroku pływackiego, która wyniosła 1,85 m, ale osiągnęła największą częstotliwość cykli ruchowych. Różnica między zwyciężczynią w tym parametrze a pozostałymi finalistkami wyniosła od 0,12 do 0,55 m (tab. VIII). Największą długość kroku pływackiego na II odcinku 25 m osiągnęła również H.L. 2,45 m. Najmniejsza długość kroku pływackiego została zanotowana u zawodniczki K.J. 1,79 m. Różnica między najlepszą pływaczką w tym parametrze H.L. a pozostałymi zawodniczkami wahała się od 0,22 do 0,65 m (tab. VIII). Największą średnią długość osiągnęła H.L. 2,42 m, natomiast zwyciężczyni wyścigu uzyskała najmniejszą średnią długość kroku pływackiego 1,88 m (tab. VIII). Tab. IX. Statystyka długości kroku pływackiego na dystansie 50 m stylem 74 Odcinki dystansu x SD Min Max R V I odcinek 25 m [m] 2,16 0,17 1,85 2,40 0,55 7,69 II odcinek 25 m [m] 2,06 0,22 1,79 2,45 0,65 10,88 Dystans 50 m [m] 2,11 0,17 1,88 2,42 0,55 8,08 Średnia arytmetyczna długości kroku pływackiego była największa na I 25 m odcinku dystansu 50 m stylem dowolnym i wyniosła 2,16 m (tab. IX).

Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Analizując finisz uwzględniono następujące parametry: - czas trwania finiszu - prędkość w strefie finiszu Tab. X. Czas i prędkość finiszu na dystansie 50 m stylem Miejsce Czas trwania finiszu Różnica do pierwszej zawodniczki Prędkość pływania na odcinku finiszowym Różnica do 1 1 S.Y. 2,61 0 1,92 0,00 2 T.A. 2,62-0,01 1,91 0,01 3 K.V. 2,63-0,02 1,90 0,01 4 H.L. 2,64-0,03 1,89 0,02 5 T.J. 2,66-0,05 1,88 0,04 6 K.J. 2,71-0,1 1,85 0,07 7 K.S. 2,76-0,15 1,81 0,10 8 K.N. 2,78-0,17 1,80 0,12 Najkrótszy czas trwania i największą prędkość finiszu osiągnęła zawodniczka S.Y., która w finale zajęła III miejsce (tab. X); czas trwania finiszu wyniósł 2,61 s, a prędkość 1,92 m/s. Złota medalistka K.N. uzyskała najdłuższy czas trwania finiszu 2,78 s i najmniejszą prędkość 1,8 m/s. Różnica między zwyciężczynią w tym parametrze a pozostałymi zawodniczkami wyniosła 0,01 0,17 s. w czasie trwania finiszu i 0,01 0,12 m/s (tab. X). Tab. XI. Statystyka czasu i prędkości na finiszu na dystansie 50 m stylem Parametry x SD Min Max R V Czas finiszu [s] 2,68 0,07 2,61 2,78 0,17 2,45 Prędkość finiszu [m/s] 1,87 0,05 1,80 1,92 0,12 2,42 Średnia arytmetyczna dla czasu trwania finiszu na dystansie 50 m stylem dowolnym juniorek wyniosła 2,68 s, natomiast dla prędkości 1,87 m/s (tab. XI). 75

ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Tab. XII. Współczynnik skuteczności pływania na dystansie 50 m stylem Miejsce Wskaźnik skuteczności pływania 1 H.L. 4,93 2 T.A. 4,38 3 S.Y 4,36 4 T.J. 4,36 5 K.S. 4,12 6 K.J. 3,90 7 K.N. 3,89 8 K.V. 3,84 Z danych przedstawionych w tab. Xii wynika, że najwyższy wskaźnik skuteczności pływania na dystansie 50 m stylem dowolnym osiągnęła srebrna medalistka wyścigu h.l. 4,93. Najniższy wskaźnik miała k.v. 3,84. Natomiast zwyciężczyni wyścigu (k.n.) uzyskała siódmy rezultat wskaźnika skuteczności pływania, który wyniósł 3,89. Mimo osiągnięcia przez k.n. największej częstotliwości cykli ruchowych to jednak najmniejsza średnia długość kroku pływackiego wpłynęła na wartość wskaźnika skuteczności pływania. DYSTANS 100 M STYLEM DOWOLNYM JUNIOREK Tab. XIII. Wyniki finałowego wyścigu juniorek stylem dowolnym na dystansie 100 m 76 Czas wyścigu Różnica do pierwszej Miejsce (min) Zawodniczki 1 B.C. 00:55,25 0 2 N.M. 00:56,01 0,76 3 L.J. 00:56,19 0,94 4 C.E. 00:56,48 1,23 5 T.A. 00:56,49 1,24 6 W.A. 00:56,68 1,43 7 H.L. 00:56,78 1,53 8 T.G. 00:57,05 1,8 Najlepszy czas na dystansie 100 m stylem dowolnym 55,25 s uzyskała zawodniczka B.C. Najsłabszy czas osiągnęła T.G. z wynikiem 57,05 s. Różnica między zwyciężczynią a pozostałymi finalistkami wynosiła od 0,76 do 1,8 s (tab. XIII).

Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Rekord Europy Juniorek na dystansie 100 m stylem dowolnym wynosił 55,02 s. Złota medalistka osiągnęła bardzo dobry rezultat wyścigu finałowego, ponieważ był on słabszy od Rekordu Europy tylko o 0,23 s. Tab. XIV. Czas i prędkość startu na dystansie 100 m stylem dowolnym juniorek Miejsce Czas trwania startu Różnica do pierwszej zawodniczki Prędkość pływania na odcinku startowym Różnica do 1 1 N.M. 6,64 0 2,26 0,00 2 H.L. 6,7-0,06 2,24 0,02 3 B.C. 6,78-0,14 2,21 0,05 4 L.J. 6,94-0,3 2,16 0,10 5 W.A. 6,96-0,32 2,16 0,10 6 T.A. 6,98-0,34 2,15 0,11 7 C.E. 7,08-0,44 2,12 0,14 8 T.G. 7,2-0,56 2,08 0,18 Najkrótszy czas startu na dystansie 100 m stylem dowolnym 6,64 s. i największą prędkość startu 2,26 m/s. uzyskała zawodniczka H.L. (która w finale zajęła ostatecznie 7. miejsce). Złota medalistka osiągnęła 3 wynik w tym parametrze uzyskując czas trwania startu 6,78 s. i prędkość wynoszącą 2,21 m/s. Najdłuższy czas trwania startu 7,2 s. i najmniejsza prędkość 2,08 m/s. została zanotowana u zawodniczki T.G. Różnice do najlepszej zawodniczki N.M. w tym parametrze wyniosły dla czasu trwania od 0,06 s. do 0,56 s. a dla prędkości 0,02 0,18 m/s (tab. XIV. ) Tab. XV. Statystyka czasu i prędkości w strefie startu na dystansie 100 m stylem Parametry x SD Min Max R V Czas startu [s] 6,91 0,19 6,64 7,2 0,56 2,76 Prędkość startu [m/s] 2,17 0,06 2,08 2,26 0,18 2,77 Średnia arytmetyczna czasu trwania startu finalistek na dystansie 100 m stylem dowolnym wyniosła 6,91 s, natomiast prędkości 2,17 m/s (tab. XV). W analizie strefy nawrotu uwzględniono: czas trwania nawrotu prędkość w strefie nawrotowej 77

ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Tab. XIV. Czas i prędkość nawrotu na dystansie 100 m stylem dowolnym juniorek Miejsce Czas trwania nawrotu Różnica do pierwszej zawodniczki Prędkość w strefie nawrotu Różnica do 1 1 B.C. 7,74 0 1,94 0,00 2 N.M. 7,94-0,2 1,89 0,05 3 L.J. 8,06-0,32 1,86 0,08 4 T.A. 8,06-0,32 1,86 0,08 5 T.G. 8,16-0,42 1,84 0,10 6 H.L. 8,22-0,48 1,82 0,11 7 C.E. 8,24-0,5 1,82 0,12 8 W.A. 8,32-0,58 1,80 0,14 Najkrótszy czas trwania nawrotu 7,74 s. i największą prędkość nawrotu 1,94 m/s (tab. XIV) na dystansie 100 m stylem dowolnym uzyskała zwyciężczyni finału zawodniczka B.C. Najsłabszy czas nawrotu 8,32 s i najmniejszą prędkość pływania 1,80 m/s. osiągnęła zawodniczka W.A. Pozostałe finalistki miały w tym parametrze rezultat słabszy od złotej medalistki o 0,2 0,58 s, a różnica prędkości wyniosła od 0,05 do 0,14 m/s. Tab. XV. Statystyka czasu i prędkości nawrotu na dystansie 100 m stylem Parametry x SD Min Max R V Czas nawrotu [s] 8,09 0,19 7,74 8,32 0,58 2,31 Prędkość nawrotu [m/s] 1,85 0,04 1,80 1,94 0,14 2,34 Średnia arytmetyczna czasu trwania nawrotu na dystansie 100 m stylem dowolnym juniorek wyniosła 8,09 s, a średnia arytmetyczna prędkości nawrotu wyniosła 1,85 m/s (tab. XV). Tab. XVI. Prędkość czystego pływania na dystansie 100 m stylem dowolnym juniorek Miejsce 78 I- sze 50 m Prędkość pływania Różnica do II-gie pierwszej zawodniczki 50 m Różnica do 1 Średnia prędkość pływania 1 N.M. 1,93 0 1,83 0 1,88 2 W.A. 1,93 0 1,81 0,02 1,87

Miejsce Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 I- sze 50 m Prędkość pływania Różnica do II-gie pierwszej zawodniczki 50 m Różnica do 1 Średnia prędkość pływania 3 L.J. 1,92 0,01 1,82 0,01 1,87 4 H.L. 1,92 0,01 1,80 0,03 1,86 5 B.C. 1,91 0,02 1,84-0,01 1,88 6 T.A. 1,91 0,02 1,81 0,02 1,86 7 C.E. 1,90 0,03 1,81 0,02 1,86 8 T.G. 1,89 0,04 1,80 0,03 1,84 Największą prędkością 1,93 m/s na I odcinku 50 m wykazały się dwie zawodniczki N.M. i W.A. Złota medalistka B.C. osiągnęła na tym odcinku dopiero piąty wynik z prędkością 1,91 m/s. Najmniejszą prędkość uzyskała T.G. 1,89 m/s. Różnice między najlepszymi w tym parametrze a pozostałymi finalistkami były niewielkie i wyniosły 0,01 0,04 m/s. (tab. 32). Na II odcinku 50 m największą prędkość osiągnęła zwyciężczyni wyścigu z wynikiem 1,84 m/s., Najmniejszą prędkość również jak poprzednio osiągnęła T.G. 1,80 m/s. Różnice prędkości między N.M., W.A. a pozostałymi 6 zawodniczkami wyniosły 0,01 0,03 m/s. (tab. 32). Największą średnią prędkość pływania 1,88 m/s uzyskały ex aequo złota medalistka B.C. i srebrna medalistka N.M., najmniejszą prędkość 1,84 m/s osiągnęła zawodniczka zajmująca w finale VIII miejsce T.G. (tab. 32). Tab. XVII. Statystyka prędkości czystego pływania na dystansie 100 m stylem Odcinki dystansu x SD Min Max R V I- sze 50 m 1,91 0,01 1,89 1,93 0,04 0,69 II- gie 50 m 1,81 0,01 1,80 1,84 0,05 0,81 Dystans 100 m 1,86 0,01 1,84 1,88 0,03 0,61 Średnia arytmetyczna prędkości pływania na dystansie 100 m stylem dowolnym juniorek wyniosła 1,86 m/s, a największą średnią arytmetyczną prędkości pływania 1,91 m/s zawodniczki osiągnęły na I odcinku dystansu (tab. XVII). 79

Miejsce Po starcie (cykle/min) Różnica do pierwszej zawodniczki (cykle/min) Przed finiszem (cykle/min) Różnica do 1 (cykle/min) Średnia ilość cykli ruchowych (cykle/min) ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Tab. XVIII. Częstotliwość cykli ruchowych na dystansie 100 m stylem Ilość cykli ruchowych [cykle/min] 1 C.E. 54 0 50 0 52 2 W.A. 53 1 47 3 50 3 L.J. 51 3 48 2 50 4 B.C. 50 4 52-2 51 5 T.A. 50 4 46 4 48 6 T.G. 50 4 48 2 49 7 H.L. 49 5 46 4 48 8 N.M. 48 6 48 2 48 Na I odcinku po starcie największą częstotliwość cykli ruchowych (tab. XVIII) osiągnęła zawodniczka C.E. 54 cykle/min (która w finale zajęła ostatecznie 7. miejsce), zwyciężczyni ex aequo z dwiema zawodniczkami T.A. i T.G. uzyskały 50 cykli/min, co sytuuje je na czwartej pozycji w tym parametrze. Najmniejszą częstotliwość cykli ruchowych- 48 cykli/min uzyskała srebrna medalistka N.M.. Różnica częstotliwości cykli między najlepszą w tym parametrze C.E. a pozostałymi zawodniczkami wyniosła od 1 do 6 cykli/ min (tab. XVIII). Na II odcinku dystansu przed finiszem największą częstotliwość cykli osiągnęła zwyciężczyni wyścigu B.C. 52 cykle/min, najmniejszą częstotliwość uzyskała T.A. 46 cykli/min. Różnica frekwencji zawodniczki C.E. do pozostałych 7 finalistek wynosiła od 2 do 4 cykli/min (tab. XVIII). Najwyższą średnią częstotliwość cykli ruchowych 52 cykle/min osiągnęła C.E. zajmująca IV miejsce w finale. Złota medalistka ulokowała się na drugiej pozycji w tym parametrze uzyskując średnią 51 cykli/min. Najniższą częstotliwość 48 cykli/min uzyskały ex aequo 3 zawodniczki: N.M.; T.A. i H.L. Tab. XIX. Statystyka częstotliwości cykli ruchowych na dystansie 100 m stylem Częstość cykli ruchowych x SD Min Max R V Po starcie [cykle/min] 50,63 2,00 48 54 6,00 3,94 Przed finiszem [cykle/min] 48,13 2,03 46 52 6,00 4,22 Dystans 100 m [cykle/min] 49,38 1,58 47,5 52 4,5 3,19 80

Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Średnia arytmetyczna częstotliwości cykli ruchowych na dystansie 100 m stylem wyniosła 49,38 cykli/min, na I odcinku po starcie średnia arytmetyczna tego wskaźnika wyniosła 50,63 cykli/min (tab. XIX). Tab. XX. Długość kroku pływackiego na dystansie 100 m stylem dowolnym juniorek Miejsce I- sze 50 m (m) Długość kroku pływackiego [m] Różnica do IIpierwszej zawodniczki gie 50 m (m) (m) Różnica do 1 (m) Średnia długość kroku pływackiego (m) 1 N.M. 2,41 0 2,28 0 2,35 2 H.L. 2,36 0,05 2,35-0,07 2,35 3 B.C. 2,29 0,12 2,13 0,15 2,21 4 T.A. 2,29 0,12 2,36-0,08 2,32 5 T.G. 2,27 0,14 2,25 0,03 2,26 6 L.J. 2,25 0,16 2,27 0,01 2,26 7 W.A. 2,18 0,23 2,31-0,03 2,25 8 C.E. 2,12 0,29 2,17 0,11 2,14 W parametrze długości kroku pływackiego na I odcinku dystansu (tab. XX) największą długość wynoszącą 2,41 m osiągnęła srebrna medalistka N.M. Zwyciężczyni biegu B.C. uzyskała wynik 2,29 m długości kroku, co ulokowało ją na trzeciej pozycji. Najmniejszą długość kroku 2,12 m uzyskała C.E. Różnica najlepszej w tym parametrze N.M. do pozostałych finalistek wyniosła od 0,05 do 0,29 m. Na II odcinku dystansu największą długością kroku pływackiego 2,36 m wykazała się zawodniczka T.A. (która zajęła w finale ostatecznie 4. miejsce). Zwyciężczyni wyścigu B.C. osiągnęła najmniejszą długość kroku 2,13 m, ale największą częstotliwość cykli ruchowych przed finiszem. Różnica między N.M. a pozostałymi finalistkami wyniosła od 0,01 do 0,15 m (tab. XX). Największą średnią długość kroku pływackiego 2,35 m zanotowano u ex aequo dwóch zawodniczek srebrnej medalistki N.M. i H.L. zajmującej w finale VII miejsce. Złota medalistka B.C. uzyskała średnią długość kroku wynoszącą 2,21 m zajmując VII miejsce w tym parametrze, jednakże w frekwencji zajęła 3. pozycję. Najmniejszą długość kroku pływackiego 2,14 m uzyskała C.E., która w finale zajęła IV miejsce (tab. XX). 81

ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Tab. XXI. Statystyka długości kroku pływackiego na dystansie 100 m stylem Odcinki dystansu x SD Min Max R V I-sze 50 m [m] 2,27 0,09 2,12 2,41 0,29 4,03 II-gie 50 m [m] 2,27 0,08 2,13 2,36 0,23 3,60 Dystans 100 m [m] 2,27 0,07 2,14 2,35 0,21 3,14 Średnia arytmetyczna długości kroku pływackiego na dystansie 100 m stylem na całym dystansie była równa 2,27 m (tab. 37). Dokonując analizy finiszu na dystansie 100 m stylem uwzględniono: - czas trwania finiszu - prędkość pływania na finiszu Tab. XXII. Czas i prędkość finiszu na dystansie 100 m stylem dowolnym juniorek Miejsce Czas trwania finiszu Różnica do pierwszej zawodniczki Prędkość pływania na odcinku finiszowym Różnica do 1 1 B.C. 2,69 0 1,86 0,00 2 H.L. 2,76-0,07 1,81 0,05 3 N.M. 2,79-0,1 1,79 0,07 4 L.J. 2,85-0,16 1,75 0,10 5 T.A. 2,87-0,18 1,74 0,12 6 W.A. 2,9-0,21 1,72 0,13 7 C.E. 2,94-0,25 1,70 0,16 8 T.G. 2,95-0,26 1,69 0,16 Zwyciężczyni finału B.C. osiągnęła najkrótszy czas trwania finiszu 2,69 s. i największą prędkość finiszu wynoszącą 1,86 m/s. Najdłuższy czas 2,95 s. i najmniejszą prędkość 1,69 m/s. została zanotowana u T.G., która w finale zajęła VIII miejsce. Różnice między najlepszą w tym parametrze B.C. a pozostałymi finalistkami wyniosły 0,07-0,26 s. dla czasu trwania finiszu i 0,05-0,16 m/s. dla prędkości finiszu (tab. XXII). Tab. XXIII. Statystyka czasu i prędkości finiszu na dystansie 100 m stylem Parametry x SD Min Max R V Czas finiszu [s] 2,84 0,09 2,69 2,95 0,26 3,20 Prędkość finiszu [m/s] 1,76 0,06 1,69 1,86 0,16 3,25 82

Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Średnia arytmetyczna czasu trwania finiszu na dystansie 100 m stylem dowolnym juniorek wyniosła 2,84 s, natomiast średnia arytmetyczna prędkości finiszu to 1,76 m/s (tab. XXII). Tab. XXIV. Wskaźnik skuteczności pływania finału 100 m stylem dowolnym juniorek Miejsce Wskaźnik skuteczności pływania 1 N.M. 4,40 2 H.L. 4,39 3 T.A. 4,31 4 L.J. 4,23 5 W.A. 4,20 6 T.G. 4,16 7 B.C. 4,15 8 C.E. 3,98 Najwyższy wskaźnik skuteczności pływania (tab. XXIV) wynoszący 4,40 osiągnęła N.M. zajmująca w finale II miejsce. Zwyciężczyni finału B.C. uzyskała wskaźnik wynoszący 4,15, co usytuowało ją dopiero na siódmej pozycji w tym parametrze. Natomiast najniższy wskaźnik 4,16 uzyskała T.G. zajmująca VIII miejsce w finale. DYSTANS 200 M STYLEM DOWOLNYM JUNIOREK Tab. XXV. Wyniki finałowego wyścigu juniorek w stylu dowolnym na dystansie 200 m Inicjały Czas wyścigu Różnica do pierwszej Miejsce zawodniczek (min) zawodniczki 1 Y.K. 02:00,50 0,00 2 M.S. 02:00,61 0,11 3 V.E. 02:01,22 0,72 4 C.E. 02:01,54 1,04 5 F.J. 02:01,54 1,04 6 M.A. 02:02,90 2,40 7 S.M. 02:03,63 3,13 8 S.D. 02:04,08 3,58 W wyścigu na dystansie 200 m stylem dowolnym (tab. XXIV) pierwsze miejsce zajęła zawodniczka Y.K. uzyskując wynik 2: 00,50 min. Najsłabszy rezultat z czasem 2: 04,08 min. osiągnęła zawodniczka zajmująca VIII miejsce S.D. Pozostałe finalistki miały wynik słabszy od zwyciężczyni biegu o 0,11 3,58 s. 83

ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Rekord Europy w kategorii juniorek na dystansie 200 m stylem dowolnym wyniósł 1: 59,19 min. Zwyciężczyni wyścigu finałowego Y.K. osiągnęła zatem wynik o 1,31 s. słabszy od rekordu. Tab. XXVI. Czas i prędkość startu na dystansie 200 m stylem dowolnym juniorek Miejsce Czas trwania startu Różnica do pierwszej zawodniczki Prędkość pływania na odcinku startowym Różnica do 1 1 M.A. 7,02 0 2,14 0 2 S.D. 7,08-0,06 2,12 0,02 3 C.E. 7,1-0,08 2,11 0,03 4 M.S. 7,12-0,1 2,11 0,03 5 Y.K. 7,34-0,32 2,04 0,1 6 F.J. 7,4-0,38 2,03 0,11 7 V.E. 7,46-0,44 2,01 0,13 8 S.M. 7,52-0,5 1,99 0,15 Najkrótszy czas trwania startu (7,02 s) i największą prędkość (2,14 m/s) w wyścigu na dystansie 200 m stylem dowolnym uzyskała pływaczka M.A. (tab. XXVI), która w finale zajęła ostatecznie zajmująca VI miejsce. Zwyciężczyni wyścigu Y.K. osiągnęła piątą pozycję w tym parametrze uzyskując czas trwania startu 7,34 s. i prędkość 2,04 m/s. Najdłuższy czas trwania startu 7,52 s. i najmniejszą prędkość startu 1,99 m/s. uzyskała zawodniczka S.M., zajmująca VII miejsce w finale. Różnica między najlepszą zawodniczką w tym parametrze (M.A.) a pozostałymi finalistkami wyniosła 0,06-0,5 s. dla czasu trwania startu i 0,02-0,15 m/s. dla prędkości startu. Tab. XXVII. Statystyka czasu i prędkości w strefie startu na dystansie 200 m stylem Parametry x SD Min Max R V Czas startu [s] 7,26 0,20 7,02 7,52 0,5 2,7 Prędkość startu [m/s] 2,07 0,06 1,99 2,14 0,14 2,69 Średnia arytmetyczna czasu trwania startu wyniosła 7,26 s, natomiast średnia arytmetyczna prędkości w strefie startu wyniosła 2,07 m/s (tab. XXVII). 84

Miejsce Czas trwania I- go nawrotu Różnica do pierwszej zawodniczki Czas trwania II-go nawrotu Różnica do 1 Czas trwania III-go nawrotu Różnica do 1 Średni czas trwania nawrotów Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Tab. XXVIII. Czas trwania nawrotów na dystansie 200 m stylem dowolnym juniorek 1 C.E. 8,5 0 8,94 0 9,44 0 8,96 2 S.M. 8,56-0,06 8,96-0,02 9,36 0,08 8,96 3 Y.K. 8,58-0,08 8,9 0,04 8,9 0,54 8,79 4 V.E. 8,66-0,16 8,88 0,06 8,94 0,5 8,83 5 M.A. 8,66-0,16 9,1-0,16 9,28 0,16 9,01 6 F.J. 8,74-0,24 8,92 0,02 8,92 0,52 8,86 7 M.S. 8,76-0,26 8,88 0,06 9,08 0,36 8,91 8 S.D. 8,76-0,26 8,94 0 9,24 0,2 8,98 Czas trwania trzech nawrotów na dystansie 200 m stylem kształtował się w sposób zróżnicowany w odniesieniu do finalistek (tab. XXVIII). W I nawrocie najkrótszy czas trwania (8,5 s) uzyskała zawodniczka C.E. zajmująca IV miejsce w finale. Zwyciężczyni wyścigu Y.K. osiągnęła czas nawrotu równy 8,56 s, zajmując trzecią lokatę w tym parametrze. Najdłuższy czas nawrotu (8,76 s) miały ex aequo M.S. srebrna medalistka i S.D., która zajęła VIII miejsce w finale. Różnica między najlepszą finalistką w tym parametrze C.E. a pozostałymi zawodniczkami wyniosła 0,06 0,26 s. W II nawrocie najkrótszy czas II (8,88 s) osiągnęły ex aequo dwie zawodniczki srebrna medalistka M.S i brązowa medalistka V.E. Zwyciężczyni wyścigu Y.K. uzyskując czas nawrotu 8,9 s. ulokowała się na trzeciej pozycji. Najdłuższy czas zanotowano u pływaczki M.A., zajmującej VI miejsce w finale 9,1 s. Różnica między finalistką C.E. a pozostałymi finalistkami wahała się w granicach 0,02 0,16 s (tab. XXVIII). W III nawrocie złota medalistka Y.K. uzyskała najkrótszy czas wynoszący 8,9 s. Najdłuższy czas 9,44 s osiągnęła C.E., zajmująca w finale IV miejsce. Pozostałe finalistki w stosunku do C.E. miały krótszy czas trwania nawrotu o 0,08-0,54 s (tab. XXVIII, wyk. 7). Najkrótszy średni czas trwania nawrotów (8,79 s) osiągnęła zwyciężczyni wyścigu finałowego Y.K. natomiast najdłuższy 9,01 s M.A. z VI miejsca w finale (tab. XXVIII). 85

Miejsce Prędkość I-go nawrotu Różnica do pierwszej zawodniczki Prędkość II-go nawrotu Różnica do 1 Prędkość III-go nawrotu Różnica do 1 Średnia prędkość nawrotów ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Tab. XXIX. Prędkość nawrotów na dystansie 200 m stylem 1 C.E. 1,76 0 1,68 0 1,59 0 1,68 2 Y.K. 1,75 0,01 1,69-0,01 1,69-0,1 1,71 3 S.M. 1,75 0,01 1,67 0,01 1,60-0,01 1,68 4 V.E. 1,73 0,03 1,69-0,01 1,68-0,09 1,70 5 M.A. 1,73 0,03 1,65 0,03 1,62-0,03 1,67 6 F.J. 1,72 0,04 1,68 0 1,68-0,09 1,69 7 M.S. 1,71 0,05 1,69-0,01 1,65-0,06 1,68 8 S.D. 1,71 0,05 1,68 0 1,62-0,03 1,67 W I nawrocie największą prędkość (1,76 m/s) osiągnęła zawodniczka C.E., która zajęła ostatecznie IV miejsca w finale (tab. XXIX). Zwyciężczyni finału Y.K. oraz pływaczka S.M. (zajmująca VII miejsca w finale) uzyskały ex aequo drugą lokatę prędkości tego nawrotu równą 1,75 m/s. Najmniejszą prędkość 1,71 m/s osiągnęły srebrna medalistka M.S i S.D. z VIII miejsca w finale. Różnice prędkości nawrotu między najlepszą w tym parametrze C.E. a pozostałymi finalistkami wahały się w granicach 0,01-0,05 m/s. W II nawrocie największą prędkość uzyskały ex aequo zawodniczki z pierwszych trzech miejsc Y.K.; M.S. i V.E. w finale, osiągając prędkość równą 1,69 m/s. Najmniejszą prędkość 1,65 m/s zanotowano u zawodniczki M.A. z VI miejsca w finale. Różnice między najlepszą w tym parametrze C.E. a pozostałymi zawodniczkami były niewielkie i wyniosły 0,01 0,03 m/s (tab. XXIX). W III nawrocie złota medalistka była najszybsza osiągając prędkość równą 1,69 m/s. Najmniejszą prędkość 1,59 m/s uzyskała C.E., zajmująca w finale IV miejsce. Pozostałe zawodniczki miały prędkość większą od C.E. o 0,01-0,1 m/s (tab. XXIX, wyk. 8). Największą średnią prędkość nawrotów 1,71 m/s osiągnęła złota medalistka Y.K. Natomiast najmniejszą średnią prędkość 1,67 m/s miały ex aequo M.A. z VI miejsca i S.D. z VIII miejsca w finale (tab. XXIX). 86

Miejsce I- sze 50 m Różnica do 1 II-gie 50 m Różnica do 1 III-cie 50 m Różnica do 1 IV-te 50 m Różnica do 1 Średnia prędkość pływania Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Tab. XXX. Statystyka czasu i prędkości nawrotów na dystansie 200 m stylem Parametry x SD Min Max R V Średni czas trwania nawrotów [s] 8,91 0,08 8,79 9,01 0,22 0,89 Średnia prędkość nawrotów [m/s] 1,68 0,01 1,67 1,71 0,04 0,85 Średnia arytmetyczna dla czasu trwania nawrotów zawodników wyniosła 8,91 s, natomiast dla prędkości na nawrocie 1,68 m/s (tab. XXX). Tab. XXXI. Prędkość czystego pływania na dystansie 200 m stylem dowolnym juniorek Prędkość pływania 1 C.E. 1,95 0 1,77 0 1,71 0 1,66 0 1,77 2 M.A. 1,95 0 1,76 0,01 1,69 0,02 1,65 0,01 1,76 3 S.D. 1,94 0,01 1,74 0,03 1,68 0,03 1,64 0,02 1,75 4 M.S. 1,93 0,02 1,74 0,03 1,69 0,02 1,66 0 1,76 5 Y.K. 1,91 0,04 1,75 0,02 1,69 0,02 1,67-0,01 1,75 6 F.J. 1,89 0,06 1,72 0,05 1,68 0,03 1,66 0 1,74 7 S.M. 1,87 0,08 1,72 0,05 1,67 0,04 1,64 0,02 1,72 8 V.E. 1,86 0,09 1,72 0,05 1,68 0,03 1,66 0 1,73 Największą prędkość na I odcinku wyścigu 200 m stylem dowolnym w (tab. XXXI) 1,95 m/s uzyskały ex aequo zawodniczki z IV miejsca w finale C.E. i z VI miejsca w finale M.A. Zwyciężczyni wyścigu Y.K. osiągnęła prędkość równą 1,91 m/s, co ulokowało ją na piątej pozycji tego parametru. Najmniejszą prędkość 1,86 m/s uzyskała brązowa medalistka V.E. Różnica między najlepszą w tym parametrze C.E. a pozostałymi zawodniczkami wyniosła 0,01-0,09 m/s. Na II odcinku dystansu największą prędkością 1,77 m/s wykazała się jak wcześniej zawodniczka C.E. Złota medalistka uzyskała prędkość równą 1,75 m/s, czyli trzecią najwyższa prędkość na tym odcinku. Najmniejszą prędkość 1,72 m/s zanotowano u dwóch zawodniczek brązowej medalistki V.E. i S.M. z VII miejsca w finale. Różnica między najlepszą w tym parametrze a pozostałymi finalistkami wahała się od 0,01 do 0,05 m/s. Na III 50 m odcinku dystansu największą prędkość 1,71 m/s osiągnęła również pływaczka C.E. Drugą prędkość 1,69 m/s uzyskały ex aequo trzy zawodniczki złota i srebrna medalistka Y.K. i M.S., a także M.A. z VI miejsca w finale. Najmniejszą prędkość pływania 1,67 m/s uzyskała zawodniczka zajmująca VII miejsce finałowe S.M. 87

Miejsce Po starcie (cykle/min) Różnica do pierwszej zawodniczki (cykle/min) Przed finiszem (cykle/min) Różnica do 1 (cykle/min) Średnia ilość cykli ruchowych (cykle/min) ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Różnica między C.E. a pozostałymi finalistkami wyniosła 0,02-0,04 m/s. Na ostatnim IV odcinku wyścigu złota medalistka osiągnęła największą prędkość pływania wynoszącą 1,67 m/s. Najmniejszą prędkość zanotowano u dwóch zawodniczek z VII i VIII miejsca w finale S.M. i S.D. wynoszącą 1,64 m/s. Różnica między C.E. a pozostałymi zawodniczkami była niewielka i wyniosła 0,01-0,02 m/s. Największą średnią prędkość pływania osiągnęła zawodniczka C.E. zajmująca IV miejsce w finale. Zwyciężczyni wyścigu uzyskując prędkość równą 1,75 m/s ulokowała się ex aequo z pływaczką S.D. na czwartej pozycji tego wskaźnika. Najmniejszą prędkość 1,72 m/s uzyskała pływaczka S.M. z VII miejsca w finale (tab. XXXI). Tab. XXXII. Statystyka prędkości czystego pływania na dystansie 200 m stylem Odcinki dystansu x SD Min Max R V I- sze 50 m 1,91 0,04 1,86 1,95 0,09 1,97 II- gie 50 m 1,74 0,02 1,72 1,77 0,06 1,10 III-cie 50 m 1,69 0,01 1,67 1,71 0,04 0,77 IV-te 50 m 1,65 0,01 1,64 1,67 0,03 0,70 Dystans 200 m 1,75 0,02 1,72 1,77 0,05 1,01 Najwyższa średnia arytmetyczna prędkości pływania 1,91 m/s została osiągnięta na pierwszym odcinku wyścigu, natomiast na dystansie 200 m stylem dowolnym wyniosła 1,75 m/s (tab. XXXII). Tab. XXXIII. Częstotliwość cykli ruchowych na dystansie 200 m stylem dowolnym juniorek Ilość cykli ruchowych 88 1 M.S. 52 0 51 0 51,5 2 V.E. 52 0 48 3 50 3 C.E. 51 1 45 6 48 4 S.M. 51 1 48 3 49,5 5 M.A. 50 2 45 6 47,5 6 S.D. 49 3 46 5 47,5 7 Y.K. 45 7 42 9 43,5 8 F.J. 44 8 46 5 45 Najwyższą wartością frekwencji (częstotliwości cykli ruchowych) po starcie na dystansie 200 m stylem dowolnym wykazały się ex aequo dwie zawodniczki srebrna (M.S ) i brązowa medalistka (V.E.) osiągając wynik 52 cykle/min. Zwyciężczyni wyścigu (Y.K.) uzyskała rezultat 45 cykli/min, czyli siódmy wynik dla tego parame-

Miejsce I- sze 50 m (m) Różnica do 1 (m) II-gie 50 m (m) Różnica do 1 (m) III-cie 50 m (m) Różnica do 1 (m) IV-te 50 m (m) Różnica do 1 (m) Średnia długość kroku pływackiego (m) Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 tru. Różnica między najlepszą w tym parametrze M.S. a pozostałymi finalistkami wyniosła od 1 do 8 cykli/min. Przed finiszem największą częstotliwość cykli ruchowych 51 cykli/min osiągnęła (podobnie jak poprzednio) zawodniczka M.S., zajmująca II miejsce w finale. Najmniejszy wynik tego wskaźnika uzyskała zwyciężczyni wyścigu Y.K. 42 cykle/min. Różnica między M.S. a pozostałymi finalistkami wyniosła od 3 do 9 cykli/min. Największą średnią częstotliwość cykli ruchowych uzyskała srebrna medalistka wyścigu M.S., uzyskując rezultat 51,5 cykli/min. Złota medalistka osiągnęła najmniejszą średnią częstość cykli ruchowych wynoszącą 43,5 cykli/min (tab. XXXIII). Tab. XXXIV. Statystyka częstotliwości cykli ruchowych na dystansie 200 m stylem Częstość cykli ruchowych x SD Min Max R V Po starcie [cykle/min] 49,25 3,11 44 52 8 6,31 Przed finiszem [cykle/min] 46,38 2,67 42 51 9 5,76 Dystans 200 m [cykle/min] 47,81 2,62 43,5 51,5 8 5,48 Średnia arytmetyczna częstości cykli ruchowych była większa po starcie i wyniosła 49,25 cykli/min, natomiast na całym dystansie 200 m stylem średnia arytmetyczna wyniosła 47,81 m/s (tab. XXXIV). Tab. XXXV. Długość kroku pływackiego na dystansie 200 m stylem dowolnym juniorek Długość kroku pływackiego 1 F.J. 2,57 0 2,35 0 2,19 0 2,16 0 2,32 2 Y.K. 2,55 0,02 2,33 0,02 2,41 - - 2,38 0,22 0,22 2,42 3 S.D. 2,38 0,19 2,13 0,22 2,19 0 2,14 0,02 2,21 4 M.A. 2,34 0,23 2,11 0,24 2,26 - - 2,2 0,07 0,04 2,23 5 C.E. 2,29 0,28 2,09 0,26 2,29-0,1 2,22-0,06 2,22 6 M.S. 2,23 0,34 2,01 0,34 1,99 0,2 1,96 0,2 2,05 7 S.M. 2,19 0,38 2,03 0,32 2,09 0,1 2,05 0,11 2,09 8 V.E. 2,14 0,43 1,98 0,37 2,1 0,09 2,07 0,09 2,07 89

ZDROWIE I DOBROSTAN NR 4/2013 Dobrostan i społeczeństwo Na I i II odcinku (50 m) dystansu 200 m stylem dowolnym najdłuższy krok pływacki 2,57 m i 2,35 m uzyskała zawodniczka F.J., zajmująca w finale V miejsce. Zwyciężczyni wyścigu (Y.K.) ulokowała się na drugiej pozycji osiągając kolejno wynik 2,55 m. i 2,33 m. Najmniejszą długość kroku pływackiego na obu odcinkach dystansu wynoszącą 2,14 m. i 1,98 m. uzyskała brązowa medalistka V.E. Różnica między najlepszą w tym parametrze F.J. a pozostałymi zawodniczkami wyniosła na I odcinku wyścigu 0,02-0,43 m, a na II 0,02-0,37 m. Na III i IV odcinku dystansu najdłuższą długość kroku pływackiego osiągnęła złota medalista wyścigu (Y.K.), osiągając długość kroku równą 2,41 m i 2,38 m. Najmniejszą długość kroku pływackiego (1,99m III odcinek i 1,96 m IV odcinek) uzyskała srebrna medalistka M.S. Różnica między F.J. a pozostałymi finalistkami na III odcinku 50 m wyniosła 0,07-0,22 m., natomiast na IV odcinku wyniosła 0,02 0,22 m. Największą średnią długość kroku pływackiego na dystansie 200 m stylem dowolnym osiągnęła złota medalistka uzyskując wynik 2,42 m., najmniejszą średnią długość kroku pływackiego 2,05 m. zanotowano u srebrnej medalistki M.S. (tab. XXXV). Tab. XXXVI. Statystyka długości kroku pływackiego na dystansie 200 m stylem Odcinki dystansu x SD Min Max R V I- sze 50 m 2,88 0,12 2,76 3,14 0,38 4,10 II- gie 50 m 2,60 0,12 2,48 2,87 0,39 4,63 III-cie 50 m 2,54 0,17 2,37 2,84 0,47 6,73 IV-te 50 m 2,49 0,16 2,33 2,77 0,44 6,48 Dystans 200 m 2,63 0,12 2,51 2,83 0,32 4,61 Średnia arytmetyczna dla długości kroku pływackiego była najwyższa na I odcinku wyścigu i wyniosła 2,88 m., a na II odcinku wyniosła 2,63 m. (tab. XXXVI). Tab. XXXVII. Czas i prędkość finiszu na dystansie 200 m stylem dowolnym juniorek Miejsce Czas Różnica do Prędkość pływania na odcinku Różnica finiszu wodniczki finiszowym trwania pierwszej za- do 1 1 M.S. 2,83 0 1,77 0,00 2 V.E. 2,88-0,05 1,74 0,03 3 F.J. 2,92-0,09 1,71 0,05 4 Y.K. 2,94-0,11 1,70 0,07 5 M.A. 3,02-0,19 1,66 0,11 6 C.E. 3,10-0,27 1,61 0,15 7 S.M. 3,13-0,3 1,60 0,17 8 S.D. 3,40-0,57 1,47 0,30 90

Ewa Dybińska, Katarzyna Kordek Wielkości parametrów kinematycznych a wynik sportowy w konkurencjach stylu dowolnego na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 Najkrótszy czas trwania finiszu 2,83 s. i największą prędkością finiszu (tab. XXXVII) osiągnęła srebrna medalistka M.S. Czas finiszu złotej medalistki trwał 2,94 s, a prędkość 1,7 m/s. i ulokowała się ona na 4 pozycji w tym parametrze. Najdłuższy czasu trwania finiszu 3,4 s. i najmniejszą prędkość 1,47 m/s. zanotowano u zawodniczki S.D., zajmującej w finale VIII miejsce. Różnica pomiędzy zawodniczką M.S. a pozostałymi finalistkami wyniosła 0,05 0,57 s. dla czasu trwania finiszu i 0,03 0,3 m/s. dla prędkości finiszu. Tab. XXXVIII. Statystyka czasu i prędkości finiszu na dystansie 200 m stylem Parametry x SD Min Max R V Czas finiszu [s] 3,03 0,18 2,83 3,40 0,57 6,05 Prędkość finiszu [m/s] 1,66 0,1 1,47 1,77 0,3 5,75 Średnia arytmetyczna czas trwania finiszu wyniosła 3,03 s, natomiast prędkości 1,66 m/s (tab. XXXVIII). Tab. XXXIX. Współczynnik skuteczności pływania finału 200 m stylem dowolnym juniorek Miejsce Wskaźnik skuteczności pływania 1 Y.K. 4,24 2 F.J. 4,03 3 C.E. 3,94 4 M.A. 3,92 5 S.D. 3,87 6 M.S. 3,60 7 S.M. 3,60 8 V.E. 3,58 Najwyższym wskaźnikiem skuteczności pływania na dystansie 200 m stylem dowolnym wykazała się zwyciężczyni wyścigu finałowego Y.K. osiągając wynik równy 4,24. Natomiast najmniejszy wynik tego parametru (3,58) uzyskała brązowa medalistka wyścigu finałowego V.E. (tab. XXXIX). WNIOSKI Przeprowadzona analiza zebranego materiału, dotycząca próba oceny poziomu parametrów kinematycznych w odniesieniu do wyniku sportowego w konkurencjach 50, 100, 200m stylem dowolnym na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011, pozwoliła na przedstawienie następujących uogólnień: 1. Zwyciężczynie uwzględnianych wyścigów w konkurencjach 50, 100 i 200m stylem dowolnym rozgrywanych na Mistrzostwach Europy Juniorów Belgrad 2011 uzyskały we wszystkich analizowanych biegach finałowych rezultaty słabsze od rekordów Europy osiągnięte w tej konkurencji i kategorii wiekowej. 91