Addicted to connectivity Perspectives on the global mobile consumer, 2011 Wybrane zagadnienia dla Polski Czerwiec 2011
Metodologia badania
W badaniu Deloitte wzięło udział ponad 30 000 użytkowników telefonii komórkowej z 15 krajów Badanie obejmuje kraje, w których jest ponad 75% użytkowników telefonów komórkowych na świecie Dokładnie 30 454 respondentów 15 krajów biorących udział: Francja, Niemcy, Japonia, Południowa Korea, Holandia, Norwegia, Polska, Hiszpania, Wielka Brytania i Stany Zjednoczone w każdym z nich próbka >2000 respondentów z całego obszaru kraju Brazylia, Chiny, Indie, RPA w każdym z nich próbka >2000 respondentów z największych metropolii Turcja 1000 respondentów z największych metropolii Badanie zostało przeprowadzone w okresie styczeń - luty 2011 roku Użytkownicy zostali zróżnicowani w zależności od m.in. : przedziału wiekowego płci osiąganych zarobków regionów zamieszkania Badanie skupiało się na zwyczajach użytkowników telefonów komórkowych i ich skłonności do płacenia za wybrane usługi 3
Profil respondentów W Polsce w badaniu Deloitte wzięło udział 2110 osób w wieku powyżej 18 lat Liczba respondentów ze względu na płeć Procent respondentów z poszczególnych regionów 49% 51% Zachodniopomorskie 5% Pomorskie 6% Warmińsko-mazurskie 5% Kujawsko-pomorskie 6% Podlaskie 3% Kobiety 20% Mężczyźni Liczba respondentów ze względu na używany telefon 80% Lubuskie 3% Dolnośląskie 9% Wielkopolskie 8% Opolskie 2% Śląskie 13% Łódzkie 7% Mazowieckie 15% Świętokrzyskie 2% Małopolskie 8% Lubelskie 5% Podkarpackie 4% Zwykły Smartphone/PDA 4
Poruszane zagadnienia Czy w kontekście usług telekomunikacyjnych Polacy są tak samo wrażliwi cenowo jak mieszkańcy innych krajów? Jakie są główne powody zmian operatora? Ile jesteśmy skłonni płacić za usługę bardzo szybkiego mobilnego Internetu (100 Mbit/s)? Czy posiadanie smartfone a przekłada się na bardziej intensywne korzystanie z usług telekomunikacyjnych? Czy Polacy wykorzystują swoje telefony tak jak obywatele innych krajów? Do czego wykorzystujemy nasze telefony? Jak często korzystamy z różnych usług mobilnych, jaki jest potencjał wzrostu i dlaczego nie korzystamy z niektórych usług? Jak łączymy się z Internetem? Gdzie korzystamy z mobilnego Internetu i jaką rolę dla nas pełni? Jaki jest nasz stosunek do reklam otrzymywanych w telefonie komórkowym? Jak często dostajemy reklamy SMSem i jak na nie reagujemy? Czy bylibyśmy skłonni zaakceptować większą liczbę reklam w swoim telefonie komórkowym w zamian za drobne korzyści? 5
Czy w kontekście usług telekomunikacyjnych Polacy są tak samo wrażliwi cenowo jak mieszkańcy innych krajów?
W Polsce przy wyborze operatora telefonii komórkowej najbardziej liczy się cena Najczęściej wskazywane powody zmiany operatora* Procent użytkowników, którzy wskazali cenę jako powód zmiany operatora 53% Cena 31% 38% 38% 36% 33% 32% 31% Zasięg sieci 19% 27% Poziom obsługi 17% 25% Polska Kraje porównawcze GER ESP NOR FRA UK POL * możliwy wybór kilku odpowiedzi Podobnie jak w innych krajach w Polsce cena jest kluczowym powodem zmiany operatora. Jesteśmy mniej wrażliwi cenowo niż kraje porównawcze, np. Niemcy. W Polsce ważnymi czynnikami decyzyjnymi są także zasięg sieci oraz obsługa klienta. Mniejsze znaczenie ma m.in. dostępność wybranych modeli telefonów, co było jednym z głównych powodów zmiany operatora w przypadku 14% respondentów w Polsce. 7
Ceny przyciągają użytkowników do Play, zasięg sieci jest głównym atutem Plusa Procent użytkowników, którzy wskazali cenę jako powód zmiany operatora* Procent użytkowników, którzy wskazali zasięg sieci jako powód zmiany operatora* 50% 35% 25% 25% 27% 26% 26% 19% * możliwy wybór kilku odpowiedzi 8 Połowa osób, które zmieniając operatora wybrali Play kierowała się ceną. Wśród klientów operatorów Wielkiej trójki cena była czynnikiem decydującym dla co czwartego użytkownika. Co trzeci nowy klient Plusa wskazał zasięg sieci jako powód migracji do tego operatora. Wśród klientów Orange i Ery zasięg sieci, podobnie jak cena, był powodem zmiany operatora dla co czwartego użytkownika. Ze względu na zasięg infrastruktury najrzadziej klienci przechodzili do Play. Aż 25% nowych klientów Ery wskazało jako powód zmiany operatora dostępność wybranego przez nich modelu aparatu telefonicznego. Z drugiej strony tylko 11% klientów sieci Orange wskazało dostępność wybranego modelu telefonu jako powód migracji.
Polacy byliby skłonni zapłacić za bardzo szybki mobilny Internet od 105 do 155 zł 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Badanie wrażliwości cenowej dla usługi mobilnego Internetu 100Mbit/s w Polsce (analiza Van Westendorpa) Przedział cen atrakcyjnych Przedział cen standardowych Przedział cen premium 43 PLN 90 PLN 138 PLN 183 PLN 230 PLN 275 PLN 320 PLN Zbyt tani Niedrogi Drogi Za drogi Przedział cen atrakcyjnych : Oferty z tego przedziału są uważane za atrakcyjne, przy jednoczesnej pozytywnej ocenie produktu/usługi Przedział cen standardowych: Kategoria cenowa, którą większość klientów uważa za zrównoważoną Przedział cen premium: Klienci w tym przedziale są gotowi płacić wyższą cenę za produkt premium W badaniu wrażliwości cenowej (analiza Van Westendorpa) Polacy odpowiadali na pytanie: Jaką cenę za usługę 100Mbit/s mobilnego Internetu uważałbyś za: zbyt niską, atrakcyjną, wysoką, za wysoką. Prawie połowa respondentów uważa cenę ok. 105 zł za atrakcyjną. Za 100Mbit/s Polacy byliby skłonni płacić maksymalnie ok. 155 zł. 9
Europejskie porównanie skłonności do płacenia za usługę szybkiego mobilnego Internetu wskazuje na brak istotnych różnic Gotowość do płacenia za 100Mbit/s mobilnego Internetu w Polsce i innych krajach europejskich 45 41-45 Kategoria cenowa: 40 35 38-40 32-38 38-41 33-38 38-42 33-38 38-42 35-38 38-43 32-38 38-41 32-38 Premium Standardowa Atrakcyjna 30 27-32 28-33 28-33 29-35 29-32 25 POL GER UK NED ESP FRA Obywatele innych krajów europejskich są skłonni płacić za 100 Mbit/s mobilnego Internetu podobnie jak my, pomimo znacznie wyższej siły nabywczej (w zaprezentowanych krajach porównawczych PKB per capita według parytetu siły nabywczej jest wyższe niż w Polsce o 50-100%)*. Wśród analizowanych krajów najwięcej za wspomnianą usługę są skłonni zapłacić Francuzi od 32 do 45. 10 * Źródło: Międzynarodowy Fundusz Walutowy, 2010
W Polsce użytkownicy Smartphone płacą rachunki o połowę wyższe niż posiadacze standardowych telefonów Różnica w wysokości rachunków w zależności od rodzaju telefonu w Polsce Różnica w wysokości rachunków w zależności od rodzaju telefonu w innych krajach + 94% + 86% +49% + 57% + 49% + 48% + 35% POL Zwykły telefon Smartphone UK GER KOR NOR FRA ESP W Polsce, podobnie jak w innych krajach, posiadacze telefonów typu Smartphone generują znacznie większe przychody dla operatorów komórkowych. Największe różnice w rachunkach zauważalne są w Wielkiej Brytanii i Niemczech. Większa dostępność telefonów Smartphone powinna pozwolić na oferowanie ich kolejnym grupom docelowym klientów. 11
Czy Polacy wykorzystują swoje telefony tak jak obywatele innych krajów? Jak łączymy się z Internetem?
Polacy uwielbiają komunikację przez SMS Jak często wysyłasz SMSy? (Polska) Jak często wysyłasz SMSy? 10% 12% 5% 9% 8% 7% 8% 9% 10% 7% 12% 16% 19% 25% 28% 33% 15% 16% 23% 22% 78% 88% 83% 83% 78% 78% 66% 59% 48% 45% Wszyscy 18-24 lat 25-34 lat Posiadacze smartphone Codziennie Kilka razy w tygodniu Mniej niż raz w tygodniu lub nigdy POL NOR UK FRA ESP GER Codziennie Kilka razy w tygodniu Mniej niż raz w tygodniu lub nigdy W Polsce aż 8 na 10 użytkowników telefonów komórkowych wysyła SMSa przynajmniej raz dziennie. SMS jest traktowany jako uniwersalny środek komunikacji bez względu na grupę wiekową użytkownika czy posiadany telefon. Pod względem częstotliwości wysyłania wiadomości tekstowych jesteśmy wśród liderów w Europie. 13
Rzadziej wykorzystujemy swoje telefony do komunikacji przez e-mail czy portale społecznościowe Jak często wysyłasz e-mail ze swojego telefonu komórkowego?* Jak często korzystasz z portali społecznościowych w swoim telefonie komórkowym?* 29% 38% 51% 47% 47% 45% 19% 18% 16% 19% 19% 23% 53% 34% 34% 39% 44% 26% POL NOR ESP FRA UK USA Codziennie Kilka razy w tygodniu Mniej niż raz w tygodniu lub nigdy 40% 62% 57% 52% 49% 58% 23% 18% 18% 18% 18% 20% 25% 30% 34% 36% 24% 18% POL NOR ESP FRA UK USA Codziennie Kilka razy w tygodniu Mniej niż raz w tygodniu lub nigdy * Próbka: Posiadacze telefonów Smartphone W Polsce mniej niż połowa użytkowników wysyła e-maila z komórki co najmniej raz w tygodniu. Codziennie z e-maila korzysta co czwarta osoba, podczas gdy np. w USA robi to dwa razy więcej osób. Z portali społecznościowych przynajmniej raz w tygodniu korzysta 4 na 10 posiadaczy telefonu Smartphone. Obywatele innych krajów częściej korzystają z portali społecznościowych w swoich telefonach, np. w USA 6 na 10 osób robi to przynajmniej raz w tygodniu. 14
Pomimo że coraz częściej korzystamy z różnych usług mobilnych, porównanie do Korei Południowej wskazuje na spory potencjał wzrostu Do jakich czynności w Internecie wykorzystujesz swój telefon komórkowy przynajmniej raz w tygodniu?* 79% 68% 49% 50% 43% 65% 38% 59% 31% 52% 28% 58% 34% 53% 37% 48% 32% 30% 25% 20% * Próbka: Posiadacze telefonów Smartphone Polska Korea Płd Łącząc się z Internetem za pomocą komórki najczęściej korzystamy z wyszukiwarki internetowej, e-maila oraz sprawdzamy różnego rodzaju wiadomości. Koreańczycy są wśród światowych liderów pod względem liczby telefonów Smartphone i częstotliwości korzystania z usług mobilnych: porównanie do nich jak i do innych krajów europejskich wskazuje na istotny potencjał wzrostu częstotliwości wykorzystania w Polsce telefonów do różnych usług mobilnych. 15
Większość użytkowników telefonów, którzy nie korzystają z usług mobilnych, nie robi tego, gdyż nie widzi w nich wartości Procent respondentów, którzy nie korzystają z żadnych usług internetowych na swoim telefonie Najczęściej wymieniane powody z których użytkownik nie korzysta z usług Internetowych* 28% 26% 26% 19% 17% 16% 8% Nie potrzebuję Za drogo Za wolny Internet 19% 22% 20% 29% 58% 62% ESP POL NOR FRA USA UK KOR Próbka: Posiadacze telefonów Smartphone * możliwy wybór kilku odpowiedzi Polska Kraje porównawcze W Polsce co czwarty posiadacz Smartphone nie korzysta w ogóle z usług internetowych na swoim telefonie. Najczęściej nie korzystamy z wybranych usług mobilnych, ponieważ nie mamy takiej potrzeby. To nie prędkość połączenia, cena czy niska świadomość o istniejących usługach jest barierą lecz brak wytworzonego popytu. 16
W Polsce ponad 60% użytkowników mobilnego Internetu wykorzystuje go wyłącznie w sposób stacjonarny Gdzie korzystasz z mobilnego Internetu?* Procent respondentów wykorzystujących mobilny Internet wyłącznie w sposób stacjonarny 69% POL FRA 63% 67% 34% 31% UK 55% 19% USA 57% POL FRA UK USA KOR W domu W pracy W drodze Poza domem (np. cafe) * możliwy wybór kilku odpowiedzi KOR 52% Podobnie jak w innych krajach najczęściej korzystamy z mobilnego Internetu w domu. Co trzeci użytkownik używa go w pracy. Stosunkowo rzadko, w porównaniu do innych krajów, wykorzystujemy mobilny Internet w miejscach publicznych (w restauracji, cafe, itp.). Natomiast częściej niż w innych krajach europejskich korzystamy z niego na uczelniach (15% użytkowników mobilnego Internetu). 17
W Polsce ponad 1/3 osób wykorzystuje mobilny Internet zamiast stałego łącza Jaką rolę pełni dla Ciebie mobilny Internet? Co by Cię zachęciło do częstszego korzystania z mobilnego Internetu?* 19% 29% 22% 27% 14% 49% 40% 43% 47% 45% 37% 52% 49% 63% 31% 27% 26% 26% 36% 34% 27% 24% 23% POL FRA GER UK KOR Zamiast stałego łącza Dodatek do stałego łącza Inna Szybsze łącze Niższe opłaty Większy zasięg sieci Polska Kraje porównawcze Lepsza jakość * możliwy wybór kilku odpowiedzi W Polsce stosunkowo wysoki odsetek osób traktuje mobilny Internet jako substytut dla stałego łącza. Prawie połowa osób posiada zarówno stałe łącze jak i dostęp do mobilnego Internetu. Podobnie jak w innych krajach, do częstszego korzystania z mobilnego Internetu zachęciłyby nas lepsze parametry sieciowe (prędkość, zasięg, jakość) oraz niższe ceny. Spora część respondentów w Polsce wskazała, że od częstszego korzystania z mobilnego Internetu powstrzymuje ich inny powód, np. zbyt krótka żywotność baterii w komputerze (22%). 18
Jaki jest nasz stosunek do reklam otrzymywanych w telefonie komórkowym?
Dostajemy dużo reklam SMSem i w porównaniu z innymi krajami często na nie odpowiadamy Procent użytkowników telefonów, którzy w ciągu ostatnich 3 miesięcy otrzymali reklamę(y) poprzez SMS Procent użytkowników telefonów, którzy zareagowali na otrzymaną reklamę w pozytywny sposób* POL 65% 14% ESP 62% 12% 11% 11% 11% FRA 45% UK 33% USA 26% 3% GER 15% POL ESP USA GER FRA UK * Pozytywna odpowiedź: poszukiwanie więcej informacji, kliknięcie w umieszczony odnośnik, przekazanie informacji znajomemu, kupno produktu odwiedziny reklamowanego miejsca, telefon do reklamodawcy Spośród przeanalizowanych krajów Polacy otrzymują najwięcej reklam SMSem 2 na 3 osoby otrzymały przynajmniej jedną reklamę w ostatnich trzech miesiącach. Co siódma osoba podejmuje jakieś dalsze działania w odpowiedzi na otrzymaną reklamę. Podobny poziom pozytywnej reakcji na reklamę ma miejsce w krajach porównawczych (oprócz Wielkiej Brytanii, w której jest on znacznie niższy). 20
Prawie połowa Polaków nie chce otrzymywać więcej reklam, nawet gdyby wiązało się to z dodatkowymi korzyściami Procent poszczególnych działań wśród użytkowników, którzy odpowiedzieli w pozytywny sposób na reklamę* Co zachęciłoby Cię do zaakceptowania większej liczby reklam przesyłanych na twój telefon komórkowy?* Telefon do reklamodawcy 10% 44% Odwiedziny reklamowanego miejsca 18% 23% 22% Kupno produktu/usługi 22% 15% Przekazanie informacji znajomemu Kliknięcie w umieszczony odnośnik Poszukiwanie więcej informacji 28% 29% 42% Jeśli umożliwiałaby darmowe skorzystania z gry lub aplikacji Jeśli prezentowałaby naprawdę dobrą okazję Jeśli dotyczyłaby marki/produktu, który naprawdę lubię Nic * możliwy wybór kilku odpowiedzi 21 Najczęstszą pozytywną reakcją na reklamę SMSową jest poszukiwanie dalszych informacji o reklamowanej treści. Podobnie sytuacja ma się w krajach porównawczych. Ok. 3% osób, które otrzymały reklamę SMSem kupiło reklamowany produkt/usługę. Prawie połowa osób w ogóle nie chce dostawać większej liczby reklam. Co piąta osoba zaakceptowałaby większą liczbę reklam jeżeli umożliwiałoby to skorzystanie z darmowej gry lub aplikacji, albo prezentowałyby one naprawdę atrakcyjne okazje. Część z osób zgodziłaby się na większą liczbę reklam, jeżeli byłyby one powiązane z lokalizacją w której się znajdują (10%).
Podsumowanie Podobnie jak w innych krajach, dla klienta z Polski cena jest kluczowym czynnikiem skłaniającym go do zmiany operatora. Jednakże badanie dowodzi, że jesteśmy mniej wrażliwi cenowo niż kraje porównawcze. Jesteśmy skłonni zapłacić za nową usługę bardzo szybkiego mobilnego Internetu (100 Mbit/s) podobnie jak obywatele krajów porównawczych, pomimo niższych zarobków. Użytkownicy Smartphone w Polsce generują przychody o połowę wyższe od klientów posiadających zwykłe telefony. Polacy uwielbiają komunikację przez SMS korzystamy z nich znacznie częściej niż większość krajów porównawczych. Coraz częściej wykorzystujemy telefony do różnych usług mobilnych (np. e-mail, wyszukiwarka, portale społecznościowe, itp.), jednakże robimy to rzadziej niż obywatele innych krajów. Rzadziej niż w innych krajach łączymy się z Internetem wykorzystując telefon komórkowy. W Polsce coraz częściej korzystamy z mobilnego Internetu, ale w większości przypadków używamy go w sposób stacjonarny. Dostajemy dużo SMS-owych reklam i najczęściej spośród porównywanych krajów na nie odpowiadamy. Jednak prawie połowa osób w ogóle nie chce dostawać większej liczby reklam, nawet gdyby wiązało się to z dodatkowymi korzyściami. 22
Deloitte refers to one or more of Deloitte Touche Tohmatsu Limited, a UK private company limited by guarantee, and its network of member firms, each of which is a legally separate and independent entity. Please see www.deloitte.com/pl/about for a detailed description of the legal structure of Deloitte Touche Tohmatsu Limited and its member firms. Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited Polska