POWIATOWY URZĄD PRACY 97-200 Tomaszów Maz., ul. Konstytucji 3-go Maja 46 tel. (044) 724-60-79, (044) 724-62-82, (044) 724-26-75, fax (044) 724-26-75 e-mail: loto@praca.gov.pl strona WWW: www.puptomaszow.pl MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH w powiecie tomaszowskim raport za I półrocze 2011 roku październik 2011 rok
SPIS TREŚCI 1.WSTĘP 3 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW W I PÓŁROCZU 2011R. 2.1 Struktura bezrobocia wg zawodów..4 2.2 Napływ bezrobotnych wg zawodów.8 3. ANALIZA OFERT PRACY I MIEJSC AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ WG ZAWODÓW W I PÓŁROCZU 2011R. 3.1 Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej wg zawodów...9 3.2 Wskaźniki szansy uzyskania oferty pracy w zawodzie 13 4. ANALIZA ZAWODÓW NADWYŻKOWYCH I DEFICYTOWYCH W I PÓŁROCZU 2011R.16 5. WNIOSKI..24 2
1. WSTĘP Monitoring zawodów jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy. Przeobrażenia społeczno-gospodarcze powodują, że popyt i podaż na określone zawody ulegają zmianie, w związku z tym niezbędna jest szybka ewaluacja kwalifikacji zawodowych, a gdy zachodzi konieczność nawet zupełna zmiana zawodu. W ramach monitoringu określa się rankingi zawodów deficytowych i nadwyżkowych, co jest istotne dla lokalnej edukacji jak i potrzeb szkoleniowych bezrobotnych. Zawody o najniższych i najwyższych wskaźnikach intensywności deficytu / nadwyżki uwzględniane są w systemie działań dopasowujących popyt na pracę do podaży pracy. Metodologia zawarta w zaleceniach metodycznych do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych (wydanych przez Departament Rynku Pracy Ministerstwa Gospodarki,Pracy i Polityki Społecznej - Warszawa 2003) jednocześnie określa pojęcie zawodu deficytowego, nadwyżkowego, czy zrównoważonego poprzez wielkość wskaźnika intensywności nadwyżki / deficytu. Do zawodów deficytowych zaliczyć należy wszystkie zawody, dla których wskaźnik W n k (stosunek średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie) jest większy od 1,1. Zawody zrównoważone wykazujące równowagę na rynku pracy określa wskaźnik 0,9 «W k n«1,1. Zawody nadwyżkowe posiadają wskaźnik intensywności nadwyżki W k n <0,9. Statystyka z zakresu stosowania zawodów i specjalności zarejestrowanych bezrobotnych sporządzana jest na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 82, poz. 537). Klasyfikacja zawodowa jest pięciopoziomowym, hierarchicznie usystematyzowanym zbiorem zawodów i specjalności występujących na rynku pracy. Grupuje poszczególne zawody w coraz bardziej zagregowane grupy oraz ustala ich symbole i nazwy. Struktura klasyfikacji oparta jest na systemie pojęć, z których najważniejsze to: zawód, specjalność, umiejętność oraz kwalifikacje zawodowe. Zawód zdefiniowany został jako zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Zawód może dzielić się na specjalności. Specjalność jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera część czynności o podobnym charakterze ( związanych z wykonywaną funkcją lub podmiotem pracy) wymagających pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i umiejętności, zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki. Umiejętność określono jako sprawdzoną możliwość wykonywania odpowiedniej klasy zadań w ramach zawodu (specjalności), natomiast przez kwalifikacje zawodowe rozumiane są układy wiedzy i umiejętności wymagane do realizacji składowych zadań zawodowych. Struktura klasyfikacji jest wynikiem grupowania poszczególnych zawodów i specjalności w grupy elementarne, a te z kolei w bardziej zagregowane grupy średnie, duże i wielkie na podstawie podobieństwa kwalifikacji zawodowych wymaganych dla realizacji zadań danego zawodu (specjalności), z uwzględnieniem obydwu aspektów kwalifikacji, tj. ich poziomu i specjalizacji. 3
W końcowym efekcie struktura klasyfikacji obejmuje: 10 grup wielkich, 43 grupy duże (jako wewnętrzny podział grup wielkich), 132 grupy średnie (jako wewnętrzny podział grup dużych) i 444 grupy elementarne (jako wewnętrzny podział grup średnich), przy czym grupy elementarne obejmują 2360 zawodów i specjalności. 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW W I PÓŁROCZU 2011R. 2.1 Struktura bezrobocia wg zawodów Na dzień30.06.2011 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było 7629 bezrobotnych, w tym 3768 kobiet. Stopa bezrobocia w powiecie tomaszowskim na koniec czerwca 2011 roku wynosiła 16,5 %. Na koniec analizowanego okresu w ewidencji Urzędu Pracy odnotowano: - 6505 bezrobotnych poprzednio pracujących - 85,3%, - 1124 osoby dotychczas nie pracujące - 14,7 %. Wśród ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w PUP 28,2% (2153 osoby) stanowiły osoby pozostające bez pracy powyżej 12 m-cy. Osoby zarejestrowane w Urzędzie Pracy w okresie do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki w liczbie 227 stanowiły 3,0 % ogółu bezrobotnych. Na koniec czerwca br. 761 bezrobotnych tj. 10,0% nie posiadało zawodu. W grupie tej odnotowano: - 387 kobiet - 50,9% - 94 osoby zarejestrowane do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki - 12,4% - 19 osób pozostających bez pracy ponad 12 miesięcy (dot. pracujący) - 2,5% Wśród 6868 bezrobotnych zarejestrowanych w ponad 600 zawodach najliczniejsze zawody to: Tabela 1. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w końcu I półrocza 2011 roku w/g elementarnych zawodów (zawody z największą liczbą bezrobotnych) L.p. Nazwa zawodu Liczba bezrobotnych Udział % w ogółem 1 sprzedawca 540 7,1 2 robotnik budowlany 282 3,7 3 szwaczka 269 3,5 4 robotnik pomoc. w przem. przetwórczym 231 3,0 5 ślusarz 211 2,8 6 technik ekonomista 147 1,9 7 technik mechanik 146 1,9 8 murarz 133 1,7 9 kucharz 118 1,6 10 krawiec 118 1,6 11 fryzjer 100 1,3 12 technik prac biurowych 95 1,3 13 technik żywienia i gospod. domowego 94 1,2 Warto nadmienić, że osoby zarejestrowane na koniec czerwca br. w powyższych zawodach stanowiły 32,6% wszystkich bezrobotnych będących w ewidencji PUP oraz 36,2% osób z zawodem. 4
Wśród bezrobotnych kobiet najliczniejsze zawody to: - sprzedawca w liczbie 487 osób tj. 12,9% - szwaczka w liczbie 268 osób tj. 7,1% - technik ekonomista w liczbie 132 osoby tj. 3,5% - robotnik pomocniczy w przem. przetwórczym w liczbie 132 osoby tj. 3,5% - krawiec w liczbie 112 osób tj. 3,0% - kucharz w liczbie 99 osób tj. 2,6% - fryzjer w liczbie 93 osoby tj. 2,5% - technik prac biurowych w liczbie 85 osób tj. 2,3% Kobiety zarejestrowane w tych 8 zawodach stanowiły aż 37,4% tej populacji oraz 41,6% kobiet z zawodem. W grupie osób zarejestrowanych do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki posiadających zawód najwięcej zarejestrowanych bylo: - pedagogów - 12 osób - techników ekonomistów - 9 osób - ekonomistów - 6 osób - specjalistów ds. organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych - 4 osoby - specjalistów zastosowań informatyki - 4 osoby - pozostałych pracowników obsługi biurowej - 4 osoby Osoby zarejestrowane w w/w wymienionych zawodach stanowiły 17,2% ogółu osób tej populacji oraz 29,3% osób z zawodem. Wśród bezrobotnych poprzednio pracujących pozostających bez pracy 12 m-cy i dłużej 25,6% to osoby zarejestrowane w sześciu poniższych zawodach: - sprzedawca - 144 osoby - robotnik budowlany - 86 osób - robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym - 83 osoby - szwaczka - 82 osoby - ślusarz - 56 osób - robotnik placowy - 40 osób Tabela 2. Liczba osób bezrobotnych w końcu I półrocza 2011 roku wg dwucyfrowego kodu grupy zawodów Kod grupy zawodów 75 93 Nazwa grupy zawodów Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 52 Sprzedawcy i pokrewni Robotnicy obróbki metali, 72 mechan. maszyn i urządzeń i pokrewni Liczba bezrobotnych Udział w strukturze bezrobotnych 752 10,9493 671 9,7699 656 9,5506 598 8,7071 5
31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i 512 7,4550 technicznych 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłącz. elektryków) 492 7,1637 51 Pracownicy usług osobistych 453 6,5959 81 Operatorzy maszyn i urządzeń wydob. i przetwórczych 384 5,5913 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 269 3,9167 73 Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 218 3,1742 32 Średni personel do spraw zdrowia 177 2,5771 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 162 2,3588 41 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 138 2,0094 91 Pomoce domowe i sprzątaczki 135 1,9656 24 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 132 1,9220 43 Pracownicy do spraw finansowo- statystycznych i ewidencji 124 1,8055 materiałowej 74 Elektrycy i elektronicy 115 1,6745 23 Specjaliści nauczania i wychowania 114 1,6599 96 Ładowacze nieczystości i inni prac. przy pracach prostych 103 1,4997 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych 101 1,4705 i kultury 21 Specjaliści nauk fizycznych, matematycz. i technicznych 89 1,2959 61 Rolnicy produkcji towarowej 63 0,9173 82 Monterzy 52 0,7572 42 Pracownicy obsługi klienta 46 0,6697 35 Technicy informatycy 42 0,6115 54 Pracownicy usług ochrony 39 0,5679 34 Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, 33 0,4807 kultury i pokrewni 14 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych 33 0,4805 branżach usługowych 94 Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 33 0,4805 22 Specjaliści do spraw zdrowia 30 0,4369 6
53 Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 26 0,3786 25 Specjaliści do spraw technologii informacyjno- 23 0,3349 komunikacyjnych 44 Pozostali pracownicy obsługi biura 15 0,2184 62 Leśnicy i rybacy 12 0,1747 13 Kierownicy do spraw produkcji i usług 10 0,1456 12 Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 6 0,0873 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie 4 0,0582 i rybołówstwie 11 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy 3 0,0437 i dyrektorzy generalni 03 Żołnierze szeregowi 1 0,0146 63 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 1 0,0146 95 Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 1 0,0146 Jak wynika z powyższej tabeli największe grupy zawodowe wśród bezrobotnych z dwucyfrowym kodem grupy zawodów stanowili: - robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (kod 75) - 752 osoby, stanowili oni 10,95% bezrobotnych z zawodem. Grupa ta zawiera w sobie elementarne grupy zawodów: szwaczki (269 osób, krawców (118 osób), piekarzy (88 osób), stolarzy (65 osób); - robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie (kod 93) - 671 osób, 9,77 % ogółu bezrobotnych z zawodem. Najliczniejszą grupą elementarną w tej grupie zawodowej byli: robotnik budowlany (282 osoby), robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym (231 osób), - sprzedawcy i pokrewni (kod 52) 656 osób tj. 9,55% ogółu bezrobotnych z zawodem. Najwięcej zarejestrowanych z tej grupy było sprzedawców - 540 osób; - robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (kod 72) 598 osób, 8,71% ogółu bezrobotnych z zawodem. W tej grupie najliczniejsze zawody to: ślusarz 211 osób, mechanik pojazdów samochodowych 68 osób, mechanik samochodów osobowych 58 osób, tokarz w metalu - 54 osoby; - średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych (kod 31) 512 osób, 7,46% ogółu bezrobotnych z zawodem. W tej grupie najliczniejsze zazawody to: technik mechanik - 146 osób, technik technologii odzieży - 76 osób, technik budownictwa - 50 osób; 7
- robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) - ( kod 71) 492 osoby, 7,16% ogółu bezrobotnych z zawodem. Najliczniejsze grupy elementarne stanowili: murarze 133 osoby, betoniarze 56 osób, malarze budowlani 50 osób. 2.2 Napływ bezrobotnych wg zawodów W I półroczu 2011 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowano 4962 bezrobotnych (w tym 2303 kobiety - 46,4 %), spośród których 4070 osób to bezrobotni poprzednio pracujący (82,0 %), a 892 osoby tj.18,0% nie posiadały stażu pracy. Wśród napływu bezrobotnych od stycznia do czerwca 2011r. odnotowano 495 osób zarejestrowanych w okresie do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki tj.10,0% ogółu bezrobotnych. W tej grupie przeważały kobiety i stanowiły 59,2 % napływu absolwentów. W I półroczu 2011r. zarejestrowano 605 osób bez zawodu tj. 12,2% ogółu, ( w tym 269 kobiet, 144 absolwentów) oraz 4357 osób z zawodem 87,8%. Największy napływ bezrobotnych na przestrzeni 6 m-cy 2011 roku odnotowano w zawodach zawartych w tabeli 3. Tabela 3. Napływ osób bezrobotnych w I półroczu 2011 roku wg zawodów L. p. Nazwa zawodu Liczba bezrobotnych ogółem 1 sprzedawca 343 2 robotnik budowlany 154 3 szwaczka 142 4 ślusarz 121 5 robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 114 6 technik mechanik 109 7 technik ekonomista 109 8 murarz 79 9 technik żywienia i gospodarstwa domowego 76 10 kucharz 68 11 mechanik pojazdów samochodowych 64 12 fryzjer 64 13 krawiec 62 Bezrobotni zarejestrowani w tych zawodach stanowili 30,3% ogółu napływu w I półroczu analizowanego roku oraz 34,5% osób posiadających zawód. Największy napływ bezrobotnych kobiet w okresie I-VI 2011roku odnotowano w następujących zawodach: - sprzedawca - 304 osoby - szwaczka - 141 osób - technik ekonomista - 98 osób - krawiec - 59 osób - robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym - 55 osób - technik żywienia i gospodarstwa domowego - 55 osób 8
- fryzjer - 55 osób - kucharz - 54 osoby Kobiety zarejestrowane w tych zawodach stanowiły aż 35,6% wszystkich kobiet zarejestrowanych w tym czasie oraz 40,4% kobiet z zawodem. Wśród osób zarejestrowanych w okresie do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki najliczniejsze zawody to: - pedagog - 23 osoby - technik żywienia i gospodarstwa domowego - 22 osoby - technik ekonomista - 21 osób - sprzedawca - 14 osób - mechanik pojazdów samochodowych - 13 osób - ekonomista - 12 osób - technik logistyk - 12 osób - technik mechanik - 11 osób - fryzjer - 10 osób Absolwenci zarejestrowani w tych zawodach stanowili 39,3% ogółu tej kategorii bezrobotnych posiadających zawód. Analizując napływ bezrobotnych w I półroczu 2011 roku wg 2-cyfrowego kodu grupy zawodów stwierdzić należy, że najliczniejsze grupy zawodowe to: - 75 robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni - 449 osób (10,31%) - 52 sprzedawcy i pokrewni - 438 osób (10,05%) - 72 - robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni - 376 osób (8,63%) - 93 - robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie - 372 osoby (8,54%) - 31 - średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych - 351 osób (8,06%) - 71 - robotnicy budowlani i pokrewni ( z wyłączeniem elektryków) - 302 osoby (6,93%) - 51 - pracownicy usług osobistych - 280 osób (6,43%) Zarejestrowani bezrobotni w 7 w/w grupach stanowili blisko 60% ogółu napływu z zawodem w analizowanym okresie (rejestracja obejmowała ogółem 39 grup zawodowych). 3. ANALIZA OFERT PRACY I MIEJSC AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) W I PÓŁROCZU 2011R. 3.1 Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej wg zawodów W I półroczu 2011 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowano 1071 miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. Najliczniejsze oferty dotyczyły poniższych zawodów: - technik prac biurowych (głównie miejsca na staż) - 182 oferty (17,0%) - robotnik gospodarczy - 155 ofert (14,5%) - sprzedawca - 114 ofert (10,6%) Stanowiły one aż 42,1% wszystkich ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłoszonych od stycznia do czerwca 2011r. 9
Tabela 4. Struktura ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej wg grup zawodowych w powiecie tomaszowskim w I półroczu 2011 roku L. p. Kod grupy zawodów 1 41 Nazwa grupy zawodów Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone % 17,7394 2 51 Pracownicy usług osobistych 17,3671 3 52 Sprzedawcy i pokrewni 14,5658 4 93 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 5,9756 5 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych 4,5753 i pokrewni 6 91 Pomoce domowe i sprzątaczki 3,7349 7 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 3,6415 8 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłącz. elektryków) 3,6414 9 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 3,3613 10 43 Pracownicy do spraw finansowo- statystycznych i ewidencji materiałowej 3,2680 11 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 3,0813 12 34 Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni 2,9879 13 81 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 2,8946 14 32 Średni personel do spraw zdrowia 1,8676 15 94 Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 1,8674 16 54 Pracownicy usług ochrony 1,4939 17 53 Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 1,3072 18 96 Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych 1,0271 19 42 Pracownicy obsługi klienta 0,9337 20 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie 0,8404 21 31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 0,7470 22 22 Specjaliści do spraw zdrowia 0,6536 23 21 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0,4669 10
24 35 Technicy informatycy 0,4669 25 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 0,3736 26 44 Pozostali pracownicy obsługi biura 0,2801 27 23 Specjaliści nauczania i wychowania 0,1868 28 25 Specjaliści do spraw technologii informacyjnokomunikacyjnych 0,1868 29 74 Elektrycy i elektronicy 0,1867 30 12 Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,0934 31 24 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 0,0934 32 82 Monterzy 0,0934 33 03 Żołnierze szeregowi 0,0000 34 11 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 0,0000 35 13 Kierownicy do spraw produkcji i usług 0,0000 36 14 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych 0,0000 37 61 Rolnicy produkcji towarowej 0,0000 38 62 Leśnicy i rybacy 0,0000 39 63 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0,0000 40 73 Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,0000 41 95 Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 0,0000 Ogółem X 100,00 Jak wynika z powyższego zestawienia największa liczba ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej charakteryzowała 3 poniższe grupy zawodowe: - sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych pokrewni - 190 ofert tj.17,7% wszystkich zgłoszonych ofert. Były tu przede wszystkim propozycje pracy dla techników prac biurowych (182 miejsca, głównie na staże); - pracownicy usług osobistych - 186 ofert (17,4%). W tej grupie najwięcej zapotrzebowań dotyczyło osób w zawodzie robotnik gospodarczy 155 miejsc; - sprzedawcy i pokrewni - 156 ofert (14,6%). Propozycje zatrudnienia były skierowane tutaj w większości do sprzedawców (114 miejsc). Zgłoszone oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w w/w grupach zawodowych stanowiły blisko połowę (49,7%) wszystkich ofert zgłoszonych do Urzędu Pracy w analizowanym okresie. 11
Tabela 5. Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w I półroczu 2011 roku wg Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) Oferty pracy i miejsca Sekcja PKD aktywizacji zawodowej zgłoszone Administracja publiczna i obrona narodowa ; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 244 199 Przetwórstwo przemysłowe 148 Budownictwo 92 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 78 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 55 Edukacja 50 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 39 Pozostała działalność usługowa 29 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 26 Transport i gospodarka magazynowa 26 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 24 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 22 Informacja i komunikacja 16 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją 10 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 6 Górnictwo i wydobywanie 3 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 3 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów 1 klimatyzacyjnych Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące 0 usługi na własne potrzeby Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 Ogółem 1071 Tabela 5 informuje, że do PUP w Tomaszowie Maz. napłynęły oferty pracy z 19 sekcji klasyfikacji działalności. Wolne miejsca pracy zgłosili pracodawcy głównie z trzech sekcji PKD tj.: - administracji publicznej i obrony narodowej; obowiązkowego zabezpieczenia społecznego - 22,8 %, 12
- handlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle - 18,6%. - przetwórstwa przemysłowego - 13,8% Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej pochodzące z powyższych sekcji stanowiły 55,2% wszystkich ofert zgłoszonych w I półroczu 2011 roku. W tutejszym Urzędzie Pracy nie odnotowano ofert z dwóch sekcji PKD, a są to: gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby, organizacje i zespoły eksterytorialne. Na koniec I półrocza 2011r. posiadaliśmy 14 wolnych miejsc pracy i 1 miejsce aktywizacji zawodowej w następujących zawodach: murarz - 3, kucharz - 1, fryzjer damski - 1, fryzjer męski - 1, sprzedawca - 1, monter/składacz okien - 1,hydraulik - 1, stolarz - 1, stolarz meblowy - 1, robotnik budowlany - 1, pomocnik piekarza - 1, pozostali pomocnicy przy pracach prostych w przemyśle - 1, pomoc kuchenna - 1. Uwzględniając sekcje PKD - 15 ofert, którymi dysponował Urząd Pracy na koniec czerwca 2011 roku dotyczyło: handlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle - 5 miejsc przetwórstwa przemysłowego - 4 miejsca budownictwa - 3 miejsca pozostałej działalności usługowej - 2 miejsca działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej - 1 miejsce 3.2 Wskaźniki szansy uzyskania oferty pracy w zawodzie Ranking zawodów x zgłoszonych w ofertach pracy w powiecie tomaszowskim w I półroczu 2011r. ze względu na wskaźnik szansy uzyskania oferty przedstawia tabela 6. Tabela 6. Ranking zawodów x zgłoszonych w ofertach pracy w powiecie tomaszowskim w I półroczu 2011 roku ze względu na wskaźnik szansy uzyskania oferty L. p. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wskaźnik szansy uzyskania oferty (W k s, I) 1 03 Żołnierze szeregowi 0,0000 2 11 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 0,0000 3 13 Kierownicy do spraw produkcji i usług 0,0000 4 14 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych 0,0000 5 61 Rolnicy produkcji towarowej 0,0000 6 62 Leśnicy i rybacy 0,0000 7 63 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0,0000 8 73 Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,0000 13
9 95 Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 0,0000 10 24 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 0,0012 11 31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 0,0024 12 74 Elektrycy i elektronicy 0,0025 13 23 Specjaliści nauczania i wychowania 0,0028 14 82 Monterzy 0,035 15 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 0,0066 16 21 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0,0085 17 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 0,0090 18 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstynych 0,0112 i pokrewni 19 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłącz. elektryków) 0,0121 20 25 Specjaliści do spraw technologii informacyjnokomunikacyjnych 0,0128 21 81 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,0137 22 93 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0,0154 23 32 Średni personel do spraw zdrowia 0,0173 24 35 Technicy informatycy 0,0185 25 96 Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych 0,0194 26 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 0,0212 27 12 Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,0256 28 42 Pracownicy obsługi klienta 0,0312 29 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,0375 30 44 Pozostali pracownicy obsługi biura 0,0400 31 52 Sprzedawcy i pokrewni 0,0402 32 22 Specjaliści do spraw zdrowia 0,0404 33 43 Pracownicy do spraw finansowo- statystycznych i ewidencji materiałowej 0,0463 34 91 Pomoce domowe i sprzątaczki 0,0483 35 54 Pracownicy usług ochrony 0,0643 36 51 Pracownicy usług osobistych 0,0648 37 94 Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 0,0939 38 53 Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 0,0972 39 34 Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni 0,2013 14
40 41 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 41 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie x Grupy zawodów wg kodu dwucyfrowego 0,2346 0,3750 Z informacji zawartych w tabeli 6 wynika, że w dziewięciu grupach zawodowych tj. żołnierze szeregowi, przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni, kierownicy do spraw produkcji i usług, kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych, rolnicy produkcji towarowej, leśnicy i rybacy, rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby, rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni, sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach wystąpił zerowy wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy tzn., że w tych grupach zawodowych średnia miesięczna liczba ofert pracy w I półroczu 2011 r. była równa 0. Najwyższe szanse uzyskania oferty pracy wystąpiły w trzech grupach zawodowych, a mianowicie: - robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie (0,3750) - sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni (0,2346) - średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni (0,2013) Dla pozostałych 29 grup wskaźnik wahał się w przedziale 0,0012 0,0972. Jest to informacja bardzo ogólna. Bardziej szczegółową sytuację dla danego zawodu przedstawia ranking zawodów zgłoszonych w ofertach pracy wg czterocyfrowego kodu grup zawodów. W powiecie tomaszowskim wystąpiło 305 takich grup zawodowych, z których aż 178 wykazuje zerowe szanse uzyskania oferty pracy. Wymienić tu można między innymi: - w grupie pierwszej wielkiej: kierowników w gastronomii, hotelarstwie, kierowników do spraw budownictwa, do spraw logistyki i pokrewni, do spraw produkcji przemysłowej, kierowników do spraw strategicznych i planowania; - w grupie drugiej wielkiej: matematyków, statystyków i pokrewnych, chemików, dietetyków i specjalistów do spraw żywienia, filologów i tłumaczy, analityków finansowych, inżynierów mechaników, specjalistów do spraw społecznych, do spraw ochrony środowiska, do spraw sprzedaży, architektów; - w grupie trzeciej wielkiej: techników elektryków, techników technologii żywności, agentów ubezpieczeniowych, fotografów, operatorów aparatury medycznej, urządzeń telekomunikacyjnych, urządzeń teleinformatycznych, pracowników do spraw kredytów, pożyczek i pokrewnych, urzędników do spraw podatków; - w grupie czwartej wielkiej: recepcjonistów hotelowych, konsultantów i innych pracowników biur podróży, operatorów central telefonicznych, pracowników do spraw transportu; - w grupie piątej wielkiej: instruktorów nauki jazdy, konduktorów i pokrewnych, pracowników domowej opieki osobistej, pracowników obsługi technicznej biur, hoteli i innych obiektów, strażaków; - w grupie szóstej wielkiej: ogrodników, hodowców drobiu, rolników upraw polowych, rolników produkcji roślinnej i zwierzęcej, rybaków morskich; - w grupie siódmej wielkiej: robotników obróbki kamienia, kaletników, rymarzy i pokrewnych, tapicerów i pokrewnych, obuwników i pokrewnych, mechaników precyzyjnych, elektromechaników i elektromonterów, kowali i operatorów pras kuźniczych, monterów linii elektrycznych, drukarzy, krawców, kuśnierzy, kapeluszników i pokrewnych, jubilerów, złotników i pokrewnych; 15
- w grupie ósmej wielkiej: maszynistów kolejowych i metra, monterów sprzętu elektrycznego, monterów sprzętu elektronicznego, operatorów maszyn do szycia, operatorów maszyn do produkcji wyrobów papierniczych, dyżurnych ruchu, manewrowych i pokrewnych; - w grupie dziewiątej wielkiej: ładowaczy nieczystości, pomoce domowe i sprzątaczki, robotników pomocniczych w kopalniach i kamieniołomach, sprzedawców ulicznych produktów nieżywnościowych. Sześć grup zawodowych tj. literaci i inni autorzy tekstów, sekretarze medyczni i pokrewni, pracownicy bibliotek, galerii, muzeów i informacji naukowej, pracownicy działów kadr, mechanicy pojazdów jednośladowych oraz robotnicy pomocniczy przy hodowli zwierząt posiadało wskaźnik szansy uzyskania oferty max. Należy podkreślić, że w tych grupach zawodowych średnia miesięczna liczba ofert pracy będąca w dyspozycji Urzędu w I półroczu br. była mała (1 bądź 4 oferty), ale średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w tych grupach zawodowych wyniósł 0). W pozostałych grupach zawodowych wskaźnik szansy uzyskania oferty wahał się w przedziale 0,0011 3,0000. 4. ANALIZA ZAWODÓW NADWYŻKOWYCH I DEFICYTOWYCH W I PÓŁROCZU 2011R. Zawody nadwyżkowe to takie zawody, w których liczba zarejestrowanych bezrobotnych jest większa niż zapotrzebowanie na rynku pracy. Przyjęto, że zawody nadwyżkowe posiadają wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów W k n< 0,9. Zawody zrównoważone to zawody, które wykazują równowagę na rynku pracy pomiędzy średnią miesięczną liczbą zgłoszonych ofert pracy, a średnią miesięczną liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie. Wskaźnik intensywności nadwyżki /deficytu zawodów zrównoważonych waha się w przedziale od 0,9 do 1,1 (0,9 «W k n «1,1). Zawody deficytowe charakteryzujące się mniejszą liczbą zarejestrowanych bezrobotnych niż liczba ofert pracy w danym zawodzie posiadają wskaźnik W k n >1,1. Monitoring zawodów nadwyżkowych i deficytowych przeprowadzono w oparciu o zgłoszone oferty pracy i liczbę zarejestrowanych bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Mazowieckim. Tabela 7. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie tomaszowskim w I półroczu 2011 roku. L.p. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wskaźnik intensywności nadwyżki/ deficytu zawodów (W k n ) 1 03 Żołnierze szeregowi 0,0000 Przedstawiciele władz publicznych, 2 11 wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 0,0000 3 13 Kierownicy do spraw produkcji i usług 0,0000 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlui 4 14 innych branżach usługowych 0,0000 5 61 Rolnicy produkcji towarowej 0,0000 16
6 62 Leśnicy i rybacy 0,0000 Rolnicy i rybacy pracujący na własne 7 63 potrzeby 0,0000 8 73 Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,0000 9 95 Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 0,0000 10 24 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 0,0108 11 23 Specjaliści nauczania i wychowania 0,0208 Średni personel nauk fizycznych, 12 31 chemicznych i technicznych 0,0228 13 74 Elektrycy i elektronicy 0,0282 14 82 Monterzy 0,0286 15 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 0,0435 16 21 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0,0794 17 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 0,0878 18 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji 0,1091 wyrobów tekstylnych i pokrewni 19 25 Specjaliści do spraw technologii informacyjno- komunikacyjnych 0,1176 20 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłącz. elektryków) 0,1291 21 81 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,1342 22 32 Średni personel do spraw zdrowia 0,1504 23 35 Technicy informatycy 0,1563 24 93 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0,1720 25 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 0,1818 26 96 Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych 0,2245 27 22 Specjaliści do spraw zdrowia 0,2500 28 12 Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,3333 Pozostali pracownicy obsługi 29 44 biura 0,3333 30 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,3451 17
31 52 Sprzedawcy i pokrewni 0,3562 Pracownicy do spraw finansowo- 32 43 statystycznych i ewidencji materiałowej 0,3608 33 42 Pracownicy obsługi klienta 0,3846 34 91 Pomoce domowe i sprzątaczki 0,5195 35 51 Pracownicy usług osobistych 0,6643 36 54 Pracownicy usług ochrony 0,7273 Pracownicy pomocniczy przygotowujący 37 94 posiłki 1,1111 38 53 Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 1,4000 39 34 Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni 1,8824 40 41 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 2,1348 41 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie 3,0000 Badając wskaźnik intensywności nadwyżki bądź deficytu zawodów wg dwucyfrowego kodu grupy zawodów stwierdzić należy, że w 36 dużych grupach odnotowano wskaźnik W k n<0,9, co oznacza, że są to grupy zawodów nadwyżkowych, przy czym 9 z nich posiadało wskaźnik zerowy (średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2011 roku w tych zawodach wyniosła 0). Pięć grup zawodowych tj. pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki (1,1111), pracownicy opieki osobistej i pokrewni (1,4000), średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni (1,8824), sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni (2,1348) oraz robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie (3,0000) posiadały wskaźnik W k n >1,1 i tym samym uznane zostały jako deficytowe. Należy podkreślić, że wśród nich najwyższa średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu br. dotyczyła grupy 41 zawierającą zawód technik prac biurowych. Najbardziej szczegółowy obraz zawodów deficytowych, zrównoważonych i nadwyżkowych daje prezentacja zawodów wg kodu sześciocyfrowego. Spośród 579 zawodów 491 to zawody nadwyżkowe posiadające W k n <0,9, przy czym aż 401 zawodów wykazało wskaźnik zerowy, co oznacza, że średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2011r. w tych zawodach była równa 0. Są to m.in. takie zawody jak: kierownik budowy, kierownik magazynu, kierownik lokalu gastronomicznego, geograf, matematyk, inżynier zootechniki, specjalista ochrony środowiska, logistyk, inżynier inżynierii środowiska - melioracje, inżynier mechanik - maszyny i urządzenia przemysłowe, inżynier mechanik - środki transportu, inżynier energetyk, lekarz weterynarii, nauczyciel przedmiotów zawodowych technicznych, nauczyciel historii, nauczyciel języka angielskiego, nauczyciel języka polskiego, nauczyciel matematyki, pedagog, specjalista bankowości, doradca zawodowy, administrator sieci informatycznej, ekonomista, socjolog, historyk, technik budownictwa, technik elektryk, technik mechatronik, technik mechanik, technik technologii odzieży, 18
technik hodowca zwierząt, technik rolnik, technik żywienia i gospodarstwa domowego, technik ochrony środowiska, technik logistyk, fotograf, technik hotelarstwa, listonosz, kucharz małej gastronomii, opiekunka domowa, ogrodnik, rolnik, drwal, zbrojarz, stolarz budowlany, tokarz w metalu, przędzarz, tkacz, elektromonter (elektryk) zakładowy, krawiec, kaletnik, operator maszyn przędzalniczych, pozostali operatorzy do produkcji wyrobów spożywczych i pokrewni, pomoc domowa, prasowaczka ręczna, robotnik mostowy, ładowacz, robotnik na rampie, robotnik placowy, dozorca. Inne zawody nadwyżkowe, dla których wskaźnik W k n nie jest równy 0, a średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I półroczu 2011 roku jest > 5 to: - technik elektronik 0,0588 - technik ekonomista 0,0092 - pozostali pracownicy obsługi biurowej 0,0811 - magazynier 0,3500 - kucharz 0,1176 - fryzjer 0,1875 - sprzedawca 0,3324 - technik handlowiec 0,0392 - murarz 0,0886 - betoniarz 0,0465 - ślusarz 0,0413 - mechanik pojazdów samochodowych 0,0938 - mechanik samochodów osobowych 0,1053 - piekarz 0,0167 - stolarz 0,2292 - szwaczka 0,0423 - operator urządzeń przetwórstwa drobiu 0,0732 - kierowca samochodu ciężarowego 0,4062 - kierowca operator wózków jezdniowych 0,5455 - robotnik budowlany 0,1558 - robotnik pomocniczy w przem. przetwórczym 0,0702 - robotnik magazynowy 0,0571 Spośród w/w zawodów najwyższe średnie miesięczne nadwyżki podaży siły roboczej w I półroczu 2011 roku nad średnimi miesięcznymi liczbami ofert pracy zgłoszonymi w tym okresie odnotowano w następujących zawodach: - sprzedawca - szwaczka - robotnik budowlany - ślusarz - technik mechanik - technik ekonomista - robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym Wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu zawodów 0,9«W nk «1,1 posiadało 17 zawodów, co oznacza, że uznaje się te zawody jako zrównoważone na rynku pracy. Są to: - kierownik działu sprzedaży 1,0000 - inżynier budowy dróg 1,0000 - doradca finansowy 1,0000 - asystent prawny 1,0000 - kosztorysant budowlany 1,0000 - sekretarka medyczna 1,0000 - bibliotekarz 1,0000 19
- sekretarka 1,0000 - bukieciarz 1,0000 - cieśla 1,0000 - spawacz ręczny łukiem elektrycznym 1,0000 - ślusarz narzędziowy 1,0000 - operator urządzeń przemysłu chemicznego 1,0000 - operator przewijarek i skręcarek nitek 1,0000 - operator sprzętu ciężkiego 1,0000 - robotnik drogowy 1,0000 - pomoc kuchenna 1,0556 Należy zaznaczyć, że w większości w w/w zawodach średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu br. jak i średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w tym okresie była niska i wynosiła 0,1667. Oznacza to, że liczba ofert zgłoszonych w tych zawodach od stycznia do czerwca 2011r. i napływ bezrobotnych miały wielkość 1. Jedynie dwa zawody zrównoważone posiadały większe średnie miesięczne liczby ofert pracy zgłoszonych w I półroczu br. oraz średnie miesięczne liczby zarejestrowanych bezrobotnych w tym czasie tj. robotnik drogowy (2,6667; 2,6667) i pomoc kuchenna (3,1667; 3,000). W analizowanym okresie liczba ofert pracy jak i liczba bezrobotnych zarejestrowanych w tych zawodach była wyższa i wynosiła odpowiednio: 16 ofert i 16 bezrobotnych przy zawodzie robotnik drogowy; 19 ofert i 18 bezrobotnych przy zawodzie pomoc kuchenna. Analizując tabelę rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych pod względem intensywności nadwyżki /deficytu zawodów, stwierdzić należy, że przy 49 zawodach odnotowano wskaźnik - max. Oznacza to, że w tych zawodach średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I półroczu br. wyniosła 0. Są to m.in.: nauczyciel bibliotekarz, archiwista, redaktor wydawniczy, opiekunka dziecięca, opiekun w domu pomocy społecznej, instruktor sportów ekstremalnych, animator kultury, operator sprzętu komputerowego, kasjer bankowy, rejestratorka medyczna, pomocnik biblioteczny, pracownik solarium, pomoc apteczna, glazurnik, elektryk, młynarz, operator ładowarki, wulkanizator, operator maszyn dziewiarskich, pomocniczy robotnik przy hodowli zwierząt, pomocnik lakiernika, woźny. Wskaźnik W k n >1,1 charakteryzuje zawody deficytowe. Takich zawodów w I półroczu 2011 roku było 22, a najwyższe wskaźniki deficytu wystąpiły w poniższych zawodach: opiekun osoby starszej 19,0000 operator urządzeń do formowania wyrobów ceramicznych 10,0000 asystent nauczyciela przedszkola 9,0000 pomocniczy robotnik przy konserwacji terenów zieleni 8,0000 pracownik ochrony fizycznej bez licencji 5,0000 Należy podkreślić, że w okresie I-VI br. w w/w zawodach zarówno liczba zgłoszonych ofert pracy jak i liczba zarejestrowanych bezrobotnych była niewielka ( 8-19 ofert, 1-2 bezrobotnych). Najwyższe średnie miesięczne deficyty podaży siły roboczej w I półroczu 2011r. nad średnimi miesięcznymi liczbami ofert pracy zgłoszonymi w tym okresie charakteryzowały zawody: technik prac biurowych, robotnik gospodarczy. Oferty dotyczące zawodu pracownik biurowy były zgłaszane głównie na zorganizowanie staży i nie obrazują w pełni cech tomaszowskiego rynku pracy, gdyż na tą formę pomocy bezrobotnym i w tym zawodzie można kierować wszystkie osoby ze średnim wykształceniem, dlatego nie było problemu z ich realizacją. 20
Tabela 8. Ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie tomaszowskim w I półroczu 2011 roku. L.p. Kod grupy zawodów 1 63 Nazwa grupy zawodów. Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Wskaźnik długotrwałego bezrobocia W k d I 1,0000 2 62 Leśnicy i rybacy 0,5000 Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy 3 96 pracach prostych 0,4660 4 61 Rolnicy produkcji towarowej 0,3651 5 73 Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,3440 6 11 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 0,3333 7 93 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0,3159 8 91 Pomoce domowe i sprzątaczki 0,3111 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych 9 81 i przetwórczych 0,3099 10 54 Pracownicy usług ochrony 0,3077 11 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,3025 12 13 Kierownicy do spraw produkcji i usług 0,3000 13 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłącz. elektryków) 0,2988 14 43 Pracownicy do spraw finansowo- statystycznych i ewidencji materiałowej 0,2903 15 41 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 0,2899 16 21 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0,2809 17 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 0,2766 18 24 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 0,2727 19 94 Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 0,2727 Robotnicy obróbki metali, mechanicy 20 72 maszyn i urządzeń i pokrewni 0,2726 21 74 Elektrycy i elektronicy 0,2696 22 51 Pracownicy usług osobistych 0,2693 21
23 82 Monterzy 0,2692 24 44 Pozostali pracownicy obsługi biura 0,2667 25 31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 0,2637 26 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie 0,2500 27 14 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych 0,2424 28 52 Sprzedawcy i pokrewni 0,2424 29 42 Pracownicy obsługi klienta 0,2391 30 53 Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 0,2308 Specjaliści do spraw technologii informacyjno- 31 25 komunikacyjnych 0,2174 32 35 Technicy informatycy 0,2143 Średni personel do spraw biznesu i administracji 33 33 0,2119 34 22 Specjaliści do spraw zdrowia 0,2000 35 23 Specjaliści nauczania i wychowania 0,1930 36 32 Średni personel do spraw zdrowia 0,1921 37 34 Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni 0,1818 38 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 0,1287 39 03 Żołnierze szeregowi 0,0000 40 12 Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,0000 41 95 Sprzedawcy uliczni i pracownicy świadczący usługi na ulicach 0,0000 Wskaźnik długotrwałego bezrobocia W k d wyrażony jest stosunkiem liczby zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie k, pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy(dotychczas pracujących) wg stanu na koniec badanego okresu do liczby bezrobotnych zarejestrowanych w tym zawodzie na koniec analizowanego okresu. Analizując ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie tomaszowskim w I półroczu 2011 roku wg dwucyfrowego kodu grupy zawodów, zauważa się, że najwyższy wskaźnik W k d charakteryzował grupę dużą 63 rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby i wyniósł 1,0000. Nie oznacza to, że w tej grupie było najwięcej bezrobotnych pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy, gdyż na koniec czerwca 2011 roku odnotowano tylko 1 taką osobę (ogółem bezrobotnych w tej grupie też 1osoba). 22
Grupę zawodową 62 leśnicy i rybacy charakteryzował wskaźnik 0,5000, co oznacza, że połowę bezrobotnych będących w ewidencji PUP na koniec czerwca br. stanowiły osoby pozostające bez pracy ponad 12 m-cy ( 6;12). Należy podkreślić, że w tych grupach zawodowych dużych odnotowano znikomą liczbę osób pozostających bez pracy powyżej 12 m-cy, ale również w tych grupach liczba bezrobotnych ogółem na koniec czerwca br. była niewielka i dlatego wskaźniki długotrwałego bezrobocia W d k były wysokie. W innych grupach zawodowych dużych zarejestrowanych było na koniec I półrocza 2011 roku o wiele więcej osób pozostających bez pracy powyżej 12 m-cy, ale w tych grupach odnotowano również dużą ogólną liczbę bezrobotnych. Przykładem takiej sytuacji są następujące grupy zawodowe: - 75 - robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni, w której na koniec czerwca 2011 roku odnotowano 752 bezrobotnych ogółem, a wśród nich 208 osób pozostających bez pracy 12 m-cy i dłużej (W d k = 0,2766), - 93 - robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie, na koniec czerwca 2011 roku 671 bezrobotnych ogółem, w tym 212 osób pozostających bez pracy 12 m-cy i dłużej (W d k = 0,3159), - 52 sprzedawcy i pokrewni, na koniec czerwca 2011 roku 656 bezrobotnych ogółem, w tym 159 osób pozostających bez pracy 12 m-cy i dłużej (W d k = 0,2424), - 72 - robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni, na koniec czerwca 2011roku 598 bezrobotnych ogółem, w tym 163 osoby pozostające bez pracy 12 m-cy i dłużej (W d k = 0,2726), Bliższe informacje o długotrwałym bezrobociu można uzyskać uwzględniając klasyfikację bezrobotnych wg czterocyfrowego kodu grupy zawodów. I tak najwyższe wskaźniki W d k = 1,0000 (liczba bezrobotnych pow. 12 m-cy dotychczas pracujących jest równa liczbie bezrobotnych ogółem) posiadało 18 grup zawodowych, m.in.: technicy medyczni i dentystyczni, kierownicy w hotelarstwie, sprzedawcy uliczni żywności, strażacy, maszyniści kolejowi i metra, operatorzy maszyn do szycia, operatorzy maszyn do produkcji wyrobów papierniczych. Zaznaczyć jednak należy, że w zawodach tych odnotowano tylko po jednej bądź po dwie osoby bezrobotne. Wskaźnik W k d równy zero wykazało 112 grup zawodowych, przy których liczba zarejestrowanych bezrobotnych na 30.06.2011r. pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy (dotychczas pracujących) wyniosła 0. Do grupy tej zaliczani są min.: kierownicy w gastronomii, matematycy, statystycy i pokrewni, nauczyciele szkół specjalnych, fizjoterapeuci, inżynierowie budownictwa, technicy analityki medycznej, agenci ubezpieczeniowi, fotografowie, pośrednicy handlowi, spedytorzy i pokrewni, urzędnicy do spraw podatków, asystenci dentystyczni, planiści produkcyjni, pomocnicy biblioteczni, instruktorzy nauki jazdy, pomocniczy personel medyczny, opiekunowie dziecięcy, rolnicy upraw mieszanych, szklarze, mechanicy precyzyjni, jubilerzy, złotnicy i pokrewni, ładowacze nieczystości, sortowacze odpadów. Przy pozostałych 175 grupach zawodowych wskaźnik długotrwałego bezrobocia wahał się w granicach 0,7500 0,0385. Spośród nich 19 grup posiadało wskaźnik W k d równy 0,5000, w których liczba bezrobotnych pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy jest niewielka, lecz o połowę niższa od liczby zarejestrowanych bezrobotnych ogółem w tej grupie zawodów. Są to m.in.: nauczyciele kształcenia zawodowego, biolodzy i pokrewni, sekretarki, robotnicy leśni i pokrewni, ceramicy i pokrewni, monterzy linii elektrycznych, dyżurni ruchu, manewrowi i pokrewni, pomoce domowe i sprzątaczki. 23
Analizując bezrobotnych wg zawodów dotychczas pracujących pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy zauważa się, że najwięcej osób zarejestrowanych było w poniższych zawodach: sprzedawca - 144 osoby robotnik budowlany - 86 osób robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym - 83 osoby szwaczka - 82 osoby, 5. WNIOSKI Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych przeprowadzony zgodnie z metodologią zawartą w Zaleceniach metodycznych wskazuje na następujące fakty: 1. W ewidencji Urzędu Pracy na koniec I półrocza 2011 roku wśród ogółu bezrobotnych odnotowano 10,0% osób bez zawodu. W stosunku do stanu z 30 czerwca 2010 roku odnotowano wzrost tego wskaźnika o 1,3 punktu procentowego. Z analizy napływu bezrobotnych wynika jednak, że wskaźnik osób nie posiadających zawodu rejestrujących się w PUP od stycznia do czerwca 2011roku był niższy niż w analizowanym okresie roku ubiegłego (w I półr.2010r.- 13,1%, w I półr.2011r. -12,2%). Znaczny udział osób bez zawodu i bez kwalifikacji, których szanse na podjęcie zatrudnienia są małe, sprawia, że lokalny rynek jest wysoce nadwyżkowy; 2. wśród ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w naszym Urzędzie Pracy na koniec czerwca 2011r. najliczniejsze grupy stanowili: sprzedawcy, robotnicy budowlani, szwaczki, robotnicy pomocniczy w przemyśle przetwórczym ślusarze, technicy ekonomiści oraz technicy mechanicy; 3. w I półroczu br. spośród ogółu ofert pozyskanych przez PUP najwięcej zapotrzebowań dotyczyło: techników prac biurowych (ponad 80% stanowiły miejsca aktywizacji zawodowej w ramach umów stażowych), robotników gospodarczych (na prace społecznie użyteczne, prace interwencyjne), sprzedawców; 4. najwyższe szanse uzyskania oferty pracy wystąpiły w poniższych dużych grupach zawodowych: robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie (0,3750), sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni (0,2346), średni personel z dziedziny prawa, spraw społecz., kultury i pokrewni(0,2013) 5. wskaźnik nadwyżki zawodów W k n<0,9 odnotowano aż w 491 zawodach, przy czym największe średnie miesięczne nadwyżki podaży siły roboczej charakteryzowały zawody: sprzedawca, szwaczka, robotnik budowlany, ślusarz, technik mechanik, technik ekonomista, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym; 24
6. w analizowanym okresie na lokalnym rynku pracy występowało duże zapotrzebowanie na sprzedawców, co przy jednocześnie największym napływie bezrobotnych w tym zawodzie wskazuje na niestabilność rynku pracy i dużą fluktuację kadr w wymienionym zawodzie; 7. na tomaszowskim rynku pracy nie odczuwa się problemu deficytu siły roboczej. Wprawdzie analiza zawodów nadwyżkowych i deficytowych wykazała, że w I półroczu 2011r w zawodach: technik prac biurowych, robotnik gospodarczy odnotowano wysokie średnie miesięczne deficyty podaży siły roboczej, ale nie oznacza to, że oferty pracy w wymienionych zawodach nie są zrealizowane. W ramach tych ofert pracę podejmują osoby z innymi zawodami, dlatego wykaz zawodów deficytowych i nadwyżkowych nie odzwierciedla w pełni faktycznej sytuacji na lokalnym rynku pracy. Opracowała: Krystyna Płuciennik St. inspektor 25