Analiza sytuacji przedsiębiorstw w subregionie konińskim Konińska Izba Gospodarcza Maj 212
Charakterystyka podmiotów gospodarczych w regionie W subregionach województwa Wielkopolskiego średnio ok. 97% podmiotów działa w sektorze prywatnym. Najwięcej w subregionie poznańskim ponad 98%, najmniej w pilskim niespełna 96% (Wykres nr 1). Wykres nr 1 Udział podmiotów sektora prywatnego w subregionach w 21 r. 1 25 8 6 4 2 1 841 54 534 96,7% 58 375 96,7% 1 973 1 713 52 959 96,9% koniński kaliski leszczyński pilski poznański (bez m. sektor prywatny sektor publiczny poznań) subregion 32 334 95,7% 1 466 7 99 98,3 56 375 6 348 54 672 33 8 72 195 Źródło: Opracowanie własne na postawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu Według danych Urzędu Statystycznego w wybranych do analizy powiatach subregionu konińskiego średnio około 96 % podmiotów gospodarczych stanowiły podmioty działające w sektorze prywatnym jest to średnio o 1 pkt.% mniej niż średnia dla subregionów województwa (Wykres nr 2), najwięcej w mieście Konin 97,7% oraz powiecie konińskim 96,5%. Wykres nr 2 Podmioty gospodarcze w subregionie konińskim (stan 31.12.21) 1 8 6 4 2 8 166 97,7% 192 282 7 959 96,5% 5 192 94,7% 4 59 96,4 6 44 95,8% 8 358 8 241 5 482 4 678 6 723 m. Konin p. koniński p. turecki p. słupecki p. kolski 29 169 283 sektor prywatny sektor publiczny Źródło: Opracowanie włsane na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu
Wykres nr 3 Udział sektora prywatnego w liczbie podmiotów ogółem w miastach na prawach powiatu w 21 r. (dane w %) 98,3 98,5 98, 97,5 97, 96,5 96, 95,5 97,4 96,7 97,7 97,7 Wielkopolska Kalisz Konin Leszno Poznań Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu Z kolei w sektorze prywatnym dominującą grupą są osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą między 8% a 9% dla powiatów w subregionie konińskim, biorąc po uwagę ilość podmiotów w sektorze prywatnym ogółem najwięcej osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą jest w powiecie konińskim (Wykres nr 4). Wykres nr 4 Podział sektora prywatnego w subregionie konińskim (31.12.21) 32 31 8 7 6 5 4 3 2 183 43 263 239 2 668 7 11 6 568 29 222 226 182 4 437 35 179 197 156 3 853 24 213 337 187 5 52 1 8 358 8 241 5 482 4 678 6 723 m. Konin p. koniński p. turecki p. słupecki p. kolski Osoby fizyczne prowadzące działalność gospdarczą Spółki handlowe Spólki cywilne Fundacje, stowarzyszenia Spółdzielnie Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu
Opierając się o dane ilościowe dotyczące przedsiębiorstw działających w poszczególnych sekcjach do obszarów działania dominujących na terenie powiatu konińskiego należą handel, budownictwo oraz przemysł i przetwórstwo. Przedsiębiorstwa działające w wymienionych wyżej sekcjach stanowią ok. 5 % wszystkich przedsiębiorstw funkcjonujących na terenie powiatu (Wykres nr 5), przemysł uchodzący za główną gałąź gospodarki regionu reprezentuje jedynie 8,9 % przedsiębiorstw i jest ich o ponad trzy razy mniej niż firm w dziale handlu i około połowę mniej niż w budownictwie. Wykres nr 4 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Ogółem 8 241 Podmioty gospodarcze według wybranych sekcji (dane za 21 r.) Powiat koniński 62 736 1 42 Przemysł w tym przetwórstwo przemysłowe Handel i naprawa pojazdów samochodowych Obsługa rynku nieruchomości Pozostała działalnośc usługowa 2 484 59 163 362 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Budownictwo Transport i gospodarka magazynowa 479 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS Wykres nr 5 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Ogółem 8 358 99 667 917 Przemysł w tym przetwórstwo przemysłowe Handel i naprawa pojazdów samochodowych Obsługa rynku nieruchomości Pozostała działalność usługowa Podmioty gospodarcze według wybranych sekcji (dane za 21 r.) Miasto Konin 2 491 485 357 753 63 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Budownictwo Transport i gospodarka magazynowa Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Satatystycznego w Poznaniu
Analizując dane dla poszczególnych powiatów zauważalny jest silnie rozwinięty na tle innych powiatów sektor budownictwa w powiecie konińskim pod względem ilość podmiotów w danej sekcji. W pozostałych sekcjach różnice są mniej więcej proporcjonalne z wyłączeniem handlu gdzie z kolei powiat koniński i kolski są na porównywalnym poziomie co miasto Konin i są w dużej dysproporcji do powiatów tureckiego i słupeckiego (Wykres nr 6). Wykres nr 6 Podmioty gospodarcze według wybranych sekcji (31.12.212) 25 2 15 1 m. Konin p. koniński p. turecki p. słupecki p. kolski 5 W roku 211 w porównaniu z 21 r. liczba podmiotów gospodarczych realizujących obowiązek CIT w mieście Konin wzrosła z 773 do 845 podmiotów czyli o 9,3 % a w powiecie konińskim z 551 do 62 podmiotów co daje przyrost o 12,5 % (Wykres nr 7). Wpływy podatkowe CIT na rzecz samorządów kształtowały się w analogicznym okresie na poziomie 59 912 zł w roku 211 dla miasta oraz 298 784 zł dla powiatu konińskiego (Wykres nr 8). Wykres nr 7 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu Podmioty gospodarcze realizujące podatek dochodowy od osób prawnych w latach 21-211 1 551 773 62 845 5 Powiat koniński Miasto Konin Powiat koniński Miasto Konin 21 211 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Skarbowego w Koninie
Wykres nr 8 Wpływy podatkowe CIT na rzecz samorządów terytorialnych w latach 21-211 463 584, zł 59 912, zł 298 784, zł 128 243, zł m. Konin powiat koniński m. Konin powiat koniński 21 211 CIT Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Skarbowego w Koninie Wykres nr 9 6 5 4 3 2 1 Podmioty realizujące obowiązek podatkowy PIT i VAT dane dla Miasta i powiatu konińskiego w latach 21-211 5 947 5 15 4 483 3 896 3 24 3 766 1 81 2 125 Powiat koniński Miasto Konin Powiat koniński Miasto Konin Wskaźnik przedsiębiorczości określany przez liczbę zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w przeliczeniu na tysiąc mieszkańców dla miasta Konin jest niższy niż w innych miastach na prawach powiatu oraz niższy niż jego przeciętna wartość dla województwa wielkopolskiego (Wykres nr 1). Wykres nr 1 21 PIT VAT 211 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Skarbowego w Koninie Wskaźnik przedsiębiorczości w Wielkopolsce w 21 r. 2 15 19,8 111,9 15,5 136,7 177,8 1 5 Wielkopolska Kalisz Konin Leszno Poznań Źródło: Opracowanie na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu
m. Konin p. koniński* p. turecki p. słupecki p. kolski p. kaliski* m. Konin p. koniński p. turecki p. słupecki p. kolski p. kaliski Charakterystyka rynku pracy w regionie Jak wynika z danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu w 21 r. średnio ponad 7% wszystkich pracujących mieszkańców subregionu konińskiego było zatrudnionych w sektorze prywatnym z powiatów ziemskich najmniejszy udział w sektorze prywatnym obserwujemy w powiecie konińskim (Wykres nr 11). Wykres nr 11 25 2 15 1 5 Pracujący według sektorów w subregionie konińskim w 21 9 854 15 391 61% 8 78 21 191 71 % 6 513 2 245 76% 3 461 12 5 78% m. konin p. koniński p. turecki p. słupecki p. kolski Pracujący według sektorów w powiatach subregionu konińskiego Sektor publiczny Sektor prywatny 5 843 18 721 76% Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu Wykres nr 11 Pracyjący w przemyśle i budownictwie oraz usługach w latach 29-21 2 15 1 5 29 21 Handel i usługi Przemysł i budownictwo * brak danych z roku 29 odnośnie działalności finansowej i ubezpieczeniowej oraz obsługi rynku nieruchomości w dziale usług Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu Szczegółowe dane dotyczące zatrudnienia w Wielkopolsce w roku 21 przedstawia Rysunek nr 1. Jak wynika z grafiki powiat koniński ma niższy współczynnik osób pracujących w przeliczeniu na 1 mieszkańców w porównaniu z powiatami ościennymi oraz jeden z najniższych w województwie.
Rysunek nr 1 Źródło: Urząd Statystyczny w Poznaniu
% udział zatrudnienia w sektorze Wykres nr 12 prezentuje dynamikę zmian proporcji zatrudnienia między przemysłem a usługami w Koninie na przestrzeni lat 1999 21, jak wynika z wykresu zatrudnienie w usługach systematycznie wzrasta z 49 % w roku 1999 aż do poziomu 63 % w roku 21, natomiast w przemyśle obserwowana jest odwrotna tendencja, w roku 21 zatrudnienie w przemyśle było na poziomie 36 % - spadek o 14 % w porównaniu z rokiem 1999. Wykres nr 12 7 Wskaźnik zatrudnienia w przemyśle i usługach w mieście Konin w latach 1999-21 wyrażony w % 6 5 4 3 2 1 Wskaźnik zatrudnienia w przemysle w % Wskaźnik zatrudnienia w usługach w % 1999 2 21 22 23 24 25 26 27 28 29 21 Według najnowszych danych Urzędów Pracy w regionie najwyższa stopa bezrobocia utrzymuje się w powiecie konińskim oraz słupeckim, natomiast stopa bezrobocia dla miasta Konina w lutym obecnego roku była znacznie wyższa niż w mieście Kaliszu w analogicznym okresie. Wykres nr 13 Stopa bezrobocia na koniec lutego 212 r. 2,% 18,8% 16,5% 17,7% 15,% 1,% 13,5% 1,1% 13,7% 13% 9,2% 9,2% 8,6% 5,%,% Polska Wielkopolska Miasto Konin Powiat koniński Powiat i Miasto Konin Powiat turecki Powiat słupecki Powiat kolski Powiat kaliski Miasto Kalisz Źródło: Opracowanie na podstawie danych Powiatowych Urzędów Pracy w Koninie, Turku, Kole i Słupcy
Niepokojący jest malejący wskaźnik liczby zgłoszonych ofert pracy w stosunku do liczby osób bezrobotnych, który w ostatnich trzech latach spadł z poziomu,23 w roku 29 do poziomu,1 w roku 211 (Wykres nr 12, 13). Co oznacza że w roku 211 na jedno zgłoszone wolne miejsce pracy przypadało 1 os. bezrobotnych. Wykres nr 14 Bezrobotni a zgłoszone oferty pracy w rejonie konińskim (29-211) 15 11568 12939 1254 1 5 2684 3157 199 29 21 211 Bezrobotni Oferty pracy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PUP Konin Wykres nr 15 Ilość miejsc pracy w przeliczeniu na 1 bezrobotnego (dane dla rejonu konińskiego),3,25,2,15,1,5,23,24,1 29 21 211 Ilość miejsc pracy w przeliczeniu na 1 bezrobotnego Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych PUP Konin
Wykres nr 16 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Osoby bezrobotne a podmioty gospodarcze w 21 r. 8 358 8 241 7 928 7 11 6 568 5 482 5 11 4 437 4 678 4 23 3 868 6 723 5 52 4 878 3 853 m. Konin p. koniński p. turecki p. słupecki p. kolski Liczba bezrobotnych Liczba podmiotów w sektorze prywatnym W tym osoby fizyczne pr. dz. gosp. Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Statystycznego w Poznaniu oraz Powiatowych Urzędów Pracy Jak wynika z badań przeprowadzonych w 211 roku prze Obserwatorium Rynku Pracy Wielkopolski Wschodniej (Projekt realizowany w partnerstwie przez Konińską Izbę Gospodarczą, Urząd Pracy w Koninie i Wyższą Szkołę Kadr Menedżerskich w Koninie) na terenie powiatów konińskiego, słupeckiego, tureckiego, kolskiego i w mieście Konin zdecydowana większość przedsiębiorstw nie posiada wolnych miejsc pracy jak również nie planuje wzrostu zatrudnienia w najbliższej przyszłości. Badanie przeprowadzono od marca do lipca 211 na grupie 2 przedsiębiorstw z wymienionych wyżej powiatów, po dokonaniu analizy wyników części badania dotyczącej zatrudnienia uzyskano wyniki świadczące o braku popytu na nowych pracowników w przedsiębiorstwach. Na pytanie odnośnie obecnie posiadanych wolnych stanowisk pracy aż 73 % przedsiębiorstw udzieliło odpowiedzi negatywnej. Wyniki prezentuje Tabela nr 1. Należy zaznaczyć, że badanie przeprowadzono w przedsiębiorstwach, które w latach 28 29 zgłaszały do powiatowych urzędów pracy najwięcej ofert zatrudnienia. Tabela nr 1 N % Czy w Pana/i firmie są obecnie wolne Tak miejsca pracy, na które poszukujecie 54 27,% Państwo pracowników lub które Nie moglibyście Państwo obsadzić? 146 73,% Ogółem 2 1,% Źródło: Obserwatorium Rynku Pracy Wielkopolski Wschodniej
W odniesieniu do planowanego wzrostu zatrudnienia 41 % przedsiębiorców odpowiedziało, że nie planuje w najbliższej przyszłości zwiększenia zatrudnienia. Wyniki badania prezentuje Tabela nr 2. Tabela nr 2 N % Czy w ciągu najbliższych 12 m-cy planuje Tak, planujemy wzrost Pan/i zmianę liczby pracowników zatrudnienia 48 24,% zatrudnionych na umowę o pracę? Tak, planujemy zmniejszenie zatrudnienia 8 4,% Pozostanie na tym samym poziomie 82 41,% Nie wiem 6 3,% brak odpowiedzi 2 1,% Źródło: Obserwatorium Rynku Pracy Wielkopolski Wschodniej Również na pytanie odnośnie skali rotacji pracowników w przedsiębiorstwie większość respondentów wskazywała na jej brak lub bardzo niski poziom. Wyniki prezentuje Tabela nr 3. Tabela 3 Proszę ocenić skalę rotacji pracowników w Pana/i firmie w zależności od grupy pracowników? Kadra zarządzająca wyższego i średniego szczebla N % Duża rotacja 1,5% Mała rotacja 22 11,% Nie ma rotacji 116 58,% brak odpowiedzi 61 3,5% Ogółem 2 1,% Samodzielni specjaliści, np. informatycy, handlowcy, operatorzy Duża rotacja 4 2,% Mała rotacja 35 17,5% Nie ma rotacji 11 55,% brak odpowiedzi 51 25,5% Ogółem 2 1,% Pracownicy liniowi, produkcyjni, fizyczni, pracujący pod nadzorem innych osób Bardzo duża rotacja 2 1,% Duża rotacja 23 11,5% Mała rotacja 67 33,5% Nie ma rotacji 98 49,% brak odpowiedzi 1 5,% Ogółem 2 1,% Źródło: Obserwatorium Rynku Pracy Wielkopolski Wschodniej