OTRZYMYWANIE EMULSJI I BADANIE ICH WŁAŚCIWOŚCI Odczynniki: wosk pszczeli (4 g) olej parafinowy (9 cm 3 i 6 cm 3 ) oliwa z oliwek (5,5 cm 3 ) boraks (Na 2 B 4 O 7 10H 2 O) (0,2 g) olejek zapachowy (lawendowy lub pomarańczowy) trójetanoloamina (1,2 cm 3 ) gliceryna (0,6 cm 3 ) stearyna (3,17 g) olej sojowy lub rzepakowy (7,5 cm 3 ) oranż metylowy Sprzęt: waga zlewka o poj. 100 cm 3 łaźnia wodna z fajerkami i koszyczkami na probówki mieszadło mechaniczne pipeta Pasteura ( 2 szt.) zlewka o poj. 50 cm 3 ( 3 szt.) pipety o poj. 2 cm 3, 5 cm 3, 10 cm 3 bagietka ( 2 szt.) szkiełka i mikroskop probówka ( 3 szt.) szalka Petriego ( 3 szt.) CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest nabycie umiejętności otrzymywania emulsji typu i oraz poznanie ich podstawowych właściwości.
WYKONANIE ĆWICZENIA OTRZYMYWANIE EMULSJI 1. Otrzymywanie kremu tłustego emulsja typu : a) w zlewce o pojemności 100 cm 3 odważyć 4 g wosku pszczelego; b) następnie ostrożnie dodawać kolejne składniki fazy tłuszczowej: 9 cm 3 oleju parafinowego, 5,5 cm 3 oliwy z oliwek; c) fazę tłuszczową stopić i ogrzewać na łaźni wodnej do 70-75 o C; zlewkę z fazą tłuszczową podczas ogrzewania należy cały czas trzymać w łapie drewnianej; d) rozpuszczoną fazę tłuszczową zlać znad osadu do zlewki o poj. 50 cm 3 ; e) wszystko nadal ogrzewać w łaźni wodnej (70-75 o C); f) odważyć 0,2 g boraksu i wsypać do probówki; dodać 8,5 cm 3 ciepłej wody; g) probówkę z boraksem i wodą ogrzewać na łaźni wodnej (70-75 o C); h) fazę tłuszczową wyjąć z łaźni i zamontować mieszadło mechaniczne; i) roztwór wodny nadal trzymać na łaźni wodnej i dodawać powoli pipetą Pasteura do stopionego tłuszczu intensywnie mieszając; j) całość mieszać do ostygnięcia (homogenizować w ten sposób, aby nie wcierać pęcherzyków powietrza do masy); k) pod koniec dodać olejek zapachowy (lawendowy lub pomarańczowy). 2. Otrzymanie kremu tłustego emulsja typu : a) w zlewce o pojemności 50 cm 3 odmierzyć za pomocą pipet składniki fazy wodnej: 1,2 cm 3 trójetanoloaminy/*, 0,6 cm 3 gliceryny/*, 8,7 cm 3 wody; /* pobierać z odpowiednich probówek ogrzanych na łaźni wodnej! b) całą fazę wodną ogrzewać na łaźni wodnej do 70-80 o C; c) w drugiej zlewce o pojemności 50 cm 3 odważyć składniki fazy tłuszczowej: 3,17 g stearyny, 7,5 cm 3 oleju sojowego lub rzepakowego, 6 cm 3 oleju parafinowego; d) fazę tłuszczową stopić i ogrzać na łaźni wodnej do 70-80 o C; e) fazę wodną wyjąć z łaźni i zamontować mieszadło; f) fazę tłuszczową pozostawić w łaźni i dodawać powoli pipetą Pasteura do fazy wodnej intensywnie mieszając (nie wolno dopuścić do zapowietrzenia mieszaniny); g) całość mieszać do ostygnięcia do temperatury 35-40 o C i dodać olejek zapachowy; h) mieszanie końcowe powinno być dość intensywne w całej masie; i) mieszać do momentu ustabilizowania się konsystencji kremu.
BADANIE OTRZYMANYCH EMULSJI 1. Ocena jednorodności otrzymanych emulsji: a) pobrać grudkę emulsji i na jedno i nakryć b) obejrzeć preparat pod mikroskopem; c) wykonać odręczny rysunek obrazu spod mikroskopu. 2. Sprawdzanie rodzaju emulsji: a) pobrać po grudce emulsji i na jedną szalkę Petriego; b) na każdą emulsję wsypać szczyptę oranżu metylowego (patrz rysunek); c) emulsje dokładnie rozetrzeć z barwnikiem za pomocą bagietki lub szpatułki dentystycznej; d) emulsje z roztartym oranżem przenieść na jedno i przykryć ORANŻ METYLOWY e) obejrzeć otrzymany preparat pod mikroskopem;
f) zanotować obserwacje i wyciągnąć wnioski; g) na drugą szalkę Petriego pobrać po grudce emulsji i ; h) na każdą emulsję wsypać szczyptę sudanu IV (patrz rysunek); i) emulsje dokładnie rozetrzeć z barwnikiem za pomocą bagietki lub szpatułki dentystycznej; j) emulsje z roztartym sudanem przenieść na jedno i przykryć SUDAN IV k) obejrzeć otrzymany preparat pod mikroskopem; l) zanotować obserwacje i wyciągnąć wnioski. 3. Zachowanie emulsji pod wpływem wody: a) pobrać niewielką ilość otrzymanych emulsji (około 0,5 g) do małych probówek; b) dodać wody i wymieszać; c) zanotować obserwacje. OZNACZANIE RODZAJU EMULSJI GOTOWEGO KOSMETYKU (KREMU DO RĄK, MLECZKA DO TWARZY LUB EMULSJI DO KĄPIELI) 1. Wybrany kosmetyk obejrzeć pod mikroskopem. 2. Sprawdzić jego zachowanie się w wodzie. 3. Obejrzeć go pod mikroskopem po dodaniu barwników oranżu metylowego i Sudanu IV. 4. Na podstawie przeprowadzanych badań określić rodzaj emulsji.
OPRACOWANIE WYNIKÓW (wypełnić wg poniższego wzoru) Otrzymywanie emulsji: emulsji Skład fazy tłuszczowej wosk pszczeli olej parafinowy oliwa z oliwek stearyna olej sojowy olej parafinowy Właściwości poszczególnych składników fazy tłuszczowej Skład fazy wodnej boraks trójetanoloamina gliceryna Właściwości poszczególnych składników fazy wodnej Badanie otrzymanych emulsji: emulsji Ocena jednorodności otrzymanych emulsji Odręczny rysunek obrazu spod mikroskopu Zachowanie emulsji pod wpływem wody Sprawdzanie rodzaju emulsji przy pomocy barwników Oznaczanie rodzaju emulsji gotowego kosmetyku: kosmetyku Ocena jednorodności kosmetyku Odręczny rysunek obrazu spod mikroskopu Zachowanie kosmetyku pod wpływem wody Zachowanie kosmetyku po dodaniu barwników emulsji: