PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : KONTAKT Z PACJENTEM JAKO ELEMENT LECZENIA 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot: Katedra Zakład Edukacji Medycznej 3. Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę: Adres: 60-529 Poznań ul Dąbrowskiego 79 Tel. /Fax 618546899 Strona WWW http://www.edukacja-medyczna.ump.edu.pl E-mail zpm@am.poznan.pl 4. Kierownik jednostki: Prof. dr hab. n. med Maciej Wilczak 5. Osoby odpowiedzialne za zajęcia fakultatywne Osoba zaliczająca przedmiot: Tel. kontaktowy: +48604101094 E-mail: petr@mp.pl Osoba odpowiedzialna za organizację zajęć: Tel. kontaktowy: +48604101094 E-mail: petr@mp.pl 6. Miejsce przedmiotu w programie studiów: Rok: I i II Semestr: 1 7. Liczba godzin ogółem : 15 liczba pkt ECTS:
Semestr zimowy liczba godzin Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu W Ć Ćwiczenia S kategoria Katedra Zakład Edukacji Medycznej X X 15 X X Razem: 15 Jednostki uczestniczące w nauczaniu przedmiotu Semestr letni liczba godzin W Ć Ćwiczenia kategoria Katedra Zakład Edukacji Medycznej X X 15 S Razem: 15 8. Cel nauczania przedmiotu Poprawa jakości leczenia i zaufania do zawodów medycznych poprzez jakość kontaktu z pacjentem oraz znajomości praw i obowiązków stron. 9. Sylabus Podstawy etyki lekarskiej Czy lekarz powinien być dobrym człowiekiem, czy tylko dobrym fachowcem? Przyrzeczenie lekarskie Czy zasady Kodeksu Etyki Lekarskiej obowiązują lekarza? Stosunek etyki do prawa medycznego i profesjonalizmu lekarza Dylematy etyczne w praktyce lekarskiej - jak lekarz powinien postąpić, gdy popełni błąd" Autonomia jako wartość i problem moralny w relacji lekarz-pacjent Rola sumienia lekarza w praktyce medycznej Etos medyczny a kontrakt handlowy Kim jest człowiek w medycynie? Rachunek zysków i strat - nowe kryterium w medycynie? Klauzula sumienia w etyce medycznej Granice autonomii lekarza i autonomii pacjenta. Dylematy wokół zgody pacjenta. Tajemnica lekarska - jej zakres i zagrożenia. Tożsamość osobowa a medycyna. Medycyna luksusowa - ocena etyczna nieterapeutycznych usług medycznych Jak rozwiązywać problemy bioetyczne na forum społeczeństwa laickiego i pluralistycznego? Podmiotowość osobowa i moralna pacjenta Etyczne konsekwencje komercjalizacji medycyny Zagrożenia sumienia lekarza. Autonomia lekarza i pacjenta a cel medycyny. Źródła ideologii aborcyjnej. Dylematy początków życia Niepomyślna diagnoza prenatalna: dylemat rodziców, wyzwanie dla profesjonalistów Moralny status człowieka w okresie prenatalnym. Etyczna ocena pozyskiwania komórek macierzystych Dylematy etyczne w praktyce lekarskiej - czy lekarz może tworzyć i niszczyć ludzkie embriony? Sterylizacja kobiety w trakcie cięcia cesarskiego. Szacunek dla życia i śmierci człowieka w okresie prenatalnym. Źródła ideologii aborcyjnej. Rozmowa z zakresu terapii chorób
Zgoda przedstawiciela ustawowego w sytuacji terapeutycznej - z perspektywy etycznej Prawo do zachowania tajemnicy lekarskiej wobec pacjenta zakażonego HIV Etyczne aspekty rezygnacji z przetoczenia krwi ze względów religijnych Definiowanie leczenia daremnego. Czy lekarz może odmówić pacjentowi pomocy? Etyczne i prawne dylematy związane z zaniechaniem świadczeń medycznych Czy lekarz może odmówić pomocy lekarskiej w sytuacji, gdy nakazuje mu to jego sumienie? Czy lekarz może odmówić pomocy lekarskiej w sytuacji braku środków finansowych na leczenie pacjenta? Czy lekarz może odmówić pomocy lekarskiej w sytuacji strajku o godziwe wynagrodzenie? Leczenie pacjenta - obowiązek czy przywilej lekarza? Czy lekarz może odmówić pacjentowi pomocy? Ból i jego granice. Etyczna problematyka chorób przewlekłych. Autonomia lekarza i pacjenta a cel medycyny. Dylematy wokół zgody pacjenta. Zagrożenie relacji lekarz-pacjent we współczesnej praktyce medycznej. Granice autonomii lekarza i autonomii pacjenta. Tajemnica Lekarska. Kontakty u kresu życia ludzkiego Kiedy lekarz może pozwolić choremu umrzeć? Rezygnacja z uporczywej terapii w świetle polskiego prawa Rezygnacja z uporczywej terapii w świetle nauki Kościoła Rezygnacja z uporczywej terapii a prawo do życia Historia Terri Schiavo - aspekty etyczne i prawne oraz wnioski dla lekarzy Prawa człowieka umierającego Aspekty medyczne umierania człowieka Człowiek u schyłku swojego życia - osoba czy "była osoba"? Kontrowersje wokół nowej definicji śmierci Eutanazja - śmierć godna czy niegodna? Podmiotowość człowieka chorego i umierającego Definiowanie leczenia daremnego jest daremnym wysiłkiem Nawiązanie kontaktu, kompromis, etyka i prawo medyczne Dobrowolna sterylizacja u kobiety Dobrowolna sterylizacja u mężczyzny Operacyjne przywrócenie płodności Konieczność uzyskania zgody Prowadzenie doświadczeń na ludziach III Bez zgody pacjenta Lekarz a sąd opiekuńczy Doktorze, możesz mnie leczyć. Przyzwolenie na zabiegi jest prawem niezbywalnym Sprzeciw na pobranie komórek, tkanek i narządów ze zwłok ludzkich Przeszczepianie narządów Odmowa matki poddania się aborcji zagrożonego płodu Bierna eutanazja Czynna eutanazja Zaniechanie leczenia fizycznie upośledzonego i umysłowo niepełnosprawnego noworodka Materiały wideo 10.Tematyka poszczególnych ćwiczeń i seminariów Seminaria - Semestr zimowy Seminarium 1. Seminarium 2. Seminarium 3. Seminarium 4. Tematyka ćwiczeń Świadek w postępowaniu przed Wojewódzką Komisją ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych Znaczenie opinii biegłego lekarza w procesie sądowym Podarek czy łapówka? zakres karnej odpowiedzialności za łapownictwo bierne Źródła prawa dla lekarza czyli co jest dla lekarza wiążące przy wykonywaniu zawodu Oświadczenie pacjenta o wyrażeniu zgody albo sprzeciwu kiedy jest prawnie skuteczne Zderzenie woli pacjenta ze stanowiskiem lekarza przykłady z podstawowej opieki zdrowotnej Osoba odpowiedzialna
Seminarium 5. Seminarium 6. Seminarium 7. Seminarium 8. Seminarium 9. Seminarium 10. Seminarium 11. Seminarium 12. Seminarium 13. Seminarium 14. Seminarium 15. Seminarium 16. O granicach autonomii w sytuacji konfliktu między lekarzem a pacjentem Odpowiedzialność za nieudzielenie pomocy pacjentowi a wykonanie zabiegu bez jego zgody Zgoda pacjenta na świadczenie zdrowotne Prawo pacjenta do poszanowania intymności Obowiązek przekazania pacjentowi przystępnej informacji a formularze zgody Udzielanie świadczeń zdrowotnych w obecności małżonka pacjenta? Obowiązek obdukcji osoby pokrzywdzonej przestępstwem Ochrona dóbr osobistych lekarza Zgoda pacjenta na leczenie wprowadzenie Wykonanie zabiegu medycznego za zgodą domniemaną Regulacja prawna zgody na zabieg medyczny Warunek uświadomionej zgody na zabieg leczniczy Pojęcie błędu medycznego, szkody, związku przyczynowego oraz winy jako przesłanek odpowiedzialności cywilnej Czy lekarz musi informować pacjenta o następstwach i powikłaniach wszelkich podejmowanych czynności leczniczych? Ujawnienie tajemnicy lekarskiej pacjenta zakażonego HIV aspekt prawny Brak zgody pacjenta na transfuzję krwi ze względów religijnych aspekt prawny Sterylizacja człowieka aspekt prawny Leczenie bez zgody pacjenta zgoda zastępcza i dodatkowa Pacjent niezdolny do świadomego wyrażenia zgody Pacjent małoletni Przypadek niecierpiący zwłoki a stan terminalny Przypadek niecierpiący zwłoki po godzinach pracy lekarza Przypadek niecierpiący zwłoki a ubezpieczenie zdrowotne Przypadek niecierpiący zwłoki a formy wykonywania zawodu lekarza Przypadek niecierpiący zwłoki a klauzula sumienia Przypadek niecierpiący zwłoki a prawo do odmowy leczenia Zasady wykonywania zawodu lekarza wprowadzenie Praktyka lekarska wolne wykonywanie zawodu lekarza
11. Organizacja zajęć: Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostki : (proszę wpisać) KURSY FAKULTATYWNE - AKSON REGULAMIN ZAJĘĆ: Obecność na wykładach jest obowiązkowa, w przypadku przedmiotów, które prowadzone są w przewadze (powyżej 50% godzin) w formie wykładów. Podczas kolokwiów prowadzący zajęcia ma obowiązek sprawdzać wiedzę, która podawana jest w trakcie wykładów. Obecność na seminariach. Studenci przed przystąpieniem do zajęć mają obowiązek pozostawiać płaszcze i kurtki w szatni oraz wyłączyć telefony komórkowe. W przypadku nieobecności na seminarium lub ćwiczeniu, student jest zobligowany do zaliczenia obowiązującego materiału podczas konsultacji, w ciągu dwóch tygodni od ustania przyczyny nieobecności lub (po uzyskaniu zgody prowadzącego zajęcia) może ten temat zaliczyć z inną grupą. Formę zaliczenia nieobecności na wykładach ustala osoba prowadząca wykład i informuje o tym studentów w trakcie pierwszego wykładu. Formę zaliczenia nieobecności na praktykach ustala osoba prowadząca praktyki. Obecność usprawiedliwiona (np. zwolnienie lekarskie) nie zwalnia od zaliczenia materiału w ciągu dwóch tygodni. Otrzymane podczas zajęć oceny niedostateczne należy zaliczyć w trakcie konsultacji (w ciągu dwóch tygodni), o ile prowadzący zajęcia nie uzna inaczej. Opuszczenie i nie zaliczenie trzech zajęć z przedmiotu lub otrzymanie trzech ocen niedostatecznych i ich nie zaliczenie skutkuje powiadomieniem Dziekana Wydziału. Student ma prawo wyjaśniać swoje wątpliwości w trakcie prowadzonych zajęć, jak i podczas godzin konsultacji Prowadzący zajęcia podadzą w trakcie pierwszych zajęć dni tygodnia, godziny i miejsca konsultacji. Informacja o konsultacjach zostanie również wywieszona na tablicy Pracowni i podana w Internecie. Programy zajęć poszczególnych przedmiotów i literatura zostaną wywieszone na tablicach ogłoszeń oraz umieszczone na stronie internetowej. Zaliczenia przedmiotów dokonują osoby prowadzące przedmioty i upoważnione do dokonywania wpisów przez Dziekana, na koniec każdego semestru. Zebraniem indeksów zajmuje się starosta i jedynie on dostarcza indeksy do podpisu w czasie przeznaczonym na konsultacje, o ile nie wpisano zaliczeń na ostatnich zajęciach. Przed przystąpieniem do egzaminu, student powinien okazać indeks oraz kartę egzaminacyjną z zaliczeniem przedmiotu. Z wnioskami o zwolnienie najbardziej wybitnych studentów z egzaminów z przedmiotów prowadzonych przez Pracownię mogą wystąpić osoby prowadzące wykłady, seminaria czy ćwiczenia z tych przedmiotów jedynie wtedy, gdy studenci osiągnęli wiedzę znacznie wykraczającą poza program nauczania. (ocena celująca nie została uwzględniona w Regulaminie Studiów). Wszystkie egzaminy składane w Samodzielnej Pracowni Edukacji Medycznej w pierwszym terminie mają formę testową. Kryteria oceny studentów podawane są przed rozpoczęciem egzaminu. Najpóźniej po tygodniu podawane są wyniki. Egzaminy poprawkowe składa się w trakcie sesji poprawkowej. Na wniosek studentów i egzaminatora Dziekan może wyrazić zgodę, aby egzamin odbył się w innym terminie. Student ma prawo wystąpić z wnioskiem o powtórny egzamin w celu poprawienia oceny dostatecznej, dość dobrej lub dobrej. W przypadku uzyskania zaliczenia na ocenę lub zdania egzaminu z przedmiotu, w innej uczelni, student, o ile chce zostać zwolniony z zajęć, lub egzaminu, zobowiązany jest do zgłoszenia się przed rozpoczęciem zajęć do osoby prowadzącej zajęcia. Po porozumieniu z Dziekanem, przedmiot może zostać zaliczony lub nie. Zgłoszenie się dopiero po zakończeniu zajęć z przedmiotu i nie uczęszczanie na zajęcia powoduje nie przepisanie oceny
PROGRAM ZAJĘĆ: Podstawy etyki lekarskiej Dylematy początków życia Rozmowa z zakresu terapii chorób Kontakty u kresu życia ludzkiego Nawiązanie kontaktu, kompromis, etyka i prawo medyczne Materiały wideo PROGRAM NAUCZANIA Wymagania wstępne WG REGULAMINU Przygotowanie do zajęć WG REGULAMINU Wymagania końcowe ZALICZENIE 12.Kryteria zaliczenia przedmiotu: Zaliczenie WŁASNE OPRACOWANIE WYBRANEGO TEMATU OMAWIANEGO W RAMACH ZAJĘĆ 13 Literatura: Zalecana literatura: 1. Publikacje Medycyna Praktyczna 14. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora 15.Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku przedmiotów koordynowanych)