ROZKŁAD MATERIAŁU I PLAN WYNIKOWY PROPOZYCJA KLASA I SZKOŁY PODSTAWOWEJ W poniższym rozkładzie materiału i planie wynikowym zawarto planowane osiągnięcia ucznia wynikające z realizacji Podstawy programowej kształcenia ogólnego w oparciu o serię Wehikuł czasu. Ponieważ wymagania ogólne (ujęte w podstawie programowej w pięciu obszarach) odnoszą się do umiejętności nabywanych w toku całego kształcenia historycznego, plan wynikowy uwzględnia tylko wymagania szczegółowe. Kursywą oznaczono wymagania, które nauczyciel jest zobowiązany zrealizować. Cele i materiał poszczególnych tematów zostały sformułowane w ujęciu operacyjnym i zakwalifikowane na poziomy wymagań: podstawowy (P) i ponadpodstawowy Przedstawiony plan wynikowy jest jedynie propozycją, z której nauczyciel może skorzystać, dostosowując ją do możliwości konkretnego zespołu klasowego. Gwiazdką * zaznaczone są tematy wykraczające poza podstawę programową. DZIAŁ TEMAT LICZBA GODZIN CELE KSZTAŁCENIA W UJĘCIU OPERACYJNYM ZAPAMIĘTYWANIE ROZUMIENIE UMIEJĘTNOŚCI I Czego będziemy się uczyć w klasie I szkoły podstawowej? 1 Zapoznanie uczniów z tematyką zajęć i przedmiotowym systemem oceniania. Omówienie zasad kontroli i oceny osiągnięć ucznia. 1
I 1. Co to jest historia? postać: Juliana Ursyna Niemcewicza pojęcia: historia (dzieje), historyk, historia prywatna, historia rodzinna, historia państw (P). odróżnić historię rozumianą jako dzieje, przeszłość od historii rozumianej jako opis dziejów przeszłości (P), opisać Kraków w różnych okresach historycznych wyjaśnić, czym zajmują się historycy (P), podać przykłady wydarzeń należących do historii prywatnej (P), rodzinnej i państw wyjaśnić, w jakim celu poznaje się historię (P). I 2. Jak poznajemy przeszłość? postać: Walentego Szwajcera podział źródeł historycznych (P). pojęcia: źródło historyczne, archeolog, archeologia, muzeum (P), ceramika, kronika, wykopaliska archeologiczne rolę, jaką w poznawaniu historii odgrywają źródła historyczne opisać okoliczności odkrycia osady w Biskupinie podać przykłady różnych źródeł historycznych i wyjaśnić, dlaczego należy je chronić (P), wyjaśnić, na czym polega praca historyka i archeologa (P), podać przykłady źródeł historycznych uzyskanych w wyniku pracy archeologów dostrzec związki między histo rią a archeologią przedstawić zadania muzeów (P). I 3. Jak mierzymy czas? przyczyny i skutki wydarzenia, które zapoczątkowało historię człowieka różne sposoby mierzenia czasu (P), wydarzenie, które dało początek obowiązującemu w Europie systemowi datacji (P), rzymski sposób zapisu cyfr i liczb (P). pojęcia: kalendarz, wiek (stulecie), tysiąclecie (P), klepsydra zasady ustalania wieku i połowy wieku dla danego wydarzenia historycznego (P). wyjaśnić, w jakim celu mierzy się czas obliczać upływ czasu między wydarzeniami historycznymi i umieszczać je na linii chronologicznej (P), operować pojęciami: wydarzenie wcześniejsze, wydarzenie późniejsze (P), wyjaśnić znaczenie wynalazku pisma dla wspólnoty ludzkiej opowiedzieć historię zegarów wymienić poznane typy zegarów 2
I 4. Po co nam mapy historyczne? oznaczenia kierunków geograficznych (N północ, S południe, E wschód, W zachód) (P), podstawowe znaki używane w legendzie mapy (P). pojęcia: mapa, legenda mapy, mapa historyczna (P), mapa geograficzna, róża wiatrów rolę, jaką w poznawaniu historii odgrywają mapy historyczne wskazać na mapie, gdzie znajdują się kierunki: północ, południe, wschód i zachód (P), wymienić poznane rodzaje map (P), wyjaśnić różnice między mapą geograficzną a mapą historyczną I Warsztat pracy historyka lekcja powtórzeniowa postacie związane Na tropie przeszłości, zasady pracy ze źródłami historycznymi, ustalania wieku i połowy wieku oraz pracy z mapą historyczną. pojęcia związane Na tropie przeszłości, rolę źródeł historycznych i map historycznych w procesie poznawania historii. wyjaśnić, na czym polega praca historyka i archeologa, wskazać przykłady źródeł pisanych i materialnych, prawidłowo określić wiek i połowę wieku, obliczać upływ czasu między wydarzeniami historycznymi i umieszczać je na linii chronologicznej, zinterpretować znaki w legendzie mapy historycznej, odpowiedzieć na proste pytania postawione do mapy historycznej, wyjaśnić, jaki wpływ na historię człowieka miało wynalezienie pisma, wytłumaczyć, co oznacza sformułowanie, że historia jest nauczycielką życia. I Na tropie przeszłości sprawdzian wiadomości 1 3
II II II 5. Moja rodzina nazewnictwo stosowane do określenia relacji między poszczególnymi członkami rodziny (P). 6. Moje miejsce na ziemi 7. Ojczyzna małych ojczyzn najważniejsze zabytki, wydarzenia (P), znane postacie i legendy związane z historią własnej miejscowości herb własnej miejscowości nazwy regionów wchodzących w skład Polski (P), przykłady dzieł należących do kultury narodowej pojęcia: rodzina, rodzina mała, rodzina wielka, krewny, przodek (P), genealogia, drzewo genealogiczne pojęcia: ojczyzna, mała ojczyzna (P), księga parafialna, portfolio rolę, jaką w życiu człowieka odgrywa mała ojczyzna pojęcia: region, naród (P), dialekt, gwara czym jest kultura narodowa na przykładzie własnej rodziny wymienić osoby wchodzące w skład rodziny małej i rodziny wielkiej (P), określić związki pokrewieństwa między poszczególnymi członkami rodziny (P), wyjaśnić, w jaki sposób można poznać historię swojej rodziny opowiedzieć o wydarzeniu z historii własnej rodziny (P), wyrazić opinię na temat kultywowania tradycji i gromadzenia pamiątek rodzinnych sporządzić drzewo genealogiczne własnej rodziny opisać swoją małą ojczyznę, uwzględniając tradycję historyczno kulturową wyjaśnić różnicę między małą ojczyzną a ojczyzną (P), wskazać na mapie miejscowość, w której mieszka (P), posługiwać się planem miejscowości (P), zebrać informacje o własnej miejscowości, w tym o rozmaitych formach upamiętniania postaci i wydarzeń z przeszłości małej ojczyzny wskazać na mapie Polskę i jej regiony (P), podać podstawowe informacje na temat ukształtowania powierzchni kraju przedstawić zalety i wady ukształtowania powierzchni Polski opisać główne regiony Polski (P), określić czynniki łączące przedstawicieli narodu wymienić najważniejsze polskie święta i obyczaje (P), opowiedzieć o przebiegu wybranego święta we własnej rodzinie 4
II 8. Polska w Europie daty: 1993, 2004 postacie: Jana Henryka Dąbrowskiego, Józefa Wybickiego (P), oficjalną nazwę Polski (P), polskie symbole narodowe (P). pojęcia: rzeczpospolita (republika), obywatel, flaga, godło, hymn państwowy (narodowy), euro (P), waluta wskazać Polskę na mapie politycznej Europy (P), podać podstawowe informacje na temat położenia geograficznego, powierzchni i liczby ludności Polski wymienić sąsiadów Polski (P) i wskazać te państwa na mapie odśpiewać dwie pierwsze zwrotki i refren Mazurka Dąbrowskiego (P), zachować odpowiednią postawę wobec polskich symboli narodowych (P), wyjaśnić, czym jest Unia Europejska (P), opisać okoliczności powstania Unii Europejskiej rozpoznać symbol unijny flagę Unii Europejskiej (P), przedstawić korzyści wynikające z członkostwa Polski w Unii Europejskiej II Kim jestem? Skąd pochodzę? lekcja powtórzeniowa postacie i daty związane Świat wokół mnie, nazewnictwo stosowane dla określenia więzów pokrewieństwa w rodzinie, polskie symbole narodowe. pojęcia związane Świat wokół mnie, dlaczego należy okazywać szacunek dla symboli narodowych, korzyści wynikające z członkostwa Polski w Unii Europejskiej. wymienić członków rodziny małej i dużej, wskazać na mapie Polski własną miejscowość, opowiedzieć o własnej małej ojczyźnie, wskazać na mapie politycznej Europy Polskę i jej sąsiadów, podać podstawowe informacje na temat położenia geograficznego, powierzchni i liczby ludności Polski, wskazać na mapie główne regiony Polski i podać najważniejsze informacje na ich temat, opisać najważniejsze polskie święta i obyczaje, wyjaśnić, czym jest Unia Europejska, rozpoznać symbol Unii Europejskiej flagę. II Świat wokół mnie sprawdzian wiadomości 1 5
III 9. Piękny i dobry datę: ok. 3500 p.n.e. postać: Peryklesa (P). pojęcia: starożytność, nasza era (n.e.), przed naszą erą (p.n.e.), miasto państwo, demokracja (P), pedagog, gimnazjon, niewolnik cele wychowania ateńskich chłopców (P). zlokalizować Grecję i Ateny na mapie (P), omówić system rządów w starożytnych Atenach (P), opisać życie w Atenach peryklejskich (P), opowiedzieć, jak wyglądał zamożny dom ateński (P), omówić wychowanie i edukację ateńskich dzieci scharakteryzować pozycję społeczną mężczyzn, kobiet i niewolników w starożytnych Atenach wymienić produkty wchodzące w skład jadłospisu starożytnych Ateńczyków dostrzec, na przykładzie ustroju Aten, wpływ starożytności na współczesność III 10. W co wierzyli Grecy? imiona najważniejszych bogów greckich (P) oraz dziedziny życia i zajęcia, którym patronowali bohaterów mitów greckich: Prometeusza, Heraklesa, Odyseusza (P), Syzyfa pojęcia: bogowie olimpijscy, mitologia, mit, heros (P), Chaos, Hades, Tartar, wyrocznia, Pytia rolę, jaką w greckiej religii odgrywała mitologia zlokalizować na mapie Olimp (P) i Delfy wyjaśnić, jak mieszkańcy Grecji wyobrażali sobie bo gów (P), wymienić główne cechy religii starożytnych Greków (P), opowiedzieć wybrany przez siebie mit przedstawić wyobrażenia Greków na temat życia po śmierci wytłumaczyć, w jakim celu Grecy korzystali z wyroczni III 11. W cieniu Akropolu postacie: Fidiasza, Sokratesa pojęcia: agora, Akropol, Partenon (P), kolumnada, filozofia, filozof znaczenie słów Sokratesa: wiem, że nic nie wiem opisać życie w Atenach peryklejskich (P), opowiedzieć, jak wyglądały Ateny w w. p.n.e. (P), przedstawić dokonania starożytnych Greków w dziedzinie architektury i rzeźby wyjaśnić, czym się zajmowali pierwsi filozofowie omówić działalność Sokratesa 6
III 12. Dzień w teatrze postać: Sofoklesa (P), boga Dionizosa pojęcia: chór, orchestra, tragedia, mityczny, komedia (P), akustyka rolę teatru w starożytnej Grecji wyjaśnić, jak powstał teatr opisać wygląd starożytnego teatru greckiego (P), wymienić zasady, na jakich opierała się organizacja przedstawień w starożytnym teatrze greckim opowiedzieć mit o Edypie wskazać różnice między grecką tragedią a komedią (P), wskazać podobieństwa i różnice między starożytnym teatrem greckim a teatrem współczesnym (P), dostrzec, na przykładzie teatru greckiego, wpływ starożytności na współczesność III 13. Igrzyska ku chwale Zeusa dyscypliny sportowe rozgrywane podczas starożytnych igrzysk olimpijskich (P), zasady obowiązujące zawodników uczestniczących w starożytnych igrzyskach olimpijskich pojęcia: igrzyska olimpijskie, olimpiada, atleta, wieniec oliwny (P), pokój boży rolę i charakter igrzysk organizowanych w starożytnej Grecji wskazać na mapie Olimpię (P) i opisać wygląd miasta omówić organizację (PP) i przebieg igrzysk olimpijskich (P), przedstawić najważniejsze podobieństwa i różnice między igrzyskami rozgrywanymi w starożytności i współcześnie (P), dostrzec, na przykładzie igrzysk olimpijskich, wpływ starożytności na współczesność III Dziedzictwo starożytnej Grecji lekcja powtórzeniowa postacie związane Starożytna Grecja, położenie geograficzne Grecji, imiona najważniejszych bogów olimpijskich i bohaterów mitów greckich. pojęcia związane Starożytna Grecja, charakter starożytnych igrzysk olimpijskich. wskazać na mapie Grecję i najważniejsze miejsca z nią związane: Ateny, Olimp, Delfy i Olimpię, omówić życie codzienne mieszkańców Aten w w. p.n.e. i opisać wygląd miasta, scharakteryzować strukturę społeczną starożytnych Aten, omówić dokonania starożytnych Greków w dziedzinie architektury i rzeźby, przedstawić dokonania filozofów greckich, opisać wygląd i organizację teatru greckiego, wskazać podobieństwa i różnice między teatrem i sportem starożytnym i współczesnym, dostrzec, na przykładzie dokonań Greków, wpływ starożytności na współczesność. 7
III Starożytna Grecja sprawdzian wiadomości 1 I 14. Dom, szkoła i nauczyciel z rózgą rzymski sposób zapisu cyfr i liczb (P). pojęcia: łacina, Imperium Rzymskie, cesarz, ojciec rodziny, matka rodziny, rzymska cnota (P), papirus cele wychowania rzymskich chłopców (P), rolę łaciny jako jednej z podstaw współczesnego języka polskiego wskazać na mapie Italię i Rzym (P) oraz zasięg terytorialny Imperium Rzymskiego w II w. n.e. opisać warunki życia mieszkańców Rzymu w II w. n.e. (P), omówić zasady panujące w rzymskiej rodzinie (P), wyjaśnić, jak wyglądały wychowanie (P) i edukacja rzymskich dzieci wymienić produkty wchodzące w skład jadłospisu starożytnych Rzymian wskazać podobieństwa i różnice w warunkach życia oraz w wychowaniu i edukacji dzieci w starożytnej Grecji i starożytnym Rzymie dostrzec, na przykładzie łaciny, wpływ starożytności na współczesność I 15. W Wiecznym Mieście najważniejsze budowle w starożytnym Rzymie (P). pojęcia: Forum Romanum, triumf, bazylika, łuk triumfalny, Panteon (P), łuk architektoniczny, kopuła znaczenie dróg w starożytnym Rzymie (P). wytłumaczyć, dlaczego Rzymianie nazywali swoje miasto wiecznym opisać wygląd starożytnego Rzymu (P), scharakteryzować osiągnięcia starożytnego Rzym u wyjaśnić, w jaki sposób Rzymianie budowali drogi (P), zinterpretować sformułowanie: wszystkie drogi prowadzą do Rzymu I 16. Prawo, woda i rzymskie lody przykładową zasadę prawa rzymskiego (P). pojęcia: termy, akwedukt (wodociąg) (P), rolę prawa rzymskiego jako podstawy dzisiejszego prawa scharakteryzować osiągnięcia starożytnego Rzymu wyjaśnić, do czego służyły termy i akwedukty (wodociągi) (P), opisać wygląd term (P), opowiedzieć, jak wyglądała rzymska uczta dostrzec, na przykładzie prawa rzymskiego, wpływ starożytności na współczesność 8
I 17. Chleba i igrzysk! najważniejsze rozrywki starożytnych Rzymian (P). pojęcia: cyrk, rydwan, Circus Maximus, kwadryga, arena, amfiteatr, gladiator, Koloseum (amfiteatr Flawiuszów) (P), znaczenie igrzysk w życiu starożytnych Rzymian scharakteryzować osiągnięcia starożytnego Rzymu opisać wygląd cyrku i amfiteatru (P), wymienić rodzaje zawodów wchodzących w skład igrzysk rzymskich (P), opowiedzieć o organizacji i przebiegu igrzysk rzymskich ocenić igrzyska w starożytnym Rzymie porównać igrzyska greckie z rzymskimi I 18. Jak powstało chrześcijaństwo? daty: ok. 6 p.n.e. 30 n.e. (P), 313 n.e. postacie: Jezusa Chrystusa (P), Nerona, Konstantyna Wielkiego imiona najważniejszych bogów rzymskich (P). pojęcia: tolerancja religijna, Żydzi (Izraelici), Biblia, Mesjasz, chrześcijaństwo (P), Jahwe, Ewangelia, apostoł przyczyny, które spowodowały, że chrześcijaństwo przetrwało mimo prześladowań wskazać na mapie Palestynę wymienić główne cechy systemu wierzeń starożytnych Rzymian (P) i Izraelitów opowiedzieć o życiu i działalności Jezusa Chrystusa (P), opisać narodziny chrześcijaństwa (P) i jego rozpowszechnianie w czasach starożytnych wyjaśnić, dlaczego Żydzi i Rzymianie prześladowali pierwszych chrześcijan (P), omówić metody prześladowań pierwszych chrześcijan I Dziedzictwo starożytnego Rzymu lekcja powtórzeniowa postacie i daty związane Starożytny Rzym, położenie geograficzne Italii i Rzymu, rzymski sposób zapisu cyfr i liczb. pojęcia związane Starożytny Rzym, przyczyny prześladowań pierwszych chrześcijan. wskazać na mapie Rzym, Italię oraz zasięg terytorialny Imperium Rzymskiego w II w. n.e., opowiedzieć o życiu codziennym w Rzymie w II w. n.e., scharakteryzować osiągnięcia starożytnych Rzymian, opisać wygląd najważniejszych budowli rzymskich, wymienić najważniejsze rozrywki mieszkańców Rzymu, opowiedzieć o życiu i działalności Jezusa Chrystusa, omówić okoliczności powstania chrześcijaństwa i jego rozwój, dostrzec, na przykładzie osiągnięć Rzymian, wpływ starożytności na współczesność, porównać i ocenić osiągnięcia starożytnych Greków i Rzymian. 9
I Starożytny Rzym sprawdzian wiadomości 1 19. Zanim powstała Polska daty: 476, 1492 (P), głównych bohaterów legend polskich (P), ramy czasowe panowania dynastii Piastów (P). pojęcia: średniowiecze, gród, legenda, Słowianie, dynastia, Piastowie (P), znaczenie legend dla poznania początków państwa polskiego opowiedzieć legendy o Piaście i Popielu oraz Lechu, Czechu i Rusie (P), rozpoznać cechy charakterystyczne legendy wymienić różnice między legendą a hist orią (P), odróżniać fikcję od prawdy historycznej wskazać na mapie Wielkopolskę i Gniezno (P). 20. W państwie Mieszka I datę: ok. 960 (P), postać: Mieszka I (P). pojęcia: plemię, Polanie, książę, woj, drużyna, kmiecie (P), władca historyczny, wielożeństwo, postrzyżyny dlaczego państwo polskie jest nazywane państwem Mieszka I (P). wyjaśnić, w jaki sposób powstało państwo Polan opisać organizację państwa Polan wskazać na mapie państwo Mieszka I w początkach jego panowania (P), umiejscowić w czasie i opisać panowanie Mieszka I (P), omówić warunki życia na ziemiach polskich w X w. wymienić główne plemiona zamieszkujące ziemie polskie (P), scharakteryzować obyczaje Polan 21. Chrzest Polski daty: 966 (P), 972 postać: Dobrawy przyczyny, które skłoniły Mieszka I do przyjęcia chrztu (P). pojęcia: poganie, poddany (P), kultura zachodnia dlaczego Mieszko I przyjął chrzest (P), znaczenie chrztu jako wydarzenia, które zapoczątkowało historię Polski (P). omówić wierzenia Polan przedstawić okoliczności, w których doszło do chrztu Mieszka I opisać zmiany, jakie zaszły w państwie polskim po 966 r. (P), wyjaśnić, jak zmieniło się położenie polityczne Polski w Europie po chrzcie Mieszka I wskazać na mapie zmiany terytorialne państwa polskiego w czasie panowania Mieszka I (P), wymienić elementy kultury zachodniej, którą Polska przyjęła po 966 r. 10
22. Pierwszy król Polski daty: 992, 997, 1000, 1025 (P), postacie: biskupa Wojciecha, Bolesława Chrobrego, Ottona III (P). pojęcia: wyprawa misyjna, zjazd gnieźnieński, arcybiskupstwo, biskupstwo (P), diadem znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego znaczenie symbolicznej (dokonanej przez Ottona III) i właściwej koronacji Bolesława Chrobrego wyjaśnić przyczyny zorganizowania przez Bolesława Chrobrego wyprawy misyjnej do Prus scharakteryzować postać biskupa Wojciecha omówić przebieg i skutki wyprawy misyjnej do Prus opowiedzieć historię zjazdu gnieźnieńskieg o (P), wymienić decyzje ogłoszone podczas zjazdu gnieźnieńskiego (P), zlokalizować na mapie grody, które ogłoszono w 1000 r. biskupstwami (P), wskazać na mapie zmiany terytorialne państwa polskiego w czasie panowania Bolesława Chrobrego (P) i wyjaśnić, w jakich okolicznościach nastąpiły *23. Polska pierwszych Piastów środki płatnicze używane przez mieszkańców Polski w X XI w. pojęcie: danina (P). przedstawić obowiązki kmieci wobec władcy (P), opisać warunki życia i zajęcia mieszkańców Polski pierwszych Piastów (P), wymienić produkty wchodzące w skład jadłospisu mieszkańców Polski pierwszych Piastów wyjaśnić, w jaki sposób uczono się czytać na przełomie X i XI w. *24. Śląsk Henryka Brodatego datę: 1138 postacie: Henryka Brodatego, świętej Jadwigi śląskiej (P), Bolesława Krzywoustego, Henryka Pobożnego pojęcia: ratusz, rycerz (P), radło przyczyny wysokiej śmiertelności ludzi w epoce średniowiecza wyjaśnić przyczyny i okoliczności, w których doszło do rozpadu państwa polskiego (P), zlokalizować Śląsk na mapie (P), omówić zmiany, jakie zaszły na ziemiach polskich od XI do XIII w. wskazać różnice między miastem a grodem (P), wytłumaczyć, na przykładzie życia i działalności świętej Jadwigi śląskiej, jak rozumiano w tamtych czasach bycie wzorowym chrześcijaninem opisać metody leczenia chorych w średniowieczu 11
25. Król Kazimierz Wielki daty: 1333 1370, 1364 (P), 1320 postacie: Kazimierza Wielkiego (P), Władysława Łokietka, Mikołaja Wierzynka pojęcia: żak, Akademia Krakowska (P), rektor, rajca co oznacza sformułowanie: zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną przyczyny utworzenia Akademii Krakowskiej opisać sytuację państwa polskiego w okresie panowania Władysława Łokietka wskazać na mapie i umiejscowić w czasie państwo Kazimierza Wielkiego (P), wskazać na mapie Kraków (P), wskazać na mapie zmiany terytorialne państwa polskiego w czasie panowania Kazimierza Wielkiego (P), opowiedzieć o panowaniu Kazimierza Wielkiego z uwzględnieniem powstania Akademii Krakowskiej i uczty u Wierzynka wymienić najważniejsze osiągnięcia Kazimierza Wielkiego (P), ocenić panowanie i dokonania Kazimierza Wielkiego *26. W Polsce Kazimierza Wielkiego najważniejsze budowle XI wiecznego Krakowa (P). dlaczego w średniowiecznych rodzinach było dużo dzieci opisać wygląd średniowiecznego Krakowa (P), opowiedzieć, jak wyglądało wnętrze zamożnego domu z XI w. (P), wymienić produkty wchodzące w skład jadłospisu bogatych i ubogich mieszkańców Krakowa omówić zasady obowiązujące w średniowiecznej rodzinie Polska w X XI w. lekcja powtórzeniowa najważniejsze postacie i daty związane z tematyką działu Polska Piastów, legendy dotyczące początków państwa polskiego. najważniejsze pojęcia związane z tematyką działu Polska Piastów, przyczyny i skutki przyjęcia chrztu przez Mieszka I. zlokalizować na mapie i umiejscowić w czasie państwo Mieszka I, Bolesława Chrobrego i Kazimierza Wielkiego, wskazać na mapie Gniezno i Kraków, wskazać na mapie zmiany terytorialne państwa polskiego w czasie panowania Mieszka I, Bolesława Chrobrego i Kazimierza Wielkiego, omówić i ocenić dokonania wymienionych władców, opisać życie codzienne mieszkańców Polski w X XI w. Polska Piastów sprawdzian wiadomości 1 12