POWIATOWY URZĄD PRACY 97-200 Tomaszów Maz., ul. Konstytucji 3-go Maja 46 tel. (044) 724-60-79, (044) 724-62-82, (044) 724-26-75, fax (044) 724-26-75 e-mail: loto@praca.gov.pl strona WWW: www.puptomaszow.pl MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH w powiecie tomaszowskim raport diagnostyczny za 2012 rok marzec 2013 rok
SPIS TREŚCI 1.WSTĘP.3 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW W 2012 ROKU 2.1 Struktura bezrobocia wg zawodów..4 2.2 Napływ bezrobotnych wg zawodów.8 3. ANALIZA OFERT PRACY I MIEJSC AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ WG ZAWODÓW W 2012ROKU.... 3.1 Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej wg zawodów...9 3.2 Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej wg Polskiej Klasyfikacji Działalności.12 3.3 Wskaźniki szansy uzyskania oferty pracy w zawodzie...13 4. ANALIZA ZAWODÓW NADWYŻKOWYCH I DEFICYTOWYCH W 201 ROKU........16 5. WNIOSKI..25 2
1. WSTĘP Monitoring zawodów jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy. Przeobrażenia społeczno-gospodarcze powodują, że popyt i podaż na określone zawody ulegają zmianie, w związku z tym niezbędna jest szybka ewaluacja kwalifikacji zawodowych, a gdy zachodzi konieczność nawet zupełna zmiana zawodu. W ramach monitoringu określa się rankingi zawodów deficytowych i nadwyżkowych, co jest istotne dla lokalnej edukacji jak i potrzeb szkoleniowych bezrobotnych. Zawody o najniższych i najwyższych wskaźnikach intensywności deficytu / nadwyżki uwzględniane są w systemie działań dopasowujących popyt na pracę do podaży pracy. Metodologia zawarta w zaleceniach metodycznych do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych (wydanych przez Departament Rynku Pracy Ministerstwa Gospodarki,Pracy i Polityki Społecznej - Warszawa 2003) jednocześnie określa pojęcie zawodu deficytowego, nadwyżkowego, czy zrównoważonego poprzez wielkość wskaźnika intensywności nadwyżki / deficytu. Do zawodów deficytowych zaliczyć należy wszystkie zawody, dla których wskaźnik W n k (stosunek średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie) jest większy od 1,1. Zawody zrównoważone wykazujące równowagę na rynku pracy określa wskaźnik 0,9 «W k n«1,1. Zawody nadwyżkowe posiadają wskaźnik intensywności nadwyżki W k n <0,9. Statystyka z zakresu stosowania zawodów i specjalności zarejestrowanych bezrobotnych sporządzana jest na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 82, poz. 537). Klasyfikacja zawodowa jest pięciopoziomowym, hierarchicznie usystematyzowanym zbiorem zawodów i specjalności występujących na rynku pracy, który grupuje poszczególne zawody w coraz bardziej zagregowane grupy oraz ustala ich symbole i nazwy. Struktura klasyfikacji oparta jest na systemie pojęć, z których najważniejsze to: zawód, specjalność, umiejętność oraz kwalifikacje zawodowe. Zawód zdefiniowany został jako zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Zawód może dzielić się na specjalności. Specjalność jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera część czynności o podobnym charakterze (związanych z wykonywaną funkcją lub podmiotem pracy) wymagających pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i umiejętności, zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki. Umiejętność określono jako sprawdzoną możliwość wykonywania odpowiedniej klasy zadań w ramach zawodu (specjalności), natomiast przez kwalifikacje zawodowe rozumiane są układy wiedzy i umiejętności wymagane do realizacji składowych zadań zawodowych. Struktura klasyfikacji jest wynikiem grupowania poszczególnych zawodów i specjalności w grupy elementarne, a te z kolei w bardziej zagregowane grupy średnie, duże i wielkie na podstawie podobieństwa kwalifikacji zawodowych wymaganych dla realizacji zadań danego zawodu (specjalności), z uwzględnieniem obydwu aspektów kwalifikacji, tj. ich poziomu i specjalizacji. 3
W końcowym efekcie struktura klasyfikacji obejmuje: 10 grup wielkich, 43 grupy duże (jako wewnętrzny podział grup wielkich), 132 grupy średnie (jako wewnętrzny podział grup dużych) i 444 grupy elementarne (jako wewnętrzny podział grup średnich), przy czym grupy elementarne obejmują 2360 zawodów i specjalności. 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW W 2012R. 2.1 Struktura bezrobocia wg zawodów Na dzień 31.12.2012roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowanych było 8641 bezrobotnych, w tym 4031 kobiet. Stopa bezrobocia w powiecie tomaszowskim na koniec grudnia 2012 roku wynosiła 18,3 %. Na koniec analizowanego okresu w ewidencji Urzędu Pracy odnotowano: - 7468 bezrobotnych poprzednio pracujących - 86,4%, - 1173 osoby dotychczas niepracujące - 13,6 %. Wśród ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w PUP 29,1 % (2512 osoby) stanowiły osoby pozostające bez pracy powyżej 12 m-cy. Osoby zarejestrowane w Urzędzie Pracy w okresie do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki w liczbie 399 stanowiły 4,6 % ogółu bezrobotnych. Na koniec grudnia 2012 roku 902 bezrobotnych tj. 10,4% nie posiadało zawodu. W grupie tej odnotowano: - 394 kobiety - 43,7% - 153 osoby zarejestrowane do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki - 17,0% - 37 osób pozostających bez pracy ponad 12 m-cy (dot. pracujące) - 4,1% Wśród 7739 bezrobotnych zarejestrowanych w ponad 600 zawodach najliczniejsze zawody to: Tabela 1. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w końcu 2012 roku w/g elementarnych zawodów (zawody z największą liczbą bezrobotnych) L.p. Nazwa zawodu Liczba bezrobotnych Udział % w ogółem 1 sprzedawca 532 6,2 2 robotnik budowlany 319 3,7 3 szwaczka 270 3,1 4 robotnik pomoc. w przem. przetwórczym 220 2,5 5 ślusarz 206 2,4 6 murarz 171 2,0 7 technik mechanik 159 1,8 8 kucharz 141 1,6 9 krawiec 141 1,6 10 technik ekonomista 136 1,6 11 pedagog 121 1,4 12 mechanik pojazdów samochodowych 112 1,3 Warto nadmienić, że osoby zarejestrowane w powyższych zawodach stanowiły 29,3% wszystkich bezrobotnych w PUP oraz 32,7% osób z zawodem. Wśród bezrobotnych kobiet najliczniejsze zawody to: - sprzedawca w liczbie 472 osoby tj.11,7% - szwaczka w liczbie 268 osób tj. 6,6% 4
- krawiec w liczbie 134 osoby tj.3,3% - robotnik pomocniczy w przem. przetwórczym w liczbie 120 osób tj. 3,0% - technik ekonomista w liczbie 112 osób tj. 2,8% - pedagog w liczbie 106 osób tj. 2,6% - kucharz w liczbie 106 osób tj.2,6% Kobiety zarejestrowane w tych 7 zawodach stanowiły aż 32,7% tej populacji oraz 36,2 % kobiet z zawodem. W grupie osób zarejestrowanych do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki dominowały zawody: - pedagog - 30 osób - technik logistyk - 11 osób - mechanik pojazdów samochodowych - 11 osób - sprzedawca - 9 osób - specjalista administracji publicznej - 8 osób - fryzjer - 8 osób - technik żywienia i gospodarstwa domowego - 7 osób - technik usług fryzjerskich - 7 osób Osoby zarejestrowane w w/w wymienionych zawodach stanowiły 22,,8% ogółu osób tej populacji oraz 37,0% osób z zawodem. Wśród bezrobotnych poprzednio pracujących pozostających bez pracy 12 m-cy i dłużej 26,1% to osoby zarejestrowane w sześciu poniższych zawodach: - sprzedawca - 169 osób - robotnik budowlany - 117 osób - robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym - 88 osób - szwaczka - 77 osób - ślusarz - 74 osoby - murarz - 56 osób Tabela 2. Liczba osób bezrobotnych w końcu 2012 roku wg dwucyfrowego kodu grupy zawodów Kod grupy zawodów 75 93 72 Nazwa grupy zawodów Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Robotnicy obróbki metali, mechan. maszyn i urządzeń i pokrewni Liczba bezrobotnych Udział w strukturze bezrobotnych 842 10,8798 712 9,2002 682 8,8125 52 Sprzedawcy i pokrewni 663 8,5680 71 Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłącz. elektryków) 624 8,0632 51 Pracownicy usług osobistych 545 7,0422 31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 520 6,7192 5
81 Operatorzy maszyn i urządzeń wydob. i przetwórczych 394 5,0910 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 293 3,7860 24 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 223 2,8813 73 Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 208 2,6877 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 202 2,6102 32 Średni personel do spraw zdrowia 193 2,4937 23 Specjaliści nauczania i wychowania 190 2,4551 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych 156 2,0157 i kultury 21 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i techniczn. 146 1,8867 91 Pomoce domowe i sprzątaczki 145 1,8736 74 Elektrycy i elektronicy 142 1,8348 43 Pracownicy do spraw finansowo- statystycznych i ewidencji 131 1,6927 materiałowej 41 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 110 1,4213 96 Ładowacze nieczystości i inni prac. przy pracach prostych 97 1,2533 61 Rolnicy produkcji towarowej 73 0,9432 35 Technicy informatycy 55 0,7108 42 Pracownicy obsługi klienta 55 0,7107 82 Monterzy 52 0,6719 22 Specjaliści do spraw zdrowia 50 0,6461 54 Pracownicy usług ochrony 41 0,5297 34 Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, 36 0,4651 kultury i pokrewni 25 Specjaliści do spraw technologii informacyjno- 28 0,3618 komunikacyjnych 14 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych 25 0,3230 branżach usługowych 94 Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 22 0,2843 53 Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 22 0,2842 62 Leśnicy i rybacy 20 0,2584 6
44 Pozostali pracownicy obsługi biura 14 0,1809 13 Kierownicy do spraw produkcji i usług 12 0,1551 12 Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 6 0,0775 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie 5 0,0646 i rybołówstwie 11 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy 3 0,0387 i dyrektorzy generalni 01 Oficerowie sił zbrojnych 1 0,0129 03 Żołnierze szeregowi 1 0,0129 Jak wynika z powyższej tabeli największe grupy zawodowe wśród bezrobotnych z dwucyfrowym kodem grupy zawodów stanowili: - robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni (kod 75-842 osoby, stanowili oni 10,88% bezrobotnych z zawodem. Grupa ta zawiera w sobie elementarne grupy zawodów: szwaczki (270 osób), krawców (141 osób), stolarzy (103 osoby), piekarzy (100 osób); - robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie (kod 93) -712 osób tj. 9,20 % ogółu bezrobotnych z zawodem. Najliczniejszą grupą elementarną w tej grupie zawodowej byli: robotnik budowlany (319 osób), robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym (220 osób); - robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (kod 72) - 682 osoby, 8,81% ogółu bezrobotnych z zawodem. W tej grupie najliczniejsze zawody to: ślusarz -206 osób, mechanik pojazdów samochodowych- 112 osób, mechanik samochodów osobowych 76 osób, tokarz w metalu - 62 osoby; - sprzedawcy i pokrewni (kod 52) - 663 osoby, 8,57% ogółu bezrobotnych z zawodem. Najwięcej zarejestrowanych z tej grupy było sprzedawców - 532 osoby tj. 80,2%; - robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) - kod 71-624 osoby tj. 8,06% bezrobotnych z zawodem. W większości byli to: murarze - 171 osób, betoniarze - 103 osoby, malarze budowlani - 63 osoby; - pracownicy usług osobistych ( kod 51) 545 osób tj. 7,04% bezrobotnych z zawodem. Najliczniejsze zawody w tej grupie to: kucharz 141 osób, fryzjer - 108 osób, robotnik gospodarczy - 106 osób, kucharz małej gastronomii - 91 osób; Bezrobotni zarejestrowani w PUP w w/w grupach stanowili blisko połowę ogółu bezrobotnych sklasyfikowanych w 40 dużych grupach zawodowych. 7
2.2 Napływ bezrobotnych wg zawodów W 2012 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowano 11060 bezrobotnych (w tym 5092 kobiety - 46,0 %), spośród których 9122 osoby to bezrobotni poprzednio pracujący (82,5 %), a 1938 osób tj.17,5% nie posiadało stażu pracy. Wśród napływu bezrobotnych w analizowanym roku odnotowano 996 osób zarejestrowanych w okresie do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki tj.9,0% ogółu bezrobotnych. W tej grupie przeważały kobiety i stanowiły 53,3% napływu absolwentów. Najliczniejszą grupę napływu bezrobotnych w okresie I-XII 2012r. stanowiły osoby bez zawodu - 1502 osoby tj. 13,6% ogółu zarejestrowanych w tym czasie, w tym 597 kobiet i 374 absolwentów. Największy napływ bezrobotnych w 2012roku odnotowano w zawodach zawartych w tabeli 3. Tabela 3. Napływ osób bezrobotnych w 2012 roku wg zawodów L. p. Nazwa zawodu Liczba bezrobotnych ogółem 1 sprzedawca 626 2 robotnik budowlany 312 3 szwaczka 295 4 technik mechanik 223 5 robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 211 6 ślusarz 208 7 murarz 182 8 technik ekonomista 171 9 pedagog 168 10 technik żywienia i gospodarstwa domowego 162 11 kucharz 161 12 mechanik pojazdów samochodowych 157 13 krawiec 155 14 robotnik gospodarczy 140 15 fryzjer 138 Bezrobotni zarejestrowani w powyższych zawodach stanowili 29,9% ogółu napływu w 2012r. oraz 34,6% osób posiadających zawód. Największy napływ bezrobotnych kobiet w analizowanym roku odnotowano w następujących zawodach: - sprzedawca - 557 osób - szwaczka - 292 osoby - krawiec - 148 osób - pedagog - 141 osób - technik ekonomista - 137 osób - fryzjer - 122 osoby - kucharz - 118 osób - technik żywienia i gospodarstwa domowego - 115 osób - robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym - 108 osób 8
Kobiety zarejestrowane w tych dziewięciu zawodach stanowiły aż 34,1% wszystkich kobiet zarejestrowanych w tym czasie oraz 38,7% kobiet z zawodem. Wśród osób zarejestrowanych w okresie do 12 m-cy od dnia ukończenia nauki najliczniejsze zawody to: - pedagog - 65 osób - kucharz małej gastronomii - 26 osób - ekonomista - 24 osoby - technik logistyk - 19 osób - specjalista administracji publicznej - 18 osób - fryzjer - 18 osób - mechanik pojazdów samochodowych - 18 osób Absolwenci zarejestrowani w tych zawodach stanowili 30,2% ogółu tej kategorii bezrobotnych posiadających zawód. Analizując napływ bezrobotnych w 2012 roku wg 2-cyfrowego kodu grupy zawodów stwierdzić należy, że najliczniejsze grupy zawodowe to: - 75 - robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstyl- - 964 osoby (10,09%) nych i pokrewni - 52 - sprzedawcy i pokrewni - 799 osób (8,36%) - 72 - robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni - 768 osób (8,04%) - 93 - robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie - 745 osób (7,79%) - 31 - średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych - 731 osób (7,65%) - 51 - pracownicy usług osobistych - 717 osób (7,50%) Należy podkreślić, że zarejestrowani bezrobotni w w/w grupach w badanym okresie stanowili połowę osób ogólnej liczby zarejestrowanych osób z zawodem. Uwzględniając rodzaj działalności ostatniego miejsca pracy, najwięcej bezrobotnych zarejestrowało się z poniższych sekcji PKD: przetwórstwa przemysłowego 2337 osób handlu hurtowego i detalicznego; naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle 1315 osób budownictwa 1162 osoby 3. ANALIZA OFERT PRACY I MIEJSC AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ WG ZAWODÓW ( GRUP ZAWODÓW) W 2012ROKU. 3.1 Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej wg zawodów W okresie I - XII 2012 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Maz. zarejestrowano 2302 miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej. Najliczniejsze oferty dotyczyły poniższych zawodów: - robotnik gospodarczy (głównie na roboty publiczne i prace społecznie - użyteczne) - 344 oferty (14,9%) - technik prac biurowych ( głównie miejsca na staż) - 272 oferty (11,8%) - sprzedawca - 213 oferty (9,3%) Stanowiły one aż 36,0% wszystkich ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej zgłoszonych w 2012 roku. 9
Tabela 4. Struktura ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej wg grup zawodowych w powiecie tomaszowskim w 2012roku L. p. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone % 1 51 Pracownicy usług osobistych 19,5060 2 41 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 13,7706 3 52 Sprzedawcy i pokrewni 11,9895 4 93 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 7,5585 5 91 Pomoce domowe i sprzątaczki 5,4735 6 81 7 43 8 71 9 75 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych Pracownicy do spraw finansowo- statystycznych i ewidencji materiałowej Robotnicy budowlani i pokrewni ( z wyłączeniem elektryków) Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 4,3874 4,3441 3,3448 2,9973 10 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 2,8236 11 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 2,7801 12 53 Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 2,5195 13 94 Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 2,0851 14 34 Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni 1,9983 15 32 Średni personel do spraw zdrowia 1,5204 16 44 Pozostali pracownicy obsługi biura 1,3467 17 54 Pracownicy usług ochrony 1,3467 18 96 Ładowacze nieczystości i inni prac. przy pracach prostych 1,3032 19 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 1,1729 20 23 Specjaliści nauczania i wychowania 1,0425 21 42 Pracownicy obsługi klienta 0,9557 22 24 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządz. 0,9556 23 21 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0,9121 10
24 73 Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,7819 25 74 Elektrycy i elektronicy 0,5647 26 22 Specjaliści do spraw zdrowia 0,5213 27 31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 0,5212 28 35 Technicy informatycy 0,4344 29 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 0,3475 30 61 Rolnicy produkcji towarowej 0,1738 31 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie 0,1303 32 14 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych 0,0869 33 82 Monterzy 0,0869 34 12 Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,0868 35 25 Specjaliści do spraw technologii informacyjno -komunikacyjnych 0,0868 36 13 Kierownicy do spraw produkcji i usług 0,0434 37 01 Oficerowie sił zbrojnych 0,0000 38 03 Żołnierze szeregowi 0,0000 39 11 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 0,0000 40 62 Leśnicy i rybacy 0,0000 41 63 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0,0000 Ogółem X 100,00 Jak wynika z powyższego zestawienia największa liczba ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej charakteryzowała 3 poniższe grupy zawodowe: - pracownicy usług osobistych - 449 ofert (19,5%). Propozycje zatrudnienia były skierowane tutaj w większości do robotników gospodarczych - 344 miejsca; - sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni - 317 oferty tj.13,8% wszystkich zgłoszonych ofert. Były tu przede wszystkim propozycje pracy dla techników prac biurowych (272 miejsca, głównie na staże); - sprzedawcy i pokrewni 276 ofert tj. 12,0%. W tej grupie najwięcej zapotrzebowań dotyczyło sprzedawców ( 213 miejsc). Zgłoszone oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej w tych trzech grupach zawodowych stanowiły 45,3% wszystkich ofert zgłoszonych do Urzędu Pracy w analizowanym okresie. 11
3.2 Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej wg Polskiej Klasyfikacji Działalności Tabela 5. Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w 2012 roku wg Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) Sekcja PKD Administracja publiczna i obrona narodowa ; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone 544 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Przetwórstwo przemysłowe 352 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 178 Budownictwo 157 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 149 Edukacja 134 396 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 82 Transport i gospodarka magazynowa 66 Pozostała działalność usługowa 65 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 62 Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 45 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 28 Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją 14 Informacja i komunikacja 11 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 10 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo rybactwo 7 Górnictwo i wydobywanie 1 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa domowe produkujące wyroby i świadczące 1 usługi na własne potrzeby Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów 0 klimatyzacyjnych Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 Ogółem 2302 12
Tabela 5 informuje, że do PUP w Tomaszowie Maz. napłynęły oferty pracy z 19 sekcji klasyfikacji działalności. Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłosili pracodawcy głównie z trzech sekcji PKD tj.: - administracji publicznej i obrony narodowej; obowiązkowego zabezpieczenia społecznego - 23,6 %, - handlu hurtowego i detalicznego, naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle - 17,2%, - przetwórstwa przemysłowego - 15,3%. Oferty pracy i miejsca aktywizacji zawodowej pochodzące z powyższych sekcji stanowiły 56,1% wszystkich ofert zgłoszonych w 2012 roku. W tutejszym Urzędzie Pracy nie odnotowano ofert z dwóch sekcji, a mianowicie wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczna, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych oraz organizacje i zespoły eksterytorialne. Na koniec 2012r. posiadaliśmy 6 wolnych miejsc pracy w następujących zawodach: grafik komputerowy DTP - 1, sprzedawca - 2, sprzedawca w stacji paliw - 1, doradca klienta - 1, stolarz budowlany - 1. Uwzględniając sekcje PKD - 6 ofert, którymi dysponował Urząd Pracy na koniec grudnia 2012 roku dotyczyły: - handlu hurtowego i detalicznego; naprawy pojazdów samochodowych, włączając motocykle - 4 miejsca - przetwórstwa przemysłowego - 2 miejsca 3.3 Wskaźniki szansy uzyskania oferty pracy w zawodzie Ranking zawodów w ramach ofert pracy zgłoszonych do PUP w Tomaszowie Maz. w 2012 roku ze względu na wskaźnik szansy uzyskania oferty przedstawia poniższa tabela: Tabela 6. Ranking zawodów * zgłoszonych w ofertach pracy w powiecie tomaszowskim w 2012 roku ze względu na wskaźnik szansy uzyskania oferty L. p. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wskaźnik szansy uzyskania oferty (W k si 1 01 Oficerowie sił zbrojnych 0,0000 2 03 Żołnierze szeregowi 0,0000 3 11 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 0,0000 4 62 Leśnicy i rybacy 0,0000 5 63 6 31 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 0,0000 0,0020 7 82 Monterzy 0,0033 8 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 0,0046 9 61 Rolnicy produkcji towarowej 0,0052 13
10 14 11 25 12 75 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych Specjaliści do spraw technologii informacyjno -komunikacyjnych Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrob. tekstylnych i pokrewni 0,0059 0,0066 0,0075 13 73 Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,0077 14 74 Elektrycy i elektronicy 0,0080 15 13 Kierownicy do spraw produkcji i usług 0,0081 16 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 0,0084 17 24 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządz 0,0087 18 71 Robotnicy budowlani i pokrewni ( z wyłączeniem elektryków) 0,0115 19 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,0121 20 23 Specjaliści nauczania i wychowania 0,0125 21 21 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0,0132 22 32 Średni personel do spraw zdrowia 0,0154 23 35 Technicy informatycy 0,0154 24 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 0,0200 25 93 26 81 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,0218 0,0228 27 12 Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,0230 28 96 Ładowacze nieczystości i inni prac. przy pracach prostych 0,0242 29 22 Specjaliści do spraw zdrowia 0,0258 30 52 Sprzedawcy i pokrewni 0,0358 31 42 Pracownicy obsługi klienta 0,0384 32 92 33 43 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie Pracownicy do spraw finansowo- statystycznych i ewidencji materiałowej 0,0417 0,0669 34 91 Pomoce domowe i sprzątaczki 0,0737 35 51 Pracownicy usług osobistych 0,0743 36 54 Pracownicy usług ochrony 0,0766 37 34 Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni 0,1247 38 94 Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 0,1509 14
39 44 Pozostali pracownicy obsługi biura 0,2246 40 53 Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 0,2302 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych 41 41 0,2536 i pokrewni * Grupy zawodów wg kodu dwucyfrowego uszeregowane od najniższego do najwyższego wskaźnika W k s Z informacji zawartych w tab. 6 wynika, że w pięciu grupach zawodowych tj. oficerowie sił zbrojnych, żołnierze szeregowi, przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni, leśnicy i rybacy oraz rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby wystąpił zerowy wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy, tzn., że w tych grupach zawodowych średnia miesięczna liczba ofert pracy w 2012 roku była równa 0. Najwyższe szanse uzyskania oferty pracy odnotowano w poniższych grupach: - sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni (0,2536) - głównie na staż i inne formy subsydiowane; - pracownicy opieki osobistej i pokrewni (0,2302; - pozostali pracownicy obsługi biura (0,2246); - pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki (0,1509); - średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni (0,1247). Dla pozostałych 31 grup wskaźnik wahał się w przedziale 0,0020 0,0766. Jest to informacja bardzo ogólna. Bardziej szczegółową informację dla danego zawodu można uzyskać na podstawie rankingu zawodów zgłoszonych w ofertach pracy wg 4-cyfrowego kodu grupy zawodów. W powiecie tomaszowskim wystąpiły 323 takie grupy zawodowe, z których 131 wykazuje zerowe szanse uzyskania oferty pracy. Wymienić tu można m.in.: - w grupie pierwszej wielkiej: kierowników w hotelarstwie, kierowników do spraw finansowych, budownictwa, kierowników do spraw produkcji przemysłowej; - w grupie drugiej wielkiej: matematyków, statystyków i pokrewnych, nauczycieli szkół specjalnych, chemików, biologów i pokrewnych, fizyków i astronomów, inżynierów mechaników, inżynierów elektroników, inżynierów chemików i pokrewnych, specjalistów do spraw ochrony środowiska, architektów, artystów plastyków, dziennikarzy; - w grupie trzeciej wielkiej: techników elektryków, techników leśnictwa, techników weterynarii, techników analityki medycznej, techników technologii żywności, fotografów, pośredników handlowych, operatorów aparatury medycznej, operatorów urządzeń telekomunikacyjnych i teleinformatycznych; - w grupie czwartej wielkiej: recepcjonistów hotelowych, operatorów centrali telefonicznych, - w grupie piątej wielkiej: instruktorów nauki jazdy, pomocniczy personel medyczny, sprzedawców ulicznych żywności, przewodników turystycznych i pilotów wycieczek, strażaków; - w grupie szóstej wielkiej: hodowców drobiu, rolników upraw polowych i upraw mieszanych, hodowców ryb, rolników produkcji roślinnej i zwierzęcej; - w grupie siódmej wielkiej: kaletników, rymarzy i pokrewnych, lakierników, obuwników i pokrewnych, monterów linii elektrycznych, robotników obróbki kamienia, jubilerów, złotników i pokrewnych; 15
- w grupie ósmej wielkiej: maszynistów kolejowych i metra, kierowców autobusów i motorniczych tramwajów, monterów sprzętu elektrycznego i elektronicznego, monterów maszyn i urządzeń mechanicznych, dyżurnych ruchu, manewrowych i pokrewnych; - w grupie dziewiątej wielkiej: pomoce domowe i sprzątaczki, robotników pomocniczych w kopalniach i kamieniołomach, sortowaczy odpadów. Jedna grupa zawodowa tj. operatorzy wprowadzania danych posiadała wskaźnik szansy uzyskania oferty max, przy których średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia był równy 0. Należy jednak zaznaczyć, że średnia miesięczna liczba ofert pracy w tej grupie zawodowej była również bardzo niska. Wysoki wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy charakteryzował grupę - asystenci nauczycieli tj. 17,3332. W pozostałych grupach zawodowych wskaźnik wahał się w przedziale 0,0005-3,3332. 4. ANALIZA ZAWODÓW NADWYŻKOWYCH I DEFICYTOWYCH W 2012 ROKU. Zawody nadwyżkowe to takie zawody, w których liczba zarejestrowanych bezrobotnych jest większa niż zapotrzebowanie na rynku pracy. Przyjęto, że zawody nadwyżkowe posiadają wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów W k n< 0,9. Zawody zrównoważone to zawody, które wykazują równowagę na rynku pracy pomiędzy średnią miesięczną liczbą zgłoszonych ofert pracy, a średnią miesięczną liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie. Wskaźnik intensywności nadwyżki / deficytu zawodów zrównoważonych waha się w przedziale od 0,9 do 1,1 (0,9 «W k n «1,1). Zawody deficytowe charakteryzujące się mniejszą liczbą zarejestrowanych bezrobotnych niż liczba ofert pracy w danym zawodzie posiadają wskaźnik W k n >1,1. Monitoring zawodów nadwyżkowych i deficytowych przeprowadzono w oparciu o zgłoszone oferty pracy i liczbę zarejestrowanych bezrobotnych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Tomaszowie Mazowieckim. Tabela 7. Ranking zawodów x deficytowych i nadwyżkowych w powiecie tomaszowskim w 2012 roku. L.p. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wskaźnik intensywności nadwyżki/ deficytu zawodów (W k n ) 1 01 Oficerowie sił zbrojnych 0,0000 2 03 Żołnierze szeregowi 0,0000 3 11 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i dyrektorzy generalni 0,0000 4 62 Leśnicy i rybacy 0,0000 5 63 Rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby 0,0000 6 31 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych i technicznych 0,0164 16
7 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 0,0297 8 82 Monterzy 0,0308 Specjaliści do spraw technologii 9 25 informacyjno- komunikacyjnych 0,0444 10 61 Rolnicy produkcji towarowej 0,0588 11 24 Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania 0,0665 12 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 0,0716 13 74 Elektrycy i elektronicy 0,0760 14 14 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych 0,0800 15 72 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 0,0746 16 73 Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,0833 17 23 Specjaliści nauczania i wychowania 0,0866 Specjaliści nauk fizycznych, 18 21 matematycznych i technicznych 0,0925 19 35 Technicy informatycy 0,0943 20 13 Kierownicy do spraw produkcji i usług 0,1111 21 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,1116 Robotnicy budowlani i pokrewni ( z wyłączeniem 22 71 elektryków) 0,1148 23 32 Średni personel do spraw zdrowia 0,1232 24 22 Specjaliści do spraw zdrowia 0,1579 25 33 Średni personel do spraw biznesu i administracji 0,1720 26 81 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,2154 27 12 Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,2222 28 93 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0,2336 29 42 Pracownicy obsługi klienta 0,2366 Ładowacze nieczystości i inni pracownicy 30 96 przy pracach prostych 0,2727 31 52 Sprzedawcy i pokrewni 0,3454 17
32 54 Pracownicy usług ochrony 0.5254 Pracownicy do spraw finansowostatystycznych 33 43 i ewidencji materiałowej 0,5556 34 51 Pracownicy usług osobistych 0,6262 35 91 Pomoce domowe i sprzątaczki 0,7368 36 92 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie 0,7500 37 34 Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni 1,0952 38 94 Pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki 1,5000 39 41 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 2,0855 40 44 Pozostali pracownicy obsługi biura 2,5833 41 53 Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 3,4118 * Grupy zawodów wg kodu dwucyfrowego uszeregowane od najniższego do najwyższego wskaźnika W k n Badając wskaźnik intensywności nadwyżki bądź deficytu zawodów wg dwucyfrowego kodu grupy zawodów stwierdzić należy, że w 36 dużych grupach odnotowano wskaźnik W k n<0,9, co oznacza, że są to grupy zawodów nadwyżkowych, przy czym 5 z nich posiadało wskaźnik zerowy (średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w 2012 roku w tych zawodach wyniosła 0). Grupa zawodów 34 - średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewny posiadała wskaźnik 0,9 W k n 1,1 i została zakwalifikowana do grupy zawodów zrównoważonych. Cztery grupy zawodowe - pracownicy pomocniczy przygotowujący posiłki (1,5000), sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni (2,0855), pozostali pracownicy obsługi biura (2,5833), pracownicy opieki osobistej i pokrewni (3,4118) charakteryzował wskaźnik W k n >1,1 i tym samym uznane zostały za zawody deficytowe. Najbardziej szczegółowy obraz zawodów deficytowych, zrównoważonych i nadwyżkowych daje prezentacja zawodów wg kodu sześciocyfrowego. Spośród 778 zawodów 624 to zawody nadwyżkowe posiadające W k n <0,9, przy czym aż 493 zawody wykazało wskaźnik zerowy, co oznacza, że średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w 2012r. w tych zawodach była równa 0. Są to m.in. takie zawody jak: kierownik budowy, kierownik działu transportu, chemik, geograf, matematyk, biolog, biotechnolog, inżynier ogrodnictwa, rolnictwa, rybactwa, zootechniki, inżynier inżynierii środowiska - gospodarka wodna i hydrologia, inżynier mechanik - maszyny i urządzenia energetyczne, inżynier mechanik - środki transportu, inżynier technologii chemicznej, inżynier technologii żywności, inżynier włókiennik, inżynier elektryk, inżynier elektronik, architekt krajobrazu, promotor zdrowia, nauczyciel biologii, chemii, geografii, matematyki, pedagog szkolny, specjalista bankowości, doradca zawodowy, prawnik legislator, socjolog, historyk, technik analityk, technik elektryk, technik mechatronik, technik mechanizacji rolnictwa, technik technologii chemicznej, technik włókiennik, technik rolnik, technik technologii żywności, technik bezpieczeństwa i higieny pracy, technik ochrony środowiska, technik organizacji 18
usług gastronomicznych, technik hotelarstwa, opiekunka dziecięca domowa, robotnik leśny, zbrojarz, monter izolacji budowlanych, szklarz, malarz - tapeciarz, lakiernik, blacharz, rzeźnik wędliniarz, tapicer, obuwnik, kaletnik, aparatowy procesów chemicznych, operator maszyn tkackich, operator maszyn wykończalniczych wyrobów włókienniczych, operator urządzeń do produkcji wyrobów cukierniczych, operator urządzeń przemysłu ceramicznego, monter pojazdów i urządzeń transportowych, monter maszyn elektrycznych, mechanik - operator pojazdów i maszyn rolniczych, pomoc domowa, ładowacz, robotnik na rampie, dozorca. Inne zawody nadwyżkowe, dla których średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 roku jest 5, to: - pedagog 0,0179 - specjalista administracji publicznej 0,0130 - ekonomista 0,0000 - technik budownictwa 0,0337 - technik mechanik 0,0000 - technik technologii odzieży 0,0000 - technik żywienia i gospodarstwa domowego 0,0000 - technik ekonomista 0,0000 - technik logistyk 0,0159 - technik informatyk 0,1059 - magazynier 0,2991 - kucharz 0,1304 - kucharz małej gastronomii 0,0069 - fryzjer 0,2029 - sprzedawca 0,3403 - technik handlowiec 0,0702 - murarz 0,0165 - betoniarz 0,0421 - malarz budowlany 0,1270 - ślusarz 0,0433 - tokarz w metalu 0,0164 - mechanik pojazdów samochodowych 0,0637 - przędzarz 0,0000 - tkacz 0,0370 - piekarz 0,0171 - stolarz 0,1371 - krawiec 0,0065 - szwaczka 0,0542 - operator urządzeń przetwórstwa drobiu 0,5217 - kierowca samochodu ciężarowego 0,2029 - kierowca operator wózków jezdniowych 0,0563 - robotnik budowlany 0,1346 - robotnik pomocniczy w przem. przetwórczym 0,1706 - robotnik magazynowy 0,1515 - robotnik placowy 0,0312 Spośród w/w zawodów najwyższe średnie miesięczne nadwyżki podaży siły roboczej w 2012 roku nad średnimi miesięcznymi liczbami ofert pracy zgłoszonymi w tym okresie odnotowano w następujących zawodach: - sprzedawca - szwaczka - robotnik budowlany - technik mechanik 19
- ślusarz - murarz - robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym - technik ekonomista - pedagog - technik żywienia i gospodarstwa domowego 24 zawody posiadały wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu 0,9«W nk «1,1, co oznacza, że uznaje się te zawody jako zrównoważone na rynku pracy. Są to: - projektant wzornictwa przemysłowego 1,0000 - lekarz weterynarii 1,0000 - technik dentystyczny ` 1,0000 - pracownik działu logistyki 1,0000 - pracownik socjalny 1,0000 - dekorator wnętrz 1,0000 - administrator nieruchomości 1,0000 - maszynistka 1,0000 - pracownik centrum obsługi telefonicznej 1,0000 - pracownik do spraw ubezpieczeń 1,0000 - wizażystka 1,0000 - intendent 1,0000 - sprzedawca w branży przemysłowej 1,0000 - konserwator budynków 1,0000 - introligator 1,0000 - elektryk 1,0000 - pozostałe szwaczki, hafciarki i pokrewni 1,0000 - tapicer meblowy 1,0000 - konfekcjoner wyrobów gumowych 1,0000 - pozostali monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani 1,0000 - operator myjni 1,0000 - konserwator części 1,0000 - pomoc krawiecka 1,0000 - pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 1,0000 Analizując tabelę rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych pod względem intensywności nadwyżki /deficytu zawodów, stwierdzić należy, że przy 80 zawodach odnotowano wskaźnik - max. Oznacza to, że w tych zawodach średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 roku wyniosła 0. Są to m.in.: kierownik lokalu gastronomicznego, grafik komputerowy DTP, nauczyciel plastyki, kosztorysant budowlany, technik maszyn i urządzeń, laborant biochemiczny, referent bankowości, urzędnik podatkowy, opiekunka środowiskowa operator sprzętu komputerowego, operator aplikacji komputerowych, pracownik do spraw statystyki, pracownik obsługi płacowej, sprzedawca w branży mięsnej, bukieciarz, pracownik obsługi monitoringu, parkieciarz, spawacz metodą TIG, monter bram, drukarz, operator kserokopiarek, operator ładowarki, pomocnik mechanika. Wskaźnik W k n >1,1 charakteryzuje zawody deficytowe. Takich zawodów w 2012 roku było 50 m.in.: specjalista kontroli jakości 1,6000 projektant grafiki stron internetowych 2,0000 specjalista do spraw kadr 2,0000 asystent prawny 5,0000 opiekunka dziecięca 3,3333 spedytor 3,0000 opiekun osoby starszej 7,0000 20
instruktor rekreacji ruchowej 2,0000 bibliotekarz 5,0000 technik prac biurowych 4,2500 recepcjonistka 1,5000 rejestratorka medyczna 2,2500 asystent do spraw księgowości 11,2500 fakturzystka 5,5000 pracownik do spraw osobowych 12,0000 robotnik gospodarczy 2,4571 wydawca posiłków/bufetowy 2,0000 doradca klienta 1,5714 asystent nauczyciela przedszkola 52,0000 ogrodnik 2,0000 monter/składacz okien 1,4000 operator maszyn do obróbki skrawaniem 2,0000 mechanik pojazdów jednośladowych 1,5000 operator maszyn introligatorskich 1,6667 serwisant sprzętu komputerowego 3,0000 pilarz 1,5000 operator koparki 1,3333 operator maszyn do przygotowania włókien 2,5000 operator maszyny papierniczej 3,0000 pokojowa 1,7500 sprzątaczka biurowa 1,2105 pakowacz 1,3590 pomoc kuchenna 1,5000 goniec 1,6000 Należy podkreślić, że w zawodach, które charakteryzowały wysokie wskaźniki intensywności deficytu zawodów jak np. asystent nauczyciela przedszkola, pracownik do spraw osobowych, asystent do spraw księgowości nie odnotowano wysokich średnich miesięcznych deficytów podaży siły roboczej ( średnie miesięczne liczby ofert pracy zgłoszonych i średnie miesięczne liczby zarejestrowanych bezrobotnych były niewielkie). Najwyższy średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej w 2012r. nad średnią miesięczną liczbą ofert pracy zgłoszonych w tym okresie odnotowano w zawodzie technik prac biurowych (zarejestrowanych bezrobotnych - 64, zgłoszonych ofert i miejsc aktywizacji zawodowej -272) oraz w zawodzie robotnik gospodarczy (zarejestrowanych bezrobotnych - 140, zgłoszonych ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej - 344). Oferty dotyczące zawodu pracownik biurowy były zgłaszane głównie na zorganizowanie staży i nie obrazują w pełni cech tomaszowskiego rynku pracy, gdyż na tę formę pomocy bezrobotnym i w tym zawodzie można kierować wszystkie osoby ze średnim wykształceniem, dlatego nie było problemu z ich realizacją. Zapotrzebowania w zawodzie robotnik gospodarczy dotyczyły w głównej mierze robót publicznych i prac społecznie-użytecznych. Praca na stanowisku robotnik gospodarczy nie wymaga specjalnych uprawnień i nie odnotowano problemów z kierowaniem bezrobotnych do tych prac. + 21
Tabela 8. Ranking zawodów x generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie tomaszowskim w 2012 roku. L.p. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia W k d 1 01 Oficerowie sił zbrojnych 1,0000 2 53 Pracownicy opieki osobistej i pokrewni 0,5000 3 44 Pozostali pracownicy obsługi biura 0,4286 4 13 Kierownicy do spraw produkcji i usług 0,4167 Robotnicy pomocniczy w rolnictwie, leśnictwie 5 92 i rybołówstwie 0,4000 6 34 Średni personel z dziedziny prawa, spraw społecznych, kultury i pokrewni 0,3611 7 96 Ładowacze nieczystości i inni pracownicy przy pracach prostych 0,3608 8 93 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0,3553 9 62 Leśnicy i rybacy 0,3500 10 82 Monterzy 0,3269 11 81 Operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych 0,3223 12 14 Kierownicy w branży hotelarskiej, handlu i innych branżach usługowych 0,3200 13 94 Robotnicy pomocniczy przygotowujący posiłki 0,3182 14 73 Rzemieślnicy i robotnicy poligraficzni 0,3173 15 52 Sprzedawcy i pokrewni 0,3137 Robotnicy budowlani i pokrewni / z wyłączeniem 16 71 elektryków/ 0,3109 17 91 Pomoce domowe i sprzątaczki 0,3034 Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn 18 72 I urządzeń i pokrewni 0,2962 19 83 Kierowcy i operatorzy pojazdów 0,2871 Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych 20 41 I pokrewni 0,2818 21 74 Elektrycy i elektronicy 0,2746 Specjaliści do spraw ekonomicznych 22 24 I zarządzania 0,2735 22
23 75 Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 0,2708 24 23 Specjaliści nauczania i wychowania 0,2684 25 33 Średni personel do spraw biznesu i administr. 0,2628 26 61 Rolnicy produkcji towarowej 0,2603 Specjaliści nauk fizycznych, matematycznych 27 21 I technicznych 0,2603 28 51 Pracownicy usług osobistych 0,2440 29 54 Pracownicy usług ochrony 0,2439 Średni personel nauk fizycznych, chemicznych 30 31 I technicznych 0,2192 31 32 Średni personel do spraw zdrowia 0,2073 32 43 Pracownicy do spraw finansowo-statystycznych i ewidencji materiałowej 0,2061 33 26 Specjaliści z dziedziny prawa, dziedzin społecznych i kultury 0,1987 Specjaliści do spraw technologii informacyjno 34 25 - komunikacyjnych 0,1786 35 12 Kierownicy do spraw zarządzania i handlu 0,1667 36 35 Technicy informatycy 0,1636 37 22 Specjaliści do spraw zdrowia 0,1400 38 42 Pracownicy obsługi klienta 0,1091 39 03 Żołnierze szeregowi 0,0000 Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi 40 11 urzędnicy i dyrektorzy generalni 0,0000 * Grupy zawodów wg kodu dwucyfrowego uszeregowane od najwyższego do najniższego wskaźnika W k d Wskaźnik długotrwałego bezrobocia W k d wyrażony jest stosunkiem liczby zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie k, pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy (dotychczas pracujących) wg stanu na koniec badanego okresu do liczby bezrobotnych zarejestrowanych w tym zawodzie na koniec analizowanego okresu. Analizując ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie tomaszowskim w 2012 roku wg dwucyfrowego kodu grupy zawodów, zauważa się, że najwyższy wskaźniki W k d rzędu 1,0000 charakteryzował dużą grypę - oficerowie sił zbrojnych. Nie oznacza to jednak, że w grupie powyżej było najwięcej bezrobotnych pozostających bez pracy 12 miesięcy i dłużej, ponieważ na koniec 2012 roku odnotowano tylko 1 osobę z tej kategorii, ale również w tej grupie liczba bezrobotnych ogółem w tym czasie wynosiła 1. 23
Należy podkreślić, że w innych grupach zawodowych dużych było o wiele więcej zarejestrowanych osób pozostających bez pracy powyżej 12 m-cy, ale w tych grupach odnotowano także większą liczbę bezrobotnych ogółem i tym samym wskaźniki długotrwałego bezrobocia W k d były niższe. Przykładem takiej sytuacji są m.in. grupy zawodowe: - 93 - robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie - na koniec 2012r. odnotowano 253 osoby pozostające bez pracy powyżej 12 m-cy i 712 bezrobotnych ogółem ( W k d = 0,3553), - 75 - robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni - na koniec 2012r. odnotowano 228 osób pozostających bez pracy powyżej 12 m-cy i 842 bezrobotnych ogółem ( W k d = 0,2708), - 52 - sprzedawcy i pokrewni - na koniec 2012r. odnotowano 208 osób pozostających bez pracy powyżej 12 m-cy i 663 bezrobotnych ogółem ( W k d = 0,3137), - 72 - robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn I urządzeń i pokrewni - na koniec 2012r. odnotowano 202 osoby pozostające bez pracy powyżej 12 m-cy i 682 bezrobotnych ogółem ( W k d = 0,2962). Bliższe informacje o długotrwałym bezrobociu można uzyskać uwzględniając klasyfikację bezrobotnych wg czterocyfrowego kodu grupy zawodów. I tak najwyższy wskaźnik W k d =1,0000 (liczba bezrobotnych pow. 12 m-cy dotychczas pracujących jest równa liczbie bezrobotnych ogółem) posiadało 21 grup zawodowych, a mianowicie: oficerowie sił zbrojnych, kierownicy w hotelarstwie, kierownicy do spraw logistyki i pokrewni, kierownicy do spraw produkcji przemysłowej, hodowcy drobiu, hodowcy zwierząt gdzie indziej niesklasyfikowani, sprzedawcy uliczni żywności, architekci krajobrazu, praktykujący niekonwencjonalne lub komplementarne metody terapii, urzędnicy państwowi do spraw nadzoru gdzie indziej niesklasyfikowani, średni personel z dziedziny prawa i pokrewny, średni personel w zakresie działalności artystycznej i kulturalnej gdzie indziej niesklasyfikowany, bukmacherzy, krupierzy i pokrewni, muzycy i pokrewni, formowacze wyrobów szklanych, krajacze i szlifierze szkła, robotnicy pomocniczy przy pracach polowych, robotnicy budowlani robót wykończeniowych i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani, operatorzy urządzeń do wyrobu masy papierniczej i produkcji papieru, prowadzący pojazdy ciągnięte przez zwierzęta, pracownicy przy pracach przygotowawczych do druku, czyściciele pojazdów. Zaznaczyć należy, że w większości z tych grup zawodowych odnotowano tylko po jednej osobie bezrobotnej. Wskaźnik W k d równy zero wykazały 95 grup zawodowych, przy których liczba zarejestrowanych bezrobotnych na 31.12.2012r. pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy (dotychczas pracujących) wyniosła 0. Do grupy tej zaliczani są min.: kierownicy w gastronomii, kierownicy do spraw finansowych, matematycy, statystycy i pokrewni, meteorolodzy, fizjoterapeuci, inżynierowie elektrycy, inżynierowie elektronicy, ratownicy medyczni, technicy analityki medycznej, operatorzy urządzeń energetycznych, telekomunikacyjnych, pomocnicy biblioteczni, pracownicy działów kadr, opiekunowie dziecięcy, pracownicy stacji obsługi pojazdów, asystenci nauczycieli, strażacy, hodowcy ryb, ceramicy i pokrewni, mechanicy pojazdów jednośladowych, jubilerzy, złotnicy i pokrewni, maszyniści kolejowi i metra, ładowacze nieczystości, gońcy, bagażowi i pokrewni, sortowacze odpadów. Przy pozostałych 189 grupach zawodowych wskaźnik długotrwałego bezrobocia wahał się w granicach 0,8333 0,0444. Spośród nich 16 grup posiadało wskaźnik W k d równy 0,5000, w których liczba bezrobotnych pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy jest o połowę niższa od liczby zarejestrowanych bezrobotnych ogółem w tej grupie zawodów. Są to m.in.: projektanci i administratorzy baz danych, pracownicy do spraw kredytów, pożyczek i pokrewni, kierownicy sprzedaży w marketach, monterzy linii elektrycznych, brakarze wyrobów przemysłowych, maszyniści silników, 24
kotłów parowych i pokrewni. Analizując bezrobotnych wg zawodów dotychczas pracujących pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy zauważa się, że najwięcej osób zarejestrowanych było w poniższych zawodach: sprzedawca - 169 osób robotnik budowlany - 117 osób robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym - 88 osób szwaczka - 77 osób ślusarz - 74 osoby 5. WNIOSKI Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych przeprowadzony zgodnie z metodologią zawartą w Zaleceniach metodycznych wskazuje na następujące fakty: 1. tomaszowski rynek pracy charakteryzuje się dużym udziałem osób bez zawodu. Na dzień 31.12.2012r. grupa ta stanowiła 10,4% ogółu bezrobotnych i wskaźnik ten był wyższy o 0,3 punktu procentowego w stosunku do roku 2011. Również w 2012 roku odnotowano większą liczbę osób rejestrujących się bez zawodu w porównaniu do 2011roku ( o 155 osób), procentowy udział napływu bezrobotnych zakwalifikowanych do grupy bez zawodu w 2012 roku był wyższy o 0,9 punktu procentowego niż w 2011r.; 2. wśród ogółu bezrobotnych zarejestrowanych w naszym Urzędzie Pracy na przestrzeni 12 miesięcy 2012 roku jak również na koniec grudnia analizowanego roku najliczniejsze grupy stanowili: sprzedawcy, robotnicy budowlani, szwaczki, robotnicy pomocniczy w przemyśle przetwórczym oraz ślusarze; 3. w 2012 roku spośród ogółu ofert pozyskanych przez PUP najwięcej zapotrzebowań dotyczyło: robotników gospodarczych (głównie na zatrudnienie w ramach robót publicznych oraz prac społecznie - uzytecznych), techników prac biurowych (w większości były to miejsca aktywizacji zawodowej w ramach umów stażowych), sprzedawców. 4. wciąż duży udział osób bez zawodu i bez kwalifikacji, których szanse na podjęcie zatrudnienia są małe, sprawia, że lokalny rynek jest wysoce nadwyżkowy. Wskaźnik nadwyżki zawodów W k n<0,9 odnotowano aż w 624 zawodach, przy czym największe nadwyżki podaży siły roboczej charakteryzowały zawody: sprzedawca, szwaczka, robotnik budowlany, technik mechanik, ślusarz, murarz, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, technik ekonomista, pedagog, technik żywieni i gospodarstwa domowego; 5. w analizowanym okresie na lokalnym rynku pracy występowało duże zapotrzebowanie na sprzedawców, co przy jednocześnie dużym napływie bezrobotnych w tym zawodzie wskazuje na niestabilność rynku pracy i dużą fluktuację kadr w wymienionym zawodzie; 25