PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA z JĘZYKA POLSKIEGO W POWIATOWYM ZESPOLE SZKÓŁ NR 2 W TRZEBNICY 1. Przedmiotowy System Oceniania z języka polskiego jest zgodny z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych ( Dz. U. Nr 83, poz. 562, z późn. zm.) oraz z postanowieniami Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania zawartego w Statucie PZS nr 2 w Trzebnicy, stanowi jego uszczegółowienie i uzupełnienie o elementy specyficzne dla tego przedmiotu. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej, określonej w odrębnych przepisach, i realizowanych w szkole programów nauczania, uwzględniających tę podstawę. 2. Cele oceniania w ramach przedmiotu język polski: Ocenianie na lekcjach języka polskiego ma na celu: - informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych oraz o postępach w tym zakresie; - udzielanie uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju; - dostarczenie uczniom, rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w nauce oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia; - motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce; - umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktycznowychowawczej. Ocenianie na lekcjach języka polskiego ma na celu określenie, w jakim stopniu uczeń/słuchacz: - przyswoił określony zasób wiadomości programowych, - zdobył umiejętność wykorzystania posiadanych wiadomości do analizowania i interpretowania - tekstów kultury, tworzenia udanych tekstów własnych, - jest obyty w kulturze i potrafi funkcjonalnie wykorzystać tę wiedzę, - jest zaangażowany w proces nauczania, - pracuje rzetelnie i systematycznie nad rozszerzaniem swoich wiadomości oraz doskonaleniem umiejętności. 3. Informowanie o wymaganiach edukacyjnych: Na początku każdego roku szkolnego nauczyciele informują uczniów/słuchaczy oraz rodziców (prawnych opiekunów) uczniów niepełnoletnich o: - wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych /semestralnych ocen klasyfikacyjnych, wynikających z realizowanego przez siebie programu nauczania; - sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów. 4. Dostosowanie wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb ucznia: Nauczyciel jest obowiązany, na podstawie opinii publicznej poradni psychologicznopedagogicznej, w tym publicznej poradni specjalistycznej, dostosować wymagania edukacyjne, do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom. 5. Ocenianie, klasyfikowanie i promowanie: a) zasady ogólne: 1) Bieżące, śródroczne, roczne i semestralne oceny z zajęć języka polskiego ustala się według skali określonej w Wewnątrzszkolnym Systemie Oceniania zawartym w Statucie PZS nr 2 w Trzebnicy.
2) Śródroczne, roczne lub semestralne oceny klasyfikacyjne ustala się w stopniach według następującej skali: - stopień celujący - 6; - stopień bardzo dobry - 5; - stopień dobry - 4; - stopień dostateczny - 3; - stopień dopuszczający 2; - stopień niedostateczny 1. 3) Przed śródrocznym, rocznym lub semestralnym klasyfikacyjnym zebraniem plenarnym rady pedagogicznej nauczyciele są obowiązani poinformować ucznia - a w przypadku uczniów niepełnoletnich - jego rodziców (prawnych opiekunów) o przewidywanej dla niego śródrocznej, rocznej lub semestralnej ocenie klasyfikacyjnej z języka polskiego w terminie i formie określonych w Statucie szkoły. 4) Uczeń może nie być klasyfikowany z języka polskiego, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia śródrocznej lub rocznej oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach edukacyjnych przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie nauczania. 5) Uczeń nieklasyfikowany z powodu usprawiedliwionej nieobecności może zdawać egzamin klasyfikacyjny. 6) Na wniosek ucznia nieklasyfikowanego z powodu nieusprawiedliwionej nieobecności lub na wniosek jego rodziców (prawnych opiekunów) rada pedagogiczna może wyrazić zgodę na egzamin klasyfikacyjny. 7) Egzamin klasyfikacyjny zdaje również uczeń: - realizujący, na podstawie odrębnych przepisów, indywidualny tok nauki; - spełniający obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą. 8) Egzaminy klasyfikacyjne przeprowadza się w formie pisemnej i ustnej nie później niż w dniu poprzedzającym dzień zakończenia rocznych zajęć dydaktycznowychowawczych. Termin egzaminu klasyfikacyjnego uzgadnia się z uczniem i jego rodzicami (prawnymi opiekunami). Egzamin klasyfikacyjny przeprowadza nauczyciel danych zajęć edukacyjnych w obecności, wskazanego przez dyrektora szkoły, nauczyciela takich samych lub pokrewnych zajęć edukacyjnych. 9) Egzamin klasyfikacyjny dla ucznia realizującego indywidualny tok nauki lub spełniający obowiązek szkolny lub obowiązek nauki poza szkołą, przeprowadza komisja powołana przez dyrektora szkoły, który zezwolił na spełnianie przez ucznia odpowiednio obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą. 10) Ustalona przez nauczyciela albo uzyskana w wyniku egzaminu klasyfikacyjnego śródroczna, roczna lub semestralna ocena klasyfikacyjna z języka polskiego jest ostateczna. 11) Uczeń lub jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą zgłosić zastrzeżenia do dyrektora szkoły, jedynie w przypadku, jeżeli uznają, że śródroczna, roczna czy semestralna ocena klasyfikacyjna z języka polskiego została ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny. Zastrzeżenia mogą być zgłoszone w terminie 7 dni od dnia zakończenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych. 12) W przypadku stwierdzenia, że śródroczna, roczna lub semestralna ocena klasyfikacyjna z języka polskiego została ustalona niezgodnie z przepisami prawa dotyczącymi trybu ustalania tej oceny, postępuje się zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych ( Dz. U. Nr 83, poz. 562, z późn. zm.). 13) Uczeń, który w wyniku klasyfikacji rocznej lub semestralnej uzyskał ocenę niedostateczną z jednych albo dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych, może zdawać egzamin poprawkowy z tych zajęć. Egzamin poprawkowy składa się z części pisemnej oraz części ustnej. Termin egzaminu poprawkowego wyznacza dyrektor szkoły. Egzamin poprawkowy przeprowadza się zgodnie z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych ( Dz. U. Nr 83, poz. 562, z późn. zm.).
b) zasady oceniania, klasyfikowania i promowania w szkołach dziennych: 1) Ocenę śródroczną, roczną lub semestralną w szkołach dziennych ustala się na podstawie ocen cząstkowych uzyskanych w danym semestrze z uwzględnieniem wagi ocen, przyrostu wiedzy ucznia, jego aktywności i frekwencji na zajęciach. 2) Uwzględniając możliwości edukacyjne ucznia gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej, rada pedagogiczna może jeden raz w ciągu danego etapu edukacyjnego promować do klasy programowo wyższej (semestru programowo wyższego) ucznia, który nie zdał egzaminu poprawkowego z języka polskiego, pod warunkiem że jest to jedyna ocena niedostateczna, którą uzyskał, a zajęcia edukacyjne z języka polskiego są, zgodnie ze szkolnym planem nauczania, realizowane w klasie programowo wyższej (semestrze programowo wyższym). 3) Uczeń, który został promowany do klasy programowo wyższej z oceną niedostateczną z języka polskiego ma obowiązek w terminie i trybie ustalonym przez nauczyciela uczącego zaliczyć wskazany materiał programowy. c) zasady oceniania, klasyfikowania i promowania w szkołach dla dorosłych: 1) Ocenę semestralną w szkołach dla dorosłych ustala się po każdym semestrze na podstawie oceny z pracy zaliczeniowej oraz ocen z egzaminu pisemnego i ustnego. Oceny klasyfikacyjne stanowią podstawę do promowania słuchacza na semestr programowo wyższy lub ukończenia przez niego szkoły. 2) Do egzaminu semestralnego w szkole dla dorosłych kształcącej w formie stacjonarnej dopuszcza się słuchacza, który uczęszczał na zajęcia z języka polskiego, przewidziane w szkolnym planie nauczania, w wymiarze co najmniej 50 % czasu przeznaczonego na te zajęcia, oraz uzyskał z tych zajęć oceny uznane za pozytywne w ramach Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu semestralnego jest uzyskanie z pracy kontrolnej oceny uznanej za pozytywną. 3) Do egzaminu semestralnego w szkole dla dorosłych kształcącej w formie zaocznej dopuszcza się słuchacza, który uczęszczał na obowiązkowe konsultacje, przewidziane w szkolnym planie nauczania, w wymiarze co najmniej 50 % czasu przeznaczonego na te konsultacje, oraz uzyskał z pracy kontrolnej ocenę pozytywną. 4) W przypadku, gdy słuchacz otrzymał ocenę negatywną z pracy kontrolnej jest on obowiązany wykonać, w terminie określonym przez nauczyciela języka polskiego, drugą pracę kontrolną. Warunkiem dopuszczenia do egzaminu semestralnego jest uzyskanie z pracy kontrolnej oceny uznanej za pozytywną w ramach Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania. 5) Egzamin semestralny z języka polskiego w szkole dla dorosłych składa się z części pisemnej i części ustnej. 6) Słuchacz w szkole dla dorosłych, który z przyczyn usprawiedliwionych nie przystąpił do egzaminu semestralnego w wyznaczonym terminie, zdaje ten egzamin w terminie dodatkowym, wyznaczonym przez dyrektora szkoły. 7) Słuchacz szkoły dla dorosłych może być zwolniony z części ustnej egzaminu semestralnego, jeżeli z części pisemnej tego egzaminu otrzymał ocenę co najmniej bardzo dobrą oraz w ciągu semestru był aktywny na zajęciach i uzyskał oceny uznane za pozytywne w ramach wewnątrzszkolnego oceniania. Zwolnienie, o którym mowa jest równoznaczne ze zdaniem egzaminu semestralnego i uzyskaniem z języka polskiego semestralnej oceny klasyfikacyjnej zgodnej z oceną uzyskaną z części pisemnej egzaminu semestralnego. 6. Kryteria na określoną ocenę z języka polskiego: - Niedostateczny otrzymuje uczeń, który: - nie opanował wiadomości i nie posiada umiejętności określonych programem nauczania, koniecznych do dalszego kształcenia;
- wykazuje lekceważący stosunek do przedmiotu; nie prowadzi zeszytu przedmiotowego, nie wykonuje zadań podczas lekcji oraz w domu, - często opuszcza zajęcia z przedmiotu (nieobecności nieusprawiedliwione). - Dopuszczający otrzymuje uczeń, który: - ma braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności określonych programem nauczania, ale braki te nie przekreślają możliwości dalszego kształcenia, - przyporządkowuje autorom tytuły, - zna głównych bohaterów utworów literackich wskazanych w podstawie programowej, - określa ramy chronologiczne epoki, - posługuje się kluczowymi dla rozumienia omawianych epok pojęciami, - streszcza główne wątki utworów literackich, - rozpoznaje najważniejsze środki stylistyczne, - wypowiada się w sposób komunikatywny, - wypowiedzi mają charakter odtwórczy, - z pomocą nauczyciela rozwiązuje zadane problemy, - podejmuje próby interpretacji utworów na poziomie dosłownym, - w wypowiedziach pisemnych zachowuje poprawność językową i ortograficzną lub wykazuje poprawę w doskonaleniu ich. - Dostateczny otrzymuje uczeń, który potrafi to, co na ocenę dopuszczająca, a ponadto: - opanował w podstawowym zakresie te wiadomości i umiejętności określone programem, które są konieczne do dalszego kształcenia, - wskazuje związki omawianych epok z wcześniejszymi, - wiąże fakty literackie z istotnymi faktami historycznymi, - opisuje motywy i tematy literackie, odwołując się do omówionych utworów, - określa tematykę i problematykę omówionych utworów, - charakteryzuje wzorce osobowe i postawy bohaterów, - charakteryzuje podstawowe prądy artystyczne, hasła programowe poszczególnych epok, - prace pisemne mają charakter nieschematyczny, są dość poprawne pod względem językowym, ortograficznym i stylistycznym. - Dobry otrzymuje uczeń, który potrafi to, co na ocenę dostateczną, a ponadto: - opanował w znacznym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem nauczania, - posiadaną wiedzę i umiejętności potrafi wykorzystać w sytuacjach typowych, - wskazuje związki literatury z filozofią, sztuką i historią, - porównuje wzorce osobowe i kreacje bohaterów, odwołując się do utworów literackich, - dokonuje analizy typowego dla epoki i autora utworu literackiego, - formułuje wnioski, uogólnienia, argumenty, prezentując swój punkt widzenia, - ocenia bohaterów literackich w kontekście epoki, - komponuje dłuższe, zwarte, uporządkowane, poprawne stylistycznie, językowo i ortograficznie wypowiedzi, - buduje pracę interpretacyjną według własnej koncepcji. - Bardzo dobry otrzymuje uczeń, który potrafi to, co na ocenę dobrą, a ponadto: - opanował w pełnym zakresie wiadomości i umiejętności określone programem nauczania, - zdobyte wiadomości i umiejętności potrafi wykorzystać również w sytuacjach problemowych, - sprawnie wymienia głównych twórców kultury i ich dzieła,
- przedstawia ewolucję bohatera literackiego oraz wybranych gatunków literackich, - wyjaśnia funkcje motywów antycznych i symboli biblijnych w poznanych utworach literackich, - formułuje wnioski płynące z porównania kształtu artystycznego tekstów literackich, - samodzielnie gromadzi, porządkuje i wykorzystuje w wypowiedziach ustnych i pisemnych materiały dotyczące literatury i sztuki, pochodzące z różnych źródeł, - stosuje sądy wartościujące i uogólniające, - dba o poprawność językową, stylistyczną, interpunkcyjną i ortograficzną wypowiedzi, - stosuje oryginalną koncepcje wypowiedzi, - dokonuje samodzielnej analizy i interpretacji dzieła literackiego, - dokonuje syntezy twórczości literackiej, - wykazuje się swobodą konwersacji, kulturą dyskusji i piękną polszczyzną. - Celujący otrzymuje uczeń, który potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą, a ponadto: - posiada wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania przedmiotu w danej klasie, - umie formułować problemy i samodzielnie dokonywać analizy nowych zjawisk, - prezentuje swoje poglądy, umiejętnie posługuje się wiedzą spoza programu szkolnego, - stawia hipotezy badawcze, polemizuje, by obronić własne stanowisko, wykazuje się oryginalnością ujęcia tematu, umiejętnie wykorzystując sądy badaczy literatury, - bierze udział w konkursach przedmiotowych. 7. Sposoby kontroli wyników nauczania języka polskiego w szkołach dziennych: a) sprawdziany wiadomości i umiejętności: - wypracowania klasowe, - testy czytania ze zrozumieniem, - kartkówki, - dyktanda, - tworzenie opisu bibliograficznego, - konstruowanie konspektu pracy typu maturalnego (w formie zadania) - w szkołach typu maturalnego, - badania wyników nauczania (forma pisemna i ustna; testy zawierające pytania otwarte lub zamknięte), - matury próbne, próbne egzaminy gimnazjalne (w odpowiednim typie szkoły); b) zadania domowe: - pisemne prace domowe, - samodzielne przygotowanie informacji na zadany temat, - konstruowanie konspektu pracy typu maturalnego (w formie zadania), - przygotowanie prezentacji ustnych na zadany temat, - praca domowa innego rodzaju, np. ćwiczenia językowe, stylistyczne, słownikowe itp. c) odpowiedzi ustne: - odpowiedź ustna na zadany temat; - ustna prezentacja na zadany temat; - recytacje. 8. Sposoby kontroli wyników nauczania języka polskiego w szkołach zaocznych:
a) pisemna praca kontrolna na zadany temat 1 w semestrze (zaliczona pozytywnie jest warunkiem dopuszczenia do egzaminów z przedmiotu), b) egzamin pisemny, c) egzamin ustny. 9. Kryteria oceniania prac pisemnych: a) kryteria oceny wypracowań typu maturalnego na poziomie podstawowym /zgodne z kryteriami publikowanymi przez CKE/: Wypracowanie maturalne zdającego powinno być nie krótsze niż około 250 słów. W wypracowaniu krótszym niż około 250 słów będzie oceniane tylko rozwinięcie tematu, natomiast styl, kompozycja, zapis i j ęzyk pracy nie będą oceniane. W przypadku stwierdzenia, że wypracowanie typu maturalnego zawiera błędy rzeczowe, które ewidentnie dowodzą, że autor wypracowania nie zna tekstu literackiego, o którym pisze, przyznaje się 0 pkt. za wypracowanie. Na 0 punktów oceniane są także wypracowania na temat inny niż zamieszczony w arkuszu. I ROZWINIĘCIE TEMATU (od 0 do 25 pkt.) /ocena zgodnie z kluczem dla danej pracy/. (0-25 pkt.) II. KOMPOZYCJA (maksymalnie 5 punktów): (0-5 pkt.) /Kompozycję wypracowania ocenia się wtedy, gdy przyznane zostały punkty za rozwinięcie tematu./ - podporządkowana zamysłowi funkcjonalnemu wobec tematu, spójna wewnętrznie, przejrzysta i logiczna; pełna konsekwencja w układzie graficznym; (5pkt.) - uporządkowana wobec przyjętego kryterium, spójna; graficzne wyodrębnienie głównych części; (3pkt.) - wskazująca na podjęcie próby porządkowania myśli, na ogół spójna (1pkt.). III. STYL (maksymalnie 5 punktów): (0-5 pkt.) - jasny, żywy, swobodny, zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi; - urozmaicona leksyka; (5pkt.) - zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi, na ogół jasny; wystarczająca leksyka; (3pkt.) - na ogół komunikatywny, dopuszczalne schematy językowe. (1pkt.) IV. JĘZYK (maksymalnie 12 punktów): (0-12 pkt.) - język w całej pracy komunikatywny, poprawna, urozmaicona składnia, poprawne: słownictwo, frazeologia i fleksja; (12pkt.) - język w całej pracy komunikatywny, poprawne: składnia, słownictwo, frazeologia i fleksja; ( 9pkt.) - język w całej pracy komunikatywny, poprawna fleksja, w większości poprawne, składnia, słownictwo i frazeologia; (6pkt.) - język w pracy komunikatywny mimo błędów składniowych, słownikowych, frazeologicznych i fleksyjnych; (3pkt.) - język w pracy komunikatywny mimo błędów fleksyjnych, licznych błędów składniowych, słownikowych i frazeologicznych; (1pkt.). V. ZAPIS (maksymalnie 3 punkty): (0-3 pkt.) - bezbłędna ortografia, poprawna interpunkcja (nieliczne błędy); (3pkt.) - poprawna ortografia (nieliczne błędy II stopnia); na ogół poprawna interpunkcja; (2pkt.) - poprawna ortografia (nieliczne błędy różnego stopnia);interpunkcja niezakłócająca komunikacji(mimo różnych błędów). (1pkt.)
VI. SZCZEGÓLNE WALORY PRACY (od 0 do 4 pkt.) (0-4 pkt.) b) kryteria oceny wypracowań typu maturalnego na poziomie rozszerzonym /zgodne z kryteriami publikowanymi przez CKE/: I. TREŚĆ (od 0 do 26 pkt.) (0-26 pkt.) II. KOMPOZYCJA (maksymalnie 2 punkty) (0-2 pkt.) Kompozycję wypracowania ocenia się wtedy, gdy przyznane zostały punkty za rozwinięcie tematu. - podporządkowana zamysłowi funkcjonalnemu wobec tematu, spójna wewnętrznie, przejrzysta i logiczna; pełna konsekwencja w układzie graficznym; (2pkt.) - uporządkowana wobec przyjętego kryterium, spójna; graficzne wyodrębnienie głównych części.(1pkt.) III. STYL (maksymalnie 2 punkty) (0-2 pkt.) - jasny, żywy, swobodny, zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi; urozmaicona Leksyka; (2pkt.) - zgodny z zastosowaną formą wypowiedzi, na ogół jasny; wystarczająca leksyka. (1pkt.). IV. JĘZYK (maksymalnie 8 punktów) (0-8 pkt.) - język w całej pracy komunikatywny, poprawna, urozmaicona składnia, poprawne: słownictwo, frazeologia, fleksja;(8pkt.) - język w całej pracy komunikatywny, poprawne: składnia, słownictwo, frazeologia i fleksja; (6pkt.) - język w całej pracy komunikatywny, poprawna fleksja, w większości poprawne: składnia, słownictwo, frazeologia;(4pkt.) - język w pracy komunikatywny mimo błędów składniowych, leksykalnych (słownictwo i frazeologia), fleksyjnych; (2pkt.) - język w pracy komunikatywny mimo błędów fleksyjnych, licznych błędów składniowych, leksykalnych;(1pkt.) V. ZAPIS (maksymalnie 2 punkty) (0-2 pkt.) - bezbłędna ortografia; poprawna interpunkcja (nieliczne błędy); (2pkt.) - poprawna ortografia (nieliczne błędy różnego stopnia); na ogół poprawna interpunkcja; (1pkt.). c) kryteria oceny wypracowań, które nie mają charakteru maturalnego: Kryteria oceny wypracowań, które nie mają maturalnego charakteru ustala nauczyciel (stosownie do ich specyfiki i formy). d) kryteria oceny testu czytania ze zrozumieniem: Testy czytania ze zrozumieniem sprawdzane i oceniane są zgodnie z opracowanymi modelami. Odpowiedzi są punktowane, a następnie punkty przelicza się na ocenę, zgodnie z ustalonymi kryteriami. e) kryteria oceniania sprawdzianu wiadomości: Odpowiedzi są punktowane, a następnie punkty przelicza się na ocenę, zgodnie z ustalonymi kryteriami, dostosowanymi do formy danego sprawdzianu. f) kryteria oceniania kartkówek:
Odpowiedzi są punktowane, a następnie punkty przelicza się na ocenę, zgodnie z ustalonymi przez nauczyciela kryteriami. 10. Kryteria oceniania wypowiedzi ustnych: a) kryteria oceniania odpowiedzi ustnej: - Jeśli uczeń odmawia udzielenia odpowiedzi lub udziela błędnych odpowiedzi, jego wypowiedź świadczy o nieznajomości lektury, o nieprzygotowaniu bądź nikłym opanowaniu omówionego materiału otrzymuje ocenę niedostateczną; - Jeśli uczeń ogranicza się do poprawnego odtwarzania podstawowych informacji, sądów i opinii, streszcza treść utworów, zamiast je interpretować, popełnia drugorzędne błędy rzeczowe, spłyca omawiany problem, tylko częściowo rozumie pytanie, co powoduje, że jego wypowiedź nawiązuje do niego w małym stopniu, potrzebuje pomocy nauczyciela w porządkowaniu wypowiedzi i formułowaniu wniosków, posługuje się ubogim słownictwem, popełnia liczne błędy językowe, ale zachowuje komunikatywność wypowiedzi otrzymuje ocenę dopuszczającą; - Jeśli uczeń omawia temat w sposób płytki, odtwórczy, ale poprawny, zgodny z analizowanym zagadnieniem, wyciąga podstawowe wnioski; przywołuje podstawowe argumenty, odtwarza znane opinie i sądy; próbuje przywoływać konteksty; podejmuje próbę obrony własnego stanowiska, próbuje uczestniczyć w dyskusji; stara się porządkować wypowiedź i panować nad czasem; mówi językiem komunikatywnym, ale często schematycznym, szablonowym, popełnia nieliczne błędy językowe otrzymuje ocenę dostateczną; - Jeśli uczeń zna, rozumie i poprawnie realizuje omawiany temat, poprawnie interpretuje teksty kultury, przywołuje podstawowe konteksty, formułuje własne stanowisko, zna sądy i opinie innych, analizuje, dokonuje uogólnienia, syntetyzuje, broni własnego stanowiska, uczestniczy w rozmowie, próbuje dostosować stopień szczegółowości odpowiedzi do pytania i sytuacji, posługuje się komunikatywnym, poprawnym, ale niezbyt oryginalnym stylem otrzymuje ocenę dobrą; - Jeśli uczeń realizuje temat w sposób wszechstronny i przenikliwy, przywołuje właściwe konteksty, materiał pomocniczy; poprawnie interpretuje teksty, wyciąga trafne wnioski, uogólnia, syntetyzuje, stosuje właściwą i bogatą argumentację, dostosowuje stopień szczegółowości odpowiedzi do pytania, jego wypowiedzi są logiczne, uporządkowane, przejrzyste (wyraźnie zaznaczony punkt wyjścia oraz wynikający z przemyślanej argumentacji wyrazisty wniosek), swobodnie i kulturalnie uczestniczy w rozmowie, broni własnego stanowiska, odwołując się do argumentów, posługuje się bogatym słownictwem, przestrzega zasad językowej poprawności, funkcjonalnie dobiera środki i formy językowej ustnej wypowiedzi otrzymuje ocenę bardzo dobrą. - Jeśli uczeń spełnia kryteria na ocenę bardzo dobrą, a ponadto wykazuje się wiadomościami i umiejętnościami wykraczającymi poza zawarte w podstawie programowej, przywołuje rozmaite konteksty otrzymuje ocenę celującą; b) kryteria oceniania recytacji: W ocenie recytacji uwzględnia się następujące kryteria: - opanowanie pamięciowe tekstu, - dobór tekstu (dostosowanie do umiejętności, predyspozycji, osobowości recytującego), - dykcja, - interpretacja głosowa tekstu, - wrażenie ogólne. Uczniowie z wadami wymowy lub słuchu traktowani są indywidualnie.
c) kryteria oceniania ustnej prezentacji typu maturalnego na zadany temat - zgodne z kryteriami publikowanymi przez CKE. d) kryteria oceniania ustnej prezentacji na zadany temat (nie mającej charakteru maturalnego): - prezentacje oceniane są według kryteriów przygotowanych przez nauczyciela, dostosowanych do formy i rodzaju wypowiedzi, przy czym prezentacja, która nie została wygłoszona samodzielnie (z pamięci) nie może być oceniona wyżej niż na ocenę dostateczną. Uczniowie z wadami wymowy lub słuchu traktowani są indywidualnie. 11. Ocena aktywności uczniów: Aktywność ucznia jest jednym ze składników oceny z przedmiotu i oceniana jest w ciągu każdego semestru przez przyznawanie (w zależności od jakości odpowiedzi) ocen lub plusów, które następnie przeliczane są na oceny (5 plusów ocena bardzo dobra; 4 plusy dobra; 3 plusy dostateczna, 2 plusy dopuszczająca, (1-0) niedostateczna). Przez aktywność rozumie się: a) zaangażowanie i twórczy udział w lekcji; b) przygotowanie referatu, materiałów pomocniczych; c) udział w konkursach polonistycznych lub związanych z pokrewnymi dziedzinami wiedzy; d) udział w odbiorze kultury; e) inne przejawy aktywności związane z nauczanym przedmiotem. 12. Omówienie i ocena prac pisemnych: Sprawdziany i prace klasowe w zależności od ich specyfiki nauczyciel winien sprawdzić nie później niż w ciągu dwóch tygodni (licząc dni robocze) od dnia ich przeprowadzenia. W przypadku niedotrzymania tego terminu ze strony nauczyciela (z powodu choroby, innych ważnych terminowych prac, np. matury, prace konkursowe, diagnozy itp.) nauczyciel na wniosek uczniów uznaje dany sprawdzian, kartkówkę itp. za nieważny. 13. Wgląd do poprawionych prac: Uczeń ma prawo wglądu do ocenionych przez nauczyciela prac w czasie lekcji, na której sprawdzone prace są omawiane lub podczas konsultacji. Rodzice ucznia mogą obejrzeć sprawdzone prace dziecka tylko w obecności nauczyciela, który je sprawdzał. Prace nie są oddawane do domu. 14. Poprawianie ocen z prac pisemnych i ustnych: Uczeń ma prawo poprawić jeden raz każdy sprawdzian wiadomości, kartkówkę i odpowiedź ustną. Poprawa odbywa się podczas konsultacji w ciągu 2 tygodni od dnia, w którym uczeń otrzymał wynik sprawdzianu. W uzasadnionych przypadkach nauczyciel może wyznaczyć późniejszy termin poprawy lub ze względu na dużą liczbę uczniów przystępujących do poprawy - wskazać termin, kiedy będzie ona miała miejsce. Przystąpienie do poprawy jest dobrowolne i skutkuje każdorazowo uzyskaniem dodatkowej oceny. Sprawdzianów umiejętności, czyli wypracowań, testów czytania ze zrozumieniem, dyktand, konspektów, badania wyników nauczania lub próbnych matur nie można poprawiać. 15. Uzupełnienie braków po usprawiedliwionej nieobecności: Uczeń, który nie pisał sprawdzianu klasowego z powodu usprawiedliwionej nieobecności ma obowiązek zgłosić się do nauczyciela na pierwszej lekcji po ustaniu nieobecności celem ustalenia terminu uzupełnienia braku. 16. Sprawdzian przeprowadzany w ostatnim roku nauki w gimnazjum:
Sprawdzian i egzamin gimnazjalny (część humanistyczna) w szkołach dla młodzieży i dla dorosłych przeprowadza się w kwietniu, w terminie ustalonym przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, zgodnie z wytycznymi zawartymi w Informatorze, obowiązującym w danym roku szkolnym, stosownymi procedurami i rozporządzeniami. 17. Egzamin maturalny: Egzamin maturalny z języka polskiego składa się z części ustnej, ocenianej w szkole, oraz z części pisemnej, ocenianej przez egzaminatorów zewnętrznych. Egzamin maturalny jest przeprowadzany w terminie ustalonym przez dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, zgodnie z wytycznymi zawartymi w Informatorze, obowiązującym w danym roku szkolnym, stosownymi procedurami i rozporządzeniami. Opracowała: Dorota Krawiec