INFORMATOR BUDŻETOWY GMINY WIELISZEW Skąd mamy pieniądze i na co je wydajemy???
Szanowni Państwo! Po raz pierwszy oddajemy do Państwa rąk informator pt. Skąd mamy pieniądze i na co je wydajemy?. W ten sposób postaramy się przybliżyć mieszkańcom Gminy dość skomplikowane zagadnienia związane z finansami samorządu oraz pokazać, że budżet gminny jest sprawą wspólną i całkowicie jawną. Dane i wielkości, na których się opieramy pochodzą z budżetu Gminy Wieliszew na rok 2005 przyjętego Uchwałą Nr 237/XXIII/2004 Rady Gminy Wieliszew z dnia 28 grudnia 2004 r. Budżet gminny podobny do domowego Każda rodzina (podobnie jak firma, instytucja czy państwo) posiada dochody i ponosi wydatki. Zestawienie dochodów i wydatków dotyczących określonego czasu np.: miesiąca lub roku nazywamy planem budżetu. Budżet gminy jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów gminy. Budżet w formie uchwały budżetowej co roku uchwala Rada Gminy przed rozpoczęciem roku budżetowego (trwa on od 1 stycznia do 31 grudnia, czyli pokrywa się z rokiem kalendarzowym), a szczególnie uzasadnionych przypadkach nie później niż do 31 marca roku budżetowego. Porównajmy budżet gminny do budżetu domowego: Dochody(budżet domowy) wypłata męża, żony stypendium emerytura babci profity ze sprzedaży majątku odsetki z lokat Dochody(budżet gminy) podatki subwencje dotacje wpływy z mienia opłaty np. za dzierżawę, usługi odsetki bankowe Wydatki(budżet domowy) wyżywienie utrzymanie mieszkania odzież pomoce naukowe usługi medyczne wyjazd na ferie Wydatki(budżet gminy) oświata inwestycje utrzymanie dróg Budżet gminy (w skali roku) jest więc podobny do budżetu domowego, w którym także planuje się uzyskiwanie co miesiąc określonych dochodów i dostosowanych do nich wydatków.
Przychody są to kredyty i pożyczki, które zostaną pobrane, po to, aby sfinansować większe wydatki. Planujemy w 2005 r. zaciągnięcie kredytów na sumę 1.300.000 zł oraz pożyczek na sumę 900.000 zł ( patrz: tabela obok ). Przychodami są też wolne środki, których mamy 933.205 zł. Gmina korzysta wyłącznie z kredytów i pożyczek specjalnych, o korzystnym oprocentowaniu 0,1 0,5 stopy oficjalnej. Podlegających umorzeniu: 20 50% pożyczonej kwoty Rozchody są to spłaty otrzymanych pożyczek i kredytów z lat ubiegłych 1.088.205zł W gospodarstwie domowym jest podobnie: Dochody nasze pensje Wydatki idą na życie Przychody pieniądze, które pożyczamy i możemy je wykorzystać, ale kiedyś trzeba je oddać Rozchody spłacamy raty kredytu na mieszkanie lub pralkę Skąd się biorą pieniądze w budżecie? Dochód Gminy przypadający na jednego mieszkańca to: 2.625 zł Powszechnie uważa się, że dochody gminy pochodzą z podatków i jest to prawda, ale częściowa. Ogółem dochody dzielimy na: Dochody własne - gromadzimy na podstawie różnych ustaw. Wpływają do kasy Gminy bezpośrednio od mieszkańców i firm w formie podatków i opłat, a część otrzymujemy za pośrednictwem Urzędu Skarbowego
i Ministerstwa Finansów. Odpowiednie ustawy określają również na co gmina może przeznaczyć zgromadzone środki. Dotacje otrzymujemy z budżetu państwa za pośrednictwem Wojewody lub innych instytucji. Dotacje celowe musza być wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem, gdyż w przeciwnym wypadku podlegają zwrotowi wraz z odsetkami. Subwencje są bezzwrotną formą zasilenia finansowego gminy z budżetu państwa. To forma wyrównywania niewystarczających dochodów własnych. O przeznaczeniu środków subwencji decyduje Rada Gminy. DOCHODY GMINY WIELISZEW NA ROK 2005 I Dochody własne udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych podatek rolny podatek od nieruchomości podatek leśny podatek od środków transportowych podatek od działalności gospodarczej osób fizycznych, opłacony w formie karty podatkowej podatek od czynności cywilnoprawnych wpływy z opłaty skarbowej wpływy z opłaty eksploatacyjnej podatek od spadków i darowizn wpływy z opłaty targowej wpływy z opłaty administracyjnej za czynności urzędowe pozostałe dochody II Dotacje celowe na zadania z zakresu administracji rządowej na zadania własne na zadania realizowane w drodze porozumienia i umów między jednostkami samorządowymi / tego samego szczebla/ III Subwencja ogólna część oświatowa część równoważąca 15.466.672 zł 40.000 zł 2.651.507 zł 170.000 zł 11.058.000 zł 18.000 zł 90.000 zł 40.000 zł 270.000 zł 30.000 zł 4.000 zł 90.000 zł 1.200 zł 52.000 zł 951.965 zł 1.179.085 zł 964.125 zł 64.000 zł 150.960 zł 4.354.243 zł 4.126.330 zł 227.913 zł Dochody ogółem 21.000.000 zł
Gmina Wieliszew z sukcesem w 2005 roku ubiegała się o środki finansowe z Unii Europejskiej. Dofinansowane zostały następujące inwestycje: budowa drogi do Sikór budowa ul. Olszankowej w Skrzeszewie budowa terenu rekreacyjno sportowego w Olszewnicy Starej Obiekty sportowe w Wieliszewie rozbudowa remizy O.S.P. Skrzeszew modernizacja budynków komunalnych w Skrzeszewie stworzenie Lokalnej Grupy Działania w ramach pilotażowego programu Leader + 600.000zł 950.000zł 236.000zł 165.000zł 77.000zł 160.00zł 150.000zł Jeżeli uzyskiwane dochody nie wystarczają na pokrycie wydatków lub też gmina chce zrealizować inwestycje, na które nie ma pieniędzy, to może zaciągnąć kredyt, pożyczkę lub emitować obligacje komunalne albo też wydać pieniądze zaoszczędzone z lat ubiegłych. Jednak ustawa o finansach publicznych pozwala na maksymalne zadłużenie się gminy do wysokości 60% planowanych w danym roku dochodów. Dochody Gminy Wieliszew w latach 2002-2004 2004 r 2003 r 2002 r 16 18 20 22 2002 r 2003 r 2004 r dochody w mln zł 19,9 18,5 21,1
Na co wydajemy nasze pieniądze??? Wydawanie pieniędzy publicznych musi odbywać się w granicach przewidzianych prawem. Każdy wydatek jest dokładnie analizowany, a jego celowość potwierdzają podpisem odpowiedzialni pracownicy. Gmina Wieliszew, aby mogła sprawnie realizować powierzone jej ustawami zadania działa poprzez swoje jednostki organizacyjne. Jednostkami tymi są : Urząd Gminy, Ośrodek Pomocy Społecznej, Szkoły podstawowe i gimnazjum, Przedszkola. Jednostki te na swoja działalność otrzymują środki budżetu gminy a swoje dochody odprowadzają do budżetu. Ponadto w gminie działają zakłady budżetowe m.in.: Biblioteka Publiczna Ochotnicze Straże Pożarne (na utrzymanie gotowości przeciwpożarowej), Wydatki Gminy na jednego mieszkańca to: 2.881 zł które otrzymują z budżetu dotacje na swoja działalność i uzupełniają je swoimi dochodami. Wydatki budżetu Gminy według działów na 2005 rok Działy: Rolnictwo i łowiectwo Transport i łączność w tym: Drogi publiczne wojewódzkie Drogi publiczne powiatowe Drogi publiczne gminne 903.400zł 4.265.500zł 470.000zł 50.000zł 3.745.500zł Gospodarka mieszkaniowa Działalność usługowa Administracja publiczna Urzędy naczelnych organów władzy państwowej, kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa Dochody od osób prawnych, od osób fizycznych i od innych jednostek nie posiadających osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem Obsługa długu publicznego Różne rozliczenia 600.800zł 565.000zł 3.521.000zł 1.500zł 260.000zł 195.000zł 150.000zł 1.021.000zł
Oświata i wychowanie w tym: Szkoły Podstawowe Przedszkola Gimnazja Pozostałe Ochrona zdrowia Pomoc społeczna Pozostałe zadania z zakresu polityki społecznej Edukacyjna opieka wychowawcza Gospodarka komunalna i ochrona środowiska Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego Kultura fizyczna i sport Wydatki ogółem 6.574.600zł 3.636.650zł 1.209.100zł 1.214.000zł 514.850zł 114.000zł 1.464.700zł 28.200zł 167.300zł 2.498.000zł 450.600zł 264.400zł 23.045.000zł Dane statystyczne w przeliczeniu na jednego mieszkańca ( w Gminie Wieliszew na dzień 04.11.2005 mamy zameldowanych równe 8.000 mieszkańców): Utrzymanie administracji publicznej Utrzymanie bezpieczeństwa publicznego i ochrony przeciwpożarowej Utrzymanie oświaty i wychowania Działania z zakresu ochrony zdrowia Utrzymanie pomocy społecznej Utrzymanie kultury fizycznej i sportu Transport i łączność 440 zł 32 zł 822 zł 14 zł 183 zł 33 zł 533 zł
Udział inwestycji w budżecie gminy Wieliszew Wydatki bieżące 69% Wydatki Inwestycyjne 31% Wydatki bieżące 15.870.000 zł Wydatki inwestycyjne 7.175.000 zł Wydatki inwestycyjne służą rozwojowi Gminy, ponieważ albo powiększają majątek gminy albo zwiększają wartość już posiadanego majątku. Dzięki inwestycjom gmina może lepiej realizować swoje zadania i przez to poprawia warunki i poziom życia samych mieszkańców. Ponadto w przyszłości dzięki inwestycjom mogą pojawić się dodatkowe dochody (np. podatki płacone przez nowe firmy) lub zmniejszą się wydatki bieżące co w efekcie oznacza więcej pieniędzy na inne rzeczy. Wydatki inwestycyjne przypadające na jednego mieszkańca wynoszą prawie 900 zł!!! Wydatki na zadania inwestycyjne planowane na rok 2005 nie objęte wieloletnim programem inwestycyjnym: Budowa chodnika wzdłuż ul. Partyzantów w Skrzeszewie Budowa chodnika wzdłuż ul. Ogrodowej w Olszewnicy Starej Modernizacja drogi gminnej w Komornicy Droga Łajski ul. Choinowa II etap Nakładka asfaltowa ul. Pogodna w Łajskach Budynek socjalny w Wieliszewie Modernizacja budynku administracyjnego Remont Szkoły Podstawowej w Skrzeszewie 40.000zł 40.000zł 100.000zł 45.000zł 60.000zł 60.000zł 15.000zł 30.000zł
Modernizacja przedszkola w Janówku 15.000zł Oczyszczalnia ścieków - Janówek Budowa oświetlenia Górki- Kościelna w Łajskach Oświetlenie ul. Wspólnej w Kałuszynie Oświetlenie ul. Sikorskiego w Łajskach Modernizacja budynków komunalnych w Skrzeszewie Obiekty sportowe w Wieliszewie 20.000zł 40.000zł 10.000zł 45.000zł 360.000zł 575.000zł W budżecie uwzględnia się także wydatki na zadania inwestycyjne objęte wieloletnimi programami inwestycyjnymi.(stan na 06.09.2005) Są to: Wodociąg Łajski ul. Choinowa/Grzybowa Projekt Wodociągowanie środkowo-zachodniej części gminy Wieliszew Budowa drogi do Sikór w gminie Wieliszew 125.000zł 400.000zł 267.000zł Budowa ulicy al. Solidarności w Wieliszewie Droga Łajski ul. Polna Przebudowa ul. Poprzeczna w Wieliszewie Przebudowa ul. Łabędziowej w Krubinie wraz z chodnikiem 238.000zł 100.000zł 112.000zł 114.000zł Przebudowa ul. Polna/Dojazdowa Kałuszyn - Skrzeszew Przebudowa ul. Wiejskiej w Olszewnicy Starej Budowa chodnika przy ul. Szkolnej w Skrzeszewie 132.000zł 78.000zł 100.000zł
Przebudowa ul. Partyzantów w Skrzeszewie 34.000zł Przebudowa ul. Olszankowej wraz z budową chodnika w Skrzeszewie Budowa cmentarza w Wieliszewie Centrum Kultury w Łajskach Remont samochodu OSP Kałuszyn Oświetlenie ul. 600-lecia w Wieliszewie Oświetlenie ul. Polnej w Skrzeszewie Oświetlenie dróg Wieliszew - Poniatów Oświetlenie Janówek Góra Zacisze/Dworcowa Projekt Kanalizacja Łajski 255.000zł 50.000zł 115.000zł 50.000zł 73.000zł 38.000zł 200.000zł 70.000zł 150.000zł Budowa kanalizacja Wieliszew Kanalizacja Janówek, Krubin, Góra Teren rekreacyjno sportowy w Olszewnicy Starej Plaża w Wieliszewie 100.000zł 150.000zł 160.000zł 70.000zł Budowa Wodociągu na osiedlu Dębowa w Łajskach Urządzanie parku Wodociąg ul. Miła w Wieliszewie Budowa chodnika przy drodze wojewódzkiej nr 621 w Łajskach Budowa ścieżki rowerowej Łajski - Wieliszew Wykonanie nakładki asfaltowej na ul. Wspólnej w Komornicy Modernizacja ul. Suwalnej w Łajskach 75.000zł 40.000zł 42.000zł 410.000zł 840.000zł 500.000zł 100.000zł
Wydatki bieżące i inwestycyjne w latach 2002-2004 ( w mln zł) 2004 r 5,9 13,1 2003 r 4,2 17,1 wydatki bieżące 2002 r 7,3 19,6 wydatki inwestycyjne 0 5 10 15 20 25 2002 r 2003 r 2004 r w ydatki bieżące 19,6 17,1 13,1 w ydatki inw estycyjne 7,3 4,2 5,9 Bilans Gminy Wieliszew: Gmina planuje wydać więcej nią zgromadzi dochodów. Różnica między wydatkami a dochodami to deficyt budżetowy (wynosi on -2.045.000 zł). Deficyt w budżecie bierze się stąd, iż zaspokajanie potrzeb w różnych dziedzinach, którymi opiekuje się samorząd, wymaga wydania więcej pieniędzy, niż gmina jest w stanie zgromadzić. Deficyt budżetowy pokrywa się z przychodów, wolnych środków i nadwyżki budżetowej z lat ubiegłych.. Jednak bilans musi być równy zero. Jak to zrobić? Otóż dochody i wydatki (o których już mówiliśmy) nie są jedynymi składnikami budżetu. Występują w nim jeszcze przychody oraz rozchody. (dochody + przychody) - (wydatki + rozchody) = 0 ( 21.000.000zł + 3.133.205zł) (23.045.000zł + 1.088.205zł) = 0
Jak się z nami kontaktować??? Zachęcamy do wyrażania swoich opinii o budżecie i potrzebach Państwa środowisk i otoczenia. Sygnały takie można zgłaszać radnym z Państwa sołectw i osiedli, którzy mają bezpośredni wpływ na kształt budżetu. Zapewniamy, że każdy wniosek zostanie dokładnie przeanalizowany. URZĄD GMINY WIELISZEW Adres: 05-135 Wieliszew, ul. Modlińska 1 tel./fax (0-22) 782-27-32 Biuro obsługi klienta - tel: (o-22) 782-20-22 W Internecie na stronie http://www.wieliszew.pl oraz e-mail: urząd@wieliszew.pl Godziny pracy Urzędu: Poniedziałek: 9.00 17.00 Wtorek piątek: 7.30 15.30 Wójt Gminy Edward Trojanowski przyjmuje interesantów w poniedziałki w godzinach: 13.00-15.00