Małopolski Urząd Wojewódzki w Krakowie Wydział Polityki Społecznej WP.IV.0931-1-1-10 Protokół z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Rodzinnym Domu Dziecka (RDD) Nr 2 w Nowym Sączu, ul. Zyndrama 17, przez pracowników Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie inspektora Monikę Sachę oraz Annę Jędrzejczyk starszego operatora urządzeń przygotowania danych na podstawie art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) oraz Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) i upoważnienia do kontroli z 21 maja 2010 roku (znak: PS.IV.0939-23-10), wydanego z upoważnienia Wojewody przez Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie. Kontrolę przeprowadzono w dniu 11 sierpnia 2010 roku. Funkcję Dyrektora Jednostki w okresie objętym kontrolą pełniła Pani Beaty Dziedzic. Kontrolę przeprowadzono w oparciu o zastaną dokumentację oraz wyjaśnienia Pani Dyrektor. Przed rozpoczęciem czynności kontrolnych zespół inspektorów, zgodnie z art. 127 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej wylegitymował się. Do protokołu załącza się 1. Kserokopie Indywidualnych Planów Pracy, 2. Kserokopie Karty pobytu wychowanka, 3. Kserokopię Protokołu z Zespołu do spraw okresowej oceny sytuacji dziecka, 4. Kserokopię Porozumienia ws. wolontariatu, 5. Ankietę wypełnioną przez Dyrektora Rodzinnego Domu Dziecka, która stanowi integralną część protokołu. Zakres kontroli Zakres kontroli obejmował ocenę standardu wychowania i opieki. Ustalenia z kontroli Rodzinny Dom Dziecka Nr 2 w Nowym Sączu, ul. Zyndrama 17 jest publiczną całodobową placówką opiekuńczo-wychowawczą o profilu rodzinnym. Placówka została wpisana do Rejestru Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych prowadzonego przez Wojewodę Małopolskiego pod nr 0056. Placówka została powołana na mocy Decyzji nr 90/91 Kuratora Oświaty z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie utworzenia Rodzinnego Domu Dziecka w Nowym Sączu.
Decyzją Wojewody Małopolskiego Nr 9/2008 z dnia 30 stycznia 2008 roku (znak: PS.IV.9035-9-08) zezwolono Gminie Miejskiej Nowy Sącz prowadzenie kontrolowanego Rodzinnego Domu Dziecka Nr 2 w Nowym Sączu. Funkcję Dyrektora Placówki pełni od dnia 1 stycznia 1992 roku Pani Beata Dziedzic powołana na stanowisko Dyrektora na mocy Decyzji nr 90/91 Kuratora Oświaty z dnia 12 grudnia 1991 roku zgodnie z obowiązującymi wcześniej przepisami. Pani Beata Dziedzic jako osoba kierująca placówką rodzinną spełnia kwalifikacje określone w 37 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455), tj. posiada wykształcenie wyższe magisterskie w zakresie pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej, ukończyła w 2002 roku (wraz z mężem) szkolenie dla osób prowadzących placówki rodzinne (nr zaświadczenia 3/II/2002, nr zaświadczenia 4/II/2002), przeprowadzone przez Centrum informacji i poradnictwa dla rodzinnych domów dziecka. W Rodzinnym Domu Dziecka jest zatrudniony również Pan Paweł Dziedzic (1 etat), obecnie na stanowisku starszego opiekuna. Pan Paweł posiada wykształcenie średnie. Kontrolowana Placówka funkcjonuje w oparciu o Statut nadany Uchwałą Nr VIII/97/2007 Rady Miasta Nowego Sącza z dnia 24 kwietnia 2007 roku, a następnie zmieniony Uchwałą Nr XXX/376/2008 Rady Miasta Nowego Sącza z dnia 9 września 2008 roku. Działania Rodzinnego Domu określa także Regulamin Organizacyjny Rodzinnego Domu Dziecka Nr 2 w Nowym Sączu, stanowiący załącznik Nr 1 do zarządzenia Prezydenta Miasta Nowego Sącza Nr 298/2008 z dnia 1 września 2008 roku. Dokument został zatwierdzony przez Dyrektora Rodzinnego Domu Dziecka oraz Dyrektora Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej Urzędu Miasta w Nowym Sączu, co jest niezgodne z zapisem 14 ust. 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, który stanowi, iż, cyt. regulamin ustala dyrektor placówki w porozumieniu z centrum pomocy. Regulamin winien więc być podpisany przez dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowym Sączu, o czym mowa również w 15 Regulaminu. Regulamin został opracowany w sposób nie budzący zastrzeżeń, stosownie do zapisów 14 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Zmian wymagają jedynie zapisy 8 ust. 6 c dotyczące formułowania przez Stały Zespół ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka wniosków, bowiem zgodnie z zapisem 10 ust. 7 ww. rozporządzenia, Stały Zespół formułuje na piśmie opinię dotyczącą dalszego pobytu dziecka w Placówce. Również zapisy dotyczące zadań związanych z prowadzeniem mieszkania chronionego należy skorygować, gdyż jak ustalono podczas kontroli w ramach Rodzinnego Domu nie funkcjonuje mieszkanie chronione. Podczas czynności kontrolnych Pani Dyrektor została poinformowana o konieczności aktualizacji dokumentu. W okresie objętym czynnościami kontrolnymi Placówka zawarto 1 porozumienie o współpracy z Młodzieżowym Centrum Wolontariatu prowadzonym przez Stowarzyszenie SURSUM CORDA, na mocy którego Rodzinny Dom korzystał z pomocy 3 wolontariuszy. Działania kontrolowanego Domu nie są wspierane przez rodziny zaprzyjaźnione. 2
Wychowankowie Rodzinny Dom Dziecka Nr 2 w Nowym Sączu, ul. Zyndrama 17 jest placówką koedukacyjną przeznaczoną dla 8 wychowanków. W dniu kontroli w Placówce przebywało 8 wychowanków (5 dziewczynek, 3 chłopców). Zgodnie z danymi zawartymi w ankiecie, spośród wszystkich wychowanków umieszczonych w Placówce: 3 dzieci jest sierotami naturalnymi, w przypadku 1 dziecka oboje rodzice są pozbawieni władzy rodzicielskiej. Dokumentacja Kontrolowany Rodzinny Dom Dziecka prowadzi ewidencję dzieci przebywających w Placówce. Księga ewidencji wychowanków prowadzona jest w formie tabelarycznej i zawiera następujące informacje: imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia, imiona, nazwisko i adres rodziców, imiona, nazwisko opiekunów prawnych, warunki pobytu, zakres i forma świadczeń, adres stałego zameldowania, data przyjęcia, miejsce wcześniejszego pobytu, datę i przyczyna skreślenia z ewidencji, nazwę, adres nowego pobytu, w przypadku usamodzielnienia adres i miejsce pracy. Akta osobowe wychowanków teczki osobowe dzieci zawierają m.in.: korespondencję i dokumentację sądową, skierowanie do placówki, decyzje Sądu, wywiady środowiskowe, dokumentację medyczną, dokumentację szkolną oraz opinie psychologiczne. Indywidualne Plany Pracy (IPP) Indywidualny Plan Pracy składa się z karty informacyjnej wychowanka, która obejmuje podstawowe dane o dziecku, tj. imię i nazwisko dziecka, datę i miejsce urodzenia, nr aktu urodzenia, PESEL, NIP, adres zameldowania stałego, adresy i terminy poprzednich miejsc pobytu, adres szkoły do której uczęszcza dziecko, podstawowe dane o rodzicach: imiona i nazwiska, adres zamieszkania, wykształcenie, adres miejsca pracy, dane opiekuna prawnego wychowanka oraz dane o rodzeństwie dziecka. W dalszej części karty informacyjnej wyszczególniono: rodzaje i numery ważnych dokumentów sądowych oraz informacje nt. kasy chorych, lekarza pierwszego kontaktu, ewentualnie otrzymywanej przez dziecko renty oraz psychologa. Kolejnym elementem opisywanego dokumentu jest opis historii życia wychowanka oraz jego aktualnej sytuacji. Indywidualny Plan Pracy składa się z następujących obszarów: 1. Historia życia, 2. Sytuacja szkolna, 3. Sytuacja zdrowotna i rozwój fizyczny, 4. Sytuacja rodzinna, 5. Rozwój emocjonalny i społeczno-moralny. W każdym wzorze IPP uwzględnione zostały cele długoterminowe oraz cele krótkoterminowe, ale uwzględnione zostały w jednej tabelce wraz z określeniem sposobu realizacji oraz terminu realizacji. Należałoby rozgraniczyć cele długo i krótkoterminowe, tak aby były w stosunku do siebie adekwatne. Wpisy w Indywidualnym Planie Pracy są bardzo lakoniczne. Zgodnie z 12 ust. 6 ww. rozporządzenia, co pół roku dokonywana jest również modyfikacja Indywidualnych Planów Pracy. 3
Karty Pobytu Dziecka prowadzone są w formie opisowej i zawierają cztery sfery, w ramach których Dyrektor Placówki uzupełnia co miesiąc informacje: - kontakty rodzinne, - plusy i minusy funkcjonowania w domu, - nauka szkolna, - stan zdrowia, - funkcjonowanie poza domem, - komentarz. Wpisy w poszczególnych obszarach dokonywane są na bieżąco wraz z uwagami. Indywidualne Plany Pracy oraz Karty Pobytu znajdują się w komputerze, co budzi zastrzeżenia, bowiem nie podpisane nie stanowią właściwego dokumentu. Wskazane byłoby wydrukowanie dokumentów i podpisanie ich przez Panią Dyrektor oraz załączenie do akt osobowych każdego wychowanka. Zespół do spraw Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka: W Placówce działa Stały Zespół ds. Okresowej Oceny Sytuacji Dziecka od 2001 roku. Podczas kontroli kompleksowej ustalono, iż ostatnie posiedzenie Stałego Zespołu miało miejsce 18 czerwca 2010 roku, w którym uczestniczyli: Dyrektor RDD, starszy opiekun zatrudniony w RDD oraz przedstawiciel Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowym Sączu i dwóch psychologów Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego w Nowym Sączu. Skład stałego zespołu był więc zgodny z zapisem 10 ust. 4 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych z dnia 19 października 2007 roku. Jak wynika z informacji uzyskanych podczas kontroli w roku 2009 roku odbyły się dwa posiedzenia Stałego Zespołu: 19 stycznia 2009 roku, 8 czerwca 2009 roku, w 2010 roku Stały Zespół spotykał się dwukrotnie: 14 stycznia 2010 roku oraz 18 czerwca 2010 roku. Na posiedzeniach ww. Zespołu omawiana jest m.in. aktualna sytuacja rodzinna, szkolna oraz zdrowotna dziecka. Analizowane są również stosowane metody pracy z dzieckiem i rodziną oraz karty pobytu dziecka. Z analizy protokołów z posiedzeń Stałego Zespołu wynika, iż Zespół po dokonaniu okresowej oceny sytuacji dziecka formułuje wnioski z przeprowadzonej oceny, podczas gdy zgodnie z zapisem 10 ust. 7 ww. rozporządzenia, Stały Zespół formułuje na piśmie opinię dotyczącą dalszego pobytu dziecka w Placówce. Protokoły z posiedzeń Stałego Zespołu sporządzane są przez pracownika Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego. Poinformowano Panią Dyrektor, iż po dokonaniu okresowej oceny sytuacji dziecka, Zespół powinien sporządzać na piśmie opinię dotyczącą zasadności dalszego pobytu dziecka w RDD. Szczegółowa analiza protokołów z posiedzeń Stałego Zespołu z roku 2009 i 2010 wykazała, iż dotrzymywany był termin dokonywania okresowej oceny sytuacji dziecka, nie rzadziej niż co pół roku, określony w 10 ust. 3 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Uczestnicy posiedzenia stałego zespołu potwierdzali swoją obecność podpisem. Opieka i wychowanie Z informacji uzyskanych od Pani Dyrektor wynika, iż wychowankowie mają zapewnione wyżywienie dostosowane do ich potrzeb rozwojowych. Są wyposażeni w odzież, obuwie i inne przedmioty osobistego użytku, stosownie do wieku i indywidualnych potrzeb. Dzieci wdrażane są na co dzień do podstawowych czynności wykonywanych w każdym domu wychowankowie sprzątają swoje pokoje, nakrywają do stołu i sprzątają po posiłkach, czasami samodzielnie dokonują zakupów żywności oraz w miarę potrzeb samodzielnie dokonują zakupów odzieży, obuwia oraz przedmiotów codziennego użytku. 4
Ponadto starsi wychowankowie prasują drobne rzeczy, w miarę umiejętności dokonują napraw odzieży oraz samodzielnie załatwiają sprawy urzędowe poza Placówką, np. wysyłają pocztę, składają wnioski, itd. Dzieci otrzymują comiesięczną kwotę pieniężną do własnego dysponowania, zgodnie z 27 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych. Kwota pieniężna jest zróżnicowana w zależności od wieku dzieci młodzież uczęszczająca do szkół ponadpodstawowych otrzymuje 25 zł miesięcznie, natomiast uczniowie szkoły podstawowej 10 zł. W Placówce nie ma opracowanego regulaminu kieszonkowego, natomiast dzieci mogą sobie dorobić do kieszonkowego dodatkową pracą na rzecz domu (4 zł za godzinę). Ponadto opiekunowie dofinansowują dobre zakupy (50%). Dzieci pokrywają koszty zniszczeń celowych. Dzieci mają zapewniony wypoczynek w okresie ferii zimowych i wakacji. Większość dzieci należy do ZHP. Zimą i latem wyjeżdżają na zimowiska i obozy. Ponadto w okresie ferii zimowych dzieci wyjeżdżają wspólnie z opiekunami na narty, a latem cała rodzina jedzie nad morze i w góry do Zawoi. Współpraca z rodziną biologiczną Pani Dyrektor jest dobrze zorientowana w sytuacji każdego dziecka, zna ich losy i losy ich rodzin. Stara się utrzymywać kontakt (telefoniczny i osobisty) z rodzicami biologicznymi, rodzeństwem wychowanków oraz dalszymi krewnymi, jeśli zaistnieje taka potrzeba i możliwość. Rodziny 7 wychowanków Domu utrzymują z nimi systematyczne i regularne kontakty. Kontakty dzieci przebywających w Rodzinnym Domu Dziecka z osobami bliskimi nie są odnotowywane. Wskazane byłoby prowadzenie dokumentacji potwierdzającej utrzymywanie kontaktów z rodzinami biologicznymi wychowanków. Współpraca placówki ze środowiskiem lokalnym Placówka utrzymuje stały kontakt ze szkołami, do których uczęszczają wychowankowie, Ośrodkiem Adopcyjno-Opiekuńczym w Nowym Sączu, z Radą Osiedla i parafią, dzieci korzystają z miejskiego programu pt. Bezpieczne wakacje/ferie. Opieka medyczna Każde dziecko objęte jest opieką lekarza pediatry. Cała rodzina korzysta z usług jednego stomatologa. Czworo dzieci noszących okulary jest pod opieką okulisty, dwoje dzieci korzysta z opieki ortodonty, a jeden wychowanek objęty jest pomocą neurologiczną. Jedno z dzieci przebywających w Rodzinnym Domu jest niepełnosprawne intelektualnie. W okresie objętym kontrolą opieką psychiatryczno-psychologiczną objęta była również jedna wychowanka Placówki. Usługi edukacyjne Wszyscy wychowankowie przebywający w Placówce mają zapewniony dostęp do nauki zgodnie z 27 ust. 1 pkt 9 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych. Dzieci realizują obowiązek szkolny troje dzieci uczęszcza do szkoły podstawowej, jedno dziecko uczy się w gimnazjum, jeden wychowanek jest uczniem liceum, dwoje dzieci uczy się w szkole zawodowej, natomiast jedna dziewczynka objęta jest opieką przedszkolną. 5
Dzieci w Placówce mają zapewnioną pomoc w nauce, w szczególności przy odrabianiu zadań domowych zgodnie z 27 ust. 1 pkt 10 ww. rozporządzenia, odrabiają lekcje z pomocą opiekunów, starszych dzieci oraz wolontariuszy. W okresie objętym czynnościami kontrolnymi, Rodzinny Dom uzyskał Środki z Fundacji Św. Mikołaja na korepetycje z matematyki i języka angielskiego. Z zajęć wyrównawczych w szkołach korzysta 3 wychowanków. Wizja lokalna placówki Rodzinny Dom Dziecka N 2 w Nowym Sączu mieści się w dwupiętrowym domu, będącym własnością PP. Dziedzic. Placówka spełnia standardy określone w 27 ust. 3 pkt 1-5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych, posiada bowiem pokoje mieszkalne jedno lub dwuosobowe, właściwie oświetlone, o powierzchni zapewniającej przechowywanie rzeczy osobistych i swobodne korzystanie z wyposażenia. Każde dziecko ma własny tapczan bądź łóżko, szafkę, szafę lub miejsce w szafie na przechowywanie rzeczy osobistych, zabawki, książki, gry. W placówce jest również odpowiednio wyposażona kuchnia. Poza tym wychowankowie mają do dyspozycji 3 łazienki, salon z jadalnią, pomieszczenie przeznaczone do nauki oraz małą salę gimnastyczną. W budynku znajduje się również spiżarnia, pralnia i suszarnia. Dom otoczony jest dużym ogrodem. Wnioski Podczas czynności kontrolnych stwierdzono, że Rodzinny Dom Dziecka zapewnia swoim wychowankom odpowiedni standard opieki i wychowania. Na tym protokół zakończono. Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w zeszycie kontroli na temat zakresu i terminu przeprowadzonej kontroli. Pouczenie Zgodnie z 15 ust. 2 pkt 7 w związku z 16 ust. 3 i 4 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej, (Dz. U. z 2005 r. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) Kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo zgłoszenia przed podpisaniem protokołu kontroli, umotywowanych zastrzeżeń dotyczących ustaleń zawartych w protokole w terminie 7 dni od dnia otrzymania protokołu do Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego. Ponadto zgodnie z 16 ust. 1 ww. rozporządzenia kierownikowi kontrolowanej jednostki przysługuje prawo do odmowy podpisania protokołu z podaniem w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania pisemnych wyjaśnień przyczyn tej odmowy. Do protokołu nie wniesiono (wniesiono) zastrzeżeń. Po przeczytaniu, niniejszy protokół podpisano na każdej stronie. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, jeden egzemplarz otrzymuje Dyrektor Jednostki podlegającej kontroli, drugi włącza się do akt kontroli. 6
Data otrzymania protokołu: 30.08.2010 Data i miejsce podpisania protokołu: 30.08.2010 Nowy Sącz DYREKTOR Inspektor (-) mgr Beata Dziedzic (-) Monika Sacha (-) Anna Jędrzejczyk...... /podpis Dyrektora Jednostki kontrolowanej/ /podpisy kontrolujących/ 7