60-LECIE BIBLIOTEKI GŁÓWNEJ 1952-2012

UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU 60-LECIE BIBLIOTEKI GŁÓWNEJ 1952-2012 Opracowanie pod red. Anieli Piotrowicz Poznań 2012 1

2

Spis treści A. Piotrowicz: Nowy rozdział w historii Biblioteki. 5 M. Kuczkowska: Dorobek piśmienniczy Biblioteki Głównej.. 17 Bibliografia publikacji pracowników Biblioteki Głównej Akademii Medycznej i Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu 21 3

4

Nowy rozdział w historii Biblioteki Biblioteka Główna uczelni medycznej w Poznaniu istnieje już 60 lat. Powstała w 1952 roku z przekształcenia wcześniej istniejącej Biblioteki Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Poznańskiego. Historia Biblioteki i jej działalność w okresie pierwszego 50-lecia przedstawiona została w okolicznościowej monografii Półwiecze Biblioteki Głównej przygotowanej na jubileusz przez zespół pracowników Biblioteki. Znajdowała się ona wówczas w bardzo trudnej sytuacji lokalowej, ograniczającej jej dalszy rozwój i funkcjonalność. W przedmowie do tej monografii Rektor i Kanclerz Uczelni poinformowali o perspektywie radykalnej poprawy sytuacji lokalowej Biblioteki dzięki planowanej budowie Centrum Biblioteczno-Dydaktycznego na terenie kampusu uniwersyteckiego w rejonie ulic Przybyszewskiego i Rokietnickiej. Problem poprawy bazy lokalowej Biblioteki dyskutowany był w Uczelni od dość dawna. Już za rektoratu prof. Antoniego Pruszewicza (1987-1993) poszukiwano możliwości rozbudowy obiektu przy ul. Parkowej. Idea budowy Biblioteki na kampusie uczelnianym pojawiła się w roku 2001 w czasie kadencji rektorskiej prof. Leona Drobnika (1999-2002), a rozwinięta i przekształcona została w realny projekt Centrum Medycznej Informacji Naukowej powiązanego z Centrum Dydaktyczno-Kongresowym w czasie rektoratu prof. Grzegorza Bręborowicza (1002-2008). Ostatni etap, wykańczania i wyposażania Biblioteki, przypadł w udziale rektorowi prof. Jackowi Wysockiemu (2008-obecnie). Od początku realizacji tego dzieła patronował niezmiennie kanclerz Uniwersytetu Medycznego, mgr Bogdan Poniedziałek. Ostatnie dziesięciolecie to okres burzliwych zmian w działalności Biblioteki. Już w roku 2003 został przygotowany i przedstawiony władzom Uczelni program użytkowy, zawierający opis organizacji niezbędnych funkcji, charakterystykę i organizację określonych przestrzeni bibliotecznych, umożliwiających właściwą realizację zadań tej jednostki, niezbędne obliczenia powierzchni przeznaczonej na działalność dydaktyczno-naukową i magazynową oparte na standardach dla bibliotek naukowych oraz różnego rodzaju wskaźniki wielkości. 5

Program użytkowy był podstawą do opracowania projektu architektonicznego, który wybrany został w drodze konkursu spośród kilku nadesłanych propozycji. Projekt Spółki Projektowania Architektonicznego Sadowscy poddany został szczegółowej konsultacji z dyrekcją Biblioteki i po dokonaniu w nim szeregu modyfikacji został zaakceptowany do realizacji w kwietniu 2004 roku. Zgodnie z koncepcją głównego projektanta, mgr. inż. arch. Grzegorza Sadowskiego, obiekt o rzucie w kształcie litery L utrzymany został w stylistyce modernizmu 20-lecia międzywojennego i nawiązuje do zabudowy występującej w tym rejonie miasta. Lokalizacja Biblioteki na terenie kampusu uniwersyteckiego Uroczystość wkopania kamienia węgielnego pod budowę Centrum Medycznej Informacji Naukowej miała miejsce we wrześniu 2005. Na konferencji prasowej towarzyszącej temu wydarzeniu termin zakończenia inwestycji określony został na rok 2008. 6

Akt wmurowania kamienia węgielnego (2005) W 2006 roku zakończony został etap budowlany i nad obiektem zawisła tradycyjna wiecha. Wiecha na budynku Biblioteki 7

Na początku października 2007 roku oddano do użytku część Kongresowo- Dydaktyczną obiektu i inauguracja nowego roku akademickiego odbyła się w nowej auli na 900 miejsc. Do 2010 roku trwało wykańczanie i wyposażanie części bibliotecznej budynku, a jej przekazanie do użytku nastąpiło z końcem lipca 2010. Od 2008 roku Biblioteka prowadziła prace przygotowawcze do przemieszczenia księgozbioru. Planując wolny dostęp do kolekcji bibliotecznych rozpoczęte zostały prace związane z kodowaniem księgozbioru. Uczelnia zakupiła do ochrony i kontroli zbiorów bibliotecznych nowoczesny system ARFIDO, działający w technologii RFID. Wszystkie materiały biblioteczne, planowane do udostępniania w kolekcjach wolnodostępnych, zostały oznakowane etykietami umożliwiającymi ich identyfikację. Wpłynęło to na znaczne usprawnienie procesu przenoszenia księgozbioru do nowego obiektu. Przeprowadzka do nowej Biblioteki odbywała się w okresie sierpnia i września 2010 roku, przy czym Czytelnia Ogólna i Czytelnia Czasopism zostały uruchomione w nowej Bibliotece już 20 września, a wszystkie pozostałe agendy biblioteczne rozpoczęły pracę w pełnym zakresie od początku października. Widok budynku Biblioteki od strony ul. Przybyszewskiego 8

12 października odbyło się uroczyste otwarcie Biblioteki z udziałem władz uczelni i władz samorządowych oraz licznych gości przedstawicieli środowiska akademickiego i bibliotekarskiego. Uroczystość przecięcia wstęgi Współczesne biblioteki akademickie to coraz częściej placówki ściśle powiązane z uczelnianymi centrami dydaktycznymi. Taki charakter ma również nowa Biblioteka Główna Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Znajduje się ona w Centrum Medycznej Informacji Naukowej, usytuowanym na kampusie uniwersyteckim, w którym funkcjonuje również Centrum Kongresowo-Dydaktyczne. Nowa Biblioteka Uniwersytetu Medycznego uzyskała w nim powierzchnię 7.244,61 m kwadratowych. Jest to prawie 4-krotnie więcej niż dysponowała dotychczas, dzięki czemu zaistniała szansa na stworzenie optymalnych warunków do studiowania i pracy naukowej. Pojawiła się możliwość zorganizowania wolnego dostępu do wielu kolekcji bibliotecznych, stref swobodnego wypoczynku w przyjaznym otoczeniu oraz rozbudowy nowych funkcji bibliotecznych. Podstawowa działalność biblioteczna zorganizowana została w 3-piętrowym skrzydle budynku Centrum Medycznej Informacji Naukowej przy ul. Przybyszewskiego 37a. Aktualnie w Bibliotece istnieją cztery czytelnie. Czytelnia Ogólna, Czytel- 9

nia Czasopism i Czytelnia Pracowników Nauki, w których dostępne są wyselekcjonowane księgozbiory podręczne, oraz Czytelnia Multimedialna, wyposażona w stacjonarne stanowiska komputerowe. Czytelnia Ogólna Czytelnia Czasopism 10

Czytelnia Multimedialna W nowym obiekcie Biblioteka dysponuje kompleksem dydaktycznym z salą wykładową i seminaryjną, pokojami pracy zespołowej oraz jednoosobowymi stanowiskami do pracy naukowej. Umożliwia to prowadzenie dydaktyki bibliotecznej dla różnych grup użytkowników oraz stworzenie odpowiednich warunków do nauki i studiów. Lokalizacja sal dydaktycznych 11

Sala wykładowa Sala seminaryjna Na I piętrze zorganizowana została wypożyczalnia, która sąsiaduje z samoobsługowym magazynem podręczników i skryptów. Proces wypożyczeń został usprawniony poprzez zainstalowanie stanowisk do samodzielnych wypożyczeń i zwrotów materiałów bibliotecznych. Ponadto w pobliżu wejścia na teren Biblioteki znajduję się stanowisko informacji ogólnej i punkt zleceń na usługi biblioteczne. 12

Wypożyczalnia Na wszystkich piętrach znajdują się magazyny zamknięte, przystosowane do przechowywania różnych rodzajów zbiorów bibliotecznych. W wolnych przestrzeniach zorganizowane zostały wolnodostępne kolekcje i stanowiska komputerowe oraz miejsca rekreacyjne, wyposażone w stoliki i fotele wypoczynkowe. Wolnostojące stanowiska komputerowe 13

Z poziomu 3. piętra istnieje wyjście na taras rekreacyjny, utworzony na części dachu, z którego rozciąga się widok na całe miasteczko uniwersyteckie. Taras z widokiem na okolicę Na terenie Biblioteki dostępnych jest 6 urządzeń wielofunkcyjnych systemu Documaster Campus, który funkcjonuje w różnych obiektach uniwersyteckich. Umożliwiają one użytkownikom samodzielne wykonywanie kopii materiałów, skanowanie oraz wydruk plików komputerowych. Użytkownicy Biblioteki mają do dyspozycji zaplecze gastronomiczne i szatnie zlokalizowane na poziomie parteru. Na poziomie 1 znajduje się podziemny parking, w sąsiedztwie którego Biblioteka posiada magazyn podręczny wraz z komorą dostawczą, połączony windą z magazynami bibliotecznymi na wyższych piętrach. Biblioteka została tak zorganizowana, aby poza tradycyjnymi funkcjami wypożyczania i prezencyjnego udostępniania materiałów bibliotecznych w czytelniach mogła stać się integralną częścią multimedialnego centrum edukacyjnego i centrum naukowej informacji medycznej. Umożliwia to nowoczesna organizacja przestrzeni bibliotecznej: pomieszczenia do szkoleń w zakresie umiejętności informacyjnych: sale seminaryjne, sale do prezentacji multimedialnych wolny dostęp do wielu kolekcji specjalistycznych, 14

specjalne miejsca do korzystania z zasobów elektronicznych, wydzielone miejsca pracy indywidualnej, sale grupowej nauki studentów, stanowiska umożliwiające korzystanie z prywatnych komputerów, zarówno w czytelniach, jak i w innych przestrzeniach bibliotecznych, we wszystkich strefach zapewniony dostęp do sieci komputerowej, przestrzeń przeznaczona na prowadzenie badań, studiowanie i pisanie prac, miejsca do studiowania z zapewnieniem preferencji, zwyczajów i upodobań czytelników: strefy ciche, strefy głośne, z możliwością spotkań i odpoczynku w przyjaznym otoczeniu, maksymalnie długi czas otwarcia Biblioteki, możliwość elastycznego przeorganizowania struktury przestrzeni bibliotecznej. Z Biblioteki korzysta w ciągu roku ponad 150 tysięcy użytkowników. Statystyka Wypożyczalni odnotowuje ponad 100 tysięcy operacji wypożyczeń i zwrotów materiałów dydaktycznych. Równie wysokie jest wykorzystanie księgozbiorów podręcznych w czytelniach i kolekcjach wolnodostępnych. Witrynę biblioteczną odwiedza rocznie blisko pół miliona użytkowników. Zapewnienie właściwego funkcjonowania Biblioteki w nowych warunkach spowodowało konieczność zwiększenia liczby pracowników i dokonania przekształceń struktury wewnętrznej. Aktualnie struktura Biblioteki Głównej przedstawia się ona następująco: 1. Oddział Zbiorów Sekcja Gromadzenia i Ewidencji Zbiorów Sekcja Opracowania Zbiorów Sekcja Magazynów Bibliotecznych 2. Oddział Udostępniania Zbiorów Sekcja Wypożyczalni Sekcja Czytelni 15

3. Oddział Informacji Naukowej Sekcja Usług z Zakresu Informacji Naukowej i Działalności Informacyjnej Sekcja Bibliograficzno-Dokumentacyjna Sekcja Dydaktyki Bibliotecznej 4. Pracownia Komputerowa 5. Filie Biblioteki Głównej W skład systemu biblioteczno-informacyjnego wchodzą ponadto 2 biblioteki wydziałowe, 3 biblioteki w szpitalach klinicznych oraz 17 bibliotek specjalistycznych w katedrach i zakładach Uczelni. Zespół pracowników Biblioteki liczy aktualnie 45 osób, w tym 3 niepełnozatrudnionych i 4 osoby pracujące w sieci. W tej grupie znajduje się 1 starszy kustosz dyplomowany, 9 kustoszy, 10 starszych bibliotekarzy, 10 bibliotekarzy, 4 młodszych bibliotekarzy, 4 magazynierów, 4 techników i 3 pracowników administracyjnogospodarczych. Ponadto do pracy w Bibliotece zostało oddelegowanych 6 pracowników porządkowych, których zadaniem jest utrzymanie ładu i porządku przez cały okres funkcjonowania placówki. W Bibliotece udało się stworzyć dobrą atmosferę do nauki. Studenci niemal cały czas poza zajęciami na Uczelni spędzają w Bibliotece, wykorzystując różnorodne miejsca do nauki i spotkań koleżeńskich. Na wniosek studentów wydłużony został czas pracy i skrócony okres wakacji letnich do jednego miesiąca. Aktualnie Biblioteka dostepna jest dla użytkowników w dni powszednie przez 16 godzin dziennie, od 8.00 do 24.00, a w weekendy od 9.0 do 16.00, ale od nowego roku akademickiego prawdopodobnie również czas pracy w soboty i niedziele zostanie wydłużony do północy. Dzięki nowej inwestycji Uczelnia uzyskała nowoczesną Bibliotekę, która wraz z zapleczem konferencyjnym ma szansę stać się miejscem, w oparciu o które Uniwersytet Medyczny w Poznaniu realizować będzie szeroki zakres kształcenia przed i podyplomowego. Lokalizacja Biblioteki w centrum powstającego miasteczka akademickiego, na orbicie kórego znajduje się 5 szpitali klinicznych, kilka obiektów dydaktycznych i 4 domy studenckie, stwarza całemu środowisku komfortowe warunki do pracy naukowo-dydaktycznej. Aniela Piotrowicz 16

Dorobek piśmienniczy Biblioteki Głównej Jubileusz to znakomita okazja do poczynienia podsumowań, spojrzenia wstecz, ale też jednocześnie do nakreślenia perspektyw dalszego rozwoju. W 2002 r. Biblioteka Główna Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu obchodziła 50-lecie swojego istnienia z okazji tej wydano monografię Półwiecze Biblioteki Głównej 1952-2002. Oprac. zbior. pod red.: Anieli Piotrowicz, która do dziś stanowi znakomite źródło informacji o historii Biblioteki. W 2012 r. przypada 60. rocznica istnienia Biblioteki Głównej UMP. Poszczególne aspekty jej funkcjonowania zostały szczegółowo opisane czy to we wspomnianej już monografii Półwiecze Biblioteki Głównej czy też w referatach zjazdowych na coroczne Konferencje Problemowe Bibliotek Medycznych. Niniejsze opracowanie dotyczy nieco innego aspektu funkcjonowania biblioteki a mianowicie działalności piśmienniczej pracowników Biblioteki. Opracowania dotyczące publikacji pracowników Biblioteki Głównej UMP pojawiały się już w przeszłości, to m.in. przygotowana przez Martę Kroemeke Bibliografia publikacji pracowników Biblioteki Głównej oraz prac przygotowanych do druku (1970-1971) (Informator. Biblioteka Akademii Medycznej w Poznaniu. Poznań, 1972 R. 16-17 nr 18(26) s. 117-130); to opracowanie Elżbiety Kluszewskiej i Anieli Piotrowicz Bibliografia publikacji pracowników Biblioteki Głównej Akademii Medycznej im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu (Inf. Bibl. Gł. AM Pozn. 1985 nr 1 s. 4-31) czy też opracowanie Bolesława Howorki, Ewy Gandeckiej i Alicji Strzeleckiej Bibliografia prac Biblioteki Głównej Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (Poznań, 1993). Bolesław Howorka podjął także próbę analizy treściowostatystycznej dokonań piśmienniczych pracowników Biblioteki w rozdziale Publikacje i działalność twórcza pracowników Biblioteki Głównej w monografii Półwiecze Biblioteki Głównej 1952-2002. Przygotowana z okazji jubileuszu Bibliografia publikacji pracowników Biblioteki Głównej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu opracowana została według klucza autorskiego, w obrębie którego zastosowano układ chronologiczny, a w zasięgu roku układ alfabetyczny. Zastosowanie takiego układu zawartości pozwala spojrzeć na bibliografię pracowników w sposób bardziej 17

spersonalizowany daje obraz, czym konkretna osoba zajmowała się w swojej pracy zawodowej na przestrzeni lat, jaki zakres odpowiedzialności jej powierzono (przy opracowaniach zbiorowych), jak ewoluowały jej zainteresowania zawodowe, na jakie lata przypada szczególna aktywność twórcza określonego pracownika Biblioteki. Daje nawet obraz ilościowych dokonań poszczególnych autorów. Opracowanie to obejmuje więc jednocześnie dorobek piśmienniczy Biblioteki jako instytucji oraz indywidualnie dokonania piśmiennicze poszczególnych pracowników. Bibliotekę tworzą ludzie. W ciągu 60 lat istnienia Biblioteki przez jej mury przewinęło się wiele osób nie wszyscy pozostawili po sobie dorobek piśmienniczy, ale to, co zostało utrwalone w postaci artykułów, referatów, rozdziałów i innych form piśmienniczych, daje obraz Biblioteki na przestrzeni lat, pozwala spojrzeć, niczym z lotu ptaka, na jej długą historię. W bibliografii, jak w soczewce, skupiają się zadania i problemy, z którymi Biblioteka zmagała się i zmaga nadal. W działalności piśmienniczej pracowników Biblioteki na plan pierwszy wysuwają się liczne opracowania bibliograficzne. Do roku 1999 dorobek naukowego pracowników Uczelni. został udokumentowany w drukowanych rocznikach Bibliografia prac Akademii Medycznej w Poznaniu, a kolejne roczniki 2000-2001 ukazały się na płytach CD-ROM. Bibliografia pracowników Uczelni od 1991 r. tworzona jest w wersji elektronicznej i obecnie dorobek naukowy tego środowiska prezentowany jest wyłącznie w formie bazy bibliograficznej dostępnej za pośrednictwem sieci. Poprzez pryzmat bibliografii można zauważyć również, że Biblioteka nie zapomina sama o sobie bogate pokłosie materiałów zjazdowych czy też artykułów w czasopismach daje obraz zmagań bibliotekarzy z codzienną praktyką bibliotekarską mamy więc publikacje poświęcone dydaktyce (Brzostowicz, Piotrowicz, Grządzielewska, Hajduk, Stebner), zagadnieniom informacji naukowej (Piotrowicz, Hajduk, Grządzielewska), sytuacji prawnej bibliotekarza (Howorka, Brzostowicz), usługom bibliotecznym (Posadzy, Grządzielewska), warunkom lokalowym Biblioteki (Howorka, Piotrowicz), gromadzeniu i udostępnianiu w wersji tradycyjnej i elektronicznej (Posadzy, Nyga, Strzelecka-Żyromska), nowym nośnikom informacji (np. wideokaseta, CD-ROM) itd. Biblioteka nie tkwi w próżni zanurzona jest w czasie, w którym przyszło jej funkcjonować, dlatego tak widoczne są zmagania bibliotekarzy np. z prenumeratą 18

czasopism z II obszaru płatniczego, z denominacją, ze znowelizowanymi przepisami o podatku od towarów i usług czy z zagadnieniami prawa autorskiego (Howorka). Rozwój technologii informatycznych końca XX i początku XXI w. odcisnął znaczące piętno na funkcjonowaniu i działalności bibliotek, czego wyraz również znajdujemy w piśmiennictwie. Informatyzacja Biblioteki dokonywała się stopniowo na wielu płaszczyznach od początkowych dostępów do baz medycznych na płytach CD- ROM do bardzo bogatej oferty dostępów zdalnych do baz, czasopism i książek (Piotrowicz, Grządzielewska, Hajduk, Stebner). Konsolidacja środowiska bibliotekarzy medycznych w Polsce z pewnością miała duży wpływ na wysoki poziom, jaki reprezentują te biblioteki współcześnie. Referaty zjazdowe z dorocznych Konferencji Problemowych Bibliotek Medycznych stanowią ważny element dorobku piśmienniczego pracowników Biblioteki Głównej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Maria Kuczkowska 19

20

Bibliografia publikacji pracowników Biblioteki Głównej Akademii Medycznej i Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu BASIŃSKA HELENA 1970 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1968. Oprac.: K[azimiera] Bogucka, M[arta] Kroemeke pod kier. K[rystyny] Karwowskiej. Skorowidz przedmiotowy bibliografii oprac. H[elena] Basińska, K[rystyna] Karwowska. - Rocz. AM Pozn. 1970 T. 4 s. 175-250. 1971 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1969. Oprac.: Kazimiera Bogucka, Marta Kroemeke przy współpr. Marii Poprawskiej. Skorowidz przedmiotowy bibliografii oprac. H[elena] Basińska, A[niela] Piotrowicz. - Rocz. AM Pozn. 1971 T. 5 s. 201-291. 1973 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1971. Oprac.: J[anina] Brzostowicz, M[arta] Kroemeke, H[alina] Potyrałowa. Do druku przygotowała Maria Poprawska. Skorowidz przedmiotowy bibliografii oprac. H[elena] Basińska, K[rystyna] Karwowska, R[enata] Tomaszkiewicz. - Rocz. AM Pozn. 1973 T. 7 s. 235-471. 1977 Leczenie chirurgiczne dorosłych w wieku podeszłym ze współistniejącą cukrzycą. Jerzy Dotka, Aleksy Krokowicz, Zdzisław Madeja, Helena Basińska. - Pol. Tyg. Lek. 1977 T. 32 nr 32 s. 1229-1231 il. tab. bibliogr. soderż. summ. 1978 Informator. Biblioteka Akademii Medycznej w Poznaniu. Nr 20. Red.: Krystyna Karwowska przy współpr. Hanny Wojciechowskiej. Poznań: Wydaw. Ucz. AM w Poznaniu, 1978, 41 s. 24 cm. + Dodatek: Centralny katalog czasopism zagranicznych Biblioteki Głównej, jej filii oraz pozostałych bibliotek zakładowych Akademii Medycznej w Poznaniu. Oprac.: Hanna Wojciechowska. Skorowidz działowy przygotowała Krystyna Karwowska z konsultacją Heleny Basińskiej. 247 s. 24 cm. 21

Nowy sposób zgłębnikowania żołądka, dwunastnicy i początkowego odcinka jelita czczego w celu odżywiania chorego. A. Wojtalik, Helena Basińska, Jan Stryczyński, J[an] Hryniewiecki. W: XLVIII Zjazd Towarzystwa Chirurgów Polskich. Warszawa, 23-25 IX 1976 r. Pod red.: Jana Nielubowicza. Warszawa, 1978 s. 271-272. Profesor Edward Howorka (1914-1978). Anna Golenia, Bolesław Howorka, Helena Basińska. - Szpit. Pol. 1978 T. 23 z. 5 s. 251-252. Zbiór filmów dydaktycznych Biblioteki Akademii Medycznej w Poznaniu jako środek nowoczesnego nauczania medycyny. Helena Basińska. W: Środki dydaktyczne w procesie kształcenia medycznego. [Red. Marian Obara]. Problemy Dydaktyki Medycznej i Wychowania [nr 7]. Poznań, 1978 s. 240-258 bibliogr. BAUER ELŻBIETA 2002 Udostępnianie zbiorów Biblioteki. Maria Posadzy, Renata Rybarczyk, Elżbieta Bauer, Dorota Trojakowska. W: Półwiecze Biblioteki Głównej 1952-2002. Oprac. zbior. pod red.: Anieli Piotrowicz. Poznań, 2002 s. 29-38 il. tab. BOGUCKA KAZIMIERA 1969 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w latach 1966 i 1967. Oprac.: Z[ofia] Knoppówna, Krystyna Karwowska, J[anina] Mierniczakowa, M[aria] Poprawska pod kier. Zofii Knoppówny. Indeks przedmiotowy: Jerzy Sikorski. Indeks łaciński: Kazimiera Bogucka, - Rocz. AM Pozn. 1969 T. 2/3 s. 187-325. 1970 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1968. Oprac.: K[azimiera] Bogucka, M[arta] Kroemeke pod kier. K[rystyny] Karwowskiej. Skorowidz przedmiotowy bibliografii oprac. H[elena] Basińska, K[rystyna] Karwowska. - Rocz. AM Pozn. 1970 T. 4 s. 175-250. 22

1971 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1969. Oprac.: Kazimiera Bogucka, Marta Kroemeke przy współpr. M[arii] Poprawskiej. Skorowidz przedmiotowy bibliografii oprac. H[elena] Basińska, A[niela] Piotrowicz. - Rocz. AM Pozn. 1971 T. 5 s. 201-291. 1972 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1970. Oprac.: K[azimiera] Bogucka, M[arta] Kroemeke przy współpr. M[arii] Poprawskiej. Skorowidz przedmiotowy bibliografii oprac. H[elena] Basińska, K[rystyna] Karwowska, R[enata] Tomaszkiewicz. - Rocz. AM Pozn. 1972 T. 6 s. 265-367. BRZOSTOWICZ JANINA 1957 Film na usługach nauki. Janina Brzostowicz. - Biul. Gł. Bibl. Lek. 1957 R. 6 nr 9 s. 567-568. W sprawie dokształcania pracowników nauki w zakresie wiedzy o książce. Jania Brzostowicz. - Życie Szk. Wyż. 1957 R. 5 nr 5 s. 100-102. 1958 Bibliografia publikacji z lat 1945-1955. Dziesięciolecie pracy naukowej Wydziału Lekarskiego i Farmaceutycznego Uniwersytetu Poznańskiego oraz Akademii Medycznej w Poznaniu. [Oprac.:] Zofia Knoppówna, Krystyna Karwowska, Zofia Gaca-Dąbrowska, Janina Brzostowicz, Maria Jakoweńko, Wiesław Urbański pod kier. Jana Walińskiego. Poznań, PWN, 1958, 268 s. 1959 Kronika Akademii Medycznej w Poznaniu. Od 1 stycznia 1950 r. do 30 września 1957 r. Komit. red.: Adam Wrzosek (red. nacz.), Janusz Groniowski, [Oprac. m.in.: Bolesław Howorka, Krystyna Karwowska, Zofia Knoppówna, Janina Brzostowicz, Zofia Gaca-Dąbrowska]. T. 1-3. Poznań: AM w Poznaniu, 1959, 465 + 452 + 370 s. 24 cm. O znajomości języków obcych wśród pracowników uczelni medycznych. Janina Brzostowicz. - Biul. Gł. Bibl. Lek. 1959 R. 8 nr 7 s. 545-547. 23

1962 Uwagi o zbieraniu piśmiennictwa do prac naukowych. Janina Brzostowicz. - Biul. Gł. Bibl. Lek. 1962 R. 11 nr 5 s. 345-349. 1964 O zadaniach biblioteki głównej w szkole wyższej. Janina Brzostowicz. - Biul. Gł. Bibl. Lek. 1964 R. 13 nr 7/8 s. 521-525 bibliogr. 1966 Badania elektromiograficzne oraz oznaczenia krzywych pobudliwości nerwowomięśniowej u chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. [Autorzy:] Jadwiga Koczocik-Przedpelska, Janina Tomaszewska, Mieczysław Dzierżyński, Gerard Straburzyński. W zebraniu piśmiennictwa brała udział Janina Brzostowicz. - Chir. Narz. Ruchu 1966 T. 31 nr 6 s. 673-679 tab. wykr. bibliogr. soderż, summ. 1970 Electromyographic studies and strenght-duration in patients with ankylosing spondylitis. [Autorzy:] Jadwiga Koczocik-Przedpelska, Janina Tomaszewska, Mieczysław Dzierżyński, Gerard Straburzyński. [Collector of literature:] Janina Brzostowicz. W: Rehabilitation of rheumatic selected problems. Final report. Depart. of Health, Education and Welfare Social and Rehabilitation Service. Washington-Poznań 1964-1968. Poznań, 1971 s. 96-108 il. tab. wykr. bibliogr. Influence of rehabilitation treatment on rheumatic muscles. [Autorzy:] J[adwiga] Koczocik-Przedpelska, J[anina] Tomaszewska, S[eweryn] Toboła, W[łodzimierz] Gruszczyński, K[rystyna] Jankowiak. [Collector of literature:] Janina Brzostowicz. - Tamże: s. 75-95. Z problematyki prawnej dotyczącej bibliotekarzy dyplomowanych w szkołach wyższych. Janina Brzostowicz. - Biul. Gł. Bibl. Lek. 1971 R. 20 nr 6 s. 349-357. 1972 Zarys sytuacji prawnej pracowników służby bibliotecznej, zatrudnionych w bibliotekach szkół wyższych. Według stanu z dnia 1 marca 1972 r. Janina Brzostowicz. 24

W: Informator. Biblioteka Akademii Medycznej w Poznaniu. Red.: Krystyna Karwowska przy współpr. Renaty Tomaszkiewicz. Poznań: 1972 R. 16-17 nr 18(26) s. 142-166 bibliogr. 1973 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1971. Oprac.: J[anina] Brzostowicz, M[arta] Kroemeke, H[alina] Potyrałowa. Do druku przygotowała M[aria] Poprawska. Skorowidz przedmiotowy bibliografii oprac. H[elena] Basińska, K[rystyna] Karwowska, R[enata] Tomaszkiewicz. - Rocz. AM Pozn. 1973 T. 7 s. 235-471. 1974 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1972. Oprac.: Janina Brzostowicz, Halina Potyrałowa przy współpr. Marii Poprawskiej. Indeks przedmiotowy bibliografii oprac. K[rystyna] Karwowska, M[arian] Napierała, R[enata] Tomaszkiewicz. - Rocz. AM Pozn. 1974 T. 8 s. 237-357. 1975 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1973. Oprac.: Janina Brzostowicz, Halina Potyrałowa przy współpr. Marii Poprawskiej. Indeks przedmiotowy bibliografii oprac. K[rystyna] Karwowska, M[arian] Napierała, R[enata] Tomaszkiewicz. - Rocz. AM Pozn. 1975 T. 9 s. 285-422. 1976 Bibliografia prac naukowych Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1974. Oprac.: Janina Brzostowicz, Halina Potyrałowa, Maria Poprawska pod kier. Janiny Brzostowicz. Indeks przedmiotowy bibliografii oprac. K[rystyna] Karwowska, R[enata] Tomaszkiewicz. - Rocz. AM Pozn. 1976 T. 10 s. 197-346. 1978 Bibliografia prac Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1975. Oprac.: Janina Brzostowicz, Małgorzata Duczmal-Charyna, Halina Potyrałowa, Maria Poprawska pod kier. Janiny Brzostowicz. - Pozn. Rocz. Med. 1977 T. 1(11) [wyd.] 1978 s. 322-458. 1980 Bibliografia prac Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1976. Pod red.: Janiny Brzostowicz. Oprac.: Janina Brzostowicz, Halina Potyrałowa, Małgorzata Duczmal-Charyna, Maria Poprawska. Poznań: AM w Poznaniu, 1980, 119 s. 24 cm. 25

1981 Bibliografia prac Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1977. Pod red.: Janiny Brzostowicz. Oprac.: Janina Brzostowicz, Halina Potyrałowa, Aniela Piotrowicz, Małgorzata Duczmal-Charyna. Poznań: AM w Poznaniu, 1981, 148 s. 24 cm. BRZÓSTKOWSKA ALINA 1979 Klinika Ortopedyczna. Bibliografia publikacji. Oprac.: Alina Brzóstkowska. W: Wydział Lekarski i Oddział Farmaceutyczny Uniwersytetu Poznańskiego 1919-1939. Pod red. Krystyny Karwowskiej. T. 2. Poznań, 1979 s. 408-426. BYLIŃSKA HANNA 2002 O Bibliotece Wydziału Farmaceutycznego im. prof. Franciszka Adamanisa Akademii Medycznej w Poznaniu. Hanna Bylińska. W: Półwiecze Biblioteki Głównej 1952-2002. Oprac. zbior. pod red.: Anieli Piotrowicz. Poznań, 2002 s. 85-90 bibliogr. Wspomnienia z lat 1980-1989. Hanna Bylińska. - Fakty AM 2002 R. 3 nr 2 s. 2, 10-11. 2003 Niepomocni pomocnicy. O Hospicjum św. Jana Kantego. Hanna Bylińska. Poznań: Hospicjum św. Jana Kantego, 2003, 146 s. il. 24 cm, bibliogr. 2004 Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość. Wycieczka Koła Bibliotekarzy Medycznych SBP. Hanna Bylińska. - Fakty AM 2004 R. 5 nr 9-10 s. 17. 26

CZARNECKA HELENA 1979 Zakład Anatomii Prawidłowej i Topograficznej. Bibliografia publikacji. Oprac.: Helena Czarnecka. W: Wydział Lekarski i Oddział Farmaceutyczny Uniwersytetu Poznańskiego 1919-1939. T. 1. Poznań, 1979 s. 67-73. Zakład Patologii Ogólnej i Doświadczalnej. Oprac.: Helena Czarnecka. - Tamże: s. 218-225. 1997 Zakład Anatomii Prawidłowej i Topograficznej. Bibliografia publikacji. Helena Czarnecka. W: Wydział Lekarski i Oddział Farmaceutyczny Uniwersytetu Poznańskiego 1919-1939. Bibliografia publikacji. Materiały biograficzne. Pr. zbior. pod red.: Krystyny Karwowskiej, Anieli Piotrowicz. Poznań, 1997 s. 107-113. Zakład Patologii Ogólnej i Doświadczalnej. Bibliografia publikacji. Helena Czarnecka. - Tamże: s. 277-283. DE MEZER MARIA 1967 Kronika i bibliografia dorobku naukowego Akademii Medycznej w Poznaniu 1957/58-1963/64. Red. nacz.: Adam Jankowiak. Red.: [m.in.] Krystyna Karwowska, Jan Waliński, Bronisława Wolnikowa. Część bibliograficzną oprac.: Maria Dudzińska, Aleksandra Fliegerowa, Anna Górska, Marta Kroemeke, Maria de Mezer, Janina Mierniczakowa, Maria Poprawska, Halina Potyrałowa pod kier. Krystyny Karwowskiej i Zofii Knoppówny. Indeks przedmiotowy bibliografii: Jerzy Sikorski. Indeks nazwisk: Alicja Machnik, Maria Milde. Sekr. red.: Bronisława Wolnikowa. Poznań: PWN, 1967, 745, [2] s., [4] k. tabl. il. 24 cm. 1970 Bibliografia prac autorskich oraz materiałów redakcyjnych Nowin Lekarskich. R. 31: 1919 R. 51: 1939. A[leksandra] Flieger, M[arta] Kroemeke, M[aria] de Mezer. W: Bibliografia zawartości poznańskich wydawnictw medycznych okresu międzywojennego 1919-1939. Komit. red.: O. Szczepski [i in.]. Cz.1. Poznań, 1970 s. 34-118. 27

1972 Bibliografia prac autorskich oraz materiałów redakcyjnych Patologji R. 1: 1930 R. 8: 1938. Maria de Mezer. W: Bibliografia zawartości poznańskich wydawnictw medycznych okresu międzywojennego 1919-1939. Komit. red.: O. Szczepski [i in.]. Cz. 2. Warszawa- Poznań, 1972 s. 62-64. 1979 Zakład Historii i Filozofii Medycyny. Bibliografia publikacji. Oprac.: Maria de Mezer. W: Wydział Lekarski i Oddział Farmaceutyczny Uniwersytetu Poznańskiego 1919-1939. Pod red.: Krystyny Karwowskiej. T. 1. Poznań, 1979 s. 168-191. 1997 Zakład Historii i Filozofii Medycyny. Bibliografia publikacji. Maria de Mezer. W: Wydział Lekarski i Oddział Farmaceutyczny Uniwersytetu Poznańskiego 1919-1939. Bibliografia publikacji. Materiały biograficzne. Pr. zbior. pod red.: Krystyny Karwowskiej, Anieli Piotrowicz. Poznań, 1997 s. 225-244. DUCZMAL-CHARYNA MAŁGORZATA 1978 Bibliografia prac Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1975. Oprac.: Janina Brzostowicz, Małgorzata Duczmal-Charyna, Halina Potyrałowa, Maria Poprawska pod kier. Janiny Brzostowicz. - Pozn. Rocz. Med. 1977 T. 1(11) [wyd.], 1978 s. 322-458. Majątki ziemskie Loitzów - właścicieli domu bankowo-handlowego w Szczecinie, Gdańsku i Lüneburgu. Małgorzata Duczmal-Charyna. - Prz. Zach.-Pom. 1978 T. 22 z. 3 s. 63-77 bibliogr. 1980 Bibliografia prac Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1976. Pod red.: Janiny Brzostowicz. Oprac.: Janina Brzostowicz, Halina Potyrałowa, Małgorzata Duczmal-Charyna, Maria Poprawska. Poznań: AM w Poznaniu, 1980, 119 s. 24 cm. 1981 Bibliografia prac Akademii Medycznej w Poznaniu opublikowanych w roku 1977. Pod red.: Janiny Brzostowicz. Oprac.: Janina Brzostowicz, Halina Potyrałowa, Aniela Piotrowicz, Małgorzata Duczmal-Charyna. Poznań: AM w Poznaniu, 1981, 148 s. 24 cm. 28