INSTRUKTORSKA SŁUŻBA Zasady motywowania i satysfakcjonowania kadry instruktorskiej, drużynowych i przybocznych Hufca ZHP Świdnica Na podstawie: Książki Styl Życia Stefana Mirowskiego Statutu ZHP Instrukcji o działalności drużyn Kuriera harcerskiego nr 2/2004 Poradniczka hufca Wrocław Fabryczna Opracowali: - hm. Dariusz Przybysz - hm. Violetta Sobczak 1
Mieć zaszczyt. Traktować harcerską służbę jako zaszczytny obowiązek, nie oczekując nagród, odznaczeń, wyróżnień. I tylko jedna nagroda za służbę: poczucie spełnionego obowiązku, oceniane we własnym sumieniu. Nie medale, nie premie, nie dyplomy, tylko a może aż spokojne sumienie, źródło wewnętrznego zadowolenia, szczęścia. Hm. Stefan Mirowski MOTYWACJA wg Małego Słownika Języka Polskiego - bodziec skłaniający do działania. A więc JAK MOTYWOWAĆ? STAWIAJ CELE Bez wielkiego celu nie ma motywacji! Cel aktywizuje energię, której się nie spodziewasz. Ci, którzy chcą coś osiągnąć są w stanie rozwijać własne umiejętności a nawet wzrosnąć ponad samych siebie. Ktoś kto ma cel: zarobić na utrzymanie może pracować prawidłowo, ale wielkie, satysfakcjonujące osiągnięcia nie są dla niego. DZIĘKUJ I WYRAŻAJ ZAUFANIE Docenianie pracy lub osiągnięć stanowi podstawową potrzebę człowieka. Bez tego czułby się psychicznie głodny, stałby się skłonny do depresji lub agresywny. Może to dziwne, ale ludzie (szczególnie ci), którzy wzbraniają się przed wykonaniem zadań odczuwają szczególnie nasiloną potrzebę uznania. Inaczej negują możliwość sukcesu. To lepsze niż być niezauważonym. Uznanie jest jednocześnie motywowaniem. Pragnienie zwiększonego uznania idzie w parze z chęcią osiągnięcia lepszych wyników. DOSTRZEGAJ SUKCESY Osiąganie sukcesu uskrzydla, w dosłowniejszym znaczeniu tego wyrazu motywuje do większego zaangażowania dla wspólnej sprawy. Ludzie bez sukcesu stają się balastem dla zespołu maja niszczący wpływ na dobra atmosferę w zespole. Dbaj o atmosferę wzajemnego szacunku. To motywuje do rozwoju, wznoszenia własnych pomysłów, szukania możliwości. DBAJ O SWÓJ AUTORYTET Nie chodzi o autorytet stanowiska, ale o ten NATURALNY wynikający z osobowości. To jest promieniujące. Taki człowiek działa dzięki temu JAKI JEST, a nie KIM JEST W FIRMIE; uwzględnia dobro wszystkich. Twój cel to stymulowanie do rozwijania ich INDYWIDUALNYCH UMIEJĘTNOŚCI zgodnie z ich predyspozycjami. Na podstawie: Charyzma - Nikolaus B. Enkelmann 2
W hufca ZHP Świdnica MOTYWOWANIE odbywa się poprzez: System stopni i sprawności - to dotyczy głównie drużynowych i przybocznych bez zobowiązania instruktorskiego. System stopni instruktorskich dotyczy instruktorów. Współzawodnictwo gromad i drużyn. Zuchowa, Harcerska i Wędrownicza Akademia Wiedzy. Skierowanie na formy doskonalenia organizacyjnego oraz organizowane przez podmioty zewnętrzne, np.: - warsztaty dla kadry, - Kursy Kadry Kształcącej, Namiestników, drużynowych, kursy Klanzy i na Brązową Odznakę Ratownika Medycznego, Kursy wychowawców placówek, - Konferencje metodyczne, w tym międzynarodowe. Powierzenie funkcji statutowych w trybie mianowania oraz funkcji honorowych. Włączanie w skład oficjalnych reprezentacji hufca na przedsięwzięciach harcerskich i innych. Zgłaszanie do konkursów związkowych i innych, Zgłaszanie kandydatur do ciał zaufania społecznego, tj. np.: ławnicy, członkowie komisji wyborczych, wybory samorządowe, itp. NAGRADZANIE. Jak widać nagradzanie jest tylko jedną z wielu form motywowania kadry, ale nie jedyną. Zastanówmy się teraz jakie warunki powinien spełnić drużynowy, przyboczny, instruktor, aby został nagrodzony. Bo przecież nie wystarczy tylko BYĆ. NAGRODA, jak podaje Słownik Języka Polskiego PWN, to forma uznania, wyróżnienia za dobre wyniki, osiągnięcia, zwycięstwa. Czyli nagroda nie jest czymś obligatoryjnym i nie każdemu się należy. Trzeba na nią zapracować. Ale nie tylko. Ważna jest też nasza postawa. Jakim trzeba być, aby otrzymać nagrodę? Jakie kryteria decydują o nagradzaniu kadry? 3
Promowane i nagradzane powinny być osoby, które mają: - zaliczoną służbę (dotyczy tylko instruktorów ZHP), - opłacone na bieżąco składki członkowskie, - przydział służbowy do hufca Świdnica. A ponadto: Przestrzegają Statutu ZHP, Przyrzeczenia i Prawa Harcerskiego oraz instruktorzy Zobowiązania Instruktorskiego, Aktywnie uczestniczą w życiu programowo-organizacyjnym hufca, Podejmują samodzielnie inicjatywy na rzecz hufca, Dbają o własny rozwój uczestniczą w kursach, warsztatach, szkoleniach, zdobywają stopnie instruktorskie. W przypadku drużynowych: Kierują pracą drużyny zgodnie z obowiązującymi przepisami ZHP, Stosują zasady bezpieczeństwa dzieci, Opracowują i realizują plan pracy drużyny, Prowadzą dokumentację drużyny, Terminowo i rzetelnie przeprowadzają spis harcerski, Przygotowują następcę na funkcję drużynowego, Współpracują z rodzicami członków drużyny i środowiskiem działania, Podnoszą swoje umiejętności i wiedzę metodyczną, Biorą czynny udział w życiu hufca, Opłacają składki członkowskie drużyny i rzetelnie prowadzą działalność finansowo gospodarczą drużyny. Z książki Druha hm. Stefana Mirowskiego Styl życia : Nasze życie płynie wśród innych raf, niż te, które wskazał młodzieży skautowej w latach dwudziestych Naczelny Skaut Świata. Nasza pierwsza rafa to POSTAWA KOMBATANCKA, druga POSTAWA ROSZCZENIOWA, trzecia POSTAWA JEDYNEGO POSIADACZA WIEDZY O PRAWDZIWYM HARCERSTWIE, czwarta POSTAWA INFANTYLNA. Opisy tych postaw znajdziecie w stopkach na kolejnych stronach. I pamiętajcie to powiedział Druh Mirowski nie my Ale my podpisujemy się pod tym obiema rękoma. POSTAWA KOMBATANCKA wyolbrzymianie zasług swojego środowiska i swoich osobistych, ponad miarę ich wartości z pomijaniem etosu harcerstwa jako inspiratora służby i źródła sukcesów w służbie. 4
Formy satysfakcjonowania i nagradzania kadry instruktorskiej, drużynowych i przybocznych Hufca Świdnica Odznaczenia państwowe Brązowy, Srebrny, Złoty Krzyż Zasługi. Krzyż za Zasługi dla ZHP najwyższe dwustopniowe odznaczenie Związku, Złoty, Srebrny Krzyż za Zasługi dla ZHP. Mogą go otrzymywać instruktorki / instruktorzy w stopniu harcmistrzyni / harcmistrza. Honorowa Odznaka Dolnośląskiej Chorągwi ZHP odznaka jednostopniowa, nadawana za szczególne zasługi dla Chorągwi i aktywność. Odznaka w Instruktorskiej Służbie Hufca Świdnica odznaka czterostopniowa - za 5, 10, 15 lat służby instruktorskiej naszego hufca oraz dla instruktorek/instruktorów, którzy działają w hufcu 20 i więcej lat Długoletni Instruktor Hufca Świdnica. Okolicznościowe wyróżnienia Naczelnika ZHP: - list gratulacyjny dla wyróżniających się drużynowych, z okazji Dnia Myśli Braterskiej, - pochwały i wyróżnienia w rozkazie Naczelnika ZHP. Okolicznościowe wyróżnienia Komendantki Dolnośląskiej Chorągwi ZHP: - list gratulacyjny od Kuratora Oświaty i Komendantki Chorągwi z okazji Dnia Edukacji, - list z podziękowaniami za wzorową pracę podczas Harcerskiej Akcji Letniej, - pochwały i wyróżnienia w rozkazie Komendantki Chorągwi. Okolicznościowe wyróżnienia Komendanta Hufca Świdnica: - list gratulacyjny dla drużynowych i przybocznych za wzorową prace w roku harcerskim, z umieszczeniem informacji w rozkazie komendanta hufca, - list pochwalny do dyrekcji szkół za wzorową pracę na funkcji drużynowych i przybocznych w roku harcerskim, z umieszczeniem informacji w rozkazie komendanta hufca, - dyplom podziękowanie dla organizatorów przedsięwzięć hufca za wzorowe ich przygotowanie i przeprowadzenie, - list gratulacyjny i nagrody rzeczowe dla kręgów i drużyn z okazji jubileuszy, - nagrody książkowe dla komendantów zgrupowań za wzorowe prowadzenie obozów, 5
- pochwały i wyróżnienia w rozkazie Komendanta Hufca Świdnica, - ustne pochwały i wyróżnienia na zbiórkach drużynowych. Inne formy satysfakcjonowania: - bezpłatne uczestnictwo drużynowych i przybocznych w HAL jako kadra programowa (zasady określa Vademecum Finansowe Drużynowego), - pobyty 1-3-dniowe w Niesulicach podczas HAL z odpłatnością tylko za stawkę żywieniową lub z możliwością odpracowania kosztów wyżywienia, - dofinansowania do wycieczek instruktorskich - dofinansowania wszelkich form doskonalenia (warsztaty, kursy), - dofinansowania do udziału w kursach drużynowych i przybocznych na szczeblu hufca i chorągwi, - powierzanie samodzielnych i odpowiedzialnych zadań. Inne odznaczenia przyznawane wyłącznie z limitowanej puli GK ZHP poprzez KCH ZHP. Wnioski o nagradzanie drużynowych, przybocznych i instruktorów mogą składać: - Przewodniczący kręgów, - Przewodniczący Komisji Stopni Instruktorskich i Kapituły Stopni Wędrowniczych, - Namiestnik zuchowy, - Przewodniczący zespołów programowych hufca, w tym: Zespołu Kształcenia, Żeglarskiego, Zagranicznego, Historycznego, - Komendant Hufca. Wniosek powinien zawierać konkretne osiągnięcia danej osoby, np.: - prowadził kurs - opracował poradnik - odpowiadał za - samodzielnie zorganizował - wykonał powierzone zadanie - aktywnie pracuje w zespole, który zorganizował POSTAWA ROSZCZENIOWA z tytułu naszej służby i rzeczywistych, czasem wyolbrzymionych, zasług nam się coś należy. A to nieprawda, to zaprzeczenie idei bezinteresowności harcerskiej służby. Realnym przykładem takiej postawy jest występowanie o odznaczenie dla samego siebie. 6
Załącznik do Uchwały RN ZHP nr 9 z 6.11.1994 r. REGULAMIN Harcerskiego Odznaczenia Honorowego Krzyż Za Zasługi dla ZHP 1. Krzyż Za Zasługi dla ZHP jest najwyższym odznaczeniem Związku Harcerstwa Polskiego. 2. Krzyż Za Zasługi dla ZHP posiada dwa stopnie: Srebrny Krzyż Za Zasługi dla ZHP, Złoty Krzyż Za Zasługi dla ZHP. 3. Krzyż Za Zasługi dla ZHP wykonany jest w kształcie krzyża o wysokości 33x33 mm. W środku umieszczony jest złoty wieniec, na który nałożona jest biało-czerwona tarcza w kształcie trójkąta równoramiennego z umieszczonym wewnątrz napisem ZHP. Srebrny Krzyż wykonany jest w kolorze oksydowanego srebra, Złoty Krzyż w kolorze oksydowanego złota. Krzyż zawiesza się na brązowej wstążce z dwoma zielonymi paskami po bokach. Odznaczonemu wręcza się legitymację. 4. Krzyż Za Zasługi dla ZHP można nadać: 4.1. Członkom ZHP za bohaterskie czyny. 4.2. Instruktorom w stopniu harcmistrza lub działaczom ZHP za wybitne zasługi dla Związku oraz długoletnią i aktywną służbę w ZHP, uwieńczoną znaczącymi osiągnięciami wychowawczymi i organizacyjnymi. W szczególnych przypadkach można przyznać Krzyż instruktorom nie posiadającym stopnia harcmistrza. 4.3. Osobom szczególnie zasłużonym dla Związku Harcerstwa Polskiego. 5. Złoty Krzyż Za Zasługi dla ZHP nadaje się odznaczonym uprzednio Srebrnym Krzyżem. 6. Krzyż Za Zasługi dla ZHP może być przyznawany pośmiertnie. 7. Krzyż Za Zasługi dla ZHP nadaje Przewodniczący ZHP. Przewodniczący ZHP ustala tryb przyznawania Krzyża. 8. Decyzję o nadaniu Krzyża ogłasza w rozkazie Naczelnik ZHP. POSTAWA JEDYNEGO POSIADACZA WIEDZY O PRAWDZIWYM HARCERSTWIE. Jest to przeświadczenie, że inni, a szczególnie młodzi, nie rozumieją harcerstwa. Tylko ja je znam i rozumiem, więc dla dobra sprawy nie dopuszczam innego myślenia. Patrzę z oburzeniem na poczynania młodych, bo tak, jak oni nigdy się nie robiło. 7
REGULAMIN HONOROWEJ ODZNAKI DOLNOŚLĄSKIEJ CHORĄGWI ZHP Honorowa Odznaka Dolnośląskiej Chorągwi ZHP zwana dalej Odznaką jest najwyższym wyróżnieniem Chorągwi. 1. Odznakę przyznaje Komendantka Chorągwi raz do roku na zbiórce Chorągwi albo z innej szczególnie uroczystej okazji. 2. Odznaka jest jednostopniowa. 3. Odznakę można nadać: - członkom ZHP na bohaterskie czyny, szczególnie zasługi dla Chorągwi i aktywność, - innym osobom za wybitne dowody wspierania działalności harcerskiej i pomocy. 4. Odznaka może być nadana pośmiertnie. 5. Odznaka wykonana jest z białego metalu w kształcie prostokątnym o wymiarach 18x30 mm. W górnej części umieszczony jest krzyż Virtuti Militari, na którym nałożona jest lilijka z żółtego metalu. Poniżej napis Chorągiew Dolnośląska ZHP. Dół odznaki zakończony jest wieńcem liści laurowych i dębowych. 6. Odznaka jest numerowana. Znak umieszcza się na rewersie. 7. Wyróżnionemu wręcza się legitymacje. 8. Nadanie odznaki ogłasza się w rozkazie. 9. Odznakę można nosić na klapie lewej kieszeni munduru. 10. Odznaka przysługuje tytularnie Komendantce Chorągwi. POSTAWA INFANTYLNA wprawdzie z (czynnego) harcerstwa wypisaliśmy się, ale zostaliśmy harcerzem na całe życie. Robimy zbiórki, stajemy na baczność, umiemy wiązać węzły, ale nie zdajemy sobie sprawy z tego, że kiedyś było nam to wszystko potrzebne jako narzędzie wychowawcze do zdobywania pewnych umiejętności. Dziś to nas, seniorów, w oczach młodych i w odczuciu społecznym trochę ośmiesza. 8
ZASADY PRZYZNAWANIA ODZNAKI W instruktorskiej służbie HUFCA ŚWIDNICA Zatwierdzono na posiedzeniu KH 19.05.2003 r. 1. Odznaka W instruktorskiej służbie hufca Świdnica jest odznaką czterostopniową: - ZA 5 LAT instruktorskiej służby w hufcu Świdnica, - ZA 10 LAT instruktorskiej służby w hufcu Świdnica, - ZA 15 LAT instruktorskiej służby w hufcu Świdnica, - DŁUGOLETNI INSTRUKTOR hufca Świdnica. 2. Odznakę przyznaje Komenda Hufca zgodnie z następującymi zasadami: - odznakę może otrzymać instruktor, któremu została zaliczona służba instruktorska za poprzedni rok harcerski, - odznaka przyznawana jest za służbę instruktorską w hufcu ZHP Świdnica, - wniosek składa Krąg Instruktorski, a w przypadku instruktorów nie zrzeszonych w kręgu Komenda Hufca, do końca czerwca każdego roku, - odznaka przyznawana jest raz w roku, a jej wręczenie odbywa się we wrześniu podczas Inauguracji Roku Harcerskiego, - przyznanie odznaki ogłasza komendant hufca w swoim rozkazie. 3. Odznakę za 5, 10, 15 LAT służby instruktorskiej w hufcu Świdnica mogą otrzymać: - instruktorzy pełniący funkcję instruktorską z mianowania rozkazem komendanta hufca, w całym okresie wymaganym dla danej odznaki. - w przypadku drużynowych i przybocznych wliczany jest również okres pracy na tych funkcjach przed złożeniem Zobowiązania Instruktorskiego. 4. Odznakę Długoletni instruktor hufca Świdnica mogą otrzymać: - instruktorzy, którzy działają w hufcu Świdnica, co najmniej 20 lat i są na aktualnej liście instruktorów hufca. 5. Odznakę wraz z aktem nadania wręcza komendant hufca w dniu Inauguracji Roku Harcerskiego. 6. Komenda Hufca prowadzi rejestr nadanych odznak. 7. Odznaka powinna być noszona nad patką prawej kieszeni munduru. 9
ODPŁATNOŚCI ZA POBYTY 1-3 DNIOWE w NIESULICACH W CZASIE HAL 2004 Dotyczy I, II i III turnusu INSTRUKTORZY HUFCA ŚWIDNICA - POBYT 1-3 dni * z zaliczoną służbą instruktorską za poprzedni rok harcerski, * opłacone na bieżąco składki instruktorskie, * oraz drużynowi i przyboczni niebędący instruktorami z opłaconymi składkami członkowskimi. odpłatność 100% stawki żyw. + 50% narzutu od tej stawki dziennie tj. 10,oo zł + 5,oo zł = 15,oo zł Pobyt ten można odpracować w Niesulicach, z tym, że dwa tygodnie wcześniej należy ten fakt zgłosić w KH i uzyskać pisemne potwierdzenie. Wartość prac powinna być ekwiwalentna do kosztów pobytu, a ich zakres ustala komendant zgrupowania. ZASADY DOFINANSOWANIA DO IMPREZ CENTRALNYCH i CHORĄGWIANYCH Gromada, drużyna, krąg lub instruktorzy oraz kadra drużyn, która zamierza uczestniczyć w imprezie centralnej lub chorągwianej powinna : Zgłosić chęć wyjazdu w Komendzie Hufca, wypełnić "Kartę zgłoszenia biwaku". Przedstawić zadanie przedrajdowe przed wysłaniem do organizatora. Otrzymać pozytywną opinię Komendanta Hufca. Mieć opłacone składki członkowskie ( w przypadku instruktorów - zaliczoną służbę instruktorską za poprzedni rok harcerski). Być regulaminowo umundurowana i działać zgodnie z Instrukcją GK ZHP w sprawie organizacji i zasad działania drużyny, kręgu". Reprezentować hufiec Świdnica i dbać o jego dobre imię. Patrol winien być zgodny z wymogami regulaminu imprezy. KOMENDA HUFCA PRZYZNA DOFINANSOWANIE W WYSOKOŚCI 50% KOSZTÓW TRANSPORTU POD WARUNKIEM SPEŁNIENIA POWYŻSZYCH WYMAGAŃ. KOMENDA HUFCA ZASTRZEGA SOBIE PRAWO PRZYZNANIA WIĘKSZEGO DOFINANSOWANIA, W PRZYPADKU ZAJĘCIA PRZEZ DRUŻYNĘ I MIEJSCA NA IMPREZIE. W szczególnych przypadkach - decyzję podejmuje Komenda Hufca na swoim posiedzeniu. Zgoda na dofinansowanie może być cofnięta, jeżeli drużyna zostanie zdyskwalifikowana lub będzie postępować niezgodnie z Prawem i Przyrzeczeniem Harcerskim w trakcie trwania imprezy. Dofinansowanie jest wypłacane po przedłożeniu do rozliczenia biletów i wykazu osób faktycznie uczestniczących w przedsięwzięciu. 10