MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65,, (013), 140-144 www.ptcer.pl/mccm Wst pne badania eksperymentalne intensy kacji procesu mielenia w m ynie wibracyjnym za pomoc dodatkowego elementu roboczego umieszczonego w komorze JAN SIDOR, PAWE TOMACH AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydzia In ynierii Mechanicznej i Robotyki, al. A. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków e-mail: jsidor@agh.edu.pl, tomach@agh.edu.pl Streszczenie Praca zawiera wyniki bada nad wp ywem dodatkowych elementów konstrukcyjnych, w kszta cie walca, umieszczonych w komorze rurowego m yna wibracyjnego na intensywno procesu mielenia. Badania przeprowadzono w m ynie laboratoryjnym o dzia aniu okresowym. Materia em mielonym by piasek kwarcowy. Proces mielenia przeprowadzono w rodowisku powietrza w komorze z wymiennym elementem w kszta cie walca usytuowanym wspó osiowo z osi geometryczn komory. Przeprowadzono równie porównawczo badania procesu mielenia w komorze bez tego elementu. Program bada obejmowa równie okre lenie wp ywu zestawu mielników na kontrolne wymiary ziaren i powierzchni w a ciw zmielonego materia u. Otrzymane wyniki bada wskazuj, e zastosowanie elementu roboczego intensy kuj cego ruch mielników w rodku komory powoduje znacz ce zwi kszenie szybko ci procesu mielenia oraz obni enie wymiarów ziaren kontrolnych mielonego materia u. S owa kluczowe: m yn wibracyjny, mielenie wibracyjne, proces mielenia PRELIMINARY EXPERIMENTAL STUDIES OF THE GRINDING PROCESS INTENSIFICATION IN A VIBRATORY MILL BY MEANS OF AN ADDITIONAL WORKING PART INSTALLED IN THE CHAMBER The work contains the results of studies on the in uence of additional structural parts having the shape of a cylinder and placed in the chamber of a vibratory mill on intensity of the grinding process. The investigations were performed by using a laboratory vibratory mill for periodic operation. Quartz sand was used in the experiments. The milling process was carried out in the air environment in the chamber equipped in its geometrical axis with the replaceable cylindrical part. For comparison, the investigations were also performed in the chamber without the additional part. The research program enclosed also the study on effects of grinding media on the control grain size and the speci c surface of the milled material. The research results indicate that the use of the additional structural part in the chamber of the vibratory mill causes a signi cant increase of the grinding process intensity and a decrease of the control grains size. Keywords: Vibratory mill, Vibratory grinding, Grinding process 1. Wprowadzenie M yny wibracyjne s maszynami przeróbczymi stanowi cymi istotn cz grupy m ynów z mielnikami swobodnymi. W m ynach tych mielniki otrzymuj energi od drgaj cej komory o okre lonej amplitudzie i cz stotliwo ci drga. Charakteryzuj si one du ymi mo liwo ciami technologicznymi, a proces mielenia mo e w nich by przeprowadzany na sucho lub na mokro, w obni onej i podwy szonej temperaturze, przy obni onym lub podwy szonym ci nieniu, czy te w atmosferze gazu oboj tnego. Mog pracowa w cyklu otwartym lub zamkni tym - zwykle z separatorem turbinowym lub hydrocyklonem. M yny wibracyjne mog by stosowane jako urz dzenia laboratoryjne o pojemno ciach komór od kilku cm 3 do 5 dm 3, natomiast przemys owe jednostki, w zale no ci od ga zi przemys u, w której s stosowane, maj pojemno komór miel cych od 0 dm 3 do 3 m 3 [1]. Maszyny te stosowane s we wszystkich rodzajach procesu mielenia, obejmuj cych aktywizacj niektórych procesów technologicznych, mechanochemiczn syntez, w procesach wytwarzania mikroproszków, nanoproszków oraz nanostruktur. M yny wibracyjne stosowane s w wi kszo ci technologii wytwarzania materia ów drobno uziarnionych o zró nicowanych w asno ciach zycznych. Ich wydajno uwarunkowana jest rodzajem mielonego materia u, warunkami mielenia, uziarnieniem nadawy oraz produktu mielenia i wynosi od kilku kg/godz. do 60 Mg/godz. Stosuje si je we wszystkich rodzajach procesu mielenia, najcz ciej w procesach mielenia drobnego - do uziarnienia produktu mielenia wynosz cego 0-100 m oraz 0-50 m, bardzo drobnego - 0-0 m oraz 0-10 m i koloidalnego 0-5 m oraz 0-1 m. M yny wibracyjne wykorzystuje si 140
WST PNE BADANIA EKSPERYMENTALNE INTENSYFIKACJI PROCESU MIELENIA W M YNIE WIBRACYJNYM ZA... w technologiach o wydajno ci masowej - 0-60 Mg/godz., redniej - -0 Mg/godz., ma ej 0,01- Mg/godz., w technologiach specjalnych o wydajno ci 0,0- Mg/godz., a tak e w mikrotechnologiach, gdzie wydajno mie ci si w przedziale 0,1-0 kg/godz. Uzyskanie du ej wydajno ci tych m ynów wymaga zastosowania w nich komór o mo liwie du ych rednicach. Badania eksperymentalne wykaza y jednak, e wzrost rednicy komory powoduje spadek szybko ci procesu mielenia []. Wyja nienie przyczyny wyst powania negatywnego wp ywu wzrostu rednicy komory na efektywno procesu mielenia zawarto m.in. w pracach [3] i [4], w których wykazano, e wzrost rednicy komory powoduje powi kszanie si stref obni onej aktywno ci mielników. Przy du ej rednicy komory mo e wyst powa strefa, w której proces mielenia praktycznie nie zachodzi. Z agodzenie negatywnego skutku wyst powania tych stref uzyskuje si przez budow m ynów o wi kszej ilo ci komór (od. do 6.) o rednicy od 0, m do 0,5 m [5]. Innym sposobem na zwi kszenie efektywno ci procesu mielenia oraz wydajno ci m yna jest zastosowanie dodatkowego elementu w kszta cie walca montowanego w komorze m yna wibracyjnego [6]. Wyniki sonda owych bada wp ywu elementu walcowego na parametry procesu mielenia, podane w pracach [7-9], potwierdzi y celowo jego zastosowania. Prezentowana praca jest kontynuacj bada nad procesem mielenia w laboratoryjnym m ynie wibracyjnym o niskiej cz stotliwo ci drga z komor wyposa on w wymienny element w kszta cie walca, usytuowany wspó rodkowo w komorze i sztywno z ni po czony.. Wp yw rednicy komory na efektywno procesu mielenia w rurowym m ynie wibracyjnym Sposób w jaki wp ywa rednica komory m yna wibracyjnego na efektywno procesu mielenia by przedmiotem wielu prac teoretycznych i eksperymentalnych dotycz cych zarówno m ynów laboratoryjnych, jak i przemys owych. Model procesowy laboratoryjnego m yna wibracyjnego o niskiej cz stotliwo ci drga i dzia aniu okresowym, opracowany na podstawie analizy statystycznej, ma posta [1]: S = S + A f w o b 0,6 D -0,40 k ( t 0,75 0,0040 + 0,013b 0,0083b ) Ks Kw, (1) gdzie: S w kinetyczna powierzchnia w a ciwa produktu mielenia [m /kg], S 0 kinetyczna powierzchnia w a ciwa piasku przed mieleniem 31,6 m /kg, f cz stotliwo drga (10-16) Hz, A amplituda drga (,5-14,0) mm, b stopie nape nienia (0,65-0,85) [-], D k rednica komory 0,13 m, 0,10 m i 0,310 m, T czas mielenia (,5-0) min, K s wspó czynnik podatno ci mielonego materia u na mielenie wibracyjne, K w wspó czynnik uwzgl dniaj cy warunki procesu mielenia. W nawiasach podano zakresy warto ci parametrów, dla których opracowano model zgodny z równaniem (1). Model (1) zwery kowano dla szerszego zakresu wymienionych wy ej parametrów i sprawdzono praktycznie w metodzie projektowania zastosowanej przy projektowaniu trzech przemys owych m ynów wibracyjnych [1]. Przedstawiony model potwierdza negatywny wp yw wzrostu rednicy komory m yna wibracyjnego na kinetyczn powierzchnie w a ciw produktu mielenia - krzywa pot gowa z wyk adnikiem ujemnym. 3. Cel, metoda bada, stanowisko laboratoryjnego m yna wibracyjnego Schemat budowy stanowiska laboratoryjnego m yna wibracyjnego u ytego w badaniach zamieszczono na Rys. 1. Nap d ruchu obrotowego komory, zaznaczony cie sz lini, nie by wykorzystywany w badaniach. Cel bada obejmowa wyznaczenie wp ywu zestawu mielników w komorze o rednicy 10 mm, wyposa onej w wymienny element walcowy o rednicach 48 mm (komora A), 77 mm (komora B) oraz w komorze bez elementu (komora S), na intensywno procesu mielenia, któr charakteryzowa y nast puj ce kontrolne wymiary ziaren zmielonego materia u: d 97, d 90 i d 50, oraz powierzchnia w a ciwa oznaczona metod dyfraktometryczn aparatem LAU-15. Jako materia badany wybrano piasek kwarcowy, szklarski klasy 1 o wiadectwie jako ci nr 855/011 pochodz cy z Osiecznicy. G sto piasku wynosi a,66 ± 0,0 kg/dm 3, g sto nasypowa 1,50 ± 0,0 kg/dm 3, a kinetyczna powierzchnia w a ciwa 31,6 ± 0,5 m /kg - oznaczona aparatem PT-1. [1, 10]. Uziarnienie nadawy, piasku przed mieleniem, zgodnie ze wiadectwem jako ci podano w Tabeli 1. Proces mielenia przeprowadzano na sucho w szczelnie zamkni tych komorach. Charakterystyka techniczna stanowiska laboratoryjnego m yna wibracyjnego w odniesieniu do zakresów regulacji by a nast puj ca: cz stotliwo drga Rys. 1. Stanowisko badawcze laboratoryjnego m yna wibracyjnego [9]: 1 komora, pokrywa komory, 3 element walcowy, 4 adunek, 5 tarcza, 6 wa mimo rodowy, 7 przek adnia pasowa, 8 element spr ysty, 9 obci nik, 10 tarcza ustalaj ca, 11 modu nap du, 1 silnik wibratora, 13 uk ad zasilania i sterowania, 14 czujnik cz stotliwo ci drga, 15 silnik komory, Wr watomierz. Fig. 1. Test stand of the laboratory vibratory mill [9]: 1 chamber, chamber cover, 3 - cylindrical part, 4 charge, 5 disk, 6 eccentric shaft, 7 belt transmission, 8 elastic element, 9 weight, 10 settling disk, 11 drive module, 1 vibrator motor, 13 power and control system, 14 vibration frequency sensor, 15 chamber rotation motor, Wr wattmeter. MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65,, (013) 141
J. SIDOR, P. TOMACH Tabela1. Uziarnienie piasku kwarcowego przed mieleniem. Table 1. Graining of quartz sand before the grinding process. Klasa [mm] +0,50 0,50-0,10-0,1 Udzia [%] 1, 97,65 1,15 Tabela. Parametry i symbole komór u ytych w eksperymencie. Table. Parameters and symbols of chambers used in the experiment. Rodzaj i symbol komory A B S rednica elementu [mm] 48 77 - Obj to komory [dm 3 ],09 1,91,0 Udzia obj to ci roboczej komory [%] 95 87 100 komory 8-5 Hz, amplituda drga komory,5-14 mm, pr dko obrotowa komory 0-500 obr./min, przyspieszenie ruchu drgaj cego komory 30-300 m/s, moc nap du wibratora 3,5 kw. Stanowisko dawa o mo liwo pomiaru cz stotliwo ci drga, mocy i rejestracji lmowej ruchu adunku. rednice walcowych elementów i obj to komór podano w Tabeli. 4. Program, realizacja i wyniki bada Jako sta e parametry procesu mielenia i m yna wibracyjnego przyj to cz stotliwo drga wynosz c 1 Hz i stopie nape nienia komory 0,80 (najkorzystniejszy dla komory klasycznej S), obliczany dla rzeczywistej obj to ci komory. Proces mielenia przeprowadzano w komorze A, B oraz w komorze klasycznej S. G ównym parametrem zmiennym by zestaw mielników. Dla komory S oraz komory A wzi to cztery zestawy mielników stanowi cych jednakowe kulki stalowe o rednicy: 10,0 mm, 1,0 mm, 13,5 mm i 15,0 mm. Drugim parametrem zmiennym by czas mielenia:,5 min, 5 min, 10 min oraz 0 min. Dla komory oznaczonej symbolem B przyj to trzy zestawy mielników: 1,0 mm, 13,5 mm oraz 15,0 mm oraz przyj to dwa czasy mielenia: 10 min i 0 min. Program i wyniki bada zosta y przedstawione w Tab. 3-6. Krzywe uziarnienia wybranych próbek zmielonego piasku kwarcowego przedstawiono na Rys. -5. Analiz b dów statystycznych przeprowadzono metod testu t-studenta w przypadku dwóch prób mielenia. Dla ka dej próby wykonano pi oznacze uziarnienia i powierzchni Tabela 3. Wyp yw rodzaju mielników i czasu mielenia na wymiar ziarna d 50. Table 3. Impact of the type of grinding media and grinding time on d 50 grain size. Rodzaj mielników,5 5 10 0,5 5 10 0 10 0 Ø [mm] Uziarnienie produktu mielenia d 50 [ m] 10 106,69 64,45 36,9 15,80 106,61 75,5 37,8 13,11 - - 1 101,61 67,73 34,91 16, 10,91 76,66 35,64 11,17 3,0 10,31 13,5 103,56 74,5 38,4 13,97 97,9 68,01 3,0 9,69 7,63 9,01 15 101,67 56,73 31,58 9,9 84,93 53,93 17,95 6,7 7,03 8,4 Tabela 4. Wyp yw rodzaju mielników i czasu mielenia na wymiar ziarna d 90. Table 4. Impact of the type of grinding media and grinding time on d 90 grain size. Ø [mm],5 5 10 0,5 5 10 0 10 0 Uziarnienie produktu mielenia d 90 [ m] 10 171,63 19,77 83,01 53,30 17,05 141,38 86,86 50,69 - - 1 170,38 135,76 83,67 54,40 169,85 144,80 85,83 48,75 83,1 47,60 13,5 169,39 141,94 95,09 54,03 167,1 135,91 84,5 48,59 77,44 45,67 15 171,09 137,45 83,6 45,84 16,37 134,47 65,44 39,81 79,44 44,87 Tabela 5. Wyp yw rodzaju mielników i czasu mielenia na wymiar ziarna d 97. Table 5. Impact of the type of grinding media and grinding time on d 97 grain size. Ø [mm],5 5 10 0,5 5 10 0 10 0 Uziarnienie produktu mielenia d 97 [ m ] 10 191,48 170,33 109,58 67,49 191,6 18,44 115,1 64,01 - - 1 191,11 176,93 109,56 68,90 190,95 183,11 111,45 6,80 115,93 60,83 13,5 190,8 181,4 117,9 69,4 190,01 177,14 110,15 63,33 109,47 57,36 15 191,33 179,19 119,47 56,45 188,71 177,38 87,04 51,68 11,79 56,9 14 MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65,, (013)
WST PNE BADANIA EKSPERYMENTALNE INTENSYFIKACJI PROCESU MIELENIA W M YNIE WIBRACYJNYM ZA... Tabela 6. Wyp yw rodzaju mielników i czasu mielenia na powierzchni w a ciw zmielonego materia u. Table 6. Impact of the type of grinding media and grinding time on speci c surface area. Ø [mm],5 5 10 0,5 5 10 0 10 0 Powierzchnia kinetyczna [m /kg] 10 4,79 17,17 417,1 695,66 45,07 95,38 386,35 754,50 - - 1 48,80 119,35 433,16 674,35 45,8 108,5 411,77 84,98 49,1 884,36 13,5 46,71 11,10 399,95 705,30 53,18 16,73 448,05 883,35 558,81 968,4 15 63,3 166,33 573,78 989,39 107,63 0,37 713,05 1183,67 584,56 104,45 Rys.. Uziarnienie produktu mielenia: komora S, mielniki Ø 15 mm, t = 0 min. Fig.. Graining of product ground in the S chamber using Ø 15 mm grinding media and t = 0 min. Rys. 4. Uziarnienie produktu mielenia: komora B, mielniki Ø 15 mm, t = 0 min. Fig. 4. Graining of product ground in the B chamber B using Ø 15 mm grinding media and t = 0 min. Rys. 3. Uziarnienie produktu mielenia: komora A, mielniki Ø 15 mm, t = 0 min. Fig. 3. Graining of product ground in the A chamber using Ø 15 mm grinding media and t = 0 min. w a ciwej. redni b d przy poziomie ufno ci 0,95 wynosi : 4,3% dla ziarna d 50, 1,4% dla ziarna d 90 i 1% dla ziarna d 97, natomiast dla powierzchni w a ciwej -,8%. 4.1. Porównanie wyników bada uzyskanych w komorach z elementami z wynikami uzyskanymi w komorze klasycznej Rys. 5. Uziarnienie produktu mielenia: komora S, mielniki Ø 15 mm, t = 10 min. Fig. 5. Graining of product ground in the S chamber using Ø 15 mm grinding media and t = 10 min. Wyniki bada pokazuj, e zastosowanie elementów walcowych, których zadaniem by a intensy kacja ruchu mielników, a tym samym procesu mielenia, poprawia parametry uziarnienia zmielonego materia u. Przyj ty stopie nape nienia (0,80) by najkorzystniejszy dla komory klasycznej - bez zamontowanego dodatkowego elementu [1, 11]. Wst pne (nie prezentowane) wyniki bada wskazuj, e najkorzystniejszy stopie nape nienia dla komory wyposa- onej w dodatkowy element walcowy wynosi 0,70. Do porównania parametrów uziarnienia zmielonego materia u przyj to wymiary ziaren d 50 i d 90. Poni ej zestawiono porównanie tych parametrów dla komór zawieraj cych elementy walcowe o rednicach 48 mm lub 77 mm, czyli komór A i B, z komor bez tych elementów S, przy zachowaniu MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65,, (013) 143
J. SIDOR, P. TOMACH tych samych parametrów technologicznych i kinematycznych procesu mielenia. 1. Wymiar ziarna kontrolnego d 50 (Tabela 3): a) dla zestawu mielników Ø 10 mm, komory A i czasów mielenia,5-10 min. wymiar ten mia zbli on warto do wymiaru otrzymanego w komorze S, natomiast przy czasie mielenia 0 min by mniejszy o 17%; b) dla zestawu mielników Ø 1 mm w przypadku komory A i czasów mielenia,5-10 min. wymiar ten mia zbli on przy czasie mielenia 0 min by mniejszy o 31%, dla komory B przy czasie mielenia 10 min uzyskano wynik mniejszy o 8%, natomiast dla czasu mielenia 0 min, wynik okaza si mniejszy o 36%; c) dla zestawu mielników Ø 13,5 mm w przypadku komory A czasowej odpowiednio o 5%, 8%, 16% i 31%, dla komory B przy czasie mielenia 10 min uzyskano wynik mniejszy o 8%, natomiast dla czasu mielenia 0 min wynik by mniejszy o 36%; d) dla zestawu mielników Ø 15 mm w przypadku komory A czasowej odpowiednio o 16%, 5%, 43% i 8%, dla komory B przy czasie mielenia 10 min uzyskano wynik mniejszy o 14%, natomiast dla czasu mielenia 0 min wynik by mniejszy o 11%.. Wymiar ziarna kontrolnego d 90 (Tabela 4): a) dla zestawu mielników Ø 10 mm w przypadku komory A i czasów mielenia,5-10 min. wymiar ten mia zbli on przy czasie mielenia 0 min by mniejszy o 5%; b) dla zestawu mielników Ø 1 mm w przypadku komory A i czasów mielenia,5-10 min. wymiar ten mia zbli on dla czasu mielenia 0 min uzyskano wynik mniejszy o 10%, dla komory B przy czasie mielenia 10 min wymiar ten by zbli ony do wymiaru otrzymanego w komorze S, natomiast dla czasu mielenia 0 min, uzyskano wynik mniejszy o 13%; c) dla zestawu mielników Ø 13,5 mm w przypadku komory A czasowej odpowiednio o 1%, 4%, 11% i 10%, dla komory B przy czasie mielenia 10 min wymiar ten by mniejszy o 19%, natomiast dla czasu mielenia 0 min by mniejszy o 15%; d) dla zestawu mielników Ø 15 mm w przypadku komory A czasowej odpowiednio o 5%, %, % i 13%, dla komory B przy czasie mielenia 10 min wymiar by mniejszy o 5%, natomiast dla czasu mielenia 0 min wymiar ten by porównywalny mniejszy o %. 5. Wnioski Z przedstawionych bada wynika, e zastosowanie dodatkowych elementów walcowych we wn trzu komory powinno zdecydowanie polepszy rezultaty technologiczne m yna, w szczególno ci popraw parametrów uziarnienia, a przy tym samym uziarnieniu produktu mielenia zwi kszy wydajno m yna. W przypadku przyj tych parametrów procesu mielenia oraz parametrów pracy m yna, najkorzystniejszym zestawem mielników dla komory wyposa onej w element walcowy o rednicy 48 mm by y kulki o rednicy 15,0 mm. Przy tym elemencie przy czasie mielenia 10 minut uzyskano wymiary kontrolne ziaren d 50 mniejsze o 43%, d 90 o % i d 97 o 7%, a przy czasie mielenia 0 minut d 50 mniejsze o 8%, d 90 o 13% i d 97 o 8% w porównaniu do odpowiednich wymiarów uzyskanych w przypadku komory bez elementu. Analogicznie dla komory wyposa onej w element walcowy o rednicy 77 mm najlepsze by y kulki o rednicy 13,5 mm. Przy tym elemencie przy czasie mielenia 10 minut uzyskano wymiary kontrolne ziaren d 50 mniejsze o 8%, d 90 o 19% i d 97 o 7%, a przy czasie mielenia 0 minut d 50 mniejsze o 36%, d 90 o 15% i d 97 o 17% w porównaniu do odpowiednich wymiarów uzyskanych w przypadku komory bez elementu. Jak wykaza y wyniki bada rednica kulek ma istotny wp yw na parametry uziarnienia i ten czynnik wymaga szerszego potraktowania. Jako kierunki dalszych bada zastosowania elementów walcowych w komorze m yna wibracyjnego przyj to wyznaczenie wp ywu na intensywno procesu mielenia nast puj cych czynników: parametry kinematyczne m yna: cz stotliwo i amplituda drga, stopie nape nienia komory i rodzaj mielników, wymiary elementów walcowych, warunki procesu mielenia (np. na mokro), rodzaj mielonego materia u i sk ad ziarnowy nadawy. Literatura [1] Sidor, J.: Badania, Modele i metody projektowania m ynów wibracyjnych, Rozprawy Monogra e nr 150, Kraków UWND AGH, 005. [] Kurer, K.E.: Zur innen Kinematik und Kinetik von Rohrschwingmühlen, Technische Universität Berlin, 1986, D83. [3] Kaczmarczyk, S.: Analiza eksperymentalna wybranych parametrów technologicznych i konstrukcyjnych na prac m yna wibracyjnego, Praca doktorska, AGH Kraków, 1977. [4] Sidor, J.: Niektóre wyniki bada wp ywu rednicy i stopnia nape nienia komory m yna wibracyjnego o niskiej cz stotliwo ci drga na efektywno procesu mielenia. Wybrane Problemy Rozwoju Maszyn Hutniczych i Ceramicznych, Monogra a Nr 6, Wyd. AGH, Kraków, 00, 71-78. [5] Sidor, J., Tomach, P.: Rozwój konstrukcji rurowych m ynów wibracyjnych, Maszyny Górnicze, 1, 11, (010), 7-34. [6] Sidor, J.: Mo liwo ci intensy kacji procesu mielenia w m ynie wibracyjnym przez zmian kszta tu wn trza komory, In ynieria i Aparatura Chemiczna, nr 3, (003), 138-140. [7] www.metso.com [8] Sidor, J., Tomach, P.: Badania ruchu adunku w m ynie wibracyjnym, Materia y Ceramiczne, 4, 6, (010), 601-607. [9] Sidor, J., Tomach, P.: Wst pne badania eksperymentalne wp ywu dodatkowego elementu walcowego komory na intensywno procesu mielenia w m ynie wibracyjnym, Przegl d Górniczy, 11, 67, (011), 11 117. [10] Sidor, J.: Oznaczanie kinetycznej powierzchni w a ciwej proszków udoskonalonym permeabilimetrem PT-1, AGH, WIMiR Kraków, 000, (praca niepublikowana). [11] Sidor, J.: Mo liwo ci intensy kacji procesu mielenia w m ynie wibracyjnym przez zmian kszta tu wn trza komory, In ynieria i Aparatura Chemiczna, nr 3, (003), 138-140. Otrzymano 11 wrze nia 01, zaakceptowano 9 listopada 01 144 MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65,, (013)