Wst pne badania bardzo drobnego mielenia dolomitu

Transkrypt

1 MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65, 1, (2013), Wst pne badania bardzo drobnego mielenia dolomitu JAN SIDOR AGH Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków, Wydzia In ynierii Mechanicznej i Robotyki, al. A. Mickiewicza 30, Kraków jsidor@agh.edu.pl Streszczenie Badania przeprowadzono w laboratoryjnym m ynie wibracyjnym o dzia aniu okresowym i niskiej cz stotliwo ci drga - poni ej 16 Hz. Celem bada by o uzyskanie zmielonego dolomitu o uziarnieniu zawieraj cym jak najwi kszy udzia klasy ziarnowej 0-10 m oraz jak najwi kszej warto ci wska nika WI. Dolomit, przed mieleniem wibracyjnym, by wst pnie zmielony w przemys owym m ynie grawitacyjnym. W badaniach stosowano mielniki stalowe i ceramiczne korundowe. Otrzymane wyniki bada wskazuj, e nawet przy bardzo krótkich czasach mielenia mo na uzyska w m ynie wibracyjnym bardzo korzystne rezultaty: udzia klasy ziarnowej +63 m rednio (1,5-3,5)%, wymiar ziarna d sr poni ej 7,1 m, przy wzro cie udzia u klasy ziarnowej 0-10 m do rednio (60-70)%. Wska nik bia o ci zmielonego dolomitu wynosi (83,5-92,5)%. Rezultaty te wskazuj, e w m ynie wibracyjnym o niskiej cz stotliwo ci drga Hz, mo na otrzyma zmielony dolomit o znacznie drobniejszym uziarnieniu ni w m ynie kulowym. Wskazuje to na zdecydowanie wi ksze mo liwo ci technologiczne tego m yna w porównaniu z m ynem grawitacyjnym kulowym. S owa kluczowe: mielenie wibracyjne, m yn wibracyjny, mielenie bardzo drobne, mielenie dolomitu THE PRELIMINARY INVESTIGATION OF VERY FINE MILLING OF DOLOMITE The study was conducted in a laboratory vibratory mill of periodic work and low-frequency vibrations below 16 Hz. The aim of the study was to gain ground dolomite containing the largest content of the grain size class 0-10 m and the highest level of WI. Dolomite was initially ground in an industrial gravitational mill before milling. The milling media made of steel and ceramics corundum were used in the experiments. The obtained results indicate that even at a very short milling time one can get very favorable results of milling in the vibratory mill: the average (1,5-3,5)% content of the grain class +63 m, the grain size d av below 7,1 m with the average (60-70)% increase of the grain class 0-10 m to. The whiteness index of milled dolomite was (83,5-92,5)%. These results indicate that in the vibratory mill of low frequency of vibrations Hz the signi cantly ner grain size of ground dolomite can be obtained than in a ball mill. This indicates much greater technological capabilities of the vibratory mill compared to the gravitational ball mill. Keywords: Vibratory milling, Vibratory mill, Very ne milling, Milling of dolomite 1. Wprowadzenie Do wytwarzania proszków surowców chemicznych i mineralnych w wi kszo ci zak adów stosuje si m yny grawitacyjne zwane m ynami kulowymi [1-4]. M yny te u ytkowane s w uk adach miel cych pracuj cych w cyklu otwartym lub zamkni tym. W uk adach u ytkowanych w cyklu zamkni tym, w których proces mielenia zachodzi na sucho, przy drobnym mieleniu poni ej 60 m, a nawet g ównie 60 m, stosuje si klasy katory ziarnowe zwane separatorami. Uk ady te cechuje wysoki zawrót nadziarna, cz sto od 6 do 10 razy wi kszy od wydajno ci uk adu. Skutkuje to wysokimi kosztami eksploatacyjnymi, g ównie kosztami energii wydatkowanej na procesy mielenia, transportu, klasy kacji ziarnowej i oczyszczania powietrza. W m ynach tych bardzo trudno jest uzyska uziarnienie mielonego materia u poni ej 10 m. Wynika to z niewielkiej energii mielników, b d cej rezultatem sposobu dzia ania m yna, oraz towarzysz cymi procesowi mielenia szkodliwymi zjawiskami coatingu i aglomeracji. Proces mielenia mo na w tych m ynach intensy kowa przez dobór najkorzystniejszych parametrów technologicznych, to jest stopnia nape nienia komory, zestawu mielników, konstrukcji wyk adziny, odpowiedniej aeracji komory oraz zastosowania substancji os abiaj cej negatywne skutki coatingu i aglomeracji, czyli aktywatora mielenia, przy czym niektóre substancje mog szkodliwie oddzia ywa na mielony materia, a ponadto mog zwi ksza koszty wytworzenia proszku. Badania laboratoryjne i praktyka przemys owa wskazuj, e do bardzo drobnego mielenia bardziej przydatne s inne m yny: wibracyjne, mieszad owe, udarowe i strumieniowe. Spo ród nich najbardziej uniwersalnymi s m yny wibracyjne [1, 4-10]. M yny te cechuj si najmniejszym poborem energii mniejszym od 2. do 8. razy od m ynów grawitacyjnych. Mo na je u ytkowa w cyklu otwartym do mielenia na sucho i na mokro, w sposób okresowy i ci g y. Przy wytwarzaniu proszków o uziarnieniu poni ej 2-10 m u ytkuje si je 81

2 J. SIDOR w cyklu zamkni tym z separacj klasyczn lub z separacj na wlocie [10]. M yny wibracyjne produkuje wiele rmy Unii Europejskiej, na przyk ad: KHD Humboldt, Gämmerler, Siebtechnik, Ratzinger, Aubema, Dragon, Boulton, czy Prerovske Strojirny. W USA produkuje je rma Metso, a w ostatnich latach wiele konstrukcji oferuj rmy azjatyckie z Japonii, Chin, Indii i Korei Po udniowej. G ówna wada tych m ynów to wysoka cz stotliwo drga (17-24 Hz), powoduj ca du e przyspieszenie ruchu drgaj cego ( m/s 2 ), którego skutkiem s znaczne si y dynamiczne w konstrukcji m yna oraz wysoki poziom ha asu. Przedk ada si to na koszty d wi koszczelno-izolacyjnych obudów oraz stosowania specjalnych fundamentów. W Akademii Górniczo-Hutniczej prowadzone s prace nad nowymi konstrukcjami m ynów, które przy zachowaniu mo liwo ci technologicznych i zbli onej szybko ci mielenia z m ynami klasycznymi cechowa aby si mniejsz szkodliwo- ci oddzia ywania na otoczenie. Prace nad nowymi m ynami prowadzone s w dwóch kierunkach. Kierunek pierwszy dotyczy m ynów obrotowo-wibracyjnych o cz stotliwo ci drga Hz i przyspieszeniu ruchu drgaj cego m/s 2, wyposa onych w obrotowe komory. Kierunek drugi obejmuje m yny wibracyjne o niskiej cz stotliwo ci drga Hz i przyspieszeniu ruchu drgaj cego m/s 2, w których stosuje si eliptyczn trajektori ruchu drgaj cego oraz dodatkowe elementy intensy kuj ce ruch mielników [5, 6, 11]. Wyniki tych prac znalaz y ju praktyczne zastosowanie. Osiem m ynów obrotowo-wibracyjnych o cznej pojemno- ci komór w m ynie od 15 dm 3 do 200 dm 3 zastosowano w przemy le, 35 m ynów o pojemno ci komór od 0,4 dm 3 do 10 dm 3 - w laboratoriach uczelni i zak adów przemys owych. Ponadto zastosowano pi przemys owych m ynów wibracyjnych o pojemno ci komór od 80 dm 3 do 350 dm 3. Najwi cej do wiadcze uzyskano z eksploatacji dwóch nowych konstrukcji m ynów wibracyjnych w Zak adach Chemicznych Alwernia w Alwerni. S to: dwukomorowy m yn o cznej pojemno ci obydwu komór wynosz cej 150 dm 3 przeznaczony do nalnego mielenia na mokro tlenku chromu oraz jednokomorowy m yn o pojemno ci komory 80 dm 3 do wst pnego mielenia tlenku chromu na sucho [5, 11, 12]. Oprócz zalet technologicznych m yny te cechuje niska szkodliwo oddzia ywania na otoczenie [13, 14]. St d do wst pnych bada mielenia dolomitu wybrano laboratoryjny m yn wibracyjny o cz stotliwo ci drga oko o Hz, czyli znacznie ni szej od cz stotliwo ci drga klasycznych m ynów wibracyjnych (16-25 Hz) oraz o oko o 3-4 razy ni szym przyspieszeniu ruchu drgaj cego (35-80 m/s 2 ) przy porównywalnej szybko ci mielenia. Badania procesu mielenia przeprowadzono na sucho w rodowisku powietrza w komorach z wyk adzin stalow g adk. Zastosowano pi zestawów mielników i dwa rodzaje aktywatorów. 2. Cel i zakres bada G ównym celem bada by o uzyskanie zmielonego dolomitu, zawieraj cego mo liwie najwi kszy udzia klasy ziarnowej 0-10 m przy jak najwi kszej czysto ci, okre lanej wska nikiem bia o ci WI. Nadaw do mielenia by dolomit wst pnie zmielony w przemys owym m ynie grawitacyjnym. Parametry zmienne procesu mielenia to: rodzaj i zestaw mielników, masa próbki dolomitu, rodzaj i udzia aktywatora, czas mielenia, cz stotliwo drga. Cel bada przewidywa ocen mo liwo ci zastosowania m yna wibracyjnego w technologii mielenia dolomitu w warunkach przemys owych. 3. Stanowisko badawcze m yna Stanowisko badawcze laboratoryjnego m yna wibracyjnego z dodatkowym nap dem komory przedstawiono na Rys. 1, a schemat jego budowy na Rys. 2. W badaniach u yto tylko nap d ruchu drgaj cego. Rys. 1. Stanowisko badawcze laboratoryjnego m yna wibracyjnego: 1 komora miel ca, 2 tarcza uchwyt komory, 3 modu nap du, 4 silnik wibratora, 5 uk ad sterowania i zasilania, 6 konstrukcja wsporcza. Fig. 1. Test stand with a laboratory vibratory mill: 1 grinding chamber, 2 shield - handle of the chamber, 3 module of the drive, 4 engine of the vibrator, 5 control system and power supplies, 6 supporting structure. Rys. 2. Schemat stanowiska: 1 modu nap du, 2 wa wibratora, 3 wa mimo rodowy, 4 tarcza, 5 komora, 6 pokrywa komory, 7 sprz g o, 8 obci nik, 9 silnik wibratora, 11 czujnik, 12 uk ad zasilania, 13 uk ad pomiarowy, 14 silnik komory. Fig. 2. Scheme of the stand: 1 unit of propulsion, 2 shaft of vibrator, 3 eccentric shaft, 4 shield, 5 - chamber, 6 cover of the chambers, 7 clutch, 8 ller, 9 engine of vibrator, 11 sensor, 12 power system, 13 measuring system, 14 engine of the chamber. 82 MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65, 1, (2013)

3 WST PNE BADANIA BARDZO DROBNEGO MIELENIA DOLOMITU Tabela 1. Podstawowe parametry uziarnienia dolomitu przed mieleniem. Table 1. Basic parameters of grain size of the feed of dolomite. Wymiar ladowych ilo ci ziaren, [mm] % p.n.s 100 m Ziarno d 90, [ m] Ziarno d sr, [mm] Klasa +63 m Klasa 0-10 m 4-5 mm 5,6 42,2 13,9 8,2 36,1 Tabela 2. Parametry technologiczne procesu mielenia. Table 2. Technological parameters of the milling process. Materia Masa materia u [g] Mielniki stalowe Mielniki korundowe [g] Zestaw mielników stalowych i korundowych Dolomit masa podstawowa 700 Dolomit masa obni ona 650 Stanowisko badawcze zapewnia mo liwo przeprowadzania bada procesu mielenia wibracyjnego przy zakresie zmian cz stotliwo ci drga komory 0-25 Hz, zakresie zmian amplitudy drga komory 2,5-14 mm. Moc silnika wibratora wynosi 3,5 kw, a silnika komory 0,75 kw. Stanowisko umo liwia obserwacj i rejestracj lmow ruchu adunku w komorze. 4. Metoda, program, realizacja i wyniki bada Proces mielenia dolomitu o g sto ci 2,90 g/cm 3 i g sto ci nasypowej w stanie lu nym wynosz cej 1,20 ± 0,03 kg/dm 3 przeprowadzano w sposób okresowy na sucho w szczelnie zamkni tej komorze o pojemno ci 2,2 dm 3. Cz stotliwo drga komory wynosi a 10 Hz i 12 Hz. Uziarnienie nadawy, oznaczone aparatem SediGraph, podano w Tabeli 1. Wska nik bia o ci WI oznaczano wed ug ASTM E 313 C/2 o. Uziarnienie zmielonego dolomitu oznaczano przesiewaczem pneumatycznym Lufstralsieb 200LS rmy Alpine w zak adzie produkuj cym m czk dolomitow, a materia z czterech prób mielenia dodatkowo metod dyfraktometryczn granulometrem laserowym LAU-15. Oszacowane b dy oznacze wska ników uziarnienia wynosi y: dla klasy +63 m - od 2,2% do 3,4%, dla klasy 0-10 m - od 2,5% do 3,1%, dla ziarna d sr, do 2,4% do 3,2%. Do bada wybrano pi zestawów mielników, z których trzy tworzy y mielniki stalowe, jeden mielniki ceramiczne - korundowe, a pozosta y zestaw by mieszanin mielników Tabela 3. Program i wyniki bada mielenia wibracyjnego dolomitu. Table 3. The program and results of vibratory milling of dolomite. Próba Czas mielenia [min] Stopie nape nienia Zestaw mielników Masa [kg] Aktywator Klasa +63 m Mielniki dolomit Typ Udzia * Klasa 0-10 m Ziarno d sr [ m] WI D1 5 0,70 Z1 7,00 0, ,56 58,5 7,48 89,8 D2 10 0,70 Z1 7,00 0, ,46 63,1 5,94 b.d D3 15 0,70 Z1 7,00 0, ,49 59,7 6,54 81,5 D4 5 0,70 Z1 7,00 0, ,33 59,5 6,87 b.d D5 10 0,70 Z1 7,00 0, ,79 71,7 4,14 82,6 D6 15 0,70 Z1 7,00 0, ,52 71,7 3,97 83,5 D7 10 0,70 Z1 7,00 0,70 T 0,017 2,79 66,4 5,62 84,2 D8 5 0,70 Z1 7,00 0, ,36 60,1 6,46 87,9 D ,70 Z1 7,00 0, ,85 60,6 6,10 92,0 D ,70 Z1 7,00 0,65 G 0,034 16,15 58,5 7,08 88,2 D ,70 Z1 7,00 0,65 G 0,068 12,92 65,1 5,35 87,3 D ,70 Z1 7,00 0,65 T 0,034 13,40 63,8 5,70 85,5 D ,70 Z1 7,00 0,65 T 0,068 1,84 68,1 5,60 85,8 D ,70 Z6 7,00 0, ,42 73,0 3,65 84,7 D ,70 SK 5,70 0, ,05 62,8 5,74 82,7 D ,70 SK 5,70 0, ,20 67,2 4,67 89,0 D ,70 K 3,30 0, ,60 55,9 7,99 90,2 D ,70 K 3,30 0, ,60 57,9 7,29 90,3 D ,70 K 3,30 0,65 G 0,068 1,35 59,8 7,13 92,4 D ,70 Z4 7,00 0, ,11 72,2 3,89 85,1 D ,70 Z7 7,00 0, ,34 74,8 3,49 84,3 D ,70 Z7 7,00 0,65 G 0,068 5,45 69,5 4,29 85,9 * - % masy dolomitu MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65, 1, (2013) 83

4 J. SIDOR Tabela 4. Wyniki bada uziarnienia dolomitu oznaczone LAU-15. Tabela 4. Results of grain size of dolomite made of LAU-15. Próba Czas mielenia [min] Stopie nape nienia Zestaw mielników Klasa +63 m Klasa 0-10 m Wymiar ziarna [ m] d 50, d 90, d 97, Powierzchnia w a ciwa [m 2 /kg] D ,70 Z1 5,28 97,71 0,84 7,11 10, ,2 D ,70 Z6 0,00 97,32 0,83 7,65 10, ,3 D ,70 K 0,00 96,81 1,17 10,56 16, ,3 D ,70 Z7 0,00 97,75 0,83 6,83 10, ,9 stalowych i korundowych. Wykorzystano dwa rodzaje aktywatorów procesu mielenia, które oznaczono symbolami G i T oraz jeden najkorzystniejszy stopie nape nienia komory 0,70 wyznaczony w badaniach bardzo drobnego mielenia [5, 14, 15]. Wyniki oblicze adunku - mas mielników i dolomitu - podano w Tabeli 2. Oznaczenia zestawów mielników: Zestaw Z1 jednakowe stalowe kule 12 mm, Zestaw Z6 70% stalowe kule 12 mm + 30% stalowe kule 17 mm, Zestaw Z7 jednakowe stalowe kule 17,0 mm, Zestaw K jednakowe korundowe kule 19 mm, Zestaw SK 80% kule stalowe 12 mm + 30% kule korundowe 19 mm. Proces mielenia przeprowadzano w szczelnie zamkni tej komorze bez aeracji. Wskutek tego wyst pi y bardzo niekorzystne warunki procesu mielenia, które nie wyst puj w m ynach przemys owych. Brak aeracji komory powoduje spowolnienie procesu mielenia wskutek szkodliwych zjawisk aglomeracji i coatingu. Pewn prób przeciwdzia ania tym zjawiskom by o zastosowanie aktywatorów. Niektóre wyniki bada procesu mielenia podano w Tabeli 3. W Tabeli 4 podano uziarnienie czterech prób oznaczone granulometrem LAU-15. Wyniki podane na Rys. 3 dotycz kinetyki mielenia przy cz stotliwo ci drga komory 10 Hz i liczbie Froude a 3,9. Pozosta e próby przeprowadzono przy cz stotliwo ci drga 12 Hz i liczbie Froude a 5,5. Rys. 4. Wp yw czasu mielenia na udzia klas ziarnowych +63 m i 0-10 m oraz wymiar ziarna d sr, w przypadku cz stotliwo ci drga 12 Hz, próby D4-D5. Fig. 4. The in uence of milling time on class +63 m and 0-10 m contents and grain size d sr in case of vibration frequency of 12 Hz, samples D4-D5. Na Rys. 3 i 4 podano wyniki bada kinetyki mielenia dolomitu przy dwóch cz stotliwo ciach drga komory. Zaobserwowano stosunkowo niewielki wp yw cz stotliwo ci drga na przyj te wska niki oceny procesu mielenia. Na Rys. 5 i 6 przedstawiono wyniki bada nad wp ywem zestawu Rys. 3. Wp yw czasu mielenia na udzia klas ziarnowych +63 m i 0-10 m oraz wymiar ziarna d sr, w przypadku cz stotliwo ci drga 10 Hz, próby D1-D3. Fig. 3. The in uence of milling time on class +63 m and 0-10 m contents and grain size d sr in case of vibration frequency of 10 Hz, samples D1-D3. Rys. 5. Wp yw zestawu mielników na udzia klasy 0-10 m i wymiar ziarna d sr. Fig.5. The in uence of the milling media type on the class 0-10 m content and grain size d sr. 84 MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65, 1, (2013)

5 WST PNE BADANIA BARDZO DROBNEGO MIELENIA DOLOMITU Rys. 6. Wp yw zestawu mielników na wska nik WI i udzia klasy +63 m. Fig.6. The in uence of the milling media type on the whiteness index WI and content of class +63 m Rys. 8. Wp yw rodzaju aktywatora na wska nik WI i udzia klasy +63 m. Fig. 8. The in uence of the type of activator on the whiteness index WI and class +63 m content. mielników, który by znacz cy. Na Rys. 7 i 8 zamieszczono natomiast wyniki bada wp ywu aktywatora i zestawu mielników na badane parametry jako ci proszku. Nale y doda, e wymagana warto wska nika bia o ci WI powinna by wi ksza od 88%. Uziarnienie dwóch próbek D20 i D22 o zró nicowanym sk adzie ziarnowym oznaczone na mokro w alkoholu izopropylowym granulometrem LAU-15 zamieszczono na Rys. 9 i 10. Przed wykonaniem analizy uziarnienia próbki dolomitu dok adnie zdyspergowano. 5. Ocena wyników bada. Wnioski Proces mielenia dolomitu zachodzi w szczelnie zamkni tej komorze, czyli w niekorzystnych warunkach, które nie wyst puj w m ynach przemys owych. Spowodowa o to spadek szybko ci procesu mielenia poprzez zamielanie si m yna oraz wzrost agregatów ziaren o wymiarze powy ej 50 m i wi kszych, tworzonych z bardzo drobnych ziaren o wymiarze poni ej 5 m. Stwierdzono to przy próbach D6, D10, D11, D16 i D17. Proces zachodzi jednak szybko, st d w czasie 5-10 minut wyst pi wzrost udzia u klasy 0-10 m Rys. 9. Rozk ad wielko ci cz stek próbki D20. Fig 9. Grain size distribution of the sample D20. Rys. 10. Rozk ad wielko ci cz stek próbki D22. Fig 10. Grain size distribution of the sample D22. Rys. 7. Wp yw rodzaju aktywatora na udzia klasy 0-10 m i wymiar ziarna d sr. Fig. 7. The in uence of the type of activator on the class 0-10 m content and grain size d sr. z 36,1% w nadawie do rednio (60-70)%, a w najkorzystniejszej próbie do 74,8%. Udzia klasy +63 m obni y si z 8,2% w nadawie do rednio (1,5-3)% w m czce. Wzrost udzia u tej klasy w niektó- MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65, 1, (2013) 85

6 J. SIDOR rych próbach powodowa a aglomeracja ziaren o wymiarach poni ej 2 m. Wska nik bia o ci WI rednio 87%, a w próbie D10 z mielnikami stalowymi wynosi 92,0%, przy mielnikach korundowych powy ej 90,0%. Najwi kszy wp yw na przyj te wska niki jako ci m czki mia zestaw mielników. Najkorzystniejsze wyniki uzyskano przy mielnikach stalowych. Udzia klasy 0-10 m, który przekracza 70% - vide próby D5, D6, D15, D121 i D22. Najkorzystniejszy rezultat 74,8% uzyskano w próbie D22 przy mielnikach stalowych o rednicy 17,0 mm. Mielniki korundowe mia y mniej korzystny wp yw na udzia klasy 0-10 m, który by poni ej 58%. Nieco lepszy rezultat spowodowa a ich mieszanina z kulkami stalowymi - udzia klasy 0-10 m by nieco wi kszy i wynosi 62,3% oraz 67,2%. Zastosowanie mielników korundowych i ich mieszaniny ze stalowymi, korzystnie wp ywa o na wska nik bia o ci WI, który we wszystkich próbach przekroczy 89%. Najkorzystniejsze parametry uziarnienia m czki dolomitowej otrzymano w próbach D5, D6, D15, D21, D22, w których udzia klasy 0-10 m wynosi powy ej 71%, a wymiar ziarna d sr mie ci si w zakresie: 2,42-7,34 m. W badaniach stosowano dwa aktywatory procesu mielenia. Ich wp yw okaza si niekorzystny, bowiem powodowa aglomeracj drobnych ziaren i wzrost udzia u klasy 0-10 m, nieprzekraczaj cy 68,1%. Wyniki bada uziarnienia, przeprowadzone granulometrem laserowym LAU-15, wykaza y rozbie no z wynikami uzyskanymi aparatem Lufstralsieb 200LS firmy Alpine, stosowanym w zak adzie. Wynika to z ró nicy obu metod pomiaru. Przesiewacz Lufstralsieb 200LS oznacza uziarnienie m czki w powietrzu, co nie zapewnia ca kowitego dyspergowania agregatów ziaren. Granulometr LAU-15 oznacza uziarnienie proszku w zawiesinie alkoholu izopropylowego o w a ciwo ciach silnie dysperguj cych. Agregaty dysperguje dodatkowo mieszad o magnetyczne oraz pompa. Dlatego wyniki wskazuj na wi ksze udzia y klasy 0-10 m, w jednej próbie mniejszy udzia, a w pozosta ych nawet ca kowity brak klasy +63 m. Literatura [1] Höf, K.: Zerkleinerungs- und Klassiermaschinen, Deutscher Verlag für Grundstof ndustrie, Leipzig, [2] Schubert, H.: Aufbereitung fester mineralischer Rohstoffe, Deutscher Verlag für Grundstof ndustrie, Leipzig,1989. [3] Drzyma a, J.: Podstawy mineralurgii, O cyna Wydawnicza Politechniki Wroc awskiej, Wroc aw [4] Basics in Mineral Processing, Edition 7, 2010, [5] Sidor, J.: Badania, modele i metody projektowania m ynów wibracyjnych, Rozprawy Monogra e nr 150, UWND AGH, Kraków, [6] Drzyma a, Z., Dzik, T., Guzik, J., Kaczmarczyk, S., Kurek, B., Sidor, J.: Badania i podstawy konstrukcji m ynów specjalnych, PWN, Warszawa, [7] Fine and Extra-Fine Vibrating Mill Grinding, de, [8] [9] vibrating mills [10] PALLA Vibrating Mills. Prospekt rmy KHD Humboldt Wedag AG, 2-172e, Köln, [11] Sidor, J., Tomach, T.: Maszyny Górnicze, 1, 28, (2010), [12] Sidor, J., Drzyma a, Z.: Zesz. Nauk. Pol. Bia ostockiej - Budowa i Eksploatacja Maszyn, Wyd. Pol. Bia ostockiej, nr 9, (2002), [13] Sidor, J., Majchrzak, T.: Structural Acoustic and Mechanics for Environmental Protection 2000, Vol. IX, Polish Acoustic Society, Kraków, [14] Sidor, J.: In ynieria i Aparatura Chemiczna, 4, 48, (2009), [15] Sidor J.: Materia y Ceramiczne/Ceramic Materials, 4, 63, (2011), Otrzymano 11 wrze nia 2012, zaakceptowano 29 listopada MATERIA Y CERAMICZNE /CERAMIC MATERIALS/, 65, 1, (2013)