Spis treści 1. Rozdział 1... 2 2. Rozdział 2... 11 3. Rozdział 3... 17 4. Rozdział 4... 25 5. Rozdział 5... 34 6. Rozdział 6... 42 - Koniec spisu treści -
1. Rozdział 1 Coolink U8-92-1900 Produkt dostarczył : www.coolink.pl Cena : 189 zł, Radiator : aluminiowo-miedziany, Rurki Heat-Pipe : 8, Wentylator : 92x92x25 mm, 1100 1900 RPM, 39.6 68.3 CFM, 14 23 db(a), Przeznaczenie : Socket 478, LGA 775, Socket 754/939/940, Waga coolera : 650 g, Dodatki : Potencjometr, pasta termoprzewodząca w tubce, instrukcja montażu. Produkty firmy Coolink nie są jeszcze znane w Polsce. Firma wyprodukowała na razie dwa urządzenia i to właśnie nimi chce podbić Wasze serca. Oba coolery, które trafiły do naszego laboratorium, działają na takiej samej zasadzie, a różnice widać jedynie w wielkości. Pierwszym z prezentowanych jest mniejszy model o nazwie U8-92-1900. Już sama nazwa mówi nam dużo o samym sprzęcie. Dwie ostatnie liczby z nazwy: 92-1900 wskazują na właściwości wentylatora - 92 to oczywiście jego rozmiar podawany w mm, a 1900 to ilość obrotów na minutę. Opakowanie coolera jest porządnie wykonane. Zawiera ono podstawowe informacje na temat produktu w języku angielskim. 2
Do produktu dołączonych jest mnóstwo dodatków. Większość z nich to spora ilość mocowań do płyty głównej, ale znajdziemy też białą pastę termoprzewodzącą, instrukcję, potencjometr i mocowanie wentylatora. Niestety producent nie przewidział możliwości podłączenia dwóch wentylarorów naraz i nie umieścił dodatkowych mocowań. Śrubki, przeznaczone do poszczególnych mocowań do płyty, zostały posegregowane w oddzielnych torebkach. Wyglądem wentylator bardzo przypomina produkty Noiseblockera. Wentylatory są bardzo ciche, a jednocześnie stosunkowo wydajne. Podstawka radiatora, odbierająca ciepło z procesora jest wykonana z miedzi, górna zaś z aluminium. Obie części połączone są rurkami cieplnymi. Taka budowa sprawia, że ciepło jest szybko odprowadzane z procesora i przy okazji cooler nie obciąża znacznie 3
socketu. Wentylator nie jest mocowany śrubami, a za pomoca drutu. Początkowo sądziłem, że takie mocowanie nie będzie zbyt trwałe, gdyż drut zaraz się zagnie. Jednak po podłączeniu w sposób, jaki został pokazany na powyższym zdjęciu, wentylator bardzo mocno trzymał się radiatora i naprawdę ciężko było go chociażby przesunąć. Dla użytkownika taki sposób jest dużo prostszy do podłączenia, jednak dużo łatwiej takie mocowanie uszkodzić. Większość produktów które pojawiają się na rynku mają dość niedbale zakończone rurki cieplne. Nie inaczej jest w przypadku Coolinka. Jak widać na zdjęciu 4 końcówki, które znajdują się w bardzo widocznym miejscu, są źle 4
wykończone. Nie wpływa to na skuteczność chłodzenia, więc jeżeli komuś nie zależy na wyglądzie, nie będzie mu to przeszkadzać. Mocowanie rurek wygląda trochę lepiej niż u Scythe. Z jednego boku widać trochę spoiwa, jednak jest to tak niewielka ilość, że nie musi występować we wszystkich egzemplarzach. Same rurki bardzo ładnie odbijają światło dzienne. Bardzo duży plus dla producenta za porządne oklejenie spodu coolera. Na osłonce umieszczony został napis informujący o konieczności zdjęcia ochrony przed zamontowaniem. 5
To co producent chciał ochraniać folią, nie robi wielkiego wrażenia. Widać, że spód był polerowany, jednak nie jest to dobrze wykonane. Coolink U8-120-1600 Produkt dostarczył : www.coolink.pl Cena : 189 zł, Radiator : aluminiowo-miedziany, Rurki Heat-Pipe : 8, Wentylator : 120x120x25 mm, 900 1600 RPM, 48.8 86.7 CFM, 16 25 db(a), Przeznaczenie : Socket 478, LGA 775, Socket 754/939/940, Waga coolera : 800 g, Dodatki : Potencjometr, pasta termoprzewodząca w tubce, instrukcja montażu. Drugi z coolerów firmy Coolink to U8-120-1600. To większy brat-bliźniak modelu U8-92-1900. Z wyglądu jest identyczny, oczywiście poza rozmiarami. Tak samo jak w mniejszym, również tutaj z samej nazwy możemy odczytać parametry wentylatora. Producent przewidział tutaj 120 mm wentylator z maksymalną liczbą obrotów wynoszącą 1600. Większy i wolniejszy sprawia wrażenie mało wydajnego, jednak patrząc na przepływ powietrza bliski 90 CFM trzeba przyznać, że to całkiem niezła konstrukcja. Radiator jest tej samej wysokości, ale dużo szerszy. 6
Opakowanie jest nieco większe, ale poza tym nie różni się niczym od pudełka mniejszego modelu. Podobnie jak w poprzednio opis na opakowaniu jest w jezyku angielskim. Dodatkowe wyposażenie modelu U8-120-1600 jest takie samo, jak w przypadku U8-92- 1900. 7
Podobnie jak wcześniej wentylator bardzo dobrze się prezentuje. Zarówno on, jak i radiator zostały starannie wykonane. Niestety znowu powtarza się problem z niedbałym wykończeniami cieplnych rurek. Jak widać dwie z czterech są po prostu niewykończone. 8
Dolna część coolera wygląda dużo lepiej niż w przypadku mniejszego brata. Nie rzuca się w oczy wychodzące spod miedzi spoiwo. Pod względem wizualnym jest to dużo lepiej wykonany model. Spód również jest zabezpieczony za pomocą foli z napisem ostrzegającym, aby zdjąć ją przed użyciem. 9
Spód tego coolera jest w takim samym stanie jak w mniejszym modelu. Nie jest bardzo źle, ale najprawdopodobniej możliwe byłoby uzyskanie lepszych wyników. 10
2. Rozdział 2 Akasa Evo33 AK-913 Produkt dostarczył : www.ad.max.pl Cena : 145 zł, Radiator : aluminiowy, Rurki Heat-Pipe : 1 duża, Wentylator : 80 x 80 x 25 mm, 2000-4000 RPM, 30-59.8 CFM, 23.50-43 db(a), Przeznaczenie : AMD Opteron, Athlon 64 i Athlon 64 FX, Waga coolera : 950 g, Dodatki : Potencjometr na śledziu, pasta termoprzewodząca w tubce, instrukcja montażu. Akasa Evo 33 występuje w dwóch rodzajach. Pierwszy z nich model AK 912 jest przeznaczony pod Intel P4 socket 478, drugi, który do nas dotarł to AK 913 dla Socket 754, Socket 939 i Socket 940. Model ten został wyposażony tylko w jedną rurkę cieplną, jednak jej wielkość znacznie przekracza rozmiary rurek w wyżej opisanych modelach. Nie zostało to zrobione bez przyczyny. Szeroka rurka cieplna sprawia, że ciepło jest szybciej odprowadzane z procesora. Produkt jest bardzo dobrze zapakowany. Listonosz musiałby nieźle się namęczyć żeby cos zepsuć. Na opakowaniu znajdziemy opis produktu i działania rurek cieplnych. Wszystko oczwiście w jezyku angielskim. 11
Producent wyposażył swój produkt tylko w to co jest niezbędne do prawidłowej pracy. W pudełku znajdziemy radiator, 80 mm wentylator, przewody, płynny regulator obrotów umieszczony na śledziu, podstawkę pod płytę główną, śrubki oraz pastę w tubce. Nowe chłodzenie AKASY prezentuje wysoki poziom. Konstrukcja typu Tower jest dość popularna wśród producentów ze względu na dobrą wydajność tego typu układów. Aluminiowe finy umieszczone są bardzo blisko siebie. Na nich zamontowana została obudowa która dodatkowo zamocowana jest do dolnej podstawki. Na tak przygotowanym radiatorze można umieścić jeden bądź dwa wentylatory. Musimy jednak pamiętać, aby jeden z nich tłoczył, a drugi wyciągał powietrze. Śrubki nie wystają poza mocowania tak jak w przypadku 12
modeli Thermaltake SilentTower. Dzięki grubej rurce cieplnej ciepło jest szybko odprowadzane z procesora do umieszczonego wyżej radiatora. "Prostopadłościenny wymiennik ciepła z doprowadzonym heat pipe" (przyp. - Samhain) wykonany jest z aluminium. W porównaniu z miedzią bierze on niewielki udział w odprowadzaniu ciepła i służy tylko do zamocowania coolera na procesorze. Spód rurki cieplnej został posmarowany pastą już przez producenta. Akasa AK-920 Evo120 Produkt dostarczył : www.ad.max.pl 13
Cena : 205 zł, Radiator : aluminiowo-miedziany, Rurki Heat-Pipe : 3, Wentylator : 120 x 120 x 25 mm, 1000-2000 RPM, 32.2-67.5 CFM, 15.0 29.8 db(a), Przeznaczenie : Socket 478 & Socket 775, Socket 754, socket 939 & socket 940, Waga coolera : 530 g, Dodatki : Potencjometr na śledziu, pasta termoprzewodząca, instrukcja montażu.. Akasa Evo 120 niedawno była testowana w naszym laboratorium, jednak poprosiliśmy jeszcze raz o ten produkt aby porównać go z pozostałymi coolerami. Już na pierwszy rzut oka widać że AKASA bardzo się przykłada do opakowania swoich produktów. Pudełko jest mocne z uchwytem do podtrzymania. Przyglądając się samemu opakowaniu, natkniemy się na szereg informacji na temat produktu oraz krótki opis technologii cieplnych rurek. 14
Po wyjęciu chłodzenia z pudełka widzimy, że jest ono podzielone na dwie części. Pierwsza, miedziana ma za zadanie odebrać jak największą ilość ciepła z procesora. Następnie za pomocą trzech rurek cieplnych zostaje ono odprowadzone do aluminiowych finów. Zgromadzone tutaj ciepło jest rozpraszane przy pomocy 120mm wentylatora AKASY z serii AMBER. Na zdjęciu poniżej widać, że radiator nie jest umieszczony centralnie nad procesorem, nie jest więc obojętne jak założymy cooler na procesor. 15
Jak na produkt tej klasy producent nie postarał się o zakończenia rurek cieplnych. Nie jest to duża wada, jednak produkt ładniej wyglądałby ze starannym wykończeniem. W pudełku poza coolerem znajdziemy zapinki LGA775, socket 478, socket 754/939/940, śruby mocujące, przewody, zaciski do kabli oraz regulator obrotów mocowany z tyłu obudowy. 16
3. Rozdział 3 Thermaltake Sonic Tower Produkt dostarczył : www.cooling.pl Cena : 149 zł, Radiator : aluminiowo-miedziany, Rurki Heat-Pipe : 3, Przeznaczenie : Socket 478, 775, Athlon 64 & Athlon 64 FX, Athlon XP & Sempron, Waga coolera : 692 g, Dodatki : Kolorowa instrukcja montażu, biała pasta termoprzewodząca. Przyszedł nareszcie czas na produkty firmy Thermaltake. Model o nazwie Sonic Tower pojawił się na rynku już jakiś czas temu, jednak jeszcze nie mieliśmy okazji go testować. Zaletą tego modelu według producenta jest możliwość schłodzenia procesora bez stosowania wentylatorów. Jak to wygląda w rzeczywistości ocenimy później. Opakowanie jest bardzo charakterystyczne dla tej firmy. Ten i inne produkty są pakowane w przezroczyste pudełka, dzięki czemu nie trzeba otwierać opakowania, żeby zobaczyć co się kupuje. 17
Chłodzenie ma standatdowe dodatkowe wyposażenia. W zestawie z radiatorem znajdziemy mocowania do płyty głównej, śrubki, pastę termoprzewodzącą oraz krótką, kolorową, starannie wykonaną instrukcję. Cooler jest symetrycznie podzielony na dwie strony. Rurki cieplne są w kształcie liery "U" i jak widać połowa z nich jest niestety niedbale zakończona. Producent bardzo gęsto porozstawiał finy, dzięki czemu mamy bardzo dużą powierzchnię oddawania ciepła. Istnieje możliwość podłączenia dwóch wentylatorów do boków radiatora za pomocą specjalnych kątowników z nawierconymi otworami. Mocuje się je do górnej i dolnej części radiatora i na to przykręca wentylatory. Po dodaniu dwóch wentylatorów całość poszerza się o 18
jakies 5 cm i zaczyna zajmować bardzo dużo miejsca w obudowie. Podstawa jest prawie identycznie wykonana jak w przypadku produktów firmy Coolink. Różni się ona praktycznie miejcem na mocowanie do płyty. Boczna strona kawałka miedzi posiada spore odbarwienia, przy rurkach cieplnych też widać niewielką ilość spoiwa. 19
Spód coolera pozostawia nieco do życzenia, jak na produkt tej klasy mógłby być lepiej wypolerowany. Thermaltake Big Typhoon Produkt dostarczył : www.cooling.pl Cena : 169 zł, Radiator : aluminiowo-miedziany, Rurki Heat-Pipe : 6, Wentylator : 120 x 120 x 25 mm, 1300 RPM, 54.4 CFM, 16 db(a), Przeznaczenie : Socket 478, LGA775, Athlon 64 / Athlon 64 FX, Athlon XP up to 3400+, Sempron up to 3400+, Waga coolera : 813 g, Dodatki : Dwie instrukcje obsługi, biała pasta termoprzewodząca. Kolejny produkt firmy Thermaltake o nazwie Big Typhoon pojwił się na rynku dosyć niedawno. Cooler ma wiele zalet, ale przede wszystkim jest to jeden z niewielu coolerów pasujących na Athlona XP. Oczywiście można go montować również na nowszych modelach: Socket 478, LGA775, Athlon 64 / Athlon 64 FX i Sempron. Dodatkowym aututem tego chłodzenia jest jego bardzo cicha praca. 20
Opakowanie jak w przypadku poprzedniego modelu jest przezroczyste. Z przodu widać 120mm wentylator. W dolnej części znajduje się pudełko z akcesoriami. Producent przygotował skromny, lecz w pełni wystarczający komplet akcesoriów. Brak w nim potencjometra do regulacji obrotów, ale dla wentylatora pracującego z maksymalną prędkością jest on po prostu zbędny. W zestawie dostajemy cooler, dwie instrukcje obsługi i montażu chłodzenia, mocowania do płyty głównej, śrubki oraz białą pastę termoprzewodzącą. 21
22
Cooler jest spory, jednak jego konstrukcja nie zawadza o nic, co znajduje się wokół płyty głównej. Z miedzianej podstawy wychodzi 6 rurek cieplnych bezpośrednio do aluminiowych, poumieszczanych bardzo blisko siebie finów. Dzięki takiemu rozmieszczeniu finów, tworzy się duża powierzchcia służąca do odprowadzania nagromadzonego ciepła. Aby wzmocnić chłodzenie producent dodał jeszcze wolnoobrotowy wentylator, o wymiarach 120 x 120 x 25 mm i prędkości 1300 obrotów na minutę. Jak podaje producent cooler w czasie pracy wytwarza hałas równy około 16dB(A). Dodatkowy 120mm wentylator został umieszczony na górze, by tłoczyć powietrze wprost na aluminiowe finy. Mimo, że pracuje on z prędkością 1300 obrotów na minutę, producent dodał grill, aby nic większego nie dostało się do 23
środka. Jest to duży plus, gdyż zdarzało się, iż brakowało grila przy urządzeniu pracującym z prędkością 5800RPM (np. model Volcano 12). Miedziana podstawa jest bardzo dobrze wykonana, poza końcówkami rurek cieplnych. Różnica w stosunku do innych produktów jest jednak w sposobie schowania tych niedoróbek. Jak widać producent próbował je wtopić. Piętą achillesową produktów firmy Thermaltake ciągle pozostaje spód coolera. Nie jest on tak dobrze wypolerowany jak powinien. 24
4. Rozdział 4 Thermaltake Beetle Produkt dostarczył : www.cooling.pl Cena : 159 zł, Radiator : aluminiowo-miedziany, Rurki Heat-Pipe : 3, Wentylator : 90x25 mm, 1600 4300 RPM, 20 44.5 db(a), Przeznaczenie : Intel P4 Socket T, Intel P4 478 do 3.2GHz, AMD Athlon 64 / Athlon 64 FX, AMD Athlon XP do 3400+, Waga coolera : 581 g, Dodatki : Potencjometr na śledziu oraz drugi do zatoki 3,5", biała pasta termoprzewodząca, instrukcja montażu, podświetlenie. Beetle jest jednym z najnowszych coolerów firmy Thermaltake. Tak, jak w wielu innych produktach tej firmy ma on konstrukcję typu TOWER. Budowa coolera zapewnia właściwy przepływ powietrza przez radiator, ale o tym nieco później. Produkt zapakowany jest w standardowe przezroczyste pudełko. Na opakowaniu znajdziemy wiele informacji na temat produktu w języku angielskim. Dopisek "4 in 1" oznacza możliwość podłączenia coolera do czterech typów procesorów : Intel P4 Socket T, Intel P4 478 do 3.2GHz, AMD Athlon 64 / Athlon 64 FX, AMD Athlon XP do 3400+. 25
Ze względu na możliwość zamontowania chłodzenia na różnych procesorach, do produktu została dołączona duża ilość dodatków w postaci śrubek, potencjometrów, białej pasty, nakrętek i kolorowej instrukcji montażu. W zestawie znajdziemy dwa rodzaje potencjometrów. Jeden z nich został umieszczony na śledziu drugi natomiast można zamontować w zatoce 3,5". Cooler wykorzystuje technologię rurek cieplnych. Podstawa wykonana jest z miedzi i to ona głównie odpowiada za odbiór ciepła z procesora i przekazanie go do radiatora zbudowanego z cienkich aluminiowych finów. Radiator umieszczony jest w plastikowej, kolorowej osłonie. Producent zabudował go nie tylko w celach estetycznych. Powietrze tłoczone przez wentylator trafia na finy i dzięki zabudowie nie rozchodzi się na boki jak w innych coolerach, odbierając 26
ciepło z całego radiatora. Zastosowany w zestawie wentylator o średnicy 90mm pracuje z prędkością 1600 4300 obrotów na minutę i nawet przy minimalnych obrotach jest w stanie dobrze schłodzić procesor. Tutaj widać, że górna częśc coolera przypomina skrzydła żuczka - zapewne stąd nazwa. Z tyłu urządzenia, przy wylocie powietrza, zostało przewidziane miejsce na dodatkowy wentylator wielkości 80 x 80 mm, który miałby za zadanie poprawienie chłodzenia. Przy montowaniu wentylatora należy zwrócić uwagę na właściwy przepływ powietrza, by było ono odprowadzane z radiatora, a nie wtłaczane. 27
Podstawa oraz rurki cieplne zostały bardzo ładnie wypolerowane z zewnętrznej strony, czego nie mozna niestety powiedzieć o stronie wewnętrznej (patrz zdjęcie niżej). Najprawdopodobniej takie uszkodzenia powłoki miedzi powstały przy procesie zginania rurek. Warto również zauważyć, iż dolna część jest identyczna jak w modelach Sonic Tower i Tower 112. Jak widać producent zmienia tylko górę i wydaje ją jako nowy produkt. 28
Spód jest gładki jednak nie jest on dokładnie wypolerowany. Bardzo miłym dodatkiem do produktu jest niebieskie podświetlenie. Z przodu znajduje się znaczek firmy Thermaltake, który zmienia kolor na czerwony, zielony lub niebieski. Ładny efekt dla lubiących takie rzeczy. ThermalTake POLO 735 Produkt dostarczył : www.cooling.pl Cena : 129 zł, Radiator : aluminiowo-miedziany, Wentylator : 80 x 80 x 32 mm, 2000 do 5500 RPM, 2000-5500 CFM, 21-49 29
db(a), Przeznaczenie : AMD Athlon XP max. 3,2 ghz, AMD Athlon 64 max., Intel Pentium 4 (socket 478) max. 3,6 ghz, Intel Celeron 4 (socket 478), Duron, INTEL (Socket 370), Waga coolera : 732 g, Dodatki: potencjometr na śledziu oraz drugi do zatoki 3,5", pasta termoprzewodząca w tubce, instrukcja montażu, czujnik temperatury. Model POLO 735 to kolejny produkt firmy ThermalTake. Pierwsze, co sie daje zauwazyć to brak rurek cieplnych, obecnych już w większość nowych produktów. W wyniku tego cooler ma dużo mniejsze wymiary i jest łatwiejszy w montażu. Opakowanie podobnie jak w przypadku poprzednich modeli tej firmy jest przezroczyste. Na nim znajduje się specyfikacja produktu w języku angielskim. Chłodzenie przystosowane jest do trzech rodzajów procesorów, stąd podpis: 3 in 1. 30
Pudełko jest niewielkie, jednak zawiera sporą liczbę akcesoriów. Oprócz coolera znajdziemy tam potencjometr na śledziu, potencjometr montowany do zatoki 3,5", kable, białą pastę, czujnik temperatury, kolorową instrukcję dotyczącą montażu urządzenia na płycie głównej, mocowania oraz dużą ilość śrubek. Radiator został zbudowany z miedzi. Przymocowane do spodu finy są umieszczone bardzo blisko siebie. Taka budowa zapewnia bardzo dużą powierzchnię do odprowadzania ciepła z procesora. Niebieska obudowa spełnia podwójna rolę: chroni miedziane finy przed powyginaniem, oraz stanowi punkt mocowania wentylatora tłoczącego powietrze na radiator. 31
Zbliżone zdjęcie radiatora. Widać, że są one bardzo równiutko rozmieszczone. Wentylator pracuje z prędkością zbliżoną do 5500 obrotów na minutę. Dlatego producent, dla bezpieczeństwa zamontował gril. 32
Pierwsze sztuki POLO 735 dość niedawno wyszły na rynek, jednak producent dalej nie poprawił spodu coolerów. Nie jest źle, lecz mogłoby być lepiej. 33
5. Rozdział 5 ThermalTake Tower 112 Produkt dostarczył : www.cooling.pl Cena : 169 zł, Radiator : miedziany, Rurki Heat-Pipe : 6, Przeznaczenie : Intel P4 (socket 478/ 775), AMD Athlon XP / Athlon 64 / Athlon 64 FX / Opteron(socket A/939/940/754), Waga coolera : 1200 g, Dodatki : pasta termoprzewodząca w tubce, dwie instrukcje montażu. Kolejny produkt Thermaltake to Tower 112. Jest to jeden ze starszych produktów tej firmy, jednak jest na tyle popularny, że postanowiliśmy go dołączyć do recenzji. Standardowo cooler jest sprzedawany bez wentylatora, co pozwala użytkownikowi wybrać między ciszą (wentylator wolnoobrotowy), a lepszym chłodzeniem (wentylator wysokoobrotowy). Chłodzenie możemy zamontować na czterech rodzajach procesorów : Intel P4 (socket 478/ 775), AMD Athlon XP / Athlon 64 / Athlon 64 FX / Opteron(socket A/939/940/754). Problem w przypadku niektórych socketów może stanowić duża waga urządzenia : 1200 g. Opakowanie zostało wykonane z tektury. Znajdziemy na nim wszelkie informacje dotyczące produktu w jezyku angielskim. Producent informuje również, że produkt jest w stanie odprowadzić aż 150W ciepła z procesora. Nie wiadomo jednak czy wynik ten uzyskamy z wentylatorem czy bez. 34
Dołączone do zestawu akcesoria zostały zabezpieczone w pudełku styropianem, tak aby nic nie uległo uszkodzeniu. W środku znajdziemy cooler, pastę w tubce, kolorową oraz czarno-białą instrukcję, mocowania do płyty głównej oraz śruby. Niewiele, ale skoro w zestawie nie ma wentylatora, więc nie potrzeba tu np. potencjometra. Tower 112 wykorzystuje technologię rurek cieplnych. Podstawa, rurki, radiator i nawet jego obudowa zostały wyprodukowane z bardzo dobrej jakości miedzi. Do dwóch boków radiatora można przymocować wentylatory 60x60 mm lub 80x80 mm. Podczas montażu trzeba zwrócic uwagę, by jeden z nich tłoczył, a drugi odprowadzał powietrze. 35
Radiator posiada miedzianą osłonę, bardzo starannie wykonaną. Na środku znajduje się wytłoczone logo firmy, na brzegach znajdują się zakończenia rurek cieplnych. Jak widać trzy z nich również i w tym produkcie są niedokładnie wykonane. Dolna część coolera zostałą dużo lepiej wykończona niż w przypadku Beetle. Widać wypolerowane mocowanie rurek i bloku odbierającego ciepło, same rurki nie uległy uszkodzeniu podczas procesu wyginania. Mocowanie rurek cieplnych zostało przykręcone do podstawy. Nie znajdziemy tutaj żadnych plam czy też wychodzącego spoiwa. 36
Od tej strony widać jak dokładnie można wypolerować rurki cieplne. Światło oraz wszystko wokół odbija się od nich dając miły dla oka efekt. Po podświetleniu wygląda jeszcze lepiej. Jak już wcześniej wspomniałem finy rozpraszające ciepło są rozmieszczone wręcz idealnie. 37
Jedyny mankament to spód coolera. Podobnie jak w przypadku innych produktów tej firmy jest on niedokładnie wypolerowany. Zalman 7700 Cu Produkt dostarczył : www.cooling.pl Cena : 179 zł, Radiator : miedziany, Wentylator : 120x120 mm, 1000-2000 RPM, 20-32 db(a), Przeznaczenie : socket 754/939/940, socket 775/478, Waga coolera : 918 g, Dodatki : potencjometr, pasta termoprzewodząca w tubce, instrukcja montażu. Ostatni z testowanych w tej recenzji coolerów to Zalman 7700 Cu. Produkty tej firmy uchodzą wśród użytkowników komputerów za bardzo ciche i zarazem bardzo wydajne. Testowane urządzenie to następca znanego wszystkim modelu 7000. Na pierwszy rzut oka widać, że Zalman nie postarał się bardzo przy jego budowie. 38
Produkt został zapakowany w spore przezroczyste opakowanie. Na nim w języku angielskim możemy znaleźć podstawowe informacje na temat coolera, po więcej należy sięgnąć do instrukcji. Wyjęcie wszystkiego ze środka nie sprawia żadnych problemów. To co znajdujemy w pudełku jest bardzo porządnie posegregowane i poukładane. Nawet kable są pospinane. Po otwarciu opakowania znajdujemy w nim cooler, mocowania do płyty, taśmy, kontroler obrotów, pastę termoprzewodzącą, śruby oraz instrukcję. 39
Tak samo jak model 7000, również ten został wykonany z miedzianych finów. Ciepło przez nie odprowadzane jest rozpraszane przez 120 mm wentylator. Każdy z finów został opatrzony logiem firmy. Nie ma to wpływu na chłodzenie, służy raczej ku ozdobie. 40
W dużym stopniu zmieniło się mocowanie do płyty głównej. W poprzednich modelach występował problem ze zmieszczeniem zapinki do niektórych płyt głównych. W tym produkcie zapinki są oddzielnie i trzeba je najpierw przymocowywać do coolera. W zestawie znajdują się dwie zapinki, z czego jedna do zastosowania na socket 754/939/940, natomiast druga na socket 775/478. Spód coolera został wypolerowany dużo lepiej niż w przypadku produktów firmy Thermaltake. Nie jest to idealne lustro, jednak powierzchnia jest już na tyle gładka, że ciepło jest dobrze odprowadzane z procesora. 41
6. Rozdział 6 Testy Wszystkie testy zostały przeprowadzone na tej samej platformie sprzętowej, przy tych samych ustawieniach oraz bardzo zbliżonej temperaturze otoczenia. Komputer z procesorem AMD 64 3000+ na rdzeniu Venice został podkręcony do wartości, przy której wydzielanie ciepła wynosiło 100W. Przy chłodzeniu tak nagrzanego procesora można było lepiej zauważyć różnice pomiędzy testowanymi produktami. Powyższy wykres przedstawia obroty wentylatora każdego z testowanych i porównywanych coolerów. Do każdego chłodzenia przypisałem wartość podawaną przez producenta oraz wskazywaną przez czujnik płyty głównej. W większości przypadków liczby te są zbliżone, jednak znalazły się wyjątki takie jak Scythe Kamakiri, gdzie pomiar wykazywał obroty wyższe o prawie 700. Takie produkty jak Zalman 7700 albo Scythe Kamaboko wykazały obroty o około 300 niższe, niż podawane przez producenta. Kłopotów w trakcie pomiarów nastręczył boksowy cooler AMD, gdyż wskazywany wynik był cały czas 3200 RPM. Przepływ powietrza zależy od prędkością wentylatora i jego budowy, a to z kolei wpływa na głosność pracy całego coolera. Wszystkie parametry pochodzą od producenta danego chłodzenia. Wartość przepływu powyżej 50 CFM zapewnia już dobre chłodzenie, zwykle jednak wyniki te są uzyskiwane przy maksymalnych obrotach wentylatora. Zaskakujące może się wydawać, iż wentylator dodawany do Coolinka U8-120-1600 zapewnia przepływ aż 86,7 CFM przy obrotach 1600, przy czym jest on bardzo cichy, nawet przy takim przepływie powietrza. Scythe Kamaboko uzyskuje tak wysoką wartość przy obrotach prawie 4000 RPM. Warto również zauważyć, że Scythe Kamakiri ma ponad 5000 RPM, a jednak przepływ powietrza ma niższą wartość. Poziom wydzielanego hałasu jest dla niektórych użytkowników sprawą pierwszorzędną. Oczywiście najlepiej, gdy przy coolerze jest potencjometr, którym możemy regulować prędkość wentylatora dostosowując je do naszych potrzeb. Ogólnie przyjmuje się, iż coolery pracujące z głośnością do 20 db(a) są bardzo ciche, natomiast hałas powyżej 40 db(a) jest właściwie niedopuszczalny. Wyniki oporności termicznej najlepiej pokazują skuteczność chłodzenia. Im mniejsza wartość tym cooler lepiej schładza procesor. Podczas testu kilka coolerów nie poradziło sobie z prawie dwukrotnie większą ilością wydzielania przez procesor ciepła i komputer się restartował. Te przypadki zostały zaznaczone na wykresie na czerwono. Najlepszy okazał się Thermaltake Big Typhoon który dzięki sześciu rurkom cieplnym i wydajnemu wentylatorowi pokonał konkurencję. Taki sam wynik uzyskał produkt firmy Coolink U8-120-1600, jednak został umieszczony na drugim miejscu z powodu dużo 42
wyższej ceny. W sytuacji, gdy produkty uzyskiwały takie same wyniki, brałem również pod uwagę głośność i jakość wykonania. Przed testem sądziłem że model Evo 120 firmy Akasa wygra z konkurencją, jednak przy tak podkręconym procesorze zapewnia on chłodzenie tylko na poziomie DOBRYM. Dużo lepiej mogły wyjśc Sonic Tower oraz Tower 112, lecz dostałem wentylator pracujący z prędkością tylko 2000 obrotów, a te chłodzenia przy takim wydzielaniu ciepła potrzebują dużo większego przepływu powietrza. Widać też, że nowy Zalman 7700 nie poprawił bardzo wyników względem swojego poprzednika - modelu 7000. Amd Athlon 64 3000+ Venice Asus A8N-SLi Gigabyte GF6200 Turbo Cache Q-Tec 650W Kingston 2x512 MB HyperX Kingston 512 MB HyperX Minolta Dimage X31 Coolink U8-92-1900 Coolink U8-120-1600 Akasa Evo 120 AK-920 Akasa Evo 33 AK-913 Akasa AK-859 Scythe Kamaboko Z Scythe Kamakiri Arctic Silver 5 Thermaltake Sonic Tower Thermaltake Big Typhoon Thermaltake Beetle tdermaltake POLO 735 Zalman 7700 Cu ThermalTake Tower 112 Thermaltake Big Typhoon 43
+ duża wydajność, + cicha praca, + nie obciąża socketu, - źle wypolerowany spód, - brak potencjometra w zestawie, - proste opakowanie, - źle wykończone końcówki rurek cieplnych. Ocena: Polecamy: Ocena: Polecamy: Ocena: Polecamy: Ocena: Polecamy: Coolink U8-120-1600 + opakowanie + duża wydajność, + cicha praca, + lekkie, + potencjometr w zestawie. - wykończenie rurek cieplnych, - brak dodatkowych mocowań na drugi wentylator. Thermaltake Beetle + duża wydajność, + cicha praca, + lekkie, + podświetlenie, + możliwośc podpięcia drugiego wentylatora, + dwa potencjometry w zestawie, + niepowtarzalny wygląd. - opakowanie - wykończenie rurek cieplnych CoolinkU8-92-1900 + opakowanie + dobra wydajność, + cicha praca, + lekkie, + potencjometr w zestawie. - wykończenie rurek cieplnych, - brak dodatkowych mocowań na drugi wentylator. Zalman 7700 Cu + dobra wydajność, + cicha praca, + stosunkowo lekkie, + potencjometr w zestawie. - jego wielkośc może być problemem na nietórych płytach, - opakowanie, Ocena: Scythe Kamakiri 44
Ocena: + lekkie, + potencjometr w zestawie. - opakowanie, - średnia wydajność, - głośna praca, - wykończenie rurek cieplnych. ThermalTake POLO 735 + jakość wykonania, + potencjometr w zestawie. - ciężki, - opakowanie, - kiepska wydajność przy minimalnych obrotach, - głośna praca, - wykończenie rurek cieplnych. Ocena: Scythe Kamaboko Ocena: + lekkie, + potencjometr w zestawie. - opakowanie, - średnia wydajność, - głośna praca, - wykończenie rurek cieplnych. ThermalTake Tower 112 + jakość wykonania, + tryb pasywny, + opakowanie. + świetne wykończenie coolera. - bardzo ciężki, - brak wiatraka w zestawie, - kiepska wydajność przy trybie pasywnym, - wykończenie rurek cieplnych. Ocena: Thermaltake Sonic Tower + jakość wykonania, + tryb pasywny, + lekki. - brak wiatraka w zestawie, - opakowanie, - kiepska wydajność przy trybie pasywnym, - wykończenie rurek cieplnych. Ocena: Dziekujemy firmom REALITYNET, GB COMPUTER, COOLINK, ADMAX COMPUTERS, SCYTHE, KINGSTON, PC COOLER, COOLING.PL za dostarczenie sprzętów do testu. 45
Testy Wszystkie testy zostały przeprowadzone na tej samej platformie sprzętowej, przy tych samych ustawieniach oraz bardzo zbliżonej temperaturze otoczenia. Komputer z procesorem AMD 64 3000+ na rdzeniu Venice został podkręcony do wartości, przy której wydzielanie ciepła wynosiło 100W. Przy chłodzeniu tak nagrzanego procesora można było lepiej zauważyć różnice pomiędzy testowanymi produktami. Powyższy wykres przedstawia obroty wentylatora każdego z testowanych i porównywanych coolerów. Do każdego chłodzenia przypisałem wartość podawaną przez producenta oraz wskazywaną przez czujnik płyty głównej. W większości przypadków liczby te są zbliżone, jednak znalazły się wyjątki takie jak Scythe Kamakiri, gdzie pomiar wykazywał obroty wyższe o prawie 700. Takie produkty jak Zalman 7700 albo Scythe Kamaboko wykazały obroty o około 300 niższe, niż podawane przez producenta. Kłopotów w trakcie pomiarów nastręczył boksowy cooler AMD, gdyż wskazywany wynik był cały czas 3200 RPM. Przepływ powietrza zależy od prędkością wentylatora i jego budowy, a to z kolei wpływa na głosność pracy całego coolera. Wszystkie parametry pochodzą od producenta danego chłodzenia. Wartość przepływu powyżej 50 CFM zapewnia już dobre chłodzenie, zwykle jednak wyniki te są uzyskiwane przy maksymalnych obrotach wentylatora. Zaskakujące może się wydawać, iż wentylator dodawany do Coolinka U8-120-1600 zapewnia przepływ aż 86,7 CFM przy obrotach 1600, przy czym jest on bardzo cichy, nawet przy takim przepływie powietrza. Scythe Kamaboko uzyskuje tak wysoką wartość przy obrotach prawie 4000 RPM. Warto również zauważyć, że Scythe Kamakiri ma ponad 5000 RPM, a jednak przepływ powietrza ma niższą wartość. Poziom wydzielanego hałasu jest dla niektórych użytkowników sprawą pierwszorzędną. Oczywiście najlepiej, gdy przy coolerze jest potencjometr, którym możemy regulować prędkość wentylatora dostosowując je do naszych potrzeb. Ogólnie przyjmuje się, iż coolery pracujące z głośnością do 20 db(a) są bardzo ciche, natomiast hałas powyżej 40 db(a) jest właściwie niedopuszczalny. Wyniki oporności termicznej najlepiej pokazują skuteczność chłodzenia. Im mniejsza wartość tym cooler lepiej schładza procesor. Podczas testu kilka coolerów nie poradziło sobie z prawie dwukrotnie większą ilością wydzielania przez procesor ciepła i komputer się restartował. Te przypadki zostały zaznaczone na wykresie na czerwono. Najlepszy okazał się Thermaltake Big Typhoon który dzięki sześciu rurkom cieplnym i wydajnemu wentylatorowi pokonał konkurencję. Taki sam wynik uzyskał produkt firmy Coolink U8-120-1600, jednak został umieszczony na drugim miejscu z powodu dużo wyższej ceny. W sytuacji, gdy produkty uzyskiwały takie same wyniki, brałem również pod uwagę głośność i jakość wykonania. Przed testem sądziłem że model Evo 120 firmy Akasa wygra z konkurencją, jednak przy tak podkręconym 46
procesorze zapewnia on chłodzenie tylko na poziomie DOBRYM. Dużo lepiej mogły wyjśc Sonic Tower oraz Tower 112, lecz dostałem wentylator pracujący z prędkością tylko 2000 obrotów, a te chłodzenia przy takim wydzielaniu ciepła potrzebują dużo większego przepływu powietrza. Widać też, że nowy Zalman 7700 nie poprawił bardzo wyników względem swojego poprzednika - modelu 7000. Amd Athlon 64 3000+ Venice Asus A8N-SLi Gigabyte GF6200 Turbo Cache Q-Tec 650W Kingston 2x512 MB HyperX Kingston 512 MB HyperX Minolta Dimage X31 Coolink U8-92-1900 Coolink U8-120-1600 Akasa Evo 120 AK-920 Akasa Evo 33 AK-913 Akasa AK-859 Scythe Kamaboko Z Scythe Kamakiri Arctic Silver 5 Thermaltake Sonic Tower Thermaltake Big Typhoon Thermaltake Beetle tdermaltake POLO 735 Zalman 7700 Cu ThermalTake Tower 112 Thermaltake Big Typhoon 47
+ duża wydajność, + cicha praca, + nie obciąża socketu, - źle wypolerowany spód, - brak potencjometra w zestawie, - proste opakowanie, - źle wykończone końcówki rurek cieplnych. Ocena: Polecamy: Ocena: Polecamy: Ocena: Polecamy: Ocena: Polecamy: Coolink U8-120-1600 + opakowanie + duża wydajność, + cicha praca, + lekkie, + potencjometr w zestawie. - wykończenie rurek cieplnych, - brak dodatkowych mocowań na drugi wentylator. Thermaltake Beetle + duża wydajność, + cicha praca, + lekkie, + podświetlenie, + możliwośc podpięcia drugiego wentylatora, + dwa potencjometry w zestawie, + niepowtarzalny wygląd. - opakowanie - wykończenie rurek cieplnych CoolinkU8-92-1900 + opakowanie + dobra wydajność, + cicha praca, + lekkie, + potencjometr w zestawie. - wykończenie rurek cieplnych, - brak dodatkowych mocowań na drugi wentylator. Zalman 7700 Cu + dobra wydajność, + cicha praca, + stosunkowo lekkie, + potencjometr w zestawie. - jego wielkośc może być problemem na nietórych płytach, - opakowanie, Ocena: Scythe Kamakiri 48
Ocena: + lekkie, + potencjometr w zestawie. - opakowanie, - średnia wydajność, - głośna praca, - wykończenie rurek cieplnych. ThermalTake POLO 735 + jakość wykonania, + potencjometr w zestawie. - ciężki, - opakowanie, - kiepska wydajność przy minimalnych obrotach, - głośna praca, - wykończenie rurek cieplnych. Ocena: Scythe Kamaboko Ocena: + lekkie, + potencjometr w zestawie. - opakowanie, - średnia wydajność, - głośna praca, - wykończenie rurek cieplnych. ThermalTake Tower 112 + jakość wykonania, + tryb pasywny, + opakowanie. + świetne wykończenie coolera. - bardzo ciężki, - brak wiatraka w zestawie, - kiepska wydajność przy trybie pasywnym, - wykończenie rurek cieplnych. Ocena: Thermaltake Sonic Tower + jakość wykonania, + tryb pasywny, + lekki. - brak wiatraka w zestawie, - opakowanie, - kiepska wydajność przy trybie pasywnym, - wykończenie rurek cieplnych. Ocena: Dziekujemy firmom REALITYNET, GB COMPUTER, COOLINK, ADMAX COMPUTERS, SCYTHE, KINGSTON, PC COOLER, COOLING.PL za dostarczenie sprzętów do testu. 49