Tygodniowy Przegląd Rynku Finansowego 18 kwietnia 2008 r. NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA Z RYNKÓW Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw w marcu wzrosło w Polsce o 10,2 proc. r/r Przeciętne zatrudnienie w marcu wzrosło w Polsce o 5,8 proc. Inflacja w marcu w Polsce wyniosła 4,1 proc. Produkcja przemysłowa w marcu wzrosła w Polsce o 0,7 proc. RYNEK WALUTOWY kursy NBP kupno sprzedaż USD/PLN 2,1271 2,1701 EUR/PLN 3,3862 3,4546 CHF/PLN 2,1202 2,1630 Tabela obowiązująca od dnia 18.04.2008 r. Złoty umocnił się na początku tygodnia wobec euro i dolara, kolejne dni przyniosły konsolidację, a piątek ruch w przeciwnym kierunku. Piątkowe osłabienie złotego można co prawda przypisać nieoczekiwanie słabym danym o wzroście produkcji przemysłowej, które mogą odsunąć wzrost stóp procentowych w Polsce, ale większy wpływ miały wydarzenia na rynku międzynarodowym, a konkretnie umocnienie dolara. W skali tygodnia dolar podrożał o 0,5 proc. do 2,18 PLN, euro potaniało o 0,1 proc. do 3,428 PLN (w trakcie tygodnia spadło nawet poniżej 3,40 PLN), a frank spadł o 2,1 proc. do 2,126 PLN. W środę kurs euro wybił się z trwającej ponad miesiąc konsolidacji między 1,54-1,58 USD, ale wybicie to było słabe, tylko na moment wspólna waluta zbliżyła się do poziomu 1,60 USD. Inwestorzy zaczęli się niepokoić słabością tego wzrostu (bo wybicie powinno przynieść ruch bardziej zdecydowany). W piątek przedstawiciel kolejnego banku z USA dał do zrozumienia, że kryzys kredytowy w Stanach zbliża się do końca, co poprawiło notowania dolara. W skali tygodnia dolar zyskał 0,5 proc., a euro w piątek po południu wyceniono na 1,573 USD. Dolar umocnił się do jena o 3,3 proc., a euro o 2,8 proc. 1
RYNEK OBLIGACJI Przez większą część tygodnia rynek obligacji nie dostarczał zbyt wielu emocji. Dopiero piątkowe dane o mizernym wzroście produkcji przemysłowej, które wywołały falę spekulacji na temat możliwości zakończenia cyklu podwyżek stóp procentowych przez RPP rozruszały nieco rynek. Jak łatwo się domyśleć w takiej sytuacji rentowności obligacji spadały, a ceny papierów rosły. Na koniec tygodnia rentowność papierów 2-letnich wyniosła 6,12 proc., wobec 6,26 proc. przed tygodniem, a obligacji 10-letnich 5,91 proc. z 6,03 proc. tydzień temu. W piątek trzymiesięczna stopa WIBOR wyniosła 6,31 proc. tyle samo co przed tygodniem. Zwyżki na rynkach akcji sprawiły, że inwestorzy porzucali obligacje by zająć się bardziej dochodowymi inwestycjami. Rentowność obligacji dwuletnich wzrosła do 2,20 z 1,74 proc. w zeszły piątek. To największy spadek cen amerykańskich obligacji od 2001 roku. Rentowność obligacji 10-letnich podliczono na 3,8 proc. wobec 3,47 proc. tydzień temu. W Europie notowania miały podobny przebieg, z tym że spadek cen był największy od pięciu lat. Rentowność papierów dwuletnich gwarantowanych przez niemiecki rząd wzrosła do 3,79 proc. (z 3,44 proc.), a 10-letnich do 4,11 proc. (z 3,94 proc.). RYNKI AKCJI Nie był to tydzień, który przyniósł nadmiar emocji inwestorom giełdowym. W poniedziałek niechętnie kontynuowaliśmy spadki jeszcze z poprzedniego tygodnia, a w czasie kolejnych sesji rynek próbował równie ospale te straty odrobić. Warunki do kupowania akcji są bardzo dobre (akcje są tanie, a mamy dobre nastroje na świecie), a fakt że wzrostów nie widzimy to efekt braku kapitału na GPW, który i tak jest chomikowany na zbliżające się oferty publiczne (Cyfrowy Polsat). Jeśli już coś kupowano, to akcje banków i sektora paliwowego te papiery cieszą się największym powodzeniem na świecie. Ponieważ akcje spółek z tych branż determinują zachowanie WIG20, indeks blue chips zyskał 2,7 proc. Sam WIG spisał się gorzej rosnąc o 0,9 proc. przy obrotach najniższych od pół roku (4,9 mld PLN). mwig i swig straciły po 2,7 proc. EUROPA Miniony tydzień na rynkach europejskich można uznać za bardzo udany, a jego ukoronowaniem były piątkowe wzrosty, które wywindowały indeksy najwyżej od półtora miesiąca. Po lekkich spadkach w poniedziałek, wynikających ze słabych wyników oraz ponurych wypowiedzi na weekendowym posiedzeniu państw G7, od wtorku na parkietach dominował kolor zielony. Wprawdzie publikowane wyniki finansowe były na zmianę pozytywne i negatywne (sieć Tesco miała lepsze od oczekiwań, a Nokia i Philips gorsze), podobnie jak dane makro (inflacja w strefie euro wzrosła silniej, natomiast na wyspach słabiej), jednak inwestorzy uznali to za dobry sygnał. W końcu, jeśli niektóre firmy potrafią radzić sobie ze spowolnieniem, to może nie będzie ono tak dotkliwe, jak zakładają czarne scenariusze. Pytanie tylko, jak długo potrwa? USA Tydzień na rynku amerykańskim zaczął się bardzo spokojnie. Na pierwszych sesjach inwestorzy bardzo niechętnie kupowali akcje obawiając się o publikowane w dalszej części tygodnia dane makro oraz wyniki spółek, w tym kilku dużych banków. Nie najlepiej wróżyło poniedziałkowe rozczarowanie wynikami Wachovii- czwartego największego banku za oceanem. Od środy nastroje jednak zdecydowanie się poprawiły i to pomimo mieszanych danych makro (bardzo słabe z rynku nieruchomości, kiepskie wskazanie indeksu filadelfijskiego, niespodziewany wzrost produkcji przemysłowej). Motorem wzrostów były dobre wyniki spółek, które albo pozytywnie zaskakiwały (banki Wells Fargo i Citigroup, Coca Cola, Caterpillar i Google), albo przynajmniej nie rozczarowywały (JP Morgan). Dzięki nim oraz silnemu osłabieniu japońskiego jena indeksy powtórzyły wyczyn sprzed dwóch tygodni i w piątek w ujęciu tygodniowym zyskiwały ponad 4 proc. (w tygodniu pomiędzy traciły ok. 3 proc.). Co więcej, pozytywny sygnał potwierdziły wysokie obroty. 2
AZJA Rynki azjatyckie podzieliły się w mijającym tygodniu na dwa obozy. Rozwinięty rynek japoński przedłużył sesję wzrostową o piąty tydzień, natomiast giełdy w Hong Kongu oraz Korei Południowej traciły, ale ich spadki nie były głębokie. Nikkei wzrósł w ciągu tygodnia o 1,2 proc. i jest najwyżej od początku marca. Poza poprawą nastrojów na rynku amerykańskim przyczyniło się do tego osłabienie jena, na którym zyskują eksporterzy Kraju Kwitnącej Wiśni. Indeksom Kospi i Hang Seng nie udało się odrobić strat po poniedziałkowej przecenie i kończą tydzień odpowiednio 0,4 proc. i 1,9 proc. na minusie. Zapewne realizacja zysków z ostatnich tygodni byłaby dużo głębsza, gdyby nie rosnące ceny surowców na giełdach towarowych. EUROPA USA AZJA BUX +0,0% CAC40 +3,7% FTSE100 +2,7% DJIA +4,2% NASDAQ +4,8% S&P500 +4,3% HANG SENG -1,9% KOSPI -0,4% NIKKEI +1,2% Tygodniowe zmiany wartości indeksów na światowych giełdach, 18.04.2008 r. (godz. 17.00) RYNEK SUROWCÓW Jeszcze do czwartku ceny głównych surowców pozostawały w trendzie wzrostowym za sprawą osłabienia dolara oraz informacji o zakłóceniach w produkcji. Ropa i miedź ustanowiły w tym czasie nowe rekordy. Za londyńską baryłkę brent płacono już 113,30 USD, po środowym raporcie dotyczącym rezerw paliw w Stanach. Niespodziewanie spadły one drugi tydzień z rzędu, co oznacza, że spowolnienie największej gospodarki świata nie wpływa na popyt tak negatywnie jak się spodziewano. Miedź drożała z kolei w wyniku strajków w kopalniach chilijskiego Coldeco- największego producenta miedzi na świecie. W czwartek rano na giełdzie w Londynie płacono za tonę tego surowca rekordowe 8.880 USD. Jednak w piątek sytuacja się odwróciła, a spadający eurodolar był impulsem do realizacji zysków. W rezultacie, ropa kończy tydzień zwyżką o 4 proc. (to świadczy o sile rynku), natomiast miedź i złoto spadkami o 1,1 proc. Uncja złota potaniała w piątek aż o 3,5 proc. schodząc do poziomu 904 USD. Poza drożejącym dolarem to wynik spadków cen innych surowców, które zmniejszają presję inflacyjną. surowiec zmiana miedź -1,1% ropa naftowa +4,0 % złoto -1,1 % Tygodniowe zmiany wartości cen surowców na światowych giełdach, 18.04.2008 r. (godz. 17.00) 3
FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH tygodniowe wyniki rynku funduszy inwestycyjnych, 16.04.2008 r. rodzaj funduszy najlepszy fundusz* wynik akcji Commercial Union FIO subf. CU Małych Spółek 0,90% obligacji DWS Polska FIO Dłużnych Papierów Wartościowych 0,45% rynku pieniężnego Millennium FIO Pieniężny 0,17% stabilnego wzrostu DWS Polska FIO Bezpiecznego Wzrostu Plus -0,07% zrównoważone PZU FIO Optymalnej Alokacji 0,98% akcji zagranicznych Skarbiec FIO subf. Skarbiec - Rynków Surowcowych 0,50% obligacji zagranicznych SEB 6 - Euro Lokata FIO -1,28% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, 7 dni roczne wyniki rynku funduszy inwestycyjnych, 16.04.2008 r. rodzaj funduszy najlepszy fundusz* wynik akcji Legg Mason Akcji FIO -11,26% obligacji PKO/Credit Suisse Obligacji Długoterminowych FIO 7,47% rynku pieniężnego Allianz FIO subf. Allianz Pieniężny 4,46% stabilnego wzrostu ING FIZ Stabilnego Wzrostu -1,36% zrównoważone Allianz FIO subf. Allianz Aktywnej Alokacji -5,98% akcji zagranicznych Opera FIO subf. Opera Universa.pl 10,89% obligacji zagranicznych Arka Obligacji Europejskich FIO -8,10% Wyniki polskiego rynku funduszy inwestycyjnych, 12 miesięcy KREDYTY GOTÓWKOWE FINANSE OSOBISTE Banki mocno promują kredyty gotówkowe, a klienci chętniej z nich korzystają. Z szerokiej palety ofert wybraliśmy te najlepsze. Najciekawszą ofertę kredytów gotówkowych dla swoich klientów mają ING Bank, Polbank i Deutsche Bank PBC. Z kolei nowych klientów najlepszymi warunkami kusi również ING, a oprócz niego atrakcyjne warunki mają BPH, MultiBank i Deutsche Bank PBC. Jeśli chcemy pożyczyć 10 tys. PLN na 3 lata, na zakup domowych sprzętów, czy na wakacyjny wyjazd powinniśmy zainteresować się ofertą tych banków. Podstawowy koszt związany z każdym kredytem to odsetki, które bank nalicza zgodnie ze stawką oprocentowania. W polskich bankach zaczynają się one od nieco poniżej 10 proc. i czasami przekraczają poziom 20 proc. Zazwyczaj pożyczki taniej udzielane są klientom banków niż osobom z ulicy. Znaczenie ma również czas na jaki pożyczamy pieniądze, czy wysokość 4
kredytu. Trudno jednak znaleźć tu jakąś regułę, wszystko zależy od polityki banku. Przyjrzeliśmy się pożyczce w wysokości 3 tys. PLN na rok i okazuje się, że w większości banków (m.in. Pekao, PKO BP, Millennium, BOŚ, Getin Bank, Toyota Bank) możemy liczyć na niższe oprocentowanie. Na przykład w Raiffeisen Banku im wyższa kwota kredytu tym niższe oprocentowanie i dla kwot poniżej 60 tys. PLN spada ono już do 9,9 proc. Jednak już w BPH, Banku Pocztowym, Lukas Banku i GE Money Banku stopa procentowa będzie wyższa. Kilka instytucji takich jak ING Bank, MultiBank, db kredyt czy Polbank będzie miało identyczne warunki dla rocznej pożyczki w kwocie 3 tys. PLN. Można to zaliczyć na plus tym instytucjom, bo dzięki temu ich oferta jest bardziej przejrzysta i zrozumiała dla klientów. Oprocentowanie kredytów gotówkowych może się zmieniać. Tym bardziej, że od ponad roku Rada Polityki Pieniężnej podnosi stopy procentowe. Banki walcząc o klienta, zmieniają oprocentowanie w dość ograniczony sposób. Dobrą wiadomością dla amatorów pożyczek jest fakt, że nawet gdyby doszło do podniesienia oprocentowania, to przy kwotach rzędu 10 tys. PLN nie będzie to duże obciążenie. W przypadku takiej pożyczki na 3 lata z oprocentowaniem wynoszącym 13 proc. miesięczna rata wyniesie 337 PLN, a jeśli oprocentowanie wzrośnie do 14 proc. to miesięczna rata będzie wyższa o niecałe 5 PLN. Prowizja, opłaty przygotowawcze administracyjne to różne nazwy dodatkowych kosztów związanych z pożyczkami. Nie mogą one przekraczać 5 proc. wartości udzielonego kredytu, i trzeba przyznać, że dość często banki maksymalnie wykorzystują ten limit. Daje im on pole manewru przy ustalaniu ceny kredytu. Bank może przecież zaoferować pożyczkę z niskim oprocentowaniem, które będzie mocno promowaną zaletą, ale do tego może obciążyć klienta wysoką prowizją. Porównując kredyty gotówkowe trzeba więc pamiętać o obu parametrach: oprocentowaniu i prowizji. Uwzględnia je rzeczywista roczna stopa procentowa, która pokazuje faktyczne oprocentowanie po uwzględnieniu wszystkich kosztów. I tu czasami klient może się dość mocno przestraszyć, bo w przypadku rocznych kredytów rzeczywista stopa może sięgać nawet 40 proc. To efekt tego, że pobierana z góry prowizja rozkłada się na mniejszą liczbę miesięcznych rat. Innym parametrem pomocnym przy porównywaniu kredytów może być całkowity koszt, czyli to co musimy bankowi oddać ponad to co pożyczyliśmy - innymi słowy, ile dopłacamy do kredytu. Klient, który szuka kredytu gotówkowego musi jeszcze pamiętać o ubezpieczeniach dodawanych do podstawowej oferty. Czasami są to polisy obowiązkowe, najczęściej zabezpieczające przed utratą pracy, czy niemożnością spłacania pożyczki w razie nieszczęśliwego wypadku. Niestety z punktu widzenia klienta polisy oznaczają zazwyczaj dodatkowe koszty. Banki dzięki współpracy z ubezpieczycielami mają też kolejną możliwość manipulowania ceną pożyczki. Niskie oprocentowanie i umiarkowana prowizja wcale nie muszą oznaczać, że kredyt jest tani, jeśli trzeba jeszcze wykupić obowiązkowe ubezpieczenie. Obowiązkowe polisy znajdziemy na przykład w Lukas Banku, Volkswagen Banku direct, Banku Pocztowym, czy w Millennium. Oferta banków różni się nie tylko ceną, czyli oprocentowaniem i prowizjami. Ważne są również procedury związane z przyznawaniem kredytu i wypłatą pieniędzy. Coraz popularniejsze staje się przyznawanie kredytów na oświadczenie. Klient nie musi przynosić zaświadczenia wystawionego przez zakład pracy, a jedynie sam podaje wysokość swoich dochodów. Takie rozwiązania znajdziemy w PKO BP, ING Banku, Eurobanku, GE Money Banku, czy Getin Banku. Ciekawą promocję ma do końca kwietnia db kredyt, w którym dokumentem potwierdzającym dochody może być PIT-11, czyli druk, który otrzymuje się od pracodawcy w celu rozliczenia z fiskusem. W niektórych instytucjach na przywilej kredytu na oświadczenie mogą liczyć jedynie klienci banku. Tak jest w BPH, Banku Pekao i w BGŻ. Do grona najbardziej ostrożnych banków, które nadal wymagają zaświadczeń należą zaś Millennium, Kredyt Bank, czy Nordea. Bankowa oferta kredytów gotówkowych idzie z duchem czasu. W PKO BP, MultiBanku, Toyota Banku można złożyć wniosek przez Internet, w BZWBK również przez Skype a. Z kolei w ING w ramach pilotażowego programu niektórzy klienci mogą przez Internet załatwić wszystkie formalności związane z kredytem gotówkowym. Kilka kliknięć i gotówka znajdzie się na koncie. TYGODNIOWY PRZEGLĄD RYNKU FINANSOWEGO Wydarzenia, rynki walut, rynki obligacji, polski rynek akcji: Emil Szweda, Open Finance Zagraniczne rynki akcji, rynek surowców: Łukasz Mickiewicz, Open Finance Finanse osobiste: Mateusz Ostrowski, Open Finance Rynek funduszy inwestycyjnych: Joanna Fatek; Wyniki na podstawie danych Analizy Online. 5