BIOTECHNOLOGIA studia stacjonarne pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki KARTY PRZEDMIOTÓW

UNIWERSYTET ZIELONOGÓRSKI WYDZIAŁ NAUK BIOLOGICZNYCH BIOTECHNOLOGIA studia stacjonarne pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki KARTY PRZEDMIOTÓW Zielona Góra, rok akademicki 2016/2017

w semestrze w tygodniu Semestr B E Z P II E C Z E Ń S T W O P R AC Y II E R G O N O M II A Kod przedmiotu: 14.9-WB-BTP-BPiER Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: dr Wandycz Artur Prowadząc y: dr Wandycz Artur zajęć zaliczenia Punkt y ECTS BEZPIECZEŃSTWO PRACY I ERGONOMIA - studia stacjonarne W ykład 15 1 II zaliczenie z oceną I stopnia 2 CEL PRZEDMIOTU: Poznanie zmian, jakie zachodzą w organizmie człowieka podczas wykonywania pracy. Poznanie metod analizy i oceny pracy. Poznanie możliwości i ograniczeń organizmu człowieka w środowisku pracy. WYMAGANIA WSTĘPNE: Podstawy anatomii i fizjologii człowieka - poziom szkoły średniej. ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Ergonomia. Antropometria. Osie i płaszczyzny. Pomiary ciała ludzkiego i stanowisk pracy. Populacje specjalne. Budowa stawów. Nazewnictwo ruchów. Biomechanika kręgosłupa. Techniki podnoszenia przedmiotów. Pozycje i postawy ciała, kąty posturalne. Fizjologia pracy, wydolność fizyczna. Siła, moc i sprawność mięśni. Pułap tlenowy i dług tlenowy. Termoregulacja. Ocena parametrów mikroklimatu, wskaźniki mikroklimatu. Hałas. Oświetlenie. Wydatek energetyczny. Ryzyko zawodowe. METODY KSZTAŁCENIA: Wykład, zdalny (w postaci multimedialnej), pogadanka, dyskusja. EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: OPIS EFEKTU objaśnia podstawy histologii, anatomii oraz fizjologii człowieka definiuje pojęcia i procesy fizyczne zachodzące w organizmie człowieka i środowisku nazywa i opisuje techniki oraz narzędzia badawcze wykorzystywane w ergonomii SYMBOLE EFEKTÓW K1A_W07 K1A_W08 K1A_W09 METODY WERYFIKACJI dyskusja na zajęciach, zaliczenie pisemne dyskusja na zajęciach, zaliczenie pisemne dyskusja na zajęciach, zaliczenie pisemne FORMA ZAJĘĆ

zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii K1A_W10 dyskusja na zajęciach, zaliczenie pisemne zna podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii K1A_W55 dyskusja na zajęciach, zaliczenie pisemne WARUNKI ZALICZENIA: Wykład zaliczenie przeprowadzane w formie pisemnej - trwające 60 minut (zawiera 10 pytań, każde pytanie 1 pkt.). Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 6 pkt. (60%) na 10 pkt. możliwych do zdobycia. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Obciążenie pracą Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.) Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.) Studia stacjonarne zajęcia dydaktyczne 15 konsultacje i zaliczenie 6 20 Łącznie 41 Rodzaj zajęć Punkty ECTS Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 1 Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 1 Łącznie 2 LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Górski J. (red.): Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego. PZWL, Warszawa 2001. [2] Koradecka D. (red.): Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. t. I. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa 1999. [3] Koradecka D. (red.): Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. t. II. Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa 1999. [4] Kozłowski S.: Granice przystosowania. Wiedza Powszechna, Warszawa 1986. [5] Lewandowski J. (red.): Ergonomia. Materiały do ćwiczeń i projektowania. Wydawnictwo MARCUS S.C., Łódź 1995. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Durin J. V. G., Passmore R.: Energetyka pracy i wypoczynku. PWN, Warszawa 1969. [2] Dziak, A.: Bóle krzyża. PZWL, Warszawa 1994. [3] Malinowski A., Bożiłow W.: Podstawy antropometrii. Metody, techniki i normy. PWN, Warszawa Łódź 1997. [4] McCormick E.J.: Antropotechnika: przystosowanie konstrukcji maszyn i urządzeń do człowieka. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1964. [5] Tytyk E.: Metodologia projektowania ergonomicznego w budowie maszyn. Politechnika Poznańska 1991. PROGRAM OPRACOWAŁ: DR ARTUR WANDYCZ B I O C H E M I A

w semestrze w tygodniu Semestr Kod przedmiotu: 13.1-WB-BTP-BIOC Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. Aleksander Sikorski prof. dr hab. Aleksander Sikorski Prowadząc y: dr Dżamila Bogusławska zajęć zaliczenia Punkt y ECTS Studia stacjonarne W ykład 30 2 egzamin III Laboratorium 45 3 zaliczenie z oceną 6 CEL PRZEDMIOTU: Poznanie i zrozumienie chemicznych podstaw budowy i funkcji organizmu. WYMAGANIA WSTĘPNE: Wiedza z zakresu chemii nieorganicznej i organicznej oraz biofizyki ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Biochemia - wyjaśnienie pojęć i zakresu tematycznego. Aminokwasy i białka. Wiązanie peptydowe. Białka - budowa, klasyfikacja, złożoność i różnorodność strukturalna i funkcjonalna. Parametry charakteryzujące właściwości białek. Enzymy - podstawy funkcji. Inhibitory enzymów. Kwasy nukleinowe - budowa, różnorodność, funkcja, biosynteza. Kod genetyczny. Biosynteza białek. Cukry - struktura i funkcja w organizmie. Lipidy - złożoność, klasyfikacja, biosynteza i katabolizm niektórych lipidów. Witaminy - charakterystyka i podział witamin. Metabolizm podstawowe pojęcia. Procesy anaboliczne i kataboliczne. Reakcje sprzężone. Glikoliza. Cykl Krebsa. Fotosynteza. Fosforylacja oksydatywna. Wprowadzanie azotu do biosfery. Roztwory - obliczenia. Przeliczanie stężeń. Wirowanie, wysalanie i dializa. Techniki chromatograficzne. Elektroforeza. Podstawy spektrofotometrii. Korzystanie z podstawowych internetowych baz danych takich jak: NCBI, Expasy itp. METODY KSZTAŁCENIA: WYKŁAD - metoda podająca: informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, przykłady rozwiązywania problemów ĆWICZENIA LABORATORYJNE - metoda podająca: pogadanka na temat stosowanych metod analitycznych, Analiza wyników doświadczeń - metoda praktyczna : laboratoryjna, praca analityczna z wykorzystaniem wybranych metod biochemicznych EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: OPIS EFEKTU Czynne uczestnictwo w zajęciach oraz zaliczenie przedmiotu umożliwi SYMBOLE EFEKTÓW K1A_W11 METODY WERYFIKACJI Kolokwium pisemne, FORMA ZAJĘĆ Wykład,

słuchaczowi zrozumienie molekularnych podstaw funkcjonowania żywego organizmu a szczególnie zrozumienie funkcji komórki oraz całego organizmu. Uzyskana wiedza pozwoli na zrozumienie biologii komórki, genetyki, fizjologii. przedmiot ten kształtuje również zrozumienie podstaw molekularnych zmienności i ewolucji organizmów oraz globalne znaczenie niektórych procesów takich jak fotosynteza, czy przyswajanie azotu cząsteczkowego dla biosfery. do uzyskanych umiejętności należą: rozwiązywanie prostych problemów z dziedziny biochemii i biologii molekularnej, posługiwanie się podstawowym sprzętem laboratoryjnym (pipety, urządzenia do elektroforezy i chromatografii, spektrofotometry, phmetry itd.), przeprowadzanie K1A_W12 Egzamin pisemny Kolokwium pisemne, Egzamin pisemny doświadczeń według procedur. K1A_U04 Zajęcia laboratoryjne student potrafi wykorzystywać dostępne źródła informacji, ze szczególnym K1A_U02 uwzględnieniem stron i programów Sprawozdania z wykonanych bioinformatycznych K1A_U03 zadań eksperytmentalnych student działa w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie, słucha uwag prowadzącego zajęcia i stosuje się do jego zaleceń. K1A_K02 Zajęcia laboratoryjne student stosuje metodę samokształcenia i rozumie, że posiadana wiedza i zdobyte doświadczenie w omawianym zakresie są niezbędne w rzetelnej realizacji doświadczeń biologicznych K1A_K01 Sprawozdania z wykonanych zadań eksperytmentalnych Wykład, Wykład, Wykład, Wykład, Wykład, WARUNKI ZALICZENIA: Wykład: Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnego wyniku z pisemnego egzaminu. Ćwiczenia laboratoryjne: warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu,tj.:7 zaliczeń pisemnych (3-5 pytań - ocena pozytywna powyżej 50% uzyskanych punktów), samodzielnie przygotowane sprawozdania laboratoryjne i jedno zaliczenie umiejętności praktycznych. Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych. Wykłady: Egzamin trwający 60 minut zawiera 3 otwarte pytania. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie minimum 50% punktów. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Obciążenie pracą Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.) Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.) Studia stacjonarne (w godz.) Zajęcia dydaktyczne 75 Konsultacje i egzamin 9 80 Łącznie 164 Punkty ECTS Studia stacjonarne

w semestrze w tygodniu Semestr Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 3 Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 3 Łącznie 6 LITERATURA PODSTAWOWA: Berg, J.M, Tymoczko, J.L., Stryer, L., Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2005, wydanie IV zmienione. Berg, J.M, Tymoczko, J.L., Stryer, L., Biochemia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2009, wydanie VI zmienione. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: 1. P. Kafarski & B. Lejczak, Chemia bioorganiczna, PWN, Warszawa, 1994. PROGRAM OPRACOWAŁ: Prof. dr hab. Aleksander F. Sikorski B II O E T Y K A Kod przedmiotu: 13.1-WB-BTP-BIOE Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: dr Joanna Zegzula-Nowak Prowadząc y: dr Joanna Zegzula-Nowak zajęć zaliczenia Punkt y ECTS BIOETYKA - studia stacjonarne I stopnia W ykład 5 1 V zaliczenie 1 CEL PRZEDMIOTU: Celem prowadzonych zajęć jest nabycie przez studentów wiedzy teoretycznej z zakresu bioetyki oraz praktycznej umiejętności rozstrzygania dylematów moralnych pojawiających się w życiu społecznym. Efektem zajęć powinno być wyposażenie studenta w umiejętność dostrzegania takich dylematów, samodzielnego dokonania ich analizy oraz wybrania rozwiązania niesprzecznego z tradycjami kultury narodowej oraz zasadami obowiązującego prawa. Celem zajęć jest zatem także wyposażenie studentów w kompetencje w zakresie w zakresie eksperckiego rozstrzygania najczęściej pojawiających się jednostkowych dylematów bioetycznych. WYMAGANIA WSTĘPNE:

Studenci powinni mieć opanowany podstawowy zasób informacji z zakresu historii kultury obowiązujący na poziomie szkoły średniej oraz praktycznie posługiwać się terminologią z zakresu antropologii i biologii populacji. ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Narodziny i rozwój bioetyki jako samodzielnej dyscypliny wiedzy. Spory o przedmiot i zastosowania bioetyki. Pomiędzy instrumentalnym a podmiotowym traktowaniem człowieka - ochrona praw jednostki w medycynie i w życiu społecznym. Europejska konwencja bioetyczna. Bioetyka a etyka lekarska Kodeks etyki lekarskiej i jego najważniejsze założenia. Dylematy współczesnej bioetyki sprawiedliwy dostęp do usług i środków medycznych, problem określenia momentu początku życia człowieka, przerywanie ciąży,, eksperymenty medyczne, transplantacje, usprawnianie człowieka i medycyna reprodukcyjna (problematyka zapłodnienia in vitro), definicja śmierci (kiedyś i dziś: definicja śmierci krążeniowo-płucna a definicja śmierci mózgowej) i określenia momentu przerwania interwencji medycznej, opieka terminalna i opieka paliatywna, autodestrukcja i samobójstwo, eutanazja, kara śmierci. METODY KSZTAŁCENIA: problemowy, pokaz ( w formie prezentacji multimedialnej) EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: OPIS EFEKTU Student zna i rozumie istotę i źródła problemów bioetycznych oraz przyczyny trudności w ich rozwiązywaniu. Potrafi wskazać biologiczne determinanty dylematów moralnych ujawniających się w kulturze. Student zna najczęściej pojawiające się dylematy moralne w praktyce medycznej i naukach biologicznych Przewiduje skutki podejmowanych rozstrzygnięć bioetycznych. Potrafi formułować uzasadnione sądy na podstawie danych pochodzących z różnych źródeł. Wykazuje umiejętność krytycznej analizy i selekcji informacji Student korzysta ze źródeł literaturowych i zasobów internetowych (w języku polskim i angielskim) i wykorzystuje pozyskane tą drogą informacje w celu uporządkowania i utrwalenia wiedzy z zakresu problemów bioetycznych; Student stosuje metodę samokształcenia i dostrzega potrzebę doskonalenia umiejętności praktycznego rozwiązywania dylematów bioetycznych SYMBOLE EFEKTÓW K1A_W87 K1A_W89 K1A_W90 K1A_U28 K1A_U01 K1A_U02 METODY WERYFIKACJI zaliczenie pisemne z progami punktowymi zaliczenie pisemne z progami punktowymi FORMA ZAJĘĆ ocena zaangażowania w dyskusji ocena zaangażowania w dyskusji samoocena efektów kształcenia K1A_K01 samoocena efektów kształcenia WARUNKI ZALICZENIA: Zaliczenie końcowe z progami punktowymi w formie pisemnej, obejmującego sprawdzenie wiedzy teoretycznej jak i umiejętności samodzielnego rozwiązania jednostkowego problemu bioetycznego. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Obciążenie pracą Studia stacjonarne Liczba godz.

Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.) Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.) zajęcia dydaktyczne 5 konsultacje i zaliczenie 10 15 Łącznie 30 Rodzaj zajęć Punkty ECTS Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 0,5 Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 0,5 Łącznie 1 LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Beauchamp T.L., Childress J.F.: Zasady etyki medycznej, przeł. W. Jacórzyński, KiW, Warszawa, 1996. [2] Encyklopedia bioetyki. Personalizm chrześcijański. Głos Kościoła, pod red. A. Muszali, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne Polwen, Radom, 2005. [3] Hołówka: Etyka w działaniu, Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa, 2002. [4] Ślipko T.: Granice życia. Dylematy współczesnej bioetyki, Wyd. WAM, Kraków, 2008. [5] Tokarczyk R.: Prawa narodzin, życia i śmierci, Wyd. Wolters Kliwer, Warszawa, 2009. [6] Szewczyk K.: Bioetyka T.1.: Medycyna na granicach życia, PWN, Warszawa, 2009. [7] Szewczyk K.: Bioetyka T.2.: Pacjent w systemie opieki zdrowotnej, PWN, Warszawa, 2009. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Mepham B.: Bioetyka: wprowadzenie dla studentów nauk biologicznych, przeł. E. Bartnik, P. Golik, J. Klimczok, PWN, Warszawa, 2008. [2] Słownik bioetyki, biopolityki i ekofilozofii, pod red. M. Ciszka, PTF, Warszawa, 2008. PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. STEFAN KONSTAŃCZAK, DR JOANNA ZEGZULA- NOWAK B II O F II Z Y K A Kod przedmiotu: 13.1-WB-BTP-BIOF Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. Lidia Latanowicz prof. dr hab. Lidia Latanowicz, Prowadząc y: dr Anna Timoszyk

w semestrze w tygodniu Semestr zajęć zaliczenia Punkt y ECTS BIOFIZYKA - studia stacjonarne I stopnia W ykład 30 2 egzamin II Laboratorium 30 2 zaliczenie z oceną 5 CEL PRZEDMIOTU: Celem kształcenia jest nabycie przez studentów zdolności powiązania wiedzy teoretycznej z umiejętnościami praktycznymi w zakresie opisu zjawisk zachodzących w przyrodzie. WYMAGANIA WSTĘPNE: Podstawowa wiedza z zakresu biologii, chemii, fizyki i matematyki przewidziana w programie studiów na kierunku Biotechnologia (1 semestr). ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykład: budowa materii: własności cieczy, gazów i ciał stałych, termodynamika procesów zachodzących w organizmach żywych: procesy makroskopowe i mikroskopowe, procesy transportu masy i energii, wpływ promieniowania elektromagnetycznego na żywe organizmy, promieniotwórczość naturalna i sztuczna. Laboratorium: budowa materii, m.in. gęstość cieczy i ciał stałych, lepkość, włoskowatość; wilgotność względna powietrza; termodynamika, m.in. entalpia układu, entalpia molowa, entropia układu, równowaga fazowa, termoregulacja organizmów stałocieplnych; własności elektryczne cieczy, m.in. elektroliza, przewodnictwo cieczy w zależności od stężenia i temperatury roztworu. METODY KSZTAŁCENIA: Wykład: podająca prezentacja multimedialana. Laboratorium: praktyczna doświadczenia wykonywane z wykorzystaniem różnych metod, np.: pomiaru gęstości (naczynia połączone, piknometr), wilgotności powietrza (psychrometr), lepkości (metoda Stokes a, wiskozymetr), metod kalorymetrycznych i konduktometrycznych. EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: OPIS EFEKTU Student definiuje pojęcia i procesy fizyczne zachodzące w organizmie człowieka i środowisku Student potrafi zdefiniować, opisać i wytłumaczyć podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze z zakresu budowy materii, termodynamiki i promieniowania. Student potrafi scharakteryzować podstawowe zjawiska i procesy przyrodnicze na podstawie posiadanej wiedzy, np. bilans cieplny i termoregulacja organizmów stałocieplnych. Student objaśnia zasady stosowania zróżnicowanych metod badawczych, SYMBOLE EFEKTÓW K1A_W08 K1A_W13 K1A_W14 METODY WERYFIKACJI test, wejściówka, sprawozdanie test, wejściówka, sprawozdanie test, wejściówka, sprawozdanie FORMA ZAJĘĆ K1A_W36 test, wejściówka, sprawozdanie

zasady obserwacji naukowej, metody eksperymentalne, interpretację wyników, wnioskowanie, dowodzenie, definiowanie Student potrafi zastosować podstawowe metody badawcze w zakresie przewidzianym przez program zajęć oraz potrafi wykorzystać dostępne źródła informacji, w tym źródła elektroniczne. Student posługuje się najnowszymi technikami stosowanymi w, przeprowadza poprawną analizę i interpretację uzyskanych wyników, formułuje odpowiednie wnioski; wykazuje umiejętność poprawnego wnioskowania na podstawie wyników przeprowadzonych prostych analiz Student stosuje podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy laboratoryjnej Student wykonuje proste pomiary biofizyczne i interpretuje uzyskane dane, przeprowadza obserwacje podczas wykonywania doświadczenia oraz potrafi zastosować podstawowe metody statystyczne do analizy danych. Student potrafi uczyć się samodzielnie w sposób ukierunkowany Student docenia istotność przedmiotowej wiedzy, widzi możliwości wykorzystania wiedzy w praktyce, dostrzega interdyscyplinarny charakter przedmiotu Student działa w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie, słucha uwag prowadzącego zajęcia i stosuje się do jego zaleceń Student stosuje metodę samokształcenia i dostrzega potrzebę uczenia się i doskonalenia swoich umiejętności K1A_U01 K1A_U03 K1A_U07 K1A_U05 K1A_U08 K1A_U19 K1A_U09 K1A_U15 praktyczna, dyskusja, sprawozdanie praktyczna, dyskusja, sprawozdanie praktyczna, dyskusja, sprawozdanie praktyczna, dyskusja, sprawozdanie test, wejściówka, dyskusja, sprawozdanie test, wejściówka, dyskusja, sprawozdanie K1A_K02 praca w grupie K1A_K09 test, wejściówka, dyskusja, sprawozdanie WARUNKI ZALICZENIA: Wykład: egzamin test otwarty z progami punktowymi. Warunkiem zdania egzaminu jest otrzymanie minimum 50% poprawnych odpowiedzi. Warunkiem przystąpienia do egzaminu jest uzyskanie zaliczenia z. Laboratorium: warunkiem zaliczenia jest przygotowanie teoretyczne do wykonywanych doświadczenia (wejściówki), wykonanie 11 doświadczeń przewidzianych w programie oraz wykonanie sprawozdania z każdego z nich, zgodnie z zaleceniami prowadzącego. Sprawozdania obejmują cel doświadczenia, opis przeprowadzanego doświadczenia, obliczenia na podstawie otrzymanych wyników, analizę wyników (zastosowanie rozkładu normalnego, wyznaczanie błędu końcowego metodą różniczki zupełnej) oraz wykreślanie wykresów. Ocenie podlegają: wejściówki (teoria) pisane przed wykonaniem każdego z doświadczeń oraz sprawozdania. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie średniej arytmetycznej z wszystkich ocen z wejściówek oraz z wszystkich ocen ze sprawozdań na poziomie 3,0.

w semestrze w tygodniu Semestr OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Obciążenie pracą Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.) Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.) Studia stacjonarne Liczba godz. zajęcia dydaktyczne 60 konsultacje i egzamin 30 30 Łącznie 120 Rodzaj zajęć Punkty ECTS Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 4 Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 1 Łącznie 5 LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Red. Jaroszyk F.: Biofizyka podręcznik dla studentów, PZWL, Warszawa, 2001. [2] Red. Terlecki J.: Ćwiczenia laboratoryjne z biofizyki i fizyki podręcznik dla studentów, PZWL, Warszawa, 1999. [3] Red. Hendrich A. i Michalak K.: Ćwiczenia laboratoryjne z biofizyki skrypt dla studentów medycyny, Wydawnictwo AM we Wrocławiu, Wrocław, 2005. [4] Red. Trębacz K.: Ćwiczenia z biofizyki dla studentów biologii i biotechnologii UMCS w Lublinie, Wydawnictwo UMCS, Lublin, 2002. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Red. Jóźwiak Z. i Bartosz G.: Biofizyka wybrane zagadnienia wraz z ćwiczeniami, PWN, Warszawa, 2005. PROGRAM OPRACOWAŁA: DR ANNA TIMOSZYK B I O L O G I A K O M Ó R K I Kod przedmiotu: 13.1-WB-BTP-BK Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. Aleksander Sikorski Prowadząc y: prof. dr hab. Aleksander Sikorski dr Elżbieta Heger zajęć zaliczenia Punkt y ECTS Studia stacjonarne 4

W ykład 30 2 egzamin IV Laboratorium 30 2 zaliczenie z oceną CEL PRZEDMIOTU: Celem kształcenia jest umożliwienie zrozumienia zjawisk zachodzących w komórce eukariotycznej na poziomie molekularnym. Istotnym celem jest przedstawienie struktur komórkowych i funkcji i dynamiki na poziomie ultrastrukturalnym oraz molekularnym. WYMAGANIA WSTĘPNE: Biologia, biochemia, biofizyka, genetyka ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Elementy ewolucji komórki oraz struktur subkomórkowych, Podstawy ultrastrukturalne i molekularne oraz funkcja poszczególnych organelli komórkowych oraz ich funkcje. Rola "przepływu błon". Struktura, dynamika i funkcje szkieletu komórkowego. Przekazywanie sygnałów na poziomie komórki. Cykl komórkowy i niektóre systemy jego regulacji. Nowotworzenie. METODY KSZTAŁCENIA: WYKŁAD - metoda podająca: informacyjny z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych, przykłady rozwiązywania problemów ĆWICZENIA LABORATORYJNE - metoda podająca: pogadanka na temat stosowanych metod analitycznych, analiza wyników doświadczeń, - metoda praktyczna: laboratoryjna, praca analityczna z wykorzystaniem wybranych metod analizy budowy i funkcji życiowych komórek. EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: OPIS EFEKTU Student w interpretacji zjawisk i procesów przyrodniczych opiera się na podstawach empirycznych, rozumiejąc w pełni znaczenie metod matematycznych i statystycznych, Student wyjaśnia podstawy molekularnej zmienności i ewolucji organizmów, posiada wiedzę o aktualnie dyskutowanych w literaturze problemach kierunkowych w dziedzinie biologii komórki, Potrafi omówić przebieg procesów komórkowych, rozumie biochemiczne uwarunkowania tych procesów, potrafi wyjaśnić mechanizm integracji i regulacji procesów komórkowych. student używa podstawowych technik (frakcjonowanie, separacja, analiza ilościowa i jakościowa) i narzędzi badawczych (wirówki, ph-metry, spektrofotometry itp.) w dziedzinie biologii komórki, student rozwiązuje proste problemy w dziedzinie biochemii i biologii molekularnej, przygotowuje raporty na podstawie wykonanych doświadczeniach laboratoryjnych, przeprowadza badania, zgodnie z procedurami. SYMBOLE EFEKTÓW K1A_W18 K1A_W03 K1A_W04 K1A_W36 K1A_W30 K1A_U03 K1A_U04 K1A_U05 METODY WERYFIKACJI dyskusja, kolokwium pisemne,egzamin dyskusja, kolokwium pisemne,egzamin dyskusja, kolokwium pisemne,egzamin zadania laboratoryjne, sprawozdania pisemne FORMA ZAJĘĆ Wykłady, Wykłady, Wykłady, ćwiczenia laboratoryjne Student potrafi wykorzystywać dostępne K1A_K02 dyskusja, sprawozdania Wykłady,

źródła informacji, ze szczególnym uwzględnieniem stron i programów bioinformatycznych student stosuje metodę samokształcenia i rozumie, że posiadana wiedza i zdobyte doświadczenie w omawianym zakresie są niezbędne w rzetelnej realizacji doświadczeń biologicznych student działa w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie, słucha uwag prowadzącego zajęcia i stosuje się do jego zaleceń. K2A_U01 pisemne ćwiczenia laboratoryjn e K1A_K01 K1A_K02 sprawozdania pisemne zadania laboratoryjne ćwiczenia laboratoryjne ćwiczenia laboratoryjne WARUNKI ZALICZENIA: Warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnego wyniku z zajęć laboratoryjnych oraz pozytywnego wyniku z egzaminu. Ćwiczenia laboratoryjne: warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu, tj.: 3 zaliczeń pisemnych (3-5 pytań - ocena pozytywna powyżej 50% uzyskanych punktów), samodzielnie przygotowane sprawozdania laboratoryjne. Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych. Wykłady: Egzamin trwający 60 minut zawiera 3 otwarte pytania. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie minimum 50% punktów. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Obciążenie pracą Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.) Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.) Studia stacjonarne (w godz.) Zajęcia dydaktyczne 60 Konsultacje i egzamin 20 40 Łącznie 120 Punkty ECTS Studia stacjonarne Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 3 Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 1 Łącznie 4 LITERATURA PODSTAWOWA: Harvey Lodish i in., Molecular Cell Biology, 6th Edition, Freeman 2008. Bruce Alberts i in., Molecular Biology of the Cell, 5th Edition, Garland Sci. 2007. Gerald Karp, Cell and Molecular Biology: Concepts and Experiments, Study Guide, 5th Edition, Wiley 2007. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: 2. Bruce Alberts i in., Podstawy Biologii Komórki, PWN 2009 (copyright 2005). 3. Wincenty M. Kilarski, Strukturalne Podstawy Biologii Komórki, PWN 2012 (copyright 2005). 4. red. Zofia Bielańska- OsuchowskaSłownik Biologii Komórki, wyd II, PAU 2008.

w semestrze w tygodniu Semestr PROGRAM OPRACOWAŁ: Prof. dr hab. Aleksander Sikorski B II O T E C H N O L O G II A O G Ó L N A Kod przedmiotu: 13.1-WB-BTP-BO Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: prof. dr hab. Lucyna Słomińska Prof. dr hab. Lucyna Słomińska, Prowadząc y: dr Andrzej Jurkowski zajęć zaliczenia Punkt y ECTS BIOTECHNOLOGIA OGÓLNA - studia stacjonarne I stopnia W ykład 15 1 zaliczenie z oceną II Ćwic zenia 15 1 zaliczenie z oceną 2 CEL PRZEDMIOTU: Poznanie podstawowych procesów biotechnologicznych, parametrów działania urządzeń potrzebnych do ich prowadzenia. Znajomość odnawialnych źródeł energii. WYMAGANIA WSTĘPNE: Podstawy biotechnologii, chemii, fizyki ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykład. Zalety procesów biotechnologicznych. Rodzaje bioprocesów: biosynteza, biotransforacja, biohydroliza, fermentacja, bioługowanie, biodegradacja. Reaktory: rodzaje, zasady działania, wymagania. Kryteria zmiany skali procesów biotechnologicznych. Biopaliwa i bioenergia. Laboratorium. Wykorzystanie enzymów do procesów biotransformacjii. Zastosowanie technologii fermentacyjnych w procesach produkcji żywności z surowców pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz składników i dodatków do żywności. Kultury starterowe i preparaty enzymatyczne. Procesy enzymatyczne stosowane w biotechnologicznej obróbce składników żywności. METODY KSZTAŁCENIA: -podająca ( w formie prezentacji multimedialnej) -praktyczna (ćwiczenia laboratoryjne w formie doświadczeń z wykorzystaniem sprzętu i urządzeń w pracowni biotechnologii)

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: OPIS EFEKTU opisuje procesy związane z biotechnologią ma wiedzę z zakresu korzyści związanych z rozwojem biotechnologii wskazuje podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy laboratoryjnej jest chętny do współdziałania i pracy w grupie, przyjmuje w niej różne role jest świadomy potrzeby systematycznego zapoznawania się z literaturą naukową zna ogólne zasady tworzenia i rozwoju form indywidualnej przedsiębiorczości, wykorzystującej wiedzę z zakresu dziedzin nauki i dyscyplin naukowych, właściwych dla kierunku biotechnologia SYMBOLE EFEKTÓW K1A_W16 K1A_W17 K1A_U05 K1A_U02 K1A_U04 K1A_W86 METODY WERYFIKACJI zaliczenie z oceną zaliczenie z oceną zaliczenie z oceną zaliczenie z oceną zaliczenie z oceną zaliczenie z oceną FORMA ZAJĘĆ ćwiczenia ćwiczenia, ćwiczenia WARUNKI ZALICZENIA: Wykład zaliczenie w formie pisemnej. Trwa 45 minut i obejmuje 10 pytań zamkniętych. Do zaliczenia na ocenę pozytywną wymagane są odpowiedzi na 6 pytań. Laboratorium warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych. Oceniane są: test sprawdzający wiedzę (20 pytań, 60 min., ocena pozytywna - min. 60% punktów) i sprawozdania z wykonywanych doświadczeń OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Obciążenie pracą Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.) Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.) Studia stacjonarne Liczba godz. zajęcia dydaktyczne 30 konsultacje i zaliczenie 5 30 Łącznie 65 Rodzaj zajęć Punkty ECTS Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 1 Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 1 Łącznie 2 LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Chmiel A.: Biotechnologia. Podstawy mikrobiologiczne i biochemiczne, PWN, Warszawa 1998. [2] Tabiś B., Grzywacz R.: Procesy i reaktory biochemiczne, Wydawnictwo Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1993. [3] Twardowski T.: Korzyści, oczekiwania, dylematy biotechnologii, Edytor Poznań, Poznań 2001. [4] Bednarski W., Reps A.: Biotechnologia żywności, WNT, Warszawa 2001. [5] Russel S.: Biotechnologia, PWN, Warszawa 1990. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA:

w semestrze w tygodniu Semestr [1] Fiedurek J.: Podstawy wybranych procesów biotechnologicznych, Wyd. UMCS, Lublin 2004. [2] Buchowicz J.: Biotechnologia molekularna, PWN, Warszawa 2007. PROGRAM OPRACOWAŁA: PROF. DR HAB. LUCYNA SŁOMIŃSKA B II O T E C H N O L O G II A W B AD A N II AC H B II O L O G II C Z N Y C H II M E D Y C Z N Y C H Kod przedmiotu: 13.4-WB-BTP-BwBBiM Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. Andrzej Myc Prowadząc y: dr hab. Andrzej Myc zajęć zaliczenia Punkt y ECTS BIOTECHNOLOGIA W BADANIACH BIOLOGICZNYCH I M EDYCZNYCH - studia stacjonarne I stopnia W ykład 30 2 zaliczenie z oceną VI Laboratorium 15 1 zaliczenie z oceną 3 CEL PRZEDMIOTU: Celem zajęć z biotechnologii w badaniach biologicznych i medycznych jest nabycie przez studenta wiedzy teoretycznej i praktycznej, w wyniku czego student powinien scharakteryzować podstawowe techniki badania budowy i funkcji genomów, opisać metody służące poznaniu funkcji genów, objaśnić możliwości wykorzystania technik biologii molekularnej w prognostyce, diagnostyce i terapii człowieka, scharakteryzować podstawowe procesy i techniki służące pozyskiwaniu preparatów medycznych. W ramach zajęć laboratoryjnych student powinien poznać podstawowe zasady bezpiecznej pracy w biologii molekularnej, opanować samodzielne wykonywanie prostych analiz molekularnych i nabyć umiejętność interpretacji wyniku badania. WYMAGANIA WSTĘPNE: Znajomość podstaw biologii, chemii, biochemii i genetyki ogólnej na poziomie studiów I stopnia. ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykład: Główne cele projektów poznania genomów. Wykorzystanie markerów molekularnych do mapowania genetycznego. Metody lokalizacji genów w sekwencjach DNA. Ustalanie funkcji genu. Genomika porównawcza. Metody badania białek wiążących DNA. Partnerstwo DNA i białka. Badanie regulacji krótkotrwałych i długotrwałych aktywności

genomu. Metody badania molekularnych podstaw ewolucji genomów. Analizy dróg ewolucji genomu. Wprowadzenie do filogenetyki molekularnej i jej zastosowania. Wykorzystanie genetyki molekularnej w medycynie. Prognozowanie i leczenie chorób genetycznie uwarunkowanych. Analizy DNA w medycynie sądowej. Diagnostyka chorób infekcyjnych i inwazyjnych. Szczepionki. Zastosowanie przeciwciał monoklonalnych. Produkcja preparatów medycznych (czynniki krwi, hormony, interferony).terapia genowa - leczenie wykorzystujące rdna technologie. Transgeniczne rośliny i zwierzęta. Zajęcia laboratoryjne: Właściwości fizyczne kwasów nukleinowych i ich wykorzystanie w technikach biologii molekularnej. Techniki izolacji DNA z komórek bakteryjnych i eukariotycznych. Analizy elektroforetyczne kwasów nukleinowych. Wykorzystanie analizy restrykcyjnej. Reakcja PCR jako metoda diagnostyczna. Ocena polimorfizmu genomu eukariotycznego metoda PFGE, typowanie HLA klasy I. Ocena polimorfizmu genomu bakteryjnego - metoda rep-pcr, identyfikacja genów toksyn u E.coli. Identyfikacja białek techniką ELISA. METODY KSZTAŁCENIA: - podająca tradycyjny w formie prezentacji multimedialnej, - praktyczna - ćwiczenia laboratoryjne, poznanie i umiejętność korzystania z programu internetowego BLAST: Basic Local Alignment Search Tool. EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: OPIS EFEKTU Rozumie podstawowe procesy związane z badaniem molekularnym genomów, ma wiedzę z zakresie najważniejszych problemów związanych z poznaniem funkcji genomów różnych organizmów Stosuje podstawowe techniki molekularne związane z diagnostyków genomową i genową, wykonuje zlecone proste analizy i badania pod kierunkiem opiekuna naukowego Wykazuje umiejętność poprawnego wnioskowania na podstawie wyników przeprowadzonych prostych analiz Rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, rozumie potrzebę podnoszenia kompetencji zawodowych i osobistych Potrafi współdziałać i pracować w grupie, przyjmując w niej różne role SYMBOLE EFEKTÓW K1A_W18 K1A_U06 K1A_U07 METODY WERYFIKACJI kolokwium zaliczeniowe końcowe kolokwium z zajęć laboratoryjnych kolokwium z zajęć laboratoryjnych FORMA ZAJĘĆ Laboratorium K1A_K01 kolokwium końcowe K1A_K02 aktywność na zajęciach laboratoryjnych WARUNKI ZALICZENIA: Obecność przynajmniej na 20 godzinach (66%) ćwiczeń oraz ocena z egzaminu końcowego przynajmniej 3.0. Egzamin końcowy będzie testem otwartym (cztery odpowiedzi do wyboru). Pytania będą dotyczyć całości zakresu tematycznego przedmiotu podanego w formie u. Test będzie zawierał 76 pytań. Próg zaliczenia (oceny 3.0) to poprawna odpowiedź na 46 pytań (60%). Czas trwania egzaminu 90 minut. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Obciążenie pracą Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.) Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.) Studia stacjonarne Liczba godz. zajęcia dydaktyczne 45 konsultacje i zaliczenie 17 40

w semestrze w tygodniu Semestr Łącznie 102 Rodzaj zajęć Punkty ECTS Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 2 Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 1 Łącznie 3 LITERATURA PODSTAWOWA: [1] Primrose S. B.: Zasady analizy genomu, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1998. [2] Kur J.: Podstawy inżynierii genetycznej, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk, 1994. [3] Brown T.A.: Genomy, PWN, Warszawa, 2001. [4] Bal J.: Biologia molekularna w medycynie, PWN, Warszawa, 1998. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] Desmont S., Nicholl T.: An introduction to genetic engineering, Cambridge, 2008. PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. ANDRZEJ MYC C H E M II A O G Ó L N A Kod przedmiotu: 13.1-WB-BTP-CO Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. Jacek J. Kozioł, prof. nadzw. Prowadząc y: dr hab. Jacek J. Kozioł dr inż. Agnieszka Mirończyk zajęć zaliczenia Punkt y ECTS CHEMIA OGÓLNA - studia stacjonarne I stopnia W ykład 30 2 egzamin Ćwic zenia 15 1 I zaliczenie z oceną 7 Laboratoria 30 2 zaliczenie z oceną CEL PRZEDMIOTU:

Przekazanie stanu wiedzy na temat budowy materii ze szczególnym uwzględnieniem pierwiastków chemicznych, oraz związków nieorganicznych i ich roli w przyrodzie, nabycie doświadczenia w pracy laboratoryjnej. WYMAGANIA WSTĘPNE: Znajomość chemii na poziomie szkoły średniej. ZAKRES TEMATYCZNY: Wykłady: Podstawowe pojęcia, definicje i prawa chemiczne. Budowa atomu, konfiguracja elektronowa, układ okresowy pierwiastków. Istota wiązania chemicznego, geometria molekularna i orbitale molekularne, teorie wiązań,koncepcja hybrydyzacji. Stany materii, rodzaje symetrii komórek elementarnych. Energia sieci kryształów. Statyka chemiczna, efekty cieplne reakcji chemicznych. Napięcie powierzchniowe, lepkość. Przemiany fazowe. Roztwory i ich właściwości. Równowagi w roztworach elektrolitów, prawo rozcieńczeń Ostwalda, definicje kwasów i zasad, pojęcie ph. Reakcje jonowe. Bufory. Właściwości fizyczne i chemiczne pierwiastków grup głównych. Struktura wybranych związków chemicznych: azotki, tlenki, wodorki, borany, węgliki, krzemki i siarczki. Kwasy tlenowe. Wodór i jego charakterystyka. Związki helowców. Pierwiastki bloku d właściwości fizyczne i chemiczne pierwiastków i ich jonów. Połączenia koordynacyjne. Program przedmiotu obejmuje następujące treści: budowa atomu, podstawowe pojęcia i prawa chemiczne, reakcje chemiczne (w tym reakcje redoks), obliczenia stechiometryczne, stężenia roztworów, mieszanie roztworów o różnych stężeniach, przeliczanie jednostek stężeń, równowagi jonowe w roztworach, ph i pk roztworów, dysocjacja, prawa gazowe. Zajęcia laboratoryjne: Zapoznanie z podstawowymi regułami pracy w chemicznym oraz ze sprzętem i technikami laboratoryjnymi. Program przedmiotu obejmuje następujące treści merytoryczne: równowagi jonowe w roztworach wodnych, równowagi w reakcjach kwasowozasadowych, równowagi kompleksowania, identyfikacja i właściwości wybranych kationów i anionów, analiza zanieczyszczeń wody, analiza kolorymetryczna. METODY KSZTAŁCENIA: Podająca ( w formie prezentacji multimedialnej), - praktyczna (ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem podstawowego sprzętu chemicznego), część ćwiczeniowa (zajęcia rachunkowe) rozwiązywanie problemów i zadań w oparciu o listy podzielone tematycznie. EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: OPIS EFEKTU zna i rozumie podstawowe zjawiska i procesy chemiczne posiada wiedzę z zakresu chemii niezbędną do zrozumienia zjawisk i procesów chemicznych posługuje się literaturą z zakresu chemii, umie wykorzystywać źródła informacji w tym elektroniczne stosuje metodę samokształcenia i dostrzega potrzebę uczenia się i doskonalenia swoich umiejętności z chemii interpretuje zjawiska chemiczne empirycznie, do ich interpretacji stosuje metody matematyczne i statystyczne umie stosować podstawowe techniki badawcze w zakresie chemii SYMBOLE EFEKTÓW K1A_W01 K1A_W01 K1A_U02 K1A_K01 K1A_W02 K1A_U01 METODY WERYFIKACJI Egzamin trwający 60 minut zawierający 5 wymagających omówienia zagadnień. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60 pkt. (60%) na 100 pkt. możliwych do zdobycia. Ćwiczenia laboratoryjne: wykonanie ćwiczeń przewidzianych w programie przedmiotu. Przedstawienie wyników doświadczeń w formie sprawozdania zamieszczonego w FORMA ZAJĘĆ ćwiczenia

działa w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie, słucha uwag prowadzącego zajęcia i stosuje się do jego zaleceń. K1A_K02 dzienniku laboratoryjnym. Sprawdzenie wiedzy w formie pisemnej kolokwium. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. Ćwiczenia (rachunkowe): Sprawdzenie wiedzy w formie kolokwiów. Aktywność na zajęciach. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych. WARUNKI ZALICZENIA: egzamin końcowy, do którego student jest dopuszczany na podstawie uprzedniego zaliczenia ćwiczeń, przeprowadzony w formie pisemnej. Egzamin trwający 60 minut zawiera 5 wymagających omówienia zagadnień. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60 pkt (60%) na 100 pkt. możliwych do zdobycia. Ćwiczenia laboratoryjne: wykonanie ćwiczeń przewidzianych w programie przedmiotu (obecność na zajęciach jest obowiązkowa. W przypadkach nieobecności, Student powinien uzupełnić braki w terminie uzgodnionym z prowadzącym zajęcia). Przedstawienie wyników doświadczeń w formie sprawozdania zamieszczonego w dzienniku laboratoryjnym. Sprawdzenie wiedzy w formie pisemnej kolokwium. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych ćwiczenia (rachunkowe): Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. Sprawdzenie wiedzy w formie kolokwiów. Aktywność na zajęciach. Ocena końcowa jest średniąarytmetyczną ocen cząstkowych. OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Obciążenie pracą Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.) Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.) Studia stacjonarne Liczba godz. zajęcia dydaktyczne 75 konsultacje i egzamin 20 107 Łącznie 202 Rodzaj zajęć Punkty ECTS Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 3 Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 4 Łącznie 7 LITERATURA PODSTAWOWA: [1] L. Jones, P. Atkins: Chemia ogólna, PWN, Warszawa 2004. [2] A. Bielański: Podstawy chemii nieorganicznej, PWN, Warszawa 1987. [3] F. A. Otton, G. Wilkinson, P. L. Gaus: Chemia nieorganiczna, PWN, Warszawa 1995. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] J. D. Lee, Zwięzła chemia nieorganiczna, PWN, Warszawa 1999 [2] W. Kołos, J. Sadlej, Atom i cząsteczka, WNT, Warszawa 1998 PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. JACEK J. KOZIOŁ

w semestrze w tygodniu Semestr C H E M II A O R G A N II C Z N A Kod przedmiotu: 13.1-WB-BTP-CORG Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: dr hab. Jacek J. Kozioł dr hab. Jacek J. Kozioł Prowadząc y: dr inż. Agnieszka Mirończyk zajęć zaliczenia Punkt y ECTS CHEMIA ORGANICZNA - studia stacjonarne I stopnia W ykład 30 2 egzamin II Laboratoria 45 3 zaliczenie z oceną 5 CEL PRZEDMIOTU: Przekazanie wiedzy na temat klas związków organicznych ze szczóglnym uwzględnieniem ich budowy, metod otrzymywania i reaktywności. Pokazanie związku pomiędzy jego strukturą, a właściwościami fizykochemicznymi. Przedstawienie roli związków organicznych w i dla organizmów żywych. WYMAGANIA WSTĘPNE: Wiadomości z chemii w zakresie szkoły średniej ZAKRES TEMATYCZNY: Przekazanie wiedzy na temat klas związków organicznych ze szczóglnym uwzględnieniem ich budowy, metod otrzymywania i reaktywności. Pokazanie związku pomiędzy jego strukturą, a właściwościami fizykochemicznymi. Przedstawienie roli związków organicznych w i dla organizmów żywych. Ćwiczenia laboratoryjne: Preparatyka organiczna (acetylowanie, nitrowanie, sulfonowanie, estryfikacja, hydroliza, utlenianie). Jakościowa analiza organiczna (wykrywanie grup funkcyjnych). Metody wyodrębniania i oczyszczania związków organicznych (dekantacja, suszenie, krystalizacja, ekstrakcja, destylacja, chromatografia). Oznaczanie własności fizycznych (temperatura topnienia, temperatura wrzenia). METODY KSZTAŁCENIA: Podająca ( w formie prezentacji multimedialnej), - praktyczna (ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem podstawowego sprzętu chemicznego). EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: SYMBOLE FORMA OPIS EFEKTU METODY WERYFIKACJI EFEKTÓW ZAJĘĆ zna i rozumie podstawowe zjawiska i K1A_W01 Egzamin trwający 60 minut

procesy chemiczne posiada wiedzę z zakresu chemii niezbędną do zrozumienia zjawisk i procesów chemicznych posługuje się literaturą z zakresu chemii, umie wykorzystywać źródła informacji w tym elektroniczne K1A_W01 K1A_U02 zawierający 5 wymagających omówienia zagadnień. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60 pkt (60%) na 100 pkt. możliwych do zdobycia. stosuje metodę samokształcenia i dostrzega potrzebę uczenia się i doskonalenia swoich umiejętności z chemii K1A_K01 interpretuje zjawiska chemiczne empirycznie, do ich interpretacji stosuje metody matematyczne i statystyczne umie stosować podstawowe techniki badawcze w zakresie chemii działa w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie, słucha uwag prowadzącego zajęcia i stosuje się do jego zaleceń. K1A_W02 K1A_U01 K1A_K02 Ćwiczenia laboratoryjne: wykonanie ćwiczeń przewidzianych w programie przedmiotu. Przedstawienie wyników doświadczeń w formie sprawozdania zamieszczonego w dzienniku laboratoryjnym. Sprawdzenie wiedzy w formie pisemnej kolokwium. Ocena końcowa jest średnią arytmetyczną ocen cząstkowych WARUNKI ZALICZENIA: Egzamin końcowy, do którego student jest dopuszczany na podstawie uprzedniego zaliczenia ćwiczeń, przeprowadzony w formie pisemnej. Egzamin trwający 60 minut zawiera 5 wymagających omówienia zagadnień. Do zaliczenia na ocenę dostateczną konieczne jest uzyskanie 60 pkt (60%) na 100 pkt. możliwych do OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Obciążenie pracą Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; egzaminie, itp.) Samodzielna praca studenta (przygotowanie do: zajęć, kolokwium, egzaminu; studiowanie literatury; przygotowanie: pracy pisemnej, projektu, prezentacji, raportu, wystąpienia; itp.) Studia stacjonarne Liczba godz. zajęcia dydaktyczne 60 konsultacje i egzamin 20 77 Łącznie 157 Rodzaj zajęć Punkty ECTS Zajęcia z udziałem nauczyciela akademickiego 3 Zajęcia bez udziału nauczyciela akademickiego 2 Łącznie 5 LITERATURA PODSTAWOWA: [1] R. T. Morrison, R. N. Boyd: Chemia organiczna, PWN, Warszawa 1996. [2] J. McMurry: Chemia organiczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. [3] Vogel A.I.: Preparatyka organiczna, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2006. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA: [1] G. Patrick: Chemia organiczna (krótkie y), WNT, Warszawa 2004. PROGRAM OPRACOWAŁ: DR HAB. JACEK J. KOZIOŁ

w semestrze w tygodniu Semestr C H E M II A F II Z Y C Z N A Kod przedmiotu: 13.3-WB-BTP-CF Typ przedmiotu: obowiązkowy Język nauczania: polski Odpowiedzialny za przedmiot: dr inż. Agnieszka Mirończyk Prowadząc y: dr inż. Agnieszka Mirończyk zajęć zaliczenia Punkt y ECTS CHEMIA FIZYCZNA - studia stacjonarne I stopnia W ykład 15 1 zaliczenie z oceną III Laboratorium 30 2 zaliczenie z oceną 3 CEL PRZEDMIOTU: Przedstawienie wybranych zagadnień z zakresu chemii fizycznej mających szczególne znaczenie w badaniu procesów biologicznych i stanowiących podstawę dla badań eksperymentalnych. Nauczenie studentów samodzielnego planowania i prowadzenia pomiarów fizykochemicznych. WYMAGANIA WSTĘPNE: Znajomość chemii na poziomie szkoły średniej. ZAKRES TEMATYCZNY PRZEDMIOTU: Wykład: Kinetyka chemiczna reakcji prostych i złożonych. Teoria kompleksu aktywnego. Kataliza homo- i heterogeniczna. Podstawy elektrochemii. Przewodnictwo roztworów elektrolitów. Elektroliza. Ogniwa. Korozja. Efekty fizyczne procesów chemicznych termochemia. Roztwory elektrolitów równowagi kwasowo-zasadowe, dysocjacja elektrolityczna, roztwory buforowe, ph. Zjawiska powierzchniowe - adsorpcja. Układy koloidalne. Elektryczne i magnetyczne właściwości substancji. Elementy fotochemii i radiochemii. Podstawy spektroskopii molekularnej (elektronowej i oscylacyjnej). Ćwiczenia: Wyznaczanie energii aktywacji Landolta. Kinetyka reakcji rozkładu jonu kompleksowego. Przewodnictwo słabych elektrolitów (pomiar stałej dysocjacji słabego kwasu). Pomiar stałej dysocjacji kwasów i zasad metodą potencjometryczną. Entalpia swobodna reakcji dysocjacji p-nitrofenolu. Współczynnik podziału. Adsorpcja z roztworów wodnych. Szereg elektrochemiczny metali (oznaczanie reaktywności wybranych metali szlachetnych i nieszlachetnych). Badanie właściwości fizykochemicznych roztworów właściwych i koloidalnych. Związki kompleksowe (otrzymywanie kompleksów wybranych jonów metali, badanie wpływu rodzaju ligandu na trwałość związków kompleksowych). Rozpuszczalność substancji, iloczyn rozpuszczalności (strącanie i rozpuszczanie osadów). METODY KSZTAŁCENIA: Wykład w formie prezentacji multimedialnej. Wykład problemowy. Część praktyczna - ćwiczenia laboratoryjne z wykorzystaniem podstawowego sprzętu fizykochemicznego.

EFEKTY KSZTAŁCENIA I METODY WERYFIKACJI OSIĄGANIA EFEKTÓW KSZTAŁCENIA: OPIS EFEKTU Student posiada wiedzę z zakresu chemii niezbędną do zrozumienia zjawisk i procesów fizykochemicznych, pozwalającą na wyjaśnienie podstawowych pojęć i praw chemicznych oraz opisu zjawisk fizykochemicznych. Student definiuje podstawowe pojęcia dotyczące termodynamiki, elektrochemii, równowag fazowych, kinetyki chemicznej, fotochemii oraz opisuje ich powiązania z innymi dziedzinami nauki. Student interpretuje zjawiska fizykochemiczne empirycznie, do ich interpretacji stosuje metody matematyczne i statystyczne. Student stosuje zasady ergonomii w pracy laboratoryjnej, planuje i przeprowadza eksperyment, potrafi wykorzystać poznane techniki badawcze, interpretuje i wyciąga wnioski. Student docenia istotność przedmiotowej wiedzy, widzi możliwości wykorzystania wiedzy w praktyce, dostrzega interdyscyplinarny charakter przedmiotu. Student stosuje metodę samokształcenia i dostrzega potrzebę uczenia się i doskonalenia swoich umiejętności, rozumie, że posiadana wiedza i zdobyte doświadczenie w omawianym zakresie są niezbędne w rzetelnej realizacji doświadczeń. Student działa w grupie i organizuje pracę w określonym zakresie, słucha uwag prowadzącego i stosuje się do jego zaleceń. SYMBOLE EFEKTÓW K1A_W01 K1A_W13 K1A_W41 K1A_U10 K1A_U15 K1A_K01 K1A_K02 METODY WERYFIKACJI zaliczenie na ocenę w formie testu otwartego, bieżąca kontrola na zajęciach zaliczenie na ocenę w formie testu otwartego, bieżąca kontrola na zajęciach zaliczenie na cenę w formie testu otwartego, bieżąca kontrola na zajęciach zaliczenie na ocenę, bieżąca kontrola na zajęciach zaliczenie na ocenę, bieżąca kontrola na zajęciach, dyskusja bieżąca kontrola aktywności studenta, dyskusja bieżąca kontrola aktywności studenta FORMA ZAJĘĆ,, ćwiczenia,, WARUNKI ZALICZENIA: Wykład pozytywna ocena z pisemnego kolokwium w formie pytań otwartych; czas trwania 1 h. Pozytywną ocenę uzyskuje student po udzieleniu 60% poprawnych odpowiedzi. Ćwiczenia laboratoryjne - warunkiem zaliczenia jest uzyskanie pozytywnych ocen ze wszystkich ćwiczeń laboratoryjnych, przewidzianych do realizacji w ramach programu. Ocenie podlegają: testy sprawdzające wiedzę (zamknięte i otwarte) ocena pozytywna powyżej 60% uzyskanych punktów, dziennik laboratoryjny i test praktycznych umiejętności. Ocena końcowa to średnia arytmetyczna ocen cząstkowych (po 50% z części owej i laboratoryjnej). OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA: Obciążenie pracą Godziny kontaktowe (udział w zajęciach; konsultacjach; zaliczeniu) Studia stacjonarne Liczba godz. zajęcia dydaktyczne 45 konsultacje i zaliczenie 16