Modyfikacja Stanowiska Prezesa UKE z dnia 15 lutego 2011 r. Mając na uwadze stanowiska jednostek samorządu terytorialnego (JST) przedstawiane w ramach prowadzonych przed Prezesem UKE postępowaniach administracyjnych dotyczących określenia warunków na jakich te jednostki mogą świadczyć bezpłatną usługę dostępu do Internetu, Prezes UKE postanowił dokonać modyfikacji stanowiska Prezesa UKE z dnia 15 lutego 2011 r. w sprawie świadczenia bezpłatnej lub za cenę niższą niż cena rynkowa usługi dostępu do sieci Internet przez jednostki samorządu terytorialnego (JST), zwanym dalej Stanowiskiem. Modyfikacja ta dotyczy ograniczeń w świadczeniu usługi bezpłatnego dostępu do Internetu na rzecz wszystkich mieszkańców (tj. w przypadku, gdy jest ona dostępna dla wszystkich użytkowników w ich miejscu zamieszkania) niezależnie od uwarunkowań na lokalnym rynku telekomunikacyjnym (tj. bez względu na występowanie zjawiska wykluczenia cyfrowego) w zakresie łącznego czasu trwania połączenia z Internetem. W Stanowisku łączny czas trwania połączenia z Internetem został określony na 60 minut w okresie następujących po sobie 24 godzin, przy czym ograniczenie połączenia dotyczyło: a) urządzenia końcowego, b) użytkownika, o ile będzie on zarejestrowany. W wyniku modyfikacji Stanowiska łączny czas trwania połączenia z Internetem został określony na 60 minut w ramach pojedynczej sesji. JST niejednokrotnie zwracały uwagę, iż realizowane projekty w zakresie świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, z jednej strony są ukierunkowane na walkę z wykluczeniem cyfrowym, z drugiej na umożliwienie mieszkańcom na kontakt z administracją publiczną z wykorzystaniem technologii komunikacyjno informacyjnych. Jednocześnie nie ulegają zmianie wymagania dotyczące maksymalnej przepływności świadczonej usługi, które muszą odróżniać usługę nieodpłatną od usług komercyjnych poprzez ograniczenia szybkości transferu w stosunku do usługi nieodpłatnej. Charakterystyka usług e- administracji Należy zwrócić uwagę, iż obecnie nadal duży odsetek obywateli nie jest zainteresowany załatwianiem spraw urzędowych przez Internet, pomimo jednoczesnego zwiększenia się liczby łączy internetowych oraz rozwoju e-administracji na przestrzeni ostatnich lat. Jednocześnie z badania E-administracja w oczach internautów, zwanym dalej Badaniem wykonanego przez Polskie Badania Internetu Sp. z o.o. dla Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w maju 2010 r. (łącznie, w okresie 10-20 maja 2010 roku, zrealizowano 3121 pełnych wywiadów na podstawie ankiet elektronicznych) dla konsumentów istotnym jest uzyskanie możliwości korzystania z rozwiązań związanych z nowymi technologiami, bankowością, edukacją, bezpieczeństwem, zdrowiem oraz transportem.
Na ile ważne są dla Ciebie wymienione poniżej elementy związane z...? stosowanie zabezpieczeń (programy antywirusowe, zapory) do ochrony komputera podnoszenie umiejętności korzystania z komputera i Internetu ostrzeżenia przez Internet o miejscach występowania chorób zakaźnych i epidemii ostrzeganie przez Internet o zagrożeniach związanych z działalnością człowieka ostrzeganie przez Internet o zagrożeniach meteorologicznych (powódź, wichura, lawina) dostęp przez Internet do wykazu placówek medycznych i ich usług dostęp przez Internet do wiedzy fachowej, związanej z zawodem dostęp przez Internet do rozkładu jazdy środków komunikacji międzymiastowej (autobusy, PKP) dostęp przez Internet do rozkładu jazdy środków komunikacji miejskiej dokonywanie transakcji bankowych przez Internet (np. przelewy) 80% 67% 65% 64% 63% 59% 58% 57% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% Jedną z najważniejszych kategorii usług, do których konsumenci chcą mieć dostęp oraz z której korzystają jest bankowość elektroniczna. Jak ważne jest...? (bankowość, handel) dokonywanie zakupów przez Internet 48% 29% 12% 8% 2% dostęp w internecie do informacji, porad o prawach konsumenta 52% 33% 8% 5% 3% dokonywanie transakcji bankowych przez Internet (np.: przelewy) 10% 5% 9% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100 % ważne raczej ważne raczej nieważne nieważne nie wiem
Wymaga również podkreślenia, że z ww. badania wynika, że aż trzy na cztery osoby nigdy nie próbowały załatwiać spraw urzędowych przez Internet. Rodzaj załatwianych spraw na stronach www. Urzę dów nie próbow ałem/am 75% podatki od osób fizycznych (np. PIT, podatki miejskie, gruntow e) spraw y motoryzacyjne (np. praw o jazdy, rejestracje) spraw y osobow e (np. dow ód, paszport, meldunek, akty stanu działalność gospodarcza (np. zakładanie firmy, CIT, VAT, ZUS, urząd pracy (np. zasiłek dla bezrobotnych, rejestracja w urzędzie spraw y budow lane, ogrodnicze np. pozw olenia na budow ę, inne 11% 7% 6% 4% 4% 2% 2% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Jednocześnie wśród osób korzystających z usług e-administracji największym zainteresowaniem cieszyła się możliwość rozliczania podatków on-line. Którą z tych spraw próbowałeś/aś załatwić przez internet ostatnim razem? (N=725) podatki od osób fizycznych (np. PIT, podatki miejskie, gruntow e) 38% spraw y motoryzacyjne (np. praw o jazdy, rejestracje) 16% spraw y osobow e (np. dow ód, paszport, meldunek, akty stanu cyw ilnego) 15% urząd pracy (np. zasiłek dla bezrobotnych, rejestracja w urzędzie pracy, szkolenia) 11% działalność gospodarcza (np.: zakładanie firmy, CIT, VAT, ZUS, zezw olenia, koncesje) 8% spraw y budow lane, ogrodnicze np. pozw olenia na budow ę, w ycięcie drzew a, podłączenia mediów ) 5% inne 7% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% (Podstawa procentowania: osoby, które kiedykolwiek załatwiały sprawę przez Internet - 25% respondentów)
W tym miejscu wymaga podkreślenia, że zgodnie z raportem GUS Wykorzystanie technologii informacyjno (tele) komunikacyjnych w przedsiębiorstwach i gospodarstwach domowych w 2010 r. osoby korzystające z usług administracji publicznej za pomocą Internetu najczęściej zainteresowane były wyszukiwaniem informacji na stronach internetowych podmiotów publicznych, pobieraniem oraz wysyłaniem formularzy urzędowych. Odsetek osób korzystających z usług administracji publicznej za pomocą Internetu w ciągu ostatnich 12 miesięcy w celu: 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0-25,4 wyszukiwania informacji na stronach administracji publicznej 18,7 pobierania formularzy urzędowych 9,8 wysyłania wypełnionych formularzy Źródło: GUS W Badaniu zwrócono również uwagę, że Urzędy otwierają się na potrzeby obywateli. Prawie połowa z nich jest zainteresowana opiniami klientów na temat sposobu załatwiania spraw oraz propozycjami dotyczącymi usprawnienia procesu świadczenia usług elektronicznych. Udogodnienia i usługi dostępne przez Internet dla interesantów w latach 2006-2010 składanie ofert dotyczących zamówień publicznych załatwianie całości spraw urzędowych wyłącznie drogę elektroniczną śledzenie, na jakim etapie jest załatwiana sprawa 3% 8% 0,40% 10% 22% odsyłanie wypełnionych formularzy przez Internet zgłaszanie błędów i propozycji usprawnień w świadczeniu usług 6% 26% 44% 2006 r. 2010 r. wyrażenie opinii w sprawie będących we właściwości urzędu 47% pobieranie formularzy uzyskiwanie informacji 64% 86% 95% 99% 0% 20% 40% 60% 80% 100% 120% Źródło: ARC Rynek i Opinia oraz GFK Polonia na zlecenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Badanie pokazało równocześnie, że tylko 5% badanych internautów nie widzi żadnych ograniczeń w korzystaniu z usług e-administracji. Ponad połowa internautów uważa, że i tak będzie musiała osobiście pojawiać się w urzędzie, aby zakończyć sprawę, a 37% zauważa
zbyt skąpy zakres usług dostępnych przez Internet. Mamy też do czynienia z barierami typu psychologicznego po stronie internautów 44% respondentów pozostaje w niepewności, czy rzeczywiście skutecznie załatwią sprawę przez Internet, czy nie lepszy jest bezpośredni kontakt z urzędnikiem (26% woli kontakt bezpośredni), a 20% obawia się korzystania z Internetu w sprawach urzędowych. Istnieją również bariery natury komunikacyjnej, np.: niedostatek informacji, jak załatwić sprawę lub brak, lub też niejasność instrukcji, jak wypełnić formularz. Wnioski Świadczenie przez JST bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, przy zachowaniu odpowiednich warunków, może przyczynić się do rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Działania JST ukierunkowane na walkę z wykluczeniem cyfrowym czy też promocję e-administracji wpływają w sposób pozytywny na ożywienie lokalnego rynku telekomunikacyjnego. Jednocześnie mieszkańcy mają zapewnioną możliwość korzystania z usług, które są pomocne w życiu codziennym np.: dokonanie przelewów przez Internet, czy też sprawdzenie informacji w zakresie transportu publicznego. Zmiana łącznego czasu trwania połączenia (tj. z 60 minut w okresie następujących po sobie 24 godzin na 60 minut w ramach pojedynczej sesji) ma na celu umożliwienie JST promowanie usług e-administracji oraz zapewnienie mieszkańcom alternatywnej drogi komunikacji z administracją publiczną tj. za pomocą usług internetowych. Jednocześnie mieszkańcy będą mogli częściej kontaktować się z Urzędami w celu załatwienia bieżących spraw. Nie bez znaczenia jest również fakt, iż modyfikacja ta ułatwi promocję danego regionu pod względem turystycznym. Powyższa zmiana wpisuje się również w działania ukierunkowane na rozwój elektronicznej administracji. W ramach priorytetu 7 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka Społeczeństwo informacyjne budowa elektronicznej administracji wspierane są działania zmierzające do tworzenia elektronicznych usług publicznych na rzecz obywateli i przedsiębiorców. Dzięki wykorzystaniu środków unijnych możliwa jest przebudowa zaplecza administracji publicznej i tworzenie w pełni zintegrowanych platform, które umożliwiają świadczenie usług publicznych drogą elektroniczną w kluczowych dla prowadzenia działalności gospodarczej obszarach m.in. rozliczeń podatkowych, ceł, opłat administracyjnych. Jednocześnie zostały zachowane pozostałe ograniczenia w zakresie świadczenia przez JST bezpłatnej usługi dostępu do Internetu na rzecz wszystkich mieszkańców (tj. w przypadku, gdy jest ona dostępna dla wszystkich użytkowników w ich miejscu zamieszkania) niezależnie od uwarunkowań na lokalnym rynku telekomunikacyjnym (tj. bez względu na występowanie zjawiska wykluczenia cyfrowego). Tym samym nadal usługa ta nie będzie konkurencyjna wobec ofert przedsiębiorców telekomunikacyjnych i nie będzie ona negatywnie wpływać na rozwój lokalnego rynku telekomunikacyjnego.