Współczesne problemy terroryzmu i profilaktyka kontrterrorystyczna dr Jan Sarniak
Zagadnienia (treści programowe) 1. Pojęcie, istota i uwarunkowania terroryzmu 2. Cechy i rodzaje terroryzmu 3. Wpływ globalizacji na rozwój terroryzmu międzynarodowego 4. Cele międzynarodowych działań terrorystycznych 5. Profilaktyka antyterrorystyczna i kontrterrorystyczna 6. Podsumowanie
Literatura Podstawowa: Aleksandrowicz T., Terroryzm międzynarodowy, Warszawa 2008. Hołyst B., Terroryzm, t. 1 i 2, Warszawa 2009. Jarmoła T., Kontrtereroryzm. Parabellum 7, Wyd. Aj Press, Warszawa 2011. Kępka P., Bioterroryzm. Polska wobec użycia broni biologicznej, Wyd. Difin, Warszawa 2009. Prusakowski M., Bioterror. Jak nie dać się zabić, Wyd. Power Press, Gdańsk 2001. Szlachter D., Walka z terroryzmem w Unii Europejskiej nowy impuls, Wyd. Adam Marszałek, Toruń 2007.
Literatura Uzupełniająca: Ćwiek-Karpowicz J., Polska wobec ataku terrorystycznego. Odpowiednie przygotowanie i skuteczne reagowanie w celu zminimalizowania skutków tragedii, Instytut Spraw Publicznych Analizy i Opinie nr 46, Warszawa 2005. Liedel K., Piasecka P., Jak przetrwać w dobie zagrożeń terrorystycznych. Elementy edukacji antyterrorystycznej, Warszawa 2008. Piekarski M., Odpowiadając siłą na siłę wojskowe i policyjne działania przeciw terrorystyczne, Portal historyczno-militarny, www.konflikty.pl z dn. 18.01.2013 r.
Pojęcie, istota i uwarunkowania terroryzmu Pojęcie terroryzmu Terroryzm bezprawne użycie siły lub przemocy wobec osób lub mienia w celu zastraszenia lub wywarcia przymusu na rząd, ludność cywilną, co zmierza do osiągnięcia celów politycznych lub społecznych. Cyt. za: K. Liedel, P. Piasecka, Jak przetrwać w dobie zagrożeń terrorystycznych. Elementy edukacji antyterrorystycznej, Warszawa 2008. Międzynarodowy terroryzm definiuje się najczęściej jako: powtarzającą się z pobudek politycznych przemoc lub jej groźbę stosowaną przez grupy niepaństwowe na obszarze więcej niż jednego kraju.
Cechy terroryzmu Współczesnemu terroryzmowi (ze względu na kategorie ideologiczne, cele, zadania, pochodzenie różnych grup, rodzaj przemocy) należy przypisać pięć głównych cech: 1. nacjonalizm, 2. rewolucyjność, 3. ekstremizm religijny, 4. skrajność poglądów, 5. reprezentowanie pojedynczych grup interesu,
Rodzaje terroryzmu 1. terroryzm z użyciem środków nuklearnych 2. terroryzm z użyciem środków chemicznych 3. terroryzm biologiczny 4. terroryzm informacyjny (cyberterroryzm)
Wpływ globalizacji na rozwój terroryzmu międzynarodowego Duże zainteresowanie mediów aktami terroru Sprzymierzeńcem terrorystów jest postęp techniczny, coraz nowsze technologie, środki łączności Globalny charakter współczesnego terroryzmu stwarza niebezpieczeństwo dla społeczności międzynarodowej - terroryzm jest metodą osiągania celów stosowaną przez wyznawców różnych i często sprzecznych ideologii Rozwojowi terroryzmu sprzyja: otwarte granice w Europie, budowa otwartego społeczeństwa obywatelskiego, liberalizacja przepisów w zakresie kontroli obywateli przez państwo, gospodarka wolnorynkowa i swobodny przepływ kapitału Narastanie frustracji społecznej wynikającej z obniżenia stopy życiowej i bezrobocia powoduje coraz większe rozwarstwienie w społeczeństwach i obszary ubóstwa, tworzenie się subkultur młodzieżowych zafascynowanych stosowaniem przemocy
Cele międzynarodowych działań terrorystycznych Główne cele akcji terrorystycznych: władze rządowe, placówki dyplomatyczne policja siły zbrojne biznes ludność cywilna infrastruktura (węzły komunikacyjne, środki transportu i łączności, sieć wodociągowa, energetyczna, gazowa, ropociągi, rafinerie, stacje paliw, budynki użyteczności publicznej
Profilaktyka antyterrorystyczna i kontrterrorystyczna 1. Zapobieganie terroryzmowi i jego formom: przedsięwzięcia polityczne jako odpowiedź na problemy terroryzmu, porozumienie państw i wspólne działanie wymierzone w terroryzm działanie dyplomatyczne i negocjacje, zabiegi legislacyjne tworzenie prawa antyterrorystycznego, sankcje gospodarcze, akcje wojskowe o charakterze prewencyjnym działania rozpoznawcze: wywiadowcze i kontrwywiadowcze 2. Reakcje na rzeczywiste akty terroru wykorzystanie sił specjalnych do akcji odwetowych, rozmieszczenie oddziałów wojskowych i policyjnych na szerszą skalę Użycie sił wojskowych do walki z międzynarodowym terroryzmem
Summa summarum Terroryści dokonują spektakularnych ataków stosując brutalność skierowaną głównie przeciwko człowiekowi (grupie ludzi) z przekonaniem wywarcia dużego wrażenia na światowej opinii publicznej powodując strach i panikę, a także niepewność Do udanych akcji terrorystycznych przyczyniły się: niska skuteczność lokalnych sił bezpieczeństwa, niewielkie trudności dojazdu i wyjazdu z miejsca ataku, łatwość przemycenia broni i amunicji, materiałów wybuchowych na miejsce akcji, istnienie słabych punktów w ochronie obiektów, zaplecze społeczne dla działalności organizacji terrorystycznych Państwa europejskie (głównie UE i Rosja) powinni się porozumieć w sprawie unifikacji wewnętrznych przepisów prawnych zaostrzających sankcje karne dla sprawców aktów terrorystycznych Pilną potrzebą jest ścisła współpraca międzynarodowa w dziedzinie wymiany informacji o organizacjach terrorystycznych i ich zwolennikach, doskonalenie współdziałania wewnątrzpaństwowych instytucji zajmujących się rozpoznaniem i zwalczaniem wszystkich form terroryzmu (siły zbrojne, policja, służby specjalne)