Prawo w oświacie Konferencje metodyczne dla nauczycieli oprac. E. Rostkowska D. Janiszewska Gorzów Wlkp., sierpień 2014r.
Spis treści 1. Kierunki polityki państwa 2. Co nowego w oświacie? 3. Gdzie szukać informacji o zmianach w prawie oświatowym? 4. Nowelizacje aktów prawnych 5. Nowe akty prawne
Podstawowe kierunki realizacji polityki oświatowej państwa w roku szkolnym 2014/2015 1. Wspieranie rozwoju dziecka młodszego na I-szym i kolejnych etapach edukacyjnych w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego. 2. Podniesienie jakości kształcenia ponadgimnazjalnego w zakresie umiejętności określonych w podstawie programowej, ze szczególnym uwzględnieniem umiejętności w zakresie matematyki. 3. Profilaktyka agresji i przemocy w szkołach. 4. Edukacja włączająca uczniów niepełnosprawnych.
Co nowego w oświacie? Obowiązek szkolny sześciolatków dla dzieci urodzonych do 30 czerwca 2008 (możliwość odroczenia obowiązku szkolnego). Programy nauczania (nowe rozwiązanie dotyczy możliwości zatwierdzania części programu nauczania z zastosowaniem podręcznika zapewnionego przez MEN). Nowy darmowy podręcznik do klasy I, bezpłatny dostęp do materiałów, dostosowanie lub zmiana podręczników. Uregulowania prawne dotyczące pracy świetlicy szkolnej; Uregulowania prawne dotyczące zatrudniania asystentów nauczycieli (stworzenie sześciolatkom możliwie najlepszego startu szkolnego).
Gdzie szukać informacji o zmianach w prawie oświatowym? www.men.gov.pl (zakładka: Akty prawne) www.ko-gorzow.edu.pl www.womgorz.edu.pl (zakładka: Prawo oświatowe) www.sejm.gov.pl. Internetowy System Aktów Prawnych
NOWELIZACJE
Ważne zmiany w ustawie o systemie oświaty Ustawa z dnia 6 grudnia 2013r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014, poz. 7 ustawa rekrutacyjna) Ustawa z dnia 21 lutego 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014, poz. 290) Ustawa z dnia 4 kwietnia 2014r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014, poz.538) Ustawa z dnia 24 kwietnia 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014, poz. 642) Ustawa z dnia 30 maja 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014, poz. 811 ustawa podręcznikowa)
Ustawa z dnia 6 grudnia 2013r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw nowe zasady rekrutacji do przedszkoli Dają pierwszeństwo przyjęcia dzieciom mieszkańców z gminy, na terenie której znajduje się dana placówka. Uwzględniają potrzebę godzenia pracy zawodowej rodziców z obowiązkami rodzinnymi. Definiują rodziców samotnie wychowujących dzieci. Uwzględniają potrzeby m.in. rodzin wielodzietnych raz niepełnosprawnych dzieci i rodziców. Ustawa weszła w życie z dniem 18 stycznia 2014., ale w odniesieniu do rekrutacji do publicznych szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych na lata szkolne 2014/2015 i 2015/2016 zachowano rozwiązania obowiązujące do tej pory
Ustawa z dnia 6 grudnia 2013r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw zmiany w innych obszarach Wprowadzono przepis umożliwiający zatrudnienie w publicznych przedszkolach (za zgodą kuratora oświaty) osób niebędących nauczycielami, ale posiadających specjalistyczne przygotowanie, którym dyrektor mógłby powierzyć prowadzenie np. zajęć dodatkowych. Wprowadzono potrzebny przepis dotyczący potwierdzania niekaralności osób zatrudnionych w przedszkolu i w szkole. Doprecyzowano zapisy dotyczące kształcenia specjalnego w publicznych i niepublicznych przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego. Uporządkowano kwestie związane z dotacją dla kwalifikacyjnych kursów zawodowych.
Ustawa z dnia 21 lutego 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2014, poz. 290) Zmiany dotyczące podręczników szkolnych: możliwość zlecania opracowania i wydania podręcznika przez Ministra Edukacji Narodowej; dyrektorzy szkół nie maja już obowiązku ogłoszenia listy podręczników do 15 czerwca.
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw asystent nauczyciela Przepisy ustawy wprowadzają możliwość zatrudnienia od 1 września 2014 roku w szkole podstawowej (w tym specjalnej i integracyjnej) asystenta nauczyciela lub osoby niebędącej nauczycielem, prowadzących zajęcia w klasach I-III, lub asystenta wychowawcy świetlicy. Do zadań asystenta należy wspieranie nauczyciela lub wychowawcy świetlicy w prowadzeniu zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Musi mieć on wykształcenie co najmniej na poziomie wymaganym do zajmowania stanowiska nauczyciela w szkole podstawowej oraz przygotowanie pedagogiczne. Asystent będzie zatrudniany na zasadach określonych w Kodeksie pracy, z tym że wynagrodzenie ustala się nie wyższe niż przewidziane dla nauczyciela dyplomowanego.
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw świetlica szkolna Określono szczegółowe regulacje zapewnienia zajęć świetlicowych w szkołach podstawowych i w gimnazjach. Zajęcia świetlicowe mają być organizowane systematycznie, w ciągu całego dnia, z uwzględnieniem potrzeb edukacyjnych oraz rozwojowych dzieci, a także ich możliwości psychofizycznych. Nowe przepisy kładą nacisk na zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów oraz zajęcia zapewniające prawidłowy rozwój psychofizyczny. Na zajęciach świetlicowych pod opieką jednego nauczyciela nie może pozostawać więcej niż 25 uczniów. Wymienione przepisy będą miały zastosowanie także do gimnazjów, jeżeli zajdzie potrzeba zapewnienia zajęć świetlicowych, np. tym uczniom, którzy oczekują na dowóz do domu. Dotychczasowe rozwiązania w tym zakresie znajdujące się w rozporządzeniu MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół zostały przeniesione do ustawy.
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw odroczenie obowiązku szkolnego Odroczenie spełniania obowiązku szkolnego przez dziecko odbywa się na wniosek rodziców. Wniosek rodzice mogą składać w trakcie całego roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy sześć lat. Odroczenie dotyczy roku szkolnego, w którym dziecko ma rozpocząć lub już rozpoczęło spełnianie obowiązku szkolnego.
Ustawa z dnia 30 maja 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw kluczowe rozwiązania Nałożenie na ministra właściwego ds. oświaty i wychowania zadania wyposażenia szkół podstawowych w bezpłatny podręcznik do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej dla uczniów klas I-III. Wprowadzenie wymogu dostosowania podręczników ww. do potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych uczniów niepełnosprawnych. Wprowadzenie dotacji celowej dla organów prowadzących szkoły podstawowe i gimnazja na zakup podręczników, materiałów edukacyjnych lub materiałów ćwiczeniowych dla SP i G. Nałożenie na szkoły podstawowe i gimnazja obowiązku zapewniania uczniom bezpłatnego dostępu do podręczników, materiałów edukacyjnych bądź ćwiczeniowych (egzemplarze podręczników oraz materiałów edukacyjnych, będą własnością organu prowadzącego szkołę i będą wypożyczane lub udostępniane uczniom. Egzemplarze materiałów ćwiczeniowych zostaną przekazane uczniom bez obowiązku ich zwrotu).
Ustawa z dnia 30 maja 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw kluczowe rozwiązania Modyfikacja warunków dopuszczania podręczników do użytku szkolnego (zakaz zamieszczania w nich pytań, poleceń, zadań i ćwiczeń wymagających wypełniania w egzemplarzu podręcznika oraz zakaz zamieszczania w podręcznikach odwołań i poleceń do dodatkowych materiałów dydaktycznych przeznaczonych dla ucznia, opracowanych przez określonego wydawcę). Wprowadzenie wymogu, aby zestaw podręczników obejmował po jednym podręczniku do danych zajęć edukacyjnych w danej klasie (przewidziane są wyjątki). Umożliwienie rodzicom wpływu na ustalanie zestawu podręczników, materiałów edukacyjnych bądź ćwiczeniowych (opinia rady rodziców).
Ustawa z dnia 30 maja 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw słowniczek pojęć Program wychowania przedszkolnego lub programie nauczania do danych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego należy przez to rozumieć opis sposobu realizacji celów wychowania lub kształcenia oraz treści nauczania ustalonych odpowiednio w podstawie programowej wychowania przedszkolnego lub podstawie programowej kształcenia ogólnego dla danego etapu edukacyjnego. Program nauczania do zawodu należy przez to rozumieć opis sposobu realizacji celów kształcenia i treści nauczania ustalonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach, w formie efektów kształcenia, uwzględniający wyodrębnienie kwalifikacji w zawodzie, zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 24 ust. 1; program nauczania do zawodu zawiera także programy nauczania do poszczególnych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia w zawodzie, ustalonych przez dyrektora szkoły, a w przypadku szkół artystycznych określonych w ramowych planach nauczania dla tych szkół. (Wprowadzenie definicji programu nauczania wynika z przeniesienia regulacji dotycz. warunków jakie powinny spełniać programy nauczania do ustawy o systemie oświaty)
Ustawa z dnia 30 maja 2014r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw słowniczek pojęć Podręcznik podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego. Materiał edukacyjny materiał zastępujący lub uzupełniający podręcznik, umożliwiający realizację programu nauczania, mający postać papierową lub elektroniczną. Materiał ćwiczeniowy materiał przeznaczony dla uczniów służący utrwalaniu przez nich wiadomości i umiejętności (zeszyty ćwiczeń, karty pracy itp. materiały jednorazowe). (Wprowadzenie tych definicji wynika z nowych zasad wyboru i ustalania zestawu podręczników lub materiałów edukacyjnych oraz nowych zasad wyboru materiałów ćwiczeniowych obowiązujących w szkole, a także wprowadzenia finasowania ich zakupu ze środków pochodzących z dotacji celowej przekazywanej jednostkom samorządu terytorialnego)
Bezpłatne podręczniki Nowelizacja stanowi drugi etap reformy poprawy warunków realizacji konstytucyjnego prawa do nauki oraz obowiązku zapewnienia przez władze publiczne obywatelom powszechnego i równego dostępu do wykształcenia przez zwiększenie dostępności podręczników dla uczniów. Wyposażenie szkół w podręczniki jest zadaniem zleconym z zakresu administracji rządowej wykonywanym przez jednostki samorządu terytorialnego. Szczegółowe warunki korzystania przez uczniów z podręczników lub materiałów edukacyjnych określa dyrektor szkoły, uwzględniając konieczność trzyletniego okresu ich używania. Znowelizowana ustawa gwarantuje dostęp do bezpłatnego podręcznika, materiałów edukacyjnych oraz materiałów ćwiczeniowych.
Bezpłatne podręczniki etapy wprowadzania Rok szkolny Uczniowie/typ szkoły 2014/2015 uczniowie klasy I SP 2015/2016 uczniowie klas II i IV SP klasy I G 2015/2016 uczniowie klas III i V SP uczniowie klasy II G 2017/2018 uczniowie klasy VI SP uczniowie klasy III G
Ustawa z dnia 4 kwietnia 2014r. o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (poz.538) Art. 3. W ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.5) w art. 92a po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b - Zmiany dotyczą nowych wymagań wobec wychowawcy i kierownika różnych form wypoczynku dzieci i młodzieży obowiązek przedłożenia organizatorowi wypoczynku informacji o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego. Nauczyciel lub kandydat na wychowawcę lub kierownika formy wypoczynku (zatrudniony na podstawie przepisów, które zwierają warunek o niekaralności za przestępstwo popełnione umyślnie) składa w formie pisemnej oświadczenie o niekaralności za przestępstwa wymienione w ustawie (Zmiana weszła z dniem 26 maja 2014)
Rozporządzenie MEN z dnia 11 lutego 2014r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych (Dz. U. 2014, poz. 251) Dodaje się załącznik nr 14 Ramowy plan nauczania dla klasy VI szkoły podstawowej dla dorosłych
Rozporządzenie MEN z dnia 25 marca 2014 zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz. U. 2014, poz. 478) Wprowadzone zmiany od 1 września 2014 : organizacja nauki religii i etyki zniesiony zostaje wymóg liczebności dla zorganizowania grupy (dla każdego zainteresowanego ucznia należy organizować zajęcia); każdy uczeń ma prawo do uczęszczania na zajęcia religii, jak i etyki oraz otrzymywania ocen z tych zajęć; na świadectwie szkolnym uczeń wskazuje zajęcia, z których należy wpisać ocenę; naukę religii lub etyki organizuje się na życzenie rodziców (SP i G), bądź samych uczniów (PG) w formie pisemnego oświadczenia.
Rozporządzenie MEN z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. 2014, poz.803) Wprowadzenie obowiązkowej, bezpłatnej nauki języka obcego nowożytnego w przedszkolu: od roku szkolnego 2014/2015 jeśli są możliwości organizacyjne, dyrektor może wprowadzić naukę języka; od roku szkolnego 2015/2016 jest to obowiązek dla dzieci realizujących obowiązkowe roczne przygotowanie przedszkolne. Zmiany w kl.i-iii SP: dostosowanie przebiegu procesu edukacji do indywidualnych możliwości i potrzeb najmłodszych uczniów (czas trwania zajęć edukacyjnych, metody nauczania, środki dydaktyczne oraz prace domowe).
Nowe akty prawne
Nowe akty prawne obwieszczenia (teksty jednolite) Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 10 stycznia 2014r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy Karta Nauczyciela (TJ Dz. U. 2014, poz. 191) Obwieszczenie MEN z dnia 18 grudnia 2013r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia MEN w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dot. wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (TJ Dz. U. z 2014, poz. 395)
Nowe akty prawne obwieszczenia (teksty jednolite) Obwieszczenie MEN z dnia 18 grudnia 2013r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia MEN w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz ośrodkach (TJ Dz. U. z 2014, poz. 392) Obwieszczenie MEN z dnia 18 grudnia 2013r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia MEN w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (TJ Dz. U. z 2014, poz. 414)
Rozporządzenie MEN z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. 2014, poz. 909) Rozporządzenie określa: szczegółowe warunki, jakie muszą spełniać dopuszczane do użytku szkolnego podręczniki (wersja papierowa i elektroniczna); rodzaj zajęć edukacyjnych, do których nie dopuszcza się podręczników do użytku szkolnego: zajęcia techniczne i artystyczne gimnazjum ekonomia w praktyce szkoła ponadgimnazjalna szczegółowe warunki i tryb dopuszczania do użytku szkolnego podręczników; dokumenty, jakie należy dołączyć do wniosku o wpis na listę rzeczoznawców; wysokość opłat wnoszonych w postępowaniu o dopuszczenie do użytku szkolnego podręczników; tryb wnoszenia i zwrotu opłat w postępowaniu o dopuszczenie do użytku szkolnego podręczników.
Rozporządzenie MEN z dnia 8 lipca 2014 r. w sprawie dopuszczania do użytku szkolnego podręczników (Dz. U. 2014, poz. 909) Podręczniki dopuszczone do użytku szkolnego są wpisywane do wykazu: podręczników do kształcenia ogólnego podręczników do kształcenia w zawodzie podręczników do kształcenia ogólnego mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym podręczników do kształcenia specjalnego
Dziękuję za uwagę