PROGRAM STUDIÓW DOKTORANCKICH W ZAKRESIE EKONOMII I SOCJOLOGII PROWADZONYCH W JĘZYKU ANGIESLKIM W UNIWERSYTECIE ŁÓDZKIM 1. Nazwa studiów Studia doktoranckie z ekonomii i socjologii 2. Zwięzły opis studiów Studia doktoranckie z ekonomii i socjologii wpisują się w obszar kształcenia w zakresie nauk społecznych. Są przeznaczone dla absolwentów studiów II stopnia lub równoważnych, którzy chcą zdobyć wiedzę na zaawansowanym poziomie w zakresie ekonomii, socjologii i dyscyplin pokrewnych, metodologii pracy naukowej i dydaktycznej, jak również pogłębiają wiedzę o charakterze szczegółowym, odpowiadającą obszarowi prowadzonych badań i analiz. Studia doktoranckie z ekonomii i socjologii kształtują w absolwentach postawy obywatelskie i kompetencje społeczno-ekonomiczne, przejawiające się w świadomym pełnieniu roli uczonego, nauczyciela akademickiego oraz zaangażowanego obywatela we współczesnym społeczeństwie. Oferta studiów skierowana jest do cudzoziemców. 3. Forma studiów Studia stacjonarne (czteroletnie). 4. Zasadnicze cele kształcenia Absolwent studiów doktoranckich z ekonomii i socjologii dysponuje zaawansowaną wiedzą z zakresu mikro- i makroekonomii oraz nowoczesnych teorii ekonomicznych a także pogłębioną wiedzę z zakresu zagadnień socjologicznych oraz procesów i mechanizmów dotyczących funkcjonowania współczesnego społeczeństwa. Posiada pogłębioną wiedzę z zakresu problemu badawczego stanowiącego przedmiot rozprawy doktorskiej. Zna metody badań naukowych oraz metody badań specyficznych dla nauk społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem metod badań ekonomicznych i socjologicznych. Jest odpowiednio przygotowany do prowadzenia samodzielnych badań naukowych oraz prowadzenia zajęć dydaktycznych na poziomie szkoły wyższej. Posiada wiedzę przydatną do pełnienia funkcji eksperckich w odniesieniu do różnych dziedzin życia ekonomiczno i społecznego, funkcjonowania instytucji oraz do kompetentnej interpretacji procesów gospodarczych i społecznych zachodzących we współczesnym świecie. Celem kształcenia jest otwarcie przewodu doktorskiego. 5. Stopień naukowy uzyskiwany przez absolwenta Doktor nauk ekonomicznych w dyscyplinie ekonomia lub: Doktor nauk społecznych w dyscyplinie socjologia 1
6. Wymagania wstępne Studia są przeznaczone dla absolwentów studiów II stopnia lub równoważnych. Kandydat powinien dysponować podstawową wiedzą z zakresu ekonomii lub socjologii, wykazywać się umiejętnością analizy problemów naukowych i znajomością podstawowych metod badawczych. Od kandydatów oczekuje się znajomości języka angielskiego na poziomie min. B2+. 7. Dziedziny i dyscypliny naukowe, do których odnoszą się efekty kształcenia Nauki ekonomiczne/ekonomia lub: Nauki społeczne/socjologia 8. Efekty kształcenia dla studiów doktoranckich ekonomii i socjologii W ramach programu studiów doktoranckich oferowane są dwa moduły do wyboru, tj.: Ekonomia (1) Socjologia (2) Efekty kształcenia w ramach modułu Ekonomia (1) są następujące: Wiedza Absolwent studiów doktoranckich: ma zaawansowaną wiedzę z zakresu nauk ekonomicznych uwzględniającą najnowsze osiągnięcia naukowe; ma zaawansowaną wiedzę na temat metodologii pracy naukowej; zdobywa zaawansowaną wiedzę na temat metod badań ekonomicznych i doboru odpowiednich metod badawczych do swojego zakresu badań; ma zaawansowaną wiedzę na temat zachodzących zjawisk ekonomicznych; identyfikuje uwarunkowania oraz czynniki wpływające na dane zjawisko ekonomiczne; zna zasady edycji tekstu naukowego; zna metody pracy dydaktycznej; zna zasady etyczne obowiązujące w pracy naukowej. Umiejętności Absolwent studiów doktoranckich potrafi: analizować i oceniać zachodzące zjawiska ekonomiczne; proponować rozwiązanie adekwatne do specyficznych problemów ekonomicznych; opracowywać rekomendacje dla polityki ekonomicznej; formułować i weryfikować hipotezy badawcze; dobierać zmienne objaśniające dane zjawisko; rozwiązywać problemy metodologiczne w trakcie przygotowania rozprawy doktorskiej; przeprowadzić badania empiryczne; interpretować osiągnięte wyniki badawcze; przygotować samodzielną pracę naukową o prawidłowej strukturze i spełniającą wymogi stawiane pracom naukowym; 2
przeprowadzać zajęcia dydaktyczne zgodnie z metodologią pracy dydaktycznej. Postawy/ Kompetencje Absolwenta studiów doktoranckich cechuje: zdolność do wyrażania ocen w odniesieniu do zachodzących zjawisk ekonomicznych i prowadzonej polityki gospodarczej; zdolność do formułowania samodzielnych wniosków z prowadzonych badań i ich obrony za pomocą rzeczowych argumentów; otwartość na nowe prądy myślowe i dążenie do prawdy; kreatywność przejawiającą się w samodzielnym formułowaniu pytań i problemów badawczych, poszerzaniu pola badań naukowych; uczciwość i rzetelność w prowadzeniu badań, zgodnie z zasadami etyki pracy naukowej; świadomość roli naukowca, nauczyciela akademickiego oraz eksperta posiadającego stopień doktora nauk ekonomicznych we współczesnym społeczeństwie. Efekty kształcenia w ramach modułu Socjologia (2) są następujące: Wiedza Absolwent studiów doktoranckich: ma zaawansowaną wiedzę z zakresu nauk socjologicznych, uwzględniającą najnowsze osiągnięcia naukowe; ma zaawansowaną wiedzę na temat metodologii badan socjologicznych; ma pogłębioną wiedzę na temat paradygmatów i teorii socjologicznych; zdobywa zaawansowaną wiedzę na temat metod badań socjologicznych oraz doboru odpowiednich metod badawczych do swojego zakresu badań; ma zaawansowaną wiedzę na temat zachodzących zjawisk społecznych; identyfikuje uwarunkowania oraz czynniki wpływające na dane zjawisko społeczne; zna zasady edycji tekstu naukowego; zna metody pracy dydaktycznej; zna zasady etyczne obowiązujące w pracy naukowej. Umiejętności Absolwent studiów doktoranckich potrafi: analizować i oceniać zachodzące zjawiska socjologiczne oraz trendy społeczne; proponować rozwiązanie adekwatne do specyficznych problemów społecznych; opracowywać rekomendacje dla polityki społecznej i wybierać działania zorientowane na zapobieganie występowania negatywnych zjawisk społecznych; formułować i weryfikować hipotezy badawcze; dobierać zmienne objaśniające dane zjawisko; rozwiązywać problemy metodologiczne w trakcie przygotowania rozprawy doktorskiej; przeprowadzić badania empiryczne; interpretować osiągnięte wyniki badawcze; przygotować samodzielną pracę naukową o prawidłowej strukturze i spełniającą wymogi stawiane pracom naukowym; przeprowadzać zajęcia dydaktyczne zgodnie z metodologią pracy dydaktycznej. 3
Postawy/ Kompetencje Absolwenta studiów doktoranckich cechuje: wrażliwość na problemy społeczne; zdolność do wyrażania ocen w odniesieniu do zachodzących zjawisk społecznych i prowadzonej polityki społecznej; zdolność do formułowania samodzielnych wniosków z prowadzonych badań i ich obrony za pomocą rzeczowych argumentów; otwartość na nowe prądy myślowe i dążenie do prawdy; kreatywność przejawiającą się w samodzielnym formułowaniu pytań i problemów badawczych, poszerzaniu pola badań naukowych; uczciwość i rzetelność w prowadzeniu badań, zgodnie z zasadami etyki pracy naukowej; świadomość roli naukowca, nauczyciela akademickiego oraz eksperta posiadającego stopień doktora nauk społecznych we współczesnym społeczeństwie. 9. Związek studiów z misją uczelni i jej strategią rozwoju oraz ze strategią rozwoju Wydziału Program kształcenia na studiach doktoranckich z ekonomii i socjologii odpowiada misji i strategii Uniwersytetu Łódzkiego oraz strategii rozwoju Wydziału Ekonomiczno- Socjologicznego. Uniwersytet Łódzki - jako wspólnota uczonych, studentów, absolwentów oraz pracowników, oparta na dialogu - nawiązuje w swej działalności do dziedzictwa wielonarodowej i wielokulturowej Łodzi, a także wielowiekowych polskich i europejskich tradycji akademickich. Misją Uniwersytetu Łódzkiego jest działalność dla dobra powszechnego oraz wszechstronnego rozwoju Miasta i regionu. Uniwersytet Łódzki kładzie nacisk na rozwój wiedzy oraz kształcenie wysokiej klasy specjalistów, zgodnie z wymaganiami rynku pracy, wspierające innowacyjność i konkurencyjność gospodarki oraz sprawowanie władzy w oparciu o wiedzę. Studia doktoranckie z ekonomii i socjologii należą do strategicznych form kształcenia z punktu widzenia rozwoju społeczno-ekonomicznego kraju. Program kształcenia na studiach doktoranckich ekonomii realizowany jest w duchu podstawowych zasad funkcjonowania Naszej Uczelni, do których należą jedność nauki, dydaktyki i wychowania, wolność nauczania i swoboda głoszenia poglądów. Studia doktoranckie są ponadto nakierowane na zdobycie wiedzy umożliwiające inicjowanie i prowadzenie działań zorientowanych na rozwiązywanie problemów społecznych. Podstawę programu stanowią proces dydaktyczny na najwyższym poziomie oraz prowadzenie badań naukowych przy współpracy z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami akademickimi, jednostkami samorządu terytorialnego oraz biznesem. O randze studiów doktoranckich na Wydziale Ekonomiczno Socjologicznym świadczyć może ilość stypendiów badawczych pozyskanych przez doktorantów ze środków NCN i środków Unii Europejskiej. Zgodnie ze strategią Wydziału studia doktoranckie kształcą wysokiej klasy naukowców i dydaktyków, przestrzegających uniwersalnych zasad moralnych, dążących do odkrywania i przekazywania prawdy, mających szerokie horyzonty intelektualne, tolerancyjnych i otwartych na odmienne poglądy i idee. 4
10. Różnice w stosunku do innych programów studiów doktoranckich o podobnie zdefiniowanych celach i efektach kształcenia prowadzonych w Uniwersytecie Łódzkim Program kształcenia na studiach doktoranckich z ekonomii i socjologii zawiera efekty kształcenia, które mają charakter typowy dla wszystkich studiów doktoranckich, tj. odnoszące się do metodologii pracy naukowej, etyki badań naukowych, dydaktyki na poziomie szkoły wyższej. Różni się w stosunku do innych programów studiów doktoranckich w zakresie nauk społecznych w części dotyczącej pogłębionego kształcenia w zakresie ekonomii i socjologii, metod badawczych oraz ilościowych i jakościowych metod stosowanych w naukach społecznych. Ponadto studia doktoranckie ekonomii oferują dwa moduły do wyboru: 1) Moduł Ekonomia, w ramach którego studenci zdobywają wysoko specjalistyczną wiedzę w zakresie ekonomii, w tym mikroekonomii, makroekonomii i ekonometrii. Studenci mogą również pogłębić wiedzę ekonomiczną w wybranych obszarach, zgodnie z ich zainteresowaniami naukowymi, w ramach wykładów do wyboru. 2) Moduł Socjologia, w ramach którego studenci zdobywają wysoko specjalistyczną wiedzę w zakresie socjologii. Studenci mogą również pogłębić wiedzę socjologiczną w wybranych obszarach, zgodnie z ich zainteresowaniami naukowymi, w ramach wykładów do wyboru. 11. Programy studiów doktoranckich ekonomii Programy studiów są zamieszczone w załączniku nr 1. Programy studiów zawierają informację o zajęciach w poszczególnych semestrach, ich wymiarze godzinowym i formach, a także o przypisanych im punktach ECTS. W załączniku nr 2 zawarte zostały zasady punktacji ECTS za pracę naukową. 5
Załącznik 1 Program ramowy Studia doktoranckie z zakresu ekonomii i socjologii prowadzone w języku angielskim Lp Przedmiot Semestr ECTS 1 2 3 4 5 6 7 8 Razem 1 Proseminarium doktorskie 2 30 30 60 2 Seminarium doktorskie 6 30 30 30 30 30 30 180 3 Wykład z metodologii pracy naukowej 1 30 30 4 Ćw. konwersatoryjne z metodologii pracy dydaktycznej 1 15 15 5 Ćw. konwersatoryjne z etyki pracy naukowej 1 15 15 6 Wykład z metod statystycznych 1 30 30 7 Ćw. informatyczne z metod statystycznych 1 15 15 8 Ćw. konwersatoryjne z zarządzania projektami badawczymi 2 30 30 9 Ćw. konwersatoryjne z filozofii i logiki 2 30 30 Wykłady do wyboru (do realizacji w ciągu roku 10 akademickiego) 2 30 30 60 Moduł do wyboru Ekonomia 11 Mikroekonomia (ćw. konwersatoryjne) 2 30 30 12 Makroekonomia (ćw. konwersatoryjne) 2 30 30 13 Szkoły myśli ekonomicznej (ćw. konwersatoryjne) 2 30 30 Dylematy polityki ekonomicznej (ćw. 14 konwersatoryjne) 2 30 30 15 Ekonometria (ćw. konwersatoryjne) 4 60 60 16 Analiza danych (ćw. informatyczne) 2 30 30 Praktyczna analiza współczesnych zagadnień 17 ekonomicznych (ćw. informatyczne) 2 30 30 18 Socjologia (ćw. konwersatoryjne) 2 30 30 Moduł do wyboru Socjologia 19 Szkoły socjologiczne (ćw. konwersatoryjne) 4 60 60 Wybrane zagadnienia socjologiczne (ćw. 20 konwersatoryjne) 4 60 60 Ilościowe i jakościowe metody badań (ćw. 21 informatyczne) 4 60 60 22 Badania internetowe (ćw. informatyczne) 2 30 30 Współczesne problemy socjologiczne (ćw. 23 konwersatoryjne) 2 30 30 24 Ekonomia (ćw. konwersatoryjne) 2 30 30 Razem punkty ECTS 37 4 3 9 7 5 2 5 2 Razem w semestrze (godziny) 90 75 150 120 90 60 90 60 Razem w roku (godziny) 165 270 150 150 735 25 Praca dydaktyczna* 8 90 90 90 90 360 OGÓŁEM 45 1095 *Doktoranci zobowiązani są odbyć praktyki dydaktyczne w wymiarze minimum 10 godzin rocznie (w ramach prowadzenia lub współprowadzenia zajęć dydaktycznych) Wszystkie zajęcia kończą się zaliczeniem z oceną. 6
Załącznik nr 2 Zasady punktacji ECTS obowiązujące na studiach doktoranckich Studia doktoranckie podobnie na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym UŁ podlegają kwantyfikacji w wartościach ECTS. Liczba punktów przypisywana danym przedmiotom uzależniona jest od ich: wymiaru godzinowego, Pracy bieżącej doktoranta, pracy poświęconej na przygotowania do zaliczenia przedmiotu. Słuchacz studiów doktoranckich poza odbywaniem zajęć (kolumna: Zajęcia), również poświęca czas na pracę bieżącą (np. poprzez przygotowanie się do zajęć kolumna: Praca bieżąca) oraz poświęca czas na przygotowanie się do zaliczeń i egzaminów (kolumna: Przygotowanie do zaliczenia). W ramach studiów doktoranckich przewidziano następujące formy kształcenia wraz z przypisanymi im przelicznikami: STUDIA STACJONARNE LP. Forma Definicja formy Zajęcia 1 2 ĆWICZENIA INFORMATYCZNE ĆWICZENIA KONWERSATORYJNE Zajęcia dydaktyczne o charakterze praktycznym prowadzone ze względu na swoją specyfikę w mniejszych grupach, wymagające specjalistycznego oprogramowania dostępnego wyłącznie w pracowniach komputerowych. Interaktywna forma zajęć pogłębiająca wiedzę i bezpośrednio kształtująca umiejętności i kompetencje. Doktoranci dyskutują i rozwiązują wskazane przez prowadzącego problemy, mają możliwość prezentowania własnych poglądów i przemyśleń poprzez dobieranie właściwej argumentacji. Efekty kształcenia sprawdzane są na bieżąco. Sposób weryfikacji pracy własnej: aktywność na zajęciach (udział w dyskusji i rozwiązywaniu zadań/problemów). Praca bieżąca Przygotowanie do zaliczenia ECTS 1 0 1 2 1 1 0 2 3 PRAKTYKI Obowiązkowe praktyki dydaktyczne 0 2 0 2 Zajęcia dydaktyczne przygotowujące 4 doktoranta do napisania koncepcji i otwarcia SEMINARIUM przewodu doktorskiego. Sposób weryfikacji DOKTORANCKIE pracy własnej studentów: aktywność na 1 0 0 1 zajęciach (udział w dyskusji i rozwiązywaniu problemów). 5 WYKŁAD Wykład kończący się zaliczeniem lub egzaminem, opartym głównie na wiedzy przekazywanej w sali wykładowej. 1 0 0 1 7
12. Opis poszczególnych przedmiotów, zgodny z wymogami obowiązującymi w tym zakresie w Uniwersytecie Łódzkim sylabusy przedmiotów 13. Określenie relacji między efektami kształcenia, o których mowa w pkt. 8 a efektami kształcenia zdefiniowanymi dla poszczególnych przedmiotów lub modułów procesu kształcenia Efekty kształcenia określone w pkt. 8 są zgodne z efektami kształcenia dla poszczególnych przedmiotów i modułów kształcenia. 14. Opis sposobu sprawdzenia efektów kształcenia w ramach danego programu Sprawdzanie efektów kształcenia dokonuje się za pomocą egzaminów ustnych i pisemnych, zaliczeń pisemnych, przygotowania modelu ekonometrycznego, przygotowania esejów, prezentacji i uczestnictwa w dyskusji, przygotowania poszczególnych części rozprawy doktorskiej i referowania ich na zebraniach naukowych Instytutów/Katedr, otwarcia przewodu doktorskiego, a także w formie hospitacji zajęć dydaktycznych. Kontroli uzyskanych efektów przez doktorantów służą przeprowadzane ankiety; każdy pracownik ma wgląd w wyniki swoich ankiet na stronie USOS. W UŁ obowiązuje wzór ankiety oceniającej. Ponadto corocznie doktoranci przygotowują szczegółową informację na temat zaawansowania ich pracy naukowowo-badawczej i zaangażowania w pracę dydaktyczną, która podlega ocenie przez opiekuna naukowego/promotora i kierownika studiów doktoranckich. Końcową formą weryfikacją efektów kształcenia jest obrona pracy doktorskiej. 15. Plan zajęć wykładowców wizytujących Nie dotyczy 16. Wymiar, zasady i formy odbywania praktyk Doktoranci zobowiązani są odbyć praktyki zawodowe (praktyki dydaktyczne) w wymiarze minimum 10 godzin i maksimum 90 godzin rocznie. Forma odbywania praktyk to prowadzenie lub współprowadzenie zajęć dydaktycznych w uczelni. 8