UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE Informacje organizacyjne 24 lutego i 2 marca 2016 r.
Plan spotkania Tematyka zajęć Rekomendowana literatura Organizacja spotkań Warunki zaliczenia Przydatne informacje
Zarys tematyki spotkań Co to są ubezpieczenia? wprowadzenie do ubezpieczeń: pojęcia, klasyfikacje ubezpieczeń Co wyróżnia ubezpieczenia społeczne? na tle innych metod zabezpieczenia społecznego Kto i kiedy podlega ubezpieczeniom społecznym? czyli zakres podmiotowy i przedmiotowy Ile to kosztuje? konstrukcja składki, sposoby jej obliczania A gdyby tak pracować na swoim? składka w działalności przedsiębiorcy istota, mechanizm obliczania Kto odpowiada za papierkowe formalności? podstawowe zadania płatnika składek Co dostanę w zamian? charakterystyka wybranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych Z jakich źródeł może pochodzić moja przyszła emerytura? system emerytalny w Polsce, założenia reformy i jej zmiany
Literatura i inne źródła Wyciąg z aktualnej wersji ustaw (m. in.): Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych z 13 października1998 r. Podręczniki (m.in.): W. Sułkowska (red.), System ubezpieczeń społecznych, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2014 G. Szpor (red.), System ubezpieczeń społecznych, Zagadnienia podstawowe, LexisNexis, Warszawa 2011 Składki na ubezpieczenia społeczne, ZUS, 2015 M. Iwanicz-Drozdowska (red.), Ubezpieczenia, PWE, Warszawa, 2013 W. Muszalski, Prawo socjalne, Wyd. Naukowe PWN, 2010
Organizacja spotkań Średnio 8 spotkań (częstotliwość co dwa tygodnie) Praca głównie z aktami prawnymi;-) Warunkiem przystąpienia do zaliczenia ćwiczeń z tego przedmiotu jest udział w minimum 4 spotkaniach (najlepiej aktywny) przy >50% nieobecności na ćwiczeniach konieczność indywidualnego zaliczania zajęć na konsultacjach, Zwolnienia/ usprawiedliwienia akceptowane na konsultacjach, do 14 dni od nieobecności
Ocena z ćwiczeń punkty za indywidualne zadanie domowe max 3 pkt za wszystkie aktywne obecności 3 pkt za 7 obecności (tj. przy 1 nieobecności nieusprawiedliwionej) 1 pkt pisemne zaliczenie 18 pkt SUMA 24 pkt, zaliczenie prawdopodobnie od 13 pkt Termin zaliczenia zostanie ustalony pod koniec zajęć
Istotne informacje Konsultacje (pokój 23, ul. Rakowicka 16): poniedziałek godz. 08.00-9.00 środa godz. 09.00-10.00 Kontakt: tel. (12) 29 37 566, karolina.krawczyk@uek.krakow.pl Bieżące informacje na e-wizytówce, na Moodle
Warunki przepisania oceny Dla osób kończących studia I stopnia Administracja na UEK możliwość opracowania i przedstawienia wystąpienia na zadany temat ( prezentacji.) Jej akceptacja oznacza uznanie oceny z ćwiczeń z K. Krawczyk na studiach licencjackich. Ocenę można poprawić biorąc udział w zajęciach. Dla osób kończących studia I stopnia na innych kierunkach, z przedmiotem dotyczących ubezpieczeń społecznych, prośba o dostarczenie syllabusa przedmiotu obejmującego ćwiczenia i przedłożenie indeksu z wpisaną oceną. Aprobata przedmiotu oznacza możliwość opracowania i przedstawienia wystąpienia na zadany temat ( prezentacji ). Jego akceptacja oznacza uznanie oceny ze studiów licencjackich. Zapisy na tematy wystąpień na pierwszych zajęciach, najpóźniej do II spotkania
Prezentacje wymagania Praca zespołowa, grupy 2, 3-osobowe Przejrzysta struktura (plan prezentacji) Przesłanie prezentacji i materiału do akceptacji na tydzień przed wystąpieniem Przestrzeganie ram czasowych - max 10 min Atrakcyjna forma (np. prezentacja, scenka ) Przekazanie wszystkim uczestnikom grupy przed wystąpieniem 1-stronicowego streszczenia danego zagadnienia (wersja papierowa) Omawiane tematy są materiałem obowiązującym w trakcie testu zaliczeniowego
UBEZPIECZENIA?
Pojęcie ubezpieczenia To metoda zabezpieczania się przed skutkami wypadków losowych, polegająca na transferze (przeniesieniu) ryzyka na instytucję zapewniającą ochronę ubezpieczeniową, czyli zobowiązującą się do skompensowania ewentualnych przyszłych strat poprzez finansowe wyrównanie uszczerbku majątkowego spowodowanego przez te wypadki, jak i zaspokojenia potrzeb nimi wywołanych (A. Szkarłat)
Wybrane zagadnienia Wypadek losowy (ubezpieczeniowy) zdarzenie losowe, zazwyczaj o negatywnych skutkach powodujące różnorodne materialne konsekwencje lub pilnie odczuwalne potrzeby Ryzyko możliwość wystąpienia wypadku ubezpieczeniowego, zdarzenia, szkody losowej, możliwość poniesienia straty Ochrona ubezpieczeniowa polega na przejęciu przez zakład ubezpieczeń odpowiedzialności za mające powstać szkody w zamian za zapłaconą przez ubezpieczonego składkę Na podstawie: E. Wierzbicka (red), Ubezpieczenia,osobowe, Oficyna Wolters, 2008
Odszkodowanie/świadczenie Odszkodowanie kwota wypłacana z tytułu racji szkód majątkowych Świadczenie pokrycie szkody odniesionej w zakresie utraty zdrowia, utraty zdolności do pracy czy też śmierci członka rodziny Rodzaje świadczeń: Okresowe: Krótkookresowe Długookresowe Jednorazowe
PODZIAŁ UBEZPIECZEŃ
Klasyfikacja ubezpieczeń (1) Ubezpieczenia Publiczne (powszechne, non profit, skierowane do gospodarstw domowych) Prywatne (dobrowolne lub obowiązkowe, nakierowane na zysk lub non profit, kierowane do gospodarstw domowych lub korporacji) Źródło: M. Iwanicz-Drozdowska (red.), Ubezpieczenia, PWE, Warszawa, 2013
Klasyfikacja ubezpieczeń (2) UBEZPIECZENIA społeczne gospodarcze zdrowotne osobowe majątkowe Na podstawie: W. Sułkowska (red), Ubezpieczenia, Wydawnictwo AE w Krakowie 2007 życiowe Wypadkowe NNW chorobowe Mienia (tzw rzeczowe) Praw i zobowiązań
Podstawowe różnice w ubezpieczeniach gospodarczych Przedmiot Ubezpieczenia osobowe Ryzyko osobowe; obejmujące zdrowie, życie zdolność do pracy ubezpieczonego Ubezpieczenia majątkowe Ryzyko majątkowe, obejmujące prawa i obowiązki majątkowe osoby ubezpieczonej Podmiot Osoby fizyczne Osoby fizyczne i prawne Szkoda Ma charakter niewymierny w pieniądzu i nie zawsze ma charakter negatywny Ma charakter wymierny w pieniądzu i zawsze charakter zdarzenia negatywnego Suma ubezpieczenia Charakter świadczenia Czas Swobodnie ustalana przez strony umowy Świadczenie Zazwyczaj długookresowe (powyżej 1 roku) Ustalana na podstawie wartości przedmiotu ubezpieczenia Odszkodowanie Wyłącznie krótkoterminowe (do 1 roku) Źródło: J. Monkiewicz, (red), Podstawy ubezpieczeń, Poltex 2005
Podział ubezpieczeń gospodarczych wg ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej Dział I ubezpieczenia na życie 1. Ubezpieczenie na życie 2. Ubezpieczenia posagowe, zaopatrzenia dzieci 3. Ubezpieczenia na życie, jeśli są związane w ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym 4. Ubezpieczenia rentowe 5. Ubezpieczenia wypadkowe i chorobowe, jeśli są uzupełnieniem wymienionych w grupach 1-4 Dział II pozostałe ub. osobowe i majątkowe, np. 1. Ub. wypadku (w tym wypadku przy pracy) 2. Ub. choroby 3. Ub. casco pojazdów lądowych, szynowych, statków powietrznych 4. Ub. przedmiotów w transporcie 5. Ub. szkód spowodowanych żywiołami 6. Ub. kredytu.
Klasyfikacja ubezpieczeń Ubezpieczenia gospodarcze osobowe majątkowe Dział I Dział II życiowe wypadkowe chorobowe Mienia (tzw rzeczowe) Praw i zobowiązań Na podstawie: Załącznika do ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
Rodzaje ubezpieczeń cd. Ze względu na kryterium stopnia swobody w zakresie nawiązywania stosunku ubezpieczeń: Dobrowolne Obowiązkowe Ze względu na liczbę podmiotów objętych ochroną ubezpieczeniową: Jednostkowe Zbiorowe
Przed następnymi zajęciami proszę - zastanowić się, czego dotyczą ubezpieczenia społeczne oraz zabezpieczenie społeczne - zapoznać się z ustawą o systemie ubezpieczeń społecznych z 13 października 1998 r.