Piotruś i wilk. reż. Suzie Templeton MATERIAŁY DYDAKTYCZNE DLA NAUCZYCIELI SPIS TREŚCI 1. Informacje o filmie. (str. 2) 2. Scenariusz lekcji. (str. 3) Temat: Kreskówka też może być dziełem sztuki. Piotruś i wilk stowarzyszenie nowe horyzonty zamenhofa 1, 00-153 warszawa, tel. +48 22 530 66 40, fax +48 22 831 06 63, www.nhef.pl
INFORMACJE O FILMIE NOTA O FILMIE Tytuł: Piotruś i wilk; Kraj i rok produkcji: Polska, Wielka Brytania 2006; Reżyseria: Suzie Templeton; Scenariusz: Suzie Templeton, Marianela Maldonado; Zdjęcia: Hugh Gordon, Mikołaj Jaroszewicz; Scenografia: Marek Skrobecki, Jane Morton; Animacja: Adam Wyrwas (główny animator), Krzysztof Brzozowski, Tim Allen, Karoly Papp, Jan-Erik Maas, Anna Wojtania, Martin Clapp, Magdalena Bryll, Martin Rhys-Davies, Wojciech Gierłowski, Jonny Templeton; Muzyka: Sergiusz Prokofiew. NAGRODY 2007 BAFTA (Nagroda Brytyjskiej Akademii Sztuki Filmowej) nominacja w kategorii: Najlepszy Krótki Film Animowany. 2007 Annecy (Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych) Nagroda Główna Kryształ Annecy oraz Nagroda Publiczności. 2008 Oscar (Nagroda Amerykańskiej Akademii Sztuki Filmowej) w kategorii: Najlepszy krótki film animowany. O FILMIE Piotruś i wilk jest ekranizacją baletu Sergiusza Prokofiewa. Ten animowany film lalkowy to największa od wielu lat koprodukcja w polskiej animacji. Okres zdjęciowy trwał ponad pół roku. Zdjęcia wykonano w Łódzkim Centrum Filmowym i wytwórni SE-MA-FOR. Ekipa produkcyjna liczyła ponad sto dwadzieścia osób. W Polsce, poza zdjęciami, wykonano lalki, dekoracje i cyfrową obróbkę obrazu.
Opracowała: Paulina Krześniak SCENARIUSZ LEKCJI Temat: Kreskówka też może być dziełem sztuki. Piotruś i wilk. CELE LEKCJI Po lekcji uczeń powinien: znać zarys historii filmu animowanego i technik animacji; mieć świadomość, że film animowany, podobnie jak film, w którym występują żywi aktorzy, może być nośnikiem dużych emocji i ciekawych, wartościowych pomysłów, że nie należy go utożsamiać z rozrywką gorszej jakości i że filmy animowane nie są przeznaczone tylko dla dzieci; podejmować rozmowę na temat przedstawionej w filmie historii dorastającego do samodzielności Piotrusia; prezentować swoje poglądy oraz prowadzić dyskusję: argumentować, wnioskować, formułować sądy; znać sylwetkę Sergiusza Prokofiewa. METODY I FORMY PRACY wykład, pogadanka, rozmowa, tworzenie planu wydarzeń w formie obrazkowej, metoda wczucia się, notatka przygotowana przez nauczyciela, odwołanie się do doświadczeń uczniów. ŚRODKI DYDAKTYCZNE Film: Piotruś i wilk, reż. S. Templeton, Polska, Wilelka Brytania 2006. Krótki biogram Sergiusza Prokofiewa przygotowany przez nauczyciela i powielony przez niego dla wszystkich uczniów. CZAS 1 godzina lekcyjna
PRZEBIEG LEKCJI 1. Wprowadzenie rozmowa. Nauczyciel prosi uczniów o podzielenie się wrażeniami z filmu. Pomocne we wprowadzającej rozmowie mogą okazać się następujące pytania: Czym wyróżnia się film Piotruś i wilk na tle filmów animowanych? Czy brak słów czyni film niezrozumiałym? Jaką rolę odgrywa w Piotrusiu i wilku muzyka? 2. Wykład. Nauczyciel przekazuje uczniom podstawowe informacje na temat filmu: adaptacja baśni muzycznej Sergiusza Prokofiewa Piotruś i wilk napisanej w 1936 roku jest efektem współpracy polskiej wytwórni firmowej SE-MA-FOR i brytyjskiego studia BreakThru Films. Film został nagrodzony Oscarem za najlepszy krótkometrażowy film animowany roku 2007. 3. Pogadanka z odwołaniem się do doświadczeń uczniów. Prowadzący pyta dzieci, czy lubią filmy animowane, co im się w nich podoba, a co nie? Uczniowie proszeni są wymienienie swoich ulubionych kreskówek, ulubionych bohaterów. Nauczyciel zastanawia się wspólnie z uczniami, czy filmy animowane przeznaczone są tylko dla dzieci. 4. Wykład. Nauczyciel przekazuje uczniom najistotniejsze informacje na temat animacji: historia: 1906 rok: Humorous Phases of Funny Faces pierwszy film animowany zapisany na taśmie filmowej, lata 30. XX w.: otwarcie przez amerykańskiego reżysera i producenta Walta Disneya wytwórni produkującej filmy rysunkowe, których bohaterowie stali się ikonami pop-kultury, ogromny wzrost popularności filmów animowanych, ich wejście do kultury masowej, powstanie innych dużych wytwórni filmów animowanych: Hanna-Barbera, Warner Bross, Dream Works, najsłynniejsze polskie studio filmów animowanych: SE-MA-FOR w Łodzi, którego pracownicy posługują się różnymi technikami animacji i na którego filmach (takich, jak np. Miś Uszatek) wychowało się kilka pokoleń Polaków (dwa filmy zrealizowane w SE-MA-FORZE zostały nagrodzone Oscarem dla krótkometrażowego filmu animowanego: Tango w 1983 oraz Piotruś i wilk w 2008 roku) techniki animacji: rysunkowa wykonywanie zdjęć poklatkowych, rejestrujących na pojedynczych klatkach filmu kolejne rysowane fazy ruchu, lakowa fotografowanie kolejnych faz ruchu animowanej przez animatora lalki, wycinankowa animowanie wyciętych kawałków papieru z namalowanymi fazami, plastelinowa lepienie poszczególnych fazy ruchu z plasteliny, animacja tworzona w technologii cyfrowej, komputerowej. 5. Pogadanka. Nauczyciel pyta dzieci, jaka techniką zrealizowano ich zdaniem Piotrusia i wilka? W razie wątpliwości prowadzący wyjaśnia, że technika komputerowa była tylko pomocą, cały film jest natomiast klasyczną, zrealizowaną z ogromnym rozmachem animacją lalkową. 6. Praca indywidualna: plan wydarzeń w obrazkach. Nauczyciel prosi uczniów, żeby stworzyli ilustrowany plan wydarzeń w filmie Piotruś i wilk zadanie ma polegać na narysowaniu najistotniejszych momentów. 7. Rekonstrukcja fabuły. Po wykonaniu rysunków, uczniowie tytułują obrazki. Następnie nauczyciel prosi o przedstawienie kolejnych punktów planu wydarzeń. Po zaakceptowaniu każdego z nich, nauczyciel zapisuje punkty na tablicy. Proponowany kształt planu wydarzeń: 1. Życie Piotrusia i jego Dziadka. 2. Przyjaźń Piotrusia z Kaczką i Ptakiem o złamanym skrzydełku. 3. Wykradnięcie Dziadkowi kluczy od furtki i wydostanie się na druga stronę ogrodzenia. 4. Zabawa na lodzie Piotrusia, Kaczki i Ptaka. 5. Zbudzenie się Dziadka. 6. Obserwowane przez Piotrusia przez dziurę w płocie pojawienie się wilka.
7. Pożarcie Kaczki przez wilka. 8. Wydostanie się Piotrusia za ogrodzenie. 9. Walka z wilkiem. 10. Pojawienie się myśliwych. 11. Wyjazd Piotrusia i Dziadka do miasteczka w celu sprzedania wilka. 8. Pogadanka. Nauczyciel inicjuje rozmowę na temat Piotrusia i wilka pytaniem: W jaki sposób jesteśmy w stanie odtworzyć fabułę filmu, w którym nie pada ani jedno słowo? W jaki sposób opowiedziana jest ta historia? Prowadzący zwraca uwagę dzieci na dwie kwestie: ogromną precyzję wykonania i animowania lalek, których gesty i mimika doskonale oddają ich emocje, muzykę Prokofiewa, będącej osią, wokół której budowana jest narracja. Nauczyciel przybliża dzieciom sylwetką Prokofiewa oraz rozdaje uczniom kartki z krótkim biogramem kompozytora i prosi o wklejenie ich do zeszytów. 9. Praca indywidualna: metoda wczucia się. Istotą tej części lekcji jest zachęcenie uczniów do wprowadzenia tego wszystkiego, co w obejrzanym przez nich filmie oddane jest przez obraz i muzykę, na drogę ekspresji słownej. Zadaniem dzieci jest przedstawienie poznanej historii z punktu widzenia poszczególnych postaci w formie kilkuzdaniowych pierwszoosobowych wypowiedzi. Prowadzący prosi uczniów o odliczenie do sześciu. Zadaniem jedynek jest wczucie się w Piotrusia, dwójek w Dziadka, trójek w Kaczkę, czwórek w Ptaka, piątek w Kota, a szóstek w Wilka. Dzieci pracują indywidualnie. Zadaniem każdego z nich jest ułożenie i zapisanie krótkiej wypowiedzi w imieniu swojego bohatera. W wypowiedzi tej mają dojść do głosu emocje postaci, jej perspektywa oglądania i przeżywania wydarzeń przedstawionych w filmie. Po upływie wyznaczonego przez nauczyciela czasu wybrane osoby prezentują na forum klasy swoje prace. 10. Podsumowanie. Nauczyciel wraz z uczniami zastanawia się nad wymową filmu Piotruś i wilk oraz nad tym, czy film ten może być ciekawy dla dorosłych. PRACA DOMOWA Czy na miejscu Piotrusia wypuściłbyś wilka z klatki? Jak myślisz dlaczego bohater filmu to zrobił? Odpowiedz pisemnie.