Komunikat z badań Opinie o integracji z Unią Europejską Międzynarodowy projekt w 11 krajach kandydujących! Większość mieszkańców 11 krajów kandydujących do UE interesuje się procesem integracji z Unią i chce aby ich kraj stał się członkiem Unii Europejskiej.! Większość oczekuje korzyści związanych z przystąpieniem do Unii.! Badani stosunkowo najczęściej spodziewają się integracji w latach 2004-2010.! Większość osób twierdzi, że ich kraj nie jest obecnie gotowy do członkostwa. Jedenaście firm badawczych przeprowadziło wielonarodowe badanie opinii publicznej dotyczące integracji z Unią Europejską. Projekt zrealizowano w oparciu o współpracę firm badania opinii publicznej: BBSS Plc. (), TN SOFRES-FACTUM, s.r.o. (), Emor AS (), TN SOFRES - MODUS Ltd. (), Baltic Data House Ltd. (), Baltic Surveys (), (), CSOP (), TNS FACTUM-SLOVAKIA s.r.o. (), GRAL-ITEO Marketing Research (), TN SOFRES-PIAR Marketing Research CO (). Koordynatorem projektu była firma TN SOFRES-FACTUM. Sondaż przeprowadzono we wrześniu i październiku 2000 r. W każdym kandydującym kraju reprezentatywnej próbie osób od 18 roku życia zadano taki sam zestaw pytań. Wielkość próby w każdym kraju wynosiła 1000 osób, z wyjątkiem Turcji, gdzie przebadano 2000 respondentów. Łącznie w badaniu wzięło udział 11 883 osób. Przedstawione w tym raporcie dane z każdego kraju są ważone przez płeć, wiek, region i wielkość miejsca zamieszkania. Dane dotyczące krajów kandydujących jako całości są ważone na podstawie danych dotyczących dorosłej populacji w każdym kraju. Na wykresach 2, 4 i 6 odsetki nie sumują się do 100%, ponieważ nie pokazano odpowiedzi trudno powiedzieć. W przygotowaniu kolejne raporty prezentujące szczegółowe wyniki przeprowadzonego badania. ΤΝΣ ΟΒΟΠ υλ. ερενιοωα 11, 02 776 Ωαρσζαωα Τελ.: (48 22) 648 2044 ( 46), Φαξ: (48 22) 644 9947, ε µαιλ: οβοπ οβοπ.χοµ.πλ, ηττπ://ωωω.οβοπ.χοµ.πλ Biura w ponad 40 krajach Grupa Taylor Nelson Sofres
Około trzech czwartych (72,5%) badanych w 11 krajach kandydujących interesuje się procesem integracji z Unią Europejską. Przeważa umiarkowane zainteresowanie. Jedna czwarta (27,5%) osób w tych krajach w ogóle nie interesuje się tą kwestią. Najwyższy poziom zainteresowania sprawami związanymi z wejściem do Unii wykazują Rumuni i Węgrzy, najniższy - Litwini. Wykres 1: Zainteresowanie wejściem do UE 42,4 36,4 21,2 37,3 41,1 21,6 31,3 36,5 32,2 28,8 48,2 23,0 26,2 49,0 24,8 % tak, bardzo 24,7 43,1 32,2 % tak, trochę % nie, wcale 23,5 55,4 21,1 21,5 54,0 24,5 18,6 62,2 19,2 16,5 55,3 28,1 7,6 58,5 33,9 0 20 40 60 80 100 Strona 2
Gdyby odbywało się referendum na temat przystąpienia do UE, prawie dwie trzecie (62,9%) osób w krajach kandydujących głosowałoby za członkostwem, tylko 13,9% obywateli opowiedziałoby się przeciw. W Rumunii i Turcji poparcie dla integracji jest znacząco wyższe (około siedmiu z dziesięciu jest za). Wyniki pokazują, że również wyniki referendum w Bułgarii byłyby bardzo pomyślne, gdyby miało ono miejsce. Z kolei mieszkańcy krajów bałtyckich są bardziej przeciwni (tylko około czterech na dziesięciu głosowałoby za integracją). Ale również w tych krajach poparcie dla członkostwa jest większe niż sprzeciw wobec niego. Wykres 2: Sposób głosowania w hipotetycznym referendum dotyczącym wejścia do Unii Europejskiej 71,9 24 4,1 66,5 22,1 11,4 61,6 18 20,4 61,6 25,8 12,7 60,0 34,6 5,4 57,9 20,7 21,4 % za % przeciw 54,6 23,7 21,6 53,5 32,5 14,0 45,8 26,1 28,1 44,2 22,8 33,0 39,4 33 27,5 0% 20% 40% 60% 80% 100% Strona 3
Przewidywania dotyczące daty przystąpienia do Unii Europejskiej są bardzo zróżnicowane wśród badanych we wszystkich krajach. Tylko 13,4% pełnoletnich obywateli krajów kandydujących spodziewa się, że ich państwo stanie się członkiem UE w 2003 roku lub wcześniej. Jedna czwarta (24,4%) przypuszcza, że integracja nastąpi w 2004 lub 2005 r., trzy osoby na dziesięć (30,5%) sądzą, że stanie się to w 2006 r. lub później. 7,8% ankietowanych przewiduje, że ich kraj nigdy nie stanie się członkiem UE. Jedna czwarta (23,9%) osób nie ma na ten temat zdania. Więcej optymizmu wykazują Węgrzy, Słoweńcy, Czesi i Polacy. Sześciu na dziesięciu badanych w tych krajach oczekuje wejścia swego państwa do UE najpóźniej w 2005 r. Natomiast datę te wskazuje tylko 20% mieszkańców Turcji czy Bułgarii. Najbardziej pesymistyczne opinie występują w Turcji, gdzie pojawił się stosunkowo największy odsetek odpowiedzi nigdy. Wykres 3: Kiedy badani oczekują wejścia swego kraju do Unii Europejskiej? % 2000 do 2003 r. % w 2004 lub 2005 r. % 2006 do 2010 r. 0 20 40 60 80 100 Kiedy badani oczekują wejścia swego kraju do Unii Europejskiej? % przed 2003 w 2003 r. w 2004 lub między 2006 jeszcze nigdy trudno r. 2005 r. a 2010 r. później powiedzieć 9,6 17,1 33,4 12,9 4,2 2,4 20,4 8,4 15,3 42,1 16,9 4,2 3,0 10,2 7,3 14,6 38,0 16,2 7,3 2,0 14,7 4,6 15,2 41,1 18,1 3,5 2,2 15,3 2,2 11,8 36,1 22,5 7,2 4,2 16,0 3,5 8,0 23,3 21,9 14,3 3,2 25,8 6,2 4,6 18,5 23,2 16,9 3,2 27,4 4,1 6,3 27,4 25,0 10,4 4,2 22,6 2,7 6,0 29,9 24,6 10,4 3,6 22,8 4,5 3,4 13,2 13,9 19,9 15,8 29,3 2,7 4,3 12,8 23,3 18,5 5,7 32,8 Strona 4
Większość mieszkańców 11 krajów kandydujących do UE uważa, że w wielu dziedzinach życia ich kraj nie jest gotowy do przystąpienia do Unii. Stosunkowo największe niedociągnięcia dostrzegane są w zakresie polityki rolnej. Opinię taką wyraża dwie trzecie (67,1 %) badanych. Najlepsza jest sytuacja, zdaniem ankietowanych, pod względem poszanowania praw mniejszości narodowych. "Tylko" czterech spośród dziesięciu (41,9 %) wyraża pogląd o niedostatecznym przygotowaniu pod tym względem. Wykres 4: Poczucie przygotowania do integracji z UE poszanowanie praw mniejszości narodowych 40,1 17,9 41,9 poszanowanie innych praw człowieka 36,1 16,4 47,6 możliwości uczestniczenia obywateli w podejmowaniu decyzji dotyczących spraw publicznych 27,5 17,7 54,8 zdolność do konkurencji krajowych producentów 27,2 18,8 54,0 możliwości administracji państwowej 26,3 18 55,7 % tak % nie ustawodawstwo 25,3 18,3 56,3 ochrona środowiska naturalnego 25,0 17,1 57,9 gospodarka rynkowa 24,3 18,3 57,5 samorząd lokalny 24,0 23,6 52,0 polityka rolna 15,8 17,1 67,1 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Strona 5
Poczucie gotowości w poszczególnych dziedzinach różni się w zależności od kraju. Ogólne poczucie przygotowania pokazuje Indeks poczucia gotowości do integracji 1. Tylko obywatele Słowenii tak samo często stwierdzają jesteśmy gotowi, jak i nie jesteśmy gotowi (wartość indeksu 0,50). Mieszkańcy Węgier, Rumunii i Słowacji nieznacznie rzadziej twierdzą, że są gotowi do członkostwa (wartości indeksu 0,44). Natomiast najbardziej samokrytyczni są Turcy, Litwini i Łotysze (wartości indeksu odpowiednio: 0,33, 0,35 i 0,36). Wykres 5: Indeks poczucia gotowości do integracji 0,50 0,44 0,44 0,44 0,40 0,39 0,39 0,38 0,36 0,35 0,33 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 1 Indeks poczucia gotowości do integracji jest średnią średnich ważonych w każdej dziedzinie, gdzie 0 oznacza zupełny brak gotowości, a 1 pełną gotowość we wszystkich dziedzinach. Strona 6
Większość obywateli 11 krajów kandydujących do UE oczekuje korzyści z przystąpienia ich kraju do Unii Europejskiej. Stosunkowo najczęściej badani spodziewają się lepszych możliwości podróżowania (prawie trzy czwarte - 73,9%) i możliwości kształcenia (dwie trzecie - 66,1%). Mniej niż połowa ankietowanych ma nadzieję na niższe ceny dóbr konsumpcyjnych, ale również w tym przypadku więcej jest osób, które wyrażają opinię pozytywną (stosunkowo wysoki jest odsetek odpowiedzi trudno powiedzieć ). Wykres 6: Co oznacza dla badanych integracja z UE w nastąpujących dziedzinach? możliwości podróżowania 73,9 16,4 9,6 możliwości kształcenia, edukacji 66,1 20,3 13,5 poczucie dumy narodowej 60,0 23,6 15,3 środowisko naturalne w Pana(i) miejscu zamieszkania 57,9 23,8 18,3 % korzyści % straty pozycja na rynku pracy 57,5 21,4 21,0 poziom życia 54,5 21,9 23,6 poziom cen dóbr konsumpcyjnych 48,6 22,7 28,8 0% 20% 40% 60% 80% 100% Strona 7
Oczekiwania dotyczące korzyści lub strat w poszczególnych dziedzinach są zróżnicowane w zależności od kraju. Ogólny poziom konsekwencji (korzyści/straty) pokazuje indeks osobistych możliwości związanych z integracją 2. Prawie we wszystkich krajach indeks wskazuje na raczej pozytywne oczekiwania osobistych możliwości. Przede wszystkim mieszkańcy Turcji (indeks 0,75) i Rumunii (indeks 0,72) najczęściej mówią skorzystamy. Czesi i przede wszystkim Słoweńcy wykazują największy sceptycyzm (indeks dla Czech wynosi 0,50, a dla Słowenii 0,38). Wykres 7: Indeks osobistych możliwości związanych z integracją z Unią 0,75 0,72 0,67 0,63 0,60 0,60 0,59 0,57 0,57 0,50 0,38 0 0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1 Opublikowane 7.11.2000 2 Indeks osobistych możliwości związanych z integracją z UE jest średnią średnich ważonych w każdej sprawie, gdzie 0 oznacza zupełny brak korzyści, a 1 pełne korzyści we wszystkich sprawach. Strona 8