Dr Michał Tanaś(http://www.amu.edu.pl/~mtanas)
Co to jest zarządzanie kryzysowe? Jest to całość działalności mającej na celu: 1. Zapobieganie sytuacjom kryzysowym. 2. Przygotowanie planów reagowania na wypadek wystąpienia sytuacji kryzysowej. 3. Reagowanie w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej, w celu minimalizacji jej skutków. 4. Usunięcia skutków wystąpienia sytuacji kryzysowej 5. Wyciągnięcia wniosków z przebiegu sytuacji kryzysowej (lessons learned).
Co to jest sytuacja kryzysowa? Dowolna sytuacja wpływająca negatywnie na działanie organizacji W kontekście tego wykładu organizacją jest państwo (szeroko pojęte) Cechy wyróżniające Jest stanem wyjątkowym, nie zaś wynikającym z normalnego działania organizacji Jest stanem tymczasowym Co nie znaczy że nie może trwać bardzo długo!
Podmioty zarządzania kryzysowego Kto jest zobowiązany do działania w ramach zarządzania kryzysowego? Administracja publiczna Operatorzy infrastruktury krytycznej Inne podmioty gospodarcze Ogół ludności czyli ogólnie każdy i wszyscy.
Infrastruktura krytyczna -definicja Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy i sieci teleinformatyczne istotne dla bezpieczeństwa i ekonomicznego dobrobytu państwa oraz jego efektywnego funkcjonowania (ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym art. 3 pkt 2)
Infrastruktura krytyczna Ogół środków i infrastruktury (publicznej i prywatnej) służących do Produkcji i dystrybucji żywności Gospodarki wodnej Produkcji i dystrybucji energii elektrycznej Produkcji i dystrybucji paliw (ropa i gaz) Ogrzewania Telekomunikacji Ochrony zdrowia Transportu Działania państwa i administracji publicznej
Infrastruktura krytyczna -systemy Zaopatrzenia w energię i paliwa Łączności i sieci teleinformatycznych Finansowe Zaopatrzenia w żywność i wodę Ochrony zdrowia Transportowe i komunikacyjne Ratownicze Zapewniające ciągłość działania administracji publicznej Produkcji, składowania, przechowywania i stosowania substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych
Infrastruktura krytyczna Infrastruktura krytyczna to rzeczywiste i cybernetyczne systemy (a w tych systemach obiekty, urządzenia bądź instalacje) niezbędne do minimalnego funkcjonowania gospodarki i państwa
Zakres merytoryczny ustawy -ochrona infrastruktury krytycznej Przygotowanie wykazu obiektów i systemów rozumianych, jako infrastruktura krytyczna Analizę ryzyka Przygotowanie wykazu zasobów do ochrony infrastruktury Zdefiniowanie działań realizowanych w sytuacji zagrożenia Zdefiniowanie działań odtwarzających infrastrukturę Określenie kanałów komunikacji ze stronami trzecimi
Działania dla ochrony infrastruktury krytycznej Gromadzenie i przetwarzanie informacji dotyczącej infrastruktury krytycznej Przygotowanie i aktualizację planów ochrony infrastruktury krytycznej Opracowanie i wdrażanie procedur na wypadek wystąpienia zagrożenia dla tej infrastruktury oraz współpracę z administracją publiczną właścicieli, posiadaczy samoistnych i zależnych obiektów, instalacji lub urządzeń infrastruktury krytycznej w zakresie jej ochrony
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom gminny Organ decyzyjny: Burmistrz lub Wójt Gminne Centrum Zarządzania Kryzysowego Stała jednostka administracji publicznej Pełni całodobowe dyżury Monitoruje i analizuje zagrożenia Ostrzega i alarmuje Opracowuje i aktualizuje gminne plany zarządzania kryzysowego
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom gminny Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego Ciało doradcze organu decyzyjnego W składzie Osoby zatrudnione w Urzędzie Gminy Przedstawiciele gminnych jednostek służb, inspekcji i straży Przedstawiciele społecznych organizacji ratowniczych Każdy kogo powoła Burmistrz lub Wójt Poziom gminny może nie występować w miastach na prawach powiatu
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom powiatowy Organ decyzyjny: Starosta lub Prezydent Miasta Powiatowe/Miejskie Centrum Zarządzania Kryzysowego Stała jednostka administracji publicznej Pełni całodobowe dyżury Monitoruje i analizuje zagrożenia Ostrzega i alarmuje Opracowuje i aktualizuje powiatowe/miejskie plany zarządzania kryzysowego
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom powiatowy Powiatowy/Miejski Zespół Zarządzania Kryzysowego Ciało doradcze organu decyzyjnego W składzie Osoby zatrudnione w Starostwie lub Urzędzie Miasta Przedstawiciele powiatowych/miejskich jednostek służb, inspekcji i straży Przedstawiciele społecznych organizacji ratowniczych Każdy kogo powoła Starosta lub Prezydent Miasta
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom wojewódzki Organ decyzyjny: Wojewoda Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego Stała jednostka administracji publicznej Pełni całodobowe dyżury Monitoruje i analizuje zagrożenia Ostrzega i alarmuje Opracowuje i aktualizuje powiatowe/miejskie plany zarządzania kryzysowego
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom wojewódzki Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego Ciało doradcze organu decyzyjnego W składzie Osoby zatrudnione w Urzędzie Wojewódzkim Przedstawiciele wojewódzkich jednostek służb, inspekcji i straży Przedstawiciele regionalnych zarządów gospodarki wodnej Przedstawiciele IMGW Przedstawiciele regionalnych dowództw wojskowych Przedstawiciele samorządu wojewódzkiego Każdy kogo powoła Wojewoda
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom resortowy Organ decyzyjny: Minister Centrum Zarządzania Kryzysowego w Ministerstwie Stała podjednostka administracji publicznej Zadania i tryb pracy określa Minister w sposób właściwy dla danego ministerstwa
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom resortowy Zespół Zarządzania Kryzysowego w Ministerstwie Ciało doradcze organu decyzyjnego Skład wyznaczany przez Ministra w sposób właściwy dla danego Ministerstwa
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom krajowy Organ decyzyjny: Premier Rządowe Centrum Bezpieczeństwa Stała jednostka administracji publicznej Zadania i tryb pracy określa Premier w drodze rozporządzenia
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom krajowy Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego Ciało doradcze organu decyzyjnego W składzie Ministrowie d/s: obrony, administracji, spraw wewnętrznych, spraw zagranicznych, służb specjalnych. Komendanci główni służb antykryzysowych Szefowie służb informacyjnych Szefowie centralnych organów administracji (np. Główny Geodeta, Prezes Państwowej Agencji Atomistyki, itp.) Szef BBN lub inny przedstawiciel Prezydenta Każdy kogo zaprosi Premier
Poziomy zarządzania kryzysowego Poziom europejski Poziom w trakcie badań i organizacji Brak stałych struktur decyzyjnych Dwustronna współpraca służb antykryzysowych różnych krajów często w drodze nieoficjalnej.
Poziomy zarządzania kryzysowego
Poziomy zarządzania kryzysowego
Fazy zarządzania kryzysowego Faza zapobiegania (prevention) Działania minimalizujące prawdopodobieństwo zaistnienia kryzysu lub skutki kryzysu. Monitorowanie zagrożeń (np. pogody) Regulacje (np. strefy bezpieczeństwa) Inwestycje (np. budowa wałów przeciwpowodziowych)
Fazy zarządzania kryzysowego Faza przygotowania (preparedness) Przygotowanie planów reagowania kryzysowego (contingency plans) Inwentaryzacja zasobów antykryzysowych Plany użycia zasobów antykryzysowych Procedury alarmowania Plany ewakuacji
Fazy zarządzania kryzysowego Faza reakcji (response) Współpraca ze służbami antykryzysowymi Zapewnienie niezbędnych zasobów antykryzysowych (np. możliwości swobodnego dojazdu) Zarządzanie ochotnikami Informowanie ludności Koordynacja działania służb antykryzysowych (np. wezwanie wsparcia z sąsiednich rejonów) Zapewnienie ciągłości działania administracji Faza reakcji nie polega na bezpośrednim zwalczaniu sytuacji kryzysowej (od tego są odpowiednie służby)!
Fazy zarządzania kryzysowego Faza odbudowy (recovery) Wszelkie działania mające na celu przywrócenie stanu sprzed zaistnienia sytuacji kryzysowej (np. udrożnienie dróg) Wszelkie działania mające na celu wyciągnięcie wniosków z przebiegu sytuacji kryzysowej (lessons learned).