Zjednoczenie Włoch i Niemiec
Rola premiera Prus Bismarcka w jednoczeniu. Ograniczył rolę opozycji liberalnej, rządził bez zgody parlamentu poprzez dekrety; Rozbudował armię, rozwój przemysłu związany z zamówieniami wojskowymi reformy w armii przeprowadzał hen. Helmut von Moltke, wykorzystujący sieć kolejową i telegraficzną w działaniach wojennych, Dążył do zjednoczenia, prowadząc aktywną politykę zagraniczną - wykorzystanie kryzysu w Austrii w wojnie we Włoszech, konwencja Alvenslebena w czasie powstania styczniowego; - wojna Prus i Austrii z Danią o Szlezwik-Holsztyn (1864) (Dania utraciła księstwa) - konflikt Prus i Austrii o podział wpływów; -wojna austriacko-pruska (walki trwały 7 tygodni), zwycięstwo Prus pod Sadową pokój w Pradze: Austria zrzekła się prawa do Szlezwiku-Holsztynu na rzecz Prus i wystąpiła ze Związku Niemieckiego, który został rozwiązany; utworzono Związek Północnoniemiecki na czele z królem pruskim Wilhelmem I, - dążenie Bismarcka do wojny z Francją, która była przeciwna zjednoczeniu, miała wpływy w katolickich państwach południowoniemieckich.
ZJEDNOCZNIE WŁOCH 20.09.1870r. Rozbicie polityczne Włoch po kongresie wiedeńskim Wpływ Austrii w Lombardii, Wenecji, Parmie, Toskanii; utworzono Królestwo Obojga Sycylii, Państwo Kościelne, Królestwo Sardynii; Włoski ruch narodowy idea karbonariuszy Młode Włochy G. Mazziniego żądania zjednoczenia Włoch, wystąpienia antyaustriackie Żądania swobód konstytucyjnych, likwidacji feudalizmu, zjednoczenia ekonomicznego wprowadzenia republiki Nieudana próba zjednoczenia Włoch w Wiośnie Ludów w 1848: utworzono Republikę Wenecji i Republikę Rzymską; Karol Albert (król Sardynii i Piemontu) wypowiedział wojnę Austrii klęski pod Custozzą i Novarą; klęska spowodowała ponowne rządy reakcji, odebranie swobód demokratycznych
Rola Królestwa Sardynii i Piemontu w jednoczeniu Włoch. Rozwój gospodarki; handel zagraniczny, flota handlowa burżuazja dążyła do zjednoczenia, aby uzyskać większe możliwości rozwoju gospodarczego; Polityka W Emanuela II i premiera Cavoura (od 1852) udział w wojnie krymskiej (1853-1856) w koalicji antyrosyjskiej; tajny układ z Napoleonem III w Plombieres przeciw Austrii (1859); Piemont miał uzyskać Lombardię, Wenecję i utworzyć federację na czele z Wiktorem Emanuelem II, a Francja miała otrzymać Niceę i Sabaudię; 1859 wojna z Austrią (zwycięstwa pod Magentą i Soferino) pokój w Villafranca Austria utraciła Lombardię, którą Francja przekazała Sardynii za Niceę i Sabaudię; - po tej wojnie Szwajcar H. Dunant założył Czerwony Krzyż, w 1864 zawarto Konwencję Genewską oznaczone czerwonym krzyżem oddziały medyczne uznano za neutralne i podlegające ochronie.
Ruchy narodowe pod wpływem klęski Austrii Powstanie w Toskanii, Parmie, Modenie i części Państwa Kościelnego po plebiscycie w 1860 przyłączenie do Sardynii; Rewolucja w Królestwie Obojga Sycylii przeciw Burbonom w 1860 wyprawa tysiąca ochotników ubranych w czerwone koszule pod przewodnictwem G. Garibaldiego, który uznał zjednoczenie Neapolu z Piemontem pod berłem króla W Emanuela.; 1861 oficjalne ogłoszenie powstania Królestwa Włoskiego ze stolicą w Turynie. Przyłączenie Wenecji po przegranej przez Austrię wojnie z Prusami w 1866 Likwidacja Państwa Kościelnego w 1871 po klęsce Francji z Prusami odwołano oddziały francuskie papież Pius IX ogłosił się więźniem Watykanu ; Rzym zastał stolicą zjednoczonych Włoch.
Włochy po zjednoczeniu Państwo monarchistyczne; - parlament 2-izbowy Senat mianowany dożywotnio przez króla, Izba Deputowanych pochodząca z wyborów opartych na cenzusie majątku i wykształcenia. Brak reform, zwłaszcza rolnej; niska sprawność administracji państwowej, korupcja, mafia; Różnice w rozwoju gospodarczym północy (przemysł) a biednym rolniczym południem, wysoki procent analfabetyzmu. Miały ambicje zostać potęgą światową, zbliżenie polityki zagranicznej do Niemiec.
Podobieństwa obu procesów 1. Na każdym z terenów (Włochy, Niemcy ŕ współcześnie) pojawił się człowiek, silna i wpływowa osobowość chcąca zająć się problemem zjednoczenia. 2. Obydwa przyszłe państwa chciały się już zjednoczyć przy okazji Wiosny Ludów. 3. W jeden i drugi proces zamieszana była Austria (pośrednio i bezpośrednio). 4. Ludzie na terenach zjednaczanych chcieli być zjednoczeni. 5. Każde z państw-inicjatorów (Piemont-Sardynia, Związek Niemiecki) posiadało silnego protektora. 6. Działania zjednoczeniowe wiązały się z działaniami wojennymi. 7. Procesy zostały podzielone na dwa okresy: zjednoczenie pierwotnie i dołączanie nowych terenów do istniejącego już państwa. 8. Na każdym z omawianych terytoriów (na każdym z osobna) istniały więzi kulturowe, tradycja bycia jednym, potężnym państwem i wspólny język.
Cechy różniące te dwa procesy 1. W Niemczech istniały już organizacje przed zjednoczeniowe o charakterze związkowym, we Włoszech nie. 2. Przyszłe Włochy miały dualizm gospodarczy, podział na bogatych i biednych. W przyszłych Niemczech ten problem nie istniał. 3. Kraje w Niemczech były powiązane silnie gospodarczo co ułatwiło proces. We Włoszech powiązania były słabe i niewiążące. 4. Zjednoczenie Włoch zostało wypracowane przez lud, w Niemczech zaś narzucone odgórnie. 5. Włochy przyjęły statut królestwa, a Niemcy Cesarstwa.
Ważne postaci oraz pojęcia Zjednoczenia Włoch i Niemiec
Napoleon III Bonaparte Karol Ludwik Napoleon Bonaparte (ur. 20 kwietnia 1808 w Paryżu, zm 9 stycznia 1873). Uczestnik zjednoczenia Włoch. Prezydent Francji w latach 1848-1852, cesarz Francuzów w latach 1852-1870. Syn Ludwika - krótkotrwałego króla Holandii i Hortensji de Beauharnais - córki Józefiny, z jej pierwszego małżeństwa z hrabią de Beauharnais.
Wilhelm II Hohenzollern (ur. 27 stycznia 1859 w Berlinie, zm. 4 czerwca 1941 w Doorn w Holandii) ostatni niemiecki cesarz i król Prus.
Otto von Bismarck Otto Eduard Leopold von Bismarck-Schönhausen (ur. 1 kwietnia 1815 w Schönhausen, zm. 30 lipca 1898 w Friedrichsruh). Książę von Bismarck-Schönhausen, książę von Lauenburg; niemiecki polityk, premier Prus, kanclerz Rzeszy zwany Żelaznym Kanclerzem. Przyczynił się do zjednoczenia Niemiec. W polityce wewnętrznej zwolennik ewolucyjnego konserwatyzmu.
Giuseppe Garibaldi Włoski rewolucjonista, żołnierz i polityk, działacz i bojownik na rzecz zjednoczenia Włoch, do czego w znacznym stopniu się przyczynił. Postać barwna i kontrowersyjna, tworząca swą własną legendę za życia. Wróg papiestwa i Austrii, niechętny legendzie napoleońskiej, choć na tej legendzie wychowany. Zawodowy marynarz, a zarazem żołnierz obeznany z taktyką walk partyzanckich. Bohater narodowy Włoch, twórca ich odrodzenia znanego jako Risorgimento[1]. Szczególnie aktywny podczas walk na Sycylii i w bojach o Rzym.
Franciszek II Burbon Franciszek II Burbon, wł. Francesco d'assisi Maria Leopoldo (16 stycznia 1836 27 grudnia 1894) - król Obojga Sycylii w latach 1859-1861. Syn i następca Ferdynanda II Burbona, oraz jego żony Marii Krystyny Sabaudzkiej. Franciszek II był ostatnim królem Neapolu z dynastii Burbonów. Rodzice zaniedbali jego edukację, a dorosły Franciszek okazał się człowiekiem słabego charakteru i podatnego na wpływy jego macochy - Marii Teresy Habsburg, arcyksiężniczki austriackiej; księży i stronnictwa reakcyjnego na dworze sycylijskim.
Związek Północnoniemiecki (Norddeutscher Bund) Flaga Związku Północnoniemieckiego. Godło Związku
Związek Północnoniemiecki (Norddeutscher Bund) Związek Północnoniemiecki związek państw utworzony przez Prusy w 1866, po wojnie austriacko-pruskiej i rozwiązaniu Związku Niemieckiego. Na początku był to związek wojskowy a od 1. lipca 1867 państwo federalne. Do Związku Północnoniemieckiego weszły 22 państwa niemieckie położone na północ od linii Menu oraz Wielkie Księstwo Poznańskie, jako część Prus. Do Związku nie weszła Austria, Bawaria, Wirtembergia, Badenia, Luksemburg, Liechtenstein i część Hesji. Przewodniczącym Związku Północno-Niemieckiego był król Prus. Kolegialnymi organami Związku były Sejm Rzeszy (Reichstag) i Rada Związku (Bundesrat). Sejm realizował kompetencje ustawodawcze i ratyfikował umowy międzynarodowe. Rada Związku realizowała uprawnienia przy pomocy wydziałów. Powoływała także Prezydium Rady, do którego należała władza wykonawcza. Na czele Prezydium stał kanclerz (pierwszym był Otto von Bismarck).
Królestwo Sardyni (Regno do Sardegna) Flaga Godło
Królestwo Sardynii Królestwo Sardynii państwo historyczne istniejące już od średniowiecza, od 1720 pod rządami dynastii sabaudzkiej, w 1743 połączone z Księstwem Sabaudii-Piemontu. Na początku XIX wieku Królestwo Sardynii obejmowało Piemont, Ligurię, Sardynię i Sabaudię stanowiąc jedno z najsilniejszych i najzamożniejszych państw na Półwyspie Apenińskim, w latach 60. XIX wieku rozpoczęło proces zjednoczenia Włoch (Risorgimento).
Królestwo Prus (Königreich Preußen) Flaga Prus Herb Prus
Zjednoczenia Włoch i Niemiec Ważne Daty
04.03.1848r./1852r./1859r./ 1864r/1901r. Od 04.03.1848r. Królestwo Sardynii (Piemontu) było jedyną monarchią konstytucyjną na ziemiach włoskich. Burżuazja uważała zjednoczenie ze niezbędny warunek dalszego ich rozwoju gospodarczego. Camillo Cavour, który w 1852r. został premierem, uznał plan zjednoczenia Włoch za realny. Dowodzone przez Napoleona III wojska francuskie i sardyńskie pokonały Austriaków w bitwach pod Magentą i Solferino w 1859r. W 1864r. w Genewie została podpisana Konwencja. W 1901r. Dunantowi przyznano pokojową Nagrodę Nobla.
1860r./1861r./1866r./1834r./ 1859r. Kiedy Napoleon III zgodził się na wydanie plebiscytów dotyczących dalszych losów ziem włoskich, w 1860r. nagle wybuchła w Królestwie Obojga Sycylii rewolucja. W marcu 1861r. parlament włoski ogłosił powstanie zjednoczonego Królestwa Włoskiego ze stolicą w Turynie. Państwo włoskie przyłączyło Wenecję w 1866r., a Rzym zajęło w 1870r., po likwidacji Państwa Kościelnego. Utworzenie związku Celnego w 1834r. W 1859r. wprowadzono jednolitą monetę pruską, co umocniło pozycję Prus. Burżuazja domagała się obalenia niemieckich granic politycznych i gospodarczych.
1861r./1866r./1867r./1870r. W 1861r. królem Prus został Wilhelm I. Działania wojenne w 1866r. rozstrzygnęły się pod Sadową, gdzie Austria poniosła klęskę. Na mocy pokoju w Pradze w tym samym roku Austria zrzekła się praw do Szlezwika i Holsztynu na rzecz Prus oraz wystąpić ze Związku Niemieckiego, który jednocześnie rozwiązano. Do Niemczech przyłączono Hanower i część Hesji, a w 1867r. utworzono pod przewodnictwem pruskim Związek Północnoniemiecki (w miejsce Związku Niemieckiego). 1870r.-Spór Prus z Francją gdy Francja sprzeciwiła się temu, by na tronie hiszpańskim zasiadł pruski książę Leopold von Hohenzollern.
01.09.1870r./10.05.1871r Francja wypowiedziała Prusom wojnę. Do decydującej bitwy doszło 01.09.1870r. pod Sedanem, gdzie armia francuska skapitulowała, a Napoleon III dostał się do niewoli. 18.01.1871r. w Wersalu dokonano zjednoczenia Niemiec, koronę cesarską ofiarowano Wilhelmowi I i powstała II Rzesza Niemiecka. Na mocy pokoju we Frankfurcie nad Menem 10.05.1871r. Francja straciła Alzację i Lotaryngię, a także zobowiązała się do zapłacenia odszkodowania w wysokości 5 mld franków w złocie.