Autor: Paweł Pokora Redaktor serii: Marek Jannasz Koncepcja graficzna serii: Teresa Chylińska-Kur, KurkaStudio Opracowanie graficzne: Piotr Korolewski www.gimtestok.pl Copyright by Wydawnictwo Lingo sp. j., Warszawa 2014 ISBN: 978-83-7892-243-8
SPIS TREŚCI Dział 1:... 1 Dział 2: Rodzaje i gatunki literackie... 151 Dział 3: Środki stylistyczne... 201 Motywy wędrowne: Dział 4: Dojrzewanie... 251 Dział 5: Dom i rodzina... 261 Dział 6: Etos rycerski... 274 Dział 7: Jak żyć, aby być szczęśliwym... 284 Dział 8: Lekcja życia... 296
Dział 9: Marzenia i marzyciele... 306 Dział 10: Miłość... 316 Dział 11: zagadnienia ogólne... 334 Dział 12: Patriotyzm... 336 Dział 13: Poszukiwanie sensu życia... 351 Dział 14: Przemijanie... 363 Dział 15: Przyjaźń... 373 Dział 16: Rola literatury w życiu człowieka... 385 Dział 17: Samotność... 395 Dział 18: Skąd przychodzimy? Dokąd zmierzamy?... 407
Dział 19: Tradycja... 431 Dział 20: W krzywym zwierciadle... 441 Dział 21: Wędrówka... 451 Dział 22: Wierność sobie i swoim ideałom... 461 Dział 23: Wina i kara... 471 Dział 24: Władza... 481 Dział 25: Wojna, jej wpływ na człowieka... 490
Język jest zespołem środków służących porozumiewaniu się. Z czego składa się język? 001
Język składa się ze słownika i gramatyki (czyli reguł dotyczących stosowania wszystkich elementów języka). 001
Wyróżnia się dwie odmiany języka: język ogólny (używany w mowie i piśmie) i język gwarowy. Jakie są charakterystyczne cechy języka mówionego i języka pisanego? 002
W języku mówionym wypowiedzenia (zdania, równoważniki zdań) mają charakter nieuporządkowany, mogą być urwane; występuje dużo powtórzeń i wykrzyknień. Język pisany ma charakter przemyślanej wypowiedzi o starannym doborze słów (np. brak powtórzeń) i uporządkowanej składni, bezbłędnej fleksji. 002
Komunikat to treść przekazywana za pomocą słów (tzw. komunikacja werbalna) lub/i mimiki i gestów (tzw. komunikacja niewerbalna). Czym jest komunikacja językowa? 003
Komunikacja językowa to proces porozumiewania się ludzi za pomocą znaków językowych (graficznych lub dźwiękowych). 003
Cel przekazywania komunikatu to inaczej intencja wypowiedzi. Jakie mogą być intencje wypowiedzi? 004
Intencjami wypowiedzi mogą być np.: przekazanie informacji, wyrażenie opinii, uczuć, prośby, zapytanie. 004
W języku polskim istnieje słownictwo ogólnego zasięgu. Jakie jeszcze słownictwo istnieje w języku polskim? 005
W języku polskim istnieje jeszcze słownictwo o ograniczonym zasięgu. 005
Słownictwo o ograniczonym zasięgu rozróżnia się ze względów terytorialnych. Co wchodzi w skład tego rozróżnienia? 006
Ze względów terytorialnych do słownictwa o ograniczonym zasięgu zalicza się: regionalizmy (wyrazy, formy gramatyczne charakterystyczne dla danego regionu), dialektyzmy (języki ludności wiejskiej zamieszkującej dany region, np. język małopolski, śląski), gwary ludowe (języki ludności wiejskiej z niewielkiego obszaru, np. gwara podhalańska). 006
Słownictwo o ograniczonym zasięgu rozróżnia się ze względów środowisko wych. Co wchodzi w skład tego rozróżnienia? 007
Ze względów środowiskowych do słownictwa o ograniczonym zasięgu zalicza się: gwary środowiskowe (np. gwara studencka, uczniowska), gwary zawodowe (słownictwo charakterystyczne dla danej grupy zawodowej). 007
Styl wypowiedzi to sposób wypowiadania się. Jakie style wypowiedzi wyróżnia się ze względu na nadawcę? 008
Ze względu na nadawcę wyróżnia się: styl indywidualny (charakterystyczny dla danego autora), styl typowy (charakterystyczny dla grupy osób, np. żyjących w danej epoce), styl gatunku literackiego (np. styl fraszki). 008
Style funkcjonalne wyróżnia się ze względu na cel wypowiedzi. Wymień style funkcjonalne. 009
Do stylów funkcjonalnych zaliczamy: styl potoczny, styl naukowy, styl popularnonaukowy, styl publicystyczny, styl urzędowy, styl artystyczny, styl retoryczny. 009
Jednym ze stylów funkcjonalnych jest styl potoczny, który charakteryzuje się językiem zbliżonym do mówionego, nacechowanym emocjonalnie słownict wem, użyciem wykrzyknień, pytań, urwanych zdań i równoważników zdań. Czym charakteryzuje się styl naukowy? 010
Styl naukowy charakteryzuje się: słownictwem typowym dla danej dziedziny wiedzy, użyciem terminów naukowych, definicji i zdań przeważnie podrzędnie złożonych. Odmianą stylu naukowego jest styl popularnonaukowy, charakteryzujący się językiem przystępnym dla przeciętnego czytelnika i nie tak suchym jak w przypadku dzieł naukowych. 010