Poznań, 14 lutego 2012 r. WOJEWODA WIELKOPOLSKI IR-III.7821.1.2012.4 doręczenia za dowodem DECYZJA Na podstawie art. 138 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) zwanej dalej k.p.a. i art. 11g ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 193, poz. 1194 ze zm.), zwanej dalej ustawą, po rozpatrzeniu odwołania Pani Elżbiety Ratajczak od decyzji Starosty Wrzesińskiego nr 779/2011 z dnia 8.12.2011 r., znak: WB.6740.779.2011 o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na rozbudowie i przebudowie skrzyżowania dróg gminnych, ulic: Kosynierów, Powstańców Wlkp. i Wojska Polskiego we Wrześni uchylam zaskarżoną decyzję w całości i przekazuję sprawę do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji. UZASADNIENIE Pismem z dnia 22.12.2011 r. (data wpływu do Starostwa Powiatowego: 28.12.2011 r.) Pani Elżbieta Ratajczak, współwłaścicielka działki nr ewid. 629/2 ark. 7 obr. Września, wniosła odwołanie od decyzji Starosty Wrzesińskiego o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na rozbudowie i przebudowie skrzyżowania dróg gminnych, ulic: Kosynierów, Powstańców Wlkp. i Wojska Polskiego we Wrześni, składając sprzeciw wobec okrojenia nieruchomości na poczet ww. inwestycji. Odwołująca stwierdza, iż budowa ronda zlikwiduje prywatny parking i uniemożliwi dostarczanie towaru do placówki handlowej mieszczącej się na spornej nieruchomości, a także obniży wartość posesji. Ponadto, zdaniem Odwołującej, inwestycja nie jest niezbędna, ponieważ natężenie ruchu na omawianym skrzyżowaniu nie jest uciążliwe z uwagi na fakt, że jest to osiedle domów jednorodzinnych. Równocześnie Odwołująca poddaje w wątpliwość potrzebę ingerowania w działkę 629/2 oraz nadmienia, że Gmina Września posiada wystarczająco miejsca od strony Wojska Polskiego. Odwołanie wniesiono w terminie. Na mocy art. 11g ust. 1 pkt 1 ustawy właściwym organem odwoławczym w przedmiotowej sprawie jest Wojewoda Wielkopolski. W związku z tym Starosta Wrzesiński przekazał odwołanie wraz z aktami sprawy pismem z dnia 3.01.2012 r. (data wpływu 9.01.2012 r.). Pismem z dnia 17.01.2012 r. wezwano organ I instancji do uzupełnienia akt, co zostało dokonane pismem z dnia 27.01.2012 r. (data wpływu 1.02.2012 r.) Po przeanalizowaniu dokumentacji dotyczącej postępowania administracyjnego w sprawie organ odwoławczy stwierdził, co następuje: W dniu 20.09.2011 r. do Starosty Wrzesińskiego wpłynął wniosek Gminy Września, (podpisany z upoważnienia Burmistrza Miasta i Gminy Września) w sprawie wydania decyzji al. Niepodległości 16/ 18, 61-713 Poznań, tel. (61) 851-55-66, fax (61) 854-11-50 www.poznan.uw.gov.pl, e-mail: wojewoda.wielkopolski@poznan.uw.gov.pl
2 o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na rozbudowie i przebudowie skrzyżowania dróg gminnych - ulicy Kosynierów, Powstańców Wielkopolskich oraz Wojska Polskiego we Wrześni. Załączony do wniosku projekt budowlany zawierał m.in. opinie wymagane na podstawie art. 11 b ust. 1 ustawy oraz elementy wymagane na postawie art. 11 d ust. 1 ustawy, w tym opinię Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków oraz Wojskowej Komendy Transportu w Poznaniu. Należy zauważyć, że zgodnie z zapisami ustawy elementy te stanowią załączniki do wniosku i nie są integralną częścią projektu budowlanego (który nota bene jest jednym z załączników do wniosku, zgodnie z art. 11 d ust. 1 pkt 5 ustawy). Wymogi dotyczące zakresu i formy projektu budowlanego zostały szczegółowo określone w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. (Dz. U. Nr 120, poz. 1133 ze zm.), a przytoczone w 3 ust. 1 pkt 5 tego rozporządzenia uzgodnienia, pozwolenia i opinie załączane do projektu budowlanego na podstawie przepisów szczególnych nie są w żadnym wypadku tożsame z opiniami dołączanymi do wniosku o wydanie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej na podstawie art. 11 b oraz 11 d ustawy. Ponadto Inwestor nie dostarczył dokumentów wymaganych na podstawie art. 11 d ust. 1 pkt 8 lit. a, b, c, d, e i g ustawy i w żaden sposób nie odniósł się do ich braku. Brak również projektów podziału nieruchomości oznaczonych numerami ewid. 640 ark. 8, 1093 ark. 14 oraz 1153 i 1172 ark. 15, stanowiących (zgodnie z wypisem z rejestru gruntów aktualnym na dzień 10.10.2011 r.) własność Skarbu Państwa. Zatwierdzone zaskarżoną decyzją linie rozgraniczające przecinają wymienione działki. Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy, linie rozgraniczające teren ustalone decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanowią linie podziału nieruchomości. Zapis ten stosuje się bezwględnie do wszelkich nieruchomości nie będących własnością właściwej jednostki samorządu terytorialnego. Należy podkreślić, że ani trwająca procedura komunalizacyjna, ani tym bardziej noszenie się przez inwestora z zamiarem wystąpienia o wszczęcie takiej procedury nie może stanowić podstawy do odstąpienia od dokonania podziału nieruchomości. W związku z powyższym organ I instancji, ponownie rozpatrując sprawę, winien wezwać wnioskodawcę o dostarczenie wniosku wraz z kompletem załączników odpowiadających wymogom art. 11 d ust. 1 ustawy lub odpowiednim oświadczeniem Inwestora w przypadku, gdy nie są one wymagane. Na marginesie należy dodać, że celowe byłoby sporządzenie odrębnej mapy przedstawiającej proponowany przebieg drogi, ponieważ mapa taka nie jest tożsama z mapą przedstawiającą projekt zagospodarowania terenu, która stanowi integralną część projektu budowlanego. Na podstawie złożonego wniosku Starosta Wrzesiński wszczął postępowanie administracyjne, o czym, zgodnie z art. 11d ust. 5 ustawy, zawiadomił pisemnie wnioskodawcę i właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości objętych wnioskiem (pismo z 10.10.2011 r.), zgodnie z danymi widniejącymi w katastrze nieruchomości. W aktach sprawy znajdują się zwrotne potwierdzenia odbioru ww. pisma, a także potwierdzenie wywieszenia obwieszczenia o wszczęciu postępowania na tablicy ogłoszeń w Starostwie Powiatowym (11.10.2011 r. - 26.10.2011 r.) oraz w urzędzie gminy
3 właściwym ze względu na przebieg drogi, tj. w Urzędzie Miasta i Gminy we Wrześni (13.10.2011 r. - 27.10.2011 r.) oraz opublikowania go na stronie internetowej tego urzędu dnia 11.10.2011 r. Obwieszczenie zostało również zamieszczone w prasie lokalnej, tj. Przegląd Powiatowy dnia 14.10.2011 r. W dniu 24.10.2011 r. do Starosty Wrzesińskiego wpłynęły dwa pisma stron postępowania (współwłaścicielek działki nr 629/2 ark. 7 obr. Września), wyrażające sprzeciw wobec planowanej przebudowy skrzyżowania na rondo, związanej z koniecznością przejęcia części gruntu, przesunięcia ogrodzenia oraz mogącej zdaniem stron spowodować ograniczenie swobody dostępu do posesji, zwiększenie natężenia hałasu oraz obniżenie wartości nieruchomości. Organ I instancji pismem z dnia 2.11.2011 r. przekazał ww. pisma stron Burmistrzowi Miasta i Gminy Września celem ustosunkowania się do sformułowanych w nich zastrzeżeń. Pismem z dnia 16.11.2011 r. (znak WIK.RI.7013.382.2011) Inwestor udzielił organowi I instancji odpowiedzi na poruszone zagadnienia. Na podstawie art. 10 1 k.p.a. Starosta Wrzesiński poinformował strony o możliwości wypowiedzenia się przed wydaniem decyzji co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań (pismo z dnia 29.11.2011 r., obwieszczenie na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta i Gminy we Wrześni w dniach 30.11.2011 r. - 5.12.2011 r., na tablicy informacyjnej Starosta Powiatowego w dniach 6.12.2011 r. - 12.12.2011 r.). W dniu 30.11.2011 r. do Starosty Wrzesińskiego wpłynęły dwa pisma stron postępowania (współwłaścicielek działki nr 629/2 ark. 7 obr. Września), w których strony wskazywały, iż nie otrzymały odpowiedzi na wcześniejsze pisma. Organ I instancji udzielił stronom odpowiedzi pismami z dnia 2.12.2011 r. informując, że postępowanie administracyjne jest w toku i zostanie zakończone decyzją, która rozstrzygnie zagadnienie, natomiast przedstawione zastrzeżenia co do realizacji inwestycji nie mogły być traktowane jako wniosek o udzielenie informacji o możliwym rozstrzygnięciu sprawy. W dniu 8.12.2011 r. Starosta Wrzesiński wydał decyzję nr 779/2011 (znak WB.6740.779.2011) o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej polegającej na rozbudowie i przebudowie skrzyżowania dróg gminnych, ulic: Kosynierów, Powstańców Wlkp. i Wojska Polskiego we Wrześni. Zgodnie z art. 11f ust. 3 ustawy Starosta doręczył decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wnioskodawcy oraz pismem z dnia 29.11.2011 r. zawiadomił o jej wydaniu właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości objętych decyzją, zaś pozostałe strony zawiadomił w drodze obwieszczenia. W aktach sprawy znajdują się zwrotne potwierdzenia odbioru ww. pisma, a także potwierdzenie wywieszenia obwieszczenia o wydaniu decyzji na tablicy ogłoszeń w Starostwie Powiatowym (9.12.2011 r. - 23.12.2011 r.) oraz na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta i Gminy we Wrześni (12.12.2011 r. - 26.12.2011 r.) a także umieszczono na stronie internetowej gminy dnia 9.12.2011 r. Obwieszczenie zostało również zamieszczone w prasie lokalnej, tj. Przegląd Powiatowy dnia 23.12.2011 r.
4 Po zbadaniu zaskarżonej decyzji stwierdzam następujące naruszenia, które należy usunąć przy jej ponownym formułowaniu przez organ I instancji: Decyzja narusza prawo w części dotyczącej podmiotu (inwestora), na rzecz którego została wydana. Zgodnie bowiem z art. 11a ustawy, wskazany w tym przepisie organ wydaje decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi. Z kolei w myśl art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.) organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi. Zarządcami dróg gminnych są odpowiednio wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Tak więc decyzję skierowaną przez organ I instancji do Gminy Września należy uznać za dotknięta wadą kwalifikowaną przewidzianą w art. 156 1 pkt 4 k.p.a., gdyż została skierowana do osoby niebędącej stroną w sprawie. Adresatem takiej decyzji może być wyłącznie zarządca drogi. Ponadto decyzja nie zawiera wszystkich wymaganych prawem elementów, wymienionych w art. 11f ust. 1 ustawy. W punkcie I.1. zaskarżonej decyzji - wymagania dotyczące powiązania z innymi drogami publicznymi z określeniem ich kategorii - nieprawidłowy jest zapis nie dotyczy. Odnośnie pkt I.2. decyzji - określenie linii rozgraniczających teren - stwierdzam niezgodność zapisu zawartego w decyzji (linie rozgraniczające teren inwestycji opisane jako linie przerywane koloru czerwonego ) z legendą zawartą na mapie (linie przerywane koloru czerwonego opisane są jako zasięg inwestycji ). Należy ponadto zauważyć, że przytoczona w decyzji mapa zasadnicza - rys. 2.1 stanowi integralną część projektu budowlanego (zagospodarowanie terenu). Ustalenie linii rozgraniczających teren powinno więc nastąpić na odrębnym załączniku graficznym do decyzji. W pkt I.4. i I.5. - warunki wynikające z potrzeb ochrony zabytków i dóbr kultury współczesnej oraz potrzeb obronności państwa - zawarto zapis nie dotyczy. Ani w osnowie, ani w uzasadnieniu decyzji nie odniesiono się w żaden sposób do odpowiednich opinii, na podstawie których sformułowano ten zapis. W pkt I.6. decyzji - wymagania dotyczące ochrony uzasadnionych interesów osób trzecich - brak jest określenia terminu wydania nieruchomości. Zapis nie krócej niż 120 dni jest nieprawidłowy, ponieważ w decyzji należy podać konkretną liczbę dni. Może to być zarówno 120 dni jak i np. 121, 130 czy 200. Nieprecyzyjny jest zapis pkt. I.6.6., który mówi, że wysokość odszkodowania ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji, ale nie określa, o jakiej decyzji jest mowa. Należy doprecyzować, że mowa jest o decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Odnośnie pkt. II decyzji, dotyczącego zatwierdzenia podziału nieruchomości, należy wskazać, iż mapy zawierające projekt podziału nieruchomości powinny zostać opisane oraz opieczętowane jako załącznik do decyzji, nie zaś załącznik do projektu budowlanego.
5 W pkt III. decyzji - ustalenie nieruchomości, które z mocy prawa stają się własnością Gminy Września - wskazano jedynie działkę nr ewid. 629/3, powstałą w wyniku podziału działki 629/2, stanowiącej własność osób prywatnych. W decyzji brak natomiast zatwierdzenia podziału nieruchomości dla działek oznaczonych numerami ewid. 640 ark. 8, 1093 ark. 14 oraz 1153 i 1172 ark. 15, stanowiących własność Skarbu Państwa. Uzasadnienie decyzji nie czyni zadość wymaganiom art. 107 3 k.p.a. Organ I instancji nie odniósł się do kwestii opinii wymaganych na podstawie art. 11 d ust 1 pkt 8, brak również odniesienia do kwestii dokumentów wynikających z art. 11d ust. 1 pkt 6 i 7, ust. 1 pkt 8 lit. a, b, c, e, g ustawy. Brak informacji o uzupełnieniu wniosku, na co wskazuje fakt, że mapy z projektem podziału nieruchomości zostały przyjęte do zasobu powiatowego w dniu 23.09.2011 r., a więc już po złożeniu wniosku. Brak jest również informacji dotyczącej ustalenia kręgu stron postępowania. Przyjmuje się, że stronami postępowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizacje inwestycji drogowej są właściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości, a także osoby fizyczne i osoby prawne posiadające ograniczone prawa rzeczowe oraz inne prawa do nieruchomości objętych niniejszą decyzją oraz znajdujących się w obszarze oddziaływania inwestycji. Zawarty w pkt. IV.7. zapis, dotyczący obszaru oddziaływania obiektu jest nieprawidłowy, ponieważ art. 11 i ust. 1 ustawy wyłącza stosowanie art. 28 ust. 2 ustawy Prawo budowlane. W uzasadnieniu nie przytoczono także dat wysyłanych zawiadomień ani dat wywieszenia i zdjęcia obwieszczeń na tablicach informacyjnych urzędów. W żaden sposób nie ustosunkowano się do wymogów art. 82 ust. 1 pkt 4, art. 88 ust. 1 i art. 96 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.) Zawarta w uzasadnieniu krótka informacja dotycząca korespondencji ze stronami nie wyczerpuje dyspozycji art. 7, 8, 9 i 11 k.p.a. Organ I instancji winien pamiętać, że strony postępowania nie otrzymały pisma Burmistrza Miasta i Gminy Września z dnia 16.11.2011 r., tak więc przytaczanie jego treści w sposób bardzo skrócony i wyrywkowy nie stanowi należytego wyjaśnienia przesłanek, którymi organ kierował się przy załatwieniu sprawy. Na marginesie należy dodać, że wśród argumentów przemawiających za przyjętym rozwiązaniem projektowym winna się znaleźć informacja o istniejącej sieci uzbrojenia terenu, która w wyniku projektowanego podziału znalazłaby się w pasie drogowym, co w przyszłości pozwoliłoby uniknąć stronom uciążliwości związanych z jej konserwacją oraz usuwaniem ewentualnych awarii. Należy również zwrócić szczególną uwagę na niezgodny z prawem pkt 6 pouczenia zaskarżonej decyzji. Zapis dotyczący wygaśnięcia decyzji jest bezpodstawny, ponieważ nie istnieje żaden przepis prawa, przewidujący możliwość ustalenia terminu jej ważności. Wprawdzie zgodnie z art. 11 i ust. 1 ustawy przepisy Prawa budowlanego stosuje się odpowiednio, jednak - w odróżnieniu od decyzji o pozwoleniu na budowę - decyzja
6 o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej wywołuje szereg daleko idących skutków prawnych, takich jak zatwierdzenie podziału nieruchomości, przejęcie nieruchomości z mocy prawa, automatyczne wygaśnięcie ograniczonych praw rzeczowych i użytkowani wieczystego. Nie jest więc możliwe określenie terminu ważności decyzji zrid i nie można w tym zakresie traktować jej analogicznie do pozwolenia na budowę. Organ I instancji, ponownie rozpatrując sprawę, winien wziąć pod uwagę powyższe braki i naruszenia. Odnośnie wniesionych przez Odwołującą uwag dotyczących określonego w decyzji przebiegu drogi stwierdzam, że przepisy ustawy nie upoważniają organu orzekającego do oceny racjonalności lub słuszności rozwiązań przyjętych we wniosku. Organ jest związany przedmiotem wniosku i ma jedynie obowiązek dokonania oceny, czy wnioskowana inwestycja nie pozostaje w sprzeczności z prawem powszechnie obowiązującym, a następnie do wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, bez możliwości wyznaczania i korygowania trasy inwestycji (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 9 czerwca 2009 r., znak IV SA/Po 130/09, wyrok WSA w Warszawie z dnia 18 kwietnia 2007 r., znak IV SA/Wa 46/07 oraz wyrok WSA w Warszawie z dnia 9 listopada 2006 r., IV SA/Wa 638/06). W związku z tym należy uznać, że przytoczone zarzuty nie zasługują na uwzględnienie. Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji. POUCZENIE Niniejsza decyzja jest ostateczna w toku instancji. Na decyzję przysługuje prawo złożenia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, za pośrednictwem Wojewody Wielkopolskiego, w terminie 30 dni od dnia jej otrzymania. z up. Wojewody Wielkopolskiego /-/ Aida Januszkiewicz - Piotrowska z-ca Dyrektora Wydziału Infrastruktury i Rolnictwa Otrzymują: 1. Elżbieta Ratajczak, ul. Kosynierów 31, 62-300 Września, 2. Starosta Wrzesiński ul. Chopina 10, 62-300 Września, 3. Burmistrz Miasta i Gminy Września, ul. Ratuszowa 1, 62-300 Września 4. aa. Sprawę prowadzi: insp. woj. Elżbieta Florek - Stefaniak
tel. 61-8541-289 7