RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE DĄBROWSKIM W 2009 ROKU

POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Piłsudskiego 33 33-200 Dąbrowa Tarnowska tel. Tel. (0-14 )642-31-78 Fax. (0-14) 642 24-78 e-mail: krda@praca.gov.pl RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE DĄBROWSKIM W 2009 ROKU Dąbrowa Tarnowska, marzec 2010 r. 1

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r. SPIS TREŚCI: 1. WSTĘP.. 3 1.1. CEL OPRACOWANIA.... 4 1.2. PODSTAWA OPRACOWANIA.. 5 1.3. METODOLOGIA OPRACOWANIA.. 6 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) W POWIECIE DĄBROWSKIM W 2009 ROKU. 7 3. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) W POWIECIE DĄBROWSKIM W 2009 ROKU... 12 4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH. 16 5. WNIOSKI. 21 2

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r. Wstęp Powiatowy Urząd Pracy w Dąbrowie Tarnowskiej postępując zgodnie z zapisami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy realizuje zadania samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy dlatego opracował analizę zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w roku 2009. Monitoring zawodów deficytowych jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy, formułowania ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Opracowany został zgodnie z założeniami metodologicznymi Departamentu Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Punktem wyjścia do opracowań są sprawozdania miesięczne, półroczne i roczne: Sprawozdanie MPiPS 01 o rynku pracy, Załącznik Nr 2 do sprawozdania MPiPS 01 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz ofert pracy, Załącznik Nr 3 do sprawozdania MPiPS 01 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności. Niniejszy ranking ma za zadanie pogłębić wiedzę o lokalnym rynku pracy, gdyż stanowi ważny element dla realizacji działań w zakresie edukacji, aktywnej polityki rynku pracy oraz programów na rzecz łagodzenia skutków bezrobocia. Działania te mają na celu koordynację kierunków kształcenia i szkolenia osób bezrobotnych i poszukujących pracy z aktualnymi potrzebami rynku pracy. Trafna diagnoza wymagań stawianych przez pracodawców zapewni większą stabilizację na rynku pracy. 3

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r. 1.1. Cel opracowania Głównym celem badania zawodów nadwyżkowych i deficytowych jest stworzenie rankingów, które stanowią narzędzie dla monitoringu, czyli procesu systematycznego śledzenia zjawisk zachodzących na rynku pracy. Informacje o bezrobociu i ofertach pracy posłużą w szczególności jako źródło informacji do: doskonalenia jakości usług rynku pracy w zakresie pośrednictwa pracy, poprzez dostarczanie szczegółowej informacji w zakresie zawodów poszukiwanych przez pracodawców oraz zawodów, na które wygasa zapotrzebowanie na rynku pracy, właściwego planowania i prowadzenia działań w zakresie przeciwdziałania bezrobociu przez samorządy oraz instytucje i organizacje zajmujące się problematyką bezrobocia, prowadzenia racjonalnego i zgodnego z potrzebami rynku gospodarowania środkami Funduszu Pracy. Wyniki monitoringu mają służyć jako wsparcie: urzędów pracy przy bieżącej koordynacji szkolenia bezrobotnych (w jakich zawodach szkolić) oraz w poradnictwie zawodowym, szkolnictwa w dostosowywaniu kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy, przy podejmowaniu decyzji o zatrudnianiu cudzoziemców, przy opiniowaniu nowych kierunków kształcenia. Niniejszy monitoring posiada pewne ograniczenia, gdyż: 1. Nie oddaje w pełni informacji o lokalnym rynku pracy - dotyczy jedynie bezrobocia rejestrowanego. Nie obejmuje on liczby pracy nierejestrowanej w grupie osób bezrobotnych. 4

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r. 2. Dotyczy jedynie ofert pracy zgłoszonych do Powiatowego Urzędu Pracy w Dąbrowie Tarnowskiej, nie uwzględniając innych ofert, w tym ofert prasowych, pojawiających się w Internecie czy nieujawnionych wolnych miejsc pracy. Pomimo wymienionych powyżej ograniczeń, analizy zawarte w niniejszym monitoringu wyjaśniają wiele zjawisk oraz procesów zachodzących na lokalnym rynku pracy i będą mogły być wykorzystane przez wszystkie podmioty i partnerów działających na dąbrowskim rynku pracy. 1.2. Podstawa opracowania Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (art. 8, ust. 1 pkt 3 i art. 9, ust. 1 pkt 9) opracowanie analiz rynku pracy, w tym prowadzenie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych jest jednym z zadań samorządu województwa oraz samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy. Podstawowymi źródłami informacji do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych są dane liczbowe o bezrobociu i zgłoszonych ofertach pracy według zawodów i specjalności, a także zgłoszonych ofert pracy według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) zgromadzone w Powiatowym Urzędzie Pracy. Struktura klasyfikacji opiera się o system pojęć, gdzie najważniejsze to zawód i specjalność. Zawód definiowany jest jako zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagający odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Zawód może dzielić się na specjalności. Rozróżnienie to opiera się na tym, że 5

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r. specjalność wymaga pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i umiejętności, zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki. 1.3. Metodologia opracowania Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych sporządzono zgodnie z zaleceniami metodycznymi opracowanymi przez Departament Rynku Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej. Raport ten oparty jest na danych statystycznych zawartych w sprawozdaniu MPiPS 01 (załącznik 2 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i oferty pracy i załącznik 3 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności ). Używane w tekście nazwy symbole zawodów zgodne są z Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania. Użyte w tekście opracowania określenia: zawód, zawody i specjalności, grupa zawodów wynika z nazewnictwa stosowanego w klasyfikacji zawodów i specjalności. Struktura klasyfikacji jest wynikiem grupowania zawodów na podstawie podobieństwa klasyfikacji zawodowych wymaganych do realizacji zadań danego zawodu (specjalności), z uwzględnieniem obydwu aspektów kwalifikacji, tj. ich poziomu i specjalizacji. Podstawą określenia rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę jest Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) wprowadzona Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (Dz. U. Nr 33, poz. 289, z późn. zm.). 6

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r. 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) W POWIECIE DĄBROWSKIM W 2009 ROKU. W 2009 roku z terenu powiatu dąbrowskiego, zarejestrowanych było 4654 osób bezrobotnych, tj. o 734 osób więcej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Zdecydowaną większość osób bezrobotnych stanowią osoby zarejestrowane bez prawa do zasiłku, bo aż 3986 czyli 85,6 % ogółu bezrobotnych. Natomiast osób z prawem do zasiłku zarejestrowało się 668 tj. 14,4 % ogółu bezrobotnych. W ewidencji bezrobotnych pozostawało 166 (3,6%) osób zwolnionych z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Tabela nr 1 Lp. Grupy zawodowe Liczba bezrobotnych wg stanu w końcu 2009r. w liczbach bezwzględnych w procentach Ogółem 4654 100% 1. Bez zawodu 722 14,5% 2. Posiadający zawód 3932 85,5% Spośród osób zarejestrowanych z terenu powiatu dąbrowskiego 3932 osób (84,4% ogółu) posiadało zawód specjalność. Pozostałe 722 osoby, stanowiące 15,6 % ogółu zarejestrowanych bezrobotnych to osoby bez zawodu. Osoby z tej grupy mają utrudnione wejście na rynek pracy. Grupa bez zawodu obejmuje ludzi z wykształceniem podstawowym i niepełnym podstawowym oraz posiadających wykształcenie średnie ogólnokształcące nie poparte żadnymi kwalifikacjami zawodowymi lub doświadczeniem zawodowym..najliczniejszą grupę w rejestrach Powiatowego Urzędu Pracy w Dąbrowie Tarnowskiej stanowią osoby długotrwale bezrobotne. Dane statystyczne pokazują, że 7

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r 2704 osób czyli 58,1% ogółu zarejestrowanych w powiecie dąbrowskim na koniec 2009 r. to długotrwale bezrobotni. Powiatowy Urząd Pracy w Dąbrowie Tarnowskiej przeprowadził analizę wśród zarejestrowanych bezrobotnych według zawodów w powiecie dąbrowskim w 2009 roku. Na czele rankingu według 6 cyfrowego symbolu zawodu według Klasyfikacji zawodów i specjalności znalazła się grupa osób posiadająca niskie kwalifikacje zawodowe ( bez zawodu pierwsze miejsce w rankingu według zawodów ). Analiza danych będących w posiadaniu Urzędu wskazuje, że na terenie powiatu dąbrowskiego w bardzo trudnej sytuacji znajdują się osoby nie posiadające zawodu. Na koniec grudnia 2009 roku w tej kategorii bezrobotnych zarejestrowanych było 722 osoby, w tym 419 kobiet. W porównaniu do 2008 roku liczba ta zwiększyła się o 67 osób. Struktura bezrobotnych wg zawodów 8

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r Podobnie jak w roku ubiegłym kolejną pod względem wielkości, grupę stanowiły osoby w zawodzie sprzedawca. W porównaniu do 2008 roku liczba ta zwiększyła się o 79 osób i na dzień 31.12.2009 wynosiła 447 osób bezrobotnych. Pozostałe zawody w których odnotowano największą liczbę bezrobotnych to: robotnik gospodarczy (261 osób, w tym 75 kobiet) ślusarz (202 osoby, w tym 33 kobiety) asystent ekonomiczny (195 osób, w tym 179 kobiet) monter podzespołów i zespołów elektronicznych (107 osób, w tym 105 kobiet) technik mechanik (98 osób, w tym 17 kobiet) mechanik samochodów osobowych (97 osób, w tym 0 kobiet) piekarz (94 osoby, w tym 12 kobiet) pracownik biurowy (85 osób, w tym 74 kobiety) Napływ bezrobotnych w 2009 r. wg zawodów W 2009 roku zarejestrowano ogółem 4654 osoby bezrobotne. Analiza napływu bezrobotnych według posiadanych zawodów wskazuje, że najwięcej osób odnotowano w kategorii bez zawodu (925 osób, w tym 565 kobiet). Kolejną pod względem wielkości grupę zawodów stanowiły osoby w zawodzie sprzedawca 415 osób i w porównaniu do roku ubiegłego liczba ta uległa zwiększeniu o 50 osób. Napływ osób bezrobotnych zanotowano także w zawodach technik mechanik (115 osób w tym 9 kobiet), asystent ekonomiczny (207 osób w tym 177 kobiet), pracownik biurowy (117 osób w tym 98 kobiet), ślusarz (183 osoby w tym 13 kobiet), piekarz (111osób w tym 8 kobiet), robotnik gospodarczy (293 osoby w tym 68 9

kobiet), technik budownictwa (91 osób w tym 2 kobiety), technik inżynierii środowiska i melioracji (57 osób w tym 21 kobiet), handlowiec (78 osób w tym 55 Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r kobiet), organizator agrobiznesu (67 osób w tym 45 kobiet), murarz (87 osób w tym 0 kobiet)), tokarz (56 osób w tym 2 kobiety), mechanik samochodów osobowych (94 osoby w tym 0 kobiet), stolarz(69 osób w tym 0 kobiet) a także robotnik budowlany (71 osób w tym 0 kobiet). Najliczniej reprezentowane zawody wśród bezrobotnych kobiet Bezrobocie kobiet to jeden z kluczowych problemów lokalnego rynku pracy. Przyczyny bezrobocia to m.in. brak odpowiednich kwalifikacji, przerwa w zatrudnieniu spowodowana wychowaniem dzieci, co niesie za sobą wydłużającą się 10

bezczynność zawodową i w znacznym stopniu zmniejsza szanse kobiet na ponowną aktywizację zawodową. W ogólnej liczbie zarejestrowanych bezrobotnych nadal Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r większość stanowią kobiety. Na dzień 31.12.2009 r. udział bezrobotnych kobiet ukształtował się w granicach 50,9 % - 2369 kobiet. Z ogólnej liczby bezrobotnych kobiet 419 nie posiadało żadnego zawodu. Najliczniej reprezentowane zawody wśród bezrobotnych kobiet to: technik rolnik 38 kobiet (1,6%), handlowiec 42 kobiety (1,8%), asystent ekonomiczny - 179 kobiet (7,6%), organizator agrobiznesu 34 kobiety (1,4%), pracownik biurowy 74 kobiet (3,1%), kucharz 51 kobiet (2,2%), fryzjer 34 kobiet (1,4%), sprzedawca 376 kobiet (15,9%), rolnik pracujący na własne potrzeby 52 kobiety (2,2%), cukiernik 35 kobiet (1,5%), krawiec 52 kobiety (2,2%), monter podzespołów i zespołów elektronicznych 105 kobiet (4,4%), sprzątaczka 35 kobiet (1,5%), 11

Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r 3. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) W POWIECIE DĄBROWSKIM W 2009 ROKU. Dostęp do dużego rynku wykwalifikowanych pracowników jest jednym z podstawowych oczekiwań pracodawców lokalnego rynku pracy. Oczekiwania i potrzeby pracodawców powiatu dąbrowskiego w zakresie pożądanych kwalifikacji 12

zależą głównie od charakteru prowadzonej przez nich działalności. Pracodawcy podejmując decyzję o zatrudnieniu pracownika oczekują od niego konkretnych umiejętności związanych z wykonywanym zawodem, a także doświadczenia zawodowego. Właściciele firm wyrażają zainteresowanie zatrudnieniem osób posiadających podstawowe umiejętności niezbędne do wykonywania zawodu i bardzo Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r cenią sobie u tych osób gotowość do poszerzania wiedzy w trakcie zatrudnienia. Nie bez znaczenia dla pracodawców lokalnego rynku pracy są też cechy osobowościowe. Szczególne znaczenie odgrywa odpowiedzialność, poziom zaangażowania w wykonywanie powierzonych zadań, komunikatywność, umiejętność pracy bez nadzoru przełożonego oraz wysoka kultura osobista kandydatów. Kwalifikacje osób bezrobotnych w dużej mierze są nieadekwatne do potrzeb lokalnego rynku pracy, a cykl doskonalenia zawodowego jest procesem długotrwałym. Poważny problem stanowią wysokie koszty zatrudnienia pracowników. Pracodawcy oferują niski poziom płac, najczęściej jest to kwota najniższego wynagrodzenia, co bardzo utrudnia dobór pracowników, którzy po odliczeniu kosztów dojazdu traktują taką propozycję pracy jako nieatrakcyjną. Wielu pracodawców nie zgłasza informacji o wolnych miejscach zatrudnienia, dlatego rejestry urzędów pracy nie mają charakteru wyczerpującego, nie odzwierciedlają wszystkich ofert na rynku pracy. Wiele ofert nie trafia do statystyk Powiatowego Urzędu Pracy, szczególnie te, które formułują bardzo wysokie oczekiwania w zakresie wiedzy, umiejętności i doświadczenia. Te propozycje bardzo często nie są adresowane do osób bezrobotnych figurujących w Powiatowym Urzędzie Pracy. W 2009 r. pracodawcy z terenu powiatu dąbrowskiego zgłosili do Powiatowego Urzędu Pracy w Dąbrowie Tarnowskiej 1647 ofert pracy tj. o 97 ofert mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. W zgłoszonych, w 2009 roku, ofertach pracy przodującymi grupami zawodów, w których odnotowano największą liczbę ofert były: robotnik gospodarczy (478 ofert pracy w 2009 roku), 13

pracownik biurowy (205 ofert pracy w 2009 roku), sprzedawca (187 ofert pracy w 2009 roku), pracownik administracyjny (105 ofert pracy w 2009 roku), robotnik budowlany (45 ofert pracy w 2009 roku), brukarz (29 ofert pracy w 2009 roku), Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r magazynier (24 oferty pracy w 2009 roku), kierowca samochodu ciężarowego (22 oferty pracy w 2009 roku), robotnik drogowy (21 ofert pracy w 2009 roku), stolarz (18 ofert pracy w 2009 roku), piekarz (17 ofert pracy w 2009 roku), kierowca samochodu osobowego (17 ofert pracy w 2009 roku), przedstawiciel handlowy (15 ofert pracy w 2009 roku), księgowy (13 ofert pracy w 2009 roku), ślusarz (13 ofert pracy w 2009 roku), fryzjer (12 ofert pracy w 2009 roku), fizjoterapeuta (11 ofert pracy w 2009 roku), opiekunka dziecięca (11 ofert pracy w 2009 roku), mechanik pojazdów samochodowych (10 ofert pracy w 2009 roku), murarz (9 ofert pracy w 2009 roku). Na uwagę zasługuję fakt, że są to w większości oferty pracy subsydiowanej. Pracodawcy są najczęściej zainteresowani przyjęciem osób młodych do odbycia stażu. Jeżeli zaś przedstawiają oferty pracy to z reguły są one adresowane do osób posiadających odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe. Dane dotyczące liczby osób bezrobotnych i ofert pracy w podziale na zawody i specjalności przedstawia poniższa tabela. Zestawienie to obejmuje 20 zawodów, w których pracodawcy najczęściej zgłaszają wolne miejsca zatrudnienia. 14

Lp. Kod zawodu Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r Nazwa zawodu Liczba ofert pracy Liczba osób bezrobotnych Ilość osób na 1 ofertę 1. 914103 robotnik gospodarczy 478 261 0,55 2. 419101 pracownik biurowy 205 85 0,41 3. 522107 sprzedawca 187 447 2,39 4. 343101 pracownik administracyjny 105 16 0,15 5. 931301 robotnik budowlany 45 59 1,31 6. 712401 brukarz 29 5 0,17 7. 413103 magazynier 24 25 1,04 8. 832302 kierowca samochodu ciężarowego 22 26 1,18 9. 931203 robotnik drogowy 21 11 0,52 10. 742204 stolarz 18 46 2,56 11. 741203 piekarz 17 94 5,53 12. 832101 kierowca samochodu osobowego 17 11 0,65 13. 341503 przedstawiciel handlowy 15 3 0,20 14. 343201 księgowy 13 9 0,69 15. 722204 ślusarz 13 202 15,54 16. 514102 fryzjer 12 34 2,83 17. 223903 fizjoterapeuta 11 7 0,64 18. 513102 opiekunka dziecięca 11 5 0,45 Mechanik pojazdów 19. 723106 samochodowych 10 11 1,10 20. 712102 murarz 9 83 9,22 Dogłębna analiza wskazuje, że oferty pracy w zawodach: sprzedawca, pracownik biurowy czy robotnik gospodarczy w większości dotyczą subsydiowanych miejsc pracy. Zapotrzebowanie np. na pracowników biurowych wynika bardziej z dogodnej dla pracodawcy formy aktywizacji zawodowej bezrobotnych jaką jest staż niż z rzeczywistej liczby wolnych miejsc pracy. 15

Zgłaszane oferty pracy nie zawsze mogły być zrealizowane z uwagi na brak w rejestrach PUP osób o określonym zawodzie i kwalifikacjach. Do zawodów tych należą: programista, inżynier budownictwa budownictwo ogólne, inżynier spawalnik, adwokat, asystentka stomatologiczna, agent ubezpieczeniowy, opiekun w domu pomocy społecznej, kurier, ratownik wodny, monter sieci telekomunikacyjnych, operator urządzeń walcowni. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r 4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych umożliwia poznanie zawodów, na które występuje znaczne zapotrzebowanie na lokalnym rynku pracy oraz zawodów niedostosowanych do potrzeb pracodawców (co wynika z niedostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy). Dane wynikowe z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych określone zostały za pomocą wskaźnika intensywności nadwyżki lub deficytu zawodów mierzonej stosunkiem średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie w badanym okresie do średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie w badanym okresie do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie, w badanym okresie. 16

Zawód nadwyżkowy to zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. W < 0,9 to zawody nadwyżkowe. Zawód zrównoważony to zawód, w którym liczba ofert pracy pokrywa się z liczbą bezrobotnych, tzn. wykazują one równowagę na rynku pracy. Wykazuję one równowagę na rynku pracy. 0,9 < W <1,1. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r Zawód deficytowy to zawód, na który występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. W > 1,1. Grupa zawodów deficytowych Wśród zawodów, na które występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób zarejestrowanych, znalazło się 27 zawodów deficytowych. W poniższym zestawieniu zawodów deficytowych uwzględniono te dla których średniomiesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy była większa lub równa 1. Największy wskaźnik deficytu wystąpił w zawodach: asystentka stomatologiczna, diagnosta samochodowy, zaopatrzeniowiec, pracownik administracyjny, sprzedawca w stacji paliw, kamieniarz. Lp. Kod Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności 17

zawodu deficytu 1. 213201 Programista 2,0000 2. 235908 Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych 2,5000 3. 315201 Diagnosta samochodowy 3,0000 4. 322301 Asystentka stomatologiczna 6,0000 5. 322303 Technik dentystyczny 2,0000 6. 341503 Przedstawiciel handlowy 2,5000 7. 341601 Zaopatrzeniowiec 4,0000 8. 343101 Pracownik administracyjny 5,2500 9. 343201 Księgowy 1,6250 10. 411101 Sekretarka 1,4000 Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności deficytu 11. 412104 Fakturzystka 3,0000 12. 419101 Pracownik biurowy 1,7521 13. 421101 Kasjer biletowy 3,0000 14. 421102 Kasjer handlowy 1,5000 15. 422202 Rejestratorka medyczna 3,0000 16. 513102 Opiekunka dziecięca 1,3750 17. 513301 Opiekunka domowa 2,5000 18. 522108 Sprzedawca w stacji paliw 6,0000 19. 711301 Kamieniarz 5,0000 20. 712401 Brukarz 3,2222 21. 721202 Spawacz ręczny gazowy 1,1667 22. 811102 Operator koparek i zwałowarek 4,0000 Operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych 2,0000 23. 823205 24. 832101 Kierowca samochodu osobowego 1,2143 25. 832201 Kierowca autobusu 1,5000 26. 914103 Robotnik gospodarczy 1,6314 27. 931203 Robotnik drogowy 2,1000 Poprzez zawody zrównoważone należy rozumieć zawody, w których występuje względna równowaga pomiędzy liczbą osób poszukujących pracy w danym zawodzie, a liczbą ofert pracy dotyczących tego zawodu. Grupa zawodów zrównoważonych 18

Zawody zrównoważone, dla których wskaźnik intensywności deficytu/nadwyżki kształtuje się pomiędzy wartością 0,9 a 1,1 jest 21. Przedstawia je poniższe zestawienie. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności 1. 122301 Kierownik wewnętrznej jednostki działalności podstawowej w budownictwie 1,0000 2. 123301 Kierownik działu marketingu i sprzedaży 1,0000 3. 213901 Administrator sieci informatycznej 1,0000 4. 214203 Inżynier budownictwa budownictwo ogólne 1,0000 5. 222202 Inżynier technologii żywności 1,0000 Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu 6. 233108 Nauczyciel nauczania początkowego 1,0000 7. 241203 Specjalista bankowości 1,0000 8. 243101 Archiwista 1,0000 9. 311104 Technik geodeta 1,0000 10. 311801 Grafik komputerowy 1,0000 11. 311990 Pozostali technicy gdzie indziej niesklasyfikowani 1,0000 12. 331102 Instruktor nauki jazdy 1,0000 13. 422201 Recepcjonista 1,0000 14. 512301 Bufetowy 1,0000 15. 515905 Ratownik wodny 1,0000 16. 713490 Pozostali monterzy izolacji 1,0000 17. 721403 Monter konstrukcji stalowych 1,0000 18. 741402 Przetwórca owoców i warzyw 1,0000 19. 828501 Monter mebli 1,0000 20. 915206 Woźny 1,0000 21. 921190 Wskaźnik intensywności Pozostali robotnicy pomocniczy w rolnictwie i pokrewni 1,0000 Zawody nadwyżkowe Analiza wykazała, że wśród wszystkich zawodów jakie w 2009 roku występowały w charakterystyce bezrobocia powiatu dąbrowskiego, aż 76 zawodów to zawody nadwyżkowe tj. takie dla których wskaźnik intensywności deficytu/nadwyżki jest mniejszy od 0,9. 19

Analizie poddano 30 zawodów nadwyżkowych, o najwyższym stopniu nadwyżki. W analizie nie brano pod uwagę tych zawodów nadwyżkowych, których wskaźnik intensywności nadwyżki był równy 0. w zawodach: Wśród tych 30 zawodów najwyższy wskaźnik nadwyżki zanotowano magazynier, kosmetyczka, dekarz, monter sieci wodnych i kanalizacyjnych, mechanik pojazdów samochodowych, tapicer. Zawody nadwyżkowe w powiecie dąbrowskim w 2009 roku o najwyższym stopniu nadwyżki przedstawia poniższa tabela. Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności nadwyżki Kierownik małego przedsiębiorstwa gdzie indziej niesklasyfikowany 0,3333 1. 131901 2. 213990 Pozostali informatycy gdzie indziej niesklasyfikowani 0,3333 3. 214505 Inżynier mechanik środki transportu 0,5000 4. 222104 Inżynier ogrodnictwa 0,3333 5. 223903 Fizjoterapeuta 0,5238 6. 224101 Pielęgniarka 0,3333 7. 224201 Położna 0,5000 8. 232106 Nauczyciel historii 0,5000 9. 232111 Nauczyciel muzyki 0,3333 10. 233201 Nauczyciel przedszkola 0,5000 11. 322601 Technik farmaceutyczny 0,5000 Organizator obsługi turystycznej (zawód szkolny: technik obsługi 0,3333 12. 341401 13. 346104 Pracownik socjalny 0,5000 14. 347102 Plastyk 0,5000 15. 413103 Magazynier 0,7742 16. 512103 Intendent 0,5000 17. 514103 Kosmetyczka 0,7143 18. 713101 Dekarz 0,6667 20

19. 713302 Tynkarz 0,5000 20. 713704 Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych 0,8000 21. 713901 Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 0,5000 22. 723104 Mechanik samochodów ciężarowych 0,5000 23. 723106 Mechanik pojazdów samochodowych 0,7143 Mechanik maszyn i urządzeń budowlanych i melioracyjnych 0,5000 24. 723301 25. 743702 Tapicer 0,6000 26. 825302 Operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i tektury 0,5000 27. 914202 Operator myjni 0,3333 28. 931301 Robotnik budowlany 0,6338 29. 932103 Pakowacz 0,5000 30. 932104 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 0,3333 WNIOSKI Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r W oparciu o sporządzony ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych, analizę danych statystycznych dotyczących zarejestrowanych bezrobotnych według zawodów oraz ofert pracy nasuwają się następujące spostrzeżenia i wnioski: 1. W porównaniu do 2008 roku liczba osób bezrobotnych w powiecie dąbrowskim zwiększyła się o 734 osoby tj. o 18,7%. 2. Wśród osób zarejestrowanych dominują kobiety (2369), stanowiąc 51 % ogółu bezrobotnych. Dla porównania z analogicznym okresem roku poprzedniego liczba bezrobotnych kobiet zmniejszyłą się 2,7 %. Kobiety stanowią również większościowy udział wśród zawodów, które są najliczniej reprezentowane przez osoby bezrobotne. 3. Na koniec grudnia 2009 roku stopa bezrobocia w powiecie dąbrowskim ustabilizowała się na poziomie 18,9 % i była wyższa o 2,3 pkt. procentowego od stopy z 2008 roku. 4. Grupa Bez zawodu wynosiła 722 osoby (w tym 419 kobiet). Pozytywnym zjawiskiem jaki obserwujemy to znaczny spadek udziału osób nie 21

posiadających żadnego zawodu w 2008 roku osób w tej kategorii zarejestrowanych było 994 (w tym 362 kobiety). 5. Ponad połowa (58,1 %) osób figurujących w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Dąbrowie Tarnowskiej to osoby długotrwale bezrobotne. Wśród osób znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy na koniec grudnia 2009 r. zarejestrowanych było 2704 długotrwale bezrobotnych. 6. Najliczniejszą grupą zawodową wśród bezrobotnych to sprzedawcy stanowiący 9,6 % ogółu bezrobotnych. W dalszej kolejności najliczniejszymi zawodami są: robotnik gospodarczy, ślusarz, asystent ekonomiczny, monter podzespołów i zespołów elektronicznych, technik mechanik, mechanik samochodów osobowych, piekarz, pracownik biurowy. Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r 7. W 2009 roku do ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Dąbrowie Tarnowskiej wpłynęło 1647 ofert pracy i było to o 97 ofert pracy mniej niż w roku 2008. Oferty zgłoszono na stanowiska pracy m.in.: robotnik gospodarczy (478), pracownik biurowy (205), sprzedawca (187), pracownik administracyjny (105), robotnik budowlany (45), brukarz (29), magazynier (24), kierowca samochodu ciężarowego (22), robotnik drogowy (21), stolarz (18), piekarz (17), kierowca samochodu osobowego (17), przedstawiciel handlowy (15), księgowy (13), ślusarz (13), fryzjer (12), fizjoterapeuta (11), opiekunka dziecięca (11), mechanik pojazdów samochodowych (10) oraz murarz (9). 8. W grupie zawodów deficytowych znalazło się 27 zawodów. Najwyższy wskaźnik nadwyżki charakteryzował takie zawody jak: sprzedawca w stacji paliw, asystentka stomatologiczna, pracownik administracyjny, kamieniarz, operator koparek i zwałowarek, zaopatrzeniowiec, brukarz, diagnosta samochodowy, fakturzystka, kasjer biletowy, rejestratorka medyczna, wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych, przedstawiciel handlowy, opiekunka domowa, robotnik drogowy. 9. Wśród zawodów (wg sześciocyfrowego symbolu zawodu), występowało 21 zawodów, które można określić mianem zrównoważonych. Wśród nich 22

znajdują się: kierownik działu marketingu i sprzedaży, administrator sieci informatycznej, inżynier budownictwa, inżynier technologii żywności, nauczyciel nauczania początkowego, specjalista bankowości, archiwista, technik geodeta, grafik komputerowy, instruktor nauki jazdy, recepcjonista, ratownik wodny, monter konstrukcji stalowych, monter mebli, woźny. 10. Analiza danych wskazuje, ze w 2009 roku nie wpłynęła żadna oferta pracy na stanowiska tj: pedagog, socjolog, historyk, politolog, teolog, dziennikarz, laborant chemiczny, fotograf, technik rolnik, tancerz, listonosz, inkasent, wizażystka, strażak, betoniarz, kominiarz, mechanik autobusów, ubojowy, zegarmistrz, wulkanizator, salowa, portier, ładowacz. 11. Wśród zawodów nadwyżkowych (charakteryzujących się mniejszym zapotrzebowaniem na pracowników posiadających określone kwalifikacje) Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie dąbrowskim w 2009 r znalazło się 75 zawodów tj: inżynier ogrodnictwa, fizjoterapeuta, pielęgniarka, położna, technik farmaceutyczny, pracownik socjalny, plastyk, magazynier, intendent, kosmetyczka, dekarz, tynkarz, tapicer, operator myjni, robotnik budowlany, pakowacz, robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym, inżynier mechanik, nauczyciel historii, muzyki, nauczyciel przedszkola, monter sieci wodnych i kanalizacyjnych, technolog robót wykończeniowych w budownictwie, mechanik samochodów ciężarowych, mechanik pojazdów samochodowych. Wyciągnięcie odpowiednich wniosków z niniejszego opracowania, a także z obserwacji procesów zachodzących na lokalnym rynku pracy, może być wykorzystane przez szkoły ponadgimnazjalne do dostosowania kierunków kształcenia młodzieży, a co za tym idzie spowodować zmniejszenie poziomu bezrobocia wśród młodzieży. 23