RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE MIELECKIM W I PÓŁROCZU 2007 ROKU (I/P 2007)

Transkrypt

1 PP.MPX.0714-C-30/2007 POWIATOWY URZĄD PRACY W MIELCU RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE MIELECKIM W I PÓŁROCZU 2007 ROKU (I/P 2007) Mielec rzmi@praca.gov.pl 1

2 Spis treści: 1. Wstęp Analiza bezrobocia wg zawodów (grup zawodów) Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów) Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych Wnioski Spis tabel rzmi@praca.gov.pl 2

3 1. WSTĘP Powiatowy Urząd Pracy w Mielcu, zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, realizując zadania samorządu powiatu w zakresie polityki rynku pracy opracował analizę zawodów deficytowych i nadwyżkowych w I półroczu 2007 roku. Celem opracowania jest przedstawienie informacji opisujących kształtowanie się podstawowych wielkości charakteryzujących powiatowy rynek pracy w układzie opartym o kwalifikacje zawodowe. Analiza nie stanowi prognozy i ostatecznej odpowiedzi na pytanie jak w przyszłości będzie kształtowała się popyt i podaż na pracę w poszczególnych zawodach, daje jednak orientację o kierunkach możliwych zmian. Podstawowym źródłem informacji do przeprowadzenia monitoringu zawodów nadwyżkowych i deficytowych są sporządzone przez Powiatowy Urząd Pracy w Mielcu sprawozdania ministerialne (Załącznik nr 2 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy a także Załącznik nr 3 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności ). Dane statystyczne dotyczące ilości osób bezrobotnych oraz zgłoszonych ofert pracy opracowano w oparciu o nazwy grup zawodów i specjalności zgodnie z obowiązującą Klasyfikacją Zawodów i Specjalności wprowadzoną Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004r. (Dz.U nr 265, poz. 2644). Klasyfikacja jest pięciopoziomowym, hierarchicznie usystematyzowanym zbiorem zawodów i specjalności występujących na rynku pracy. Struktura klasyfikacji powstała w wyniku grupowania zawodów na podstawie podobieństwa kwalifikacji zawodowych wymaganych dla realizacji zadań danego zawodu (specjalności), z uwzględnieniem obu aspektów kwalifikacji tj. ich poziomu i specjalizacji oraz oparta jest na systemie pojęć, z których najważniejsze to: zawód, specjalność, umiejętność oraz kwalifikacje zawodowe. Zawód jest w niej definiowany jako zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności) zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu winno stanowić źródło dochodu. Zawód może dzielić się na specjalności, które są wynikiem podziału pracy w ramach zawodu i zawierają czynności o podobnym charakterze wymagające pogłębionej lub dodatkowej wiedzy oraz umiejętności zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki. Umiejętność określono jako sprawdzoną możliwość wykonywania odpowiedniej klasy zadań w ramach zawodu, natomiast przez kwalifikacje zawodowe rozumiane są układy wiedzy i umiejętności wymagane do realizacji składowych zadań zawodowych. W efekcie struktura kwalifikacji obejmuje: 10 grup wielkich, 30 grup dużych (jako wewnętrzny podział grup wielkich), 116 grup średnich (jako wewnętrzny podział grup dużych) i 392 grupy elementarne (jako wewnętrzny podział grup średnich), przy czym grupy elementarne obejmują zawodów i specjalności. Szczegółową analizą objęto grupy duże (dwucyfrowe) oraz poszczególne zawody i specjalności w ramach grup elementarnych. rzmi@praca.gov.pl 3

4 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) Na koniec I półrocza 2007 roku powiat mielecki plasował się na drugim miejscu w województwie podkarpackim ze względu na wysokość stopy bezrobocia (10,9%). Na pierwszym miejscu z najniższą stopą bezrobocia znajdował się powiat stalowowolski (10,3%). Najwyższą stopę bezrobocia odnotowano w powiecie brzozowskim (22,2%). Stopa bezrobocia dla całego kraju kształtowała się w tym czasie na poziomie 12,4%, a dla województwa podkarpackiego wynosiła 14,2%. Według stanu na dzień roku w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu pozostawało osób bezrobotnych z czego 62,6% stanowiły kobiety (4.008 osób). W porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego ilość osób bezrobotnych zmniejszyła się o osób co stanowi zmianę o 21,3%. Jednocześnie odnotowano spadek ilości kobiet zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Mielcu o 19,3% (959 osób). Spośród osób bezrobotnych osób poprzednio pracowało (w poprzednim okresie zmiana o 20,4%) a osób nie świadczyło dotychczas pracy zarobkowej (w roku ubiegłym spadek o 24,7%). Pośród osób poprzednio pracujących najwięcej osób pracowało w: przetwórstwie przemysłowym osoby, tj. 40,7%, handlu i usługach naprawczych osoby, tj. 21,0%, budownictwie 443 osoby, tj. 8,8%, administracji publicznej i obronie narodowej; obowiązkowych ubezpieczeniach społecznych i powszechnych ubezpieczeniach zdrowotnych 285 osób, tj. 5,7%, obsłudze nieruchomości, wynajmie i usługach związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej 225 osób, tj. 4,5%, działalności usługowej komunalnej, społecznej i indywidualnej pozostałej 169 osób, tj. 3,4%, rolnictwie, łowiectwie i leśnictwie 158 osób, tj. 3,1%, hotelach i restauracjach 130 osób, tj. 2,6%, ochronie zdrowia i pomocy społecznej 127 osób, tj. 2,5%, edukacji 104 osoby, tj. 2,1%, transporcie, gospodarce magazynowej i łączności 102 osoby, tj. 2,0%, gospodarstwach domowych zatrudniających pracowników 54 osoby, tj. 1,1%, pośrednictwie finansowym 45 osób, tj. 0,9% wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz i wodę 44 osoby, tj. 0,9%, pozostałej działalności gospodarczej 35 osób, tj. 0,7%. Analizując strukturę osób bezrobotnych pod kątem branż, w których poprzednio pracowały należy zauważyć, że 3 sektory gospodarki (przetwórstwo przemysłowe, handel i usługi naprawcze oraz budownictwo) skupiają blisko 70% osób. Sytuacja ta jest analogiczna jak w roku poprzednim, a prezentowana struktura branżowa nie uległa zmianie w okresie ostatnich 12 miesięcy. Obserwuje się jednocześnie stopniowy spadek ilości osób bez zawodu chociaż nadal jest to najliczniejsza grupa osób bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędzie. Grupa ta obejmuje osoby, które ukończyły licea ogólnokształcące, licea profilowane, gimnazja i szkoły podstawowe. Na koniec I półrocza 2007 roku osoby te stanowiły 28,3% ogółu bezrobotnych (1.815 osób w tym kobiet). W porównaniu z rokiem ubiegłym odnotowano spadek ilości osób bez zawodu o 27,6% (693 osoby). rzmi@praca.gov.pl 4

5 Wśród osób bezrobotnych posiadających zawód wyuczony lub nabyty po przepracowaniu minimum 1 roku na stanowisku pracy najwięcej osób zakwalifikowano do następujących dużych grup zawodowych: robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń (72) 889 osób tj. 13,9% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: ślusarz 204 osoby (w tym 113 długotrwale bezrobotnych), tokarz 140 osób (w tym 88 długotrwale bezrobotnych), mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 105 osób (w tym 64 długotrwale bezrobotne), mechanik samochodów osobowych 102 osoby (w tym 42 długotrwale bezrobotne), frezer 65 osób (w tym 43 długotrwale bezrobotne), mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych 31 osób (w tym 10 długotrwale bezrobotnych). pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (74) 450 osób tj.7,0% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: krawiec 259 osób (w tym 165 długotrwale bezrobotnych), cukiernik 56 osób (w tym 30 długotrwale bezrobotnych), piekarz 51 osób ( w tym 25 długotrwale bezrobotnych), stolarz 26 osób (w tym 5 długotrwale bezrobotnych). górnicy i robotnicy (71) 382 osoby tj. 6,0% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: murarz 108 osób (w tym 51 długotrwale bezrobotnych), malarz budowlany 71 osób (w tym 42 długotrwale bezrobotne), posadzkarz 33 osoby (w tym 17 długotrwale bezrobotnych), monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 19 osób (w tym 9 długotrwale bezrobotnych). modelki, sprzedawcy i demonstratorzy (52) 380 osób tj. 5,9% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodzie sprzedawca 377 osób (w tym 215 długotrwale bezrobotnych). pracownicy usług osobistych i ochrony (51) 380 osób tj. 5,9% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: kucharz 194 osoby (w tym 113 długotrwale bezrobotnych), fryzjer 77 osób (w tym 51 długotrwale bezrobotnych), kelner 43 osoby (w tym 30 długotrwale bezrobotnych), kucharz małej gastronomii 27 osób (w tym 4 długotrwale bezrobotne). średni personel techniczny (31) 371 osób tj. 5,8% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: technik mechanik 167 osób ( w tym 84 długotrwale bezrobotne), technik budownictwa 54 osoby (w tym 15 długotrwale bezrobotnych), technik elektryk 30 osób (w tym 15 długotrwale bezrobotnych), technik elektronik 25 osób (w tym 7 długotrwale bezrobotnych). pracownicy pozostałych specjalności (34) 340 osób tj. 5,3% ogółu bezrobotnych, z czego najwięcej w zawodach: asystent ekonomiczny 239 osób (w tym 136 długotrwale bezrobotnych), handlowiec 24 osoby (w tym 8 długotrwale bezrobotnych), pracownik administracyjny 19 osób (w tym 10 długotrwale bezrobotnych). rzmi@praca.gov.pl 5

6 W okresie I półrocza 2007 do ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu napłynęło bezrobotnych z czego najwięcej stanowiły osoby bez zawodu 29,3% (1.026 osób). W analogicznym okresie roku ubiegłego do rejestru bezrobotnych zostało wpisanych osoby co oznacza spadek ilości rejestracji o 11,6%. Warto odnotować, że w analizowanym okresie zarejestrowało się 720 absolwentów szkół w tym 495 kobiet. Wśród osób bezrobotnych posiadających zawód najwięcej osób legitymowało się zawodem sprzedawca (160 osób w tym 151 kobiet) co stanowiło 4,6% ogółu rejestrujących się w Urzędzie. W I półroczu 2006 do ewidencji Urzędu napłynęło 170 osób legitymujących się zawodem sprzedawca, co oznacza, że w przeciągu ostatnich 12 miesięcy sytuacja nie uległa znacznej zmianie. Równie licznie rejestrowały się osoby w zawodzie ślusarz (114 osób), technik mechanik (93 osoby) oraz asystent ekonomiczny 87 osób w tym 80 kobiet. Tabela 1. Najliczniejsze rejestracje osób bezrobotnych wg zawodów w I półroczu 2007 roku. w tym Kod Bezrobotni Nazwa zawodu absolwenci zawodu ogółem kobiety ogółem kobiety Bez zawodu Sprzedawca Ślusarz Technik mechanik Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] Mechanik samochodów osobowych Ekonomista Krawiec Asystent rachunkowości [zawód szkolny: Technik rachunkowości] Kucharz Technik żywienia i gospodarstwa domowego Murarz Tokarz Technik budownictwa Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych Technik rolnik Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] Stolarz Piekarz Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] Kucharz małej gastronomii Specjalista administracji publicznej Pielęgniarka Technik elektryk Cukiernik Posadzkarz Frezer Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych Malarz budowlany Operator zautomatyzowanej i zrobotyzowanej linii produkcyjnej w przemyśle elektromaszynowym Technik elektronik Robotnik gospodarczy Źródło: Opracowanie własne. rzmi@praca.gov.pl 6

7 3. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODÓW) W I półroczu 2007 roku pracodawcy zgłosili oferty pracy w tym oferty zatrudnienia niesubsydiowanego, które realizowane były w ramach pośrednictwa otwartego (1.257 ofert) oraz półotwartego (295 ofert pracy). Instytucje działające w ramach sektora publicznego zgłosiły w okresie sprawozdawczym 378 ofert pracy z czego jedynie 13 ofert pracy niesubsydiowanej. Firmy prowadzące działalność w ramach Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Mielec zgłosiły 265 propozycji pracy z czego 235 ofert zatrudnienia realizowane było jako oferty niesubsydiowane. Należy podkreślić, że dane o ofertach pracy nie mają charakteru wyczerpującego oraz nie prezentują pełnego obrazu sytuacji na lokalnym rynku pracy, gdyż pomimo istnienia obowiązku ustawowego pracodawcy nie zawsze przekazują do Urzędu informacje o wolnych miejscach zatrudnienia. Struktura ofert pracy zgłoszonych do Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu w I półroczu 2007 roku przedstawia się w następujący sposób: oferty niesubsydiowane, 742 oferty subsydiowane w tym: 375 w ramach stażu, 183 w ramach przygotowania zawodowego w miejscu pracy, 99 w ramach otrzymanej przez pracodawcę dotacji na utworzenie/doposażenie nowego miejsca pracy, 19 w ramach prac interwencyjnych, 10 w ramach programu 50+, 56 w ramach prac społecznie użytecznych, 110 w ramach ofert dla niepełnosprawnych. W stosunku do analogicznego okresu roku ubiegłego odnotowano wzrost ilości zgłoszonych ofert zatrudnienia o 31,8% (580 ofert w tym 236 ofert pracy niesubsydiowanej). Obserwowano również wzrost zainteresowania subsydiowanymi formami zatrudniania. W analizowanym okresie do Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu pracodawcy zgłosili o ponad jedną piątą więcej ofert pracy realizowanych w ramach oferowanych instrumentów rynku pracy. Tabela 2. Najliczniej zgłaszane oferty pracy wg zawodów w I półroczu 2007 roku. Kod zawodu Nazwa zawodu Oferty pracy Zgłoszone w I półroczu 2007r. Na koniec I półrocza 2007r Sprzedawca Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] Robotnik gospodarczy Robotnik budowlany Kierowca samochodu ciężarowego Magazynier Frezer Agent ubezpieczeniowy Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: Technik ochrony fizycznej osób i mienia] Ślusarz rzmi@praca.gov.pl 7

8 Krawiec Operator obrabiarek sterowanych numerycznie Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] Murarz Tokarz Stolarz Spawacz ręczny gazowy Operator maszyn do produkcji wyrobów z drutu, lin, siatek i kabli Goniec Kucharz Pakowacz Operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych Sprzątaczka Sekretarka Tynkarz Pomoc kuchenna Kontroler jakości wyrobów - artykuły przemysłowe Kierowca samochodu osobowego Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] Mechanik lotniczy Inżynier mechanik maszyny i urządzenia do obróbki metali Meliorant Szlifierz metali Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] Bufetowy [barman] Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody oferty pracy realizowane w co najmniej 50% w ramach subsydiowanych form zatrudnienia. Źródło: Opracowanie własne. Z danych dotyczących ofert zatrudnienia wynika, że pracodawcy najczęściej poszukują kandydatów do pracy w zawodzie sprzedawca. W I półroczu 2007 roku przedsiębiorcy zgłosili do Urzędu 233 oferty pracy w zawodzie sprzedawca i w porównaniu z rokiem ubiegły odnotowano wzrost ilości ofert o 44,7%. Należy podkreślić, że na koniec okresu sprawozdawczego w rejestrze bezrobotnych pozostawało 377 osób (w tym 215 długotrwale bezrobotnych) legitymujące się posiadaniem zawodu sprzedawcy. Zawód ten był również reprezentowany przez największą grupę bezrobotnych (160 osób w tym 151 kobiet) rejestrujących się w Powiatowym Urzędzie Pracy w Mielcu w okresie pierwszych 6 miesięcy 2007 roku. Dane dotyczące ilości ofert zatrudnienia na stanowiskach sekretarka, pracownik biurowy oraz pracownik administracyjny nie odzwierciedlają rzeczywistej sytuacji na rynku pracy, gdyż zgłaszane przez pracodawców oferty pracy w tych zawodach są praktycznie w całości realizowane w ramach instrumentów rynku pracy (stażu lub przygotowania zawodowego w miejscu pracy). Skorzystanie z subsydiowanej formy zatrudnienia nie obciąża pracodawcy kosztami utrzymania miejsca pracy (wypłaty wynagrodzenia) i powoduje, że oferowanie pracy osobom młodym, nie posiadającym doświadczenia zawodowego lub będącym w szczególnej sytuacji na rynku pracy, staje się dla pracodawcy wyjątkowo korzystne i ekonomicznie uzasadnione. Jednocześnie korzystanie z subsydiowanego zatrudnienia pozwala osobom bezrobotnym na powrót na otwarty rynek pracy oraz umożliwia nabycie pierwszych doświadczeń zawodowych. rzmi@praca.gov.pl 8

9 Analiza oferty pracy pozyskanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Mielcu w okresie dwóch pierwszych kwartałów 2007 roku wskazuje, że największe zapotrzebowanie pracodawców dotyczy zatrudniania osób posiadających kwalifikacje do wykonywania pracy z zakresu obrotu pieniężnego i obsługi klientów. Wskaźnik szansy uzyskania oferty pracy (liczony jako stosunek średniej miesięcznej liczby ofert w zawodzie do średniomiesięcznego poziomu rejestrowanego bezrobocia) dla przedstawicieli tej grupy wynosi 0,6. Wysokie wartości wskaźnika szansy zatrudnienia mają też osoby posiadające kwalifikacje do pracy w zawodach zaliczanych do następujących dużych grup: nauczyciele praktycznej nauki zawodu i instruktorzy 0,5 oraz robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 0,4686 a także kierowcy i operatorzy pojazdów 0,3946. Zdecydowanie mniejsze wartości wskaźnika uzyskali: modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 0,0995; specjaliści nauk fizycznych, matematycznych i technicznych 0,0976; górnicy i robotnicy budowlani 0,0815; robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni 0,0784; pracownicy pozostałych specjalności 0,0778; pracownicy usług osobistych i ochrony 0,061; specjaliści nauk przyrodniczych i ochrony zdrowia 0,0583 oraz specjaliści szkolnictwa 0,05. Najniższe wskaźniki szansy zatrudnienia mają osoby zaliczane do grup: ogrodnicy 0,0216; średni personel techniczny 0,0213 oraz średni personel w zakresie nauk biologicznych i ochrony zdrowia 0,0113. Zerowe wskaźniki szansy uzyskania oferty mają: leśnicy i rybacy ; kierownicy małych przedsiębiorstw ; kierownicy dużych i średnich przedsiębiorstw ; siły zbrojne ; rolnicy oraz rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby. 4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Pomimo, że na lokalnym rynku pracy od dłuższego czasu utrzymuje się nadwyżka podaży siły roboczej nie wszystkie oferty zgłaszane do Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu mogą być zrealizowane. Wynika to głównie z faktu, iż większość osób bezrobotnych posiada nieodpowiednie lub zdezaktualizowane kwalifikacje zawodowe i nie jest w stanie sprostać nowoczesnym standardom rynku pracy. Dodatkowo rozbieżności pomiędzy oczekiwaniami płacowymi i umiejętnościami posiadanymi przez osoby bezrobotne, a proponowanymi przez pracodawców warunkami pracy i płacy sprawiają, że wiele wakatów pozostaje nie obsadzonych przez dłuży okres czasu. Jednocześnie klasyfikacja zawodów i specjalności wykorzystywana w szkolnictwie nie jest spójna i nie pokrywa się z klasyfikacją wykorzystywaną przez instytucje działające na rynku pracy. Rozbieżności w nazewnictwie zawodów maja swoje odzwierciedlenie w mniej lub bardziej rzeczywistym identyfikowaniu określonych grup zawodowych na potrzeby realizacji pośrednictwa pracy. Ponadto kłopoty i trudności obserwowane w systemie oświaty oraz dynamiczne zmiany, jakie zachodzą w poszczególnych zawodach i co się z tym wiąże w kwalifikacjach i umiejętnościach koniecznych do wykonywania pracy, sprawiają, że nie wszystkie szkoły kształcą absolwentów w pełni przygotowanych do podjęcia zatrudnienia. Ze zgromadzonego materiału statystycznego wynika, iż większość zawodów odznacza się niedopasowaniem popytu i podaży siły roboczej do potrzeb lokalnego rynku pracy. Analiza danych wyraźnie wskazuje, że najliczniejszą grupę zawodów reprezentowanych przez osoby bezrobotne zarejestrowane w Urzędzie stanowią zawody uznawane za nadwyżkowe. Biorąc pod uwagę wskaźnik średniej miesięcznej nadwyżki podaży siły roboczej wśród zawodów nadwyżkowych z najmniejszą szansą na uzyskanie zatrudnienia znalazły się specjalności wymienione w poniższej tabeli. rzmi@praca.gov.pl 9

10 Tabela 3. Ranking zawodów nadwyżkowych w I półroczu 2007 roku ze względu na średnią miesięczną nadwyżkę podaży siły roboczej. Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I półroczu 2007 roku Średnia miesięczna liczba osób bezrobotnych w I półroczu 2007 roku Średnia miesięczna nadwyżka podaży siły roboczej w I półroczu 2007 roku Bez zawodu Technik mechanik 0,5 15, Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] 0 14,5 14, Ekonomista 0, , , Mechanik samochodów osobowych 1, , Ślusarz 8, , Technik żywienia i gospodarstwa domowego 0 10,5 10, Asystent rachunkowości [zawód szkolny: Technik rachunkowości] 1, ,5 9, Technik budownictwa 0,1667 7,3333 7, Technik rolnik 0,1667 6,6667 6, Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,3333 6,8333 6, Kucharz 4, , Krawiec 8, , Kucharz małej gastronomii 0 4,8333 4, Specjalista administracji publicznej 0,1667 4,6667 4, Technik elektryk 0,3333 4,5 4, Mechanik operator pojazdów i maszyn rolniczych 0 3,8333 3, Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] 2,6667 6,3333 3, Operator zautomatyzowanej i zrobotyzowanej linii produkcyjnej w przemyśle elektromaszynowym 0 3,5 3, Posadzkarz 0, , Piekarz 2,1667 5,3333 3, Technik elektronik 0,3333 3, Malarz budowlany 0,8333 3,6667 2, Pielęgniarka 1,8333 4,5 2, Cukiernik 1,5 4,1667 2, Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 0 2,3333 2, Elektromechanik sprzętu gospodarstwa domowego 0 2,3333 2, Rolnik produkcji roślinnej i zwierzęcej [zawód szkolny: Rolnik] 0 2,1667 2, Pozostali ogrodnicy producenci warzyw, kwiatów i pokrewni 0 2,1667 2, Elektromonter instalacji elektrycznych 0,6667 2, Źródło: Opracowanie własne. W najtrudniejszej sytuacji znajdują się osoby bez zawodu, dla których wskaźnik średniej miesięcznej nadwyżki podaży siły roboczej jest największy i kształtuje się na poziomie 171. Wysoka wartość wskaźnika spowodowana jest corocznym napływem absolwentów, którzy ukończyli edukację w liceach ogólnokształcących i nie uzyskali kwalifikacji do wykonywania konkretnego zawodu. Aspiracje zawodowe i płacowe tej grupy osób bezrobotnych w zestawieniu z oczekiwaniami prezentowanymi przez pracodawców powodują, że tylko część absolwentów podejmuje zatrudnienie. Analogicznie jak w roku poprzednim obserwuje się także nadwyżkę podaży siły roboczej wśród osób bezrobotnych z zawodem technika mechanika (15) oraz legitymujących się wykształceniem ekonomicznym w zawodach: asystent ekonomiczny (14,5), ekonomista (13,1667) i asystent rachunkowości (9,667). rzmi@praca.gov.pl 10

11 Duża liczba osób figurujących w rejestrze bezrobotnych Urzędu w zawodach takich jak: ślusarz, kucharz, krawiec, fryzjer, piekarz czy też cukiernik odzwierciedla problem strukturalnego bezrobocia dotykającego lokalny rynek pracy. Znaczny udział w tych grupach stanowią osoby bezrobotne zwolnione z pracy w okresie przemian ustrojowych oraz zarejestrowane po zakończeniu restrukturyzacji zakładów działających na terenie powiatu mieleckiego. Dodatkowo część osób nie posiada doświadczenia zawodowego (np.: kobiety, które przebywały na urlopach wychowawczych przez dłuższy okresy czasu), co w chwili obecnej powoduje, że powrót na nowoczesny, otwarty rynek pracy jest bardzo utrudnione. Zawody określane mianem deficytowych występują na lokalnym rynku pracy zdecydowanie rzadziej, a niżeli zawody nadwyżkowe, co wskazuje na niedopasowanie kwalifikacji osób bezrobotnych do potrzeb i wymagań pracodawców. Ze względu na wskaźnik średniego miesięcznego deficytu podaży siły roboczej przedstawiciele niżej opisywanych zawodów maja największe szanse na uzyskanie zatrudnienia. Tabela 4. Ranking zawodów deficytowych w I półroczu 2007 roku ze względu na średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej. Średnia Średni Średnia miesięczna miesięczny miesięczna liczba deficyt Kod liczba osób Nazwa zawodu ofert pracy podaży siły zawodu bezrobotnych zgłoszonych roboczej w w I półroczu w I półroczu I półroczu 2007 roku 2007 roku 2007 roku Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 1 32,5 2-30, Robotnik budowlany 15,1667 2, Robotnik gospodarczy 1 16,1667 3, , Sprzedawca 38, , , Kierowca samochodu ciężarowego 12,6667 1, , Magazynier 10 0,8333-9, Agent ubezpieczeniowy 8, , Pracownik ochrony mienia i osób [zawód szkolny: Technik ochrony fizycznej osób i mienia] 8, , Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 8 1,3333-6, Operator maszyn do produkcji wyrobów z drutu, lin, siatek i kabli 5, , Goniec 5, , Spawacz ręczny gazowy 5,8333 0,1667-5, Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] 1 7 1,5-5, Frezer 9 3,8333-5, Operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych 4,6667 0,3333-4, Sekretarka 1 4,3333 0, Kontroler jakości wyrobów - artykuły przemysłowe 1 4 0,5-3, Tynkarz 4,1667 0,6667-3, Pomoc kuchenna 1 4,1667 0,6667-3, Inżynier mechanik maszyny i urządzenia do obróbki metali 3, , Pakowacz 4,8333 1,5-3, Meliorant Kierowca samochodu osobowego 3,6667 0,8333-2, Sprzątaczka 1 4,5 1,6667-2, Bufetowy [barman] 2,5 0-2, Mechanik lotniczy 3,5 1, Operator maszyn do produkcji płyt i sklejek oferty pracy realizowane w co najmniej 50% w ramach subsydiowanych form zatrudnienia Źródło: Opracowanie własne. rzmi@praca.gov.pl 11

12 Z uwagi na fakt, iż część ofert pracy realizowana była w ramach instrumentów rynku pracy (stażu, przygotowania zawodowego w miejscu pracy, prac interwencyjnych, prac społecznie użytecznych oraz dotacji na utworzenie lub doposażenie miejsca pracy) dane o zawodach deficytowych nie odzwierciedlają rzeczywistego obrazu rynku pracy. Największym zainteresowaniem ze strony pracodawców cieszyła się organizacja staży dla osób bezrobotnych do 25 roku życia w zawodzie pracownik biurowy. Średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej w tym zawodzie wynosił -30,5. Przeciętnie w każdym miesiącu 2006 roku Powiatowy Urzęd Pracy w Mielcu dysponował ponad 30 ofertami pracy subsydiowanej na stanowisku pracownik biurowy, a jednocześnie w rejestrze bezrobotnych pozostawało 2 osoby legitymujące się posiadaniem niezbędnych kwalifikacji do wykonywania takiej pracy. Na zgłaszane oferty pracy Urząd kierował w większości osoby bez zawodu, które ukończyły edukacje w liceach ogólnokształcących. Dane statystyczne odzwierciedlają zmiany jakie zachodzą w sektorze budownictwa i potwierdzają wzrost zainteresowania pracodawców zatrudnianiem pracowników budowlanych. W najlepszej sytuacji na rynku pracy znajdują się w chwili obecnej osoby z zawodem robotnika budowlanego. Średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej wyniósł w badanym okresie -13. Przeciętnie w każdym miesiącu I półrocza 2007 roku w dyspozycji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu było ponad 15 ofert zatrudnienia na stanowisko robotnika budowlanego, a w ewidencji bezrobotnych pozostawało 2 osoby legitymujące się tym zawodem. Zauważalny jest również deficyt podaży siły roboczej w zawodach: sprzedawca (-12,1667); kierowca samochodu ciężarowego (-10,883) oraz magazynier (-9,1667). Specyfika lokalnego rynku pracy, spowodowana działalnością firm zlokalizowanych w obrębie Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Mielec, sprawia, że zauważalny jest również deficyt podaży siły roboczej w zawodach związanych z obróbką metali w tym operator obrabiarek sterowanych numerycznie (-6,6667); spawacz ręczny gazowy (-5,6667), frezer (-5,1667) i inżynier mechanik maszyny i urządzenia do obróbki metali (-3,333) oraz w zawodach: operator maszyn do produkcji wyrobów z drutu, lin, siatek i kabli (-5,8333); operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych (-4,3333); kontroler jakości wyrobów - artykuły przemysłowe (-3,5), a także operator maszyn do produkcji płyt i sklejek (-2). W celu pełnego zobrazowania sytuacji na lokalnym rynku pracy oraz przeanalizowania zawodów deficytowych i nadwyżkowych należy również wziąć pod uwagę wskaźnik intensywności nadwyżki/deficytu zawodów. Wskaźnik ten wyliczany jest jako udział średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w zawodzie do średniej miesięcznej liczby osób bezrobotnych zarejestrowanych z tym zawodem. Za zawód nadwyżkowy uznano taki, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie, niż liczba bezrobotnych z tym zawodem, a zawód deficytowy jest rozumiany jako zawód, na który występuje wyższe zapotrzebowanie, niż liczba osób bezrobotnych legitymujących się posiadaniem tego zawodu. W metodologii niniejszego opracowania przyjęto, że jeżeli wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów jest mniejszy od wartości 0,90 to dany zawód należy uznać za nadwyżkowy. Jeżeli wartość wskaźnika jest większa niż 0,90 ale mniejsza niż 1,10 to mamy do czynienia z zawodem zrównoważonym i możemy mówić, że w danym zawodzie występuje równowaga na rynku pracy. Natomiast w przypadku gdy wartość wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów jest większa niż 1,10 to dany zawód należy uznać za deficytowy. Dla części zawodów nie jest możliwe określenie wartości wskaźnika, gdyż średnia miesięczna liczba zarejestrowanych osób bezrobotnych wynosi zero. Oznacza to, że pracodawcy zgłaszali chęć zatrudniania pracowników, a w rejestrze bezrobotnych nie figurowały osoby legitymujące się posiadaniem konkretnego zawodu. Sytuacja taka występuje w przypadku zawodów niszowych, w których pracodawcy zgłosili 1 lub 2 oferty pracy w przeciągu całego I półrocza 2007 roku. rzmi@praca.gov.pl 12

13 Na podstawie zgromadzonych danych statystycznych za pierwsze 6 miesięcy 2007 roku do zawodów nadwyżkowych zaliczono profesje ujęte w poniższej tabeli. Tabela 5. Ranking zawodów nadwyżkowych w I półroczu 2007 roku ze względu na wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów. Kod Wskaźnik intensywności Nazwa zawodu zawodu nadwyżki zawodów Ekonomista 0, Technik budownictwa 0, Technik rolnik 0, Technik mechanik 0, Specjalista administracji publicznej 0, Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0, Technik elektryk 0, Pozostali pracownicy obsługi biurowej gdzie indziej niesklasyfikowani 0, Technik elektronik 0, Mechanik samochodów osobowych 0, Masażysta [zawód szkolny: Technik masażysta] 0, Rzeźnik wędliniarz 0, Asystent rachunkowości [zawód szkolny: Technik rachunkowości] 0, Posadzkarz 0, Kierowca ciągnika rolniczego 0, Inżynier mechanik środki transportu 0, Technik fizjoterapii 0, Betoniarz 0, Malarz budowlany 0, Specjalista do spraw rachunkowości 0, Dietetyk 0, Elektromonter instalacji elektrycznych 0, Betoniarz zbrojarz 0, Kelner 0, Nauczyciel nauczania początkowego 0, Ratownik medyczny 0, Elektromechanik pojazdów samochodowych 0, Operator urządzeń do produkcji pieczywa 0, Salowa 0, Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 0, Cukiernik 0, Piekarz 0, Pielęgniarka 0, Fryzjer [zawody szkolne: Fryzjer, Technik usług fryzjerskich] 0, Ślusarz 0, Kucharz 0, Specjalista kontroli jakości 0, Inżynier rolnictwa 0, Nauczyciel języka obcego 0, Specjalista do spraw finansów [analityk finansowy] 0, Specjalista do spraw integracji europejskiej 0, Plastyk 0, Mechanik maszyn i urządzeń do obróbki metali 0, Kierowca autobusu 0,5 rzmi@praca.gov.pl 13

14 Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] 0, Krawiec 0, Inżynier mechanik technologia mechaniczna 0, Biolog 0, Mechanik samochodów ciężarowych 0, Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] 0, Tokarz 0, Murarz 0,8077 Źródło: Opracowanie własne. Analiza wskaźnika intensywności nadwyżki zawodów wskazuje, że w powiecie mieleckim mamy do czynienia ze znaczącą nadwyżką osób posiadających zawód ekonomisty. Wartość wskaźnika intensywności wynosi w tym przypadku 0,0125. Kłopoty w znalezieniu pracy w zawodzie maja osoby z wykształceniem technik budownictwa (0,0227); technik rolnik (0,025) oraz technik mechanik (0,0323). Pomimo obserwowanego rozwoju branży budowlanej nadal zawody takie jak: posadzkarz, betoniarz, malarz budowlany, betoniarz-zbrojarz oraz murarz zaliczane są do zawodów nadwyżkowych. Spowodowane jest to znaczną ilością osób bezrobotnych legitymujących się posiadaniem tego rodzaju zawodów, które jednak nie są zainteresowane podjęciem pracy w budownictwie i poszukują zatrudnienia w innych sektorach gospodarki lub też posiadają nieaktualne kwalifikacje zawodowe. Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku zawodów związanych z obróbką metali (mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych, ślusarz, mechanik maszyn i urządzeń do obróbki metali, inżynier mechanik technologia mechaniczna, tokarz). Zmiany technologiczne i fakt wykorzystywania w produkcji nowoczesnych maszyn sterowanych numerycznie spowodowały, że kwalifikacje osób bezrobotnych uległy dezaktualizacji. Dodatkowo w wielu przypadkach barierę stanowi wiek kandydatów, gdyż pracodawcy zainteresowani są zatrudnianiem osób młodych i dyspozycyjnych. Ranking 10 zawodów nierobotniczych o najwyższym wskaźniku intensywności nadwyżki obejmuje: ekonomista 0,0125; technik budownictwa 0,0227; technik rolnik 0,025; technik mechanik 0,0323; specjalista administracji publicznej 0,0257; technik elektryk 0,0741; pozostali pracownicy obsługi biurowej gdzie indziej niesklasyfikowani 0,0909; technik elektronik 0,1; masażysta [zawód szkolny: technik masażysta] 0,125; asystent rachunkowości [zawód szkolny: Technik rachunkowości] 0,1594. W przypadku zawodów związanych z wykonywaniem pracy fizycznej na stanowiskach robotniczych do grupy 10 zawodów i specjalności charakteryzujących się najwyższą wartością wskaźnika intensywności nadwyżki zaliczono następujące zawody: mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,0488; mechanik samochodów osobowych 0,122; rzeźnik-wędliniarz 0,125; posadzkarz 0,1667; kierowca ciągnika rolniczego 0,1667; rzmi@praca.gov.pl 14

15 betoniarz 0,2; malarz budowlany 0,2273; POWIATOWY URZĄD PRACY W MIELCU elektromonter instalacji elektrycznych 0,25; betoniarz-zbrojarz 0,2857, kelner 0,3077. Zawody określane mianem zawodów zrównoważonych to takie, w których średnia ilość zgłaszanych ofert zatrudnienia kształtuje się na poziomie zbliżonym do średniej ilości osób bezrobotnych zarejestrowanych w tym zawodzie. Zestawienie zawodów zakwalifikowanych do grupy zawodów zrównoważonych w I półroczu 2007 roku przedstawia poniższa tabela. Tabela 6. Ranking zawodów zrównoważonych w I półroczu 2007 roku ze względu na wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów. Kod zawodu Nazwa zawodu Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów Przedstawiciel handlowy [przedstawiciel regionalny] 0, Inżynier inżynierii środowiska systemy wodociągowe i kanalizacyjne Inżynier elektronik Specjalista bezpieczeństwa i higieny pracy Nauczyciel techniki Zarządca nieruchomości Fotograf Terapeuta zajęciowy Nauczyciel/instruktor praktycznej nauki zawodu Pomoc dentystyczna Dekarz Pozostali spawacze i pokrewni Stolarz Operator maszyn drogowych [zawód szkolny: Mechanik maszyn i urządzeń drogowych] Operator żurawia jezdniowego Praczka 1 Źródło: Opracowanie własne. Należy zwrócić uwagę, że grupa zawodów zrównoważonych składa się zaledwie z kilkunastu zawodów. Sytuacja ta obrazuje skalę niedopasowania jakie występuje na powiatowym rynku pracy, gdyż w przypadku rynku dojrzałego grupa ta powinna być najliczniejsza. Wydaje się, ze w obecnej sytuacji należy zintensyfikować działania zmierzające do skoordynowania systemu nauczania szkolnego na poziomie ponadgimnazjalnym do potrzeb lokalnego rynku pracy oraz promować, upowszechniać i prowadzić edukację ustawiczną dorosłych osób pracujących oraz bezrobotnych poprzez organizację szkoleń, kursów i programów doskonalenia umożliwiających podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Wydawałoby się, że najmniej liczną grupę zawodów powinny stanowić zawody zakwalifikowane jako deficytowe, czyli takie, w których zauważalny jest brak rąk do pracy, a ilość zgłoszonych ofert zatrudnienia jest większa niż liczba osób bezrobotnych. Pomimo występowania problemu bezrobocia zawody deficytowe pojawiają się coraz częściej nie tylko z powodu niedostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy, ale również ze względu na falę emigracji zarobkowej. rzmi@praca.gov.pl 15

16 Tabela 7. Ranking zawodów deficytowych w I półroczu 2007 roku ze względu na wskaźnik intensywności deficytu zawodów. Kod Wskaźnik intensywności Nazwa zawodu zawodu deficytu zawodów Kierowca operator wózków jezdniowych 1, Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 1, Elektromonter [elektryk] zakładowy 1, Fizjoterapeuta 1 1, Sprzedawca 1, Chemik 1, Inżynier budownictwa budownictwo ogólne 1, Cieśla 1, Technik farmaceutyczny 1, Kasjer handlowy 1, Spawacz ręczny łukiem elektrycznym 1, Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 1, Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych Zaopatrzeniowiec Spedytor [zawód szkolny: Technik spedytor] Opiekun w domu pomocy społecznej Instruktor rekreacji ruchowej Archiwista zakładowy Listonosz Zbrojarz Dozorca Mechanik lotniczy 2, Galwanizer 2, Frezer 2, Kosmetyczka [zawód szkolny: Technik usług kosmetycznych] 2, Szlifierz metali 2, Specjalista do spraw organizacji i rozwoju przemysłu 2, Monter izolacji budowlanych 2, Opiekunka dziecięca 1 2, Sprzątaczka 1 2, Animator kultury Monter/składacz okien Pakowacz 3, Brukarz 3, Drukarz sitodrukowy 3, Opiekunka domowa Kierowca samochodu osobowego 4, Pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] 1 4, Robotnik gospodarczy 1 4, Specjalista bankowości Laborant chemiczny Odlewnik wyrobów ceramicznych Recepcjonista 1 5, Ogrodnik terenów zieleni Operator obrabiarek sterowanych numerycznie Wulkanizator 6 rzmi@praca.gov.pl 16

17 Tynkarz 6, Pomoc kuchenna 1 6, Kierowca samochodu ciężarowego 6, Lakiernik samochodowy Robotnik budowlany Kontroler jakości wyrobów - artykuły przemysłowe Robotnik placowy/fizyczny Operator koparek i zwałowarek Szwaczka Operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i tektury Magazynier Sekretarka Operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 1 16, Spawacz ręczny gazowy oferty pracy realizowane w co najmniej 50% w ramach subsydiowanych form zatrudnienia Źródło: Opracowanie własne. Analiza wskaźnika intensywności deficytu zawodów wskazuje, że w okresie I półrocza 2007 roku największe szanse na podjęcie zatrudnienia miały osoby na stanowisku spawacza. Charakter pracy obciążający w znacznej mierze organizm oraz wciąż stosunkowo niskie wynagrodzenie oferowane przez pracodawców powodują, że osoby bezrobotne nie są zainteresowane podjęciem tego typu pracy. Rozwój firm funkcjonujących w ramach Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Mielec przełożył się na zwiększone zainteresowanie zatrudnianiem osób na stanowiskach: operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych, magazynier, szwaczka, kontroler jakości wyrobów artykuły przemysłowe. Wysokie wartości wskaźnika intensywności deficytu zawodów obserwowane są również w przypadku niektórych zawodów związanych z branżą budowlaną (operator koparek i zwałowarek, robotnik budowlany, tynkarz, brukarz, monter izolacji budowlanych, zbrojarz, monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych, cieśla, monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody) oraz obróbką metali (operator obrabiarek sterowanych numerycznie, szlifierz metali, frezer, galwanizer). Kolejny raz obserwowano deficyt w podaży siły roboczej w zawodach: lakiernik samochodowy, kierowca samochodu ciężarowego, spawacz ręczny łukiem elektrycznym oraz kierowca operator wózków jezdniowych. Zestawienie danych dotyczących zawodów nierobotniczych o najwyższym wskaźniku intensywności deficytu pozwala określić dziesięć specjalizacji, w których deficyt siły roboczej jest największy: pracownik biurowy [zawód szkolny: Technik prac biurowych] 1 16,25; sekretarka 1 13; magazynier 12; recepcjonista 1 5,5; specjalista bankowości 5; laborant chemiczny 5; pracownik administracyjny [zawód szkolny: Technik administracji] 1 4,6667; animator kultury 1 3; specjalista do spraw organizacji i rozwoju przemysłu 2,5; kosmetyczka [zawód szkolny: Technik usług kosmetycznych] 2, oferty pracy realizowane w co najmniej 50% w ramach subsydiowanych form zatrudnienia rzmi@praca.gov.pl 17

18 Ranking najważniejszych dziesięciu zawodów robotniczych charakteryzujących się największą wartością intensywności deficytu obejmuje następujące zawody: spawacz ręczny gazowy 35; operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych 14; operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i tektury 1 11; szwaczka 10; operator koparek i zwałowarek 9; kontroler jakości wyrobów - artykuły przemysłowe 1 8; robotnik placowy/fizyczny 8; lakiernik samochodowy 7; robotnik budowlany 7; kierowca samochodu ciężarowego 6, oferty pracy realizowane w co najmniej 50% w ramach subsydiowanych form zatrudnienia Przedstawione rankingi nie do końca obrazują aktualną sytuację na lokalnym rynku pracy, gdyż pracodawcy nie zawsze informują Urząd o wolnych miejscach pracy, a stosowana Klasyfikacja Zawodów i Specjalności nie odzwierciedla rzeczywistych realiów rynku pracy. Nie mniej jednak można zauważyć zwiększone zainteresowanie przedsiębiorców zatrudnianiem osób w zawodach: spawacz, operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych, szwaczka, operator koparek i zwałowarek, lakiernik samochodowy, robotnik budowlany oraz kierowca samochodu ciężarowego. W przypadku zawodów nierobotniczych przedsiębiorcy zgłaszali zwiększone potrzeby kadrowe na stanowiska: magazynier, specjalista bankowości, laborant chemiczny, specjalista do spraw organizacji i rozwoju przemysłu, a także kosmetyczka. Wskaźnik intensywności deficytu zawodów wskazuje, że w przypadku ofert pracy subsydiowanej najczęściej pracodawcy poszukiwali osób do pracy w zawodach: pracownik biurowy, sekretarka, recepcjonista, pracownik administracyjny i animator kultury. Równie dużym zainteresowaniem przedsiębiorców cieszyli się kandydaci do pracy na stanowiskach operator maszyn do produkcji opakowań z papieru i tektury oraz kontroler jakości wyrobów artykuły przemysłowe. 5. WNIOSKI Analiza informacji statystycznych dotyczących ilości i struktury osób bezrobotnych pozostających w ewidencji Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu, napływu do ewidencji Urzędu osób posiadających kwalifikacje do wykonywania poszczególnych profesji, zgłoszonych przez pracodawców ofert zatrudnienia, wskaźnika nadwyżki (deficytu) podaży siły roboczej oraz zawodów w ujęciu intensywności nadwyżki prowadzi do następujących wniosków: Pomimo podejmowanych działań aktywizacyjnych wciąż najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby bez zawodu. W porównaniu z I półroczem 2006 roku odnotowano spadek ilości osób bezrobotnych bez zawodu o 27,6% (693 osoby). Najliczniej reprezentowanymi zawodami są: sprzedawca (377 osób), krawiec (259 osób), asystent ekonomiczny [zawód szkolny: technik ekonomista] (239 osób), ślusarz (204 osoby), kucharz (194 osoby) oraz technik mechanik (167 osób). W porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego struktura zawodowa osób bezrobotnych nie uległa zmianie. rzmi@praca.gov.pl 18

19 W I półroczu 2007 roku najwięcej ofert pracy przedsiębiorcy zgłosili w następujących zawodach: sprzedawca (233 oferty), robotnik budowlany (91 ofert), kierowca samochodu ciężarowego (76 ofert) oraz magazynier (60 oferty). W ramach ofert zatrudnienia realizowanych w oparciu o instrumenty rynku pracy najwięcej propozycji pracy zostało zgłoszonych na stanowiska: pracownik biurowy (195 ofert), robotnik gospodarczy (97 ofert), pracownik administracyjny (42 oferty), sprzątaczka (27 ofert), sekretarka (26 ofert) oraz pomoc kuchenna (25 ofert). Do grupy zawodów nadwyżkowych zakwalifikowano następujące specjalizacje: ekonomista, technik budownictwa, technik rolnik, technik mechanik, specjalista administracji publicznej, technik elektryk, pozostali pracownicy obsługi biurowej gdzie indziej niesklasyfikowani, technik elektronik, masażysta [zawód szkolny: technik masażysta], asystent rachunkowości [zawód szkolny: technik rachunkowości] a także mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych, mechanik samochodów osobowych, rzeźnik-wędliniarz, posadzkarz, kierowca ciągnika rolniczego, betoniarz, malarz budowlany, elektromonter instalacji elektrycznych, betoniarz-zbrojarz i kelner. Pośród zawodów deficytowych największy niedobór pracowników na lokalnym rynku pracy utrzymywał się w zawodach: magazynier, specjalista bankowości, laborant chemiczny, specjalista do spraw organizacji i rozwoju przemysłu, kosmetyczka [zawód szkolny: technik usług kosmetycznych], spawacz ręczny gazowy, operator urządzeń do formowania wyrobów z tworzyw sztucznych, szwaczka, operator koparek i zwałowarek, robotnik placowy/fizyczny, lakiernik samochodowy, robotnik budowlany oraz kierowca samochodu ciężarowego. Znaczący spadek ilości osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Mielcu oraz wzrost ilości ofert pracy potwierdzają informację o zmianach zachodzących na powiatowym rynku pracy. Pomimo tego faktu nie jest możliwe udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na pytanie jak sytuacja na rynku pracy będzie kształtować się w okresie kilku kolejnych lat. Należy jednak przypuszczać, że będziemy obserwować stopniową poprawę. Dynamiczny rozwój lokalnych przedsiębiorstw, napływ do regionu nowych inwestycji, wsparcie finansowe wielu obszarów życia społeczno-gospodarczego ze środków Unii Europejskiej oraz podejmowanie przez obywateli polskich zatrudnienia na otwartym, europejskim rynku pracy będzie skutkować dalszym spadkiem poziomu bezrobocia. Aneks statystyczny Szczegółowe tabele wynikowe można pobrać ze strony internetowej Powiatowego Urzędu Pracy w Mielcu pod adresem rzmi@praca.gov.pl 19

20 Spis tabel: Tabela 1. Najliczniejsze rejestracje osób bezrobotnych wg zawodów w I półroczu 2007 roku...6 Tabela 2. Najliczniej zgłaszane oferty pracy wg zawodów w I półroczu 2007 roku...7 Tabela 3. Ranking zawodów nadwyżkowych w I półroczu 2007 roku ze względu na średnią miesięczną nadwyżkę podaży siły roboczej...10 Tabela 4. Ranking zawodów deficytowych w I półroczu 2007 roku ze względu na średni miesięczny deficyt podaży siły roboczej...11 Tabela 5. Ranking zawodów nadwyżkowych w I półroczu 2007 roku ze względu na wskaźnik intensywności nadwyżki zawodów...13 Tabela 6. Ranking zawodów zrównoważonych w I półroczu 2007 roku ze względu na wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów...15 Tabela 7. Ranking zawodów deficytowych w I półroczu 2007 roku ze względu na wskaźnik intensywności deficytu zawodów rzmi@praca.gov.pl 20