Energetyka przemysłowa. Realna alternatywa dla energetyki systemowej? Henryk Kaliś Warszawa 31 styczeń 2013 r
2 paliwo 139 81 58 Elektrownia Systemowa 37% Ciepłownia 85% Energia elektryczna 30 kogeneracja 80% paliwo 100 50 ciepło oszczędność paliwa = 139-100 139 X 100% = 28% Głównym efektem skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła w elektrociepłowni jest oszczędność paliwa w stosunku do rozdzielonego wytwarzania obu postaci energii, w zastępczej elektrowni kondensacyjnej i zastępczej ciepłowni (kotłowni). Dla tych samych strumieni oddawanych energii (odpowiednio 30 jednostki energii elektrycznej i 50 jednostki ciepła) w układzie rozdzielonym należy zużyć 139 jednostek energii chemicznej paliwa, czyli o 39 jednostek więcej niż w elektrociepłowni. Sprawność ogólna procesu skojarzonego wynosi w przedstawionym przykładzie 80%, a procesów rozdzielonych 57,5%.
3 ZALETY: szybki rozruch i obciążenie; pełna automatyzacja pracy; małe gabaryty i waga; duża sprawność; odzysk ciepła; niskie nakłady inwestycyjne WADY: małe moce jednostkowe; hałas; kosztowne remonty; 50% odzyskiwanego ciepła to ciepło niskotemperaturowe.
4 Cechy przemysłowych odbiorców energii elektrycznej decydujące o możliwości i opłacalności powszechnego stosowania technologii kogeneracyjnych. znaczące zapotrzebowanie na moc i energię elektryczną; wyposażenie w infrastrukturę pomiarową, sieciową i informatyczną pozwalającą aktywnie zarządzać optymalizacją produkcji mediów energetycznych; posiadanie wykwalifikowanych służb technicznych zdolnych do optymalnego sterowania zużyciem paliw i energii elektrycznej, znaczące zapotrzebowanie na ciepło; możliwość produkcji energii elektrycznej i ciepła w oparciu o produkty uboczne procesów technologicznych: ciepło odpadowe; gazy technologiczne: metan i gaz koksowniczy, wielkopiecowy czy rafineryjny.
5 ENERGETYKA ROZPROSZONA efekty dla Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Zmniejszenie szczytowego obciążenia Elektrowni Systemowych, a przez to ograniczenie potrzeb inwestycyjnych w nowe źródła energii w energetyce SYSTEMOWEJ. Przy redukcji zapotrzebowania SYSTEMOWEGO o 5% (1 300 MW), można uzyskać ograniczenie wydatków na budowę elektrowni o około 8,3 mld zł co przy założeniu że będzie ona pracować przez 20 lat umożliwia zmniejszenie jednostkowej ceny energii elektrycznej o 3,5 zł/mwh. Redukcja ograniczeń i strat sieciowych, oraz odblokowanie możliwości przesyłowych na połączeniach transgranicznych (moc tych połączeń tylko na zachodniej i południowej granicy przekracza 30% zapotrzebowania szczytowego), których aktualnie nie można wykorzystać ze względu na ograniczenia sieciowe (występujące w sieci wewnętrznej KSE głównie w okolicach aglomeracji warszawskiej). Zbawienny jest tutaj wpływ rozproszonych źródeł energii pracujących w pobliżu punktów jej odbioru i odciążających przez to linie 400/220/110 kv. Rozwój energetyki rozproszonej przemysłowej poprawia bezpieczeństwo energetyczne odbiorcy i KSE, redukcje straty w przesyle i dystrybucji, obniża koszty jednostkowe produkcji energii elektrycznej oraz rozwiązuje problem braku możliwości finansowania budowy dużych elektrowni systemowych.
6 15,69 23,12 KOSZT PRZESYŁU OPŁATA PRZEJŚCIOWA 3,91 11,78 19,21 PRZESYŁ OPŁATA JAKOŚCIOWA 0,76 7,43 11,01 PRZESYŁ ZMIENNA PRZESYŁ STAŁA 00,00 29,55 23,22 ZIELONE CERTYFIKATY 1,85 CZERWONE CERTYFIKATY 4,48 ŻÓŁTE CERTYFIKATY KOLOROWE CERTYFIKATY 00,00 20,00 AKCYZA Zmniejszenie kosztów przesyłu i polityki energetycznej o 56,98/36,98 zł/mwh.
7 ENERGETYKA Przemysłowa sposób na poprawę konkurencyjności. Do 2012 r polskie firmy zużywające rocznie 10 GWh energii elektrycznej, o udziale kosztów energii w wartości produkcji 3% zapłaciły z tytułu wspierania rozwoju energetyki: odnawialnej 5 miliardów PLN; kogeneracji 1,8 miliarda PLN. W latach 2013 do 2021 koszty wynikające z polskiej polityki energetycznej mogą wynieść dla tej grupy odbiorców przemysłowych kolejne 21,9 miliarda PLN. Budowa rozproszonych źródeł energii w przemyśle to kolejna, prowadzona przez Zakłady Przemysłowe forma działalności gospodarczej. Przeznaczanie środków na cele energetyczne znacząco uszczupla możliwości inwestowania w technologie. Musimy rozstrzygać, czy kupować drogą energię elektryczną inwestując w poprawę konkurencyjności działalności podstawowej, czy produkować energię elektryczną i ciepło we własnych źródłach redukując w ten sposób koszty ich zakupu i dostawy. Środki którymi dysponuje, polski przemysł musi przeznaczać na rozwój, unowocześnienie technologii i poprawę konkurencyjności. Budowę obiektów energetyki przemysłowej winna wziąć na siebie ENERGETYKA SYSTEMOWA.
8 Warunki te to: ENERGETYKA Przemysłowa warunki rozwoju. stworzenie systemu finansowania budowy źródeł energii w przemyśle; wprowadzenie promowania produkcji energii elektrycznej z gazów odpadowych (metanu oraz gazów petrochemicznego i wielkopiecowego) i odpadowego ciepła technologicznego; preferencje dla autoproducentów polegające na zwolnieniu energii wyprodukowanej i zużytej na własne potrzeby z obowiązku zakupu kolorowych certyfikatów; likwidacja barier formalnych utrudniających budowę przemysłowych źródeł energii (na etapie przyłączania źródła energii do sieci oraz uzyskiwania pozwolenia na budowę inwestor przedkłada miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w którym wyszczególniono tereny przeznaczone pod wytwarzanie energii elektrycznej - jako niewystarczające interpretuje się zapisy kwalifikujące teren z przeznaczeniem pod działalność przemysłową) ; utrzymanie stabilnego systemu wsparcia dla energii elektrycznej produkowanej w kogeneracji.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ