Pan Prof. dr hab. Zbigniew Witkowski Podsekretarz Stanu w Ministrstwie Środowiska Główny Konserwator Przyrody Szanowny Panie Ministrze, jako pracownicy naukowi działający na rzecz ochrony przyrody pragniemy wyrazić niepokój z powodu aktualnej sytuacji w Karkonoskim Parku Narodowym, w związku z decyzjami podejmowanymi w ostatnim czasie przez dyrektora KPN mgr. inż. Ryszarda Mocholę. W ostatnich latach w Karkonoskim Parku Narodowym podjęto cały szereg nowatorskich przedsięwzięć. Stworzono podstawy oraz zainicjowano długofalowe programy badania procesów ekologicznych, wdrażając spójny system monitoringu ekologicznego powiązany z monitoringiem ruchu turystycznego. W ten sposób nadrabiane są wieloletnie zaniedbania w zakresie rozpoznawania i dokumentowania stanu środowiska przyrodniczego Karkonoszy oraz jego zagrożeń. Wyniki obecnie prowadzonych prac pozwalają lepiej zaplanować działania ochronne, doprowadziły też do przewartościowania dotychczasowej wiedzy o randze przyrodniczej Karkonoszy. Stanowią one nie tylko doskonałą dokumentację aktulanego stanu środowiska przyrodniczego, lecz przyczyniły się także do znacznego rozwoju nauki z wykorzystaniem najnowocześniejszych metod badawczych. Wyrazem takiego podejścia jest m.in. utworzenie Pracowni GIS, która jako pierwsza w Polsce wdrożyła Geograficzne Systemy Informacyjne jako nowoczesne narzędzie służące ochronie przyrody i związanym z nią badaniom naukowym. Dzięki temu dane uzyskane z monitoringu i badań mogą być znacznie efektywniej wykorzystywane w nauce i praktyce, a metodyka ich gromadzenia i przetwarzania wykorzystywana nie tylko w KPN, ale i w odniesieniu do innych obszarów chronionych. Wszystkie te działania, wynikające wprost z założeń polityki ekologicznej państwa, a także rozwinięcie szerokiej współpracy międzynarodowej zwłaszcza z Krkonošskim národnym parkiem oraz Europejską Federacją Parków Narodowych spowodowały, że w ostatnich latach niepomiernie wzrosła ranga Karkonoskiego Parku Narodowego, zarówno w kraju jak i za granicą. Wyrazem tego jest m.in. uzyskanie wspólnie przez KPN i Krkonošský národní park statusu Bilateralnego Rezerwatu Biosfery UNESCO oraz przyznanie im przez Europejską Federację Parków Narodowych certyfikatu Parku Transgranicznego (certyfikat taki otrzymały dotąd tylko dwa parki w Europie). W tym miejscu należy zaznaczyć, że centralną postacią skupiającą wokół siebie osoby najbardziej zaangażowane we wspomniane działania i skutecznie zabiegającą o zewnętrzne dotacje na ich realizację jest zastępca dyrektora KPN odpowiedzialny za sprawy ochrony przyrody, dr inż. Andrzej Raj. Pod jego kierunkiem doszło do aktywizacji i koordynacji pracy wielu środowisk naukowych z ośrodków akademickich w kraju i za granicą. Powstała w ten sposób unikatowa platforma dla efektywnej współpracy na rzecz ochrony przyrody specjalistów z wielu dziedzin nauki i praktyki. Jest oczywiste, że jednym z podstawowych warunków skutecznego działania w ramach długofalowych programów oraz efektywnego wykorzystania pozyskiwanych na ich realizację środków, jest stabilność warunków, w jakich programy te są realizowane. Gwarantem realizacji wspomnianych działań jest osoba dr. inż. Andrzeja Raja jako ich inicjatora i koordynatora. W tym kontekście z niepokojem przyjmujemy próbę zdymisjonowania dr. inż. Andrzeja Raja ze stanowiska zastępcy dyrektora podjętą w dniu 29 lipca br. przez dyrektora KPN
R. Mocholę. Działanie to oceniamy jako krok destabilizujący pracę Karkonoskiego Parku Narodowego i szkodzący ochronie przyrody tym bardziej, że następuje to w trakcie trwania prac nad projektem Planu Ochrony KPN, w którego przygotowaniu największy udział ma dr inż. Andrzej Raj. Ponadto wyrażamy sprzeciw wobec niektórych innych działań dyrektora Mocholi sygnalizowanych nam przez osoby prowadzące w Parku badania naukowe i członków Rady Naukowej KPN. W szczególności chodzi nam o: 1. Podważanie wiarygodności pracowników nauki poprzez kwestionowanie naukowego charakteru ich prac wykonywanych na zlecenie Parku i w konsekwencji trybu zawierania umów na ich wykonanie. Stało się to pretekstem do wszczęcia przez R. Mocholę czystek personalnych (na stanowiskach zastępcy dyrektora i kierownika gospodarstwa pomocniczego). 2. Utrzymywanie od lat wadliwego schematu organizacyjnego Parku, w którym sprawy nauki przy braku wyodrębnionej pracowni naukowej nie są połączone z działem ochrony przyrody, choć większość badań prowadzonych w Parku przez naukowców z zewnątrz jest ściśle powiązana z bieżącymi pracami tego działu. Podporządkowanie spraw nauki sekcji edukacji oraz fatalny przepływ informacji między nią a działem ochrony przyrody wielokrotnie skutkowały sytuacjami, w których pracownicy terenowi i merytoryczni nie byli informowani o wydawanych zezwoleniach na prace terenowe i zaskakiwani byli obecnością osób prowadzących badania w miejscach nieudostępnionych dla ruchu turystycznego oraz instalowaniem w takich miejscach urządzeń pomiarowych. 3. Niezwoływanie przez ponad 5 miesięcy od momentu powołania przez Ministra Środowiska Rady Naukowej KPN (powołana 19 listopada 2004 r., zwołana dopiero na 29 kwietnia 2005 r.). Uniemożliwiało to ukonstytuowanie się Rady i pozbawiło ją m.in. możliwości zaopiniowania projektu zadań rocznych na 2005 rok. 4. Wyznaczenie terminu składania wniosków do Planu Ochrony KPN w środku wakacji, gdy znaczna część zainteresowanych osób przebywa na urlopach. Niezależnie od naszych zastrzeżeń docierają do nas sygnały o niezadowoleniu pracowników KPN z zasad funkcjonowania Parku i warunków pracy pod kierownictwem R. Mocholi. W związku z powyższym prosimy Pana o osobiste zajęcie się problemami KPN i podjęcie działań, które uzdrowią sytuację w tym Parku z pożytkiem dla ochrony przyrody. Do wiadomości: Państwowa Rada Ochrony Przyrody Karkonoski Park Narodowy Rada Naukowa KPN Media z wyrazami szacunku (lista sygnatariuszy w załączeniu)
Prof. zw. dr hab. Tadeusz Borys Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu Kierownik Katedry Zarządzania Jakością i Środowiskiem, Członek Rady Naukowej KPN w l. 1997-2004, Członek Państwowej Rady Ochrony Środowiska, Członek Rady Zrównoważonego Rozwoju przy Prezesie Rady Ministrów RP. Dr inż. Adam Cieśla Zakład Siedlikoznawstwa Dr Zygmunt Dajdok Dr inż. Władysław Danielewicz Katedra Botaniki Leśnej Prof. dr hab. Bohdan Drogoszewski Katedra Hodowli Lasu, Zakład Ekolocznych Podstaw Hodowli Lasu Dr inż. Dorota Dobrowolska Zakład Ekologii Lasu i Łowiectwa Dr inż. Marek Dobrowolski Zakład Ochrony Lasu Dr Andrzej Dunajski Uniwersytet Wrocławski Instytut Biologii Roślin Kierownik p.o. Stacji Ekologicznej w Karpaczu Członek Rady Naukowej KPN Prof. dr hab. Jerzy Fabiszewski Akademia Rolnicza we Wrocławiu Kierownik Katedry Botaniki i Ekologii Roślin Członek Korespondent PAN Członek i Przewodniczący Rady Naukowej KPN w l. 1980-86 Prof. zw. dr hab. Wiesław Fałtynowicz Dr inż. Dorota Farfał Zakład Ekologii Lasu i Łowiectwa Dr hab. Roman Gornowicz Katedra Techniki Leśnej, Prodziekan Wydziału Leśnego
Dr inż. Dariusz Gwiazdowicz Katedra Ochrony Lasu i Środowiska Przyrodniczego Dr inż. Jacek Hilszczański Zakład Ochrony Lasu Prof. dr hab. Henryk Kocjan. Katedra Hodowli Lasu, Zakład Techniki Hodowli Lasu Dr Maria Kossowska Dr inż. Robert Kuźmiński Katedra Entomologii Leśnej Dr Paweł Kwiatkowski Akademia Rolnicza we Wrocławiu Katedra Botaniki i Ekologii Roślin Dr inż. Andrzej Łabędzki Katedra Entomologii Leśnej Członek Rady Parku Karkonoskiego w latach 2001-2004. Dr Wojciech Magowski Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Instytut Biologii Środowiska Adiunkt w Zakładzie Taksonomii i Ekologii Zwierząt Dr hab. Jan Matuła Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Katedra Botaniki i Ekologii Roślin, Dziekan Wydziału Rolnego Dr Krzysztof Migała Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Dr hab. Piotr Migoń, prof. UWr. Uniwersytet Wrocławski, Z-ca dyrektora Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego UWr. Członek Komitetu Ochrony Przyrody PAN Członek Wojewódzkiej Rady Ochrony Przyrody woj. dolnośląskiego Prof. dr hab. Ryszard Miś Kierownik Katedry Urządzania Lasu Dr inż. Tadeusz Mizera Katedra Zoologii Prof. dr hab. Jerzy Modrzyński. Katedra Hodowli Lasu, Zakład Ekologicznych Podstaw Hodowli Lasu
Dr Eugeniusz Panek Dr Jacek Potocki Akademia Ekonomiczna we Wrocławiu Katedra Gospodarki Przestrzennej, Członek Rady Naukowej KPN od 2001 r. List otwarty środowiska naukowego do Głównego Konserwatora Przyrody Dr Krzysztof Parzóch Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Dr inż. Piotr Robakowski Katedra Hodowli Lasu, Zakład Ekologicznych Podstaw Hodowli Lasu Prof. Dr hab. Kazimierz Rykowski Kierownik Zakładu Ekologii Lasu i Łowiectwa Dr inż. Antoni Sienkiewicz. Katedra Gleboznawstwa Leśnego i Nawożenia Lasu Dr Grzegorz Skrzypek Uniwersytet Wrocławski, Instytut Nauk Geologicznych Dr inż. Jan Tyszka Zakład Siedliskoznawstwa Prof. dr hab. Jerzy Wiśniewski Katedra Ochrony Lasu i Środowiska Przyrodniczego Dr Bronisław Wojtuń Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Katedra Botaniki i Ekologii Roślin Z-ca przewodniczącego Rady Naukowej KPN Dr inż Józef Wójcik Zakład Siedliskoznawstwa Dr Tomasz Wyka Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Adiunkt w Zakładzie Botaniki Ogólnej Dr inż. Jacek Zientarski Katedra Hodowli Lasu Członek Prezydium Rady Naukowej Karkonoskiego Parku Narodowego. Dr Ludwik Żołnierz Akademia Rolnicza we Wrocławiu, Katedra Botaniki i Ekologii Roślin