1. P o s t ę p f i n a n s o w y Do końca stycznia 2015 r. w 16 programach regionalnych podpisano 35,4 tys. umów o dofinansowanie. Ich wartość wynosi 109,8 mld zł, w tym dofinansowanie UE 70,4 mld zł. Tym samym rozdysponowano środków unijnych dostępnych w ramach programów regionalnych. Wydatki wykazane przez beneficjentów we wnioskach o płatność przekroczyły 92 mld zł, w tym dofinansowanie UE to ponad 59 mld zł (83% alokacji dla 16 RPO). Wykres 1. Wartość projektów oraz wydatki beneficjentów dla 16 RPO łącznie, środki UE (mld zł). alokacja 72,3 podpisane umowy 70,4 wnioski o płatność 59,6 projekty zakończone 39,6 0 20 40 60 80 mld zł Kontraktacja i wydatki Najwyższy poziom kontraktacji (99-100% alokacji) został osiągnięty w programach województw: dolnośląskiego, łódzkiego, opolskiego, pomorskiego, podlaskiego oraz kujawsko-pomorskiego. Warto dodać, że wysoki poziom kontraktacji osiągnęły także województwa: małopolskie i śląskie (98% alokacji).
Wykres 2. Kontraktacja w poszczególnych RPO wartość umów (środki UE, mln zł) oraz wykorzystanie alokacji (%). 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0 łącznie 16 RPO: środki UE 70,4 mld zł kontraktacja 98% 93% 99% 99% 99% 100% 7336 7220 5113 4841 4134 4338 5555 99% 100% 4846 2802 3895 3101 4336 5367 3504 1997 2040 98% umowy - dofinanowanie UE mln zł wykorzystanie alokacji % Najwyższy poziom absorpcji funduszy unijnych odnotowano w przypadku woj. opolskiego - 95% alokacji dla RPO. Wysoki poziom wydatkowania w stosunku do dostępnej alokacji osiągnięto również w programach województw: dolnośląskiego, małopolskiego, podkarpackiego, pomorskiego i świętokrzyskiego (poziom absorpcji równy bądź wyższy 85% alokacji). Wykres 3. Wydatkowanie w poszczególnych RPO wartość wniosków o płatność (środki UE, mln zł) oraz wykorzystanie alokacji (%) 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 85% łącznie 16 RPO: środki UE 59,6 mld zł wydatkowanie 83% 73% 4412 4087 3034 6183 83% 4826 3635 1 704 83% 85% 79% 95% 4416 1 936 88% 75% 86% 3350 2113 6 057 89% 77% 2 853 3 677 4 560 2 776 wnioski o płatność - dofinanowanie UE mln zł wykorzystanie alokacji %
Zaawansowanie realizacji RPO Wysoki poziom zaawansowania realizacji projektów, mierzony wartością inwestycji zakończonych 1 w stosunku do wartości umów podpisanych ogółem, odnotowuje się w woj. opolskim. W województwie tym zakończono projekty o wartości sięgającej 86% wartości wszystkich podpisanych umów (rysunek 1). Znaczną część zakontraktowanych kwot rozliczono także w woj. małopolskim (68% wartości podpisanych umów) oraz w woj.: lubelskim i podkarpackim (po 66% wartości wszystkich umów w danym RPO). Rysunek 1. Projekty zakończone i w trakcie realizacji w poszczególnych RPO 1 Projekty, dla których w systemie KSI SIMIK 07-13 zarejestrowano zweryfikowany wniosek o płatność końcową
Certyfikacja do KE i refundacje Od początku wdrażania do 31 stycznia 2015 r w 16 RPO łącznie certyfikowano do KE wydatki kwalifikowalne w wysokości 77,5 mld zł, w tym: w samym 2015 roku 402 mln zł. Od początku wdrażania programów regionalnych Komisja Europejska przekazała refundacje w wysokości ponad 14 mld euro. 2. O b s z a r y w s p a r c i a i e f e k t y r z e c z o w e Ze środków EFRR alokowanych w programach regionalnych wspierane są przede wszystkim inwestycje w rozwój transportu (27% wartości wszystkich projektów) oraz obszar B+R, innowacyjność i przedsiębiorczość 24% wartości wszystkich projektów współfinansowanych ze środków UE w ramach RPO. Znaczne środki kierowane są też na poszerzenie oferty turystycznej i kulturalnej w regionach (ok. 15% łącznej wartości projektów). TRANSPORT Zgodnie z danymi z umów o dofinansowanie zawartych do 31 stycznia 2015 r., w 16 programach regionalnych planuje się wybudować łącznie ok. 830 km dróg (gminnych, powiatowych, wojewódzkich). Przebudowanych zostanie natomiast łącznie ok. 8,5 tys. km dróg (gminnych, powiatowych, wojewódzkich). W 11 RPO przebudowanych lub wybudowanych zostanie ok. 964 km linii kolejowych. Nowe linie kolejowe będą stanowiły łączniki do portów lotniczych (łącznie ok. 8 km). Zakupione lub zmodernizowane zostaną 323 szt. taboru kolejowego o łącznej pojemności ok. 39 tys. miejsc. Docelowo, planuje się zakup lub modernizację 1502 jednostek taboru komunikacji miejskiej o łącznej pojemności ok. 123 tys. miejsc. Ponadto wybudowanych, oznakowanych lub wytyczonych zostanie 1,7 tys. km ścieżek rowerowych. WODOCIĄGI i KANALIZACJA W ramach 16 RPO planowana jest budowa i modernizacja docelowo ok. 9,3 tys. km sieci kanalizacji sanitarnej. W wyniku realizacji tych inwestycji, podłączenie do sieci kanalizacji sanitarnej uzyska łącznie ok. 628 tys. osób. Ponadto planuje się wybudować lub zmodernizować ok. 3,6 tys. km sieci wodociągowej, do której możliwość podłączenia uzyska łącznie ok. 358 tys. osób. PRZEDSIĘBIORSTWA Zgodnie z zawartymi umowami, w ramach RPO, 16,4 tys. przedsiębiorstw uzyska wsparcie w zakresie inwestycji. Przewiduje się, że łączna powierzchnia terenów, które zostaną uzbrojone na cele inwestycyjne, wyniesie ok. 9,8 tys. ha.
INTERNET Z umów o dofinansowanie wynika, że planuje się wybudowanie ok. 25 tys. km sieci Internetu szerokopasmowego 2. Ponadto uruchomionych zostanie 5,1 tys. Publicznych Punktów Dostępu do Internetu. TURYSTYKA I KULTURA, OCHRONA ZDROWIA, EDUKACJA Zgodnie z deklaracjami beneficjentów, wsparciem planuje się objąć 3,1 tys. obiektów turystyczno-rekreacyjnych. Wsparciem (polegającym m.in. na dofinansowaniu remontu, renowacji lub rewaloryzacji) objętych zostanie 1,3 tys. obiektów/zbiorów dziedzictwa kulturowego 3, natomiast konserwacji 4 poddanych będzie 1,7 tys. obiektów lub zbiorów. Ponadto doposażonych, przebudowanych lub wybudowanych zostanie 848 instytucji ochrony zdrowia. Podobnym wsparciem objętych będzie 1,5 tys. obiektów szkolnych (w tym uczelni wyższych). 2 Wartość wskaźnika obejmuje także długość sieci wydzierżawionej lub wykupionej. Podana wartość nie zawiera natomiast danych z projektów, których głównym przedmiotem była budowa sieci Internetu drogą radiową. 3 Dziedzictwo kulturowe obejmuje: pomniki, budynki oraz obiekty posiadające historyczną, estetyczną, archeologiczną, naukową, etnologiczną lub antropologiczną wartość. 4 Prace konserwatorskie obejmują działania mające na celu zabezpieczenie i utrwalenie substancji zabytku, zahamowanie procesów jego destrukcji oraz dokumentowanie tych działań.