F RAFAŁ L ADASIAK Ma 36 lat. Jest szefem marketingu w firmie Ubisoft, wydawcy gier komputerowych er wideo. Od dawna związany z biznesem rozrywkowym, wcześniej zajmował się marketingiem dla dystrybutorów filmowych: Warner Bras. i SPI. Skończy) finanse bankowość na SGH oraz dziennikarstwo na UW.
Masz zaczerwienione od wpatrywania się w monitor oczy i odciski od pada lub joysticka? Jest duża szansa, że grę, przez którą zarywasz noce, sprowadzili, stworzyli albo wypromowali nasi bohaterowie. Dla nich to mnóstwo dobrej zabawy ale i doskonały biznes, w którym można odnieść sukces tylko wtedy, gdy twardo stąpa się po ziemi. MICHAŁ KICIŃSKI Ma 35 lat. W 1994 roku razem z Marcinem Iwińskim zalozyl firmę CD Projekt, która jest dziś największym dystrybutorem gier komputerowych w Polsce i Europie Środkowej. Zasłynęli przede wszystkim Wiedźminem". W 2008 roku wygrali konkurs Ernst & Young na Przedsiębiorcę Roku.
DLACZEGO a świecie branża gamingowa jest już świetnie rozwinięta i nierzadko ma większe obroty niż przemysł muzyczny lubfilmowy.w Polsce, choć o takiej pozycji nie moż na jeszcze mówić, biznes ten roz wija się niezwykle dynamicznie. Kiedy Michał Kiciński w 1994 roku współtworzył firmę CD Pro jekt, była ona jednym z pionierów na rynku. - Razem z Marcinem Iwińskim śledziliśmy najnowsze światowe trendy, wiedzieliśmy, co się dzieje na zachodnich rynkach. W pewnym momencie w Stanach błyskawicznie zaczęły zdobywać popularność gry i programy mul timedialne na płytach CD-ROM. W Polsce te nośniki były nie do zdobycia. Zaczęliśmy sprowadzać je na swoje potrzeby, pożyczać znajomym, potem im je sprzeda wać. Zobaczyliśmy, że zapotrze bowanie na programy na płytach rośnie bardzo szybko. Pomyśleli śmy, że będzie to naprawdę dobry biznes. Założyliśmy więc szybko firmę i zaczęliśmy sprowadzać programy, które sprzedawaliśmy wszędzie, gdzie się dało, między innymi na giełdzie komputerowej - wspomina Kiciński. N OD DYSTRYBUCJI DO WIEDŹMINA Kiciński i Iwiński firmę założyli jeszcze na studiach i był to początek ich kariery. - Wszystkiego uczyliśmy się w praniu. Była to prawdziwa szkoła biznesu i życia. To, czego się uczyliśmy równolegle na za rządzaniu i marketingu, znaliśmy już z praktyki lub książek, które sami wyszukiwaliśmy - wspomi na. Nie było im łatwo, bo mecha nizmy gospodarki kapitalistycznej dopiero się kształtowały. - Cza sem słyszę głosy, że w latach 90. było prościej rozwinąć jakiś biz nes. To absolutnie nieprawda, obecne czasy z rozwiniętym ryn kiem, dotacjami i Internetem to wręcz ocean możliwości w zasię gu praktycznie każdego z nas. Trudno sobie to teraz wyobrazić, ale gdy zaczynaliśmy, nie było w Polsce firm logistycznych, pierwsze firmy kurierskie były niewiarygodnie drogie, a żad na sieć sklepów, nawet Empik, nie handlowała grami komputerowy mi - mówi i dodaje: - Nie poma gało również nastawienie admini stracji państwowej. Przede wszystkim liczyły się więc deter minacja i niepoddawanie się prze ciwnościom. Ale ważna byta rów nież kreatywność w radzeniu so bie z problemami. Wpychanie się, jak nie drzwiami, to oknem, a jak nie oknem, to przez komin. Po prostu nie było dla nas rzeczy niemożliwych, wiele naszych dzia łań było absolutnie pionierskich: pierwsze pełne spolszczenia gier, serie wydawnicze, elektronicz na rejestracja i sporo innych - mówi z dumą Kiciński. Czy współtwórca CD Projektu może mówić o sukcesie? Na pew no, choć -jak przyznaje - gdy pro wadzi się własny biznes, sukces trudno jest zdefiniować, bo zda rzają się wzloty i upadki. - Ale je go posmak na pewno miało wy danie niektórych gier, jak przełomowego Baldur's Gate" lub Wiedźmina", który zosta! świetnie oceniony przez prasę i graczy. Niedawno wielką satys fakcję przyniosło nam też wygra nie organizowanego przez Ernst & Young plebiscytu na przedsię biorcę roku. To szalenie prestiżo- Obecne czasy ĆJZJ z rozwiniętym rynkiem, dotacjami i Internetem to wręcz ocean możliwości w zasięga Każdego z nas. 2009-12-01 wy konkurs i absolutnie nie spo dziewaliśmy się takiej wygranej przy tak silnej konkurencji. Ale to pojedyncze zdarzenia. Sukcesem jest codzienne prowadzenie firmy, jej rozwój i pokonywanie przeciw ności - tłumaczy Kiciński. Sukcesem dla niego zawsze była też świadomość, że robi coś nowego i przełomowego, i to też w tej pracy kręci go najbardziej. - Najfajniejsze jest to, że robimy rzeczy będące światową awan gardą. Nasze gry mają szanse być w czołówce światowych produk cji, a nasz serwis Gog.com jest jedną z najnowocześniejszych na świecie platform elektronicz nej dystrybucji gier. To naprawdę cudowne uczucie, gdy wyniki twojej pracy widzą i doceniają lu dzie i media z całego świata. W Gog.com sprzedajemy gry użytkownikom z ponad 100 kra jów! - cieszy się. Przed CD Pro jektem, który właśnie łączy się z Optimusem, potentatem w bran ży komputerowej, rozpościerają się szerokie perspektywy, a Kiciń ski i jego wspólnik Marcin Iwiński marzą, by jeszcze wypłynąć na szerokie międzynarodowe wo dy i odnieść sukcesy w skali glo balnej. - Myślę, że w najbliższym czasie mamy szanse na to z ser wisem Gog.com, czy kolejnymi projektami CD Projekt RED - wyjaśnia Kiciński. POGOŃ ZA SUKCESEM Jednak teraz, kiedy branża bar dzo szybko się rozwija i konku rencja rośnie, niesamowicie ważna jest dobra promocja. A w tej liczy się nie tyle sama fa scynacja produktem, ale i smykałka marketingowa oraz talent do budowania marki. Rafał Adasiak, szef marketin gu w firmie Ubisoft, pierwsze ^ szlify zdobywał u dystrybuto- f
DLACZEGO > rów filmowych. Pracując na stanowisku brand mana gera w Warner Bros., myślał, że złapał pana Boga za nogi, ale śle dząc statystyki tego, co się dzieje na rynku, szybko odkrył, że rynek gier ma lepsze perspektywy. - To nie było hobby, tylko krok strate giczny. Zawsze lubiłem grać, ni gdy nie byłem jednak pasjonatem. Nałogowi gracze garną się do tej pracy, ale odradzałbym im zajmo wanie się marketingiem gier, bo do tego trzeba dużo dystansu - wyjaśnia. - Polska na rynku gier wciąż jest jeszcze prowincją. Nie mamy na kampanie takich budże tów jak na Zachodzie, więc pracu je się trudniej. Nie zarabiamy też wielkich pieniędzy. O wcześniej szej emeryturze i labie nie ma co myśleć. Ale na pewno jest to biz nes z przyszłością - dodaje. Adasiak twierdzi, że sam suk cesu w zawodzie jeszcze nie osią gnął. - Patrząc wstecz, mogę po wiedzieć, że daleko zaszedłem, ale jeśli jest się ambitnym, to tak naprawdę sukcesu nigdy się nie osiąga, tylko ciągle się za nim go ni. Nie można spocząć na laurach. Jeśli miałbym coś radzić młodym ludziom, to polecam szybki wybór priorytetów i podjęcie decyzji, co konkretnie chce się w pracy robić. Zapalonych graczy muszę zmar twić, bo praca brand managera nie polega na graniu. Kiedy prze glądam CV informacja o tym, że ktoś jest pasjonatem gier, wręcz mnie zniechęca. To może być przydatne w produkcji, ale nie w marketingu - przestrzega. Na pewno jednak odnajdą się w tej branży ludzie, którzy wzdrygają się na samą myśl o sztywnym życiu korporacyj nym. - Cenię sobie luz, jaki pa nuje w tym środowisku, nie do porównania z korporacyjnym zamordyzmem. Tutaj nie trzeba przychodzić do pracy w garnitu rze - mówi Adasiak. PRAWIE JAK SHOW-BIZNES Gdyby nie był tym kim jest, byłby psychologiem. To dziedzina, któ rą łatwo połączyć ze wszystkim, umiejętność wpływania na ludzi jest zresztą bardzo przydat na w każdym zawodzie - uważa Adasiak. Podobnego zdania jest Jakub Mirski, odpowiedzialny za promocję konsoli do gier Xbox 360, produkowanej przez Microsoft. - Kampanie zasięgowe trafiają do 5-7 milionów ludzi. Trzeba więc umieć dotrzeć do szerokiego grona odbiorców, nie tylko do zapalonych graczy - mówi Mirski. Dlatego też pod czas rozmowy o pracę w Micro soft zapytano go, na ile zna się na obsłudze komputera. - Odpo wiedziałem, że z Officem radzę sobie bez problemu, ale nie rozło żę maszyny na części pierwsze. Okazało się, że kogoś takiego wła śnie szukają - śmieje się. Przygodę z marketingiem za czynał w Phillipsie, a do Microso ftu przyciągnął go właśnie Xbox 360. - Nie jestem kompute rowym nerdem, konsola jest dla mnie kolejnym gadżetem, sposo bem na rozrywkę. Ale z punktu widzenia marketingu to bardzo atrakcyjny produkt - mówi Mirski i dodaje: - Sukcesem na pewno można nazwać to, że przez trzy lata stworzyliśmy silny brand, któ ry zdobył dużą część rynku. Mnie to kręci, bo po prostu lubię budo wać marki. Interesuję się komu nikacją marketingową, muszę być na bieżąco z nowymi trendami, szybko reagować na pojawianie się nowych kanałów komunikacyj nych, żebyśmy zaistnieli np. na Facebooku. Ale trzeba też znać sam biznes i faktycznie grać, że by poznać produkt - podkreśla. Mirski zgadza się, że ta bran ża dynamicznie się rozwija. - Co raz więcej jest w niej młodych lu dzi, zagląda też show-biznes. Trzeba więc być cool, ale też stą pać twardo po ziemi. Jak ktoś się do tego nie nadaje, to błyskawicz nie wyleci, bo przy podejmowaniu decyzji marketingowych efekty - pozytywne albo negatywne - wi dać błyskawicznie. Praca jest też wyczerpująca - to nie tak, że się przychodzi o 8 i wychodzi o 16, czasem trzeba nawet poświęcić weekend - ostrzega Mirski. Dla ludzi związanych z gamingiem zaczyna się gorący przed świąteczny okres, więc pracy wcale nie będzie ubywać. Michał Kiciński z CD Projektu przyzna je, że od dawna nie miał szansy poleniuchować. - Pracuję bardzo intensywnie już 15 lat. Jednak od ponad roku moje zaangażowa nie systematycznie maleje. Czas trochę zwolnić i przekazywać swoje obowiązki nowym osobom - mówi. Kto wie, może to szansa dla młodych i zdolnych. Kiciński zachęca: - Prowadzenie firmy to wielkafrajda,która w dodatku da je szanse na dużą nagrodę. Widzę, że Polacy potrafią dokonywać na prawdę fenomenalnych rzeczy. Trzeba tylko chcieć. MAGDA DZIAŁOSZYŃSKA 2009-12-01 A
SAMSUNG *' 3 zal w Cenię sobie lii; pal no porown; loracyjoym nnl dyzmem. pj p l 1 lilii pi 4IiP i &\VL JAKUB MIRSKI Ma 35 lat. W firmie Microsoft odpowiedzialny za promocję konsoli Xbox 360 oraz związanych z nią gier i akcesoriów. Studiował w Wyższej Szkole Biznesu National Loius University w Nowym Sączu, ma tytuł MBA z Maastricht School of Management. Karierę w marketingu zaczynał od pracy w Philips Lighting Poland i Philips Polska. W Microsoft od czterech lat.