1. Z telewizorem trzeba rozważnie! ( Telewizor S. Grochowiak) Uczeń: Uczeń: a. 1. Cele lekcji i. a) Wiadomości rozumie pouczenia wypływające z wiersza, rozumie negatywną i pozytywną rolę telewizji. ii. b) Umiejętności potrafi znaleźć adresata wiersza, potrafi wizualizować oraz opowiadać o swoich wizualizacjach, rozwija sprawność umysłową, kreatywność, przełamuje opory przed przedstawieniem własnych pomysłów, potrafi układać zasady korzystania z telewizora, potrafi podawać luźne skojarzenia do słowa film. b. 2. Metoda i forma pracy Praca w grupach, burza mózgów, wizualizacja, dyskusja. c. 3. Środki dydaktyczne Polecenia dla grup Tekst o niebezpieczeństwach korzystania z telewizora Muzyka relaksacyjna d. 4. Przebieg lekcji i. a) Faza przygotowawcza 1. Nauczyciel zapoznaje uczniów z tematem lekcji i uświadamia im cele zajęć. ii. b) Faza realizacyjna 1. Uczniowie wyraźnie odczytują na głos wiersz S. Grochowiaka Telewizor. Następnie odpowiadają na pytanie: Do kogo są skierowane słowa wiersza, czyli kto jest adresatem wypowiedzi? Osoba, która często korzysta z odbiornika telewizyjnego. 2. Uczniowie w swobodnych wypowiedziach dyskutują na temat pouczeń wypływających z utworu, swoje pomysły zapisują na tablicy. Typu: żeby oglądał w telewizji rzeczy, które mogą go czegoś nauczyć, które są pożyteczne; można oglądać różne programy dla rozrywki; filmy nie musimy oglądać tylko na ekranie, ale wszystko to, co się dzieje dookoła nas to też film, warto więc bacznie obserwować naszą rzeczywistość i o niej opowiadać.
3. Uczniowie wyciszają się, nauczyciel włącza relaksacyjną muzykę. Prosi uczniów aby w trakcie wypowiadania słów przez nauczyciela budowali w wyobraźni swoje obrazy. Nauczyciel powoli podaje przykłady: Co ci podpowiada wyobraźnia, gdy słyszysz z daleka stukot końskich kopyt, Co ci podpowiada wyobraźnia, gdy słyszysz pukanie do drzwi, co ci podpowiada wyobraźnia gdy słyszysz skrzypienie mebli w pustym pokoju, Co ci podpowiada wyobraźnia gdy słyszysz głośny krzyk. Następnie uczniowie opowiadają o swoich wizualizacjach. Nauczyciel informuje, że w ten sposób również tworzyli fil, tyle, że w wyobraźni. 4. Uczniowie zostają podzieleni na grupy, około 5 zespołów. Są wybierani liderzy, sprawozdawcy, lektorzy, sekretarze. Nauczyciel rozdaje polecenia dla grup, po ich wykonaniu uczniowie przedstawiają wyniki swojej pracy na forum klasy, są one omawiane a wnioski zapisane do zeszytu (załącznik1). iii. c) Faza podsumowująca 1. Uczniowie wspólnie układają zasady korzystania z telewizora. e. 5. Bibliografia 1. Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B, Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących, SFS, Kielce 2000. 2. Grochowiak S., Telewizor, w: Nagajowa M., Słowo za słowem. Podręcznik do kształcenia literackiego, kulturowego i językowego dla klasy czwartej szkoły podstawowej, WSiP, Warszawa 2000. 3. Informacje o wpływie telewizji zaczerpnięto z: www.ios.edu.pl/pol/zaklady/puszcza/bocwinka/index_pliki/page404 f. 6. Załączniki g. a) Karta pracy ucznia załącznik 1. Polecenia dla grup: 1. Poproście lektora w waszej grupie aby wyraźnie odczytał wam podany tekst, na jego podstawie wady i zalety oglądania telewizji i. ii. iii.
iv. v.
vi. Każdy z nas zna program dla dzieci pt. Ulica Sezamkowa. Badania przeprowadzone w Stanach Zjednoczonych pokazują, że mali widzowie "Ulicy Sezamkowej" są dużo lepiej przygotowani do pójścia do szkoły niż ich rówieśnicy, którzy oglądają japońskie kreskówki. Lepiej znają litery, lepiej liczą, kojarzą, zapamiętują i lepiej funkcjonują w grupie. Pojawia się pytanie, jakie programy i filmy rozwijają a jakie wypaczają nasze dzieci? Wielu z nas uważa, że telewizja ma zły wpływ na nasze dzieci, ale to my pozwalamy, by dostały się pod jej władzę. W wielu rodzinach, telewizor zamiast być posłusznym narzędziem, staje się najważniejszym przedmiotem w domu i przejmuje rolę rodzica i wychowawcy. Jak wynika z badań, przeprowadzonych w czerwcu 2002 roku na zlecenie TVP, dla ponad połowy polskich dzieci telewizja jest głównym, jeśli nie jedynym, źródłem informacji o świecie zewnętrznym. Około 42 proc. dzieci ma telewizor we własnym pokoju. Oznacza to, że może samodzielnie wybierać programy i czas oglądania. W większości polskich rodzin telewizor znajduje się w centralnym miejscu mieszkania i jest włączony przez 16 godzin dziennie. Dzieci oglądają więc nie tylko programy przeznaczone dla nich, ale pełne przemocy i seksu filmy i programy dla dorosłych. Od telewizji zależą też dziecięce upodobania: to, jakimi zabawkami się bawią, co czytają, jak się ubierają. Od znajomości telewizyjnych bohaterów często zależy pozycja towarzyska dziecka w szkole. Znany jest przykład chłopca, który wychowywał się w domu bez telewizora. Chłopiec ten jako najgorszy dzień w pierwszej klasie podaje ten, w którym nowy kolega zapytał, czy ma najnowsze karty z Pokemonami. Chłopiec nie wiedział, co to jest Pokemon. Cała klasa wyśmiewała się z niego. Duże zachodnie stacje telewizyjne coraz częściej przy produkcji kreskówek i filmów dla dzieci zatrudniają psychologów. Pojawienie się programów, takich jak Ulica Sezamkowa, Bob Budowniczy, Mysia, Teletubisie cieszy nauczycieli, bo pozbawione są przemocy a maluchy, bo ciekawa akcja pochłania je bez reszty. Bob Budowniczy to pracowity budowlaniec. Wznosi nowe domy albo naprawia stare. vii. Bob bardzo lubi swoje maszyny. Wie, że dźwig boi się wysokości, spychacz ciemności, a betoniarka lubi słuchać muzyki. Postacie z filmu lubią się wzajemnie i wspierają. Kiedy firma Boba ma problemy, Bob mawia: "Damy radę" i bierze się do pracy. Taki jest pogodny świat Boba. Dobre programy i kreskówki mogą mieć pozytywny wpływ na rozwój dziecka jeżeli dobierze się je odpowiednio do wieku i ograniczy czas oglądania. Coraz więcej psychologów, narzekających dotąd na zgubny wpływ telewizji na dzieci, przekonuje się do opinii, że telewizja wcale nie musi szkodzić. Uważano, że szybko przesuwające się obrazy i dźwięki wprawiają młodych widzów w rodzaj hipnozy. Teraz mówi się,że oglądanie telewizji jest dla dzieci czynnością, która może rozwijać jego myślenie i ani nie ogłupia, ani nie otumania. Dzieje się tak jednak wtedy, gdy dziecko ogląda programy odpowiednie dla jego wieku.
viii. ix. b) Zadanie domowe Podaj skojarzenia do słowa film 45 minut brak h. 7. Czas trwania lekcji i. 8. Uwagi do scenariusza