Profilaktyka i wczesne wykrywanie chorób układu krążenia w ramach działań Narodowego Funduszu Zdrowia Propozycje zmian w zakresie świadczeń gwarantowanych w POZ oraz propozycje usprawnienia działań profilaktycznych w ramach NFZ Styczeń 2016 r.
Dotychczasowe wyniki realizacji programu 350000 300000 250000 200000 Liczba osób uczestniczących w profilaktyce CHUK w latach 2004-2014 212818 300000 300000 300000 150000 100000 50000 134967 119872 93414 84545 60821 65862 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2012 2013 2014 Niewątpliwym atutem programu jest fakt, iż w ciągu ostatnich 10 lat przebadano ogółem ponad 1.5 miliona Polaków w wieku 35-55 lat.
Propozycje zmian dotyczące ChUK Cel główny: Zmniejszenie występowania chorób układu krążenia rozpoznawanych w stadium późnego zaawansowania oraz jako ostre incydenty naczyniowe. Cel roboczy: Podniesienie do 30% populacji docelowej odsetka wykonywanych badań profilaktycznych w ramach CHUK w POZ w okresie 2 lat. Podniesienie do 50% docelowej odsetka wykonywanych badań profilaktycznych w ramach CHUK w POZ w okresie 5 lat.
Propozycje zmian dotyczące ChUK Metody: 1. Zmiana rozporządzenia Ministra Zdrowia. 2. Zmiana zarządzenia Prezesa NFZ 3. Zmiana kanałów komunikacji z potencjalnymi uczestnikami badań profilaktycznych 4. Ścisła współpraca ze środowiskiem lekarzy POZ 5. Stworzenie modelowego programu zdrowotnego dotyczącego CHUK
1. Zmiana rozporządzenia Ministra Zdrowia Propozycja zmiany Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej.
1. Zmiana rozporządzenia Ministra Zdrowia # Propozycja zmian kryteriów kwalifikacji Proponowany model: Jedynymi czynnikami kwalifikującymi do badań przesiewowych powinien być wiek. W zamian za proponowany model dostępności badań w grupie wiekowej 35-55 alternatywnie można zaproponować uwolnienie realizacji programu dla grupy wiekowej 45-55 przy warunku zachowania 5 letniego interwału. Umożliwi to włączenie osób o dużym ryzyku w wieku 45-55 do profilaktyki.
1. Zmiana rozporządzenia Ministra Zdrowia ## Propozycja zmian w zakresie wymaganych procedur medycznych wykonywanych w ramach profilaktyki ChUK. Obecny model: W obecnym modelu większość obowiązków związanych z wykonaniem procedur medycznych przypisanych jest do lekarza POZ. Ten model wydaje się jednak nieprzystający zarówno do realiów pracy w POZ oraz do zadań i roli poszczególnych zawodów medycznych w działaniach profilaktycznych. Proponowany model: Rozszerzenie katalogu personelu medycznego (osoby wykonującej zawód medyczny zgodnie z ustawą o działalności leczniczej) uprawnionego do realizacji części profilaktyki ChUK. Mogłoby to spowodować odciążenie lekarza POZ od obowiązku wykonywania samodzielnie dużej części z porady ChUK, a przeniesienie jej np. na pielęgniarkę lub inne osoby wykonujące zawód medyczny (np. absolwenci zdrowia publicznego, dietetycy, edukatorzy zdrowotni).
1. Zmiana rozporządzenia Ministra Zdrowia Przeprowadzenie wywiadu i wypełnienie karty badania profilaktycznego. Wykonanie badań biochemicznych krwi, dokonanie pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, BMI Ustalenie terminu wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, Przekazanie świadczeniobiorcy, u którego rozpoznano chorobę układu krążenia informacji o wynikach badania oraz zaleceń W trakcie wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej: Badanie, SCORE, Edukacja Wpisanie wyników badań do karty badania profilaktycznego
1. Zmiana rozporządzenia Ministra Zdrowia Kontakt telefoniczny, omówienie celu rozmowy i umówienie na badanie laboratoryjne i terminu wizyty Wykonanie badań biochemicznych krwi, w dedykowanym laboratorium współpracującym z POZ. Wpisanie wyników badań do karty badania profilaktycznego dokonanie pomiaru ciśnienia tętniczego krwi, BMI, Wypełnienie ankiety, ocena SCORE +Edukacja Ocena pacjenta po 6-12 tygodniach przez personel medyczny! Rozmowa edukacyjna z pielęgniarką/dietetykiem /specj. zdrowia publ. co do zaleceń!. Wizyta u lekarza z oceną wyników i przedstawieniem zaleceń
1. Zmiana rozporządzenia Ministra Zdrowia ## Propozycja zmian w zakresie wymaganych procedur medycznych wykonywanych w ramach profilaktyki ChUK. Oddzielenie konsultacji lekarza od przeprowadzenia pomiarów antropometrycznych, wypełnienie karty badania oraz działań edukacyjnych mogłoby stanowić dodatkową motywację do realizacji ChUK na poziomie POZ przez innych pracowników (pielęgniarki, spec. zdrowia publicznego, dietetyków). Opis proponowanych procedur można realizować wariantowo. Można rozszerzyć istniejący zapis dając możliwość realizacji procedur przez inny personel w ramach obowiązku lekarza opisanego w części II Załącznika 1 (patrz wyżej).
2. Zmiana zarządzenia Prezesa NFZ #1. Konieczna jest zmiana karty badania profilaktycznego w profilaktyce chuk, tak by był on dostosowany do obecnych potrzeb. Docelowo należy dążyć do wprowadzenia wersji elektronicznej karty, zamieszczonej w systemie SIMP oraz zintegrowanej z ZIP i systemami informacyjnymi Funduszu, celem przypominania świadczeniobiorcy i świadczeniodawcom np. o zbliżającym się terminie realizacji profilaktyki chuk (co 5 lat). #2. Dodatkowo należy rozważyć możliwość wprowadzenia do karty Minimalnej Interwencji Antynikotynowej jako jednego z działań edukacyjnych. MIA oznacza około trzyminutową rozmowę z pacjentem opierającą się najczęściej na zasadzie pięciu P ` (Pytaj, Poradź, Planuj, Pamiętaj, Pomagaj):
2. Zmiana zarządzenia Prezesa NFZ #3. Zgodnie z opisaną w punkcie 1. propozycją podziału obowiązków na lekarza i pielęgniarkę poniżej przedstawiony jest możliwy podział finansowy realizacji profilaktyki ChUK Możliwy podział finansowy to (wartości szacunkowe bez dokładnej analizy budget impact): wykonanie porady przez lekarza poz (w tym sfinansowanie badań laboratoryjnych) 35-40 zł wykonanie porady przez pielęgniarkę poz 13-15 zł wykonanie porady weryfikacyjnej przez pielęgniarkę poz 13-15 zł. zaproszenie pacjenta na wykonanie badania (korespondencja mailowa, listowna, telefoniczna) 5 zł Suma: 66-75 zł (obecna cena 48 zł), przyrost miedzy 37-56%. Przy obecnej i docelowej realizacji programu nie spowoduje to przekroczenia dotychczasowego planowanego budżetu. Przy jednoczesnym podziale obowiązków na personel POZ i prawdopodobne zwiększenie efektywności profilaktyki (oparte o analizę piśmiennictwa)
2. Zmiana zarządzenia Prezesa NFZ #4. Powyższy model daje szanse na bezpośrednie zachęcenie personelu pielęgniarskiego do realizacji chuk poprzez bezpośrednią wycenę ich pracy i zachęcenie do motywowania lekarza POZ do wykonywania badań. Jednak brak podziału w modelu pierwotnym stwarza szanse na zatrudnienie osób dedykowanych do przeprowadzania profilaktyki (organizacji całego procesu aż do momentu wizyty lekarskiej i dalej przeprowadzenia edukacji). Daje to szanse na wprowadzenie do POZ osoby koordynującej działania profilaktyczne która może działań na potrzeby jednego lub wielu lekarzy POZ.
Ocena skutków finansowych Obecna realizacja profilaktyki ChUK w POZ kształtuje się na poziomie kilku-35% w skali całego kraju. Oznacza to, że środki finansowe, które powinny zostać przeznaczone na jego realizację są w znaczącym stopniu niewykorzystywane i przekierowywane na inne zadania OW NFZ. Liczba pacjentów, u których wykonano badanie 2 x to ok. 10% populacji W okresie 5-letnim około 50% zostało zdyskwalifikowanych. Z ok. 106 tyś. mieszkańców kwalifikujących się do jego realizacji w 2014 roku wykonano porady u ok. 4,5 tyś pacjentów. Oznacza to, że z puli 5 mln zł realnie wydana została pula 200 tyś. W takiej sytuacji zwiększenie stopnia realizacji przy niezmienionej stawce spowodowałoby wydatkowanie około 1,7 mln złotych rocznie, czy realizacji 30% populacji. Nawet przy podniesieniu wyceny kompleksowego świadczenia do 70 zł ( lub podział: 40-lekarz, 15-pielęgniarka, 15-weryfikacyjna) całościowy budżet na realizację programu wzrósłby o 2,26 mln w skali roku w woj. pomorskim przy założeniu 100% realizacji. Jednak przy realizacji na poziomie 30-50% nadal pozostaje on na poziomie obecnego budżetu.
Profilaktyka i wczesne wykrywanie chorób układu krążenia w ramach działań Narodowego Funduszu Zdrowia Propozycje zmian w zakresie świadczeń gwarantowanych w POZ oraz propozycje usprawnienia działań profilaktycznych w ramach NFZ Michał Brzeziński, POW NFZ
3. Zmiana kanałów komunikacji z potencjalnymi uczestnikami badań profilaktycznych #1. Wydaje się, że niezbędne jest wprowadzenie możliwości informowania pacjentów posiadających ZIP o możliwości wykonania profilaktyki. Taka funkcjonalność powinna korzystać z możliwości wysyłania e-maili do świadczeniobiorców po uzyskaniu przez nich 35,40,45,50,55 r.ż. Należy potwierdzić czy pole dotyczące podania adresu e-mail przy zakładaniu konta ZIP jest obligatoryjne? #2. Do formularza karty EKUZ wydaje się niezbędne wprowadzenie dodatkowego pola adres e-mail: oraz checkboxa z podobną zgodą jak w karcie badania profilaktycznego. Daje to możliwość pozyskania bardzo dużej liczby osób, które wyrabiają karty EKUZ, a więc są świadomymi świadczeniobiorcami. Da to szansę na stworzenie kolejnego kanału komunikacji ze świadczeniobiorcami również w kwestii badań profilaktycznych, w tym chuk. Obecny wzór wniosku o wydanie EKUZ stanowi załącznik do procedury 2005/03/BWM/EKUZ/7.0, która została wprowadzona pismem Prezesa NFZ. Należy dodać dodatkowe pole, a uzyskane dane kontaktowe przechowywać w bazach osobowych NFZ i wykorzystywać w celu działań informacyjnych/ marketingowych na potrzeby NFZ.
3. Zmiana kanałów komunikacji z potencjalnymi uczestnikami badań profilaktycznych #3. Należy rozważyć współpracę z MZ/COK/WOK przy dystrybucji zaproszeń na badania profilaktyczne cytologia, mammografia. Być może do wzoru zaproszenia można dodać informację o innych badaniach profilaktycznych realizowanych ze środków MZ/NFZ. W ramach istniejącej Akademii NFZ warto rozważyć możliwość stworzenia szkolenia dla lekarzy POZ/personelu POZ o efektywności działań profilaktycznych w ramach ZIP, ich organizacji oraz opłacalności ekonomicznej dla placówki POZ. Szkolenie to w sposób prosty i przejrzysty pokazywało by jak zorganizować w placówce efektywny model profilaktyki chuk za równo od strony organizacyjnej (pozyskiwanie pacjentów, umawianie pacjentów, przepływ dokumentów etc.) jak i finansowania tych świadczeń, a także efektu wizerunkowego dla placówki POZ. W porozumieniu ze świadczeniodawcami oraz ekspertami od CHUK i promocji zdrowia niezbędne jest wypracowanie (zaadoptowanie istniejących) standardowych materiałów edukacyjnych (w wersji on-line oraz drukowanej) używanych przy edukacji pacjenta w ramach CHUK. Koszt przygotowania materiałów powinien zostać poniesiony przez NFZ.
5. Stworzenie modelowego programu zdrowotnego dotyczącego CHUK Jako alternatywne i/lub komplementarne możliwe jest stworzenie programu zdrowotnego dotyczącego ChUK (np. ChUK Prim), którego realizatorami powinni być lekarze medycyny pracy. Program realizowany byłby w oparciu o art. 48 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Dawałoby to szanse na pozyskanie dodatkowego źródła pacjentów do profilaktyki. Ideą programu byłoby wykonywanie podobnego zakresu usług przez lekarzy medycyny pracy w ramach badań okresowych. Uzyskaliby dostęp do SIMPa, gdzie mogliby sprawdzić czy świadczeniobiorca realizował w ostatnich 5 latach ChUK, jeśli nie mieliby możliwość przeprowadzenia pełnej porady profilaktycznej ChUK wraz ze skierowaniem na poradę weryfikacyjną do lekarza POZ lub wykonaniem jej samodzielnie szczegóły do ustalenia. Sposób wyboru lekarzy medycyny pracy tożsamy z zasadami kontraktowania. Wycena podobna. Ok. 61-70 zł/osoba. Szczegóły opracowania programu zdrowotnego zostaną przygotowane po wstępnej akceptacji i ocenie możliwości realizacji takiego działania m.in. przez środowisko lekarzy medycyny pracy.
Profilaktyka i wczesne wykrywanie chorób układu krążenia w ramach działań Narodowego Funduszu Zdrowia Propozycje zmian w zakresie świadczeń gwarantowanych w POZ oraz propozycje usprawnienia działań profilaktycznych w ramach NFZ Lipiec 2015 r.