Wymagania na poszczególne oceny WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA II 2012/2013 Piotr Szlachetko UWAGA! Podczas zajęć KOSS nie będę oceniał poglądów uczniów i ich przekonań, stosunku do wydarzeń, zjawisk czy procesów społecznych. Mogę jednak wyrazić swoja opinię lub udzielić informacji zwrotnej przede wszystkim, gdy głoszone przez ucznia poglądy są sprzeczne z prawem lub osiągnięciami nauki. Także wtedy, gdy sposób prezentowania własnych przekonań godzić będzie w honor drugiej osoby.
Temat Jak zdobywać informacje i jak z nich korzystać? Szkoła jako wspólnota. O porozumieniu i nieporozumieniach Bez współpracy ani rusz! Wymagania na ocenę dostateczną i dopuszczającą -potrafi odróżniać fakty od komentarzy -wymieni źródła informacji w sprawach publicznych -wskazuje źródła informacji w przykładowej sprawie -wskaże w tekście reklamowym elementy perswazyjne i informacje -wyliczy członków społeczności szkolnej -wie, na czym polega ich odpowiedzialność za funkcjonowanie szkoły -wie, co to jest samorząd uczniowski -zna nazwy dokumentów mówiących o samorządzie szkolnym i wie, gdzie je znaleźć -wie, jak w naszej szkole wybierany jest samorząd szkolny -zna swoje prawa i wie, co zrobić, gdy zostaną one naruszone -opisze proces komunikacji -zna i stosuje zasady dyskusji -umie sformułować opinię w sprawach publicznych i popiera ja racjonalnymi argumentami -stosuje parafrazę -wskazuje do jakich grup należy i jakie płyną z tego korzyści -wskazuje typowe role grupowe w swoim Wymagania na ocenę dobrą i bardzo dobrą -wie, jak odróżnić opinie od faktów -umie krytycznie podejść do źródeł informacji w sprawach publicznych -interpretuje zapisy statutu szkoły dotyczące uprawnień samorządu uczniowskiego -oceni przydatność samorządu uczniowskiego do rozwiązywania problemów w naszej szkole -charakteryzuje naszą społeczność szkolną -wyjaśni, na czym polegają prawa, na czym uprawnienia ucznia -powie, dlaczego dana zasada dyskusji jest ważna i jakie są skutki odstąpienia od niej -zna dobre rady dla słuchającego i mówiącego -wie, od czego zależy dobra atmosfera pracy w grupie -na podanych przykładach z życia, literatury
Trudne decyzje Negocjacje zamiast kłótni. Człowiek istota społeczna. Reguły społecznej gry. otoczeniu -umie odpowiednio zareagować, gdy nie aprobuje danych zachowań czy decyzji grupy -rozpoznaje w życiu własnym i w życiu publicznym sytuacje wymagające podjęcia decyzji -zna i stosuje podstawowe sposoby decydowania w sprawach grupy -skutecznie stosuje drzewko decyzyjne -rozpoznaje stanowiska stron konfliktu -wskazuje możliwe rozwiązania konfliktu -odróżnia interesy od stanowisk -zna 3 style zachowania w sytuacji konfliktowej -oceni, czy przyjęte rozwiązanie konfliktu jest dobre -stosuje i zna podstawowe sposoby rozwiązywania konfliktów -wymieni i omówi typy więzi społecznych -wyliczy przykłady zbiorowości, grup, wspólnot -zna definicje zbiorowości, grupy, wspólnoty -wie, do jakich zbiorowości, grup, wspólnot należy -wyjaśni na przykładach, jak rodzą się podziały na swoich i obcych. -wyjaśni, jakie znaczenie mają wzajemność, zaufanie i tolerancja w relacjach międzyludzkich -wie, co to wzajemność, zaufanie i tolerancja -zna rodzaje i źródła norm itp. wskazuje role grupowe -wie, jak pozyskać sojuszników do swojego przedsięwzięcia -omówi wady i zalety sposobów decydowania w sprawach grupy -oceni ich efektywność -oceni każdy z trzech stylów zachowania w sytuacji konfliktowej -wskazuje możliwe rozwiązania sporów w życiu naszej szkoły -oceni, jaką rolę odgrywają inni ludzie i jakie więzi go z nimi łączą -podając przykłady charakteryzuje style życia rodzinnego -uzasadni, dlaczego rodzina jest ważna -wskazuje sytuacje, w których normy są łamane -opisze skutki takiego łamania norm społecznych
Obowiązek i odpowiedzialność. -określi, jakie normy są odpowiednie w danej sytuacji społecznej -wie, co to są obowiązki i z czego wynikają -zna definicje: rola społeczna, obowiązek, odpowiedzialność -potrafi podać kilka przykładów obowiązków związanych z daną rolą społeczną -wie, co to jest odpowiedzialność i na czym polega -poda możliwe sposoby przeciwstawienia się nietolerancji -umie ocenić zakres obowiązków (za duży?/mały?) w przykładowej sytuacji -umie ocenić zakres odpowiedzialności (za duży?/mały?) w przykładowej sytuacji -poda przykłady obowiązków wynikających z danej roli społecznej. Jak żyją Polacy? Moja gmina i mój samorząd. -wyliczy przykłady grup i warstw społecznych -na przykładzie scharakteryzuje wybraną grupę lub warstwę społeczną -rozpozna i zdefiniuje najważniejsze problemy społeczeństwa polskiego -wskaże problemy naszej gminy ważne dla młodych mieszkańców -zaproponuje sposoby rozwiązania tych problemów -zna definicję samorządu -poda przykłady samorządów -wyjaśni, na czym polega zasada decentralizacji i pomocniczości -poda przykłady władz 3 szczebli samorządu -poda podstawowe informacje o gminie -samodzielnie wyszuka i zinterpretuje informacje dotyczące perspektyw życiowych młodych Polaków -scharakteryzuje wskazane warstwy społeczne i style życia, odwołując się do przykładów -porówna zakres działania szczebli samorządów -wie, czym różnią się kompetencje wojewody i samorządu wojewódzkiego -zna główne wydarzenia z historii gminy
Jakie są zadania samorządu gminnego? Z wizytą w urzędzie gminy. Kto rządzi w gminie? Różne oblicza państwa. Demokracja co to takiego? -zlokalizuje gminę na mapie -wie, z czego składa się majątek gminy -wyliczy zadania gminy -wyliczy nazwy instytucji realizujących zadania gminy -powie, czym każda z tych instytucji się zajmuje -zna adresy urzędu gminy i starostwa -wyliczy sprawy, jakie można w nich załatwić -potrafi napisać krótki list lub podanie do urzędu -zna dobre rady dla petenta -wypełni prosty druk urzędowy -wymieni władze uchwałodawcze i wykonawcze w gminie -opisze sposoby wyboru rady i wójta -wie, jak legalnie można wpływać na decyzje władz -wie, jak zdobywać informacje w urzędzie na temat procedur załatwienia danej sprawy -zna źródła władzy państwowej -zna definicję państwa -zna cech i funkcje państwa -zna formy i typy państw -poda przykłady państw demokratycznych, totalitarnych i autorytarnych -zna pojęcie demokracja, większość, pluralizm, prawa mniejszości -wyliczy typy demokracji i o każdym powie -opracuje ankietę badającą jakość realizacji przez gminę swoich zadań -oceni realizację swoich zadań przez naszą gminę -nawiązuje kontakt np. mailowy z lokalną instytucją publiczną -porówna zakres zadań powiatu i gminy, np. w kwestii odpowiedzialności za drogi -zna wydziały urzędu gminy i wie, z jaką sprawą do którego się udać -omówi sposoby legalnego wpływu na decyzje władz -oceni skuteczność każdego ze sposobów -wyjaśni, dlaczego warto kontrolować poczynania władz -opisze procedury załatwiania danej sprawy w urzędzie -porówna sytuację obywatela w ustroju demokratycznym z sytuacją obywatela w państwie totalitarnym i autorytarnym -powie, w którym systemie chciałby żyć i dlaczego -porówna demokrację pośrednią i bezpośrednią, wyborczą i konstytucyjną -wie, że większość nie zawsze ma rację
Demokratyczne spory Krótka historia długiej drogi kilka słów -wymieni zasady panujące w demokracji pluralizm, większość poszanowanie praw mniejszości -wie, czym są prawa człowieka i czemu państwo demokratyczne nie może się obyć bez ich przestrzegania -wie, co to jest kompromis i konsensus -wymieni przynajmniej trzy wartości demokratyczne -uzasadni, dlaczego wartości demokratyczne mogą być w konflikcie -poda przykłady konfliktu wartości demokratycznych -wie, czym jest wolność słowa -wymieni zasady demokracji -omówi 4 zasady demokracji -określi historyczny kontekst zasad demokracji -wyliczy polskie tradycje demokratyczne -wie, co może mniejszość wobec błędu większości -wyjaśni znaczenie kompromisu i konsensusu w demokratycznym rozwiązywaniu sporów -wie, dlaczego konflikt wartości demokratycznych ma odgrywa wielką rolę w demokracji -z uzasadnieniem wskaże po 4 zalety i wady demokracji -sformułuje argumenty za i przeciw ograniczeniu wolności słowa w demokracji -wskazuje najważniejsze tradycje demokracji (antycznej, polskiej, amerykańskiej, europejskiej) -wskazuje na przykładzie Polski przykłady łamania zasad demokracji (wydarzenie jaką zasadę złamano dlaczego tak sądzisz) Obywatel kto to taki? -wie, jak można zostać obywatelem w Polsce i innych krajach -zna prawa i obowiązki obywateli polskich -omówi z podaniem przykładów prawa i obowiązki obywateli -omówi z podaniem przykładów cnoty
Jak obywatele uczestniczą w życiu publicznym? Stowarzyszenie, czyli razem raźniej. Marsz na wybory! -odwołując się do konkretnych przykładów scharakteryzuje dobrego obywatela -wyliczy cnoty obywatelskie -wymieni główne podmioty życia publicznego -uzasadni, dlaczego ważne jest przestrzeganie zasad etycznych przez podmioty życia publicznego -wyliczy formy uczestnictwa w życiu publicznym -poda przykłady sytuacji, kiedy obywatele wywierają wpływ na władze publiczne -wyjaśni, co to jest stowarzyszenie i kto je może założyć -uzasadni w oparciu o przykłady, dlaczego stowarzyszenia odgrywają wielką rolę w demokracji -wie, co robią związki zawodowe i po co są -poda przykłady, jak obywatele mogą wpływać na decyzje władz -wie, co to czynne i bierne prawo wyborcze i kto je ma w Polsce -wie, na czym polegają wybory powszechne, tajne, równe, bezpośrednie wyjaśni, co to jest kampania wyborcza -powie, dlaczego warto brać udział w wyborach obywatelskie -wie, co to prawo krwi, prawo ziemi, nadanie obywatelstwa -formułuje argumenty przekonujące do aktywności publicznej -powie, jak podmioty życia publicznego konkurują i współpracują ze sobą (z przykładami) -poda skutki łamania zasad etycznych w życiu publicznym -wie, co to NGO i poda kilka przykładów -zna nazwy polskich głównych związków zawodowych -poda przykłady działania NGO i związków zawodowych (po dwa) -scharakteryzuje cele i formy działania związków zawodowych -wyjaśni na czym polegają cele kampanii wyborczej -omówi cechy wyborów -wyliczy elementy kampanii wyborczej -krytycznie analizuje hasła i plakaty towarzyszące kampanii wyborczej -wie, czym powinien kierować się obywatel uczestniczący w wyborach
Opinia z którą trzeba się liczyć Środki masowego przekazu Naród i państwo -wie, co to jest opinia publiczna -powie, jaką rolę pełni w państwie demokratycznym -wyliczy czynniki kształtujące opinię publiczną wie, jak bada się opinię publiczną -potrafi analizować sondaż opinii publicznej -omówi znaczenie mediów w demokracji -wie, co to jest stronniczość przekazu i jak się przed nią bronić -porówna konkretne informacje z różnych mediów -wie, co to jest reklama wymieni jej funkcje -w podanym komunikacie wskaże komentarz i fakty -zna definicje naród i państwo -zna czynniki kształtujące naród -wyjaśni, co to dla niego znaczy być Polakiem wskaże różnice między obywatelstwem a narodowością -wie, co to jest Polonia -wie, co to jest stereotyp -omówi czynniki kształtujące opinię publiczną -interpretuje wyniki sondażu opinii publicznej -przeprowadzi w szkole własny sondaż opinii publicznej -poda przykłady roli, znaczenia, wpływu opinii publicznej we współczesnym świecie -w podanym tekście wskaże elementy charakterystyczne dla stronniczości przekazu i uzasadni wybór -zna techniki perswazyjne i potrafi je wskazać w podanym tekście -omówi wskazaną gazetę, portal, stację RTV ze względu na specyfikę przekazu i odbiorców -omówi czynniki kształtujące naród -wyjaśni, co to jest Polonia i wskaże miejsca jej największych skupisk -poda przykłady podtrzymywania przez Polonię więzi z Macierzą -poda przykłady stereotypów
Mniejszości narodowe -wie, co to jest mniejszość narodowa -zna 7 największych mniejszości narodowych w Polsce -wyliczy prawa mniejszości narodowych -poda przykłady, jak stereotypy utrudniają relacje między narodami -poda po dwie cechy charakteryzujące każdą z największych mniejszości narodowych -omówi prawa mniejszości narodowych -opracuje i przedstawi informacje na temat wybranej mniejszości Co to znaczy być patriotą? Cień zagłady -wie co to jest: wielka ojczyzna, mała ojczyzna -wyjaśni na czym polega patriotyzm -poda przykłady postaw patriotycznych we współczesnym świecie -wie czym różnią się między sobą: szowinizm, nacjonalizm i patriotyzm oraz kosmopolityzm -powie, co to dla niego znaczy być Polakiem -porówna cechy patriotyzmu, nacjonalizmu i szowinizmu -wie, co to jest holocaust -wskaże przykłady skrajnego nacjonalizmu we współczesnym świecie -porówna, na podstawie więzi odczuwanych przez siebie, jakie znaczenia mają dla ludzi wielka i mała ojczyzna -poda i uzasadni przykłady postaw: szowinistycznej, nacjonalistycznej i patriotycznej oraz kosmopolitycznej -uzasadni, że można być jednocześnie Polakiem, Europejczykiem i członkiem społeczności światowej -na przykładzie holocaustu wskaże konsekwencje skrajnego nacjonalizmu Ponadto, zgodnie z zaleceniami poradni uczniom zostaną dostosowane wymagania do ich potrzeb i możliwości. Najczęściej będą one polegały na wydłużaniu czasu pracy, pozwoleniu na wolniejsze tempo pracy i dzielenie materiału na partie. Do potrzeb tych osób dostosowana zostanie również skala ocen, zgodnie z Przedmiotowym Systemem Oceniania
Wymagania dla osób o bardzo specjalnych potrzebach edukacyjnych Temat Jak zdobywać informacje i jak z nich korzystać? Szkoła jako wspólnota. O porozumieniu i nieporozumieniach Bez współpracy ani rusz! Wymagania na ocenę dostateczną i dopuszczającą -potrafi odróżniać fakty od komentarzy -wymieni źródła informacji w sprawach publicznych -wyliczy członków społeczności szkolnej -wie, co to jest samorząd uczniowski -zna nazwy dokumentów mówiących o samorządzie szkolnym i wie, gdzie je znaleźć -opisze proces komunikacji -zna i stosuje zasady dyskusji -wskazuje do jakich grup należy i jakie płyną z tego korzyści -wskazuje typowe role grupowe w swoim otoczeniu Wymagania na ocenę dobrą i bardzo dobrą -wskazuje źródła informacji w przykładowej sprawie -wskaże w tekście reklamowym elementy perswazyjne i informacje -wie, jak w naszej szkole wybierany jest samorząd szkolny -zna swoje prawa i wie, co zrobić, gdy zostaną one naruszone -umie sformułować opinię w sprawach publicznych i popiera ja racjonalnymi argumentami -stosuje parafrazę -umie odpowiednio zareagować, gdy nie aprobuje danych zachowań czy decyzji grupy
Trudne decyzje Negocjacje zamiast kłótni. Człowiek istota społeczna. Reguły społecznej gry. Obowiązek i odpowiedzialność. -rozpoznaje w życiu własnym i w życiu publicznym sytuacje wymagające podjęcia decyzji -zna i stosuje podstawowe sposoby decydowania w sprawach grupy -rozpoznaje stanowiska stron konfliktu -wskazuje możliwe rozwiązania konfliktu -odróżnia interesy od stanowisk -zna 3 style zachowania w sytuacji konfliktowej -wymieni i omówi typy więzi społecznych -wyliczy przykłady zbiorowości, grup, wspólnot -zna definicje zbiorowości, grupy, wspólnoty -wyjaśni, jakie znaczenie mają wzajemność, zaufanie i tolerancja w relacjach międzyludzkich -wie, co to wzajemność, zaufanie i tolerancja -wie, co to są obowiązki i z czego wynikają -zna definicje: rola społeczna, obowiązek, odpowiedzialność -skutecznie stosuje drzewko decyzyjne -oceni, czy przyjęte rozwiązanie konfliktu jest dobre -stosuje i zna podstawowe sposoby rozwiązywania konfliktów -wie, do jakich zbiorowości, grup, wspólnot należy -wyjaśni na przykładach, jak rodzą się podziały na swoich i obcych. -zna rodzaje i źródła norm -określi, jakie normy są odpowiednie w danej sytuacji społecznej -potrafi podać kilka przykładów obowiązków związanych z daną rolą społeczną -wie, co to jest odpowiedzialność i na czym polega
Jak żyją Polacy? Moja gmina i mój samorząd. Jakie są zadania samorządu gminnego? -wyliczy przykłady grup i warstw społecznych -na przykładzie scharakteryzuje wybraną grupę lub warstwę społeczną -zna definicję samorządu -poda przykłady samorządów -wyjaśni, na czym polega zasada decentralizacji -wie, z czego składa się majątek gminy -wyliczy zadania gminy -rozpozna i zdefiniuje najważniejsze problemy społeczeństwa polskiego -wskaże problemy naszej gminy ważne dla młodych mieszkańców -zaproponuje sposoby rozwiązania tych problemów -poda przykłady władz 3 szczebli samorządu -poda podstawowe informacje o gminie -zlokalizuje gminę na mapie -wyliczy nazwy instytucji realizujących zadania gminy -powie, czym każda z tych instytucji się zajmuje Z wizytą w urzędzie gminy. -zna adresy urzędu gminy i starostwa -wyliczy sprawy, jakie można w nich załatwić -wypełni prosty druk urzędowy -potrafi napisać krótki list lub podanie do urzędu -zna dobre rady dla petenta Kto rządzi w gminie? -wymieni władze uchwałodawcze i wykonawcze w gminie -opisze sposoby wyboru rady i wójta -wie, jak legalnie można wpływać na decyzje władz -wie, jak zdobywać informacje w urzędzie na temat procedur załatwienia danej sprawy
Różne oblicza państwa. Demokracja co to takiego? Demokratyczne spory Krótka historia długiej drogi Obywatel kto to taki? Jak obywatele uczestniczą w życiu publicznym? Stowarzyszenie, czyli razem raźniej. -zna źródła władzy państwowej -zna definicję państwa -zna pojęcie demokracja, większość, pluralizm, prawa mniejszości -wie, co to jest kompromis i konsensus -wymieni przynajmniej trzy wartości demokratyczne -wymieni zasady demokracji -omówi 4 zasady demokracji -wie, jak można zostać obywatelem w Polsce i innych krajach -zna prawa i obowiązki obywateli polskich -wymieni główne podmioty życia publicznego -uzasadni, dlaczego ważne jest przestrzeganie zasad etycznych przez podmioty życia publicznego -wyjaśni, co to jest stowarzyszenie i kto je może założyć -uzasadni w oparciu o przykłady, dlaczego stowarzyszenia odgrywają wielką rolę -zna cech i funkcje państwa -zna formy i typy państw -wyliczy typy demokracji i o każdym powie kilka słów -wymieni zasady panujące w demokracji pluralizm, większość poszanowanie praw mniejszości -uzasadni, dlaczego wartości demokratyczne mogą być w konflikcie -poda przykłady konfliktu wartości demokratycznych -wie, czym jest wolność słowa -określi historyczny kontekst zasad demokracji -wyliczy polskie tradycje demokratyczne -odwołując się do konkretnych przykładów scharakteryzuje dobrego obywatela -wyliczy cnoty obywatelskie -wyliczy formy uczestnictwa w życiu publicznym -poda przykłady sytuacji, kiedy obywatele wywierają wpływ na władze publiczne -wie, co robią związki zawodowe i po co są -poda przykłady, jak obywatele mogą wpływać na decyzje władz
Marsz na wybory! Opinia z którą trzeba się liczyć Środki masowego przekazu Naród i państwo -wie, co to czynne i bierne prawo wyborcze i kto je ma w Polsce -wie, na czym polegają wybory powszechne, tajne, równe, bezpośrednie -wie, co to jest opinia publiczna -powie, jaką rolę pełni w państwie demokratycznym -omówi znaczenie mediów w demokracji -wie, co to jest stronniczość przekazu i jak się przed nią bronić -zna definicje naród i państwo -zna czynniki kształtujące naród -wyjaśni, co to dla niego znaczy być Polakiem -wyjaśni, co to jest kampania wyborcza -powie, dlaczego warto brać udział w wyborach -wyliczy czynniki kształtujące opinię publiczną wie, jak bada się opinię publiczną -potrafi analizować sondaż opinii publicznej -porówna konkretne informacje z różnych mediów -wie, co to jest reklama -w podanym komunikacie wskaże komentarz i fakty -wskaże różnice między obywatelstwem a narodowością -wie, co to jest Polonia -wie, co to jest stereotyp
Mniejszości narodowe -wie, co to jest mniejszość narodowa -zna 7 największych mniejszości narodowych w Polsce -wyliczy prawa mniejszości narodowych -poda przykłady, jak stereotypy utrudniają relacje między narodami Co to znaczy być patriotą? Cień zagłady -wie co to jest: wielka ojczyzna, mała ojczyzna -wyjaśni na czym polega patriotyzm -poda przykłady postaw patriotycznych -porówna cechy patriotyzmu, nacjonalizmu i szowinizmu -wie, co to jest holocaust -wie czym różnią się między sobą: szowinizm, nacjonalizm i patriotyzm oraz kosmopolityzm -powie, co to dla niego znaczy być Polakiem -wskaże przykłady skrajnego nacjonalizmu we współczesnym świecie