Co warto wiedzieć o gospodarce 2015-06-10 16:14:28
2 Francja należy do światowych potentatów gospodarczych i największych inwestorów zagranicznych - jest piątą potęgą gospodarczą świata, po USA, Chinach, Japonii i Niemczech. Główne atuty francuskiej gospodarki to m.in.: silnie rozwinięty przemysł obronny, lotniczy, samochodowy, energetyka atomowa, rolnictwo i znakomicie rozwinięty przemysł spożywczy oraz chemiczny (drugie miejsce w Europie). Po zastoju gospodarczym w 2012 r., kiedy odnotowano we Francji zerowy wzrost gospodarczy, ale już w 2013 r. tutejsza gospodarka zaczęła wykazywać tendencje prowzrostowe. Wzrost PKB w 2013 r. wyniósł 0,3 proc., przekraczając prognozowane przez francuski rząd 0,1-0,2 proc. W IV kwartale 2014 r. PKB wzrósł o 0,1 proc. kwartał do kwartału, po wzroście w III kwartale o 0,3 proc. - poinformował urząd statystyczny Insee w końcowych wyliczeniach. Wobec IV kwartału 2013 r. PKB wzrósł w IV kwartale o 0,2 proc., a w III kwartale wzrósł o 0,4 proc. W najbliższych latach przewidywana jest kontynuacja tendencji wzrostowych na rynku wewnętrznym. Zgodnie z prognozami Komisji Europejskiej dynamika PKB we Francji ma wynieść w 2015 r. 0,7 proc. Na rok 2016 francuski rząd prognozuje natomiast 1,7 proc. wzrostu gospodarczego.
3 Źródło: Bank Światowy W listopadzie 2014 roku bez pracy było prawie 3,5 mln Francuzów, czyli o 5,8 proc. więcej w porównaniu z rokiem poprzednim. W trzecim kwartale 2014 r. stopa bezrobocia wynosiła we Francji 10,4 proc. Największe załamanie na tutejszym rynku pracy w ostatnich lat miało miejsce w 2009 r., gdy wskaźnik bezrobocia liczony dla Francji Metropolitarnej wzrósł z 7,7 proc. do 9,5 proc. W latach 2010-2011 sytuacja na rynku pracy ustabilizowała się, a bezrobocie na koniec 2011 r. wyniosło 9,3 proc. Począwszy od 2012 r. zaobserwowano jednak wzrost stopy bezrobocia (do 10,2 proc. na koniec 2012 r.), którego w 2013 r. nie udało się wyhamować. Według statystyk francuskich urzędów pracy liczba bezrobotnych w 2013 r. sięgnęła prawie 3,3 mln osób. Trzy lata po objęciu prezydentury we Francji przez Francois Hollande'a, liczba bezrobotnych wzrosła w marcu 2015 r. do 3,51 mln, czyli o 15 400 osób więcej niż w lutym. Prezydent zapowiedział, że jeśli bezrobocie nie spadnie, nie będzie ubiegał się o reelekcję w 2017 r. Podobnie jak wielu ekonomistów francuski rząd uważa, że bezrobocie nie spadnie, jeśli wzrost gospodarki nie osiągnie co najmniej 1,5 proc., co ma nastąpić od 2015 roku. Minister pracy Francois Rebsamen podkreślił, że kwartalny wzrost liczby bezrobotnych (9 200) jest "najniższy od początku 2011 roku". Według prognoz Komisji Europejskiej bezrobocie we Francji w 2015 r. wyniesie 11 proc.
4 Źródło: Bank Światowy W 2012 r. ceny konsumpcyjne we Francji wzrosły o ok. 2,0 proc., przy 2,1 proc. w 2011 r. Było to spowodowane przede wszystkim wzrostem cen żywności (średnioroczny wzrost o 3,0 proc. wobec 1,9 proc. wzrostu w 2011 r.) oraz znaczącym wzrostem cen energii (o 5,2 proc.). Od stycznia 2013 roku obserwowano trend spadkowy w odniesieniu do inflacji; na koniec czerwca 2013 r. wzrost cen liczony za 12 miesięcy wyniósł 0,9 proc. Brak większej presji inflacyjnej eksperci tłumaczyli przede wszystkim rosnącym bezrobociem, ustabilizowaniem cen usług i umiarkowanym wzrostem cen surowców energetycznych. Według prognoz Komisji Europejskiej inflacja we Francji w 2015 r. wyniesie 1,2 proc. Deficyt publiczny i dług Francja kontynuuje proces konsolidacji finansów publicznych, głównie poprzez redukcję nominalnego deficytu publicznego (na koniec 2012 r. osiągnięto poziom 4,8 proc. PKB wobec 5,3 proc. PKB w 2011 r.). Według szacunków francuskiego Ministerstwa Gospodarki deficyt budżetowy za 2013 r. spadł do poziomu 74,9 mld euro. Na obniżenie deficytu wpłynął przede wszystkim wzrost dochodów budżetowych, wynikający ze zwiększenia ściągalność podatków od osób fizycznych i prawnych całkowity dochód z podatków w 2013 r. wzrósł o 15,6 mld euro w stosunku do 2012 r. Rząd francuski deklaruje kontynuację działań ograniczających deficyt publiczny. Zwraca jednak uwagę, że mogą one negatywnie odbijać się na wzroście gospodarczym. W świetle rekomendacji Rady Europejskiej z czerwca 2013 r., Francja do końca 2015 r. powinna wyjść z procedury nadmiernego deficytu, redukując jego wielkość do poziomu 3 proc. PKB. Zgodnie z przyjętą przez rząd ścieżką redukcji deficytu publicznego, jego poziom powinien spaść do 3,6 proc. PKB w 2014 r. i 2,8 proc. na koniec 2015 r. Założenia reformy finansów publicznych rządu
5 Francji przewidują, że deficyt strukturalny zostanie zlikwidowany do 2017 r. Na koniec 2012 r. poziom zadłużenia sektora finansów publicznych liczony według kryteriów z Maastricht osiągnął wartość 1833,8 mld euro, wykazując wzrost o 116,9 mld euro w porównaniu z końcem 2011 r. W relacji do PKB, na koniec 2012 r. dług publiczny wyniósł 90,2 proc., a przeliczany na 1 zatrudnionego wynosił ok. 71 tys. euro. Według danych na koniec czerwca 2013 r. państwowy dług publiczny osiągnął poziom 1912,2 mld euro (93,4 proc. PKB). Wielkość ta uwzględnia również pomoc udzieloną przez Francję najbardziej zadłużonym państwom strefy euro (Grecja, Hiszpania, Portugalia). Stopniowe obniżanie długu publicznego Francji powinno rozpocząć się od 2015 r., tak, aby w 2017 r. mógł osiągnąć poziom 91,0 proc. PKB. Zdaniem Guntrama Wolffa, szefa brukselskiego think tanku Bruegel, Francja potrzebuje reform strukturalnych dla przywrócenia stabilnego wzrostu gospodarczego w strefie euro. Jego zdaniem trzeba zmniejszyć wydatki socjalne, a zwiększyć wydatki inwestycyjne. Wolff wskazał też, że we Francji konieczne są reformy na rynku pracy oraz reformy systemu edukacji. Rząd francuski realizował Program Stabilności na lata 2011-2014, zmierzający do uzyskania równowagi budżetowej, ograniczenia niektórych świadczeń socjalnych i zwiększenia innowacyjności gospodarki. Zapowiedział również kontynuację reform gospodarczych, w tym uproszczeń procedur administracyjnych dla przedsiębiorców sektora MŚP oraz zmniejszenie obciążeń fiskalnych, mających na celu trwałe wejście Francji na ścieżkę wzrostu gospodarczego oraz poprawę niekorzystnych trendów panujących na rynku pracy. Założenia polityki gospodarczej rządu na najbliższe lata koncentrują się na trzech głównych obszarach: walki z rosnącym bezrobociem, tworzeniem zachęt dla młodych przedsiębiorców, promowaniem zatrudniania absolwentów i seniorów (grupa wiekowa 50+), ograniczaniem nierówności społecznych, ochroną najuboższych obywateli wsparciem wzrostu konkurencyjności przedsiębiorstw (wprowadzeniem ulgi podatkowej na rzecz konkurencyjności i zatrudnienia, dalszą deregulację, uproszczenie systemu podatkowego dla MŚP) kontynuację konsolidacji finansów publicznych, przy zapewnieniu finansowania priorytetowych polityk rządu - bezpieczeństwa, wymiaru sprawiedliwości, polityki zatrudnienia Główne sektory gospodarki Francja ma silnie rozwiniętą infrastrukturę transportową i komunikacyjną - autostrady, lotniska, kolej TGV, kanały śródlądowe, drogi morskie. Posiada trzeci, za Norwegią i Szwecją, system energetyczny na świecie i jest europejskim liderem w energetyce atomowej. Francja przoduje również w światowej turystyce - średniorocznie kraj ten odwiedza ok. 75 mln turystów. W 2012 r. było to 83 mln osób, a wpływy z turystyki przyjazdowej osiągnęły 53,6 mld dol. Francja pozostaje najchętniej odwiedzanym krajem na świecie, choć pod względem wpływów z tego tytułu zajmuje trzecie miejsce, za USA i Hiszpanią. W sektorze turystycznym działa ponad 227 tys. podmiotów (hotele, domy wczasowe, restauracje, agencje podróży), w których zatrudnienie znajduje ponad 560 tys. osób. Turystów przyciągają nie tylko niezliczone zabytki i znana na całym świecie kuchnia, ale również przyjazne położenie geograficzne. Kraj ten jest z jednym z liderów produkcji samochodów. W Europie ustępuje jedynie światowemu potentatowi, czyli Niemcom. Według danych Eurostatu w 2011 r. we Francji wyprodukowano 2 mln 144 tys. 957 samochodów, a w tym sektorze pracowało 258 tys. 304 pracowników. W tym kraju działało w 2011 r. 38 fabryk samochodów - dla porównania w Hiszpanii, rywalizującej z Francją o drugie miejsce w branży motoryzacyjnej w Europie - 15. Do atutów gospodarki francuskiej zalicza się również prężny sektor wysokich technologii produkcyjnych, branżę
6 IT (trzecie miejsce w Europie), nowoczesny potencjał usługowy oraz rozwiniętą infrastrukturę telekomunikacyjną. Francuski rynek telekomunikacji jest bardzo konkurencyjny: infrastruktura szerokopasmowa jest jedną z najlepszych w Europie, a ceny są na podobnym poziomie, co w krajach sąsiadujących. Źródło: Bank Światowy Francuskie rolbnictwo jest jednym z najważniejszych sektorów gospodarki i zajmuje kluczowe miejsce w handlu zagranicznym. Wartość produkcji rolnej we Francji za rok 2010 wyniosła 65,7 mld euro, co sytuuje ją na pierwszym miejscu w stosunku do pozostałych krajów Unii Europejskiej. Francja ma 411 regionów rolniczych z określonymi warunkami pod względem przydatności klimatyczno-glebowych dla hodowli lub upraw. Jest liderem europejskim w produkcji niektórych roślin zbożowych, oleistych i okopowych. Ich produkcja reprezentuje 40 proc. powierzchni uprawowej kraju i stanowi 12 proc. ogólnej produkcji w UE. Na pierwszym miejscu w skali europejskiej utrzymuje się również francuska produkcja mięsa wołowego i mięsa drobiowego. Ogólny udział produkcji roślinnej wynosi 59 proc., a produkcji zwierzęcej 26 proc., a jej wartość wynosi kolejno: 38 mld euro dla produkcji roślinnej i 23,2 mld euro dla produkcji zwierzęcej.
7
8 Struktura gospodarki francuskiej, jako udział PKB: przemysł 20 proc. energetyka 7 proc. budownictwo 7 proc. rolnictwo i przetwórstwo rolno-spożywcze 5 proc. transport 5 proc. handel i usługi 56 proc. Jednym z założeń realizowanych przez prezydenta Francji Francois Hollanda są izolacje termiczne, które zajmują znaczną pozycje w sektorze publicznych robót budowlano-montażowych. Projekt zainstalowania izolacji grzewczych (zewnętrznych i wewnętrznych) w budynkach mieszkalnych ma zostać zakończony w 2017 roku. Z okazji planowanych rozgrywek piłkarskich EURO 2016 we Francji, wprowadzono plan budowy oraz renowacji 11 stadionów. Projekt realizowany jest przez sektor publiczny i opiewa na setki milionów euro. Przy tak dużych inicjatywach konstrukcyjnych do projektu dołączyli się branżowi giganci tacy jak: Vinci, Bouygues czy Eiffage. Poszukują oni podwykonawców, zwłaszcza małych oraz średnich przedsiębiorstw. Firma Eiffage, która zajmuje się budową wielkiego stadionu w Lille, zleciła 23 proc. swoich prac małym przedsiębiorstwom.
9