ZAKŁAD STUDNIARSKI Marian Wiśniewski 88-170 Pakość, ul. Szkolna 40 PROJEKT PRAC GEOLOGICZNYCH na wykonanie ujęcia wód podziemnych z utworów czwartorzędowych otworem studziennym nr 3 w miejscowości Padniewo, gm. Mogilno, pow. mogileński Inwestor: Gmina Mogilno 88-300 Mogilno, ul. Narutowicza 1 Użytkownik: Gmina Mogilno 88-300 Mogilno, ul. Narutowicza 1 Opracowała: mgr Krystyna Łońska upr. geol. 05 0741 Przedstawia do zatwierdzenia:... Bydgoszcz, marzec 2009r.
SPIS TREŚCI 1. Dane ogólne. 2. Założenia projektowe i zapotrzebowanie na wodę. 3. Stan istniejący zaopatrzenia obiektu w wodę oraz uzasadnienie wiercenia. 4. Charakterystyka terenu badań: Morfologia i hydrografia. Budowa geologiczna i warunki hydrogeologiczne. 5. Wnioski. 6. Projekt techniczny wykonania otworu. Lokalizacja otworu. Sposób wykonania wiercenia i konstrukcja otworu. Opróbowanie wiercenia i badania hydrogeologiczne. 7. Bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska. 8. Harmonogram realizacji prac. 9. Zalecenia i wnioski końcowe SPIS ZAŁĄCZNIKÓW 1. Mapa dokumentacyjna w skali 1:25000. 2. Plan sytuacyjno-wysokościowa w skali 1:500 3. Projekt geologiczno techniczny otworu. 4. Karty otworów archiwalnych. WYKORZYSTANE MATERIAŁY ARCHIWALNE 1. Aneks nr 2 do dokumentacji hydrogeologicznej w kat. B (opracowanej w 1976 r.) dla potrzeb ustalenia stref ochronnych komunalnego ujęcia wód podziemnych z utworów czwartorzędowych w miejscowości Padniewo, gm. Mogilno 1997 r. 2. Geografia Fizyczna Polski J. Kondracki 2000 rok.
1. Dane ogólne. Zleceniodawca: Gmina Mogilno 88-300 Mogilno, ul. Narutowicza 1. Użytkownik: Gmina Mogilno 88-300 Mogilno, ul. Narutowicza 1. Lokalizacja: projektowana studnia zlokalizowana jest na działce Inwestora w miejscowości Padniewo. Szczegółowa lokalizacja została przedstawiona na załącznikach graficznych nr 2 w skali 1:500. 2. Założenia projektowe i zapotrzebowanie na wodę. Przedmiotem niniejszego projektu jest podanie zakresu prac geologicznych związanych z wykonaniem otworu studziennego nr 3 ujęcia wód podziemnych z utworów czwartorzędowych. Woda będzie przeznaczona do zaopatrzenia w wodę rurociągu grupowego. 3. Stan istniejący zapatrzenia obiektu w wodę oraz uzasadnienie wiercenia. Ujęcie wody składa się z dwóch czwartorzędowych studni nr 2 i nr 1a, położonych we wzajemnej odległości 29,0 m w ramach wygrodzonego terenu Stacji Uzdatniania Wody i zbiornika wyrównawczego. Studnia nr 2 została wykonana w 1976 r. i rekonstruowana w 1980 r. Posiada głębokość 73,5 m średnicę rur eksploatacyjnych 18. Do eksploatacji ujęto czwartorzędową warstwę wodonośną, występującą na głębokości 66,5 71,5 m, przy pomocy filtra siatkowego Ф14 i długości części roboczej 5,0 m. Statyczne zwierciadło wody ustabilizowało się na +5,45 m npt. Zasoby eksploatacyjne zostały zatwierdzone w ilości Q=24,5 m 3 /h przy depresji s=12,5 m. Studnia nr 1a o głębokości 75 m i średnicy rur eksploatacyjnych 18 została wykonana w 1983 r. Do eksploatacji ujęto warstwę wodonośną występującą na głębokości 69,0 73,0 m, której statyczne zwierciadło wody ustaliło się na +5,45 m npt. Ustalona wydajność eksploatacyjna studni Ne 1a w ramach zasobów eksploatacyjnych studni nr 2 w wysokości Q=24,5 m 3 /h przy depresji s=30,0 m. W celu zapewnienia zaopatrzenia w wodę inwestor zdecydował się na wykonanie studni nr 3. Eksploatowane obecnie studnie ze względu na wiek tracą wydajność. 4. Charakterystyka terenu badań. Morfologia i hydrografia. Pod względem fizyczno-geograficznym podziału Polski rejon miejscowości Padniewo położony jest w obrębie Pojezierza
Gnieźnieńskiego, będącego subregionem Pojezierza Wielkopolskiego. Jest to obszr wysoczyzny falistej z pagórkami czołowo-morenowymi fazy poznańskiej, zlodowacenia północno-polskiego, urozmaiconej jeziorami rynnowymi, które stanowią główną formę występowania wód powierzchniowych w dorzeczu zachodniej Noteci. Wody systemu jezior rynnowych rejonu Mogilna odprowadza rzeka Panna, która uchodzi do Noteci w miejscowości Kwieciszewo. Wysoczyzna morenowa w Padniewie odwadniana jest rowami melioracyjnymi i drobnymi ciekami do rynny jeziora Mogileńskiego, przez które przepływa rzeka Panna. Teren w miejscu projektowanego wiercenia jest lekko falisty z rzędną około 109,50 m npm. Budowa geologiczna i warunki hydrogeologiczne. Na podstawie istniejących geologicznych materiałów archiwalnych udokumentowanych otworów studziennych wykonanych na ujęciu w Padniewie, budowa geologiczna została rozpoznana do głębokości 75,0 m. W profilu geologicznym do w.w. głębokości zalegają głównie utwory czwartorzędowe. Jedynie w stropie zostały nawiercone osady trzeciorzędu wykształcone w postaci iłów. W profilu utworów czwartorzędowych zalegają utwory lodowcowe gliny zwałowe i wodnolodowcowe utwory piaszczyste. Gliny zwałowe występują w strefie przypowierzchniowej i są najczęściej dwudzielne. W strefie głębokości do 10 m dominują gliny piaszczyste i piaski gliniaste, lokalnie mogące zawierać drobne przewarstwienia piaszczyste. Głębiej zaś zalegają głównie szare gliny z otoczakami skał północnych. Łączna miąższość serii gliniastych waha się w przedziale 66 69 m. Gliny zwałowe podścielone są niewielkiej miąższości kompleksem utworów piaszczystych zmiennej granulacji. Przeważają piaski średnioziarniste w spągu gruboziarniste. Średnia ich miąższość wynosi 5 m. Przewidywany profil geologiczny projektowanego otworu można z dużym prawdopodobieństwem określić na podstawie wyżej cytowanych materiałów archiwalnych. Przewiduje się, że pod warstwą gleby wystąpi glina piaszczysta i glina zwałowa do głębokości 69 m. Następnie wystąpi kompleks piasków o różnej granulacji najprawdopodobniej średnioziarnistych i gruboziarnistych do głębokości około 75 m. Przewidywany profil geologiczny został przedstawiony w projekcie geologiczno technicznym otworu zał. nr 3. Przewiduje się, że w projektowanym otworze wystąpi jedna zasadnicza czwartorzędowa warstwa wodonośna na głębokości od około 69 m do 73 m.
5. Wnioski. Analiza budowy geologicznej oraz warunków hydrogeologicznych stwierdzonych na podstawie materiałów archiwalnych pozwala na stwierdzenie, że dla celów pokrycia zapotrzebowania na wodę w ustalonej przez Inwestora wysokości należy wykonać otwór studzienny nr 3 do głębokości około 75,0 m ujmujący czwartorzędowy poziom wodonośny spodziewany w przelocie głębokości 69 73 m. 6. Projekt techniczny wykonania otworu. Lokalizacja otworu. Projektowany otwór studzienny położony jest na działce Inwestora w miejscowości Padniewo. Ustalona z Inwestorem lokalizacja pozwala na bezpieczne prowadzenie prac wiertniczych. Szczegółowa lokalizacja na zał. nr 2 w skali 1:500. Sposób wykonania wiercenia i konstrukcja otworu. Wiercenie otworu projektuje się wykonać mechanicznie udarowo w jednej kolumnie rur wiertniczych o średnicy Ø 14 do głębokości 75 m, tj. do końcowej głębokości wiercenia. Warstwę wodonośną projektuje się ująć do badań filtrem prętowym o następującej konstrukcji: - rura podfiltrowa stalowa Ø 11 3 / 4 2,0 m, - część robocza filtr prętowy Ø11 3 / 4 długości 4,0 m owinięty siatką PE, - rura nadfiltrowa stalowa Ø 11 3 / 4 długości 12 m. Filtr powyższej konstrukcji należy posadowić na głębokości 75 m. Wokół filtra należy wykonać obsypkę żwirową o odpowiedniej granulacji, która zostanie dobrana przez dozór hydrogeologiczny w zależności do stwierdzonych warunków geologicznych. Wokół rury nadfiltrowej należy wykonać uszczelkę żwirową o granulacji 2,0 8,0 m. Kolumnę rur pomocniczych Ø 14 podciągnąć do głębokości 69,0 m celem odsłonięcia filtra i pozostawić jako rury eksploatacyjne. Projektowaną konstrukcję otworu oraz sposób wiercenia przedstawia załącznik nr 3. Szczegółową i ostateczną konstrukcję filtra ustali dozór hydrogeologiczny w nawiązaniu do faktycznie stwierdzonego profilu otworu wiertniczego i litologii wodonośca.
Projektowane badania hydrogeologiczne. - pobieranie prób skał zgodnie z obowiązującymi przepisami dla robót hydrogeologicznych, - stabilizację zwierciadła wody każdej nawierconej warstwy wodonośnej, oraz po pompowaniu próbnym i pomiarowym, - pompowanie oczyszczające prowadzić do czasu całkowitego oczyszczenia się wody, - pompowanie pomiarowe przeprowadzić na dwóch stopniach dynamicznych w czasie po 16 godzin każdy, - w czasie pompowania pomiarowego (na drugim stopniu dynamicznym) należy pobrać próbę wody do badań fizyko chemicznych i bakteriologicznych, Odprowadzenie wód z pompowania próbnego i pomiarowego nastąpi rurociągiem o średnicy φ 3 do pobliskiego rowu. 7. Bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska Zgodnie z ustawą Prawo geologiczne i górnicze prowadzenie robót objętych projektem prac geologicznych wiąże się z potrzebą zachowania szczególnych warunków ostrożności w zakresie: kontroli połączenia elementów wieży wiertniczej, trójnogu lub masztu, wytrzymałość poszczególnych urządzeń wiertniczych winna być potwierdzona atestem wytrzymałościowym, dotyczy to również lin wiertniczych, które powinny być poddane przeglądowi, przeglądu mechanicznych urządzeń wiertniczych, a w szczególności osłon pasów napędowych, sprawdzenie lin odciągów wiertniczych oraz prawidłowość ustawienia urządzeń, olinowanie dołu urobkowego, ogrodzenie placu budowy poprzez olinowanie w celu uniemożliwienia wstępu osób postronnych. Teren budowy należy oznakować tablicami ostrzegawczymi, urządzenia elektryczne winny posiadać uziemienia sprawdzone przez brygadzistę oraz uprawnionego elektryka. Kierownik zakładu podejmującego realizację prac wiertniczych winien przed ich rozpoczęciem: przeprowadzić szkolenie załogi wiertniczej ze szczególnym podkreśleniem zagrożeń i sposobu ich uniknięcia, dostarczyć i pozostawić instrukcję bezpiecznego prowadzenia robót, dostarczyć na teren budowy apteczkę z podstawowym zestawem leków i środków opatrunkowych, gaśnicę pianową oraz urządzenia p.pożarowe,
doprowadzić energie elektryczną na stojakach metalowych o wysokości 2,5 m lub w wykopie o głębokości 30 cm, ze względu na możliwość napotkania niezinwentaryzowanego podziemnego uzbrojenia terenu przed rozpoczęciem prac należy wykonać wykop ręczny do głębokości 1,5 2,0 m w układzie krzyżowym, zaopatrzyć załogę w kaski ochronne, kontrolując ich stosowanie w czasie pobytu w zasięgu działania urządzeń wiertniczych. Przed przystąpieniem do montażu urządzeń należy zebrać glebę i złożyć poza placem budowy. Po zakończeniu robót składowaną glebę należy rozłożyć w miejscu prowadzonych prac. Niezależnie od powyższego należy zachować warunki bezpiecznego prowadzenia prac określone rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 28.06.2002 r. (Dz. U. Nr 109, poz. 961). 8. Harmonogram realizacji prac zatwierdzenie projektu kwiecień 2009 r. wykonanie prac terenowych (odwiercenie studni) maj - czerwiec 2009 r. opracowanie dokumentacji powykonawczej miesiąc po wykonaniu prac terenowych. 9. Uwagi końcowe i zalecenia Całość projektowanych prac i badań należy wykonać pod nadzorem hydrogeologicznym oraz zgodnie z przepisami prawa geologicznego i górniczego. Wnioskuje się o wydanie decyzji na okres jednego roku celem zrealizowania prac i badań geologicznych zawartych w niniejszym projekcie. Wyniki prac i badań należy udokumentować sporządzając dokumentację hydrogeologiczną ustalającą zasoby eksploatacyjne ujęcia wód podziemnych. Wnioskuje się o upoważnienie nadzoru hydrogeologicznego do korygowania głębokości otworu oraz konstrukcji filtra w zależności od stwierdzonych faktycznych warunków geologicznych. Niniejszy projekt prac geologicznych podlega rozpatrzeniu i zatwierdzeniu przez Starostę Powiatowego w Mogilnie. Opracował: mgr Krystyna Łońska