Telekomunikacja satelitarna w zarządzaniu kryzysowym, gospodarce i transporcie. Telekomunikacja satelitarna w obrocie gospodarczym; Aspekty prawne oraz organizacyjno techniczne wykorzystania technologii satelitarnych w zarządzaniu kryzysowym; TTcomm S.A., Rajmund Leoniak, Dyrektor Sprzedaży i Rozwoju 1
TTcomm S.A. operator telekomunikacyjny Infrastruktura - Lokalizacja
Użytkowy podział systemów satelitarnych Wąskopasmowe systemy satelitarne kanał transmisyjny do 2 Mbit/s Szerokopasmowe systemy satelitarne kanał transmisyjny powyżej 2 Mbit/s 3
Wąskopasmowe systemy satelitarne telefonia satelitarna System Zasięg - Orbita Usługi Iridium - cała kula ziemska LEO - Voice, SMS, data 2,4 kbit/s Globalstar - cała kula ziemska bez okolic podbiegunowych i mórz - LEO Voice, data 9,6 kbit/s Thuraya - Europa, Afryka Płn., Bliski i Środkowy Wschód, Indie GEO - Voice, SMS, data 9,6 kbit/s Inmarsat cała kula ziemska bez okolic podbiegunowych -GEO - Voice, SMS, data 2,4 420 kbit/s ACeS Azja GEO - Voice, SMS, data 9,6 kbit/s 4
Przykłady telefonów satelitarnych Źródło: własne Źródło: Wikipedia 5
Szerokopasmowe systemy satelitarne Pracujące w pasmie Ka: 26 40 GHz Pracujące w paśmie Ku: 10 18 GHz Pracujące w paśmie C: 3,4 4,2 GHz Pracujące w paśmie X: 8 12,5 GHz 6
TTcomm S.A. operator telekomunikacyjny Pole antenowe NOC - bezpieczeństwo
Szerokopasmowe systemy satelitarne Porównanie sposobu świadczenia usług w pasmie Ka i Ku Pasmo Ku, C, X Pasmo Ka Porównanie sposobu pokrycia obszaru w przypadku świadczenia usług w różnych pasmach 8
Rodzaje łączy dostępne w paśmie Ku, C, X TDMA (Time Division Multiple Access - wielodostęp z podziałem czasowym) to technika pozwalająca na dostęp więcej niż jednego użytkownika do medium transmisyjnego. W technice dostęp do medium transmisyjnego podzielony jest w czasie na szczeliny czasowe. Użytkownikowi na potrzeby transmisji przydzielana jest pewna liczba szczelin czasowych. Transmisja danych nie jest więc ciągła. Taki sposób organizacji transmisji ma swoje zalety: - zwiększa efektywność wykorzystania medium transmisyjnego - pozwala na dynamiczny przydział zasobów SCPC (Single Channel Per Carrier pojedynczy kanał z jedną nośną) stosowany w systemach wymagających stałej przepustowości łącza. 9
Centrala Firmy VSAT Router Stacja HUB Modem satelitarny LAN Switch VSAT Internet, Dedykowane połączenie naziemne, MPLS Modem satelitarny LAN Switch Schemat transmisji danych poprzez środki łączności satelitarnej System umożliwia jednoczesne korzystanie z łączy typu SCPC jak i TDMA
1. Maksymalna i gwarantowana prędkość transmisji dla danej podsieci/stacji/aplikacji 2. Dynamiczny przydział pasma (w przypadku braku transmisji o wyższym priorytecie pasmo jest przypisywane usługom o niższym priorytecie) Głos Email Aplikacja korporacyjna 3. Identyfikacja, klasyfikacja i priorytetyzacja pakietów 4. Określony procent dostępnego pasma dla każdej klasy usług 5. Wsparcie dla usług (VoIP oraz Video over IP) przez wykorzystanie zaawansowanych mechanizmów QoS 6. Możliwość zapewnienia właściwego poziomu SLA i QoS
512 kbps / 128 Kbps Mały zespół 1 Mbps / 256 Kbps Modem idirect Średni zespół Modem idirect 2 Mbps / 512 Kbps With 32 kbps CIR Duży zespół Hub Modem idirect Schemat przydziału łącza o określonej przepustowości w zależności od potrzeb
Zasadnicze obszary zastosowań telekomunikacji satelitarnej w gospodarce Telemetria - dziedzina telekomunikacji zajmująca się technikami przesyłania wartości pomiarowych na odległość. Telemetria znajduje zastosowanie w wielu działach gospodarki, m.in: do automatycznego zbierania danych potrzebnych do dystrybucji i sprzedaży rozmaitych towarów masowych (gaz, prąd elektryczny, itp.), do zbierania danych o ruchu drogowym, morskim i lotniczym, do zbierania danych naukowych i na potrzeby centrów reagowania kryzysowego - np. danych sejsmologicznych, klimatycznych czy ekologicznych, Oraz do zbierania danych z przebiegu sterowania w systemach automatyki przemysłowej. 14
Zasadnicze obszary zastosowań telekomunikacji satelitarnej w gospodarce 1. Budowa rozległych sieci telekomunikacyjnych (zasadniczych i rezerwowych) uruchamiane na potrzeby administracji publicznej i klientów komercyjnych (np. banków) jedynie relacje satelitarne stanowią prawdziwy back-up, gdyż są realizowane za pomocą kompletnie niezależnej infrastruktury. 2. Obronność, bezpieczeństwo państwa oraz bezpieczeństwo i porządek publiczny, 3. Monitoring miast, elementów infrastruktury, 4. Wsparcie środowiska naukowo-badawczego zajmującego się wykorzystaniem technik satelitarnych, np. poprzez zastosowania w telemedycynie, 5. Transmisja na potrzeby stacji telewizyjnych i radiowych (radiodyfuzja), 6. Utrzymanie aplikacji komercyjnych w tym związanych z pozycjonowaniem obiektów (stacjonarnych i będących w ruchu), 7. Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu, 8. Zarzadzanie i kierowanie w czasie wystąpienia sytuacji szczególnych zagrożeń w tym sytuacji kryzysowych i stanów nadzwyczajnych. 15
Zarzadzanie i kierowanie w czasie wystąpienia sytuacji szczególnych zagrożeń w tym sytuacji kryzysowych i stanów nadzwyczajnych. Sytuacje szczególnego zagrożenia: a. Sytuacje kryzysowe występują w wyniku: Katastrof naturalnych Awarii technicznych Zakłóceń porządku publicznego Działań terrorystycznych Zagrożenia wojną Zagrożenia bezpieczeństwa obywateli lub konstytucyjnego ustroju państwa b. Stany nadzwyczajne Stan wojenny Stan wyjątkowy Stan klęski żywiołowej c. Bezpośrednie zagrożenia dla infrastruktury przedsiębiorcy telekomunikacyjnego 17
Katastrofa naturalna - powódź Historyczne powodzie w Polsce 2013 rok lipiec, Leśna i Miłoszów 2010 rok sierpień, Bogatynia, Leśna i Miłoszów 2010 rok maj/czerwiec Powódź w Europie Środkowej 2009 rok czerwiec, południowe powiaty województwa podkarpackiego, małopolskiego, śląskiego, opolskiego oraz dolnośląskiego 2008 rok lipiec, południowe powiaty województwa podkarpackiego i małopolskiego 2001 rok lipiec/sierpień dorzecze Wisły w południowej Polsce (zobacz: Powódź w Polsce (2001)) 1998 rok powódź na Bystrzycy Dusznickiej; która dotknęła Duszniki-Zdrój, Szczytną, Polanicę, gminę Kłodzko, 1997 rok tzw. powódź tysiąclecia 1996 rok 1 poł. września dorzecze Olzy Źródło - Wikipedia 18
Katastrofa naturalna - powódź Powódź charakteryzuje się dużymi zniszczeniami infrastrukturalnymi w tym również infrastruktury telekomunikacyjnej. Niemożliwe jest wykorzystanie infrastruktury lokalnej (światłowodowej, radioliniowej oraz GSM) przede wszystkim z powodu zalania kanalizacji oraz systemów zasilania (w większości przypadków instalowanych na poziomie ziemi). Systemy kierowania i dowodzenia służbami ratunkowymi można oprzeć praktycznie tylko na dwóch rodzajach środków transmisyjnych: -radiowych, -satelitarnych (z dodanym modułem GSM) Środki satelitarne mogą stanowić własność służb (Samochody Dowodzenia i Łączności PSP) lub telekomunikacyjnych operatorów satelitarnych. 19
Zarzadzanie i kierowanie w czasie wystąpienia sytuacji szczególnych zagrożeń w tym sytuacji kryzysowych i stanów nadzwyczajnych. Zasady wykorzystania potencjału operatorów telekomunikacyjnych (w tym satelitarnych) regulują dwa zasadnicze przepisy prawe: -Prawo telekomunikacyjne, dział VIII, art. 176 176a, -Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 stycznia 2010r. w sprawie planu działań przedsiębiorcy telekomunikacyjnego w sytuacjach szczególnych zagrożeń. 20
Prawo telekomunikacyjne Nakłada w celu zapewnienia ciągłości świadczenia usług telekomunikacyjnych - na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego obowiązek: uwzględnienia możliwości wystąpienia sytuacji szczególnego zagrożenia: Sytuacji kryzysowych, Stanów nadzwyczajnych Bezpośrednich zagrożeń dla infrastruktury przedsiębiorcy. posiadania aktualnych i uzgodnionych planów działania w sytuacjach szczególnych zagrożeń dotyczących w szczególności współpracy z podmiotami i służbami wykonującymi zadania w zakresie ratownictwa, niesienia pomocy ludności, a także zadania na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz z podmiotami właściwymi w sprawach zarządzania kryzysowego. 21
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 stycznia 2010r. w sprawie planu działań przedsiębiorcy telekomunikacyjnego w sytuacjach szczególnych zagrożeń. Rozporządzenie określa: 1. Rodzaje, zawartość, tryb sporządzenia oraz aktualizacji przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego planu działań Plany lokalne obejmujące obszar powiatu, Plany rejonowe obejmujący obszar części lub całości województwa, Plany ogólne obejmujące obszar kraju. 22
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 stycznia 2010r. w sprawie planu działań przedsiębiorcy telekomunikacyjnego w sytuacjach szczególnych zagrożeń. Rozporządzenie określa: 2. Organy uzgadniające plany oraz zakres tych uzgodnień, A. Plany ogólne uzgadnia : a. Minister Obrony Narodowej, b. Minister właściwy do spraw wewnętrznych, c. Minister Spraw Zagranicznych, d. Minister właściwy do spraw finansów publicznych, e. Minister Sprawiedliwości, f. Minister właściwy do spraw łączności, g. Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, h. Szef Agencji Wywiadu, i. Prezes UKE B. Plany rejonowe uzgadnia: a. Minister właściwy do spraw łączności, b. Prezes UKE c. właściwy wojewoda, 23
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 4 stycznia 2010r. w sprawie planu działań przedsiębiorcy telekomunikacyjnego w sytuacjach szczególnych zagrożeń. Rozporządzenie określa: 3. Rodzaje przedsiębiorców obowiązanych do uzgadniania zawartości planów. Plan ogólny dla całego kraju i plan rejonowy sporządza przedsiębiorca telekomunikacyjny, o którym mowa w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2007 r. w sprawie wykazu przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu gospodarczo obronnym (Dz. U. Nr 214, poz. 1571) dla którego organem organizującym i nadzorującym wykonywanie zdań na rzecz obronności państwa jest minister właściwy do spraw łączności. 24
Dziękuję 26