Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej Sławomir Kopyciński Kielce, 9 lipca 2012 roku Szanowna Pani Ewa Kopacz Marszałek Sejmu Na podstawie artykułu 191 i 195 uchwały Sejmu z dnia 30 lipca 1992 roku Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej składam zapytanie poselskie do Ministra Finansów w sprawie łamiącego zasady pewności prawa i zaufania podatników do państwa sposobu interpretowania przepisów ustawy o podatku akcyzowym przez organy administracji celnej przy nabyciu wewnątrzwspólnotowym samochodów typu pick-up. Szanowny Panie Ministrze! W chwili obecnej naczelnicy Urzędów Celnych na terenie całego kraju prowadzą co najmniej kilka tysięcy postępowań podatkowych mających na celu obłożenie podatkiem akcyzowym nabycia wewnątrzwspólnotowego i sprzedaży przed pierwszą rejestracją pojazdów typu-pickup. Postępowania te toczone właściwie wyłącznie wobec podatników, którzy albo samodzielnie sprowadzili takie pojazdy z zagranicy, albo podmiotów gospodarczych, które niezależnie od oficjalnych dystrybutorów danej marki, zajmują się importem i sprzedażą takich pojazdów. Zgodnie z art. 100 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 108, poz. 636 ze zm.) oraz 80 ust.2 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 29, poz. 257 z późniejszymi zmianami) wiele postępowań toczy się, że względu na 5-letni okres przedawnienia należności podatkowych jeszcze na podstawie przepisów poprzedniej ustawy) przedmiotem opodatkowania akcyzą jest nabycie wewnątrzwspólnotowe lub sprzedaż wyłącznie samochodu osobowego. Zarówno obecna ustawa w ust. 4 art. 100 jak i uprzednio obowiązująca w poz. 59 załącznika nr 1 do ustawy; definiuje samochód osobowy, jako pojazd samochodowy objęty pozycją CN 8703 przeznaczony zasadniczo do przewozu osób innych niż objęty pozycją CN 8702 włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi z wyłączeniem pojazdów, które Biuro Poselskie Posła na Sejm RP Sławomira Kopycińskiego ul. Warszawska 31 25-518 Kielce tel./fax: 41 343-12-33; http: /kopycinski.pl/
nie wymagają rejestracji zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Kody CN określane są zgodnie z klasyfikacją określoną w rozporządzeniu Rady EWG nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz. Urz. WE L 256 z 07.09.1987 r. z późn. zm.) Na użytek prowadzonych postępowań w celu interpretacji kodów CN urzędnicy posługują się także notami wyjaśniającymi z załącznika do obwieszczenia Ministra Finansów z dnia 1 czerwca 2006 roku w sprawie wyjaśnień do Taryfy Celnej (MP nr 86 poz. 880) dotyczącymi pozycji HS 8703 oraz Notami Wyjaśniającymi do Nomenklatury Scalonej Wspólnot Europejskich z dnia 30 maja 2008 r. (Dz. UE. 2008/C 133/01). Powyżej określone noty wskazują dodatkowe cechy pojazdów, które zdaniem urzędników celnych prowadzących postępowania podatkowe, obligują ich do kwalifikowania tych pojazdów jako osobowe i tym samym obciążania podatników akcyzą. Departament Polityki Celnej Ministerstwa Finansów co najmniej dwukrotnie analizował kwestię kwalifikacji pojazdów pick-up do kodów CN w oparciu o obowiązujące przepisy prawa. Zarówno w piśmie datowanym na dzień 20 sierpnia 2007 r. (znak: PC-ST- 8640/48/EG/2007/2400) jak i 13 stycznia 2011 r. (znak:pc2/86/7/pxm/164/2011) kierowanych bezpośrednio do dyrektorów Izb Celnych przez zastępcę dyrektora tego Departamentu, jako kryterium rozstrzygające o klasyfikacji taryfowej wskazano: istnienie lub nie istnienie trwałej przegrody oddzielającej część pasażerską od części towarowej, a także stosunek ładowności pojazdu przypadającej na przewóz towarów do ładowności przewidzianej do przewozu osób. W przypadku, gdy dany pojazd posiada stałą trwałą przegrodę oraz jego ładowność służąca do przewozu towarów jest większa od ładowności przewidzianej do przewozu osób, pojazdy te, jako zasadniczo przeznaczone do przewozu towarów; powinny być klasyfikowane do pozycji CN 8704, co w konsekwencji wyklucza możliwość obciążenie faktu ich nabycia lub sprzedaży podatkiem akcyzowym. Powyższa argumentacja została dodatkowo potwierdzona opiniami klasyfikacyjnymi Urzędu Statystycznego, który klasyfikował pojazdy typu pick-up do klasyfikacji CN 8704. Podobnie Dyrektor Izby Celnej w Warszawie w wiążącej Interpretacji Taryfowej z 26 sierpnia 2011 r. uznał, że pojazd typu pick-up winien być klasyfikowany do pozycji CN 8704. Prowadzone przez urzędy celne postępowania dotyczą pojazdów typu pick-up z podwójną czterodrzwiową przeszkloną kabiną, w której znajduje się 5 miejsc do siedzenia włącznie z kierowcą, wyposażonymi w oddzieloną od części pasażerskiej otwartą skrzynią ładunkową. Znaczna część pojazdów tych odpowiada cechom wskazanym w pismach Ministerstwa Finansów, które wskazują na konieczność klasyfikowania ich jako zasadniczo przeznaczone do przewozu towarów. Pomimo tego wbrew oficjalnym wskazaniom organy celne prowadzą takie postępowania starając się za wszelką cenę wskazywać inne cechy pojazdów,
z pominięciem opisanych powyżej, które mogą prowadzić do wniosku że pojazdy typu pick-up są zasadniczo przeznaczone do przewozu osób (są pojazdami osobowymi). Należy zaznaczyć, że postępowanie urzędników celnych, którzy wszczynają postępowania podatkowe często po ponad 4 latach od importu pojazdu, kiedy narosły już odsetki, mogą budzić podejrzenie, że cały proceder jest próbą uzyskania pieniędzy do budżetu państwa kosztem małych i średnich przedsiębiorców, którzy są znaczącą konkurencją na naszym rynku dla oficjalnych importerów pojazdów. Znakomita większość postępowań została wszczęta po liście otwartym wystosowanym 23 sierpnia 2010 r. Nr ZDS/2010/17 przez Związek Dealerów Samochodowych do Ministra Finansów, którzy wzywają do podjęcia stanowczych kroków prawnych w celu obciążenia akcyzą pojazdów importowanych przez niezależnych importerów. Działania urzędników celnych doprowadzą do upadłości co najmniej kilkuset przedsiębiorców, którzy rokrocznie płacili do budżetu Państwa z tytułu podatku VAT i dochodowego kwoty kilkukrotnie przewyższające kwoty akcyzy, która ma być uzyskana w obecnie prowadzonych postępowaniach. Fakt ten przeczy zasadności prowadzenia takich postępowań, które w konsekwencji doprowadzą, w przeciągu kilku lat, do uszczuplenia wpływów do budżetu Państwa. W związku z powyższym proszę Pana Ministra o odpowiedź na następujące pytania: 1) Dlaczego podległa Panu administracja, w prowadzonych postępowaniach podatkowych, nie honoruje własnych ustaleń w zakresie określenia rozstrzygających cech pojazdu (kwestia stałej przegrody oraz stosunku ładowności przeznaczonej do przewozu osób oraz towarów), które kwalifikują w ocenie Departamentu Polityki Celnej pojazdy typu pick-up, jako przeznaczone zasadniczo do przewozu towarów CN 8704? 2) Czy takie postępowanie można pogodzić z zasadą pewności prawa oraz interpretacji przepisów przez organy podatkowe? Czy w Pana ocenie zmiana interpelacji przepisów w tym zakresie przez urzędników celnych nie jest celowym wprowadzaniem w błąd podatników, którzy w zaufaniu do nich importowali pojazdy w ostatnich 5 latach? 3) Czemu w postępowaniach dotyczących określenia zobowiązania z tytułu akcyzy organy podatkowe całkowicie pomijają świadectwa homologacji wydawane na podstawie właściwych przepisów i określające samochody jako pojazdy przeznaczone do przewozu towarów? 4) Proszę o udzielenie informacji na temat liczby postępowań podatkowych prowadzonych i zakończonych przez naczelników urzędów celnych prowadzonych w całej Polsce
związanych z nabyciem wewnątrzwspólnotowym pojazdów typu pick-up w okresie lat 2010-2012? Proszę o wskazanie również ile spośród tych postępowań zakończyło się określeniem zobowiązania podatkowe z tytułu należnej akcyzy, ile zostało umorzonych lub uchylonych w toku kontroli instancyjnej i w ilu przypadkach sądy administracyjne uchyliły w/w decyzje? 5) Czy postępowania dotyczące naliczenia podatku akcyzowego były w ostatnich 5-latach prowadzone wobec przedstawicieli producentów lub autoryzowanych przez nich podmiotów importujących pojazdy typu pick-up na terytorium Polski, którzy dla swoich pojazdów uzyskali świadectwa homologacji stwierdzające, że są to pojazdy ciężarowe? Jeśli tak, to wnoszę o przedstawienie ilości takich spraw z podziałem w ilu z nich została naliczona akcyza, ile zostało umorzonych lub uchylonych w toku kontroli instancyjnej? Czy w chwili obecnej prowadzone są takie postępowania? 6) Wnoszę o podanie informacji, czy przedstawiciele producentów lub autoryzowane przez nich podmioty importujący pojazdy typu pick-up na terytorium Polski opłacali w ciągu ostatnich 5 lat, i czy opłacają w chwili obecnej, podatek akcyzowy od pojazdów typu pick-up, dla których uzyskali świadectwo homologacji określających je, jako ciężarowe? 7) Dlaczego Urząd Statystyczny w Łodzi zaczął odmawiać osobom dokonującym importu pojazdów w stosunku, do których obecnie prowadzone są postępowania podatkowe w zakresie akcyzy, udzielania opinii klasyfikacyjnych, a w chwili obecnej odpowiada podatnikom, że nie jest kompetentny do wydawania takich opinii i że sami podatnicy powinni dokonywać takiej klasyfikacji? 8) Dlaczego Dyrektor Izby Celnej w Warszawie wydał w dniu 26 sierpnia 2011 r. wiążącą Interpretację Taryfową (PL-WIT-2011-00894) wskazującą, że pojazd marki Tata model Xenon typu pick-up z miejscami do siedzenia powinien być zakwalifikowany do kodu CN 8704, pomimo tego, że ma on zbliżoną konstrukcję i cechy do pojazdów, w stosunku do których toczone są obecnie postępowania podatkowe (kryterium stałego oddzielenia i ładowności)? 9) Dlaczego interpretacje taryfowe wydane dla innych pojazdów typu pick-up, które posiadają podobne cechy w postaci stosunku ładowności i posiadania stałego oddzielenia kwalifikują je do kodu CN 8703?
10) Jaki wpływ na wszczynanie, w ciągu ostatnich dwóch lat postępowań podatkowych miał list otwarty skierowany do Ministra Finansów przez Związek Dealerów Samochodowych z dnia 23 sierpnia 2010 r. nr ZDS/2010/17? 11) Czy Minister Finansów lub podległe mu służby kierowały do Szefa Służby Celnej, dyrektorów Izb Celnych lub naczelników Izb Celnych, oprócz wskazanych powyżej pism z 20 sierpnia 2007 r. i 13 stycznia 2011 r., inne pisma lub wytyczne dotyczące sposobu interpretowania przepisów ustawy o podatku akcyzowym w zakresie nabycia samochodów osobowych, a jeśli tak, to jaka jest ich treść? Z poważaniem Sławomir Kopyciński Poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej