Administracja celna. PRAWO CELNE prof. dr hab. Wiesław Czyżowicz & dr Aleksander Werner

Transkrypt

1 Administracja celna

2 Organ państwa każda jednostka organizacyjna państwa mająca uprawnienie do wyrażania woli tego państwa, czego wyrazem jest przyznanie danej jednostce administracyjnej określonych kompetencji Prawo Administracyjne, M. Wierzbowski [red.], Warszawa 1999r. s.113

3 Organ administracji państwowej op.cit. (rządowej) organ państwa zajmujący się bezpośrednim wykonywaniem funkcji administracyjnej państwa. Będzie to więc organ zajmujący się wykonywaniem prawa, a nie jego stanowieniem czy wykonywaniem wymiaru sprawiedliwości. Funkcje administracyjna można łatwo wyodrębnić drogą eliminacji. Jest to bowiem to, co pozostanie z całości zadań państwa po wyłączeniu działalności ustawodawczej i sądowniczej (wymiaru sprawiedliwości)

4 Kompetencja (właściwość) zbiór uprawnień organu państwowego, dotyczących określonego zakresu spraw, w których organ ma prawo z reguły jednocześnie obowiązek działania. W wielu przypadkach przepisy posługują się zamiast pojęcia kompetencja pojęciem właściwość. Terminy te są ze sobą właściwie równoznaczne organ właściwy to organ któremu przysługują kompetencje. Zgodnie z powyżej przedstawiona definicją pojecie kompetencji obejmuje bowiem nie tylko wskazanie zakresu spraw, którymi organ ma się zajmować, lecz również określenie działań, jakie organ ma prawo i obowiązek podejmować w tych sprawach op.cit.

5 w Rzeczypospolitej Polskiej występuje dwuszczeblowa struktura organów administracji celnej, która zaliczana jest do administracji specjalnej F. Prusak, Prawo celne z komentarzem, Warszawa 1995, str. 85

6 trzy rodzaje właściwości organów administracji celnej właściwość miejscowa właściwość rzeczowa właściwość instancyjna

7 Właściwość miejscowa rozstrzyga kwestie terytorialnego zasięgu działania organu celnego w zakresie działania jego kompetencji

8 Właściwość rzeczowa stanowi przyznanie organowi administracji celnej prawa do rozstrzygania wyłącznie określonych kategorii spraw z zakresu prawa celnego

9 Właściwość instancyjna definiuje instancje organu, która jest właściwa do rozstrzygania określonej sprawy

10 urząd zorganizowany na określonych zasadach zespół urzędników i środków rzeczowych zapewniających realizację ustalonych przez państwo funkcji organu państwowego Nowy leksykon PWN Warszawa 1998, s 1848

11 Działy administracji rządowej ustawa z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz.U. z 2003 Nr 159, poz. 1548)

12 Minister właściwy do spraw finansów publicznych Dział finanse publiczne obejmuje sprawy realizacji dochodów i wydatków budżetu państwa. Minister właściwy do spraw finansów publicznych odpowiada, na zasadach, w trybie i w granicach określonych odrębnymi przepisami, w szczególności za: 2) realizację dochodów z podatków bezpośrednich, pośrednich oraz opłat; 3) koordynowanie i organizowanie współpracy finansowej, kredytowej i płatniczej z zagranicą, współdziałanie w opracowywaniu związanych z tym spraw oraz współpracę z międzynarodowymi organizacjami finansowymi; 4) realizację przepisów dotyczących ceł; 5) finansowanie jednostek realizujących zadania objęte budżetem państwa i finansowanie samorządu terytorialnego; 6) dochodzenie należności Skarbu Państwa; 7) gry losowe, zakłady wzajemne, gry na automatach i gry na automatach o niskich wygranych; 8) rachunkowość; 9) prawo dewizowe; 10) bilans finansów sektora publicznego i prognozowanie bilansu płatniczego; 11) kontrolę skarbową oraz nadzór nad organami kontroli skarbowej; 12) koordynację kontroli finansowej i audytu wewnętrznego w jednostkach sektora finansów publicznych; 13) ceny. Ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych podlegają Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej, dyrektorzy izb skarbowych i naczelnicy urzędów skarbowych oraz dyrektorzy izb celnych i naczelnicy urzędów celnych.

13 Minister właściwy do spraw finansów publicznych kompetencje wg ustawy z dnia 24 lipca 199 r. o Służbie Celnej (Dz.U. z 2004 r. Nr 156, poz ze zm.) 2) sprawuje nadzór w sprawach, w których właściwe są organy celne; 3) współdziała w kształtowaniu polityki celnej państwa; 4) realizuje budżet państwa w zakresie ustalonym dla organów celnych; 5) kształtuje politykę kadrową i szkoleniową w organach celnych; 6) współpracuje z organami celnymi innych państw oraz organizacjami międzynarodowymi; 7) prowadzi postępowania w sprawach celnych określonych w przepisach odrębnych; 8) wykonuje inne zadania określone w ustawie oraz w przepisach odrębnych.

14 Dyrektor izby celnej Do zadań dyrektora izby celnej należy: 3) realizacja polityki celnej państwa; 4) sprawowanie nadzoru nad naczelnikami urzędów celnych; 5) rozstrzyganie w II instancji w sprawach należących w I instancji do naczelników urzędów celnych; 6) rozstrzyganie w I instancji w sprawach celnych określonych w przepisach odrębnych; 7) realizacja polityki kadrowej i szkoleniowej w podległych jednostkach organizacyjnych Służby Celnej; 8) sprawowanie dozoru celnego i wykonywanie kontroli celnej; 9) zwalczanie i ściganie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych w zakresie ustalonym Kodeksem karnym skarbowym; 10)wykonywanie innych zadań określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych.

15 Naczelnik urzędu celnego Do zadań naczelnika urzędu celnego należy: nadawanie towarom przeznaczenia celnego oraz wykonywanie innych czynności przewidzianych przepisami prawa celnego; dokonywanie wymiaru i poboru należności celnych; dokonywanie wymiaru i poboru podatku akcyzowego; dokonywanie wymiaru i poboru podatku od towarów i usług z tytułu importu towarów; sprawowanie dozoru celnego i wykonywanie kontroli celnej; wykonywanie szczególnego nadzoru podatkowego; zwalczanie i ściganie przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych w zakresie ustalonym Kodeksem karnym skarbowym; wykonywanie innych zadań zleconych w przepisach odrębnych.

16 Minister właściwy do spraw finansów publicznych w porozumieniu z właściwym ministrem może upoważnić, w drodze rozporządzenia, inne organy administracji państwowej do wykonywania niektórych zadań organów celnych. Rozporządzenie powinno szczegółowo określać zakres upoważnienia tych organów oraz miejsca, w których wykonują one zadania organów celnych. Organom administracji państwowej przy wykonywaniu zadań, o których mowa wyżej, przysługują prawa i obowiązki organów celnych Rozporządzenie z dnia 28 kwietnia 2004 r. w sprawie upoważnienia innych organów administracji państwowej do wykonywania niektórych zadań organów celnych (Dz.U. z 2004 Nr 101, poz. 1032)

17 Właściwość organów celnych Ustawa z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne (Dz.U. z 2004 Nr 68, poz. 622 ze zm.) W postępowaniu celnym organami właściwymi są: 3) naczelnik urzędu celnego - jako organ pierwszej instancji; 4) dyrektor izby celnej - jako: organ odwoławczy od decyzji naczelnika urzędu celnego, organ pierwszej instancji w sprawach określonych w przepisach prawa celnego oraz przepisach odrębnych, organ odwoławczy od decyzji wydanych przez ten organ w pierwszej instancji, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej; 5) minister właściwy do spraw finansów publicznych - jako: organ pierwszej instancji w sprawach stwierdzenia z urzędu nieważności decyzji ostatecznej dyrektora izby celnej, organ odwoławczy od decyzji wydanych przez ten organ w pierwszej instancji oraz decyzji w sprawach wiążącej informacji taryfowej i wiążącej informacji o pochodzeniu towaru Organami wyższego stopnia są organy odwoławcze

18 Właściwość organów celnych Ustawa z dnia 19 marca 2004 r. Prawo celne (Dz.U. z 2004 Nr 68, poz. 622 ze zm.) Dyrektor izby celnej jest właściwy m.in. w sprawach: kompetencje w zakresie zezwoleń na stosowanie uproszczonych procedur (art. 76 WKC) kompetencje w zakresie zezwoleń na prowadzenie składów celnych, wolnych obszarów celnych (art. 100 oraz 167 ust. 3 WKC) kompetencje w zakresie składania generalnych zabezpieczeń (art. 191 WKC) wyrażanie zgody na odroczenie płatności należności celnych (art. 224 WKC) i innych ułatwień płatniczych niż odroczenie płatności art. 229 WKC) również kompetencje w zakresie wynikającym z przepisów PWKC art. 292 ust. 5, art. 313b, art. 324a, art. 324d, art. 324e, art. 372 ust. 1 lit. a, e, f i h, art. 403 ust. 1, art. 500 i art. 80) wyznaczanie miejsca wyznaczonego lub uznanego

19 Wyznaczeni dyrektorzy izb celnych do niektórych spraw Dotyczący to następujących spraw: pozwoleń na korzystanie z procedury TIR; wiążącej informacji taryfowej i wiążącej informacji o pochodzeniu towaru; prowadzenia listy agentów celnych oraz wydawania decyzji w sprawach wpisu osoby na listę agentów celnych, skreślenia osoby z listy agentów celnych i zawieszenia w działalności agenta celnego; wydawania decyzji w sprawach ochrony praw własności intelektualnej

20 Rozporządzenia kompetencyjne ministra właściwego do spraw finansów rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie wyznaczenia Dyrektora Izby Celnej w Gdyni, Dyrektora Izby Celnej w Szczecinie oraz Dyrektora Izby Celnej we Wrocławiu do prowadzenia niektórych spraw celnych (Dz.U. z 2004 Nr 87, poz. 831) rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2004 r. w sprawie wyznaczenia Dyrektora Izby Celnej w Warszawie do prowadzenia niektórych spraw celnych (Dz.U. z 2004 Nr 87, poz. 830)

21 Wyznacza się Dyrektora Izby Celnej w Gdyni do: wydawania pozwoleń na regularną linię rejsową oraz prowadzenia procedury konsultacyjnej, o których mowa w art. 313b rozporządzenia Komisji (EWG) nr 2454/93 z dnia 2 lipca 1993 r. ustanawiającego przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. WE L 253 z ), ostatnio zmienionego rozporządzeniem Komisji (WE) nr 2286/2003 z dnia 18 grudnia 2003 r. zmieniającym rozporządzenie Komisji (EWG) nr 2454/93 ustanawiające przepisy w celu wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny (Dz. Urz. UE L 343 z ), zwanego dalej "Rozporządzeniem Wykonawczym", wydawania pozwoleń na zwolnienie z obowiązku wystawiania manifestu służącego do potwierdzania wspólnotowego statusu towarów najpóźniej do następnego dnia po wypłynięciu statku i w każdym przypadku przed przybyciem statku do portu oraz prowadzenia procedury konsultacyjnej, o których mowa w art. w 324e Rozporządzenia Wykonawczego, wydawania pozwoleń na stosowanie procedur uproszczonych właściwych do przewozu towarów drogą morską we wspólnotowej procedurze tranzytu oraz prowadzenia procedury konsultacyjnej, o których mowa w art. 447 i 448 Rozporządzenia Wykonawczego - jeżeli statki rozpoczynają rejs z portów lub docelowo wpływają do portów w Gdyni, Gdańsku, Władysławowie, Ustce i Elblągu.

22 Wyznacza się Dyrektora Izby Celnej w Szczecinie do: wydawania pozwoleń na regularną linię rejsową oraz prowadzenia procedury konsultacyjnej, o których mowa w art. 313b Rozporządzenia Wykonawczego, wydawania pozwoleń na zwolnienie z obowiązku wystawiania manifestu służącego do potwierdzania wspólnotowego statusu towarów najpóźniej do następnego dnia po wypłynięciu statku i w każdym przypadku przed przybyciem statku do portu oraz prowadzenia procedury konsultacyjnej, o których mowa w art. 324e Rozporządzenia Wykonawczego, wydawania pozwoleń na stosowanie procedur uproszczonych właściwych do przewozu towarów drogą morską we wspólnotowej procedurze tranzytu oraz prowadzenia procedury konsultacyjnej, o których mowa w art. 447 i 448 Rozporządzenia Wykonawczego - jeżeli statki rozpoczynają rejs z portów lub docelowo wpływają do portów w Szczecinie, Świnoujściu, Darłowie i Kołobrzegu

23 Wyznacza się Dyrektora Izby Celnej we Wrocławiu do: prowadzenia procedury konsultacyjnej, o której mowa w art. 500 Rozporządzenia Wykonawczego, wymaganej w przypadku wydawania pojedynczych pozwoleń na korzystanie z gospodarczych procedur celnych; prowadzenia procedury konsultacyjnej, o której mowa w art. 292 ust. 5 Rozporządzenia Wykonawczego, wymaganej w przypadku wydawania jednorazowych pozwoleń dla celów dozoru celnego ze względu na przeznaczenie towarów

24 Wyznacza się Dyrektora Izby Celnej w Warszawie do: wydawania pozwoleń na korzystanie z procedury TIR; prowadzenia w pierwszej instancji postępowań w sprawach dotyczących: wiążącej informacji taryfowej, wiążącej informacji o pochodzeniu towaru; prowadzenia listy agentów celnych; wydawania decyzji w sprawach: wpisu osoby na listę agentów celnych, skreślenia osoby z listy agentów celnych, zawieszenia w działalności agenta celnego; wydawania decyzji w sprawach ochrony praw własności intelektualnej.

25 właściwość rzeczowa i instancyjna przykłady organ I instancji organ II instancji (odwoławczy) zasada naczelnik UC odwołanie dyrektor IC decyzje w sprawie WIT/WIP dyrektor IC odwołanie minister właściwy ds. finansów publicznych decyzja o uznaniu miejsca dyrektor IC odwołanie dyrektor IC

26 właściwość miejscowa Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, właściwość miejscową organów celnych, mając na uwadze, w szczególności, zakres zadań wykonywanych przez te organy, a także rodzaje procedur celnych, którymi mogą być obejmowane towary. Rozporządzenie powinno uwzględniać możliwość sprawowania dozoru celnego i kontroli celnej, a także gospodarcze potrzeby przedsiębiorców rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 23 kwietnia 2004 r. w sprawie właściwości miejscowej organów celnych (Dz.U. z 2004 Nr 94, poz. 911 ze zm.)

27 spory o właściwość miejscową i rzeczową Spory o właściwość rozstrzyga: 3) między naczelnikami urzędów celnych działających na obszarze właściwości miejscowej tego samego dyrektora izby celnej - dyrektor tej izby celnej, 4) między naczelnikami urzędów celnych działających na obszarze właściwości miejscowej różnych dyrektorów izb celnych - minister właściwy do spraw finansów publicznych, 5) między wójtem, burmistrzem (prezydentem miasta), starostą albo marszałkiem województwa a naczelnikiem urzędu skarbowego lub naczelnikiem urzędu celnego - sąd administracyjny, 6) w pozostałych przypadkach - minister właściwy do spraw finansów publicznych. Spór o właściwość rozstrzyga się, w drodze postanowienia, na wniosek organu będącego stroną sporu. W przypadkach, o których mowa pkt 2) wniosek o rozstrzygnięcie sporu wnosi naczelnik urzędu celnego za pośrednictwem dyrektora izby celnej. Do czasu rozstrzygnięcia sporu o właściwość organ, na którego obszarze nastąpiło wszczęcie postępowania, podejmuje tylko te czynności, które są niezbędne ze względu na interes publiczny lub ważny interes strony.

28 naczelnik UC naczelnik UC dyrektor IC spory o właściwość naczelnik UC dyrektor IC naczelnik UC dyrektor IC minister właściwy d/s finansów publicznych

29 prezydent miasta naczelnik UC sąd administracyjny

30 DZIĘKUJ Ę ZA UWAGĘ