PROGRAM FUNKCJONALNO-UŻYTKOWY

PROGRAM FUNKCJONALNO-UŻYTKOWY Nazwa zamówienia: Remont rozdzielnicy głównej Adres obiektu: Al. Solidarności 77, 00-900 Warszawa Zamawiający: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Al. Solidarności 77, 00-900 Warszawa Klasyfikacja robót wg CPV: 45310000-3- Roboty instalacyjne elektryczne 45317300-5-Instalowanie elektrycznych urządzeń rozdzielczych 51112000-0-Usługi instalowania sprzętu i przesyłu energii elektrycznej 31213100-3-Rozdzielnie Spis zawartości: 1. Opis przedmiotu zamówienia wraz z projektem wykonawczym. 2. Przedmiar robót. Opracował: mgr inż. Bogumił Palus mgr inż. Adrian Łątkowski Sprawdził: mgr inż. Jerzy Surma Warszawa, 2 maja 2012r.

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA WRAZ Z PROJEKTEM WYKONAWCZYM REMONT ROZDZIELNICY GŁÓWNEJ W BUDYNKU BIURA RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH W WARSZAWIE INWESTOR: BIURO RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH AL. SOLIDARNOŚCI 77 00-090 WARSZAWA OPRACOWALI podpis i pieczątka Projektował: mgr inż. Bogumił Palus Uprawnienia projektowe LUB/0015/POOE/09 Sprawdził: mgr inż. Jerzy Surma Uprawnienia projektowe 672/CH/87 Opracował: mgr inż. Adrian Łątkowski Warszawa, Maj 2012r.

SPIS TREŚCI 1. Opis przedmiotu zamówienia 2 2. Określenie zakresu zamówienia 2 3. Podstawa opracowania 2 4. Cel opracowania 2 5. Zakres projektu 2 6. Wpływ inwestycji na środowisko naturalne 3 7. Opis techniczny 3 8. Zasilanie i pomiar energii 3 9. Obwody odbiorcze 4 10. Wymiana układu SZR 5 11. Ochrona przeciwprzepięciowa 17 12. Ochrona od porażeń 18 13. Uwagi końcowe 18 14. Ochrona przeciwporażeniowa 18 15. Informacje dotyczące BIOZ 18 16. Oświadczenie projektanta i sprawdzającego 21 17. Kopie uprawnień budowlanych oraz przynależności do IIB 22 -załączniki: -kopie uprawnień projektanta i sprawdzającego oraz przynależności do IIB SPIS RYSUNKÓW 1. Stan istniejący - rozdzielnica RG (część) wraz z istniejącym układem SZR 2. Schemat nowoprojektowanego układu SZR z istniejącymi sekcjami zasilania 3. Schemat blokowy modułu SZR-MAX 1SX. Listwa X10, zaciski 1-9 4. Schemat blokowy modułu SZR-MAX 1SX. Listwa X10, zaciski 11-28 5. Schemat blokowy modułu SZR-MAX 1SX. Listwa X10, zaciski 29-36 6. Sterowanie i kontrola wyłącznika Q1 7. Sterowanie i kontrola wyłącznika Q2 8. Sterowanie i kontrola wyłącznika Q3

2 1. Opis przedmiotu zamówienia Przedmiot zamówienia obejmuje wykonanie prac elektrycznych związanych z remontem rozdzielnicy głównej. Miejsce wykonania zamówienia: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, Al. Solidarności 77, 00-090 Warszawa. 2. Określenie zakresu zamówienia Rozdzielnica główna obiektu zainstalowana jest w wydzielonym pomieszczeniu na poziomie piwnicy. Rozdzielnia ta wyposażona jest w układ SZR(u) samoczynnego załączania rezerwy. Rozdzielnicę tą zamontowano w marcu 1999 roku. Układ SRZ(u) wbudowany w w/w rozdzielnicę jest sprawny i działa prawidłowo. Niemniej układ SZR(u) był zbudowany na elementach, które od kilku lat nie są produkowane. W przypadku uszkodzenia jednego z trzech zamontowanych w/w styczników, zaistniałyby poważne problemy w poprawnym zasilaniu w energię elektryczną budynku. W związku z powyższym należy wymienić układ SZR(u) na nowy i wykonanie go na wyłącznikach zwarciowych oraz sterowniku. Wymiana SZR(u) nie powoduje wymiany rozdzielnicy głównej na nową. Istniejący układ SZR(u) zostanie zdemontowany, a w jego miejsce zostanie zamontowany nowy. 3. Podstawa opracowania Opracowano na podstawie: -zlecenia Inwestora -ustaleń z Inwestorem -projektu rozdzielnicy głównej budynku opracowanego w 05.2000r -obowiązujących norm i przepisów branżowych. 4. Cel opracowania Celem inwestycji jest wymiana istniejącego układu SZR (będącego częścią istniejącej rozdzielnicy głównej RG). INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 2

3 5. Zakres projektu W zakres niniejszego opracowania wchodzą: - inwentaryzacja stanu istniejącego rozdzielnicy RG - schemat połączeń nowoprojektowanego układu SZR z istniejącymi sekcjami zasilania - schemat blokowy modułu SZR - MAX 1SX - sterowanie i kontrola wyłącznika Q1 - sterowanie i kontrola wyłącznika Q2 - sterowanie i kontrola wyłącznika Q3 - ochrona od porażeń. - ochrona przeciwprzepięciowa 6. Wpływ inwestycji na środowisko naturalne Inwestycja nie będzie miała negatywnego wpływu na środowisko naturalne i nie wymaga wyznaczenia strefy ochronnej. 7. Opis techniczny Podstawowe dane techniczne: ISTNIEJĄCA ROZDZIELNICA GŁÓWNA BUDYNKU (RG) Napięcie zasilania (2 SEKCJE) 400/230V Moc zainstalowana SEKCJA 1 Moc zainstalowana SEKCJA 2 141 kw 200 kw MOZLIWOŚĆ WYKONANIA PRAC W WEEKENDY PO GODZ. 16.00 8. Zasilanie i pomiar energii Obiekt zasilony jest z dwóch stacji transformatorowych, z części nn, dwoma liniami kablowymi YAKY 4x240mm2. Stacje transformatorowe numer 7076 oraz 6633. Pomiar energii elektrycznej realizowany jest przez układy pomiarowe półpośrednie zlokalizowane w tablicach licznikowych TL1, TL2. INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 3

4 Przeciwpożarowy wyłącznik prądu. Dla umożliwienia wyłączenia napięcia w budynku istnieje przeciwpożarowy wyłącznik prądu przy wejściu do budynku. 9. Obwody odbiorcze Wszystkie obwody odbiorcze w projektowanym budynku posiadają przewód(y) fazowy(e),przewód neutralny N i ochronny PE. Przed przystąpieniem do prac instalacyjnych należy odłączyć napięcie, zdemontować istniejący SZR zlokalizowany w rozdzielni głównej RG.Stan istniejący zobrazowano na rysunku nr 1. Prace przy rozdzielni głównej budynku należy rozpocząć po wcześniejszym wyłączeniu napięcia. Wszelkie szczegóły należy uzgodnić z zakładem energetycznym. 10. Wymiana układu SZR. Projektuje się zamontowanie układu SZR firmy EATON. Sterowanie odbywać się będzie poprzez moduł automatyki MAX-1SX z panelem XV-100. Aparatami wykonawczymi będą trzy wyłączniki zwarciowe NZM-3 400A. Schemat połączeń nowoprojektowanego układu SZR z istniejącymi sekcjami zasilania znajduje się na rys. nr 2. Rysunki 3,4,5 przedstawiają schemat blokowy modułu SZR - MAX 1 SX. Sterowanie i kontrolę wyłączników typu NZM zastosowanych w układzie (symbole Q1,Q2,Q3) obrazują rysunki 6,7,8. Wyłącznik Q1 : NZMN3-VE400 + wyzwalacz wzrostowy NZM2/3-XA208-250AC/DC + napęd zdalny NZM3-XR208-240AC + styk pomocniczy 1Z M22-K10 + 2x styk pomocniczy 1R M22-K01 Wyłącznik Q2 : NZMN3-VE400 + wyzwalacz wzrostowy NZM2/3-XA208-250AC/DC + napęd zdalny NZM3-XR208-240AC + styk pomocniczy 1Z M22-K10 + 2x styk pomocniczy 1R M22-K01 INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 4

5 Wyłącznik Q3 : NZMN3-A400 + wyzwalacz wzrostowy NZM2/3-XA208-250AC/DC + napęd zdalny NZM3-XR208-240AC + styk pomocniczy 1Z M22-K10 + 2x styk pomocniczy 1R M22-K01 Zadaniem automatyki samoczynnego załączenia rezerwy (SZR) jest przełączenie zasilania podstawowego na rezerwowe w przypadku zaniku lub nadmiernego obniżenia sie napięcia w torze zasilania podstawowego, przy jednoczesnej pełnej sprawności urządzeń zasilania rezerwowego. Automatyka SZR ma na celu poprawienie niezawodności dostaw energii elektrycznej. Działanie układu SZR jest konieczne po wyeliminowaniu uszkodzonego źródła zasilania (transformatora, linii). Aby układ SZR spełniał swoje zadanie, źródło rezerwowego zasilania powinno charakteryzować sie dostatecznym zapasem mocy, zapewniającym prawidłową pracę awaryjnie przyłączonych odbiorników (z uwzględnieniem np. samorozruchów silników). W przypadku, gdy tor zasilania rezerwowego nie jest w stanie przejąć całkowitego obciążenia, układ SZR trzeba wyposażyć dodatkowo w automatykę odciążającą, która wyłączy mniej ważne odbiory. Automatyka SZR może być rozwiązana w różnorodny sposób, w zależności od warunków pracy urządzeń i schematu rozdzielnicy. Wyróżniamy dwa podstawowe sposoby rezerwowania torów zasilających: rezerwa jawna oraz rezerwa ukryta. rezerwa jawna - tor zasilania rezerwowego w normalnym układzie pracy nie przenosi,żadnego obciążenia, jednak może zostać załączony w celu przejęcia całkowitego obciążenia. rezerwa ukryta - źródła zasilania nie są w pełni obciążone w normalnym stanie pracy i mogą być czasowo przeciążone w wyniku przełączenia całego obciążenia na zasilanie z jednego źródła. Układy samoczynnego załączania rezerwy zasilania (SZR) z modułami automatyki typu MAX-1S są przeznaczone do zapewnienia ciągłości zasilania niskim napięciem odbiorców energii elektrycznej: o kategorii II (średniej) np. wysokie budynki mieszkalne, o INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 5

6 kategorii III (wysokiej) np. duże hotele, szpitale, stacje radiowe i telewizyjne, dworce kolejowe, porty lotnicze, stacje rozdzielcze wysokich napięć oraz do współdziałania z innymi urządzeniami zasilania bezprzerwowego odbiorców kategorii IV (najwyższej) np. sale operacyjne, bankowe systemy komputerowe. Układ SZR z modułem automatyki typu MAX-1S może być zbudowany z dwóch lub trzech aparatów wykonawczych (wyłączników lub rozłączników) o prądzie znamionowym od 40A do 6300A. W tym wypadku zastosowano wyłączniki NZM-3. Automatyka SZR modułu typu MAX-1S dedykowana dla dwóch źródeł (zasilaczy) może pracować według jednego wybranego z siedmiu diagramów SZR, w tym wypadku jest to diagram 2A0. W przypadku modernizacji lub rozbudowy układu SZR np. o dodatkowy wyłącznik sprzęgłowy lub sekcyjny, moduł automatyki typu MAX-1S może być w ciągu kilku sekund przeprogramowany do pracy według innego z wymienionych diagramów. Cecha ta umożliwia również przeniesienie używanego już modułu automatyki typu MAX-1S z jednego układu SZR do drugiego. Ponadto moduł automatyki typu MAX-1S jest wyposażony w panel operatorski, który umożliwia miejscową lub zdalną wizualizację pracy układu SZR. Moduły automatyki typu MAX-1S w wyniku pobudzenia podnapięciowego mogą sterować przełączeniami źródeł zasilania przy przerwach w zasilaniu trwających dłużej niż 1 sekundę. Czas zwłoki reakcji SZR na zanik napięcia można dopasować do działania urządzeń zasilających i odbiorczych. Na przykład w celu wyeliminowania zbędnego zadziałania SZR w wyniku przemijających zakłóceń w sieciach rozdzielczych średniego napięcia i działania samoczynnego powtórnego załączenia (SPZ) nastawa zwłoki reakcji SZR powinna być większa niż 3 sekundy. Do działania urządzeń zasilających i odbiorczych można również dopasować czas zwłoki reakcji SZR na powrót napięcia. Czas wykonania pełnego cyklu zadziałania SZR, liczonego od chwili pobudzenia otwarcia pierwszego łącznika (wyłącznika/rozłącznika) do chwili zamknięcia ostatniego łącznika, wynosi od 2,5 3,5 sekundy. Układ SZR z modułem typu MAX-1 zapewnia: INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 6

7 automatyczne przełączanie zasilania pomiędzy źródłem (zasilaczem) podstawowym a rezerwowym, możliwość dopasowania czasu zwłoki reakcji SZR na zanik i powrót napięcia do czasu działania układów SZR w rozdzielniach nadrzędnych oraz nastaw czasowych zabezpieczeń; automatyczne lub po ręcznym potwierdzeniu przełączanie powrotne na zasilanie podstawowe wzajemne podwójne blokady elektryczno-programowe i ew. mechaniczne aparatów wykonawczych przed załączeniem źródeł do pracy równoległej; ręczne miejscowe sterowanie aparatami wykonawczymi; wyłączenie przeciwpożarowe (awaryjne) - miejscowe lub/i zdalne - źródeł za pomocą głównego wyłącznika prądu ; sygnalizację optyczną obecności prawidłowych napięć źródeł, położenia (otwarty/zamknięty) głównych styków łączników, wyłączenia przeciwpożarowego (awaryjnego) oraz prawidłowego działania automatyki SZR; kontrolę wykonania dyspozycji zamknięcia i/lub otwarcia przez aparaty wykonawcze; kontrolę zadziałania wyzwalaczy nadprądowych wyłączników ; kontrolę prawidłowego odwzorowania położenia styków aparatów wykonawczych; zdalną lub miejscową wizualizację pracy układu SZR wraz z wyświetlaniem komunikatów o zakłóceniach. Moduły automatyki SZR typu MAX-1S są zbudowane w oparciu o trzy jednostki logiczne: dwa serii EASY800 oraz panel operatorski serii MFD. Każda jednostka logiczna realizuje własny program kontrolując pracę pozostałych. Odwzorowanie położenia styków aparatów wykonawczych oraz blokady ich załączenia są realizowane niezależnie przez dwie jednostki logiczne. Tak więc, sygnał załączenia każdego łącznika powstaje na drodze dwóch szeregowo połączonych styków wyjściowych dwóch różnych jednostek logicznych. Kodowanie diagramu pracy SZR jest najważniejszą czynnością przed pierwszym uruchomieniem modułu automatyki typu MAX-1S, gdyż decyduje również o działaniu blokad łączników głównych SZR. Dlatego też INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 7

8 wykonuje się go poprzez założenie odpowiednich mostków na listwie zaciskowej modułu. Po załączeniu zasilania modułu automatyki kod binarny wybranego diagramu SZR zostaje odczytany i przesłany do wszystkich jednostek logicznych. Na wyświetlaczu panelu operatorskiego pojawia się tabliczka znamionowa z oznaczeniem typu i wersji modułu oraz pulsujący napis z symbolem wybranego diagramu. Do potwierdzenia wybranego diagramu wymagane będzie przyciśnięcie zainstalowanego na obudowie modułu przycisku Zatwierdzenie diagramu. Kod diagramu zostaje zapamiętany w jednostkach logicznych i przyjęty do realizacji w zakresie blokad ręcznego załączania łączników oraz pracy układu SZR. Każda późniejsza zamierzona lub przypadkowa zmiana podłączenia mostków wyboru diagramu powoduje zablokowanie pracy modułu. Ponowne jego uruchomienie wymaga powtórzenia procedury potwierdzania wyboru diagramu. Wyświetlany diagram układu SZR jest animowany. Sterowanie automatyczne jest sygnalizowane na panelu za pomocą diody LED barwy zielonej. Natomiast usterki i zakłócenia w pracy są sygnalizowane za pomocą pulsującej diody LED barwy czerwonej oraz wyświetlanych komunikatów alarmowych. Kolejne wyświetlane strony są przeznaczone do zadawania i odczytywania czasu zwłoki reakcji SZR na zanik i powrót napięcia. Po zatwierdzeniu diagramu SZR następuje samoczynna kontrola odwzorowania wyłączników lub/i rozłączników oraz dokonują się sprawdzenia poprawności połączeń zewnętrznych modułu automatyki. W dalszej kolejności przeprowadza się próbę sterowania ręcznego i sygnalizacji a następnie sterowania automatycznego układu SZR. 2. Funkcjonowanie układu SZR z modułem typu MAX-1S Sygnalizacja miejscowa Do sygnalizacji miejscowej w układu SZR zastosowano lampki (LED) o trwałości 100.000 h. Za pomocą sygnalizacji przekazywane są informacje o: obecności prawidłowego napięcia zasilania każdego źródła (zasilacza) - lampka INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 8

9 barwy białej (H1, H2); stanie załączenia (zamknięcia) łączników (Q1,Q2, ew. Q3) - lampka barwy zielonej w obudowie zblokowanych przycisków (S1, S2, ew. S3); trybie sterowania Sterowanie automatyczne SZR odblokowany przełącznik barwy żółtej (S10) podświetlony / Sterowanie ręczne SZR zablokowany - przełącznik (S10) nie podświetlony; sytuacji alarmowej zadziałanie wyzwalacza wyłącznika oraz zakłócenia działania układu SZR np. niewykonania przez aparaty wykonawcze cyklu przełączania zasilania, itp. miganie podświetlenia barwy żółtej przełącznika Sterowanie automatyczne (S10); wyłączenia pożarowego (awaryjnego) łączników (Q1, Q2, ew. Q3) czerwony przycisk (S101) podświetlony. Moduł automatyki jest standardowo wyposażony w zasilacz UPS do podtrzymywania sygnalizacji w czasie braku zasilania zewnętrznego. Sterowanie ręczne Podświetlany przełącznik (S10) służy do wyboru trybu sterowania Automatyczne / Ręczne. Do sterowania ręcznego aparatami na elewacji pola SZR rozdzielnicy zainstalowano podwójne przyciski (S1, S2, ew. S3). W trybie sterowania ręcznego przyciskami (S1, S2, ew. S3) można załączać i wyłączać łączniki - z wykluczeniem operacji objętych blokadami. Blokady uniemożliwiają jednoczesne zamknięcie łączników podających zasilanie z dwóch zasilaczy na te same szyny. Sterowanie ręczne funkcjonuje przy prawidłowym zasilaniu z przynajmniej jednego źródła zasilania. Uwaga! Blokady elektryczne nie obejmują przycisków sterowania mechanicznego, zainstalowanych bezpośrednio na frontowej płaszczyźnie obudowy wyłączników/rozłączników! Sterowanie automatyczne Po przełączeniu przełącznika (S10) do pozycji Sterowanie automatyczne zapala się żółte podświetlenie przełącznika i: INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 9

10 pali się światłem ciągłym w przypadku spełnionych warunków sterowania automatycznego, miga w przypadku nie spełnienia warunków sterowania automatycznego. Sterowanie ręczne (elektryczne przyciskami S1, S2, ew. S3) łącznikami zostaje zablokowane. Przy spełnionych warunkach sterowania automatycznego położenie łączników zostanie automatycznie skorygowane adekwatnie do bieżących warunków zasilania, zgodnie z wybranym diagramem łączeń. Czas zwłoki reakcji układu SZR na zanik napięcia sieci ustawiony fabrycznie na 3 sekundy (3000 ms) może być korygowany przez użytkownika w zakresie 500ms 30.000ms za pośrednictwem klawiszy i wyświetlacza tekstu. Czas zwłoki reakcji układu SZR na powrót napięcia sieci ustawiony fabrycznie na 6 sekund (6000 ms) może być korygowany przez użytkownika w zakresie 500ms 30.000ms za pośrednictwem klawiszy i wyświetlacza tekstu. Czas pracy generatora do zatrzymania po powrocie napięcia sieci (czas wybiegu) ustawiony fabrycznie na 1 minutę może być korygowany przez użytkownika w zakresie 1 90 min za pośrednictwem klawiszy i wyświetlacza tekstu. Wyłączenie awaryjne i p. pożarowe (GWP) Przycisk dłoniowy (S100) stanowi wyłącznik awaryjny (ppoż.). Naciśnięcie tego przycisku powoduje, niezależnie od bieżącego trybu sterowania i stanu zasilania, wyłączenie zamkniętego w danej chwili łącznika mocy SZR. W stanie tym zostaje zablokowane ręczne załączanie wymienionych aparatów oraz sterowanie automatyczne SZR. Przycisk ten może być powielony poza rozdzielnicą (GWP). Po zadziałaniu wyłączenia awaryjnego (przeciw-pożarowego) zapala się podświetlenie czerwonego przycisku (S101). Stan ten zostaje zapamiętany w przez jednostkę logiczną. W celu przywrócenia zasilania rozdzielnicy należy odciągnąć wciśnięty przycisk S100 i/lub GWP oraz w trybie sterowania ręcznego nacisnąć podświetlony przycisk S101. Jeśli wyłączony łącznik pozostał w pozycji wyzwolony (TRIP) należy go wyłączyć w trybie sterowania ręcznego. Wyłączenie przeciw pożarowe funkcjonuje przy istniejącym zasilaniu z przynajmniej INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 10

11 jednego źródła. Wciśnięcie przycisku S100 lub GWP przy braku zasilania z obu źródeł przygotowuje układ do wyłączenia bezpośrednio po pojawieniu się napięcia z przynajmniej jednego źródła. Wizualizacja pracy układu SZR Panel operatorski pełni rolę miejscowej lub zdalnej wizualizacja pracy układu SZR. Na wizualizację składa się: wyświetlany diagram układu SZR animowany w zakresie położenia wyłączników oraz pracy zasilaczy; Dioda LED barwy zielonej sygnalizująca sterowanie automatyczne; Dioda LED barwy czerwonej oraz wyświetlane komunikaty alarmowe informujące o usterkach i zakłóceniach w pracy układu SZR. Na pierwszej stronie wyświetlacza znajduje się schemat ideowy układu SZR zawierający animowane symbole graficzne transformatora, generatora i łączników. Przy czym: pogrubienie symbolu transformatora i generatora oznacza, że wskazany zasilacz dostarcza prawidłowe napięcie; zamknięcie i otwarcie łącznika jest wskazywane przez odpowiednią zmianę jego symbolu graficznego; Sygnalizacja trybu sterowania jest realizowana przy pomocy diod LED znajdujących się na obudowie panelu operatorskiego. Sterowanie automatyczne jest sygnalizowane przez ciągłe świecenie zielonej diody LED. Zakłócenie w trybie sterowania automatycznego SZR jest sygnalizowane przez miganie zielonej diody LED na przemian z czerwoną diodą LED. Natomiast w usterka w trybie sterowania ręcznego jest sygnalizowane miganiem czerwonej LED. W każdym przypadku diagram SZR jest zastępowany komunikatem o usterce: Awaria Q1, Awaria Q2, Awaria Q3, który oznacza zadziałanie jego wyzwalacza nadprądowego nie wykonanie cyklu załącz lub wyłącz przez wskazany łącznik lub błąd odwzorowania jego położenia; Sygnalizacja i wymienione komunikaty alarmowe są anulowane samoczynnie po ustąpieniu przyczyny zakłócenia. INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 11

12 Komunikat Wył. P.POŻ oznacza wciśnięcie przycisku dłoniowego wyłączenia awaryjnego i konieczność jego zresetowania w trybie sterowania ręcznego wg p. 2.5. Komunikat Awaria STEROWANIA oznacza uszkodzenie, brak zasilania jednostki logicznej lub przerwanie komunikacji z panelem operatorskim. W takim przypadku wizualizacja pracy układu SZR nie działa i konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki pracy jednostek sterownika logicznego. wytycznymi niniejszej dokumentacji oraz dokumentacji wyłączników i/lub rozłączników. Montaż modułu automatyki i panelu operatorskiego Wymagania dotyczące miejsca zainstalowania rozdzielnicy przeznaczonej do montażu modułu automatyki i jej budowy wynikają z warunków określonych w szczególności: o Każda linia zasilającą ze źródeł pracujących w układzie SZR powinna być wyposażona w rozdzielnicy SZR w ograniczniki przepięć klasy B; o Odległość zainstalowanego modułu automatyki od obwodów mocy powinna wynosić co najmniej 150 mm (w każdym kierunku). Moduł automatyki należy przymocować do konstrukcji wewnętrznej pola rozdzielnicy. Do montażu panelu operatorskiego na wybranej elewacji rozdzielnicy wykonać dwa otwory 22,5mm rozmieszczone w poziomie w odległości 30 mm. Po przykręceniu panelu operatorskiego zamocować od strony wewnętrznej elewacji układ logiczny MFD. 3.6 Procedura uruchamiania układu SZR Uwaga 1 : Uruchamianie układu SZR przeprowadzić po wykonaniu badań odbiorczych rozdzielnicy z układem SZR! Uwaga 2 : Podczas badań odbiorczych rozdzielnicy i zainstalowanych aparatów wyłączniki 1Q1 i 1Q2 modułu automatyki SZR powinny być wyłączone! INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 12

13 Kodowanie diagramu SZR Po zainstalowaniu modułu automatyki i wykonaniu jego połączeń zewnętrznych należy zakodować diagram pracy SZR. Kodowanie diagramu pracy SZR decyduje również o działaniu blokad łączników głównych SZR. Przy wyłączonym zasilaniu modułu automatyki z obu źródeł zasilania oraz przy wyłączonym zasilaczu UPS należy wykonać trwałe połączenia (mostki) na listwie zaciskowej modułu X10:15-22 Po wykonaniu mostków należy upewnić się, że łączniki główne SZR Q1, Q2 i ew. Q3 są otwarte oraz przełącznik (S10) Sterowanie ręczne / Sterowanie automatyczne znajduje się w pozycji Sterowanie ręczne. Następnie załączyć zasilanie modułu automatyki z jednego źródła (1Q1 lub 1Q2) oraz włączyć zasilacz UPS. Uwaga : Podczas uruchamiania układu SZR każda z sekcji rozdzielnicy SZR może znaleźć się pod napięciem! Po załączeniu zasilania na wyświetlaczu panelu operatorskiego pojawi się tabliczka znamionowa (strona 0 ) z oznaczeniem typu i wersji modułu oraz pulsujący napis z symbolem wybranego diagramu. Do potwierdzenia wybranego diagramu wymagane jest przyciśnięcie przez 5 sekund zainstalowanego na obudowie modułu automatyki przycisku (S102) Zatwierdzenie diagramu. Kod diagramu zostaje zapamiętany i przyjęty do realizacji. Jest to sygnalizowane ustaniem pulsowania symbolu wybranego diagramu. Po przyciśnięciu klawisza OK. lub samoczynnie po kilkunastu sekundach chwili pojawi się schemat wybranego diagramu. Powrót do strony 0 dokonuje się za pomocą klawisza ESC. Każda późniejsza zamierzona lub przypadkowa zmiana podłączenia mostków wyboru diagramu powoduje zablokowanie pracy modułu. Ponowne jego uruchomienie wymaga powtórzenia procedury potwierdzania wyboru diagramu. Skasowanie z wyświetlacza poprzedniego diagramu i powrót do strony 0 dokonuje się za pomocą klawisza ESC. Kontrola odwzorowania Po zatwierdzeniu diagramu SZR następuje samoczynna kontrola odwzorowania INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 13

14 wyłączników lub/i rozłączników oraz dokonują się sprawdzenia poprawności połączeń wewnętrznych modułu automatyki. W ciągu 2 sekund od zatwierdzenia diagramu następuje samoczynne sprawdzenie prawidłowości dwu-bitowego odwzorowania położenia łączników głównych Q1, Q2 i ew. Q3. W przypadku, gdy oba kontrolowane styki pomocnicze (nc i no) łącznika głównego są jednocześnie otwarte lub jednocześnie zamknięte uruchamiana jest sygnalizacja za pomocą szybko migającego podświetlenia (S10) Sterowanie ręczne / Sterowanie automatyczne. Przy prawidłowym odwzorowaniu położenia łączników głównych jeden styk otwarty, a drugi zamknięty, szybko migające podświetlenie przełącznika (S10) Sterowanie ręczne / Sterowanie automatyczne świadczy o usterce wewnętrznej modułu automatyki. W kolejności należy sprawdzić odwzorowanie zadziałania wyzwalaczy nadprądowych wyłączników lub/i założenie odpowiednich mostków dla rozłączników. W tym celu należy upewnić się, że wszystkie łączniki główne SZR Q1, Q2 i ew. Q3 są otwarte i wyłączyć zasilanie modułu z obu źródeł przez wyłączenie 1Q1 i 1Q2, pozostawiając włączony zasilacz UPS. Następnie za pomocą przełącznika Sterowanie ręczne / Sterowanie automatyczne na czas ok. 5 sekund włączyć tryb sterowania automatycznego. Uruchomienie się w tym czasie migającego podświetlenia przełącznika świadczy, że przynajmniej jeden obwód kontrolujący brak zadziałania wyzwalacza nadprądowego wyłącznika nie został zamknięty. Przy zamknięciu wszystkich obwodów podświetlenie przełącznika (S10) będzie ciągłe. Po pozytywnym wyniku ww. testu należy sprawdzić sygnalizację prawidłowego napięcia źródeł za pomocą diody LED umieszczonej na obudowie przekaźnika kontroli zasilania. Przy zakodowanym diagramie 1A0, 2A0, 2A1 lub 3A0 należy skontrolować sygnalizację napięcia z obu źródeł przy włączonym odpowiednim wyłączniku modułu automatyki (1Q1 lub 1Q2) a wyłączonym drugim z nich. Uwaga: Moduł automatyki nie kontroluje kolejności faz obu źródeł! Przy zakodowanym diagramie 1B0, 2B0 lub 3B0 kontroluje się najpierw sygnalizację napięcia sieci (T1). W dalszej kolejności przeprowadza się próbę sterowania ręcznego, blokad i sygnalizacji a następnie sterowania automatycznego układu SZR. INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 14

15 Próba sterowania ręcznego z testem blokad i kontrolą sygnalizacji Do wykonania próby sterowania ręcznego oraz blokad należy załączyć tylko jedno źródło zasilania (T1) oraz zasilacz UPS. Upewnić się, że podświetlany przełącznik (S10) wyboru trybu sterowania Automatyczne / Ręczne znajduje się w pozycji Sterowanie ręczne. Używając podwójnych przycisków (S1, S2, ew. S3) zainstalowanych na elewacji rozdzielnicy dokonać załączenia i wyłączenia każdego z łączników głównych Q1, Q2 i ew.q3, kontrolując jednocześnie sygnalizację optyczną ich zamknięcia. Następnie wg zakodowanego diagramu tabl. 1 sprawdzić blokady przed jednoczesnym załączeniem dwóch lub trzech łączników podających zasilanie z dwóch zasilaczy na te same szyny. Uwaga! Blokady elektryczne nie obejmują przycisków sterowania mechanicznego, zainstalowanych bezpośrednio na frontowej płaszczyźnie obudowy wyłączników lub/irozłączników! Próba wyłączenia pożarowego (awaryjnego) Do wykonania próby wyłączenia pożarowego należy załączyć tylko jedno źródło zasilania (Np. T1) oraz zasilacz UPS. Upewnić się, że podświetlany przełącznik (S10) wyboru trybu sterowania Automatyczne / Ręczne znajduje się w pozycji Sterowanie ręczne. Za pomocą przycisku S1, S2 lub S3 zamknąć pierwszy z wyłączników / rozłączników wyposażonych w wyzwalacz awaryjny. Następnie nacisnąć przycisk dłoniowy S100. Naciśnięcie tego przycisku powoduje wyłączenie zamkniętego w danej chwili łącznika. Po zadziałaniu wyłączenia awaryjnego (przeciw-pożarowego) zapala się podświetlenie czerwonego przycisku (S101). Następnie należy odciągnąć wciśnięty przycisk S100 oraz nacisnąć podświetlony przycisk S101. Podświetlenie przycisku powinno się wyłączyć. Jeśli wyłączony łącznik pozostał w pozycji wyzwolony (TRIP) należy go wyłączyć w trybie sterowania ręcznego. Opisaną procedurę powtórzyć w odniesieniu do wszystkich łączników głównych wyposażonych w wyzwalacz awaryjny. Jeśli przycisk wyłączenia pożarowego został powielony poza rozdzielnicą SZR, procedurę sprawdzenia powtórzyć używając każdego przycisku GWP. INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 15

16 Ustawianie czasu zwłoki reakcji SZR na zanik i powrót napięcia Przed przystąpieniem do prób sterowania automatycznego należy skontrolować i ewentualnie skorygować nastawy czasów zwłoki reakcji SZR. Czas zwłoki reakcji SZR na zanik napięcia sieci można ustawiać na stronie 3 wyświetlacza w zakresie od 0,1 do 30,0 sekund. Fabrycznie ustawiona jest wartość 3 s. Czas zwłoki reakcji SZR na powrót napięcia sieci można ustawiać na stronie 4 wyświetlacza w zakresie od 0,1 do 30,0 sekund. Fabrycznie ustawiona jest wartość 6 s. Wyświetlanie stron 3, 4, 5 wywołuje się za pomocą klawiszy,. Tryb wprowadzania zmian liczby uruchamia się przez dwukrotne naciśnięcie klawisza OK. Zmianę wartości migającej cyfry przeprowadza się poprzez odpowiednie naciskanie klawiszy, a przejście do sąsiedniej cyfry za pomocą klawiszy,. Zatwierdzenie zmiany dokonuje się poprzez dwukrotne naciśnięcie klawisza ESC. Uwaga! W celu wykluczenia zbędnych przełączeń SZR zaleca się aby czas zwłoki reakcji SZR na powrót napięcia sieci był dłuższy od czasu zwłoki reakcji SZR na zanik napięcia sieci. Próby sterowania automatycznego Po zakończeniu czynności i prób wg należy przeprowadzić próby sterowania automatycznego SZR. Próby okresowe układu SZR W celu zapewnienia przez układ SZR ciągłości zasilania należy dokonywać okresowych prób układu SZR z modułem automatyki. Zaleca się aby próby funkcjonowania przeprowadzać w okresie eksploatacji układu SZR w maksymalnych odstępach czasu co 12 miesięcy oraz po każdym trwającym dłużej niż 10 dni odstawieniu rozdzielnicy. Dostawa modułów automatyki MAX-1SX, MAX-2SX, MAX-3SX obejmuje: 1. Moduł automatyki (kompletnie zmontowany, zaprogramowany i przetestowany). INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 16

17 2. Wyświetlacz XV100 (wizualizacja układu SZR). 3. Zasilacz UPS. 4. Aparatura sterująco-sygnalizacyjna. 5. Dokumentacja DTR. 11. Ochrona przepięciowa W obiekcie jest zastosowana dwustopniowa ochrona przepięciowa. Ochronniki przepięć klasy B są zainstalowane w rozdzielnicy głównej budynku. 12. Ochrona od porażeń W rozdzielnicach budynku zainstalowane są wyłączniki różnicowoprądowe trójfazowe o prądzie zadziałania 30mA w klasie AC czyli zapewniające prawidłowe działanie przy prądach różnicowych przemiennych sinusoidalnych. Podstawową ochroną przed dotykiem pośrednim jest zastosowanie szybkiego samoczynnego wyłączenia zasilania. Dodatkową ochroną przed dotykiem bezpośrednim są zastosowane wyłączniki różnicowoprądowe. Warunkiem prawidłowego działania zabezpieczenia jest odpowiednie połączenie części przewodzących (które w czasie normalnej pracy nie znajdują się pod napięciem ale które mogą znaleźć się w przypadku awarii) z uziemionym punktem sieci za pomocą przewodu PE. 13. Uwagi końcowe Prace wykonać zgodnie z obowiązującymi Polskimi Normami i warunkami technicznymi, przy wykonaniu instalacji należy pamiętać o następujących zasadach: INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 17

18 Po zakończeniu prac należy: -przeprowadzić próby montażowe obejmujące badania i pomiary z prób, -opracować protokół i przekazać Inwestorowi -opracować dokumentację powykonawczą Wykonanie instalacji powinno być zgodne z obowiązującą normą PN-IEC 60364 Roboty mogą być wykonywane po uzgodnieniu terminu z inwestorem, po 16- tej lub w dni wolne od pracy. 14. Ochrona przeciwpożarowa Jako ochronę ppoż zastosowano: Izolacja przyjętych przewodów elektrycznych 0,75kV, kabli 1kV. W przypadku powstania zwarć w instalacji elektrycznej szybkie wyłączenie. Przy głównych wejściach do budynku zastosowano główne wyłączniki ppoż. 15. Informacje dodatkowe dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia Przed przystąpieniem do robót budowlanych wykonawca powinien zapoznać się z projektem budowlanym, treścią uzgodnień branżowych oraz obowiązującymi normami, przepisami. Powinien przestrzegać zawartych w nich zaleceń. Kierownik budowy a także jego podlegli pracownicy powinni zapoznać się z zasadami bezpiecznej pracy zawartymi w Rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 IX 1997r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie dotyczącym prowadzonej budowy. Kierownik budowy zobowiązany jest do przeprowadzenia instruktażu stanowiskowego podległym 18 INTERNET: WWW.CRB.COM.PL

19 mu pracownikom. Kierownik budowy oraz podlegli mu pracownicy zobowiązani są do używania jedynie materiałów i narzędzi posiadających certyfikat CE i dopuszczonych do obrotu. W czasie prowadzenia robót należy bezwzględnie przestrzegać obowiązujących przepisów BHP. Zakres robót obejmuje: -Odłączenie zasilania -demontaż istniejącego układu SZR -montaż,uruchomienie nowoprojektowanego układu SZR -próby i pomiary Zagrożenia związane z bezpieczeństwem przeciwpożarowym: -brak sprzętu ppoż niezbędnego na terenie zaplecza bazy budowy określonego przez odpowiednie przepisy -niezgodne z przepisami składowanie materiałów łatwopalnych i niezabezpieczenie ich przed dostępem osób trzecich. INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 19

20 Zagrożenia związane z BHP -praca w pobliżu urządzeń znajdujących się pod napięciem -niewłaściwie zorganizowany, zabezpieczony i oznakowany plac budowy -niewłaściwe składowanie urobku, materiałów i wyrobów -nieprawidłowy ruch środków transportu w trakcie budowy Opracował: ----------------------- Sprawdził: ----------------------- INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 20

21 Warszawa MAJ 2012 OŚWIADCZENIE PROJEKTANTA I SPRAWDZAJĄCEGO mgr inż. Bogumił Palus, My niżej podpisani: mgr inż. Jerzy Surma oświadczamy, że Projekt wykonawczy remontu rozdzielnicy głównej w budynku przy Al. Solidarności 77 w Warszawie sporządzony został zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ustaw, polskimi normami, przepisami i zasadami wiedzy technicznej. Projektant ----------------------------- Sprawdzający ----------------------------- INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 21

22 INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 22

23 INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 23

24 INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 24

25 INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 25

26 INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 26

SZCZEGÓŁOWA SPECYFIKACJA TECHNICZNA SST-E REMONT ROZDZIELNICY GŁÓWNEJ W BUDYNKU BIURA RZECZNIKA PRAW OBYWATESLKICH, AL. SOLIDARNOŚCI 77 W WARSZAWIE. Klasyfikacja robót wg CPV KOD CPV: 45310000-3- Roboty instalacyjne elektryczne KOD CPV: 45317300-5-Instalowanie elektrycznych urządzeń rozdzielczych KOD CPV: 51112000-0-Usługi instalowania sprzętu i przesyłu energii elektrycznej KOD CPV: 31213100-3-Rozdzielnie INWESTOR: BIURO RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH AL.SOLIDARNOŚCI 77 00-090 WARSZAWA OPRACOWAŁ podpis i pieczątka mgr inż. Bogumił Palus Uprawnienia projektowe LUB/0015/POOE/09 Warszawa, Maj 2012r. CENTRUM RZECZOZNAWSTWA BUDOWLANEGO BAR BUD

2 1. WSTEP ST 1.1. Przedmiot specyfikacji Przedmiotem niniejszej specyfikacji technicznej sa wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z wykonaniem remontu rozdzielnicy głównej. Przedmiotem remontu jest wymiana istniejącego układu SZR. Lokalizacja inwestycji ma miejsce w budynku Biura Rzecznika Praw Obywatelskich przy Al. Solidarności 77 w Warszawie. 1.2. Zakres stosowania specyfikacji Specyfikacja techniczna (ST) stanowi obowiązkowy dokument przetargowy i kontraktowy przy zleceniu i realizacji robót związanych z wykonaniem instalacji elektrycznych wymienionych w punkcie 1.1. 1.3. Zakres robót objętych specyfikacją Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczące zasad prowadzenia robót związanych z wykonaniem prac przy rozdzielnicy głównej. - wymagania wykonawcze - wymagania materiałowe - technologie montażu - transport i rozładunek - składowanie materiałów - nadzór i odbiory 1.4. Określenia podstawowe Wszystkie określenia, nazwy użyte w niniejszej specyfikacji są zgodne lub równoważne z normami obligatoryjnie obowiązującymi w Polsce (Rozp. Min. Gosp. Przestrzennej i Budownictwa z dnia 3 kwietnia 2001 roku Dz. U. Nr 38 poz.456), a w przypadku ich braku z normami branżowymi indywidualnie przy każdej pozycji dodatkowo. 2. MATERIAŁY 2.1. Ogólne wymagania dotyczace materiałów Wszystkie materiały użyte do wykonania obiektu musza spełniać wymagania norm, posiadać certyfikaty, świadectwa dopuszczenia lub inne dokumenty świadczące o ich możliwości zastosowania do wykonania obiektu. 2.2. Materiały do wykonania Materiałami stosowanymi przy wykonaniu obiektu, według zasad niniejszej specyfikacji są: przewody instalacyjne wielożyłowe w izolacji z tworzywa sztucznego na napięcie znamionowe do 750V z materiałem przewodzącym Cu /miedz. wyłącznik mocy 3-bieg. 400A selektywny wyłącznik mocy 3-bieg. 400A napęd zdalny do wyłącznika 400A INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 2

3 wyzwalacz wzrostowy do wyłącznika 400A Element stykowy 1Z mocowanie przód Element stykowy 1R mocowanie przód Moduł automatyki Panel modułu automatyki Szyna nośna TH35 3. SPRZĘT 3.1. Ogólne wymagania dotyczące sprzętu Sprzęt wykorzystywany do wykonania obiektu musi odpowiadać wymaganiom określonym w obowiązujących w Polsce przepisach, jak również spełniać wymagania technologiczne wykonania i montażu elementów. 3.2. Sprzęt użyty do wykonania - wiertarka 4. TRANSPORT 4.1 Ogólne wymagania dotyczące transportu Materiały przewidziane do wykonania robót mogą być przewożone dowolnymi środkami transportu z zachowaniem zasad kodeksu drogowego. W czasie transportu i przechowywania materiałów elektroenergetycznych należy zachować wymagania wynikające ze specjalnych właściwości tych urządzeń, zastrzeżone przez producenta. W czasie transportu, załadunku i wyładunku oraz składowania aparatury elektrycznej i urządzeń rozdzielczych należy przestrzegać zaleceń wytwórców, a w szczególności: transportowane urządzenia zabezpieczyć przed nadmiernymi drganiami i wstrząsami oraz przesuwaniem sie, aparaturę i urządzenia ostrożnie załadowywać i zdejmować, nie narażając ich na uderzenia, ubytki lub uszkodzenia powłok. Transport powinien być jak określono w specyfikacji, bądź inny, o ile zostanie zatwierdzony przez Inżyniera. 4.1 Użyte środki transportowe. - samochód dostawczy 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Zakres wykonania robót. INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 3

4 Wykonanie robót powinno być takie jak określono w specyfikacji i dokumentacji projektowej, bądź inne, o ile zostanie zatwierdzone przez Inżyniera i winno obejmować: wyłączenie układu spod napięcia sukcesywny demontaż istniejącego układu SZR i przekazanie materiałów z odzysku Inwestorowi. wykonanie otworu w drzwiach rozdzielnicy przewidzianego na montaż panelu przygotowanie podłoża pod zabudowę wyłączników montaż wyłączników, panelu, układu automatyki, napędu zdalnego, wyzwalacza wzrostowego wykonanie niezbędnych połączeń i okablowania wykonanie kroków programowych i uruchomienia układu praca próbna i testowanie układu SZR Roboty budowlane mogą być wykonywane po uzgodnieniu terminu z Inwestorem, po 16-tej lub w dni wolne od pracy. 5.1.1. Dostarczenie materiałów Dostawa materiałów przeznaczonych do robót elektrycznych powinna nastąpić dopiero po odpowiednim przygotowaniu pomieszczeń magazynowych i składowisk na placu budowy. Jeśli jest to konieczne ze względu na rodzaj materiałów, pomieszczenia magazynowe musza być zamykane, musza także zabezpieczać materiały od zewnętrznych wpływów atmosferycznych, a w razie potrzeby umożliwiać utrzymanie wewnątrz odpowiedniej temperatury i wilgotności (konieczne dla zastosowanych urządzeń elektronicznych). Place i magazyny zamknięte do składowania materiałów, urządzeń i maszyn (sprzętu zmechanizowanego) stosowanych do robót elektrycznych musza być wyznaczone na terenie odwodnionym, wyrównanym, o nawierzchni dostosowanej do przeznaczenia i usytuowane w sposób ułatwiający rozładunek, załadunek i ewentualnie montaż wymienionych przedmiotów. W czasie transportu i składowania końce wszystkich rodzajów kabli musza być zabezpieczone przed zawilgoceniem i innymi wpływami środowiska. Materiały, wyroby i urządzenia dla których wymaga sie świadectw jakości, np.: aparaty, kable, urządzenia prefabrykowane itp. należy dostarczać wraz ze świadectwami jakości, kartami gwarancyjnymi lub protokołami odbioru technicznego. Przy odbiorze materiałów należy zwrócić uwagę na zgodność stanu faktycznego z dowodami dostawy. 5.1.2. Połączenia elektryczne przewodów sztywnych Powierzchnie stykających sie elementów torów prądowych oraz przekładek metalowych, przewodzących prąd, musza być dokładnie oczyszczone i wygładzone. Zanieczyszczone styki (zaciski aparatów, przewody i pokryte powłoką metalową ogniową lub galwaniczną) należy tylko zmywać odczynnikami chemicznymi i INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 4

5 szlifować pastą polerską. Powierzchnie styków należy zabezpieczyć przed korozją wazeliną bezkwasową. Połączenia należy wykonać spawaniem, śrubami lub w inny sposób określony w projekcie technicznym. 5.1.3. Połączenia elektryczne kabli i przewodów Żyły jednodrutowe mogą mieć zakończenia: proste, nie wymagające obróbki po zdjęciu izolacji, przyłączane do zacisków śrubowych, oczkowe, dla przewodów podłączanych pod śrubę lub wkręt; oczko o średnicy wewnętrznej większej ok. 0,5 mm od średnicy gwintu należy wyginać w prawo, sprasowane końce żył przystosowane do podłączenia pod śrubę, z końcówką kablowa końcówkę łączy sie z przewodem przez lutowanie lub zaprasowanie, z końcówką kablowa do lutowania. Żyły wielodrutowe mogą mięć zakończenia: proste lub oczkowe, stosowane do przewodów miedzianych, z końcem prostym lub oczkiem dobrze oczyszczonym i ocynkowanym; takie zakończenia dopuszcza sie tylko w przypadku, gdy zaciski nie pozwalają na zastosowanie końcówki lub tulejki, z końcówką kablową podłączane pod śrubę; końcówkę montuje sie przez prasowanie, lutowanie lub spawanie, z tulejką (końcówką rurkową) umocowaną przez zaprasowanie. 5.1.4. Montaż urządzeń przed przystąpieniem do montażu rozdzielnic należy sprawdzić poprawność wykonania przygotowania podłoża. montaż urządzeń rozdzielczych przeprowadzić należy zgodnie z odpowiednimi instrukcjami montażu tych urządzeń kable należy układać w sposób zapewniający szybką ich identyfikację i łatwy dostęp odgałęzienia od szyn głównych i podłączenia szyn do aparatów nie powinny powodować niedopuszczalnych naciągów i naprężeń dla podłączenia szyn i kabli należy stosować standardowe śruby z gwintem metrycznym i z łbem sześciokątnym najmniejsze dopuszczalne odstępy izolacyjne należy zachować zgodnie z przepisami. 5.1.6. Próby montażowe Po zakończeniu robót elektrycznych w obiekcie, przed ich odbiorem Wykonawca zobowiązany jest do przeprowadzenia tzw. prób montażowych, tj. technicznego sprawdzenia jakości wykonanych robót wraz z dokonaniem potrzebnych pomiarów i próbnym uruchomieniem poszczególnych przewodów, instalacji, urządzeń. INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 5

6 6. KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT 6.1. Kontrola jakości materiałów Urządzenia elektryczne przewody elektryczne, kable elektroenergetyczne musza posiadać atest fabryczny lub świadectwo jakości wydane przez producenta oraz wszystkie niezbędne certyfikaty i DTR. 6.2. Kontrola i badania w trakcie robót sprawdzenie i badania kabli (przewodów) po ułożeniu zgodność z dokumentacja i przepisami kompletność wyposażenia poprawność oznakowania poprawność montażu brak widocznych uszkodzeń 6.3. Badania i pomiary montażowe Po zakończeniu robót należy wykonać próby napięciowe i badania kabli elektroenergetycznych na rezystancje izolacji, zachowania ciągłości żył roboczych, a także zgodności faz u odbiorców, jak również pomiary rezystancji uziomów i napięć rażenia, skuteczności ochrony od porażeń. Wykonać obowiązujące badania rozdzielnic i urządzeń. Wyniki badan i pomiarów należy podać w protokołach. 7. OBMIAR ROBÓT Obmiar robót będzie przeprowadzany zgodnie z obowiązującymi zasadami zarówno na etapie wykonywania jak i po zakończeniu elementu robót stanowiącego odrębną całość obiektu i każdorazowo zatwierdzany przez Inżyniera. 8. ODBIÓR ROBÓT Roboty uznaje sie za wykonane zgodnie z dokumentacją projektową, ST i Inżyniera, jeżeli wszystkie pomiary i badania z zachowaniem tolerancji wg pkt. 6 dały wyniki pozytywne. Przy odbiorze robót musza być dostarczone następujące dokumenty: Dokumentacja Projektowa z naniesionymi zmianami i uzupełnieniami w trakcie wykonywania robót (projekt powykonawczy) Dokumenty uzasadniające uzupełnienia i zmiany wprowadzone w trakcie wykonywania robót, Dokumenty dotyczące jakości wbudowanych materiałów, Protokoły częściowych odbiorów poprzednich faz robót, Protokoły i zaświadczenia z dokonanych prób montażowych, Świadectwa jakości wydane przez dostawców urządzeń i materiałów, INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 6

7 Instrukcje obsługi urządzeń i instalacji, Dokumentacja DTR zamontowanych urządzeń, Protokoły pomiarów i badań. Przy odbiorze końcowym należy sprawdzić: zgodność wykonania z Dokumentacją, protokoły z odbiorów częściowych i realizacje postanowień dotyczącą usunięcia usterek, aktualność Dokumentacji Projektowej, czy wprowadzono wszystkie zmiany i uzupełnienia, udokumentowanie jakości wykonanych robót odpowiednimi protokołami prób montażowych. 9. PODSTAWA PŁATNOSCI Zgodnie z Dokumentacją należy wykonać zakres robót wymieniony w niniejszej ST. Płatność należy przyjmować zgodnie z obmiarem i oceną jakości robót, w oparciu o wyniki pomiarów i badan laboratoryjnych. 10. PRZEPISY ZWIĄZANE PN-92/E-05009/56 Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego PN-93/E-05009 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych PN-88/E-04300 Badania techniczne przy odbiorach BN-73/3725-16 Znakowanie kabli, przewodów i 2ył (analogia) PN-80/C-89205 Rury z nieplastyfikowanego polichlorku winylu (PCW) PN-IEC 60364 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych PN-86/E-05003/02 Ochrona podstawowa PN-61/E-01002 Przewody elektryczne PN-87/E-90054,90060 Przewody elektroenergetyczne do układania na stałe PN-87/E-90056 w izolacji i powłoce poliwinitowej okrągłe PN-92/E08106 Stopnie ochrony zapewniane prze obudowy (kod IP) Opracował: INTERNET: WWW.CRB.COM.PL 7